Hoe de babyboomers pensioneren opnieuw uitvinden en welke kansen dit biedt voor u als financieel dienstverlener.

1. Het
Einde
van
Pensioneren
Zoals
Wij
dit
Kennen
Het
Nieuwe
Pensioenverhaal
voor
Financieel
Adviseurs
door
Peter
de
Kuster
Stel
je
voor
dat
je
een
hoefsmid
was
100
jaar
geleden.
Je
zou
jaren
een
profijtelijke
onderneming
hebben
gehad
omdat
je
een
onmisbare
dienst
leverde
voor
het
belangrijkste
vervoersmiddel
in
de
samenleving
van
dat
moment.
Op
een
dag
zou
je
wakker
worden
en
een
luid
lawaai
horen
van
een
voertuig
dat
voortraast
over
de
hoofdstraat.
‘Wat
zullen
we
nu
krijgen?’,
denk
je
en
je
gaat
terug
aan
het
werk.
Tien
jaar
later
is
jouw
onderneming
de
helft
van
wat
het
eerst
was,
en
20
jaar
later
besta
je
niet
meer.
Jij,
de
hoefsmid,
vergat
het
geheim
van
succesvol
zijn
bij
jouw
klanten:
wanneer
er
een
efficientere
manier
is
om
onze
levens
te
leiden,
zullen
we
hiervoor
kiezen
zelfs
al
zijn
er
eerst
nieuwe
uitdagingen
te
overwinnen.
Veel
hoefsmeden
dachten
waarschijnlijk
dat
het
ronkende
voertuig
te
ingewikkeld,
problematisch
en
onbewezen
was.
Er
zou
nooit
een
echte
markt
voor
zijn.

2. Markten
voor
populaire
producten
drogen
niet
op
van
de
ene
dag
op
de
andere.
De
verandering
begint
als
een
aantal
kleine
druppels,
wint
langzaam
aan
kracht
en
wordt
jaren
later
een
wild
stromende
rivier.
Succesvolle
ondernemers
blijven
flexibel
in
hun
verhaal
over
hoe
hun
markt
eruit
ziet
en
passen
hun
diensten
en
producten
aan.
De
wijze
ondernemer
100
jaar
geleden
zou
zijn
onderneming
hebben
uitgebreid
om
ook
het
repareren
van
voertuigen
zonder
paarden
te
omvatten,
naast
het
verzolen
van
paardenhoeven.
Deze
uitbreiding
zou
vergezeld
zijn
gegaan
van
een
nieuwe
leercurve
over
de
werking
van
benzine
motoren.
Diegenen
die
simpelweg
hun
kop
in
het
zand
staken
met
hetzelfde
aanbod
van
producten
zouden
op
een
goede
dag
vervangen
zijn
door
een
nieuw
soort
monteur.
• In
de
film
Dances
with
Wolves
is
Kevin
Costner
na
zijn
heldendom
in
de
oorlog
op
zoek
naar
een
meer
betekenisvol
en
authentiek
leven
en
werk
als
een
tweede
kans.

3.
Sta
mij
toe
om
met
u
te
praten
over
een
aantal
mythes
over
pensioneren.
Het
beeld
dat
voortkomt
uit
deze
mythes
onthult
een
radicale
verschuiving
in
de
‘derde
levensfase’
–
voorheen
de
‘pensioenjaren’
genaamd
–
en
voor
jou
jullie
‘wijze’
financieel
ondernemers,
een
kans
om
jullie
praktijk
te
positioneren
in
de
nieuwe
realiteit.
 Oude
Mythe
1:
65
jaar
is
oud.
(of
66
of
67)
Wie
laat
nu
een
top
accountmanager
met
“True
Grit”
die
dertig
jaar
lang
voor
zijn
onderneming
waardevolle
relaties
opgebouwd
heeft
puur
op
het
bereiken
van
een
willekeurige
leeftijd
zomaar
de
deur
uitgaan?
Door
een
gebrek
aan
respect
voor
de
waarde
van
wijsheid
en
langdurige
relaties
sturen
wij
kostbaar
talent
de
laan
uit.
De
manier
waarop
wij
aankijken
tegen
mensen
boven
de
60
dient
rigoureus
te
veranderen.
Het
Nieuwe
Verhaal:
Je
bent
zo
oud
als
jij
jezelf
voelt.
We
laten
de
kunstmatige
eindstreep
om
te
pensioneren
vervallen.

4.
Sean
Connery
kondigde
toen
hij
80
werd
aan
dat
hij
zou
pensioneren
van
het
maken
van
Hollywood
films
om
meer
tijd
door
te
brengen
in
Schotland.
Hij
blijft
echter
doorgaan
met
werken.
Reclame.
Onroerend
goed.

Oude
Mythe
2:
Pensioneren
is
niet
werken.
Waarom
zou
je
abrupt
volledig
ophouden
met
werken
als
je
houdt
van
je
werk?
Je
kunt
het
in
een
ander
tempo
doen
of
selectiever
zijn
in
de
klanten
die
je
wilt
overhouden.
Doelen
aangaan,
uitdagingen
oppakken
en
gevoelens
van
verbondenheid
en
betekenis
zijn
essentiële
voorwaarden
voor
mensen
om
op
een
gelukkige
en
gezonde
manier
oud
te
worden.
De
fiscale,
financiële
en
juridische
regels
en
structuren
maken
ons
belachelijk
–
en
tragisch
–
onvoorbereid
op
mensen
die
niet
volledig
willen
pensioneren.
Het
Nieuwe
Verhaal:
Werken
zal
altijd
een
rol
spelen
in
je
leven.
Je
zult
een
leven
opbouwen
waarbij
je
in
elke
levensfase
de
samenstelling
van
werk,
vrije
tijd
en
leren
wijzigt
naar
jouw
behoefte.

5.
In
the
film
About
Schmidt
met
Jack
Nicholson
kun
je
de
teloorgang
van
het
traditionele
cold
turkey
totale
pensioneren
zien
zonder
rekening
te
houden
met
het
leven
na
pensionering

Oude
Mythe
3:
Pensioneren
is
uitsluitend
een
economische
gebeurtenis.
Voor
veel
mensen
is
pensioneren
een
onnodig
traumatische
ervaring.
Het
is
net
springen
van
een
klip
met
een
parachute
van
geld.
Wie
kent
niet
het
verhaal
van
het
echtpaar
dat
er
lang
aan
diende
te
wennen
dat
hij
weer
thuis
was?
Bovendien
kent
iedereen
wel
mensen
in
zijn
of
haar
omgeving
die
binnen
een
jaar
na
pensioneren
overlijden.
De
persoonlijke
voorbereiding
op
de
nieuwe
levensfase
blijkt
uit
internationale
onderzoeken
goede
effecten
te
hebben
op
de
kwaliteit
van
het
(pensioen)
leven
erna.

6. Het
Nieuwe
Verhaal:
Pensioneren
is
een
levensveranderende
ervaring.
Doel
zou
dienen
te
zijn
een
leven
waarin
op
elke
leeftijd
een
balans
wordt
gevonden
tussen
fysieke
en
mentale
gezondheid,
sporten,
sociale
relaties,
persoonlijke
relaties,
intellectuele
stimulering
en
betekenisvol
werk.

7.
 Oude
Mythe
4:
Een
Leven
van
gemak
is
het
ultieme
pensioendoel.
Gemak
ligt
als
ervaring
dicht
bij
verveling.
Dertig
jaar
golfen.
En
verveling
leidt
tot
ongezond
gedrag.
Dertig
jaar
lang
een
martini’
s
sippen,
op
de
golfbaan
staan
of
op
griekse
eilanden
een
dansje
maken
verveelt
snel
(het
mantra
van
de
pensioen
bedrijfstak)
is
gewoon
gevaarlijk.
Een
locale
ondernemer
die
een
succesvolle
winkel
had
gedurende
drie
decennia
en
pensioneerde
op
65
jaar
opende
een
nieuwe
zaak
een
jaar
later.
Zijn
“back-­‐in-­‐business”
campagne
vertelde
“Ik
ben
terug
omdat
pensioneren
te
saai
was”
Het
Nieuwe
Verhaal:
Niet
toestaan
dat
lethargie
in
jouw
werkleven
kruipt.
Eerlijk
kijken
naar
wat
je
in
je
werk
steekt
en
eruit
haalt.
Balans
brengen
in
werk,
leren
en
vrije
tijd
in
jouw
leven.
 Oude
Mythe
5:
Je
moet
wachten
tot
je
met
pensioen
gaat
om
te
doen
wat
je
echt
wilt
Dat
is
pure
talent-­‐
en
tijdverspilling.
Uitstellen,
uitstellen,
uitstellen.
Dromen
die
verwelken.
Want
heb
je
nog
wel
de
energie
om
na
jaren
uitsluitend
‘aanwezig
zijn’
op
het
werk
nog
te
doen
wat
je
altijd
wilde
gaan
doen?
Oftewel:
‘Retirement
is
a
Bitch
and
Then
You
Die’.
De
winnaars
zullen
de
facto
degenen
zijn
die
hun
eigen
droom
job
vinden
en
creëren.
Niet
later,
maar
nu.
Op
elke
leeftijd.
Indien
nodig
bij
een
andere
onderneming.
Of
start
zelf
een
onderneming.
Zekerheid
oude
stijl
is
aan
het
verpulveren.
Bevrijd
de
loonslaven!
De
enige
goede
verdediging
is
de
aanval!
Idealistisch?
Zeker.
Maar
daarom
niet
minder
waar.
Het
Nieuwe
Verhaal:
Werk
vinden
dat
je
kunt
doen
tot
de
dag
dat
je
sterft.
Hoe
doe
je
dit?
Door
een
Proefrit
in
Jouw
Droom

8. Job
te
maken
waarbij
je
een
paar
dagen
in
het
echt
werkt
met
een
voorbeeldpersoon
die
succesvol
is
in
het
werk
dat
jij
ambieert.
Om
zo
inspiratie
op
te
doen
om
jouw
eigen
job
te
transformeren
in
een
droomjob.
Volledig
kapitaliseren
op
jouw
talenten
in
het
werk
dat
jij
doet
Innoveren
in
plaats
van
Pensioneren
Laten
we
nu
praten
over
uw
onderneming.
Bent
u
een
pensioen
‘hoefsmid’
die
projecties
produceert,
of
begint
u
de
moderne
vaardigheden
onder
de
knie
te
krijgen
van
‘Pensioen
Leven
Planning’
?
Zijn
de
producten
en
diensten
die
u
produceert
vandaag
nog
niet
zo
vooruitstrevend
als
ze
10
of
15
jaar
geleden
waren?
Resoneren
zij
met
de
manier
waarop
mensen
hun
levens
willen
ordenen
en
leven?
Jaren
geleden,
kochten
mensen
het
idee
van
een
leven
in
strikte
hokjes:
• Het
eerste
deel
van
jouw
leven
leerde
je.
• Het
tweede
deel
van
jouw
leven
werkte
je
en
verdiende
je
geld
• Het
laatste
deel
van
jouw
leven
(pensioen)
had
je
vrije
tijd
en
reisde
je
op….een
Golden
Pond

9.
Dit
model
voor
leven
en
pensioneren
met
een
Kunstmatige
Eindstreep
op
65
jaar
of
elke
andere
leeftijd
wordt
afgewezen
en
opnieuw
geordend
voor
een
meer
op
maat
design
van
je
leven.
Denk
over
de
huidige
trends
die
een
bewijs
zijn
van
deze
verandering
in
het
paradigma
over
de
manier
waarop
mensen
hun
levens
leiden.
• Ouderen
gaan
weer
naar
school.
Of
worden
consultant.
• Veel
‘gepensioneerden’
worden
ondernemer
en
herleven
dromen
en
passies
die
ze
op
de
boekenplank
hadden
liggen;
• Veel
mensen
in
hun
dertiger
en
veertiger
jaren
doen
een
stap
terug
om
meer
in
het
leven
van
hun
jonge
kinderen
te
zijn.
Zij
hebben
het
gevoel
dat
de
terugval
in
inkomsten
goedgemaakt
wordt
wanneer
hun
kinderen
groot
zijn
en
zij
niet
langer
ouderlijke
invloed
willen
inruilen
voor
direct
materieel
comfort;
• Veel
mensen
herschikken
hun
levensomstandigheden
(verhuizen
naar
Friesland
voor
de
lucht,
ruimte
en
vrijheid)
naar
meer
betekenisvolle
vormen
van
werk
en
minder
hectische
levensstijlen.
• Gepensioneerden
keren
terug
naar
een
vorm
van
werk
(betaald
of
onbetaald,
parttime
vaak)
omdat
ze
genoeg
hebben
van
volledige
vrije
tijd;
• Het
idee
van
periodieke
‘sabbaticals’
van
het
werk
wordt
populairder
bij
‘high
achievers’.
Zij
zien
deze
periodes
als
noodzakelijk
om
na
te
denken
over
hun
koers
in
het
leven.

10.
• Avontuurlijke
reizen
en
cultuur
reizen,
permanent
leren
reizen
zijn
populair
bij
alle
leeftijdsgroepen,
en
vooral
bij
de
50
+
populatie.
• De
migratie
naar
het
zonnige
Spanje
en
Zuid-­‐Frankrijk
neemt
af,
en
meer
mensen
pensioneren
en
raken
betrokken
in
hun
eigen
omgeving.
Voeg
daar
vervolgens
de
volgende
demografische
en
maatschappelijke
veranderingen
aan
toe
en
vraag
jezelf
af
wat
het
betekent
voor
de
vooruitgang
van
jouw
onderneming:

11. • Volgens
de
laatste
cijfers
leven
mensen
weer
langer;
• De
arbeidsmarkt
ziet
een
‘Talent
Lek’
tegemoet
van
ervaren
managers
en
ondernemers
en
slimme
ondernemingen
beginnen
‘gefaseerd
pensioneren’
opties
aan
te
bieden;
• Het
aantal
Nederlanders
dat
blijft
doorwerken
na
hun
60e
is
voor
het
eerst
sinds
jaren
weer
aan
het
stijgen;
• Wanneer
bedrijven
gaan
bezuinigen
op
pensioenregelingen
zullen
veel
ouderen
niet
in
staat
zijn
om
volledig
te
pensioneren;
• Veel
babyboomers
zullen
hun
(hoge)
bestedingspatroon
handhaven
–
en
niet
wachten
tot
ze
ouder
zijn
om
van
het
leven
te
gaan
genieten;
• Veel
nederlanders
voelen
stress
door
hun
geldzaken.
In
het
heden
en
rondom
pensioneren.
Welke
conclusies
kun
je
trekken
uit
deze
voorafgaande
feiten
en
observaties?
Welke
impact
voorzie
je
in
relatie
tot
de
produkten
en
diensten
die
je
verkoopt,
en
de
manier
waarop
je
ze
verkoopt?
Een
vraag
die
om
een
antwoord
smeekt
is.
“Is
het
traditionele
pensioenplanning
proces
op
het
pad
van
uitsterven?”

12. Het
is
Verhalentijd.
Tijd
voor
Verhalen
Veel
mensen
hebben
het
gevoel
dat
het
concept
van
traditioneel
pensioneren
hopeloos
verouderd
is
en
niet
langer
van
toepassing
op
hun
levens.
Velen
hebben
het
gevoel
dat
de
tijden
zo
radicaal
veranderd
zijn
dat
zelfs
de
term
‘pensioneren’
niet
van
toepassing
is.
In
de
zin
van
‘jezelf
terugtrekken
uit
het
leven’.
Wanneer
mensen
zelfs
niet
langer
een
goed
gevoel
hebben
bij
het
concept
‘pensioneren’,
zij
het
niet
omarmen.
Hoe
lang
zal
het
dan
duren
voor
zij
het
proces
dat
leidt
tot
dit
pensioneren
verwerpen?.

13. De
babyboomers
willen
niet
pensioneren.
Zij
kijken
vooruit
naar
een
renaissance
periode
van
het
leven.
Bent
u
voorbereid
op
deze
golf
van
mensen
die
een
nieuwe
periode
in
hun
leven
willen
uitvinden?
Wanneer
u
nog
steeds
uw
gesprekken
over
pensioneren
begint
met
‘Hoe
oud
bent
u
nu
en
hoeveel
heeft
u?
zult
u
de
kans
van
uw
leven
missen.
De
grijzende
babyboomer
heeft
geen
interesse
in
het
pensioneren
van
hun
‘grijze
cellen’
–
of
hun
levenslust
of
gevoel
van
ontdekking,
hun
nieuwsgierigheid.
In
plaats
van
afname
willen
zij
‘Opnieuw
‘.
Ze
zijn
op
zoek
naar
nieuwe
uitdagingen,
een
nieuw
ritme
in
hun
leven;
tijd
om
te
werken,
spelen,
denken
en
exploreren.
Omarmen
uw
gesprekken
over
pensioneren
deze
enorme
culturele
verschuiving
en
helpen
zij
het
potentieel
en
de
mogelijkheden
van
iedere
klant
voor
de
komende
dertig
jaar
van
hun
levens
te
exploreren?
De
film
The
Graduate
wordt
door
velen
gezien
als
de
klassieke
babyboomer
film

14. Zij
Leefden
Nog
Lang
en
Gelukkig
Hoe
ziet
het
pensioen
leven
planning
gesprek
eruit?
Werk:
Doen
waar
ik
het
meest
van
houd
en
mee
wil
starten
of
doorgaan.
Dingen
die
ik
goed
doe
die
waarde
en
betekenis
in
mijn
leven
brengen.
Balans:
De
behoefte
om
een
gezond
tempo
te
houden,
ruimte
te
maken
voor
ademhalen
en
nadenken
en
een
leven
in
balans
vorm
te
geven.
Vrije
Tijd:
Niet
full
–
time,
maar
genoeg
om
lol
ten
prestaties
te
houden
in
mijn
leven.
Leren:
Mijn
geest
scherp
en
uitgedaagd
houden.
Niet
alleen
maakt
mentale
scherpte
mij
boeiender
en
meer
geboeid.
Het
biedt
hoop
voor
de
toekomst.
In
de
film
Ebenezer
Scrooge
is
Scrooge
een
getransformeerd
man
wanneer
zijn
leven
en
geld
coach
Charles
Dickens
hem
leidt
met
de
hulp
van
drie
geesten
van
Kerst
door
zijn
verhaal
van
het
verleden,
heden
en
toekomst.

15. De
adviseur
van
de
toekomst
is
de
persoon
die
de
rol
van
pensioen
leven
coach
kan
invullen
en
ook
kan
adviseren
over
de
financiering
van
levensdoelen
en
geluk.
Om
die
rol
in
de
levens
van
uw
klanten
te
vervullen,
zult
u
de
worksheets
thuis
dienen
te
laten
en
dient
u
uzelf
te
bekwamen
in
de
gesprekken
die
het
verhaal
van
uw
klant
achterhalen.
Wanneer
het
verhaal
van
uw
klant
helder
is
over
de
doelen
in
het
pensioen
leven
zal
de
laatste
vraag
zijn:
hoe
betaal
ik
voor
dit
leven?
Het
verhaal
van
jouw
klant
versus
doelen
bepalen
Een
fase
in
het
leven
die
zich
goed
leent
om
een
meer
doelen
gesprek
te
hebben
met
klanten
is
de
pensioenfase.
In
plaats
van
mensen
te
vragen
om
concrete
(financiele)
doelen
te
stellen
zoals
de
meeste
pensioenaanbieders
doen,
is
het
slimmer
om
hen
de
kans
te
geven
om
“te
spelen
met
de
mogelijkheden”
en
hun
meer
algemene
doelen
te
adresseren
zoals
“meer
ontspanning”,
“andere
interesses
volgen”,
“persoonlijke
groei
zoeken”
enzovoort.
In
de
film
The
Bucket
List
met
Morgan
Freeman
en
Jack
Nicholson
verzinnen
hun
personages
een
Bucket
List
wanneer
zij
weten
dat
zij
nog
slechts
kort
te
leven
hebben.
Waar
steek
ik
mijn
energie
in?

16. Ik
heb
een
“storyboarding”
proces
gemaakt
–
toen
ik
“Het
Nieuwe
Pensioenverhaal”
schreef
voor
eindconsumenten
-­‐
die
adviseurs
kunnen
gebruiken
in
hun
gesprekken
over
“Het
Nieuwe
Pensioenverhaal”
met
klanten.
Verhalen,
beelden,
demo’s,
rolmodellen
die
de
meer
algemene
doelen
van
de
klant
helpen
bewust
te
maken
en
te
verbinden
aan
de
huidige
portfolio
van
leven
(vrije
tijd,
gezin,
werk,
enzovoorts)
en
de
nieuwe
gewenste
portfolio
levensstijl.
Zonder
woorden.
Hoe
ze
geinterpreteerd
worden
is
aan
de
klant
en
brengt
het
verhaal
van
de
klant
boven
water.
De
klant
legt
aan
de
adviseur
uit
waarom
zij
de
beelden
kozen
en
welke
betekenis
die
voor
hen
hebben.
Op
deze
manier
maken
klant
en
adviseur
samen
een
nieuw
verhaal
over
het
pensioenleven
van
de
klant.
In
de
film
The
Game
wordt
Michael
Douglas
geconfronteerd
met
een
serie
van
testen
en
oefeningen,
kaarten
en
beelden
om
te
bepalen
wat
er
ontbreekt
in
zijn
huidige
leven
en
wat
de
onderneming
CRS
die
hem
“a
life
changing
game”
biedt
kan
betekenen
voor
hem.
Terwijl
doel
bepalen
jargon
(“het
getal
van
Aegon”)
vaak
kan
leiden
tot
een
verstopte
dialoog
en
een
hert
die
gevangen
is
in
de
koplampen
uitdrukking
bij
een
klant
hoeven
gesprekken
over
het
nieuwe
pensioneren
niet
zo
te
gaan.
Ze
kunnen
verbeeldend,
explorerend,
conceptualiserend
zijn
zonder
direct
een
ferme
commitment
in
wilskracht,
energie
en
actie
te
vereisen.
Storytelling
is
net
als
in
andere
vormen
van
coaching
een

17. uitstekende
manier
om
een
richting
te
kiezen
in
het
leven,
maar
nog
niet
de
specifieke
geldsnelweg
of
vehikel.
Ik
wil
vooral
benadrukken
dat
storytelling
over
de
toekomst
nuttig
is
maar
adviseer
het
gesprek
te
starten
in
het
hier
en
nu
zodat
je
geen
problemen
vind
om
verbindingen
te
maken
voor
het
zoete
onbezorgde
later.
Storytelling
for
Pensioen
Adviseurs
De
rechterkant
van
het
brein
van
klanten
negeert
cijfers,
vergelijkingen
en
lineaire
logica.
Het
reageert
echter
op
een
verhaal.
Dit
is
de
plek
waar
de
beslisser
trigger
in
het
brein
zit.
Wanneer
de
rechterkant
van
het
brein
zich
comfortabel
voelt
of
gerechtvaardigd
geraakt,
gaat
de
klant
van
knikken
naar
tekenen.
We
falen
vaak
om
produkten
en
diensten
te
verkopen
die
onze
klanten
wanhopig
nodig
hebben
omdat
we
niet
de
rechterkant
van
het
brein
raadplegen.
In
plaats
van
het
vertellen
van
een
verhaal
over
cijfers
maar
we
een
aantal
verhalen
vertellen.

18. Er
zijn
twee
kanten
aan
verkopen
met
verhalen:
1. Het
verhaal
van
jouw
klant
achterhalen.
We
hebben
dit
hierboven
besproken.
Ik
heb
een
practisch
verhaal/training
geschreven
voor
pensioen
adviseurs
over
dit
onderwerp
met
tal
van
vragen
die
je
kunnen
leiden
in
het
ontdekkingsproces
met
jouw
klant.
2. Jouw
verhaal
vertellen
met
het
gebruik
van
verhalen
die
waar
je
zelf
van
houdt
uit
persoonlijke
ervaring,
jouw
eigen
rolmodellen
en
helden,
films,
boeken
waar
je
van
houdt.
Hoe
je
analogie
en
metafoor
als
adviseur
kunt
gebruiken
om
het
onbekende
uit
te
leggen.
Wanneer
financieel
adviseurs
“kenmerken
en
voordelen”
gebruiken
om
klanten
te
overtuigen,
verliezen
zij
vaak
de
interesse
van
klanten
omdat
het
jargon
dat
gebruikt
wordt
om
de
kenmerken
en
voordelen
te
omschrijven
niets
betekent
–
het
is
het
jargon
van
het
bedrijf
of
de
bedrijfstak.
Ik
heb
een
practische
gids
geschreven
voor
de
pensioenadviseur
met
voorbeelden
van
verhalen,
illustraties
die
hij
of
zij
kan
gebruiken
om
nieuwe
pensioenconcepten,
geld,
langer
werken
uit
te
leggen.
Co
–
Creatie
Het
verdwijnen
van
de
kunstmatige
eindstreep
wordt
mogelijk
gemaakt
door
het
samenkomen
van
factoren
die
fysiek,
psychologisch
en
intellectueel
van
aard
zijn:
• Mensen
leven
langer
vandaag
en
velen
voelen
zich
jonger
op
oudere
leeftijd.
65
jaar
is
niet
meer
oud.
• Mensen
beginnen
de
eerste
pensioen
jaren
te
zien
als
een
nieuwe
middelbare
leeftijd,
waarin
zij
dromen
kunnen
najagen
in
een
kindertijd
zonder
supervisie.
Vele
gepensioneerden
verlangen
naar
‘re
–
creatie’
net
zo
veel
als
naar
recreatie
in
hun
pensioenjaren

19. • Kennis,
ervaring,
relatienetwerken,
wijsheid,
meer
dan
fysieke
arbeid
zijn
de
waarden
in
de
huidige
arbeidsmarkt.
• Studies
laten
het
belang
zien
van
intellectuele
stimulatie
en
ondernemingen
met
een
doel
in
relatie
tot
succesvol
ouder
worden.
Geen
van
deze
factoren
zijn
ontsnapt
aan
de
aandacht
van
de
babyboomer
generatie.
Dit
is
een
groep
die
vaak
de
financiele
dienstverlening
gefrustreerd
heeft
met
hun
uitgavenpatroon,
‘leef
nu’
mentaliteit.
Maar
deze
groep,
meer
en
meer,
heeft
het
traditionele
pensioneren
eens
goed
bekeken
en
ziet
het
voor
wat
het
is
–
een
ouderwets
concept
dat
niet
langer
past.
In
de
film
Movie
Grumpy
Old
Men
zien
we
–
met
humor
–
wat
gebeurt
wanneer
mensen
zich
vervelen
in
hun
pensioenleven
en
ongezonde
en
‘grumpy’
gewoontes
ontwikkelen.
De
huidige
pensioenleeftijd
van
65
jaar
(dadelijk
66
en
67)
is
in
een
tijd
bepaald
waarin
mensen
nog
hooguit
2
tot
3
jaar
leefden.
In
rust.
Niet
voor
20
tot
30
jaar
zoals
de
huidige
realiteit
is
voor
velen.
Volledig
uitrusten
is
zinloos
wanneer
je
het
over
zo’n
lange
periode
hebt.
De
samenleving
worstelt
met
een
nieuwe
term
die

20. deze
periode
van
het
leven
beschrijft
omdat
zij
al
lang
aanvoelen
dat
het
traditionele
concept
niet
langer
relevant
of
valide
is.
Hoe
veel
langer
kan
de
pensioenadvies
bedrijfstak
klanten
blijven
benaderen
met
dezelfde
pensioenplannen,
pensioenproducten
en
benaderingen?
Er
ligt
een
enorme
kans
voor
adviseurs
die
mensen
niet
alleen
helpen
om
te
plannen
voor
hun
pensionering,
maar
hoe
zij
gaan
leven
wanneer
zij
gepensioneerd
zijn
of
die
hen
helpen
‘Opnieuw’
een
loopbaan
te
starten.
Financier
het
Lang
en
Gelukkig
Leven
Wanneer
uw
pensioenplanning
proces
slechts
gaat
over
‘zoveel
euro
op
die
leeftijd’,
ben
je
niets
anders
aan
het
doen
dan
ijzer
smeden
voor
onder
de
hoeven
van
paarden.
Dat
beperkte
gesprek
bereidt
klanten
alleen
maar
voor
op
de
‘kunstmatige
eindstreep’.
Het
leven
eindigt
niet
op
65
jaar
(of
welke
willekeurige
leeftijd
dan
ook).
Veel
klanten
werken
in
loopbanen
die
niet
zijn
wat
zij
wensen
met
de
hoop
dat
zij
genoeg
geld
opzij
kunnen
zetten
om
‘te
doen
wat
zij
willen’
wanneer
zij
pensioneren.
Deze
mensen
moeten
geloven
dat
het
leven
begint
op
de
pensioendatum.
Anderen
bereidden
zich
alleen
in
geldtermen
voor
op
hun
pensioneren
en
maken
geen
voorbereidingen
voor
hun
tijd,
kennis
en
energie
voorbij
de
pensioendatum.
Deze
mensen
zijn
enorm
onvoorbereid
op
het
leven
na
de
65
jarige
leeftijd.
Het
pensioenplanning
proces
kan
en
moet
een
nieuwe
realiteit
adopteren:
er
is
nog
veel
leven
over
om
te
leven
voor
de
gepensioneerde
van
vandaag
de
dag.
Laten
we
beginnen
adviesprocessen,
diensten
en
producten
te
gebruiken
die
beter
aansluiten
bij
deze
realiteit.

21.
In
de
film
It’s
a
Wonderful
Life
stelt
de
held
gespeeld
door
James
Stewart
altijd
zijn
dromen
uit
tot
hij
een
grote
depressie
krijgt
op
middelbare
leeftijd.
Een
engel
uit
de
hemel
helpt
hem
als
een
goede
life
coach
zou
doen
door
hem
zijn
leven
opnieuw
te
laten
waarderen
door
de
wereld
te
tonen
zoals
die
zou
zijn
geweest
zonder
hem.
Het
is
een
fase
in
het
leven
waar
een
individu
verschuift
van
geld
verdienen
om
te
leven
naar
genieten
van
het
leven
(in
Nederland
noemen
wij
dat
het
Zwitserleven
Gevoel)
en
bij
te
dragen
aan
de
samenleving
met
zelfrealisatie
als
doel.
Pensioneren
voor
baby
boomers
zal
een
Nieuw
Pensioen
Verhaal
worden
met
Maslow’s
Behoeften
Hierarchie
als
kern
van
de
conversatie.
Waarbij
mensen
omhoog
gaan
in
de
pyramide
met
hun
gedachten,
emoties
en
geld
in
de
richting
van
zelf
–
actualisatie.

22.
In
de
film
Julie
and
Julia
maakt
Meryl
Streep
als
Julia
Child
op
middelbare
leeftijd
een
aantal
“Proefritten
in
haar
Droomjob”
om
te
ontdekken
welke
van
haar
dromen
een
nieuwe
start
kunnen
geven
in
haar
tweede
helft
van
het
leven.
Ik
heb
“De
Proefrit
In
Jouw
Droomjob”
benadering
ontworpen
voor
financieel
adviseurs
die
hun
klanten
willen
helpen
om
een
job
te
vinden
of
creeren
waar
zij
van
houden
door
een
paar
dagen
snuffelstage
te
hebben
bij
een
mentor
die
deze
droomjob
jaren
succesvol
heeft.
Een
laag
risico
aanpak
voor
50+ers
om
in
plaats
van
te
pensioneren
te
innoveren.
De
planners
van
morgen
zullen
zichzelf
in
gesprekken
terecht
zien
komen
met
twee
typen
zelfbewuste
klanten:
1. Diegenen
die
betekenis
en
balans
in
hun
leven
willen,
en
zich
kunnen
veroorloven
om
afstand
te
doen
van
hun
salarisstrookje;
2. Diegenen
die
betekenis
en
balans
in
hun
leven
willen,
maar
zich
niet
kunnen
veroorloven
om
afstand
te
doen
van
hun
salarisstrookje.
Omdat
juist
diegenen
in
de
eerste
categorie
zich
kunnen
veroorloven
om
volledig
te
pensioneren
betekent
dat
nog
niet
dat
ze
zouden
moeten
pensioneren
wanneer
zij
interesse
hebben
om
betekenis
te
hebben
en
balans
te
bereiken
in
hun
leven.
Voor
veel
mensen
die
de
middelen
hebben
om
te
pensioneren,
biedt
part
–

23. time
engagement
in
werk
die
uitdagingen
en
energie
die
de
sleutel
zijn
tot
een
gelukkig
pensioen
leven.
Diegenen
die
zich
niet
kunnen
veroorloven
om
te
pensioneren
zullen
hulp
nodig
hebben
om
een
werk/leven
situatie
te
exploreren
die
hen
zal
helpen
de
manier
te
vinden
om
betekenis
en
balans
in
hun
leven
te
krijgen
waar
zij
naar
verlangen.
En
tegelijkertijd
hen
in
staat
stelt
om
het
noodzakelijke
inkomen
te
verdienen
voor
de
levensstijl
die
zij
wensen.
Het
gesprek
dient
voor
jou
als
financieel
adviseur
duidelijk
te
verschuiven
van
‘hoeveel
geld
zullen
jouw
klanten
nodig
hebben
om
een
kunstmatige
eindstreep
te
bereiken’
naar
‘het
soort
leven
dat
zij
hopen
te
leven
wanneer
zij
die
eindstreep
gepasseerd
zijn’.
En
nog
beter
is
een
gesprek
dat
de
klant
helpt
om
de
kunstmatige
eindstreep
volledig
opzij
te
zetten
en
te
starten
met
de
transitie
naar
een
leven
dat
werkt
en
hen
helpt
om
de
interesses
te
volgen
waar
zij
van
houden
–
in
een
tempo
waar
zij
mee
kunnen
leven.
De
reiziger
op
de
pensioenweg
van
morgen
zal
weinig
interesse
hebben
in
‘klaar’
zijn.
Zij
zullen
het
in
plaats
daarvan
zien
als
een
startpunt.
Een
‘Opnieuw!!!’
tweede
of
derde
loopbaan
waarin
zij
passie,
betekenis
en
een
loonstrookje
combineren.

24.
Om
uw
gesprek
als
financieel
adviseur
met
uw
klant
te
verschuiven
van
de
‘pot
met
goud’
kunstmatige
eindstreep,
moeten
klanten
bewust
gemaakt
worden
van
de
verschillen
tussen
het
model
van
pensioneren
vroeger
en
dat
van
vandaag.
Het
gesprek
tussen
de
adviseur
en
de
klant
dient
te
verschuiven
naar
het
gebied
van
vrijheid,
betekenisvol
werk
en
balans.
Dit
is
hoe
de
meerderheid
van
toekomstige
gepensioneerden
de
periode
van
pensioneren
beginnen
te
zien
–
een
tijd
om
jezelf
te
verwezenlijken.
Dit
nieuwe
verhaal
over
pensioneren
als
een
tijd
voor
zelfverwezenlijking
is
niet
beperkt
tot
de
60+
menigte.
Zelfverwezenlijking
lijkt
de
drijvende
kracht
te
zijn
achter
de
babyboomers
maar
ook
de
motivatie
achter
de
loopbaankeuzes
van
de
gen
-­‐X
populatie.

25.
Het
nieuwe
verhaal
over
pensioneren
stelt
een
aantal
zaken
aan
de
orde
waar
u
met
uw
klant
een
gesprek
over
kunnen
hebben.
Denk
hierbij
aan
het
volgende.
• De
trend
is
gezet
dat
gepensioneerden
langere
en
actievere
levens
leidden.
Hoe
lang
dienen
we
te
plannen
dat
u
leeft?
Hoe
actief
wilt
u
zijn,
en
welke
kosten
zijn
verbonden
aan
deze
activiteiten?
• Veel
mensen
verdelen
hun
pensioenleven
in
een
aantal
fases
–
herscholing,
ondernemerschap,
goede
doelen,
reizen,
en
zo
voort.
Welke
fases
voorziet
u
voor
uzelf
en
welke
financiele
arrangementen
zullen
noodzakelijk
zijn
om
deze
fases
mogelijk
te
maken?
• Ziet
u
de
kosten
van
uw
levensstijl
stijgen,
gelijk
blijven
of
dalen
na
uw
pensioneren?
Welke
aanpassingen
moeten
er
gemaakt
worden?

26. • Zal
part
–
time
werk
1
van
uw
inkomensbronnen
zijn
tijdens
uw
pensioen
jaren?
• Om
uw
doelen
in
uw
pensioen
jaren
zeker
te
stellen
zult
u
belastingplanning,
successieplanning
en
verzekeringen
nodig
hebben
waarmee
u
uw
plannen
beschermd.
Bent
u
zich
bewust
hoe
deze
verschillende
diensten
te
benutten?
Mijn
vriend,
pensioenadviseur
uit
Breda,
Mario
Schachtschabel
vertelde
een
nieuw
pensioen
verhaal
dat
klopt
met
het
model
van
‘een
nieuwe
levensfase
vormgeven’
in
plaats
van
een
bepaald
geldbedrag
op
een
bepaalde
leeftijd.
Hij
vertelde
over
een
53
jarige
klant
die
zijn
onderneming
verkocht
maar
zorgen
had
over
de
beleggingen
die
zijn
levensstijl
zouden
dienen
te
financieren.
In
plaats
van
weer
te
gaan
werken
in
dezelfde
bedrijfstak
leidde
het
gesprek
van
Mario
met
deze
klant
ertoe
dat
hij
een
directie
functie
nam
in
de
publieke
sector.
Iets
wat
hij
altijd
wilde.
Ondanks
een
verlaging
in
salaris,
was
hij
‘in
het
zwart’
–
zowel
wat
inkomen
betreft
als
zijn
tevredenheid
over
een
nieuw
loopbaan
met
betekenis.
Hoeveel
adviseurs
(geconfronteerd
met
dit
scenario)
zouden
de
man
eenvoudigweg
hebben
verteld
hoeveel
jaren
hij
nog
diende
te
werken
om
zijn
pensioen
te
bereiken?

27.
De
klant
hierboven
ging
–
net
als
Clint
Eastwood
in
de
film
“Unforgiven”
de
eerste
fase
in
van
wat
een
40
jarige
pensioen
reis
kan
worden.
Het
is
essentieel
om
met
een
adviseur
te
werken
die
dit
model
van
pensioen
leven
begrijpt
en
zo
veel
mogelijk
opties
voor
zelfverwezenlijking
biedt
als
mogelijk.
Het
doel
is
meer
dan
financieel.
De
klanten
van
morgen
zullen
hun
vooruitgang
net
zo
veel
afmeten
aan
wat
zij
bijdragen
als
aan
wat
zij
bezitten.

28.
Het
is
belangrijk
voor
adviseurs
die
mee
willen
gaan
met
hun
tijd
om
klanten
in
staat
te
stellen
hun
eigen
verhaal
over
pensioneren
te
ontwerpen.
Wanneer
je
het
woord
‘pensioneren’
opzoekt
in
het
woordenboek
zul
je
zien
dat
het
‘terugtrekken’
betekent.
Het
is
overbodig
om
te
zeggen
dat
de
babyboomer
gepensioneerden
van
vandaag
en
morgen
niet
van
het
‘terugtrekken’
type
zijn.
Iets
waar
Gary
Cooper
in
de
film
“High
Noon
“grote
moeite
mee
had.
De
babyboomers
mikken
erop
om
alles
uit
het
leven
te
halen.
Te
innoveren
en
niet
te
pensioneren.

29. Hoezeer
deze
generatie
van
babyboomers
uitdagingen
eist,
verlangen
zij
tevens
hevig
naar
balans
in
hun
leven
tussen
werk
en
relaties.
Het
is
het
samengaan
van
zelfactualisatie
en
de
realisatie
wat
hen
werkelijk
gelukkig
maakt
dat
Het
Nieuwe
Pensioenverhaal
voortdrijft
in
plaats
van
de
traditionele
pensioenmodellen.
Traditioneel
pensioneren
zal
verdwijnen.
Vervangen
worden
door
een
veel
persoonlijker
invulling
van
deze
levensfase.
Financieel
adviseurs
die
het
Nieuwe
Pensioenverhaal
begrijpen
en
die
de
nieuwe
dialoog
met
hun
klanten
beginnen
zullen
merken
dat
zij
verbinding
krijgen
met
klanten
op
een
nieuwe
en
dynamische
manier.
Het
lijkt
erop
dat
het
tijd
is
om
de
instrumenten
van
de
hoefsmid
achter
ons
te
laten
en
naar
de
nieuwe
instrumenten
te
kijken
van
de
zogenaamde
‘pensioen’
motor
die
onze
samenleving
zal
voorstuwen
in
de
komende
30
jaren.
De
tien
beste
“pensioen”
films
aller
tijden.
Voor
extra
storytelling
inspiratie.