SlideShare a Scribd company logo
1 of 103
Download to read offline
Załącznik Nr 1 do Uchwały nr 6/2010
Walnego Zebrania Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”
                          z dnia 25 czerwca 2010 roku.
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Spis treści
   1.   CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD) JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ
        ZA REALIZACJĘ LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR) ........................................................................ 3
   2.   OPIS OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI ............ 14
   3.   ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR, WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ
        ANALIZY............................................................................................................................................ 34
   4.   OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH
        PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH OSIĄGNIĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH
        W RAMACH, KTÓRYCH BĘDĄ REALIZOWANE OPERACJE, ZWANYCH DALEJ „PRZEDSIĘWZIĘCIAMI”.. 37
   5.   OKREŚLENIE MISJI LGD ..................................................................................................................... 46
   6.   WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR ............................................................. 48
   7.   UZASADNIENIE PODJĘCIA ZINTEGROWANEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR
        PRZEDSIĘWZIĘĆ ................................................................................................................................ 49
   8.   UZASADNIENIE PODJĘCIA INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH
        LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ.......................................................................................................................... 51
   9.   OKREŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LSR, WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD
        I ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNIĘĆ ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI
        W RAMACH DZIAŁANIA, O KTÓRYM MOWA W ART. 5 UST. 1 PKT 21 USTAWY ORAZ KRYTERIÓW
        NA PODSTAWIE, KTÓRYCH JEST OCENIANA ZGODNOŚĆ OPERACJI Z LSR, ORAZ KRYTERIÓW
        WYBORU OPERACJI, A TAKŻE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW...... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO
        ZAKŁADKI.
   10. OKREŚLENIE BUDŻETU LSR DLA KAŻDEGO ROKU JEJ REALIZACJI....................................................... 72
   11. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR.............................................................................................. 75
   12. OPIS PROCESU WDRAŻANIA I AKTUALIZACJI LSR.............................................................................. 77
   13. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI) WŁASNEJ................................................. 79
   14. OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI
       Z OBSZAREM OBJĘTYM LSR .............................................................................................................. 80
   15. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD
       W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR ............................ 84
   16. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH............. 85
   17. INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH........................................................................................................ 87




                          Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                                           1
2
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


1.    Charakterystyka                 lokalnej             grupy      działania   (LGD)
jako jednostki odpowiedzialnej za realizację lokalnej
strategii rozwoju (LSR)


1) nazwa i status prawny LGD oraz data wpisu do Krajowego Rejestru
Sądowego i numer w tym rejestrze;

Nazwa: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działanie „Podbabiogórze”

Status prawny: Stowarzyszenie z uwzględnieniem zapisów art. 15 ustawy z 7 marca 2007 r.
o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Data wpisu: 12 kwietnia 2006 roku

Numer KRS: 0000254272


2) opis procesu budowania partnerstwa;

Działania związane z powołaniem do Ŝycia Lokalnej Grupy Działania, która była jednostką
odpowiedzialną za realizację Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich
Podbabiogórza, prowadzone były od początku realizacji projektu w ramach
I Schematu ,,PilotaŜowego Programu Leader+”. Pierwszy etap tych działań związany był
z analizą prawną ram instytucjonalnych dla powstającej Lokalnej Grupy Działania przez
układ partnerski Podbabiogórza. Proces ten ostatecznie zakończył się w dniu 25 stycznia
2006 roku poprzez ostateczny wybór stowarzyszenia jako formy prawnej Lokalnej Grupy
Działania oraz dyskusję na temat szczegółowych zapisów statutowych Lokalnej Grupy
Działania.

Po wyborze przez układ partnerski Podbabiogórza formy prawnej powstającej LGD
prowadzone były konsultacje projektu Statutu. Po określeniu ostatecznego brzmienia Statutu
LGD, przy uwzględnieniu wytycznych programowych ,,PilotaŜowego Programu Leader+”
uczestnicy projektu w ramach I Schematu powołali w dniu 28 lutego 2006 roku do Ŝycia
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” na podstawie ustawy
z dnia 7 kwietnia 1989 roku – Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855
z późn. zm.).

Komitet ZałoŜycielski Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE”
stanowiło 50 osób, które zostały zarekomendowane do prac Stowarzyszenia przez 28
podmiotów Podbabiogórza, wśród których 14 naleŜy do grupy partnerów publicznych i 14
naleŜy do grupy partnerów społeczno – gospodarczych, zachowując tym samym
równowagę sektorową. Lista partnerów została zaprezentowana poniŜej.

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  3
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Lista partnerów publicznych i społeczno-gospodarczych w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 roku o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz.1206),
którzy zarekomendowali członków załoŜycieli do Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania
„Podbabiogórze”:

PARTNERZY PUBLICZNI
1.       Gmina Budzów
2.       Gminna Biblioteka Publiczna w Budzowie
3.       Gmina Bystra – Sidzina
4.       Gminny Ośrodek Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu Bystra – Sidzina
5.       Gmina Jordanów
6.       Gminny Ośrodek Kultury w Jordanowie
7.       Centrum Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu w Makowie Podhalańskim
8.       Gmina Stryszawa
9.       Gmina Zawoja
10.      Szkoła Podstawowa nr 4 w Zawoi
11.      Szkoła Podstawowa nr 5 w Zawoi – Gołyni
12.      Gmina Zembrzyce
13.      Szkolne Schronisko MłodzieŜowe w Zawoi z filią w Suchej Beskidzkiej
14.      Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej
PARTNERZY SPOŁECZNO – GOSPODARCZY
1.       Stowarzyszenie „Tradycja i Natura” – Bystra – Sidzina
2.       Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS – Jordanów
3.       Fundacja Lutnia Staropolska – Jordanów
4.       Klub Sportowy „BÓR” – Jordanów
5.       Zakłady Mięsne MIŚKOWIEC – Maków Podhalański
6.       Firma „Zabielanka” – Maków Podhalański
7.       Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia – Stryszawa
8.       Stowarzyszenia na Rzecz ZrównowaŜonego Rozwoju „Przysłop” – Zawoja
9.       Uczniowski Klub Sportowy „Zawojak” – Zawoja
10.      Stowarzyszenia „Śleszowia” – Zembrzyce
11.      Jerzy Gęsikowski – przedsiębiorca indywidualny – Zembrzyce
12.      WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej
13.      Polskie Towarzystwo Schronisk MłodzieŜowych – Oddział Kraków
14.      Fundacja Spółdzielczy Fundusz Oświaty Wiejskiej ODiDK Sucha Beskidzka

Po uzyskaniu wpisu do KRS w dniu 28 kwietnia 2006 roku przeprowadzono wybory władz
Stowarzyszenia czyli Zarządu zgodnie z § 18 Statutu Stowarzyszenia LGD
„Podbabiogórze” (9 osób) oraz Komisji Rewizyjnej zgodnie z § 18 Statutu 19 Statutu
(3 osoby).

Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został powołany w następujący sposób:

      -   7 członków Zarządu jako przedstawicieli gmin zaangaŜowanych wskazali
          członkowie zwyczajni posiadający rekomendacje partnerów społecznych
          i gospodarczych w rozumieniu przepisów o Narodowym Planie Rozwoju

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 4
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

          lub innych osób prawnych posiadających swoją siedzibę na terenie
          poszczególnych gmin objętych działaniami Stowarzyszenia
      -   2 członków Zarządu zostało wybranych przez Walne Zebranie Członków spośród
          kandydatów zgłoszonych przez członków zwyczajnych Stowarzyszenia.

Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został wybrany z zachowaniem proporcji
polegającej na tym, iŜ Zarząd składać się będzie z co najmniej 50% członków zwyczajnych
Stowarzyszenia wskazanych przez poszczególne podmioty będące partnerami społecznymi
i gospodarczymi oraz przy zachowaniu wymogu statutowego, Ŝe w składzie Zarządu nie moŜe
być mniej niŜ 40% kobiet i mniej niŜ 40 % męŜczyzn.

W dniu 07 kwietnia 2008 roku Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa
Działania "Podbabiogórze" dokonało wyboru Zarządu.

Obecny skład Zarządu to:
   1. Danuta Kawa – Prezes Zarządu Stowarzyszenia
   2. Grzegorz Hadwiczak - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia
   3. Władysław Hujda - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia
   4. Maria Kus - Skarbnik Zarządu Stowarzyszenia
   5. Katarzyna Bartyzel – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   6. Mariusz Zasadziński – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   7. Renata Chudzik – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   8. Jadwiga Frątczak-Mróz – Członek Zarządu Stowarzyszenia
   9. Tadeusz Uczniak – Członek Zarządu Stowarzyszenia


Skład Komisji Rewizyjnej:
      1. Piotr Grych – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
      2. Anna Oleksa – Wiceprzewodnicząca Komisji Rewizyjnej
      3. Zdzisława Wojdyło – Członek Komisji Rewizyjnej




3) charakterystyka członków LGD albo jej partnerów i sposób rozszerzania lub
zmiany składu LGD;

Obecny stan członków wynosi 87 spośród których 69 to osoby fizyczne, 18 to osoby prawne.

Sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD

Zgodnie ze Statutem Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze Członkiem zwyczajnym
Stowarzyszenia moŜe być:

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                            ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                    5
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


   1) osoba fizyczna, która:
          a) spełnia warunki określone w ustawie Prawo o stowarzyszeniach,
          b) jest pełnoletnia,
          c) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
          d) posiada obywatelstwo Rzeczpospolitej Polskiej lub innego państwa UE, bez
             względu na miejsce zamieszkania,
          e) działa na rzecz rozwoju obszarów wiejskich,
          f) przedstawi pisemną rekomendację udzieloną przez:
                     działającego na obszarze, którego dotyczy LSR, partnera społecznego
                     lub gospodarczego,
                     lub gminę wiejską,
                     lub gminę miejsko-wiejską,
                     lub związek międzygminny,
                     lub inną osobę prawną, której działalność związana jest z realizacją
                     celów Stowarzyszenia,
                     lub innego przedsiębiorcę,
                     lub grupę 10 osób fizycznych zamieszkałych na obszarze, którego
                     dotyczy LSR,
                     lub uzyska rekomendację przynajmniej od 2 członków zwyczajnych
                     Stowarzyszenia,
          g) złoŜy deklarację członkowską,
   2) osoba prawna, w tym jednostka samorządu terytorialnego
      [ustawa z 7 marca 2007 (Dz. U. Nr 64, poz.427)], która:
          •    działa na obszarze, którego dotyczy LSR,
          •    wykonuje działalność związaną z realizacją celów Stowarzyszenia,
          •    jest jednostką samorządu terytorialnego lub jednym z partnerów publicznych,
               gospodarczych i społecznych, w tym organizacją pozarządową działającą na
               rzecz rozwoju obszarów wiejskich, zajmującą się zagadnieniami z zakresu
               środowiska naturalnego lub promowanie równości męŜczyzn i kobiet.
           • przedstawi deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby
               reprezentującej osobę prawną w LGD lub,
           • przedstawi uchwałę właściwego organu zawierającą deklarację przystąpienia
               do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD.
 2. Jednostka samorządu terytorialnego będąca członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia jest
reprezentowana przez swój organ wykonawczy lub upowaŜnioną przez niego osobę.

Zgodnie z §13 Statutu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze"
Stowarzyszenie nie przewiduje członków wspierających i honorowych.

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”, w tym w szczególności
Zarząd Stowarzyszenia będzie w ramach zarządzania procesem wdraŜania LSR prowadził
dalsze działania słuŜące rozszerzaniu składu LGD o kolejnych członków, aktywizacji oraz
współpracy lokalnych środowisk na rzecz rozwoju Podbabiogórza, rozwoju sieciowej
struktury współpracy pomiędzy przedstawicielami róŜnych sektorów Podbabiogórza, która
zdolna będzie do podejmowania wspólnych inicjatyw na rzecz rozwoju subregionu oraz
rozwiązywania lokalnych problemów, w celu poprawy efektywności i skuteczności



                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  6
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

wykorzystania ich zasobów rozwojowych oraz wzrostu konkurencyjności terytorialnej
we wszystkich płaszczyznach zgodnie z zasadami zrównowaŜonego rozwoju.

Wśród działań, które będą słuŜyć dalszej aktywizacji lokalnego środowiska,
w tym szczególnie mieszkańców, organizacji społecznych i gospodarczych naleŜy wymienić
między innymi:
    1. Planowane szkolenia i konferencje dla wybranych grup społecznych, zawodowych,
        gospodarczych i przedsiębiorczych Podbabiogórza,
    2. Kampanie informacyjne realizowane zarówno poprzez spotkania jak i materiały
        drukowane,
    3. Podbabiogórskie Forum Organizacji Pozarządowych jako forma aktywizacji
        środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza,
    4. Podbabiogórska Rada Młodych Aktywnych jako forma aktywizacji środowisk
        lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, szczególnie w oparciu
        zaangaŜowanie młodzieŜy i środowisk szkolnych,
    5. Prowadzenie strony www.lgdpodbabiogorze.pl,
    6. Punkt wsparcia dla organizacji pozarządowych i grup społecznych w ramach
        Podbabiogórskiego Centrum Inicjatyw Społecznych.



4) struktura rady lub innego organu LGD, do którego wyłącznej właściwości
naleŜy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005,
zwanych dalej „organem decyzyjnym”

Rada LGD zgodnie z Statutem Stowarzyszenia moŜe składać się od 20 do 27 osób. W skład
Rady obecnie wchodzi 23 osoby, w podziale na trzy sektory w następujący sposób:
a) partnerzy publiczni     - 8 osób, co stanowi 35 % składu Rady
b) partnerzy gospodarczy   - 5 osób, co stanowi 22 % składu Rady
c) partnerzy społeczni     - 10 osób, co stanowi 43 % składu Rady

Partnerzy publiczni stanowią poniŜej 50 % składu Rady.

KaŜdy z sektorów jest reprezentowany przez co najmniej 3 osoby.

Obszar kaŜdej gminy jest reprezentowany przez co najmniej jednego przedstawiciela.

Skład Rady podano w tabeli poniŜej.

Tab. Skład Rady

Lp  Imię i nazwisko             Nazwa Członka                              Gmina            Sektor
1  Kazimierz Polak         Gmina Maków Podhalański                    Maków Podhalański   publiczny
2    Józef Gąsiorek        Gmina Zembrzyce                            Zembrzyce           publiczny
3    Ryszard Hadka         Gmina Stryszawa                            Stryszawa           publiczny
4    Marek Listwan         Gmina Zawoja                               Zawoja              publiczny


                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   7
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

5    Aureliusz Kania        Gmina Bystra-Sidzina                       Bystra-Sidzina      publiczny
6    Jan Najdek             Gmina Budzów                               Budzów              publiczny
7    Andrzej Pająk          Starostwo Powiatowe w                      Zawoja              publiczny
                            Suchej Beskidzkiej
8    Stanisław Pudo         Gmina Jordanów                             Jordanów            publiczny
9    Barbara Piaseczny      Firma „Zabielanka”                         Maków Podhalański   gospodarczy
10   Józef Krzak            Stolarstwo-Handel „STOL-                   Zembrzyce           gospodarczy
                            HAND”
11   Tadeusz Tatara         Przedsiębiorstwo Gospodarki                Zawoja              gospodarczy
                            Komunalnej i Budownictwa
                            „ZAWOJA” – Spółka z o. o.
12   Mariusz                Usługi Tartaczne, Handel                   Bystra-Sidzina      gospodarczy
                            Drewnem, Usługi
     Frankiewicz
                            Transportowe s.c.
13   Andrzej Peć            Eduskrypt Spółka z o. o.                   Stryszawa           gospodarczy
14   Janina Listwan         Janina Listwan – Koło                      Maków Podhalański   społeczny
                            Gospodyń Wiejskich w
                            Grzechyni
15   Krystyna               Krystyna Szczepaniak - Koło                Budzów              społeczny
                            Gospodyń Wiejskich w
     Szczepaniak
                            Bieńkówce
16   Maria Grzechynka       Fundacja Spółdzielczy                      Maków Podhalański   społeczny
                            Fundusz Oświaty Wiejskiej,
                            Ośrodek Doradztwa i
                            Doskonalenia Kadr
17   Czesław Kruźlak        OSP Bieńkówka                              Budzów              społeczny
18   Małgorzata Oleksa      Małgorzata Oleksa – Koło                   Jordanów            społeczny
                            Gospodyń Wiejskich w
                            Osielcu
19   Zofia Hyciek           Stowarzyszenia „Tradycja i                 Bystra-Sidzina      społeczny
                            Natura”
20   Jacek Zając            Stowarzyszenie Gmin                        Stryszawa           społeczny
                            Babiogórskich
21   Ryszard Czaicki        Ryszard Czaicki                            Zembrzyce           społeczny
22   Dariusz Waligórski Stowarzyszenie Klub         Jordanów                               społeczny
                        Sportowy „Bór” Toporzysko -
                        Folwark
23   Jan Smyrak         Zawojskie Stowarzyszenie    Zawoja                                 społeczny
                        Właścicieli Lasów
                        Prywatnych

Szczegółowe dane wszystkich członków organu decyzyjnego LGD przedstawia załącznik
nr 11 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.



                   Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                            ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                    8
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza



5) zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego;

LGD działa w oparciu o Statut Stowarzyszeni, który jest załącznikiem nr 1 do wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR i Regulaminy opracowane dla poszczególnych organów
i Biura Stowarzyszenia oraz przepisy polskiego prawa w zakresie stowarzyszeń.
Zarząd równieŜ uchwalił procedurę naboru pracowników LGD (załącznik nr 5 do Wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR) oraz opisy stanowisk precyzujące podział obowiązków
i zakres odpowiedzialności na poszczególnych stanowiskach (załącznik nr 6 do Wniosku
o wybór LGD do realizacji LSR)

W dniu 23 maja 2006 roku Walne Zebranie zatwierdziło regulaminy organizacyjne
Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”. Wśród nich są: Regulamin Obrad Walnego
Zebrania, Regulamin Zarządu, Regulamin Komisji Rewizyjnej, Regulamin Komisji
Problemowych oraz Regulamin Biura Zarządu.

Regulamin Rady został przyjęty przez Walne Zebranie w dniu 10 lipca 2008 r. i stanowi
załącznik nr 2 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.

Rada LGD jest organem LGD, do którego wyłącznej właściwości naleŜy wybór operacji
zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005.

Rada liczy od 20 do 27 osób. Członkiem Rady nie moŜe być pracownik Biura LGD, Członek
Zarządu i Komisji Rewizyjnej. Członkowie Rady wybierani są przez Walne Zebranie
Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” w głosowaniu tajnym,
spośród członków Stowarzyszenia, przy czym w skład Rady wchodzą:

1) obligatoryjnie przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego, będącej członkiem
   Stowarzyszenia,
2) 50 % członków Rady stanowią podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit b i c
   rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005r. w sprawie wsparcia
   rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
   Obszarów Wiejskich, – czyli partnerzy gospodarczy i społeczni oraz inne odpowiednie
   podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe,
   w tym organizacje zajmujące się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego,
   oraz podmiotami odpowiedzialnymi za promowanie równości męŜczyzn i kobiet.

Członkowie Rady mają obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach Rady. W razie
niemoŜności wzięcia udziału w posiedzeniu Rady, członek Rady zawiadamia
o tym przed terminem posiedzenia Przewodniczącego Rady, a następnie jest obowiązany
w ciągu 7 dni usprawiedliwić w formie pisemnej swoją nieobecność Przewodniczącemu
Rady.

Rada na pierwszym posiedzeniu, które zwołuje Prezes Zarządu wybiera w głosowaniu tajnym
Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza Rady. Przewodniczący Rady
organizuje pracę Rady i przewodniczy posiedzeniom Rady oraz reprezentuje Radę



                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 9
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

na zewnątrz. Przewodniczący Rady ma obowiązek zwołać Radę na wniosek Zarządu. Podczas
nieobecności Przewodniczącego Rady jego obowiązki pełni Wiceprzewodniczący.

Posiedzenia Rady są zwoływane odpowiednio do potrzeb wynikających z naboru wniosków
prowadzonego przez LGD, lecz nie rzadziej niŜ raz na rok. Posiedzenia Rady zwołuje
Przewodniczący Rady, uzgadniając miejsce, termin i porządek posiedzenia z Zarządem.
Członkowie Rady powinni być pisemnie zawiadomieni o miejscu, terminie i porządku
posiedzenia Rady najpóźniej 14 dni przed terminem posiedzenia. W okresie 14 dni
przed terminem posiedzenia Rady jej członkowie powinni mieć moŜliwość zapoznania się
ze wszystkimi materiałami i dokumentami związanymi z porządkiem posiedzenia,
w tym z wnioskami, które będą rozpatrywane podczas posiedzenia.

Posiedzenia Rady są jawne. Zawiadomienie o terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady
podaje się do publicznej wiadomości co najmniej na 7 dni przed posiedzeniem.
W posiedzeniach Rady uczestniczy Prezes Zarządu lub wskazany przez niego członek
Zarządu z głosem doradczym (bez prawa do głosowania). Do udziału w posiedzeniu Rady
mogą być zaproszone osoby trzecie, w szczególności osoby, których dotyczą sprawy
przewidziane w porządku posiedzenia.

Posiedzenia Rady otwiera, prowadzi i zamyka Przewodniczący               Rady.   Obsługę
administracyjno-biurową posiedzeń Rady zapewnia Biuro Zarządu LGD.

Decyzja w spawie wyboru projektów (zwanych w dalszej części równieŜ operacjami) do
finansowania jest podejmowana w formie uchwały Rady.

Podczas głosowania nad wyborem projektu dotyczącego podmiotu reprezentowanego przez
członka Rady, Radny jest automatycznie wyłączony z głosowania. KaŜdy Członek Rady,
przed uczestnictwem w pierwszym posiedzeniu Rady składa oświadczenie, Ŝe w razie
zaistnienia takiej sytuacji, poinformuje o tym Przewodniczącego Rady.
Członkowie Rady z terenu gminy wnioskodawcy, której projekt dotyczy są automatycznie
wyłączeni podczas głosowania nad wyborem projektu.

Wszystkie głosowania Rady są jawne. Głosowania Rady mogą odbywać się w następujących
formach:
          1) przez podniesienie ręki na wezwanie Przewodniczącego Rady,
          2) przez wypełnienie i oddanie komisji skrutacyjnej kart do oceny operacji,
              stanowiących załączniki do niniejszego regulaminu.

O wyborze formy głosowania decyduje Rada. Głosowania Rady odbywają się zwykłą
większością głosów przy obecności co najmniej połowy Członków Rady uprawnionych
do głosowania.




                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 10
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

              OPIS WARUNKÓW TECHNICZNYCH I LOKALOWYCH
                    BIURA ZARZĄDU STOWARZYSZENIA
               LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA „PODBABIOGÓRZE”


Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”

       Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”, w dalszej części nazywane
Biurem, mieści się w budynku Starostwa Powiatowego Powiatu Suskiego przy ulicy
Kościelnej 5b w Suchej Beskidzkiej. Dogodne usytuowanie komunikacyjne Suchej
Beskidzkiej i samego Biura sprawia, Ŝe potencjalni beneficjenci będą mieli ułatwiony dostęp
do moŜliwości pozyskiwania środków z Osi 4 Leader. Ponadto inne Urzędy Powiatowe, jak
i ARiMR znajdują się w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
       Biuro dysponuje pomieszczeniem o łącznej powierzchni 96 m2 z dostępem do usług
telekomunikacyjnych w tym do internetu.

W skład wyposaŜenia Biura wchodzą:
1. szafa na dokumenty bieŜące,
2. szafa przeznaczona do archiwizacji dokumentów,
3. dwa biurka z krzesłami,
4. szafka pod ksero,
5. stół z sześcioma krzesłami,
6.komputer stacjonarny,
7. laptop,
8. aparat cyfrowy,
9. urządzenie wielofunkcyjne (kopiarko-drukarko-skaner-fax, druk: czarno-biały),
10. drukarka kolorowa,
11. modem-router WIFI ( umoŜliwiający bezprzewodowy dostęp do internetu, takŜe w razie
potrzeby beneficjentom),
12. telefon stacjonarny.

      Biuro posiada wydzielone miejsce do przyjmowania i obsługi interesantów.
Dodatkowo w razie potrzeby istnieje moŜliwość wynajęcia równieŜ w budynku Starostwa
pomieszczenia o powierzchni ok. 100 m2 i przystosowania go do potrzeb LGD.


6) kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego

Zgodnie z aktualnym potencjałem administracyjnym Rady Stowarzyszenia LGD
„Podbabiogórze” naleŜy stwierdzić, iŜ Rada posiada wysokie kwalifikacje i róŜnorodne
doświadczenia w zakresie realizacji projektów oraz wybranych procesów rozwoju obszarów
wiejskich co z pewnością pozwoli na sprawny i efektywny wybór projektów realizowanych
na obszarze wdraŜania LSR.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  11
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Spośród 23 członków Rady:

     a) 23 osób posiada udokumentowaną wiedzę z zakresu rozwoju obszarów wiejskich
        i podejścia Leader,
     b) 19 to osoby zameldowane na pobyt stały, na obszarze objętym LSR, przez okres
        co najmniej 3 lat,
     c) 13 posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie realizacji operacji lub
        projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych ze środków
        pochodzących z budŜetu Unii Europejskiej.
     d) 1 osoba posiada udokumentowaną znajomość języka angielskiego w stopniu
        umoŜliwiającym swobodne porozumiewanie się.

Szczegółowe informacje o kwalifikacjach i doświadczeniu osób wchodzących
w skład organu decyzyjnego zawarto w załączniku nr 11 do wniosku o wybór lokalnej grupy
działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013.


7) doświadczenie LGD i członków LGD albo jej partnerów w realizacji
operacji

LGD uczestniczyło w Schemacie II PilotaŜowego Programu Leader+ realizując projekt
„Turystyka, kultura i produkt lokalny – największą wartością Podbabiogórza” zgodnie
z umową nr L/02/026/2006. W ramach projektu zrealizowano szereg działań:

Szkolenia:
   • Szkolenia i warsztaty tematyczne dla określonych grup społecznych (np. warsztaty
       muzyki regionalnej, szkolenia z sektora turystycznego, drzewnego)
Analizy, ekspertyzy:
   • Kompleksowa analiza potrzeb szkoleniowych i doradczych podbabiogórskiego
       sektora turystycznego i podbabiogórskiego sektora MŚP
   • Analiza ginących zawodów i kompetencji Podbabiogórza wraz z programem ich
       oŜywienia i komercjalizacji
   • Opracowanie koncepcji systemu gminnych punktów dostępu do Internetu
       i nowoczesnych technologii informatycznych wraz z analizą potrzeb szkoleniowych
       mieszkańców i przedsiębiorców w zakresie rozwoju kompetencji informatycznych
   • Studium kierunków rozwoju turystycznego Podbabiogórza wraz z programem
       projektów i działań do realizacji
   • Opracowanie dokumentacji technicznej ścieŜki turystycznej inicjatywy Leader+
       na Podbabiogórzu „Szlakiem atrakcji i produktów lokalnych Podbabiogórza” jako
       trasy „Podbabiogórskiego Ekomuzeum”
   • Program ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu Podbabiogórza
       wraz z programem działań do realizacji
   • Opracowanie koncepcji systemu tras turystycznych i edukacyjnych na Podbabiogórzu
Działania na rzecz promocji regionu:
   • Opracowanie i wydanie folderu promocyjnego „Nowoczesne produkty i usługi
       Podbabiogórza 2007”
   • Opracowanie serwisu internetowego „Podbabiogórskich Punktów informacji
       Turystycznej” oraz utworzenie wirtualnego „Sklepiku Babiogórskiego”

                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 12
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

   •   Utworzenie młodzieŜowego muzycznego zespołu regionalnego jako forma
       aktywizacji młodzieŜy
   •   Certyfikacja oraz nadanie znaku promocyjnego produktom lokalnym
   •   Wydanie katalogu produktów lokalnych
   •   Opracowanie tablic informacyjnych oraz oznakowanie ścieŜki turystycznej
   •   Udział w branŜowych targach krajowych
   •   Opracowanie i druk map oraz folderów dot. produktów i usług lokalnych
   •   Organizacja i działalność Podbabiogórskiej Rady Młodych Aktywnych
       i Podbabiogórskiego Forum Organizacji Pozarządowych
   •   Promocja regionu poprzez imprezy kulturalne - 8 imprez
   •   Współpraca i wymiana doświadczeń między LGD:
   •   Krajowe oraz zagraniczne wyjazdy studyjne

Łączna wartość projektu – 750 000 zł.

Szczegóły realizowanego projektu w II schemacie II PPL+ obrazuje sprawozdanie końcowe
z projektu, który jest załącznikiem do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR.


LGD nie realizowało innych projektów.

Członkowie LGD mają bogate doświadczenie w realizacji operacji dzięki wykonaniu
kilkudziesięciu, a moŜe nawet kilkuset projektów zrealizowanych na obszarach wiejskich.
Są to projekty obejmujące bardzo róŜne dziedziny, zarówno zgodne z działaniami w Osi 3 i 4
PROW, jak i inne projekty zrealizowane na obszarach wiejskich, związane z budową
infrastruktury komunalnej i technicznej – drogi, sieć wodna i kanalizacyjna,
termomodernizacja obiektów (realizowane głównie przez gminy), jak i projekty związane
z budową ścieŜek rowerowych, modernizacją obiektów kulturalnych, edukacją ekologiczną,
organizacją imprez kulturalnych. Wiele z tych projektów zrealizowanych zostało z udziałem
środków europejskich.

Szczegółowe informacje o doświadczeniu członków LGD zawarto w załączniku nr 17
do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju
(LSR) w ramach PROW 2007-2013.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  13
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego
wewnętrznej spójności


1) wykaz gmin wchodzących w skład LGD

Lp           Gmina                     Typ                 Identyfikator   Ludność   Miasto
 1   Budzów                          wiejska                2121615032      8373
 2   Bystra-Sidzina                  wiejska                2121615042      6469
 3   Jordanów                        wiejska                2121615052      10637
 4   Maków Podhalański          miejsko-wiejska             2121615063      15934    5770
 5   Stryszawa                       wiejska                2121615072      11756
 6   Zawoja                          wiejska                2121615082      8881
 7   Zembrzyce                       wiejska                2121615092      5563
 8   Razem                                                                  67613

Ludność (Miasto) – liczba osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.

Gminy tworzące obszar LGD to sześć gmin wiejskich i jedna gmina miejsko-wiejska. Miasto
Maków Podhalański w gminie miejsko-wiejskiej ma poniŜej 20 tys. mieszkańców. Łączna
liczba ludności jest większa od 10 tys. i mniejsza od 150 tys. mieszkańców.

Gminy obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju Podbabiogórza, z uwagi na wspólne
połoŜenie geograficzne oraz bezpośrednie sąsiedztwo administracyjne, zachowują wysoką
spójność pod względem przyrodniczym, historycznym, kulturowym i ekonomicznym.
Wspólna historia i kultura oraz ciągłość zamieszkania na terenie Podbabiogórza od pokoleń
sprawia, Ŝe mieszkańcy identyfikują się z obszarem stanowiącym lokalną „małą ojczyznę”.
Wszystkie główne czynniki rozwojowe i jak ograniczające tempo rozwoju Podbabiogórza,
zarówno w sferze społecznej, kulturowej, gospodarczej, przyrodniczej i instytucjonalnej,
występują w kaŜdej z gmin tego obszaru. Wniosek ten potwierdza przeprowadzona poniŜej
diagnoza Podbabiogórza, jak i fakt, iŜ czynniki te występują w dokumentach strategicznych
wszystkich gmin objętych analizą, co przemawia dodatkowo za wyraźną spójnością
społeczno-gospodarczą obszaru Podbabiogórza.


2) uwarunkowania przestrzenne (mapa), geograficzne, przyrodnicze,
historyczne i kulturowe

Gminy objęte LSR administracyjnie naleŜą do powiatu suskiego i zajmują powierzchnię
637 km2, co stanowi 92,9 % powierzchni powiatu. Obszar LGD leŜy na południowo-
zachodnim krańcu województwa małopolskiego i graniczy od zachodu z powiatem
Ŝywieckim

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  14
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

w województwie śląskim, od północy i wschodu z trzema innymi powiatami wchodzącymi
w skład województwa małopolskiego: wadowickim, myślenickim i nowotarskim,
a od południa z okresem Namestovo na Słowacji.

Obszar LGD obejmuje dwie gminy miejskie:

•   Jordanów – 5157 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.
•   Sucha Beskidzka - 9481 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r.

Ze względu na liczbę ludności powyŜej 5 tys. mieszkańców, obszar obu gmin nie mógł być
włączony do obszaru LGD.

Obszar LGD leŜy w pięciu mezoregionach: w Beskidach (Beskid Mały, Beskid Makowski,
Beskid śywiecki) i w Kotlinie Rabczańskiej oraz na Pogórzu Wielickim.

Rys 1. Obszar LGD na tle województwa małopolskiego.




                          wadowicki
                                         myślenicki


               Ŝywiecki




                                      nowotarski
                   Namestovo




Obszar LGD to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, zajmujące
49,4% jego powierzchni. Południowa część obszaru Podbabiogórza, połoŜona najwyŜej,
znajduje się na terenie Beskidu śywieckiego, który dzieli się tu na trzy mniejsze jednostki
geograficzne: Pasmo Babiogórskie z najwyŜszym szczytem całych Beskidów Zachodnich,
Babią Górą (1725 m n.p.m.), Pasmo Polic (Polica, 1369 m n.p.m.) oraz Pasmo Jałowieckie,
zwane teŜ Przedbabiogórskim (Jałowiec, 1111 m n.p.m.). Charakterystycznym elementem
krajobrazu północnej części powiatu są natomiast wzniesienia naleŜące do niŜszych grup
górskich – Pasma Leskowca (918 m n.p.m.) i Łamanej Skały (929 m n.p.m.) w Beskidzie

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   15
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Małym (na północnym zachodzie) oraz Pasma Koskowej Góry (866 m n.p.m.) w Beskidzie
Makowskim (na północnym wschodzie).

Rys 2. Obszar LGD na tle mapy hipsometrycznej z mezoregionami wg Kondrackiego




Rys. Mapa turystyczna obszaru LGD




               Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                        ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                16
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Klimat

Obszar Podbabiogórza znajduje się w karpackiej strefie klimatycznej, w regionie podgórskim
i górskim, w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym o średniej rocznej temperaturze
od +60C do +80C, przy rocznej sumie opadów 800 – 1000 mm oraz długości okresu
wegetacyjnego 190-220 dni. W szczytowych partiach gór występuje klimat umiarkowanie
chłodny. Klimat charakteryzuje się częstymi zmianami: dni pogodne to tylko około 20% roku,
wiatry wieją najczęściej z północnego zachodu i zachodu, pojawia się takŜe wiatr halny.
Warunki klimatyczne obszaru kształtowane są w głównej mierze przez masy powietrza
polarno-morskiego napływającego z zachodu, polarno-kontynentalnego napływającego
ze wschodu, w mniejszym stopniu arktycznego i zwrotnikowego. W okresie zimowo –
wiosennym pogoda jest najczęściej kształtowana przez układy niŜowe, w ciągu lata i jesienią
przez układy wyŜowe. Obszar cechuje się większym zachmurzeniem i większą
częstotliwością dni z opadami i jednocześnie mniejszą liczbą dni słonecznych niŜ obszary
beskidzkie połoŜone dalej w kierunku wschodnim. Promieniowanie całkowite zwiększa się
zimą wraz z wysokością n.p.m., latem zaś maleje. Ta cecha klimatu przemawia za rozwojem
sportów zimowych w Beskidach. Sezonowy przebieg zachmurzenia i nasłonecznienia
wskazuje, Ŝe najkorzystniejsze warunki występują w okresie późnego lata i jesienią, a takŜe
w drugiej połowie okresu z pokrywą śnieŜną. Czas zalegania pokrywy śnieŜnej przekracza
4 miesiące, a w najwyŜszych partiach obszaru nawet 6 miesięcy. MiąŜszość pokrywy śniegu
w okresie maksymalnej jej wartości (luty – marzec) rośnie wraz z wysokością n.p.m.
Najkorzystniejsze warunki klimatu lokalnego mają stoki górskie o ekspozycji południowej
oraz południowo – wschodniej i południowo – zachodniej. Najmniej korzystne warunki
notuje się w dolinie rzek, gdzie tworzą się zastoiska zimnego powietrza. Dotyczy to głównie
wylotów dolin bocznych, przy zmianie kierunku dolin oraz przed przewęŜeniami
i przegrodami terenowymi.

Gleby

Na terenie obszaru dominują gleby brunatne kwaśne. W ich kształtowaniu równorzędną rolę
odgrywa klimat, roślinność i skała macierzysta. Gleby takie kształtują się w klimacie
umiarkowanie wilgotnym, głównie pod wpływem mezofilnych lasów liściastych,
przy dobrych warunkach humifikacji szczątków organicznych i na podłoŜu zawierającym
przynajmniej drobne ilości wapnia. Mniejszość stanowią gleby zbielicowane, a ponadto
w dolinach rzek występują mady górskie. Są to głównie gleby pyłowo – ilaste, średnie
lub cięŜkie, średnio głębokie. Przydatność gleb do uprawy określana jest poprzez klasyfikację
bonitacyjną. Odsetek gleb naleŜących do I, II i III klasy na terenie całego obszaru
Podbabiogórza jest niski i wynosi 3%. Dominują gleby klasy IV, V i VI. Są to gleby na ogół
płytkie, silnie szkieletowe, naraŜone na procesy erozyjne. Największe zagroŜenia środowiska
glebowego to: erozja (szczególnie na stokach wzgórz) i stosowanie rolniczych środków
chemicznych (nawozy sztuczne i środki ochrony roślin), które przy nieprawidłowym
ich dozowaniu mogą być przyczyną systematycznego pogarszania ich jakości.

Bogactwa naturalne

Geologicznie obszar Podbabiogórza naleŜy do Karpat Zewnętrznych i zbudowany jest ze skał
fliszowych. Dominujące znaczenie wśród surowców mineralnych Podbabiogórza mają
eksploatowane odkrywkowo surowce skalne. Najliczniejszą grupą kopalin wśród


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  17
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

wydobywanych surowców skalnych stanowią piaskowce, które na obszarze Podbabiogórza
występują w gminach Jordanów, Stryszawa oraz Zembrzyce.

Lesistość

Lasy zajmują 49,03% (2007 rok) powierzchni całkowitej obszaru LGD. W gminach
przewaŜają lasy iglaste. Średnio 0,16% ogólnej powierzchni lasów na terenie Podbabiogórza
tj. ok. 50 ha podlega odnowieniom leśnym i zalesianiu, przy czym najwięcej, bo aŜ 0,95 %
(42 ha) w gminie Bystra – Sidzina, a najmniej, po 1 ha, w gminach Budzów (0,02 %),
Stryszawa (0,02 %) i Zawoja (0,01 %). Ilość pozyskiwanego drewna (grubizny) na 1 ha
ogólnej powierzchni lasu na terenie całego obszaru Podbabiogórza kształtuje się na poziomie
0,49 m3/ha, co daje ponad 15 tys. m3 drewna rocznie. Najwięcej drewna pozyskuje się
w gminach Bystra-Sidzina – 1,18 m3/ha oraz Jordanów – 0,94 m3/ha, a najmniej w gminie
Stryszawa – 0,18 m3/ha. Większość stanowią prywatne grunty leśne tj. 57 % gruntów leśnych
ogółem. Pozostałe 43% to grunty publiczne, w większości naleŜące do Skarbu Państwa.

Zasoby wodne

Obszar Podbabiogórza jest terenem obfitującym w wodę, posiada gęstą sieć rzek i potoków.
Niemal cały opisywany teren leŜy w dorzeczu górnej Skawy, głównej rzeki regionu, która jest
jednym z prawobrzeŜnych karpackich dopływów Wisły. Właśnie nad Skawą leŜą miasta:
Maków Podhalański i Jordanów. Do najwaŜniejszych dopływów Skawy na tym terenie
naleŜą: PoŜoga, Toporzyski Potok, Bystrzanka, Cadynka, Skawica, Grzechynia, Stryszawka
i Tarnawka (lewobrzeŜne), oraz Malejów, Osielec, Wieprzec, śarnowianka i Paleczka
(prawobrzeŜne). Dorzecze górnej Skawy zajmuje tereny o bardzo urozmaiconym charakterze.
W okresie intensywnych opadów wezbrane wody stwarzają duŜe zagroŜenie powodziowe.
Wody przepływającej przez obszar Podbabiogórza Skawy nie odpowiadają normatywom
klasy czystości wód, a wody Stryszawki na jej końcowym odcinku naleŜą do III klasy
czystości wód powierzchniowych.

Wody podziemne, wgłębne i gruntowe, w punktach badawczych krajowej sieci monitoringu
na obszarze Podbabiogórza naleŜą do klasy Ia i Ib jakości wód podziemnych (źródło WIOŚ
w Krakowie). Częściowo na obszarze Podbabiogórza, tj. w granicach administracyjnych
gmin: Zawoja, Maków Podhalański, Jordanów znajduje się zbiornik wód podziemnych
w ośrodku szczelinowym. Grzbietem Babiej Góry i zachodnim odcinkiem Pasma Polic
biegnie europejski dział wód, który oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Czarnego.
Na terenie Podbabiogórza nie występują wody uznane za lecznicze.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  18
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Zanieczyszczenie środowiska

Główny składnik zanieczyszczeń powietrza na obszarze Podbabiogórza stanowią
zanieczyszczenia gazowe (99% zanieczyszczeń powietrza), związane przede wszystkim
z emisją dwutlenku węgla. Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń jest gmina Maków
Podhalański. W wyniku corocznej oceny jakości powietrza w województwie małopolskim
strefę Podbabiogórza zaliczono do klasy B. Klasyfikacji jakości powietrza dokonuje się
ze względu na kryterium ochrony zdrowia i ochrony roślin, określając poziom stęŜenia
zanieczyszczeń oraz konieczne do podjęcia działania. W klasie B poziom stęŜeń
zanieczyszczeń jest powyŜej wartości dopuszczalnej, lecz nie przekracza wartości
dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji.


Obszary objęte ochroną

Prawie 30% powierzchni obszaru LGD w 2007 roku stanowiły obszary prawnie chronione.
Obszary tego typu występują we wszystkich gminach Podbabiogórza oprócz Makowa
Podhalańskiego. W gminach Bystra-Sidzina i Jordanów stanowią one 100% powierzchni
gminy, przy czym są to obszary chronionego krajobrazu. Na terenie dwóch gmin znajdują się
rezerwaty, tj. w gminie Bystra-Sidzina (13 ha) oraz w gminie Zawoja (59 ha) – Rezerwat
na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza, naturalny górnoreglowy bór świerkowy, ostoja
chronionych gatunków zwierząt.

W celu ochrony unikalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych Babiej Góry
na południowych krańcach obszaru Podbabiogórza, m.in. na terenie gminy Zawoja (2552 ha),
został utworzony w 1954 r. Babiogórski Park Narodowy, kilka lat temu włączony
do międzynarodowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  19
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Rezerwat Na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (SOO Na Policy PLH120012)
o powierzchni 72,6 ha oraz masyw Babiej Góry (SOO Babia Góra PLH120001)
o powierzchni 3 442,4 ha naleŜą do specjalnych obszarów ochrony Europejskiej Sieci
Ekologicznej Natura 2000. Na obszarze objętym LSR znajduje się 82 % powierzchni SOO
Na Policy oraz 74 % powierzchni SOO Babia Góra.

SOO Babia Góra PLH120001 (3442,4 ha)

Masyw Babiej Góry jest najwyŜszym pasmem górskim Beskidu Wysokiego, zbudowanym
z fliszu karpackiego, w którego skład wchodzą głównie piaskowce, łupki i margle. Północne
stoki masywu, powstałe w wyniku procesów osuwiskowych, są strome. Charakteryzują się
znacznie bardziej urozmaiconą rzeźbą niŜ łagodne stoki południowe. Grzbiet jest obszarem
wododziałowym pomiędzy zlewnią Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Spośród innych,
niŜszych pasm Beskidów, Babia Góra wyróŜnia się typową dla wysokich gór strefowością
klimatyczno – roślinną oraz obecnością piętra kosodrzewiny. Lasy zajmują ok. 90% obszaru.
W drzewostanach dominuje świerk, jodła i buk. Bory jodłowo-świerkowe, które tylko
w niewielkim stopniu były niegdyś uŜytkowane gospodarczo, zachowały pierwotny charakter.
Ponad granicą lasu występują zarośla kosodrzewiny, a leŜące powyŜej szczytowe partie
masywu pokryte są skalnymi rumowiskami. Znajduje się tu takŜe 1 z 2 stanowisk zarośli
kosodrzewiny na terenie Beskidów. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 924 gat. roślin
naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagroŜonych oraz prawnie
chronionych. Najcenniejszymi roślinami są okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na
Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum
ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to takŜe jedno z 4 stanowisk
w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Jedno
z trzech w Polsce miejsc występowania karpackich endemitów: darniówki tatrzańskiej
i sichrawy karpackiej (ostatnie stwierdzenie sichrawy pochodzi z 1987 roku). Z terenu ostoi
podano juŜ ok. 2500 gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok. 1500
udokumentowanych gatunków) z 14 gatunkami prawnie chronionymi. Interesujące gatunki
zanotowano teŜ wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dŜdŜownica subalpejska)
i niesporczaków Tardigrada (np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry
występowała nadobnica alpejska – gatunek priorytetowy z załącznika II Dyrektywy
Siedliskowej; zachowały się jej siedliska, więc jest moŜliwa restytucja. Obszar ma równieŜ
duŜe znaczenie dla ochrony ptaków. Podstawowe zagroŜenia tego obszaru to transgraniczne
zanieczyszczenie powietrza oraz pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych.

SOO Na Policy PLH120012 (72,6 ha)

Obszar obejmuje szczytowe partie góry Polica w Beskidzie śywieckim. Masyw Policy
zbudowany jest z piaskowców magurskich. Są to grubo i średnioławicowe piaskowce
glaukonitowe lub mikowe, ilaste, miejscami wapniste lub krzemionkowe. Piaskowce
przewarstwione są ciemnoszarymi łupkami. Prawie cały obszar porośnięty jest zwartym
borem górnoreglowym, pokrywającym ok. 95% powierzchni ostoi. Spotyka się tu często
pojedyncze osobniki duŜych drapieŜników. Znajdują się tu teŜ stanowiska gatunków roślin
naczyniowych chronionych prawnie oraz zagroŜonych w Polsce. Obszar ma równieŜ duŜe
znaczenie dla ochrony ptaków. Obszar obejmuje 2 rezerwaty przyrody: Rezerwat na Policy
im. prof. Z. Klemensiewicza (58,7 ha; 1972) i Na Policy (13,2 ha; 1998).
Terenem rekomendowanym do proponowanej sieci ekologicznej w ramach programu
ECONET-PL jest gmina Stryszawa, która dzięki występującemu zróŜnicowaniu elementów

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  20
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

środowiska przyrodniczego naleŜy do obszarów o bardzo wysokiej lub wysokiej
róŜnorodności biologicznej. W skali całego kraju i jego systemu terenów ekologicznie
cennych, obszar gminy reprezentuje bardzo wysokie i cenne wartości przyrodnicze.
Na terenie obszaru Podbabiogórza znajduje się równieŜ południowo-wschodnia część Parku
Krajobrazowego Beskidu Małego, powstałego w 1998 r. Zajmuje on ok. 2,6% powierzchni
LGD.

W przyszłości planowane jest równieŜ utworzenie rezerwatu "Leskowiec" celem ochrony
fragmentu naturalnej buczyny, porastającej grzbiet pomiędzy Leskowcem a Groniem Jana
Pawła II.

Uwarunkowania kulturowe

Grzbiety górskie wokół masywu Babiej Góry tworzą miejsce styczne regionów
zamieszkałych przez kilka grup etnicznych górali: od północy Babiogórcy, od południa
Orawianie, od zachodu śywczaki, od wschodu Kliszczacy (grupa przejściowa pomiędzy
Góralami a Lachami - Krakowiakami Zachodnimi). KaŜda z tych grup wykształciła swoisty
typ budownictwa, stroju, zdobnictwa, rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów.
WaŜnym momentem w historii osadniczej całego rejonu Babiej Góry, wspólnym zarówno
dla północnych, jak i południowych jej stoków, było przybycie na ten teren pasterskiej
ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII wieku. Mieli oni duŜy wpływ
na kulturę duchową i materialną górali regionu Babiej Góry. Na obszarze Podbabiogórza
wyraźne są równieŜ wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy. Liczne ślady tych wpływów
pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficznym.
Niegdyś podstawą bytu Babiogórców była hodowla owiec i bydła oraz rolnictwo. Sporą rolę
odgrywała gospodarka leśna, która dawała zatrudnienie nie tylko właścicielom lasów,
ale równieŜ drwalom, czy wozakom. Z obróbką drewna związane było rzemiosło m.in.
stolarstwo, bednarstwo, gonciarstwo, wyrób naczyń przydatnych w gospodarstwie domowym
i rolnictwie.

Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim:
− gwara,
− przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje związane
   z doŜynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne
   przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociaŜby
   palenie hub, sobótki, hołdymas),
− folklor słowno - muzyczny,
− architektura tradycyjna: drewniana i murowana, zabudowa wiejska i małomiasteczkowa,
   dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka, równieŜ i tzw. „mała architektura”
   (np. liczne kapliczki i krzyŜe przydroŜne),
− sztuka ludowa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim:
   zabawkarstwo, rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo –
   wyroby z wikliny i łuby dartej, bibułkarstwo).

Z tradycji wywodzą się równieŜ potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest
kwaśnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate
przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej. Od pokoleń sidzinianie
i bystrzanie zajmują się wyrobem – do dziś tradycyjnymi metodami – wędzonych
i suszonych serków. Tradycyjny wyrobem Babiogórców jest miód – wielokwiatowy

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  21
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

i spadziowy, z którego wytwarzana jest oryginalna nalewka – miodówka. Bogate tradycje
rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom
z wikliny, a takŜe produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi
z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Aby kultywować tradycje zabawkarskie
w Stryszawie powołano Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego i Warsztaty Twórcze.

Uwarunkowania historyczne

W okresie wczesnego średniowiecza tereny Podbabiogórza pokrywała puszcza karpacka.
Zwarte osadnictwo pojawiło się tu dość późno w stosunku do innych regionów kraju.
O najstarszych śladach pobytu człowieka w dorzeczu górnej Skawy przekonują wyniki badań
archeologicznych, których wiadomo, Ŝe w Zembrzycach istniało znaczne grodzisko,
datowane przez większość badaczy na okres kultury łuŜyckiej (700-400 przed Chr.)
Za czasów pierwszych Piastów opisywany obszar znalazł się w granicach Ziemi Krakowskiej,
jednak ok. 1179 r. został podzielony. Od tej pory jego zachodnia część znajdowała się na
terenie księstw śląskich (początkowo opolskiego, później cieszyńskiego, a następnie,
w wyniku kolejnych podziałów Śląska – oświęcimskiego i zatorskiego), a wschodnia
pozostawała w granicach Królestwa Polskiego. Granica pomiędzy nimi biegła wtedy mniej
więcej wzdłuŜ linii Skawy, i dalej na południe w kierunku Pasma Babiej Góry i pogranicza
polsko-węgierskiego. Podział ten miał istotne znaczenie dla dalszej historii obu części
Podbabiogórza i sprawił, Ŝe ich dzieje potoczyły się nieco odmiennie.
Pierwsza silniejsza i zwarta fala osadnictwa napłynęła na te tereny w XIV w. Akcja osadnicza
była wówczas wspierana przez ksiąŜąt oświęcimskich po stronie zachodniej i królów
polskich, głównie Kazimierza Wielkiego, po stronie wschodniej. Trzecia fala osadnicza
kierowała się na teren Podbabiogórza od strony północno-wschodniej, a jej nasilenie miało
miejsce w XVI stuleciu i było związane z działalnością znanego rodu Jordanów z Zakliczyna.
Zakładali oni kolejne wsie w zachodniej części Podbabiogórza (Osielec - 1521, Toporzysko,
Wysoka, Naprawa), a ukoronowaniem tych działań była w 1564 r. lokacja na terenach dawnej
wsi Malejowa pierwszego miasta na tym terenie, które otrzymało od nazwiska swojego
załoŜyciela nazwę Jordanów.
W 1564 roku Sejm w Warszawie dokonał ostatecznej inkorporacji terenów dawnych księstw
oświęcimskiego i zatorskiego, zakupionych przez królów polskich juŜ w poprzednim stuleciu,
wcielając je jako powiat śląski do województwa krakowskiego. W ten sposób cały teren
Podbabiogórza znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. MoŜna wyróŜnić trzy jego części
róŜniące się od siebie zwłaszcza pod względem stosunków własnościowych. Miejscowości
połoŜone w środkowej części opisywanego obszaru wchodziły nadal w skład starostwa
lanckorońskiego i pozostawały wsiami królewskimi. Osady leŜące na zachodnich
i wschodnich krańcach Podbabiogórza znajdowały się w rękach prywatnych właścicieli.
W 1772 r. w wyniku traktatu rozbiorowego teren Podbabiogórza został włączony w skład
Cesarstwa Austriackiego. Starostwo lanckorońskie przestało istnieć, a miejscowości
wchodzące wcześniej w jego skład, stały się własnością skarbu austriackiego. Pewna ich
część została wystawiona na sprzedaŜ jeszcze w XVIII w., natomiast Maków wraz
z okolicznymi 10 wsiami stał się w 1878 r. własnością arcyksięcia Albrechta Habsburga.
Maków, Zawoja i okolice pozostawały w rękach Habsburgów takŜe po odzyskaniu przez
Polskę niepodległości w 1918 r., przy czym część dóbr została w 1924 r. przekazana Polskiej
Akademii Umiejętności w Krakowie.
W okresie porozbiorowym, a takŜe później, za czasów II Rzeczypospolitej, przeprowadzano
na Podbabiogórzu częste zmiany w podziale administracyjnym. W wyniku reformy, jaka
miała miejsce w Cesarstwie w 1867 r., utworzone zostały starostwa powiatowe. Wtedy

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  22
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

to dobra suskie znalazły się w granicach powiatu Ŝywieckiego, Maków i okolice -
wadowickiego, a Jordanów - myślenickiego. Kilka lat po odzyskaniu przez Polskę
niepodległości, w 1924 r. utworzony został nowy powiat z siedzibą w Makowie, w którego
granicach znalazła się takŜe Sucha wraz z okolicznymi miejscowościami. Taki stan rzeczy
utrzymał się jednak tylko niespełna 10 lat, do roku 1933, kiedy to powiat makowski
zlikwidowano. Sucha znalazła się wtedy ponownie w powiecie Ŝywieckim, a Maków
i okolice w wadowickim. Wschodnia część omawianego obszaru z Jordanowem w okresie
II Rzeczypospolitej pozostawała stale w granicach powiatu myślenickiego. W okresie
okupacji hitlerowskiej zachodnia część omawianego obszaru wraz z Suchą została
bezpośrednio wcielona do Rzeszy Niemieckiej, natomiast wschodnia, z Makowem
i Jordanowem, weszła w skład nowo utworzonego przez Niemców Generalnego
Gubernatorstwa. Granica pomiędzy nimi biegła wzdłuŜ Skawy i dalej głównym grzbietem
Pasma Jałowieckiego.
W tych trudnych czasach mieszkańcy Podbabiogórza niejednokrotnie dawali dowody
swojego patriotyzmu i przywiązania do Ojczyzny. Do historii przeszła dzielna walka, jaką
z przewaŜającymi siłami niemieckimi 1-2 września 1939 r. stoczyły w Wysokiej koło
Jordanowa oddziały 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej pod dowództwem płk
Stanisława Maczka wspierane przez miejscową ludność. Od pierwszych miesięcy wojny na
opisywanym obszarze rozwijał się ruch oporu, duŜą aktywnością wykazywały się liczne
oddziały partyzanckie, szczególnie aktywne w ostatnich latach okupacji w rejonie Pasma
Polic. W styczniu 1945 r. tereny te zostały zajęte przez wojska radzieckie, które wyparły stąd
oddziały niemieckie.

WaŜną datą w powojennej historii Podbabiogórza jest rok 1956, kiedy to z części terenów,
wchodzących wcześniej w skład powiatów: Ŝywieckiego, wadowickiego i myślenickiego
utworzony został nowy powiat z siedzibą w Suchej. Jednak w 1975 r., w wyniku reformy
wprowadzającej nowy, dwustopniowy podział administracyjny kraju (województwa, gminy)
został on zlikwidowany, a jego teren podzielony i wcielony do nowoutworzonych
województw: bielskiego i nowosądeckiego. Ćwierć wieku później, w wyniku kolejnej
reformy, juŜ w czasach III Rzeczypospolitej, 1 I 1999 r., powiat suski obejmujący obszar
Podbabiogórza, w nieco zmienionym kształcie terytorialnym, powrócił na mapę, wchodząc,
zgodnie z tradycjami historycznymi i kulturowymi mieszkańców, w skład województwa
małopolskiego.


3) ocena społeczno - gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego
i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej

Ludność

Obszar LGD według danych GUS za rok 2007 zamieszkuje łącznie 67 918 osób, stanowi
to 82,25% ludności całego powiatu suskiego i 2,08% ludności województwa małopolskiego.
W prezentowanych gminach mieszka 33 786 męŜczyzn i 34 050 kobiet co daje nam wskaźnik
ilości kobiet na 100 męŜczyzn w wysokości 100,8 który jest bardzo zbliŜony do wartości
średniej dla polskiej wsi tj. 101.

Saldo migracji w 2007 roku dla obszaru LGD było dodatnie i wynosiło 47, warto zauwaŜyć
Ŝe 3 lata wcześniej saldo migracji było ujemne i wynosiło -12. Wskaźnik salda migracji


                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   23
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

na 1000 mieszkańców w 2007 roku wynosił 0,69. Dla porównania wskaźnik ten dla gmin
miejskich i miejsko-wiejskich w Polsce wyniósł 1,64.

Wskaźnik przyrostu naturalnego, mierzony róŜnicą liczby urodzeń i zgonów na 1000 ludności
w LGD przyjął wartość dodatnią i wynosił w 2007 roku 2,59 co oznacza to, Ŝe sytuacja
demograficzna na obszarze Podbabiogórza jest lepsza niŜ obszarów wiejskich w Polsce gdzie
wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł 0,78.

Strukturę ludności według wieku w roku 2007 przedstawia wykres poniŜej. NaleŜy zauwaŜyć,
Ŝe struktura na obszarze LGD nie odbiega znacząco od wartości obserwowanych dla polskiej
wsi.




Strukturę ludności wg wieku produkcyjnego przedstawiono w tabeli (2007 r.).
Dla porównania podano strukturę w % dla obszarów wiejskich w Polsce.

                                                                             %
               Grupa wiekowa                               Ilość
                                                                     LGD         Polska Wieś
ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat)             16155      23,81          22,63
ludność w wieku produkcyjnym                              40719      60,03          61,92
ludność w wieku poprodukcyjnym                            10707      15,78          15,45

Poziom zatrudnienia i stopa bezrobocia

Liczba osób zatrudnionych, łącznie z indywidualnym sektorem rolniczym na terenie LGD
w 2007 roku wyniosła 9700 osób. Zatrudnienie w sektorze rolniczym wyniosło 4414 osoby
co oznacza, Ŝe w sektorze rolniczym zatrudnionych jest 46% ogółu osób podejmujących
jakąkolwiek działalność zarobkową. Stopa bezrobocia wyliczona jako stosunek
zarejestrowanych bezrobotnych do ludności w wieku produkcyjnym wynosił na terenie LGD
w 2007 roku 4,74%. Zarejestrowane jako bezrobotne były 1932 osoby, przy czym wśród
tej liczby było 632 męŜczyzn i 1300 kobiet. Jak widać bezrobotnych kobiet jest ponad dwa
razy więcej niŜ męŜczyzn. Stopa bezrobocia dla powiatu suskiego liczona przez GUS

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  24
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

na czerwca 2008 roku wyniosła 5,5%, jest to wartość niska w odniesieniu zarówno do całego
województwa gdzie wyniosła 7,4% jak równieŜ w skali kraju gdzie stopa bezrobocia jest
równa 9,6%. Warto równieŜ zauwaŜyć, Ŝe niŜszą stopę bezrobocia w województwie
odnotowano jedynie w mieście Kraków (3,3%).

Gospodarstwa rolne

Obszar LGD wg danych GUS z 2007 roku zajmuje ok. 63 700 ha powierzchni ogółem,
z czego uŜytki rolne zajmują 26 252 ha, co stanowi 41,2% powierzchni ogółem, jest to trochę
mniej niŜ średnio w polskich wsiach gdzie zajmują one średnio 51% powierzchni. Lasy
stanowią 49,03% obszaru, świadczy to o stosunkowo duŜym stopniu zalesienia tego terenu.
Średnio w kraju lasy porastają ok. 29,55% powierzchni obszarów wiejskich.

Na uŜytki rolne składają się przede wszystkim grunty orne 15 477 ha, co stanowi 59%
uŜytków rolnych ogółem oraz łąki i pastwiska 10 633 ha, co stanowi 40,5% uŜytków rolnych
ogółem, pozostały teren zajmują sady.

Najwięcej jest gospodarstw małych (do 1 ha). Nie ma w ogóle gospodarstw większych niŜ 30
ha. Rolnictwo jest mocno pofragmentowane, związane jest m.in. z specyficznym
ukształtowaniem terenu. Gospodarstwa są mniejsze niŜ przewaŜnie na terenach wiejskich.

Strukturę wielkości gospodarstw rolnych (Spis rolny 2002, GUS) na terenie LGD przedstawia
wykres poniŜej.




Podmioty gospodarcze

W 2007 roku na obszarze LGD funkcjonowały 5293 podmioty gospodarcze, a w roku 2006
mniej – 5232. Wskaźnik przedsiębiorczości – ilość podmiotów gospodarczych na 1000
mieszkańców LGD w 2007 roku wyniósł – 78,03. Jest to wartość wyŜsza od średniej dla
polskiej wsi – 60,31.

W 2004 roku funkcjonowało więcej, bo 5 356 jednostek zarejestrowanych w systemie
REGON, z czego 96,7% w sektorze prywatnym, w którym dominuje głównie działalność


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  25
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

gospodarcza osób fizycznych - 85,81%. Największa liczba podmiotów gospodarczych
zlokalizowana jest na terenie gminy Maków Podhalański – 1 801, a najmniejsza w gminie
Zembrzyce – 394. Maków Podhalański cechuje się ponadto największą przedsiębiorczością
swoich mieszkańców, mierzoną wskaźnikiem liczby podmiotów gospodarczych sektora
prywatnego na 1000 mieszkańców, który wynosi 110,99, w porównaniu do gminy Stryszawa,
gdzie wskaźnik ten jest o ok. połowę mniejszy i kształtuje się na poziomie 57,7 podmiotów
na 1000 mieszkańców.

Niewielki udział w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych gmin Podbabiogórza mają
spółki prawa handlowego (0,97%), spółki z udziałem kapitału zagranicznego (0,21%)
oraz spółdzielnie (0,24%).

Do głównych sektorów gospodarki na terenie Podbabiogórza naleŜą przetwórstwo
przemysłowe (sekcja D), budownictwo (sekcja F) oraz handel hurtowy i detaliczny, naprawy
pojazdów samochodów, motocykli itp. (sekcja G). Widać znaczące róŜnice w stosunku
do terenów wiejskich w Polsce, zwłaszcza jeŜeli chodzi o sekcję D, która na tych obszarach
stanowi średnio ok. 12% natomiast w LGD 30%. Dzieje się tak ze względu na mocno
rozwinięty na tym obszarze sektor przemysłu drzewnego.

Udział jednostek z poszczególnych sekcji w liczbie jednostek ogółem na terenie polskiej wsi
oraz LGD kształtuje się odpowiednio według wykresu poniŜej, który został sporządzony
na podstawie danych GUS z 2007 roku.




BranŜe gospodarki mające kluczowe znaczenie dla rozwoju obszaru

Z przeprowadzonej analizy luk i potencjałów rozwojowych Podbabiogórza wynika, Ŝe
kluczowymi dziedzinami dla rozwoju tego obszaru są następujące branŜe:


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  26
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


–    turystyka,
–    rzemiosło, handel i usługi,
–    przetwórstwo drzewne.

Turystyka

Ilość turystów – osób korzystających z noclegów w 2007 roku wg GUS wyniosła 124562
osoby, co daje tzw. wskaźnik Schneidera – ilość korzystających z noclegów na 100
mieszkańców – 183,6. Wartość tego wskaźnika jest wyŜsza niŜ w całej Polsce (wieś) gdzie
wynosi ona 103,04. NaleŜy zwrócić równieŜ uwagę na bardzo wyraźną poprawę tego
wskaźnika, który dla LGD w 2006 roku wynosił jedynie 47,5.

Najbardziej turystycznie rozwiniętą gminą Podbabiogórza jest gmina Zawoja, która
dysponuje najbogatszą ofertą noclegową i gastronomiczną w powiecie. Na jej terenie
koncentruje się największy ruch turystyczny w tym obszarze. Najsłabiej rozwiniętą
turystycznie gminą Podbabiogórza jest gmina Budzów.

Ogólna charakterystyka zasobów i stanu podmiotów sektora turystyki pozwala na
zidentyfikowanie kilku kluczowych sposobów spędzania czasu wolnego na terenie gmin
Podbabiogórza przez róŜne grupy odbiorców, takich jak:

1.   Turystyka dzieci i młodzieŜy:
-    pobyty wakacyjne (kolonie letnie)
-    zielone szkoły w okresie wiosennym
-    wycieczki szkolne w okresie wiosennym i wczesną jesienią obejmujące przede wszystkim
     zwiedzanie Babiogórskiego Parku Narodowego

2. Turystyka wypoczynkowa osób dorosłych
- kilkudniowe (maks. 2 tygodniowe pobyty) w okresie całego roku, z duŜym nasileniem
   w czasie sezonu letniego oraz weekendów, realizowana zarówno w gospodarstwach
   agroturystycznych, jak i ośrodkach wypoczynkowych

3. Turystyka związana z aktywnym wypoczynkiem (jej odbiorcami są zarówno osoby
   dorosłe, jak i młodzieŜ)
- wędrówki górskie, w tym wędrówki transgraniczne
- turystyka rowerowa
- zimą – narciarstwo

4. Turystyka związana z uczestnictwem w imprezach kulturalnych (zazwyczaj
   krótkookresowa, 2-3 dni) oraz zwiedzaniem zabytków (maks. do kilku godzin)

5. Turystyka związana z uczestnictwem w szkoleniach, sympozjach itp.

Istotną rolę w kształceniu kadr dla potrzeb rozwoju turystyki na terenie Podbabiogórza
odgrywa WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej.




                   Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                            ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                    27
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Rzemiosło, handel i usługi

Szczególnie duŜe znaczenie dla lokalnego rynku pracy posiada rzemiosło, handel i usługi.
Te branŜe gospodarcze stanowią obecnie główne źródło zatrudnienia i utrzymania
mieszkańców Podbabiogórza. Ponadto duŜe oddalenie od większych ośrodków miejskich oraz
brak na terenie powiatu suskiego wielkokubaturowych obiektów handlowych, sprzyja
powstawaniu i funkcjonowaniu małych i średnich przedsiębiorstw o charakterze handlowo-
usługowym, generujących największą ilość nowych miejsc pracy.

Małe i średnie przedsiębiorstwa zdecydowanie przewaŜają w strukturze ilościowej firm
na terenie Podbabiogórza. Firmy posiadają stosunkowo dobry dostęp do usług
okołobiznesowych, dzięki takim instytucjom jak np. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum
Przedsiębiorczości” prowadzące Fundusz PoŜyczkowy, Powiatowe Forum Przedsiębiorców,
uczelnie wyŜsze, banki, etc.

Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju” zostało powołane
w 1995 roku przez Członków ZałoŜycieli: Gminę Maków Podhalański, Gminę Stryszawa,
Gminę Sucha Beskidzka i Gminę Zembrzyce. Obecnie do Stowarzyszenia naleŜą wszystkie
Gminy w powiecie suskim. Oprócz w/w są to: Gmina Bystra-Sidzina, Gmina Budzów, Gmina
Miasto Jordanów, Gmina Jordanów, Gmina Zawoja. Do Stowarzyszenia naleŜy teŜ Powiat
Sucha Beskidzka. Celem działania Stowarzyszenia jest poprawa konkurencyjności lokalnej
gospodarki, głównie poprzez wspieranie rozwoju małych i średnich firm, tworzenie nowych
miejsc pracy i rozwój zasobów ludzkich.

Przemysł drzewny

Przetwórstwo drzewne jest najbardziej rozpowszechnioną branŜą działalności produkcyjnej
na terenie Podbabiogórza. Sprzyjają temu przede wszystkim duŜe powierzchnie zalesione
oraz bogate tradycje obróbki drewna. Podstawową formą oferowanych produktów
są wyroby nie wymagające wysokiego przetworzenia technologicznego (palety, materiały
drewniane uŜywane w budownictwie, opakowania, etc.). Stosunkowo duŜe znaczenie
posiada równieŜ artystyczne przetwórstwo drewna, w postaci pamiątek i drobnych
przedmiotów uŜytkowych. Przedsiębiorstwa z branŜy drzewnej to głównie firmy małe,
prowadzone przez całe rodziny. Istnieją równieŜ podmioty zajmujące się obsługą
producentów wyrobów drzewnych, którzy organizują rynki zbytu (głównie eksportowe –
kraje Unii Europejskiej), skupiając wokół siebie drobnych producentów i podpisując z nimi
umowy na zakup produktów. Obecnie przetwórstwo drzewne zatrudnia największą liczbę
mieszkańców obszaru podbabiogórskiego spośród wszystkich innych branŜ produkcyjnych,
stąd teŜ naleŜy je traktować jako branŜę gospodarki o kluczowym znaczeniu dla rozwoju
obszaru.

Ochrona zdrowia i opieka społeczna

Na terenie LGD znajduje się według danych GUS na 2007 rok 19 zakładów opieki
zdrowotnej (3570 osób na jedną placówkę), 12 praktyk lekarskich (5653 osób na jedną
praktykę) oraz 22 apteki lub punkty apteczne (wskaźnik równy 3083). Wartości wskaźników
są lepsze od średniej krajowej dla obszarów wiejskich w 2007 roku. Oprócz tego funkcjonują
3 placówki pomocy społecznej oraz 2 domy pomocy społecznej dysponujące łącznie z filiami
162 miejscami.

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                             ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                     28
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Obszar Podbabiogórza obsługiwany jest przez 2 szpitale: w Suchej Beskidzkiej (368 łóŜek)
i Makowie Podhalańskim (120 łóŜek).

Istotnym problemem stojącym przed opieką zdrowotną jest przeciwdziałanie alkoholizmowi
i znaczna cześć budŜetów gmin LGD przeznaczona jest na te środki.

Edukacja i wychowanie

Wg danych GUS z roku na obszarze LGD w 2007 roku było:

   • 18 przedszkoli z 1005 miejsc, do których uczęszczało 977 dzieci,
   • 41 szkół podstawowych, do których uczęszczało 5382 dzieci,
   • 21 gimnazjów, do których uczęszczało 3007 dzieci.

Pomijając szkoły podstawowe na jedną placówkę przypada średnio mniej osób niŜ na
terenach wiejskich w całym kraju. RóŜnice nie są jednak aŜ tak znaczące.

W Makowie Podhalańskim znajduje się jedna szkoła ponadgimnazjalna ( Zasadnicza Szkoła
Zawodowa, Liceum Ogólnokształcące, Liceum Profilowane, Technikum, Szkoła Policealna
dla Dorosłych, Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych) oraz Niepubliczne
Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. W gminie Zawoja funkcjonuje jedno liceum
profilowane. Są to jednak szkoły dosyć małe. Dostęp do edukacji na poziomie
ponadgimnazjalnym zapewniają takŜe placówki oświatowe zlokalizowane na terenie gmin
miejskich powiatu suskiego tj. w Suchej Beskidzkiej i Jordanowie.

Oprócz tego na terenie LGD znajduje się jedna szkoła ponad gimnazjalna. W szkołach
znajduje się łącznie 906 komputerów.

Strukturę wykształcenia ludności Podbabiogórza wg spisu ludności w 2002 roku pokazuje
wykres poniŜej. Jest ona trochę róŜna od sytuacji na wsiach w Polsce, gdzie więcej jest osób
lepiej wykształconych (wyŜsze 10%, średnie 29%) natomiast mniej z wykształceniem
podstawowym (30%) i zasadniczym zawodowym (24%).




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  29
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


Sport, rekreacja i kultura

Na Podbabiogórzu dostęp do infrastruktury sportowej zapewniany jest przede wszystkim
przez obiekty sportowe zlokalizowane w ramach kompleksów szkolnych oraz klubów
sportowych.

Bardzo dobrze jest rozwinięta sieć tras turystycznych pieszych, szczególnie w południowej
części Podbabiogórza, istnieje jednak istotne zapotrzebowanie na rozwój tras turystyki
rowerowej, konnej, narciarskiej itp. oraz tematycznych tras turystyczno - rekreacyjnych.

Na terenie Podbabiogórza rozwija się dobrze takŜe infrastruktura sportów narciarstwa
zjazdowego, szczególnie w Zawoi, gdzie funkcjonuje juŜ kilka wyciągów
narciarskich, podnoszących stale jakość swoich usług sportowo – rekreacyjnych.
Na obszarze LGD znajduje się łącznie z filami 27 bibliotek i 15 instytucji kultury. W sześciu
gminach funkcjonują Ośrodki Kultury. Ponadto na obszarze LGD funkcjonują 22 zespoły
artystyczne oraz 12 kół i klubów. W 2007 roku odbyły się tu 294 imprezy.

Dwa obiekty w Jordanowie i dwa w Makowie Podhalańskim są przystosowane dla osób
poruszających się na wózkach inwalidzkich. Funkcje kulturalne ponadto realizują 2 muzea
(1 w gminie Bystra-Sidzina, przystosowane dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich oraz 1 w Makowie Podhalańskim).

Organizacje pozarządowe działające na obszarze objętym LSR

Na terenie LGD w roku 2007 funkcjonowało łącznie 130 róŜnych fundacji i stowarzyszeń
co daje wskaźnik w wysokości 1,52 na 1000 mieszkańców. Jest to wartość słabsza niŜ średnia
dla kraju, która wynosi 2,03 na 1000 mieszkańców.

Do lokalnych organizacji pozarządowych i grup społecznych o duŜym znaczeniu dla
zintegrowanego rozwoju Podbabiogórza naleŜy zaliczyć:

−   Stowarzyszenie Powiatowe Forum Przedsiębiorcy,
−   Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju”,
−   Małopolskie Stowarzyszenie Promocji Agroturystyki,
−   Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze – Oddział „Ziemi Babiogórskiej”,
−   Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich,
−   Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS,
−   Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia,
−   Stowarzyszenie na Rzecz ZrównowaŜonego Rozwoju „PRZYSŁOP”,
−   Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury,
−   Zawojskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Prywatnych,
−   Zawojska Organizacja Turystyczna,
−   Stowarzyszenie Inicjatyw Babiogórskich,
−   Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Babiogórskiej,
−   Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Makowskiej,
−   Stowarzyszenie Muzyczne „Śleszowice”,
−   Fundacja Lutnia Staropolska,

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  30
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

−   WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii,
−   Stowarzyszenia „Tradycja i Natura”,
−   Ochotnicze StraŜe PoŜarne,
−   Koła Gospodyń Wiejskich,
−   Kluby sportowe,
−   Koła Pszczelarzy,
−   DruŜyny harcerskie,
−   Kluby MłodzieŜowe 4H.

Sieć komunikacyjna

Dostępność komunikacyjną obszaru Podbabiogórza zapewnia droga krajowa DK 28 oraz
drogi wojewódzkie nr 957 i 956, a takŜe sieć dróg powiatowych i gminnych.

Dostępność kolejową zapewniają: linia kolejowa nr 98 relacji Sucha Beskidzka – Chabówka
oraz linia numer 97 relacji Skawina – śywiec. Ze stacji Maków Podhalański moŜna
bezpośrednio dotrzeć do następujących stacji: Zakopane, Warszawa, Kraków, Częstochowa,
Katowice, Poznań, Gdynia, Szczecin, Bydgoszcz.

Podbabiogórze znajduje się w stosunkowo niedalekiej odległości od Międzynarodowego
Portu Lotniczego Kraków Balice. Najbardziej wysunięta na południe gmina Zawoja oddalona
jest od portu lotniczego o około 74 km.

Zbiorowy transport publiczny zapewniają autobusy największego przewoźnika
Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej „Beskidus” oraz prywatne linie mikrobusowe.
Wymienieni przewoźnicy utrzymują bezpośrednie połączenia z wieloma miejscowościami,
m.in. Andrychów, Białka, Bielsko Biała, ChyŜne, Katowice, Kęty, Kraków, Oświęcim,
Wadowice, Zembrzyce.

Zaopatrzenie w energię elektryczną, wodę i gaz

W zakresie energii elektrycznej Podbabiogórze obsługuje Beskidzka Energetyka Zakład
Energetyczny w Wadowicach. Gminy obszaru Podbabiogórza posiadają dobrze rozbudowaną
sieć energetyczną średniego i niskiego napięcia.

Większość gmin nie jest włączona w Ŝaden system gazociągów, a ludność korzysta z gazu
dostarczanego w butlach. Długość sieci rozdzielczej wynosi zaledwie 58 km (w 2007 roku)
co daje wskaźnik 9,07 km na 100 km2 powierzchni Z sieci gazowej korzysta 3,2 %
mieszkańców. Jest to znacznie mniej niŜ na terenach wiejskich w Polsce, gdzie pokrycie
wynosi 19,9 km na 100 km2, a z gazu korzysta 18,3 % mieszkańców wsi. Inwestycje
w infrastrukturę gazową zostały zrealizowane dzięki zaangaŜowaniu mieszkańców, którzy
poza finansowym wkładem we własnym zakresie wykonali wszelkie roboty ziemne.

Długość sieci wodociągowej na obszarze LGD w 2008 r. (wg informacji z Urzędów Gmin)
wynosi blisko 200 km. Sytuacja w poszczególnych gminach jest róŜna – najlepsza w gminie
Zembrzyce, gdzie z wodociągów korzysta 54 % ludności gminy, najsłabsza w gminie
Budzów, gdzie z sieci wodociągowej korzysta zaledwie 0,6 % ludności gminy. W gminie
Jordanów z wodociągów korzysta 7 % ludności gminy, w pozostałych gminach do 20 %


                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  31
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci wodociągowej
korzysta 72,7 % ludności tych obszarów.

Gospodarka ściekami i odpadami

Na terenie LGD długość sieci kanalizacyjnej w 2008 roku wynosi (wg informacji z Urzędów
Gmin) 123,4 km, co daje wskaźnik 19,3 km na 100 km2. Na obszarach wiejskich
w Polsce wskaźnik ten wyniósł w 2007 roku - 14 km na 100 km2.
Sytuacja w poszczególnych gminach jest róŜna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie sieć
ma 47,7 km, a najsłabsza w gminach Budzów, Bystra-Sidzina i Jordanów, gdzie nie ma sieci
kanalizacyjnej. W pozostałych gminach z sieci korzysta od 7 % do 20 % ludności gmin.
Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci kanalizacyjnej korzysta 20 %
ludności tych obszarów.

Od 2003 roku odpady stałe zbierane z terenu gmin Podbabiogórza są wywoŜone
do Rejonowej Sortowni Odpadów w Suchej Beskidzkiej, wybudowanej przez gminy tworzące
Związek Gmin Dorzecza Górnej Skawy. Zbiórka odpadów dokonywana jest w róŜnych
formach. Są to m.in. kontenery stalowe zlokalizowane zwłaszcza w wioskach, zbiórka
z załadunkiem ręcznym lub w workach plastikowych jednorazowego uŜytku oraz
w pojemnikach.
Segregację odpadów wprowadziły wszystkie gminy obszaru działania LSR.
Szczególnym zagroŜeniem dla obszaru Podbabiogórza są „dzikie” składowiska odpadów,
zwłaszcza na dnie przepływających potoków, strumyków, w jarach i w pobliŜu cieków
wodnych. Powoduje to w znacznym stopniu zanieczyszczenie wód i gleby oraz wpływa
negatywnie na estetykę otoczenia.



Telekomunikacja

Operatorem sieci telekomunikacyjnej na terenie gmin Podbabiogórza jest „Telekomunikacja
Polska” S.A., która takŜe realizuje połączenia teleinformatyczne. Większość sieci jest
poprowadzona liniami napowietrznymi. Poza nielicznymi punktami dostępny jest takŜe na
Podbabiogórzu dobry sygnał trzech operatorów sieci komórkowych. Czasowy zanik sygnału
powodowany jest charakterystyką terenu.
Słabością systemu telekomunikacyjnego Podbabiogórza jest brak jednolitego systemu
numerów kierunkowych (33, 18).


4) specyfika obszaru

Obszar LGD Podbabiogórza ma charakter typowo górski. Naturalne bogactwo całego obszaru
stanowią lasy, co ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się
na przemyśle drzewnym. Obszar Podbabiogórza wyróŜniają atrakcyjne tereny turystyczne
oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze. Działalności związane
z obsługą ruchu turystycznego oraz handel i usługi naleŜą do kluczowych dziedzin rozwoju
tego obszaru.



                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  32
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Za regionalne produkty Podbabiogórza moŜna uznać produkty rękodzieła ludowego oraz
potrawy regionalne. Bogate tradycje rękodzieła najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi
makowskiemu, wyrobom z wikliny, a takŜe produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek,
będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Z tradycji wywodzą się
równieŜ potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty
z ziemniakami, kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki
razowej, a takŜe wyrabiane do dziś tradycyjnymi metodami wędzone i suszone sery,
czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana z miodu wielokwiatowego i spadziowego.

Prawie 30% powierzchni obszaru Podbabiogórza stanowią obszary prawnie chronione
pod względem przyrodniczym, z czego 5,5% stanowią obszary objęte programem Natura
2000.

Na terenie Podbabiogórza znajduje się kilkanaście obiektów dziedzictwa kulturowego o duŜej
wartości historycznej jak np. drewniany kościół p.w. św. św. Piotra i Pawła z 1789 r.
(Lachowice), drewniany kościół p.w. św. Szymona i Judy z lat 1760-1765 (Łętownia), kościół
parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego z 1828 r. z cudownym obrazem Matki BoŜej
Makowskiej z XVI w. (Maków Podhalański), czy dwór obronny z pierwszej połowy XVII w.
(Wysoka), drewniany kościół p.w. św. Klemensa z 1888 r., kapliczka z końca XVII w. zw.
"zbójnicką", drewniana karczma z 1836 r., muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego
w zabytkowym XIX-wiecznym budynku zarządu lasów (Zawoja).

Do zasobów, które mogą stać się „kołami zamachowymi” dla dalszego rozwoju obszaru
Podbabiogórza naleŜą równieŜ zasoby ludzkie. Stopa bezrobocia na obszarze LSR kształtuje
się na bardzo dobrym poziomie 4,74%, co świadczy o przedsiębiorczości i zaradności
mieszkańców obszaru. Szczególnie interesujące wydaje się wspieranie rozwoju specyficznych
umiejętności zawodowych Podbabiogórza, które mogą być efektywnie wykorzystane
zarówno w procesach rozwoju zarówno społeczno – kulturowego jak i gospodarczego.

Na terenie Podbabiogórza zauwaŜalna jest równieŜ potrzeba stworzenia efektywnego systemu
wsparcia dla lokalnych podmiotów gospodarczych, zwłaszcza z punktu widzenia podnoszenia
konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw z branŜy usługowej, handlowej
i rzemiosła, szczególnie tych opartych o tradycje lokalne i specyficzne umiejętności
zawodowe oraz ich efektywniejszego dostępu do rynków krajowych a takŜe zagranicznych.

Słabo rozwinięty jest takŜe sektor instytucji i organizacji pozarządowych wspierających
aktywizację społeczną i zawodową mieszkańców, wykorzystujących róŜne formy edukacji
oraz nowoczesną infrastrukturą informacyjną.

Czynnikiem hamującym zrównowaŜony rozwój społeczno – gospodarczy obszaru
Podbabiogórza moŜe być takŜe niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna. Gminy
obszaru objętego LSR wymagają przede wszystkim inwestycji w zakresie gospodarki wodno-
ściekowej, gazownictwa, alternatywnych rozwiązań ciepłowniczych oraz drogownictwa.




                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  33
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


3. Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski
wynikające z przeprowadzonej analizy.


Mocne strony

   1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony
      przyrodniczej i ekologicznej
   2. Istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte
      o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego
   3. Potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą
   4. Wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa
   5. Atrakcyjna oferta imprez kulturalnych i rekreacyjno – sportowych
   6. Silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej
   7. PrzynaleŜność do Euroregionu Beskidy


Słabe strony

   1. Brak środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego
   2. Niewystarczająca baza turystyczna i rekreacyjno-sportowa, odpowiadająca stale
       rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów
   3. Niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej
   4. Słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza
   5. Słaba współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi
   6. DuŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜających poza obszar Podbabiogórza
   7. Słaba dostępność komunikacyjna do miejsc turystycznych np. w weekendy
   8. Słaba oferta spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieŜy
   9. Niewystarczająca i niskiej jakości infrastruktura ochrony środowiska
   10. Słaba promocja obszaru Podbabiogórza jako regionu turystycznego


Szanse

   1. Dostępność do funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, w tym szczególnie
      przeznaczone na rozwój terenów wiejskich
   2. Postęp technologiczny mogący zmienić profil produkcyjny z drobnej, prostej
      wytwórczości na bardziej ekologiczne i zaawansowane technologie
   3. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach
      agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny
   4. Wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami
      lokalnymi
   5. Budowa zapory w Świnnej Porębie i moŜliwości przyszłego rozwoju zaplecza
      rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego
   6. Większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość


                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 34
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza



ZagroŜenia

   1. Konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry,
      Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid śywiecki część województwa śląskiego
   2. Niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne
   3. Brak wsparcia dla odnawialnych źródeł energii
   4. Niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw
   5. Zmiany w ograniczeniach prawnych dotyczących sposobu i zakresu
      zagospodarowania terenów w sąsiedztwie najcenniejszych obszarów chronionych
   6. Brak terenów inwestycyjnych; brak mienia komunalnego
   7. Utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych
   8. Problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce


Wnioski:

   1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony
      przyrodniczej i ekologicznej, wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa wskazują na
      dobre warunki dla rozwoju turystyki. Konieczne są jednak działania w zakresie
      poprawy stanu bazy turystycznej i rekreacyjno-sportowej, bo są one niewystarczające
      i muszą odpowiadać stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów.
      Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach
      agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny wskazuje na zakresy
      w jakich powinna rozwijać się turystyka. Szansą dla rozwoju turystyki jest teŜ budowa
      zapory w Świnnej Porębie i moŜliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego
      dla obsługi ruchu turystycznego. Konieczne są wspólne i aktywne działania
      promocyjne, bo zagroŜeniem jest konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów
      turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid śywiecki
      część województwa śląskiego.

   2. Mocna strona, taka jak wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza,
      w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej implikuje potrzebę ochrony
      dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, zwłaszcza Ŝe brakuje środków na
      kultywowanie dziedzictwa kulturowego i słabą stroną obszaru jest niska świadomość
      ekologiczna społeczności lokalnej. Szansą w tym zakresie są wzrost zainteresowania
      produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi, jak i większa
      dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość.

   3. Wsparcia wymagają MŚP, szczególnie w zakresie innowacji i nowych technologii
      oraz dostępu do rynków zbytu. Mocnymi stronami w tym zakresie są silnie rozwinięty
      sektor produkcji drzewnej, istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory
      rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła
      ludowego oraz potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą. Działania w tym zakresie są
      konieczne, bo słabymi stronami są słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na
      zewnątrz obszaru Podbabiogórza oraz fakt, ze duŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜa
      poza obszar Podbabiogórza. Ponadto zagroŜeniem dla dominującej branŜy drzewnej

                 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                          ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                  35
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

      jest problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce. Poprzez
      działania pomocowe dla MŚP. Szczególnie wspólnie podejmowane przez
      przedsiębiorców, mogą oni sobie łatwiej poradzić z zagroŜeniami jakimi są:
      niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne, niekorzystna polityka
      fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw czy utrudniony dostęp do kredytów
      i funduszy pomocowych.

   4. Podana jako słaba strona obszaru - słaba oferta aktywnego spędzania wolnego czasu,
      szczególnie dla dzieci i młodzieŜy wymaga działań w tym zakresie. Ma to znaczenie
      dla ogólnej poprawy jakości Ŝycia w terenie i moŜe się przyczynić do likwidacji inne
      strony jaką jest to, Ŝe duŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜa poza obszar
      Podbabiogórza.




                Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                         ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                 36
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza


4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR
oraz wskazanie planowanych przedsięwzięć słuŜących
osiągnięciu    poszczególnych  celów  szczegółowych
w ramach, których będą realizowane operacje, zwanych
dalej „przedsięwzięciami”


WIZJA dla obszaru Podbabiogórza :


PODBABIOGÓRZE               –      OBSZAR               AKTYWNEGO          SPOŁECZEŃSTWA
I ZRÓWNOWAśONEGO ROZWOJU LOKALNEJ GOSPODARKI, SZCZEGÓLNIE
TURYSTYKI I PRODUKTU LOKALNEGO, W OPARCIU O UNIKATOWE
WALORY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWO-HISTORYCZNE
ORAZ      DOTYCHCZASOWE                    TRADYCJE              PRZETWÓRSTWA      DREWNA,
Z ŁADNYMI CENTRAMI WSI I MIEJSCAMI DO AKTYWNEGO SPĘDZANIA
WOLNEGO CZASU, GŁÓWNIE DLA DZIECI I MŁODZIEśY.



Cele ogólne


Dla osiągnięcia wizji pomocne będzie osiągnięcie następujących celów ogólnych:


   I. Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze.
   II. Poprawa jakości Ŝycia oraz stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.
   III. Wzrost kapitału społecznego obszaru LGD Podbabiogórze i poziomu współpracy
       ze społecznościami innych obszarów.


Cele ogólne korespondują z celami Osi 4 PROW – Leader oraz z celami działań Osi 3 PROW,
do osiągnięcia których przyczynia się Oś Leader.


Cele ogólne I i II realizowane będą poprzez operacje w ramach przedsięwzięć, wskazanych dla
osiągnięcia celów szczegółowych. Cele szczegółowe zostaną osiągnięte do 2015 roku
i przyczynią się do osiągnięcia celów ogólnych w dłuŜszej perspektywie czasowej.

                  Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                           ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                   37
Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza

Cel III realizowany będzie bezpośrednio w ramach działań Osi Leader – „WdraŜanie projektów
współpracy” i „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności
i aktywizacja” oraz pośrednio poprzez operacje w ramach przedsięwzięć.



Cele szczegółowe:


Cel ogólny I -      Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze.


        1. Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe.
        2. Wsparcie MŚP w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków
           zbytu


Cel ogólny II - Poprawa jakości Ŝycia oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego
                    i przyrodniczego.
        3. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego
        4. Rozwój oferty aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci
           i młodzieŜy



Przedsięwzięcia


Cel 1 .      Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze
             i kulturowe


Przedsięwzięcie 1.1. - Modernizacja i budowa nowej infrastruktury turystycznej, w tym
wielofunkcyjnych tras turystycznych (pieszych, rowerowych, konnych)


Preferowane będą projekty w następującej kolejności:


   i.        obiekty w Ekomuzeum i na Pętli Wokół Babiej Góry - Pętli Babiogórskiej
  ii.        na trasie i przyległe do Ekomuzeum i prowadzące do Pętli Wokół Babiej Góry
 iii.        nie przynaleŜące do Ekomuzeum, a wspierające Ekomuzeum

                     Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                              ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                                      38
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR
LSR

More Related Content

What's hot (6)

Ankieta 1 19 Barka Instytucje
Ankieta 1 19 Barka InstytucjeAnkieta 1 19 Barka Instytucje
Ankieta 1 19 Barka Instytucje
 
Ksow
KsowKsow
Ksow
 
Wytyczne ct9 3.03_podpisane-5
Wytyczne ct9 3.03_podpisane-5Wytyczne ct9 3.03_podpisane-5
Wytyczne ct9 3.03_podpisane-5
 
UCHWAŁA Nr 5786/2014
UCHWAŁA Nr 5786/2014UCHWAŁA Nr 5786/2014
UCHWAŁA Nr 5786/2014
 
Sport z punktu widzenia urzędu
Sport z punktu widzenia urzęduSport z punktu widzenia urzędu
Sport z punktu widzenia urzędu
 
Program współpracy gmt z ngo na 2015 r.
Program współpracy gmt z ngo na 2015 r.Program współpracy gmt z ngo na 2015 r.
Program współpracy gmt z ngo na 2015 r.
 

Viewers also liked

Skuteczne Prezentacje Biznesowe Fragment
Skuteczne Prezentacje Biznesowe   FragmentSkuteczne Prezentacje Biznesowe   Fragment
Skuteczne Prezentacje Biznesowe Fragment
DarmowyEbook
 
Pg 2013 wykład 4 (historia pg 1)
Pg 2013   wykład 4 (historia pg 1)Pg 2013   wykład 4 (historia pg 1)
Pg 2013 wykład 4 (historia pg 1)
Dawid Malinowski
 
C++ dla programistów gier. Wydanie II
C++ dla programistów gier. Wydanie IIC++ dla programistów gier. Wydanie II
C++ dla programistów gier. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna
żYwienie kliniczne   ch.niedokrwiennażYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna
lifestylechangepl
 
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalinaPotencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
Lena Huppert
 
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczneCorel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 

Viewers also liked (20)

Skuteczne Prezentacje Biznesowe Fragment
Skuteczne Prezentacje Biznesowe   FragmentSkuteczne Prezentacje Biznesowe   Fragment
Skuteczne Prezentacje Biznesowe Fragment
 
Kim Pruitt biocuration2015
Kim Pruitt biocuration2015Kim Pruitt biocuration2015
Kim Pruitt biocuration2015
 
RAM
RAMRAM
RAM
 
Pg 2013 wykład 4 (historia pg 1)
Pg 2013   wykład 4 (historia pg 1)Pg 2013   wykład 4 (historia pg 1)
Pg 2013 wykład 4 (historia pg 1)
 
zarzadzanie kryzysowe
zarzadzanie kryzysowezarzadzanie kryzysowe
zarzadzanie kryzysowe
 
C++ dla programistów gier. Wydanie II
C++ dla programistów gier. Wydanie IIC++ dla programistów gier. Wydanie II
C++ dla programistów gier. Wydanie II
 
Стратегические сессии для роста продаж
Стратегические сессии для роста продажСтратегические сессии для роста продаж
Стратегические сессии для роста продаж
 
Wykonywanie wybranych części mechanizmów zegarowych
Wykonywanie wybranych części mechanizmów zegarowychWykonywanie wybranych części mechanizmów zegarowych
Wykonywanie wybranych części mechanizmów zegarowych
 
żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna
żYwienie kliniczne   ch.niedokrwiennażYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna
 
Chłopska Ekonomia Społeczna - instrukcja (2015)
Chłopska Ekonomia Społeczna - instrukcja (2015)Chłopska Ekonomia Społeczna - instrukcja (2015)
Chłopska Ekonomia Społeczna - instrukcja (2015)
 
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalinaPotencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
Potencjalne leki przeciwnowotworowe amigdalina
 
İsitmə, havalandırma, soyutma sistemləri və avadanlıqları üzrə montajçı
İsitmə, havalandırma,  soyutma sistemləri və avadanlıqları üzrə montajçıİsitmə, havalandırma,  soyutma sistemləri və avadanlıqları üzrə montajçı
İsitmə, havalandırma, soyutma sistemləri və avadanlıqları üzrə montajçı
 
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczneCorel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
Corel Paint Shop Pro Photo X2. Obróbka zdjęć cyfrowych. Ćwiczenia praktyczne
 
Instrumenty walki z przestępczością zorganizowaną w opinii funkcjonariuszy CB...
Instrumenty walki z przestępczością zorganizowaną w opinii funkcjonariuszy CB...Instrumenty walki z przestępczością zorganizowaną w opinii funkcjonariuszy CB...
Instrumenty walki z przestępczością zorganizowaną w opinii funkcjonariuszy CB...
 
10
1010
10
 
UBD - Użytkowanie baz danych wprowadzenie cz.1
UBD - Użytkowanie baz danych wprowadzenie cz.1UBD - Użytkowanie baz danych wprowadzenie cz.1
UBD - Użytkowanie baz danych wprowadzenie cz.1
 
Hryncewicz materiały uzupełniające
Hryncewicz materiały uzupełniająceHryncewicz materiały uzupełniające
Hryncewicz materiały uzupełniające
 
Skrypt higiena
Skrypt higienaSkrypt higiena
Skrypt higiena
 
Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego we Wrocławiu [P...
Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego we Wrocławiu [P...Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego we Wrocławiu [P...
Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego we Wrocławiu [P...
 
URSA - zeszyt - Izolacja ścian zewnętrznych budynku wełną mineralną
URSA - zeszyt - Izolacja ścian zewnętrznych budynku wełną mineralnąURSA - zeszyt - Izolacja ścian zewnętrznych budynku wełną mineralną
URSA - zeszyt - Izolacja ścian zewnętrznych budynku wełną mineralną
 

Similar to LSR

Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowejStatut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
Barka Foundation
 
Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07
Fundacja "Merkury"
 
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Fundacja "Merkury"
 

Similar to LSR (15)

Projekt na 2016
Projekt na 2016Projekt na 2016
Projekt na 2016
 
Ksow
KsowKsow
Ksow
 
Budowlani 5/2021
Budowlani 5/2021Budowlani 5/2021
Budowlani 5/2021
 
Aspekty prawne funkcjonowania ciał doradczych - ich kompetencje i zakres funk...
Aspekty prawne funkcjonowania ciał doradczych - ich kompetencje i zakres funk...Aspekty prawne funkcjonowania ciał doradczych - ich kompetencje i zakres funk...
Aspekty prawne funkcjonowania ciał doradczych - ich kompetencje i zakres funk...
 
Sprawozdanie merytoryczne 2020
Sprawozdanie merytoryczne 2020Sprawozdanie merytoryczne 2020
Sprawozdanie merytoryczne 2020
 
Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowejStatut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
Statut krajowej izby społecznej gospodarki rynkowej
 
Zakładanie ciał doradczych i konsultacyjnych
Zakładanie ciał doradczych i konsultacyjnychZakładanie ciał doradczych i konsultacyjnych
Zakładanie ciał doradczych i konsultacyjnych
 
Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07Pismo do Marszałka 2014.07.07
Pismo do Marszałka 2014.07.07
 
Zlecamy pozytecznie wydajemy z pozytkiem_ poradnik
Zlecamy pozytecznie wydajemy z pozytkiem_ poradnikZlecamy pozytecznie wydajemy z pozytkiem_ poradnik
Zlecamy pozytecznie wydajemy z pozytkiem_ poradnik
 
Statut 2015
Statut 2015Statut 2015
Statut 2015
 
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
Gazeta "Do Rzeczy" Nr.6
 
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
Strategia rozwoju Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych na lata 2...
 
Małgorzata Zięć
Małgorzata ZięćMałgorzata Zięć
Małgorzata Zięć
 
Monitoring funduszu korkowego w Zgierzu'12.
Monitoring funduszu korkowego w Zgierzu'12.Monitoring funduszu korkowego w Zgierzu'12.
Monitoring funduszu korkowego w Zgierzu'12.
 
Raport_monitoring polityki senioralnej - Ruda Śląska
Raport_monitoring polityki senioralnej - Ruda ŚląskaRaport_monitoring polityki senioralnej - Ruda Śląska
Raport_monitoring polityki senioralnej - Ruda Śląska
 

More from online2008

Dobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki PodbabiogórzaDobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki Podbabiogórza
online2008
 
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
online2008
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
online2008
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
online2008
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
online2008
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
online2008
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowice
online2008
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowka
online2008
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacji
online2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
online2008
 
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych PodbabiogórzaRegionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
online2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeum
online2008
 

More from online2008 (20)

Dobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki PodbabiogórzaDobre praktyki Podbabiogórza
Dobre praktyki Podbabiogórza
 
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
 
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDPodbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
 
Produkt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny PodbabiogórzaProdukt Lokalny Podbabiogórza
Produkt Lokalny Podbabiogórza
 
prezentacja
 				prezentacja 				prezentacja
prezentacja
 
Kwartalnik4
Kwartalnik4Kwartalnik4
Kwartalnik4
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowice
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowka
 
Lsr
LsrLsr
Lsr
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacji
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
 
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych PodbabiogórzaRegionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
Regionalna Sieć Dystrybucji Produktów Lokalnych Podbabiogórza
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeum
 

LSR

  • 1. Załącznik Nr 1 do Uchwały nr 6/2010 Walnego Zebrania Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” z dnia 25 czerwca 2010 roku.
  • 2.
  • 3. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Spis treści 1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD) JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJĘ LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR) ........................................................................ 3 2. OPIS OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI ............ 14 3. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR, WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY............................................................................................................................................ 34 4. OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH OSIĄGNIĘCIU POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH W RAMACH, KTÓRYCH BĘDĄ REALIZOWANE OPERACJE, ZWANYCH DALEJ „PRZEDSIĘWZIĘCIAMI”.. 37 5. OKREŚLENIE MISJI LGD ..................................................................................................................... 46 6. WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR ............................................................. 48 7. UZASADNIENIE PODJĘCIA ZINTEGROWANEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ ................................................................................................................................ 49 8. UZASADNIENIE PODJĘCIA INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ.......................................................................................................................... 51 9. OKREŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LSR, WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD I ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNIĘĆ ORGANU DECYZYJNEGO W SPRAWIE WYBORU OPERACJI W RAMACH DZIAŁANIA, O KTÓRYM MOWA W ART. 5 UST. 1 PKT 21 USTAWY ORAZ KRYTERIÓW NA PODSTAWIE, KTÓRYCH JEST OCENIANA ZGODNOŚĆ OPERACJI Z LSR, ORAZ KRYTERIÓW WYBORU OPERACJI, A TAKŻE PROCEDURY ZMIANY TYCH KRYTERIÓW...... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 10. OKREŚLENIE BUDŻETU LSR DLA KAŻDEGO ROKU JEJ REALIZACJI....................................................... 72 11. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR.............................................................................................. 75 12. OPIS PROCESU WDRAŻANIA I AKTUALIZACJI LSR.............................................................................. 77 13. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY (EWALUACJI) WŁASNEJ................................................. 79 14. OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI Z OBSZAREM OBJĘTYM LSR .............................................................................................................. 80 15. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR ............................ 84 16. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH............. 85 17. INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH........................................................................................................ 87 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 1
  • 4. 2
  • 5. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 1. Charakterystyka lokalnej grupy działania (LGD) jako jednostki odpowiedzialnej za realizację lokalnej strategii rozwoju (LSR) 1) nazwa i status prawny LGD oraz data wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i numer w tym rejestrze; Nazwa: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działanie „Podbabiogórze” Status prawny: Stowarzyszenie z uwzględnieniem zapisów art. 15 ustawy z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Data wpisu: 12 kwietnia 2006 roku Numer KRS: 0000254272 2) opis procesu budowania partnerstwa; Działania związane z powołaniem do Ŝycia Lokalnej Grupy Działania, która była jednostką odpowiedzialną za realizację Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Podbabiogórza, prowadzone były od początku realizacji projektu w ramach I Schematu ,,PilotaŜowego Programu Leader+”. Pierwszy etap tych działań związany był z analizą prawną ram instytucjonalnych dla powstającej Lokalnej Grupy Działania przez układ partnerski Podbabiogórza. Proces ten ostatecznie zakończył się w dniu 25 stycznia 2006 roku poprzez ostateczny wybór stowarzyszenia jako formy prawnej Lokalnej Grupy Działania oraz dyskusję na temat szczegółowych zapisów statutowych Lokalnej Grupy Działania. Po wyborze przez układ partnerski Podbabiogórza formy prawnej powstającej LGD prowadzone były konsultacje projektu Statutu. Po określeniu ostatecznego brzmienia Statutu LGD, przy uwzględnieniu wytycznych programowych ,,PilotaŜowego Programu Leader+” uczestnicy projektu w ramach I Schematu powołali w dniu 28 lutego 2006 roku do Ŝycia Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku – Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.). Komitet ZałoŜycielski Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „PODBABIOGÓRZE” stanowiło 50 osób, które zostały zarekomendowane do prac Stowarzyszenia przez 28 podmiotów Podbabiogórza, wśród których 14 naleŜy do grupy partnerów publicznych i 14 naleŜy do grupy partnerów społeczno – gospodarczych, zachowując tym samym równowagę sektorową. Lista partnerów została zaprezentowana poniŜej. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 3
  • 6. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Lista partnerów publicznych i społeczno-gospodarczych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz.1206), którzy zarekomendowali członków załoŜycieli do Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”: PARTNERZY PUBLICZNI 1. Gmina Budzów 2. Gminna Biblioteka Publiczna w Budzowie 3. Gmina Bystra – Sidzina 4. Gminny Ośrodek Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu Bystra – Sidzina 5. Gmina Jordanów 6. Gminny Ośrodek Kultury w Jordanowie 7. Centrum Kultury, Promocji, Turystyki i Sportu w Makowie Podhalańskim 8. Gmina Stryszawa 9. Gmina Zawoja 10. Szkoła Podstawowa nr 4 w Zawoi 11. Szkoła Podstawowa nr 5 w Zawoi – Gołyni 12. Gmina Zembrzyce 13. Szkolne Schronisko MłodzieŜowe w Zawoi z filią w Suchej Beskidzkiej 14. Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej PARTNERZY SPOŁECZNO – GOSPODARCZY 1. Stowarzyszenie „Tradycja i Natura” – Bystra – Sidzina 2. Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS – Jordanów 3. Fundacja Lutnia Staropolska – Jordanów 4. Klub Sportowy „BÓR” – Jordanów 5. Zakłady Mięsne MIŚKOWIEC – Maków Podhalański 6. Firma „Zabielanka” – Maków Podhalański 7. Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia – Stryszawa 8. Stowarzyszenia na Rzecz ZrównowaŜonego Rozwoju „Przysłop” – Zawoja 9. Uczniowski Klub Sportowy „Zawojak” – Zawoja 10. Stowarzyszenia „Śleszowia” – Zembrzyce 11. Jerzy Gęsikowski – przedsiębiorca indywidualny – Zembrzyce 12. WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej 13. Polskie Towarzystwo Schronisk MłodzieŜowych – Oddział Kraków 14. Fundacja Spółdzielczy Fundusz Oświaty Wiejskiej ODiDK Sucha Beskidzka Po uzyskaniu wpisu do KRS w dniu 28 kwietnia 2006 roku przeprowadzono wybory władz Stowarzyszenia czyli Zarządu zgodnie z § 18 Statutu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” (9 osób) oraz Komisji Rewizyjnej zgodnie z § 18 Statutu 19 Statutu (3 osoby). Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został powołany w następujący sposób: - 7 członków Zarządu jako przedstawicieli gmin zaangaŜowanych wskazali członkowie zwyczajni posiadający rekomendacje partnerów społecznych i gospodarczych w rozumieniu przepisów o Narodowym Planie Rozwoju Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 4
  • 7. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza lub innych osób prawnych posiadających swoją siedzibę na terenie poszczególnych gmin objętych działaniami Stowarzyszenia - 2 członków Zarządu zostało wybranych przez Walne Zebranie Członków spośród kandydatów zgłoszonych przez członków zwyczajnych Stowarzyszenia. Zarząd Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” został wybrany z zachowaniem proporcji polegającej na tym, iŜ Zarząd składać się będzie z co najmniej 50% członków zwyczajnych Stowarzyszenia wskazanych przez poszczególne podmioty będące partnerami społecznymi i gospodarczymi oraz przy zachowaniu wymogu statutowego, Ŝe w składzie Zarządu nie moŜe być mniej niŜ 40% kobiet i mniej niŜ 40 % męŜczyzn. W dniu 07 kwietnia 2008 roku Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze" dokonało wyboru Zarządu. Obecny skład Zarządu to: 1. Danuta Kawa – Prezes Zarządu Stowarzyszenia 2. Grzegorz Hadwiczak - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia 3. Władysław Hujda - Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia 4. Maria Kus - Skarbnik Zarządu Stowarzyszenia 5. Katarzyna Bartyzel – Członek Zarządu Stowarzyszenia 6. Mariusz Zasadziński – Członek Zarządu Stowarzyszenia 7. Renata Chudzik – Członek Zarządu Stowarzyszenia 8. Jadwiga Frątczak-Mróz – Członek Zarządu Stowarzyszenia 9. Tadeusz Uczniak – Członek Zarządu Stowarzyszenia Skład Komisji Rewizyjnej: 1. Piotr Grych – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej 2. Anna Oleksa – Wiceprzewodnicząca Komisji Rewizyjnej 3. Zdzisława Wojdyło – Członek Komisji Rewizyjnej 3) charakterystyka członków LGD albo jej partnerów i sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD; Obecny stan członków wynosi 87 spośród których 69 to osoby fizyczne, 18 to osoby prawne. Sposób rozszerzania lub zmiany składu LGD Zgodnie ze Statutem Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia moŜe być: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 5
  • 8. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 1) osoba fizyczna, która: a) spełnia warunki określone w ustawie Prawo o stowarzyszeniach, b) jest pełnoletnia, c) posiada pełną zdolność do czynności prawnych, d) posiada obywatelstwo Rzeczpospolitej Polskiej lub innego państwa UE, bez względu na miejsce zamieszkania, e) działa na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, f) przedstawi pisemną rekomendację udzieloną przez: działającego na obszarze, którego dotyczy LSR, partnera społecznego lub gospodarczego, lub gminę wiejską, lub gminę miejsko-wiejską, lub związek międzygminny, lub inną osobę prawną, której działalność związana jest z realizacją celów Stowarzyszenia, lub innego przedsiębiorcę, lub grupę 10 osób fizycznych zamieszkałych na obszarze, którego dotyczy LSR, lub uzyska rekomendację przynajmniej od 2 członków zwyczajnych Stowarzyszenia, g) złoŜy deklarację członkowską, 2) osoba prawna, w tym jednostka samorządu terytorialnego [ustawa z 7 marca 2007 (Dz. U. Nr 64, poz.427)], która: • działa na obszarze, którego dotyczy LSR, • wykonuje działalność związaną z realizacją celów Stowarzyszenia, • jest jednostką samorządu terytorialnego lub jednym z partnerów publicznych, gospodarczych i społecznych, w tym organizacją pozarządową działającą na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, zajmującą się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego lub promowanie równości męŜczyzn i kobiet. • przedstawi deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD lub, • przedstawi uchwałę właściwego organu zawierającą deklarację przystąpienia do LGD oraz wskazanie osoby reprezentującej osobę prawną w LGD. 2. Jednostka samorządu terytorialnego będąca członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia jest reprezentowana przez swój organ wykonawczy lub upowaŜnioną przez niego osobę. Zgodnie z §13 Statutu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania "Podbabiogórze" Stowarzyszenie nie przewiduje członków wspierających i honorowych. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”, w tym w szczególności Zarząd Stowarzyszenia będzie w ramach zarządzania procesem wdraŜania LSR prowadził dalsze działania słuŜące rozszerzaniu składu LGD o kolejnych członków, aktywizacji oraz współpracy lokalnych środowisk na rzecz rozwoju Podbabiogórza, rozwoju sieciowej struktury współpracy pomiędzy przedstawicielami róŜnych sektorów Podbabiogórza, która zdolna będzie do podejmowania wspólnych inicjatyw na rzecz rozwoju subregionu oraz rozwiązywania lokalnych problemów, w celu poprawy efektywności i skuteczności Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 6
  • 9. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza wykorzystania ich zasobów rozwojowych oraz wzrostu konkurencyjności terytorialnej we wszystkich płaszczyznach zgodnie z zasadami zrównowaŜonego rozwoju. Wśród działań, które będą słuŜyć dalszej aktywizacji lokalnego środowiska, w tym szczególnie mieszkańców, organizacji społecznych i gospodarczych naleŜy wymienić między innymi: 1. Planowane szkolenia i konferencje dla wybranych grup społecznych, zawodowych, gospodarczych i przedsiębiorczych Podbabiogórza, 2. Kampanie informacyjne realizowane zarówno poprzez spotkania jak i materiały drukowane, 3. Podbabiogórskie Forum Organizacji Pozarządowych jako forma aktywizacji środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, 4. Podbabiogórska Rada Młodych Aktywnych jako forma aktywizacji środowisk lokalnych i rozwoju układu partnerskiego Podbabiogórza, szczególnie w oparciu zaangaŜowanie młodzieŜy i środowisk szkolnych, 5. Prowadzenie strony www.lgdpodbabiogorze.pl, 6. Punkt wsparcia dla organizacji pozarządowych i grup społecznych w ramach Podbabiogórskiego Centrum Inicjatyw Społecznych. 4) struktura rady lub innego organu LGD, do którego wyłącznej właściwości naleŜy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005, zwanych dalej „organem decyzyjnym” Rada LGD zgodnie z Statutem Stowarzyszenia moŜe składać się od 20 do 27 osób. W skład Rady obecnie wchodzi 23 osoby, w podziale na trzy sektory w następujący sposób: a) partnerzy publiczni - 8 osób, co stanowi 35 % składu Rady b) partnerzy gospodarczy - 5 osób, co stanowi 22 % składu Rady c) partnerzy społeczni - 10 osób, co stanowi 43 % składu Rady Partnerzy publiczni stanowią poniŜej 50 % składu Rady. KaŜdy z sektorów jest reprezentowany przez co najmniej 3 osoby. Obszar kaŜdej gminy jest reprezentowany przez co najmniej jednego przedstawiciela. Skład Rady podano w tabeli poniŜej. Tab. Skład Rady Lp Imię i nazwisko Nazwa Członka Gmina Sektor 1 Kazimierz Polak Gmina Maków Podhalański Maków Podhalański publiczny 2 Józef Gąsiorek Gmina Zembrzyce Zembrzyce publiczny 3 Ryszard Hadka Gmina Stryszawa Stryszawa publiczny 4 Marek Listwan Gmina Zawoja Zawoja publiczny Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 7
  • 10. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 5 Aureliusz Kania Gmina Bystra-Sidzina Bystra-Sidzina publiczny 6 Jan Najdek Gmina Budzów Budzów publiczny 7 Andrzej Pająk Starostwo Powiatowe w Zawoja publiczny Suchej Beskidzkiej 8 Stanisław Pudo Gmina Jordanów Jordanów publiczny 9 Barbara Piaseczny Firma „Zabielanka” Maków Podhalański gospodarczy 10 Józef Krzak Stolarstwo-Handel „STOL- Zembrzyce gospodarczy HAND” 11 Tadeusz Tatara Przedsiębiorstwo Gospodarki Zawoja gospodarczy Komunalnej i Budownictwa „ZAWOJA” – Spółka z o. o. 12 Mariusz Usługi Tartaczne, Handel Bystra-Sidzina gospodarczy Drewnem, Usługi Frankiewicz Transportowe s.c. 13 Andrzej Peć Eduskrypt Spółka z o. o. Stryszawa gospodarczy 14 Janina Listwan Janina Listwan – Koło Maków Podhalański społeczny Gospodyń Wiejskich w Grzechyni 15 Krystyna Krystyna Szczepaniak - Koło Budzów społeczny Gospodyń Wiejskich w Szczepaniak Bieńkówce 16 Maria Grzechynka Fundacja Spółdzielczy Maków Podhalański społeczny Fundusz Oświaty Wiejskiej, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr 17 Czesław Kruźlak OSP Bieńkówka Budzów społeczny 18 Małgorzata Oleksa Małgorzata Oleksa – Koło Jordanów społeczny Gospodyń Wiejskich w Osielcu 19 Zofia Hyciek Stowarzyszenia „Tradycja i Bystra-Sidzina społeczny Natura” 20 Jacek Zając Stowarzyszenie Gmin Stryszawa społeczny Babiogórskich 21 Ryszard Czaicki Ryszard Czaicki Zembrzyce społeczny 22 Dariusz Waligórski Stowarzyszenie Klub Jordanów społeczny Sportowy „Bór” Toporzysko - Folwark 23 Jan Smyrak Zawojskie Stowarzyszenie Zawoja społeczny Właścicieli Lasów Prywatnych Szczegółowe dane wszystkich członków organu decyzyjnego LGD przedstawia załącznik nr 11 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 8
  • 11. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 5) zasady i procedury funkcjonowania LGD oraz organu decyzyjnego; LGD działa w oparciu o Statut Stowarzyszeni, który jest załącznikiem nr 1 do wniosku o wybór LGD do realizacji LSR i Regulaminy opracowane dla poszczególnych organów i Biura Stowarzyszenia oraz przepisy polskiego prawa w zakresie stowarzyszeń. Zarząd równieŜ uchwalił procedurę naboru pracowników LGD (załącznik nr 5 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR) oraz opisy stanowisk precyzujące podział obowiązków i zakres odpowiedzialności na poszczególnych stanowiskach (załącznik nr 6 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR) W dniu 23 maja 2006 roku Walne Zebranie zatwierdziło regulaminy organizacyjne Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”. Wśród nich są: Regulamin Obrad Walnego Zebrania, Regulamin Zarządu, Regulamin Komisji Rewizyjnej, Regulamin Komisji Problemowych oraz Regulamin Biura Zarządu. Regulamin Rady został przyjęty przez Walne Zebranie w dniu 10 lipca 2008 r. i stanowi załącznik nr 2 do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. Rada LGD jest organem LGD, do którego wyłącznej właściwości naleŜy wybór operacji zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005. Rada liczy od 20 do 27 osób. Członkiem Rady nie moŜe być pracownik Biura LGD, Członek Zarządu i Komisji Rewizyjnej. Członkowie Rady wybierani są przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” w głosowaniu tajnym, spośród członków Stowarzyszenia, przy czym w skład Rady wchodzą: 1) obligatoryjnie przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego, będącej członkiem Stowarzyszenia, 2) 50 % członków Rady stanowią podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit b i c rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, – czyli partnerzy gospodarczy i społeczni oraz inne odpowiednie podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe, w tym organizacje zajmujące się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego, oraz podmiotami odpowiedzialnymi za promowanie równości męŜczyzn i kobiet. Członkowie Rady mają obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach Rady. W razie niemoŜności wzięcia udziału w posiedzeniu Rady, członek Rady zawiadamia o tym przed terminem posiedzenia Przewodniczącego Rady, a następnie jest obowiązany w ciągu 7 dni usprawiedliwić w formie pisemnej swoją nieobecność Przewodniczącemu Rady. Rada na pierwszym posiedzeniu, które zwołuje Prezes Zarządu wybiera w głosowaniu tajnym Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza Rady. Przewodniczący Rady organizuje pracę Rady i przewodniczy posiedzeniom Rady oraz reprezentuje Radę Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 9
  • 12. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza na zewnątrz. Przewodniczący Rady ma obowiązek zwołać Radę na wniosek Zarządu. Podczas nieobecności Przewodniczącego Rady jego obowiązki pełni Wiceprzewodniczący. Posiedzenia Rady są zwoływane odpowiednio do potrzeb wynikających z naboru wniosków prowadzonego przez LGD, lecz nie rzadziej niŜ raz na rok. Posiedzenia Rady zwołuje Przewodniczący Rady, uzgadniając miejsce, termin i porządek posiedzenia z Zarządem. Członkowie Rady powinni być pisemnie zawiadomieni o miejscu, terminie i porządku posiedzenia Rady najpóźniej 14 dni przed terminem posiedzenia. W okresie 14 dni przed terminem posiedzenia Rady jej członkowie powinni mieć moŜliwość zapoznania się ze wszystkimi materiałami i dokumentami związanymi z porządkiem posiedzenia, w tym z wnioskami, które będą rozpatrywane podczas posiedzenia. Posiedzenia Rady są jawne. Zawiadomienie o terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady podaje się do publicznej wiadomości co najmniej na 7 dni przed posiedzeniem. W posiedzeniach Rady uczestniczy Prezes Zarządu lub wskazany przez niego członek Zarządu z głosem doradczym (bez prawa do głosowania). Do udziału w posiedzeniu Rady mogą być zaproszone osoby trzecie, w szczególności osoby, których dotyczą sprawy przewidziane w porządku posiedzenia. Posiedzenia Rady otwiera, prowadzi i zamyka Przewodniczący Rady. Obsługę administracyjno-biurową posiedzeń Rady zapewnia Biuro Zarządu LGD. Decyzja w spawie wyboru projektów (zwanych w dalszej części równieŜ operacjami) do finansowania jest podejmowana w formie uchwały Rady. Podczas głosowania nad wyborem projektu dotyczącego podmiotu reprezentowanego przez członka Rady, Radny jest automatycznie wyłączony z głosowania. KaŜdy Członek Rady, przed uczestnictwem w pierwszym posiedzeniu Rady składa oświadczenie, Ŝe w razie zaistnienia takiej sytuacji, poinformuje o tym Przewodniczącego Rady. Członkowie Rady z terenu gminy wnioskodawcy, której projekt dotyczy są automatycznie wyłączeni podczas głosowania nad wyborem projektu. Wszystkie głosowania Rady są jawne. Głosowania Rady mogą odbywać się w następujących formach: 1) przez podniesienie ręki na wezwanie Przewodniczącego Rady, 2) przez wypełnienie i oddanie komisji skrutacyjnej kart do oceny operacji, stanowiących załączniki do niniejszego regulaminu. O wyborze formy głosowania decyduje Rada. Głosowania Rady odbywają się zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy Członków Rady uprawnionych do głosowania. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 10
  • 13. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza OPIS WARUNKÓW TECHNICZNYCH I LOKALOWYCH BIURA ZARZĄDU STOWARZYSZENIA LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA „PODBABIOGÓRZE” Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” Biuro Zarządu Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze”, w dalszej części nazywane Biurem, mieści się w budynku Starostwa Powiatowego Powiatu Suskiego przy ulicy Kościelnej 5b w Suchej Beskidzkiej. Dogodne usytuowanie komunikacyjne Suchej Beskidzkiej i samego Biura sprawia, Ŝe potencjalni beneficjenci będą mieli ułatwiony dostęp do moŜliwości pozyskiwania środków z Osi 4 Leader. Ponadto inne Urzędy Powiatowe, jak i ARiMR znajdują się w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Biuro dysponuje pomieszczeniem o łącznej powierzchni 96 m2 z dostępem do usług telekomunikacyjnych w tym do internetu. W skład wyposaŜenia Biura wchodzą: 1. szafa na dokumenty bieŜące, 2. szafa przeznaczona do archiwizacji dokumentów, 3. dwa biurka z krzesłami, 4. szafka pod ksero, 5. stół z sześcioma krzesłami, 6.komputer stacjonarny, 7. laptop, 8. aparat cyfrowy, 9. urządzenie wielofunkcyjne (kopiarko-drukarko-skaner-fax, druk: czarno-biały), 10. drukarka kolorowa, 11. modem-router WIFI ( umoŜliwiający bezprzewodowy dostęp do internetu, takŜe w razie potrzeby beneficjentom), 12. telefon stacjonarny. Biuro posiada wydzielone miejsce do przyjmowania i obsługi interesantów. Dodatkowo w razie potrzeby istnieje moŜliwość wynajęcia równieŜ w budynku Starostwa pomieszczenia o powierzchni ok. 100 m2 i przystosowania go do potrzeb LGD. 6) kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego Zgodnie z aktualnym potencjałem administracyjnym Rady Stowarzyszenia LGD „Podbabiogórze” naleŜy stwierdzić, iŜ Rada posiada wysokie kwalifikacje i róŜnorodne doświadczenia w zakresie realizacji projektów oraz wybranych procesów rozwoju obszarów wiejskich co z pewnością pozwoli na sprawny i efektywny wybór projektów realizowanych na obszarze wdraŜania LSR. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 11
  • 14. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Spośród 23 członków Rady: a) 23 osób posiada udokumentowaną wiedzę z zakresu rozwoju obszarów wiejskich i podejścia Leader, b) 19 to osoby zameldowane na pobyt stały, na obszarze objętym LSR, przez okres co najmniej 3 lat, c) 13 posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie realizacji operacji lub projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych ze środków pochodzących z budŜetu Unii Europejskiej. d) 1 osoba posiada udokumentowaną znajomość języka angielskiego w stopniu umoŜliwiającym swobodne porozumiewanie się. Szczegółowe informacje o kwalifikacjach i doświadczeniu osób wchodzących w skład organu decyzyjnego zawarto w załączniku nr 11 do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013. 7) doświadczenie LGD i członków LGD albo jej partnerów w realizacji operacji LGD uczestniczyło w Schemacie II PilotaŜowego Programu Leader+ realizując projekt „Turystyka, kultura i produkt lokalny – największą wartością Podbabiogórza” zgodnie z umową nr L/02/026/2006. W ramach projektu zrealizowano szereg działań: Szkolenia: • Szkolenia i warsztaty tematyczne dla określonych grup społecznych (np. warsztaty muzyki regionalnej, szkolenia z sektora turystycznego, drzewnego) Analizy, ekspertyzy: • Kompleksowa analiza potrzeb szkoleniowych i doradczych podbabiogórskiego sektora turystycznego i podbabiogórskiego sektora MŚP • Analiza ginących zawodów i kompetencji Podbabiogórza wraz z programem ich oŜywienia i komercjalizacji • Opracowanie koncepcji systemu gminnych punktów dostępu do Internetu i nowoczesnych technologii informatycznych wraz z analizą potrzeb szkoleniowych mieszkańców i przedsiębiorców w zakresie rozwoju kompetencji informatycznych • Studium kierunków rozwoju turystycznego Podbabiogórza wraz z programem projektów i działań do realizacji • Opracowanie dokumentacji technicznej ścieŜki turystycznej inicjatywy Leader+ na Podbabiogórzu „Szlakiem atrakcji i produktów lokalnych Podbabiogórza” jako trasy „Podbabiogórskiego Ekomuzeum” • Program ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu Podbabiogórza wraz z programem działań do realizacji • Opracowanie koncepcji systemu tras turystycznych i edukacyjnych na Podbabiogórzu Działania na rzecz promocji regionu: • Opracowanie i wydanie folderu promocyjnego „Nowoczesne produkty i usługi Podbabiogórza 2007” • Opracowanie serwisu internetowego „Podbabiogórskich Punktów informacji Turystycznej” oraz utworzenie wirtualnego „Sklepiku Babiogórskiego” Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 12
  • 15. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza • Utworzenie młodzieŜowego muzycznego zespołu regionalnego jako forma aktywizacji młodzieŜy • Certyfikacja oraz nadanie znaku promocyjnego produktom lokalnym • Wydanie katalogu produktów lokalnych • Opracowanie tablic informacyjnych oraz oznakowanie ścieŜki turystycznej • Udział w branŜowych targach krajowych • Opracowanie i druk map oraz folderów dot. produktów i usług lokalnych • Organizacja i działalność Podbabiogórskiej Rady Młodych Aktywnych i Podbabiogórskiego Forum Organizacji Pozarządowych • Promocja regionu poprzez imprezy kulturalne - 8 imprez • Współpraca i wymiana doświadczeń między LGD: • Krajowe oraz zagraniczne wyjazdy studyjne Łączna wartość projektu – 750 000 zł. Szczegóły realizowanego projektu w II schemacie II PPL+ obrazuje sprawozdanie końcowe z projektu, który jest załącznikiem do Wniosku o wybór LGD do realizacji LSR. LGD nie realizowało innych projektów. Członkowie LGD mają bogate doświadczenie w realizacji operacji dzięki wykonaniu kilkudziesięciu, a moŜe nawet kilkuset projektów zrealizowanych na obszarach wiejskich. Są to projekty obejmujące bardzo róŜne dziedziny, zarówno zgodne z działaniami w Osi 3 i 4 PROW, jak i inne projekty zrealizowane na obszarach wiejskich, związane z budową infrastruktury komunalnej i technicznej – drogi, sieć wodna i kanalizacyjna, termomodernizacja obiektów (realizowane głównie przez gminy), jak i projekty związane z budową ścieŜek rowerowych, modernizacją obiektów kulturalnych, edukacją ekologiczną, organizacją imprez kulturalnych. Wiele z tych projektów zrealizowanych zostało z udziałem środków europejskich. Szczegółowe informacje o doświadczeniu członków LGD zawarto w załączniku nr 17 do wniosku o wybór lokalnej grupy działania (LGD) do realizacji lokalnej strategii rozwoju (LSR) w ramach PROW 2007-2013. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 13
  • 16. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 2. Opis obszaru objętego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewnętrznej spójności 1) wykaz gmin wchodzących w skład LGD Lp Gmina Typ Identyfikator Ludność Miasto 1 Budzów wiejska 2121615032 8373 2 Bystra-Sidzina wiejska 2121615042 6469 3 Jordanów wiejska 2121615052 10637 4 Maków Podhalański miejsko-wiejska 2121615063 15934 5770 5 Stryszawa wiejska 2121615072 11756 6 Zawoja wiejska 2121615082 8881 7 Zembrzyce wiejska 2121615092 5563 8 Razem 67613 Ludność (Miasto) – liczba osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. Gminy tworzące obszar LGD to sześć gmin wiejskich i jedna gmina miejsko-wiejska. Miasto Maków Podhalański w gminie miejsko-wiejskiej ma poniŜej 20 tys. mieszkańców. Łączna liczba ludności jest większa od 10 tys. i mniejsza od 150 tys. mieszkańców. Gminy obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju Podbabiogórza, z uwagi na wspólne połoŜenie geograficzne oraz bezpośrednie sąsiedztwo administracyjne, zachowują wysoką spójność pod względem przyrodniczym, historycznym, kulturowym i ekonomicznym. Wspólna historia i kultura oraz ciągłość zamieszkania na terenie Podbabiogórza od pokoleń sprawia, Ŝe mieszkańcy identyfikują się z obszarem stanowiącym lokalną „małą ojczyznę”. Wszystkie główne czynniki rozwojowe i jak ograniczające tempo rozwoju Podbabiogórza, zarówno w sferze społecznej, kulturowej, gospodarczej, przyrodniczej i instytucjonalnej, występują w kaŜdej z gmin tego obszaru. Wniosek ten potwierdza przeprowadzona poniŜej diagnoza Podbabiogórza, jak i fakt, iŜ czynniki te występują w dokumentach strategicznych wszystkich gmin objętych analizą, co przemawia dodatkowo za wyraźną spójnością społeczno-gospodarczą obszaru Podbabiogórza. 2) uwarunkowania przestrzenne (mapa), geograficzne, przyrodnicze, historyczne i kulturowe Gminy objęte LSR administracyjnie naleŜą do powiatu suskiego i zajmują powierzchnię 637 km2, co stanowi 92,9 % powierzchni powiatu. Obszar LGD leŜy na południowo- zachodnim krańcu województwa małopolskiego i graniczy od zachodu z powiatem Ŝywieckim Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 14
  • 17. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza w województwie śląskim, od północy i wschodu z trzema innymi powiatami wchodzącymi w skład województwa małopolskiego: wadowickim, myślenickim i nowotarskim, a od południa z okresem Namestovo na Słowacji. Obszar LGD obejmuje dwie gminy miejskie: • Jordanów – 5157 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. • Sucha Beskidzka - 9481 osób zameldowanych na pobyt stały w dniu 31 XII 2006 r. Ze względu na liczbę ludności powyŜej 5 tys. mieszkańców, obszar obu gmin nie mógł być włączony do obszaru LGD. Obszar LGD leŜy w pięciu mezoregionach: w Beskidach (Beskid Mały, Beskid Makowski, Beskid śywiecki) i w Kotlinie Rabczańskiej oraz na Pogórzu Wielickim. Rys 1. Obszar LGD na tle województwa małopolskiego. wadowicki myślenicki Ŝywiecki nowotarski Namestovo Obszar LGD to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, zajmujące 49,4% jego powierzchni. Południowa część obszaru Podbabiogórza, połoŜona najwyŜej, znajduje się na terenie Beskidu śywieckiego, który dzieli się tu na trzy mniejsze jednostki geograficzne: Pasmo Babiogórskie z najwyŜszym szczytem całych Beskidów Zachodnich, Babią Górą (1725 m n.p.m.), Pasmo Polic (Polica, 1369 m n.p.m.) oraz Pasmo Jałowieckie, zwane teŜ Przedbabiogórskim (Jałowiec, 1111 m n.p.m.). Charakterystycznym elementem krajobrazu północnej części powiatu są natomiast wzniesienia naleŜące do niŜszych grup górskich – Pasma Leskowca (918 m n.p.m.) i Łamanej Skały (929 m n.p.m.) w Beskidzie Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 15
  • 18. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Małym (na północnym zachodzie) oraz Pasma Koskowej Góry (866 m n.p.m.) w Beskidzie Makowskim (na północnym wschodzie). Rys 2. Obszar LGD na tle mapy hipsometrycznej z mezoregionami wg Kondrackiego Rys. Mapa turystyczna obszaru LGD Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 16
  • 19. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Klimat Obszar Podbabiogórza znajduje się w karpackiej strefie klimatycznej, w regionie podgórskim i górskim, w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym o średniej rocznej temperaturze od +60C do +80C, przy rocznej sumie opadów 800 – 1000 mm oraz długości okresu wegetacyjnego 190-220 dni. W szczytowych partiach gór występuje klimat umiarkowanie chłodny. Klimat charakteryzuje się częstymi zmianami: dni pogodne to tylko około 20% roku, wiatry wieją najczęściej z północnego zachodu i zachodu, pojawia się takŜe wiatr halny. Warunki klimatyczne obszaru kształtowane są w głównej mierze przez masy powietrza polarno-morskiego napływającego z zachodu, polarno-kontynentalnego napływającego ze wschodu, w mniejszym stopniu arktycznego i zwrotnikowego. W okresie zimowo – wiosennym pogoda jest najczęściej kształtowana przez układy niŜowe, w ciągu lata i jesienią przez układy wyŜowe. Obszar cechuje się większym zachmurzeniem i większą częstotliwością dni z opadami i jednocześnie mniejszą liczbą dni słonecznych niŜ obszary beskidzkie połoŜone dalej w kierunku wschodnim. Promieniowanie całkowite zwiększa się zimą wraz z wysokością n.p.m., latem zaś maleje. Ta cecha klimatu przemawia za rozwojem sportów zimowych w Beskidach. Sezonowy przebieg zachmurzenia i nasłonecznienia wskazuje, Ŝe najkorzystniejsze warunki występują w okresie późnego lata i jesienią, a takŜe w drugiej połowie okresu z pokrywą śnieŜną. Czas zalegania pokrywy śnieŜnej przekracza 4 miesiące, a w najwyŜszych partiach obszaru nawet 6 miesięcy. MiąŜszość pokrywy śniegu w okresie maksymalnej jej wartości (luty – marzec) rośnie wraz z wysokością n.p.m. Najkorzystniejsze warunki klimatu lokalnego mają stoki górskie o ekspozycji południowej oraz południowo – wschodniej i południowo – zachodniej. Najmniej korzystne warunki notuje się w dolinie rzek, gdzie tworzą się zastoiska zimnego powietrza. Dotyczy to głównie wylotów dolin bocznych, przy zmianie kierunku dolin oraz przed przewęŜeniami i przegrodami terenowymi. Gleby Na terenie obszaru dominują gleby brunatne kwaśne. W ich kształtowaniu równorzędną rolę odgrywa klimat, roślinność i skała macierzysta. Gleby takie kształtują się w klimacie umiarkowanie wilgotnym, głównie pod wpływem mezofilnych lasów liściastych, przy dobrych warunkach humifikacji szczątków organicznych i na podłoŜu zawierającym przynajmniej drobne ilości wapnia. Mniejszość stanowią gleby zbielicowane, a ponadto w dolinach rzek występują mady górskie. Są to głównie gleby pyłowo – ilaste, średnie lub cięŜkie, średnio głębokie. Przydatność gleb do uprawy określana jest poprzez klasyfikację bonitacyjną. Odsetek gleb naleŜących do I, II i III klasy na terenie całego obszaru Podbabiogórza jest niski i wynosi 3%. Dominują gleby klasy IV, V i VI. Są to gleby na ogół płytkie, silnie szkieletowe, naraŜone na procesy erozyjne. Największe zagroŜenia środowiska glebowego to: erozja (szczególnie na stokach wzgórz) i stosowanie rolniczych środków chemicznych (nawozy sztuczne i środki ochrony roślin), które przy nieprawidłowym ich dozowaniu mogą być przyczyną systematycznego pogarszania ich jakości. Bogactwa naturalne Geologicznie obszar Podbabiogórza naleŜy do Karpat Zewnętrznych i zbudowany jest ze skał fliszowych. Dominujące znaczenie wśród surowców mineralnych Podbabiogórza mają eksploatowane odkrywkowo surowce skalne. Najliczniejszą grupą kopalin wśród Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 17
  • 20. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza wydobywanych surowców skalnych stanowią piaskowce, które na obszarze Podbabiogórza występują w gminach Jordanów, Stryszawa oraz Zembrzyce. Lesistość Lasy zajmują 49,03% (2007 rok) powierzchni całkowitej obszaru LGD. W gminach przewaŜają lasy iglaste. Średnio 0,16% ogólnej powierzchni lasów na terenie Podbabiogórza tj. ok. 50 ha podlega odnowieniom leśnym i zalesianiu, przy czym najwięcej, bo aŜ 0,95 % (42 ha) w gminie Bystra – Sidzina, a najmniej, po 1 ha, w gminach Budzów (0,02 %), Stryszawa (0,02 %) i Zawoja (0,01 %). Ilość pozyskiwanego drewna (grubizny) na 1 ha ogólnej powierzchni lasu na terenie całego obszaru Podbabiogórza kształtuje się na poziomie 0,49 m3/ha, co daje ponad 15 tys. m3 drewna rocznie. Najwięcej drewna pozyskuje się w gminach Bystra-Sidzina – 1,18 m3/ha oraz Jordanów – 0,94 m3/ha, a najmniej w gminie Stryszawa – 0,18 m3/ha. Większość stanowią prywatne grunty leśne tj. 57 % gruntów leśnych ogółem. Pozostałe 43% to grunty publiczne, w większości naleŜące do Skarbu Państwa. Zasoby wodne Obszar Podbabiogórza jest terenem obfitującym w wodę, posiada gęstą sieć rzek i potoków. Niemal cały opisywany teren leŜy w dorzeczu górnej Skawy, głównej rzeki regionu, która jest jednym z prawobrzeŜnych karpackich dopływów Wisły. Właśnie nad Skawą leŜą miasta: Maków Podhalański i Jordanów. Do najwaŜniejszych dopływów Skawy na tym terenie naleŜą: PoŜoga, Toporzyski Potok, Bystrzanka, Cadynka, Skawica, Grzechynia, Stryszawka i Tarnawka (lewobrzeŜne), oraz Malejów, Osielec, Wieprzec, śarnowianka i Paleczka (prawobrzeŜne). Dorzecze górnej Skawy zajmuje tereny o bardzo urozmaiconym charakterze. W okresie intensywnych opadów wezbrane wody stwarzają duŜe zagroŜenie powodziowe. Wody przepływającej przez obszar Podbabiogórza Skawy nie odpowiadają normatywom klasy czystości wód, a wody Stryszawki na jej końcowym odcinku naleŜą do III klasy czystości wód powierzchniowych. Wody podziemne, wgłębne i gruntowe, w punktach badawczych krajowej sieci monitoringu na obszarze Podbabiogórza naleŜą do klasy Ia i Ib jakości wód podziemnych (źródło WIOŚ w Krakowie). Częściowo na obszarze Podbabiogórza, tj. w granicach administracyjnych gmin: Zawoja, Maków Podhalański, Jordanów znajduje się zbiornik wód podziemnych w ośrodku szczelinowym. Grzbietem Babiej Góry i zachodnim odcinkiem Pasma Polic biegnie europejski dział wód, który oddziela zlewisko Bałtyku od zlewiska Morza Czarnego. Na terenie Podbabiogórza nie występują wody uznane za lecznicze. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 18
  • 21. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Zanieczyszczenie środowiska Główny składnik zanieczyszczeń powietrza na obszarze Podbabiogórza stanowią zanieczyszczenia gazowe (99% zanieczyszczeń powietrza), związane przede wszystkim z emisją dwutlenku węgla. Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń jest gmina Maków Podhalański. W wyniku corocznej oceny jakości powietrza w województwie małopolskim strefę Podbabiogórza zaliczono do klasy B. Klasyfikacji jakości powietrza dokonuje się ze względu na kryterium ochrony zdrowia i ochrony roślin, określając poziom stęŜenia zanieczyszczeń oraz konieczne do podjęcia działania. W klasie B poziom stęŜeń zanieczyszczeń jest powyŜej wartości dopuszczalnej, lecz nie przekracza wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Obszary objęte ochroną Prawie 30% powierzchni obszaru LGD w 2007 roku stanowiły obszary prawnie chronione. Obszary tego typu występują we wszystkich gminach Podbabiogórza oprócz Makowa Podhalańskiego. W gminach Bystra-Sidzina i Jordanów stanowią one 100% powierzchni gminy, przy czym są to obszary chronionego krajobrazu. Na terenie dwóch gmin znajdują się rezerwaty, tj. w gminie Bystra-Sidzina (13 ha) oraz w gminie Zawoja (59 ha) – Rezerwat na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza, naturalny górnoreglowy bór świerkowy, ostoja chronionych gatunków zwierząt. W celu ochrony unikalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych Babiej Góry na południowych krańcach obszaru Podbabiogórza, m.in. na terenie gminy Zawoja (2552 ha), został utworzony w 1954 r. Babiogórski Park Narodowy, kilka lat temu włączony do międzynarodowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 19
  • 22. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Rezerwat Na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (SOO Na Policy PLH120012) o powierzchni 72,6 ha oraz masyw Babiej Góry (SOO Babia Góra PLH120001) o powierzchni 3 442,4 ha naleŜą do specjalnych obszarów ochrony Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Na obszarze objętym LSR znajduje się 82 % powierzchni SOO Na Policy oraz 74 % powierzchni SOO Babia Góra. SOO Babia Góra PLH120001 (3442,4 ha) Masyw Babiej Góry jest najwyŜszym pasmem górskim Beskidu Wysokiego, zbudowanym z fliszu karpackiego, w którego skład wchodzą głównie piaskowce, łupki i margle. Północne stoki masywu, powstałe w wyniku procesów osuwiskowych, są strome. Charakteryzują się znacznie bardziej urozmaiconą rzeźbą niŜ łagodne stoki południowe. Grzbiet jest obszarem wododziałowym pomiędzy zlewnią Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Spośród innych, niŜszych pasm Beskidów, Babia Góra wyróŜnia się typową dla wysokich gór strefowością klimatyczno – roślinną oraz obecnością piętra kosodrzewiny. Lasy zajmują ok. 90% obszaru. W drzewostanach dominuje świerk, jodła i buk. Bory jodłowo-świerkowe, które tylko w niewielkim stopniu były niegdyś uŜytkowane gospodarczo, zachowały pierwotny charakter. Ponad granicą lasu występują zarośla kosodrzewiny, a leŜące powyŜej szczytowe partie masywu pokryte są skalnymi rumowiskami. Znajduje się tu takŜe 1 z 2 stanowisk zarośli kosodrzewiny na terenie Beskidów. Ostoja odznacza się bogatą florą (ok. 924 gat. roślin naczyniowych), a wśród niej występuje wiele gatunków rzadkich i zagroŜonych oraz prawnie chronionych. Najcenniejszymi roślinami są okrzyn jeleni Laserpitium archangelica, który na Babiej Górze ma swoje jedyne stanowisko w Polsce i rogownica alpejska Cerastium alpinum ssp. babiogorense, takson endemiczny dla Babiej Góry. Jest to takŜe jedno z 4 stanowisk w Polsce tojadu morawskiego i jeden z 4 rejonów występowania tocji karpackiej. Jedno z trzech w Polsce miejsc występowania karpackich endemitów: darniówki tatrzańskiej i sichrawy karpackiej (ostatnie stwierdzenie sichrawy pochodzi z 1987 roku). Z terenu ostoi podano juŜ ok. 2500 gatunków bezkręgowców. Bogata jest koleopterofauna (ok. 1500 udokumentowanych gatunków) z 14 gatunkami prawnie chronionymi. Interesujące gatunki zanotowano teŜ wśród skąposzczetów Oligocheta (np. dŜdŜownica subalpejska) i niesporczaków Tardigrada (np. Echiniscus lapponicus). W masywie Babiej Góry występowała nadobnica alpejska – gatunek priorytetowy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej; zachowały się jej siedliska, więc jest moŜliwa restytucja. Obszar ma równieŜ duŜe znaczenie dla ochrony ptaków. Podstawowe zagroŜenia tego obszaru to transgraniczne zanieczyszczenie powietrza oraz pozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych. SOO Na Policy PLH120012 (72,6 ha) Obszar obejmuje szczytowe partie góry Polica w Beskidzie śywieckim. Masyw Policy zbudowany jest z piaskowców magurskich. Są to grubo i średnioławicowe piaskowce glaukonitowe lub mikowe, ilaste, miejscami wapniste lub krzemionkowe. Piaskowce przewarstwione są ciemnoszarymi łupkami. Prawie cały obszar porośnięty jest zwartym borem górnoreglowym, pokrywającym ok. 95% powierzchni ostoi. Spotyka się tu często pojedyncze osobniki duŜych drapieŜników. Znajdują się tu teŜ stanowiska gatunków roślin naczyniowych chronionych prawnie oraz zagroŜonych w Polsce. Obszar ma równieŜ duŜe znaczenie dla ochrony ptaków. Obszar obejmuje 2 rezerwaty przyrody: Rezerwat na Policy im. prof. Z. Klemensiewicza (58,7 ha; 1972) i Na Policy (13,2 ha; 1998). Terenem rekomendowanym do proponowanej sieci ekologicznej w ramach programu ECONET-PL jest gmina Stryszawa, która dzięki występującemu zróŜnicowaniu elementów Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 20
  • 23. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza środowiska przyrodniczego naleŜy do obszarów o bardzo wysokiej lub wysokiej róŜnorodności biologicznej. W skali całego kraju i jego systemu terenów ekologicznie cennych, obszar gminy reprezentuje bardzo wysokie i cenne wartości przyrodnicze. Na terenie obszaru Podbabiogórza znajduje się równieŜ południowo-wschodnia część Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, powstałego w 1998 r. Zajmuje on ok. 2,6% powierzchni LGD. W przyszłości planowane jest równieŜ utworzenie rezerwatu "Leskowiec" celem ochrony fragmentu naturalnej buczyny, porastającej grzbiet pomiędzy Leskowcem a Groniem Jana Pawła II. Uwarunkowania kulturowe Grzbiety górskie wokół masywu Babiej Góry tworzą miejsce styczne regionów zamieszkałych przez kilka grup etnicznych górali: od północy Babiogórcy, od południa Orawianie, od zachodu śywczaki, od wschodu Kliszczacy (grupa przejściowa pomiędzy Góralami a Lachami - Krakowiakami Zachodnimi). KaŜda z tych grup wykształciła swoisty typ budownictwa, stroju, zdobnictwa, rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów. WaŜnym momentem w historii osadniczej całego rejonu Babiej Góry, wspólnym zarówno dla północnych, jak i południowych jej stoków, było przybycie na ten teren pasterskiej ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII wieku. Mieli oni duŜy wpływ na kulturę duchową i materialną górali regionu Babiej Góry. Na obszarze Podbabiogórza wyraźne są równieŜ wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy. Liczne ślady tych wpływów pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficznym. Niegdyś podstawą bytu Babiogórców była hodowla owiec i bydła oraz rolnictwo. Sporą rolę odgrywała gospodarka leśna, która dawała zatrudnienie nie tylko właścicielom lasów, ale równieŜ drwalom, czy wozakom. Z obróbką drewna związane było rzemiosło m.in. stolarstwo, bednarstwo, gonciarstwo, wyrób naczyń przydatnych w gospodarstwie domowym i rolnictwie. Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim: − gwara, − przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje związane z doŜynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociaŜby palenie hub, sobótki, hołdymas), − folklor słowno - muzyczny, − architektura tradycyjna: drewniana i murowana, zabudowa wiejska i małomiasteczkowa, dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka, równieŜ i tzw. „mała architektura” (np. liczne kapliczki i krzyŜe przydroŜne), − sztuka ludowa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim: zabawkarstwo, rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo – wyroby z wikliny i łuby dartej, bibułkarstwo). Z tradycji wywodzą się równieŜ potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej. Od pokoleń sidzinianie i bystrzanie zajmują się wyrobem – do dziś tradycyjnymi metodami – wędzonych i suszonych serków. Tradycyjny wyrobem Babiogórców jest miód – wielokwiatowy Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 21
  • 24. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza i spadziowy, z którego wytwarzana jest oryginalna nalewka – miodówka. Bogate tradycje rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom z wikliny, a takŜe produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Aby kultywować tradycje zabawkarskie w Stryszawie powołano Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego i Warsztaty Twórcze. Uwarunkowania historyczne W okresie wczesnego średniowiecza tereny Podbabiogórza pokrywała puszcza karpacka. Zwarte osadnictwo pojawiło się tu dość późno w stosunku do innych regionów kraju. O najstarszych śladach pobytu człowieka w dorzeczu górnej Skawy przekonują wyniki badań archeologicznych, których wiadomo, Ŝe w Zembrzycach istniało znaczne grodzisko, datowane przez większość badaczy na okres kultury łuŜyckiej (700-400 przed Chr.) Za czasów pierwszych Piastów opisywany obszar znalazł się w granicach Ziemi Krakowskiej, jednak ok. 1179 r. został podzielony. Od tej pory jego zachodnia część znajdowała się na terenie księstw śląskich (początkowo opolskiego, później cieszyńskiego, a następnie, w wyniku kolejnych podziałów Śląska – oświęcimskiego i zatorskiego), a wschodnia pozostawała w granicach Królestwa Polskiego. Granica pomiędzy nimi biegła wtedy mniej więcej wzdłuŜ linii Skawy, i dalej na południe w kierunku Pasma Babiej Góry i pogranicza polsko-węgierskiego. Podział ten miał istotne znaczenie dla dalszej historii obu części Podbabiogórza i sprawił, Ŝe ich dzieje potoczyły się nieco odmiennie. Pierwsza silniejsza i zwarta fala osadnictwa napłynęła na te tereny w XIV w. Akcja osadnicza była wówczas wspierana przez ksiąŜąt oświęcimskich po stronie zachodniej i królów polskich, głównie Kazimierza Wielkiego, po stronie wschodniej. Trzecia fala osadnicza kierowała się na teren Podbabiogórza od strony północno-wschodniej, a jej nasilenie miało miejsce w XVI stuleciu i było związane z działalnością znanego rodu Jordanów z Zakliczyna. Zakładali oni kolejne wsie w zachodniej części Podbabiogórza (Osielec - 1521, Toporzysko, Wysoka, Naprawa), a ukoronowaniem tych działań była w 1564 r. lokacja na terenach dawnej wsi Malejowa pierwszego miasta na tym terenie, które otrzymało od nazwiska swojego załoŜyciela nazwę Jordanów. W 1564 roku Sejm w Warszawie dokonał ostatecznej inkorporacji terenów dawnych księstw oświęcimskiego i zatorskiego, zakupionych przez królów polskich juŜ w poprzednim stuleciu, wcielając je jako powiat śląski do województwa krakowskiego. W ten sposób cały teren Podbabiogórza znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. MoŜna wyróŜnić trzy jego części róŜniące się od siebie zwłaszcza pod względem stosunków własnościowych. Miejscowości połoŜone w środkowej części opisywanego obszaru wchodziły nadal w skład starostwa lanckorońskiego i pozostawały wsiami królewskimi. Osady leŜące na zachodnich i wschodnich krańcach Podbabiogórza znajdowały się w rękach prywatnych właścicieli. W 1772 r. w wyniku traktatu rozbiorowego teren Podbabiogórza został włączony w skład Cesarstwa Austriackiego. Starostwo lanckorońskie przestało istnieć, a miejscowości wchodzące wcześniej w jego skład, stały się własnością skarbu austriackiego. Pewna ich część została wystawiona na sprzedaŜ jeszcze w XVIII w., natomiast Maków wraz z okolicznymi 10 wsiami stał się w 1878 r. własnością arcyksięcia Albrechta Habsburga. Maków, Zawoja i okolice pozostawały w rękach Habsburgów takŜe po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r., przy czym część dóbr została w 1924 r. przekazana Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. W okresie porozbiorowym, a takŜe później, za czasów II Rzeczypospolitej, przeprowadzano na Podbabiogórzu częste zmiany w podziale administracyjnym. W wyniku reformy, jaka miała miejsce w Cesarstwie w 1867 r., utworzone zostały starostwa powiatowe. Wtedy Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 22
  • 25. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza to dobra suskie znalazły się w granicach powiatu Ŝywieckiego, Maków i okolice - wadowickiego, a Jordanów - myślenickiego. Kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w 1924 r. utworzony został nowy powiat z siedzibą w Makowie, w którego granicach znalazła się takŜe Sucha wraz z okolicznymi miejscowościami. Taki stan rzeczy utrzymał się jednak tylko niespełna 10 lat, do roku 1933, kiedy to powiat makowski zlikwidowano. Sucha znalazła się wtedy ponownie w powiecie Ŝywieckim, a Maków i okolice w wadowickim. Wschodnia część omawianego obszaru z Jordanowem w okresie II Rzeczypospolitej pozostawała stale w granicach powiatu myślenickiego. W okresie okupacji hitlerowskiej zachodnia część omawianego obszaru wraz z Suchą została bezpośrednio wcielona do Rzeszy Niemieckiej, natomiast wschodnia, z Makowem i Jordanowem, weszła w skład nowo utworzonego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa. Granica pomiędzy nimi biegła wzdłuŜ Skawy i dalej głównym grzbietem Pasma Jałowieckiego. W tych trudnych czasach mieszkańcy Podbabiogórza niejednokrotnie dawali dowody swojego patriotyzmu i przywiązania do Ojczyzny. Do historii przeszła dzielna walka, jaką z przewaŜającymi siłami niemieckimi 1-2 września 1939 r. stoczyły w Wysokiej koło Jordanowa oddziały 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej pod dowództwem płk Stanisława Maczka wspierane przez miejscową ludność. Od pierwszych miesięcy wojny na opisywanym obszarze rozwijał się ruch oporu, duŜą aktywnością wykazywały się liczne oddziały partyzanckie, szczególnie aktywne w ostatnich latach okupacji w rejonie Pasma Polic. W styczniu 1945 r. tereny te zostały zajęte przez wojska radzieckie, które wyparły stąd oddziały niemieckie. WaŜną datą w powojennej historii Podbabiogórza jest rok 1956, kiedy to z części terenów, wchodzących wcześniej w skład powiatów: Ŝywieckiego, wadowickiego i myślenickiego utworzony został nowy powiat z siedzibą w Suchej. Jednak w 1975 r., w wyniku reformy wprowadzającej nowy, dwustopniowy podział administracyjny kraju (województwa, gminy) został on zlikwidowany, a jego teren podzielony i wcielony do nowoutworzonych województw: bielskiego i nowosądeckiego. Ćwierć wieku później, w wyniku kolejnej reformy, juŜ w czasach III Rzeczypospolitej, 1 I 1999 r., powiat suski obejmujący obszar Podbabiogórza, w nieco zmienionym kształcie terytorialnym, powrócił na mapę, wchodząc, zgodnie z tradycjami historycznymi i kulturowymi mieszkańców, w skład województwa małopolskiego. 3) ocena społeczno - gospodarcza obszaru, w tym potencjału demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu aktywności społecznej Ludność Obszar LGD według danych GUS za rok 2007 zamieszkuje łącznie 67 918 osób, stanowi to 82,25% ludności całego powiatu suskiego i 2,08% ludności województwa małopolskiego. W prezentowanych gminach mieszka 33 786 męŜczyzn i 34 050 kobiet co daje nam wskaźnik ilości kobiet na 100 męŜczyzn w wysokości 100,8 który jest bardzo zbliŜony do wartości średniej dla polskiej wsi tj. 101. Saldo migracji w 2007 roku dla obszaru LGD było dodatnie i wynosiło 47, warto zauwaŜyć Ŝe 3 lata wcześniej saldo migracji było ujemne i wynosiło -12. Wskaźnik salda migracji Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 23
  • 26. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza na 1000 mieszkańców w 2007 roku wynosił 0,69. Dla porównania wskaźnik ten dla gmin miejskich i miejsko-wiejskich w Polsce wyniósł 1,64. Wskaźnik przyrostu naturalnego, mierzony róŜnicą liczby urodzeń i zgonów na 1000 ludności w LGD przyjął wartość dodatnią i wynosił w 2007 roku 2,59 co oznacza to, Ŝe sytuacja demograficzna na obszarze Podbabiogórza jest lepsza niŜ obszarów wiejskich w Polsce gdzie wskaźnik przyrostu naturalnego wyniósł 0,78. Strukturę ludności według wieku w roku 2007 przedstawia wykres poniŜej. NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe struktura na obszarze LGD nie odbiega znacząco od wartości obserwowanych dla polskiej wsi. Strukturę ludności wg wieku produkcyjnego przedstawiono w tabeli (2007 r.). Dla porównania podano strukturę w % dla obszarów wiejskich w Polsce. % Grupa wiekowa Ilość LGD Polska Wieś ludność w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat) 16155 23,81 22,63 ludność w wieku produkcyjnym 40719 60,03 61,92 ludność w wieku poprodukcyjnym 10707 15,78 15,45 Poziom zatrudnienia i stopa bezrobocia Liczba osób zatrudnionych, łącznie z indywidualnym sektorem rolniczym na terenie LGD w 2007 roku wyniosła 9700 osób. Zatrudnienie w sektorze rolniczym wyniosło 4414 osoby co oznacza, Ŝe w sektorze rolniczym zatrudnionych jest 46% ogółu osób podejmujących jakąkolwiek działalność zarobkową. Stopa bezrobocia wyliczona jako stosunek zarejestrowanych bezrobotnych do ludności w wieku produkcyjnym wynosił na terenie LGD w 2007 roku 4,74%. Zarejestrowane jako bezrobotne były 1932 osoby, przy czym wśród tej liczby było 632 męŜczyzn i 1300 kobiet. Jak widać bezrobotnych kobiet jest ponad dwa razy więcej niŜ męŜczyzn. Stopa bezrobocia dla powiatu suskiego liczona przez GUS Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 24
  • 27. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza na czerwca 2008 roku wyniosła 5,5%, jest to wartość niska w odniesieniu zarówno do całego województwa gdzie wyniosła 7,4% jak równieŜ w skali kraju gdzie stopa bezrobocia jest równa 9,6%. Warto równieŜ zauwaŜyć, Ŝe niŜszą stopę bezrobocia w województwie odnotowano jedynie w mieście Kraków (3,3%). Gospodarstwa rolne Obszar LGD wg danych GUS z 2007 roku zajmuje ok. 63 700 ha powierzchni ogółem, z czego uŜytki rolne zajmują 26 252 ha, co stanowi 41,2% powierzchni ogółem, jest to trochę mniej niŜ średnio w polskich wsiach gdzie zajmują one średnio 51% powierzchni. Lasy stanowią 49,03% obszaru, świadczy to o stosunkowo duŜym stopniu zalesienia tego terenu. Średnio w kraju lasy porastają ok. 29,55% powierzchni obszarów wiejskich. Na uŜytki rolne składają się przede wszystkim grunty orne 15 477 ha, co stanowi 59% uŜytków rolnych ogółem oraz łąki i pastwiska 10 633 ha, co stanowi 40,5% uŜytków rolnych ogółem, pozostały teren zajmują sady. Najwięcej jest gospodarstw małych (do 1 ha). Nie ma w ogóle gospodarstw większych niŜ 30 ha. Rolnictwo jest mocno pofragmentowane, związane jest m.in. z specyficznym ukształtowaniem terenu. Gospodarstwa są mniejsze niŜ przewaŜnie na terenach wiejskich. Strukturę wielkości gospodarstw rolnych (Spis rolny 2002, GUS) na terenie LGD przedstawia wykres poniŜej. Podmioty gospodarcze W 2007 roku na obszarze LGD funkcjonowały 5293 podmioty gospodarcze, a w roku 2006 mniej – 5232. Wskaźnik przedsiębiorczości – ilość podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców LGD w 2007 roku wyniósł – 78,03. Jest to wartość wyŜsza od średniej dla polskiej wsi – 60,31. W 2004 roku funkcjonowało więcej, bo 5 356 jednostek zarejestrowanych w systemie REGON, z czego 96,7% w sektorze prywatnym, w którym dominuje głównie działalność Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 25
  • 28. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza gospodarcza osób fizycznych - 85,81%. Największa liczba podmiotów gospodarczych zlokalizowana jest na terenie gminy Maków Podhalański – 1 801, a najmniejsza w gminie Zembrzyce – 394. Maków Podhalański cechuje się ponadto największą przedsiębiorczością swoich mieszkańców, mierzoną wskaźnikiem liczby podmiotów gospodarczych sektora prywatnego na 1000 mieszkańców, który wynosi 110,99, w porównaniu do gminy Stryszawa, gdzie wskaźnik ten jest o ok. połowę mniejszy i kształtuje się na poziomie 57,7 podmiotów na 1000 mieszkańców. Niewielki udział w ogólnej liczbie podmiotów gospodarczych gmin Podbabiogórza mają spółki prawa handlowego (0,97%), spółki z udziałem kapitału zagranicznego (0,21%) oraz spółdzielnie (0,24%). Do głównych sektorów gospodarki na terenie Podbabiogórza naleŜą przetwórstwo przemysłowe (sekcja D), budownictwo (sekcja F) oraz handel hurtowy i detaliczny, naprawy pojazdów samochodów, motocykli itp. (sekcja G). Widać znaczące róŜnice w stosunku do terenów wiejskich w Polsce, zwłaszcza jeŜeli chodzi o sekcję D, która na tych obszarach stanowi średnio ok. 12% natomiast w LGD 30%. Dzieje się tak ze względu na mocno rozwinięty na tym obszarze sektor przemysłu drzewnego. Udział jednostek z poszczególnych sekcji w liczbie jednostek ogółem na terenie polskiej wsi oraz LGD kształtuje się odpowiednio według wykresu poniŜej, który został sporządzony na podstawie danych GUS z 2007 roku. BranŜe gospodarki mające kluczowe znaczenie dla rozwoju obszaru Z przeprowadzonej analizy luk i potencjałów rozwojowych Podbabiogórza wynika, Ŝe kluczowymi dziedzinami dla rozwoju tego obszaru są następujące branŜe: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 26
  • 29. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza – turystyka, – rzemiosło, handel i usługi, – przetwórstwo drzewne. Turystyka Ilość turystów – osób korzystających z noclegów w 2007 roku wg GUS wyniosła 124562 osoby, co daje tzw. wskaźnik Schneidera – ilość korzystających z noclegów na 100 mieszkańców – 183,6. Wartość tego wskaźnika jest wyŜsza niŜ w całej Polsce (wieś) gdzie wynosi ona 103,04. NaleŜy zwrócić równieŜ uwagę na bardzo wyraźną poprawę tego wskaźnika, który dla LGD w 2006 roku wynosił jedynie 47,5. Najbardziej turystycznie rozwiniętą gminą Podbabiogórza jest gmina Zawoja, która dysponuje najbogatszą ofertą noclegową i gastronomiczną w powiecie. Na jej terenie koncentruje się największy ruch turystyczny w tym obszarze. Najsłabiej rozwiniętą turystycznie gminą Podbabiogórza jest gmina Budzów. Ogólna charakterystyka zasobów i stanu podmiotów sektora turystyki pozwala na zidentyfikowanie kilku kluczowych sposobów spędzania czasu wolnego na terenie gmin Podbabiogórza przez róŜne grupy odbiorców, takich jak: 1. Turystyka dzieci i młodzieŜy: - pobyty wakacyjne (kolonie letnie) - zielone szkoły w okresie wiosennym - wycieczki szkolne w okresie wiosennym i wczesną jesienią obejmujące przede wszystkim zwiedzanie Babiogórskiego Parku Narodowego 2. Turystyka wypoczynkowa osób dorosłych - kilkudniowe (maks. 2 tygodniowe pobyty) w okresie całego roku, z duŜym nasileniem w czasie sezonu letniego oraz weekendów, realizowana zarówno w gospodarstwach agroturystycznych, jak i ośrodkach wypoczynkowych 3. Turystyka związana z aktywnym wypoczynkiem (jej odbiorcami są zarówno osoby dorosłe, jak i młodzieŜ) - wędrówki górskie, w tym wędrówki transgraniczne - turystyka rowerowa - zimą – narciarstwo 4. Turystyka związana z uczestnictwem w imprezach kulturalnych (zazwyczaj krótkookresowa, 2-3 dni) oraz zwiedzaniem zabytków (maks. do kilku godzin) 5. Turystyka związana z uczestnictwem w szkoleniach, sympozjach itp. Istotną rolę w kształceniu kadr dla potrzeb rozwoju turystyki na terenie Podbabiogórza odgrywa WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 27
  • 30. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Rzemiosło, handel i usługi Szczególnie duŜe znaczenie dla lokalnego rynku pracy posiada rzemiosło, handel i usługi. Te branŜe gospodarcze stanowią obecnie główne źródło zatrudnienia i utrzymania mieszkańców Podbabiogórza. Ponadto duŜe oddalenie od większych ośrodków miejskich oraz brak na terenie powiatu suskiego wielkokubaturowych obiektów handlowych, sprzyja powstawaniu i funkcjonowaniu małych i średnich przedsiębiorstw o charakterze handlowo- usługowym, generujących największą ilość nowych miejsc pracy. Małe i średnie przedsiębiorstwa zdecydowanie przewaŜają w strukturze ilościowej firm na terenie Podbabiogórza. Firmy posiadają stosunkowo dobry dostęp do usług okołobiznesowych, dzięki takim instytucjom jak np. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości” prowadzące Fundusz PoŜyczkowy, Powiatowe Forum Przedsiębiorców, uczelnie wyŜsze, banki, etc. Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju” zostało powołane w 1995 roku przez Członków ZałoŜycieli: Gminę Maków Podhalański, Gminę Stryszawa, Gminę Sucha Beskidzka i Gminę Zembrzyce. Obecnie do Stowarzyszenia naleŜą wszystkie Gminy w powiecie suskim. Oprócz w/w są to: Gmina Bystra-Sidzina, Gmina Budzów, Gmina Miasto Jordanów, Gmina Jordanów, Gmina Zawoja. Do Stowarzyszenia naleŜy teŜ Powiat Sucha Beskidzka. Celem działania Stowarzyszenia jest poprawa konkurencyjności lokalnej gospodarki, głównie poprzez wspieranie rozwoju małych i średnich firm, tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój zasobów ludzkich. Przemysł drzewny Przetwórstwo drzewne jest najbardziej rozpowszechnioną branŜą działalności produkcyjnej na terenie Podbabiogórza. Sprzyjają temu przede wszystkim duŜe powierzchnie zalesione oraz bogate tradycje obróbki drewna. Podstawową formą oferowanych produktów są wyroby nie wymagające wysokiego przetworzenia technologicznego (palety, materiały drewniane uŜywane w budownictwie, opakowania, etc.). Stosunkowo duŜe znaczenie posiada równieŜ artystyczne przetwórstwo drewna, w postaci pamiątek i drobnych przedmiotów uŜytkowych. Przedsiębiorstwa z branŜy drzewnej to głównie firmy małe, prowadzone przez całe rodziny. Istnieją równieŜ podmioty zajmujące się obsługą producentów wyrobów drzewnych, którzy organizują rynki zbytu (głównie eksportowe – kraje Unii Europejskiej), skupiając wokół siebie drobnych producentów i podpisując z nimi umowy na zakup produktów. Obecnie przetwórstwo drzewne zatrudnia największą liczbę mieszkańców obszaru podbabiogórskiego spośród wszystkich innych branŜ produkcyjnych, stąd teŜ naleŜy je traktować jako branŜę gospodarki o kluczowym znaczeniu dla rozwoju obszaru. Ochrona zdrowia i opieka społeczna Na terenie LGD znajduje się według danych GUS na 2007 rok 19 zakładów opieki zdrowotnej (3570 osób na jedną placówkę), 12 praktyk lekarskich (5653 osób na jedną praktykę) oraz 22 apteki lub punkty apteczne (wskaźnik równy 3083). Wartości wskaźników są lepsze od średniej krajowej dla obszarów wiejskich w 2007 roku. Oprócz tego funkcjonują 3 placówki pomocy społecznej oraz 2 domy pomocy społecznej dysponujące łącznie z filiami 162 miejscami. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 28
  • 31. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Obszar Podbabiogórza obsługiwany jest przez 2 szpitale: w Suchej Beskidzkiej (368 łóŜek) i Makowie Podhalańskim (120 łóŜek). Istotnym problemem stojącym przed opieką zdrowotną jest przeciwdziałanie alkoholizmowi i znaczna cześć budŜetów gmin LGD przeznaczona jest na te środki. Edukacja i wychowanie Wg danych GUS z roku na obszarze LGD w 2007 roku było: • 18 przedszkoli z 1005 miejsc, do których uczęszczało 977 dzieci, • 41 szkół podstawowych, do których uczęszczało 5382 dzieci, • 21 gimnazjów, do których uczęszczało 3007 dzieci. Pomijając szkoły podstawowe na jedną placówkę przypada średnio mniej osób niŜ na terenach wiejskich w całym kraju. RóŜnice nie są jednak aŜ tak znaczące. W Makowie Podhalańskim znajduje się jedna szkoła ponadgimnazjalna ( Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum Ogólnokształcące, Liceum Profilowane, Technikum, Szkoła Policealna dla Dorosłych, Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych) oraz Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. W gminie Zawoja funkcjonuje jedno liceum profilowane. Są to jednak szkoły dosyć małe. Dostęp do edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym zapewniają takŜe placówki oświatowe zlokalizowane na terenie gmin miejskich powiatu suskiego tj. w Suchej Beskidzkiej i Jordanowie. Oprócz tego na terenie LGD znajduje się jedna szkoła ponad gimnazjalna. W szkołach znajduje się łącznie 906 komputerów. Strukturę wykształcenia ludności Podbabiogórza wg spisu ludności w 2002 roku pokazuje wykres poniŜej. Jest ona trochę róŜna od sytuacji na wsiach w Polsce, gdzie więcej jest osób lepiej wykształconych (wyŜsze 10%, średnie 29%) natomiast mniej z wykształceniem podstawowym (30%) i zasadniczym zawodowym (24%). Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 29
  • 32. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Sport, rekreacja i kultura Na Podbabiogórzu dostęp do infrastruktury sportowej zapewniany jest przede wszystkim przez obiekty sportowe zlokalizowane w ramach kompleksów szkolnych oraz klubów sportowych. Bardzo dobrze jest rozwinięta sieć tras turystycznych pieszych, szczególnie w południowej części Podbabiogórza, istnieje jednak istotne zapotrzebowanie na rozwój tras turystyki rowerowej, konnej, narciarskiej itp. oraz tematycznych tras turystyczno - rekreacyjnych. Na terenie Podbabiogórza rozwija się dobrze takŜe infrastruktura sportów narciarstwa zjazdowego, szczególnie w Zawoi, gdzie funkcjonuje juŜ kilka wyciągów narciarskich, podnoszących stale jakość swoich usług sportowo – rekreacyjnych. Na obszarze LGD znajduje się łącznie z filami 27 bibliotek i 15 instytucji kultury. W sześciu gminach funkcjonują Ośrodki Kultury. Ponadto na obszarze LGD funkcjonują 22 zespoły artystyczne oraz 12 kół i klubów. W 2007 roku odbyły się tu 294 imprezy. Dwa obiekty w Jordanowie i dwa w Makowie Podhalańskim są przystosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Funkcje kulturalne ponadto realizują 2 muzea (1 w gminie Bystra-Sidzina, przystosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz 1 w Makowie Podhalańskim). Organizacje pozarządowe działające na obszarze objętym LSR Na terenie LGD w roku 2007 funkcjonowało łącznie 130 róŜnych fundacji i stowarzyszeń co daje wskaźnik w wysokości 1,52 na 1000 mieszkańców. Jest to wartość słabsza niŜ średnia dla kraju, która wynosi 2,03 na 1000 mieszkańców. Do lokalnych organizacji pozarządowych i grup społecznych o duŜym znaczeniu dla zintegrowanego rozwoju Podbabiogórza naleŜy zaliczyć: − Stowarzyszenie Powiatowe Forum Przedsiębiorcy, − Stowarzyszenie „Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju”, − Małopolskie Stowarzyszenie Promocji Agroturystyki, − Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze – Oddział „Ziemi Babiogórskiej”, − Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, − Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne LAS, − Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia, − Stowarzyszenie na Rzecz ZrównowaŜonego Rozwoju „PRZYSŁOP”, − Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury, − Zawojskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Prywatnych, − Zawojska Organizacja Turystyczna, − Stowarzyszenie Inicjatyw Babiogórskich, − Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Babiogórskiej, − Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Makowskiej, − Stowarzyszenie Muzyczne „Śleszowice”, − Fundacja Lutnia Staropolska, Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 30
  • 33. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza − WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii, − Stowarzyszenia „Tradycja i Natura”, − Ochotnicze StraŜe PoŜarne, − Koła Gospodyń Wiejskich, − Kluby sportowe, − Koła Pszczelarzy, − DruŜyny harcerskie, − Kluby MłodzieŜowe 4H. Sieć komunikacyjna Dostępność komunikacyjną obszaru Podbabiogórza zapewnia droga krajowa DK 28 oraz drogi wojewódzkie nr 957 i 956, a takŜe sieć dróg powiatowych i gminnych. Dostępność kolejową zapewniają: linia kolejowa nr 98 relacji Sucha Beskidzka – Chabówka oraz linia numer 97 relacji Skawina – śywiec. Ze stacji Maków Podhalański moŜna bezpośrednio dotrzeć do następujących stacji: Zakopane, Warszawa, Kraków, Częstochowa, Katowice, Poznań, Gdynia, Szczecin, Bydgoszcz. Podbabiogórze znajduje się w stosunkowo niedalekiej odległości od Międzynarodowego Portu Lotniczego Kraków Balice. Najbardziej wysunięta na południe gmina Zawoja oddalona jest od portu lotniczego o około 74 km. Zbiorowy transport publiczny zapewniają autobusy największego przewoźnika Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej „Beskidus” oraz prywatne linie mikrobusowe. Wymienieni przewoźnicy utrzymują bezpośrednie połączenia z wieloma miejscowościami, m.in. Andrychów, Białka, Bielsko Biała, ChyŜne, Katowice, Kęty, Kraków, Oświęcim, Wadowice, Zembrzyce. Zaopatrzenie w energię elektryczną, wodę i gaz W zakresie energii elektrycznej Podbabiogórze obsługuje Beskidzka Energetyka Zakład Energetyczny w Wadowicach. Gminy obszaru Podbabiogórza posiadają dobrze rozbudowaną sieć energetyczną średniego i niskiego napięcia. Większość gmin nie jest włączona w Ŝaden system gazociągów, a ludność korzysta z gazu dostarczanego w butlach. Długość sieci rozdzielczej wynosi zaledwie 58 km (w 2007 roku) co daje wskaźnik 9,07 km na 100 km2 powierzchni Z sieci gazowej korzysta 3,2 % mieszkańców. Jest to znacznie mniej niŜ na terenach wiejskich w Polsce, gdzie pokrycie wynosi 19,9 km na 100 km2, a z gazu korzysta 18,3 % mieszkańców wsi. Inwestycje w infrastrukturę gazową zostały zrealizowane dzięki zaangaŜowaniu mieszkańców, którzy poza finansowym wkładem we własnym zakresie wykonali wszelkie roboty ziemne. Długość sieci wodociągowej na obszarze LGD w 2008 r. (wg informacji z Urzędów Gmin) wynosi blisko 200 km. Sytuacja w poszczególnych gminach jest róŜna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie z wodociągów korzysta 54 % ludności gminy, najsłabsza w gminie Budzów, gdzie z sieci wodociągowej korzysta zaledwie 0,6 % ludności gminy. W gminie Jordanów z wodociągów korzysta 7 % ludności gminy, w pozostałych gminach do 20 % Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 31
  • 34. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci wodociągowej korzysta 72,7 % ludności tych obszarów. Gospodarka ściekami i odpadami Na terenie LGD długość sieci kanalizacyjnej w 2008 roku wynosi (wg informacji z Urzędów Gmin) 123,4 km, co daje wskaźnik 19,3 km na 100 km2. Na obszarach wiejskich w Polsce wskaźnik ten wyniósł w 2007 roku - 14 km na 100 km2. Sytuacja w poszczególnych gminach jest róŜna – najlepsza w gminie Zembrzyce, gdzie sieć ma 47,7 km, a najsłabsza w gminach Budzów, Bystra-Sidzina i Jordanów, gdzie nie ma sieci kanalizacyjnej. W pozostałych gminach z sieci korzysta od 7 % do 20 % ludności gmin. Dla porównania na obszarach wiejskich w Polsce z sieci kanalizacyjnej korzysta 20 % ludności tych obszarów. Od 2003 roku odpady stałe zbierane z terenu gmin Podbabiogórza są wywoŜone do Rejonowej Sortowni Odpadów w Suchej Beskidzkiej, wybudowanej przez gminy tworzące Związek Gmin Dorzecza Górnej Skawy. Zbiórka odpadów dokonywana jest w róŜnych formach. Są to m.in. kontenery stalowe zlokalizowane zwłaszcza w wioskach, zbiórka z załadunkiem ręcznym lub w workach plastikowych jednorazowego uŜytku oraz w pojemnikach. Segregację odpadów wprowadziły wszystkie gminy obszaru działania LSR. Szczególnym zagroŜeniem dla obszaru Podbabiogórza są „dzikie” składowiska odpadów, zwłaszcza na dnie przepływających potoków, strumyków, w jarach i w pobliŜu cieków wodnych. Powoduje to w znacznym stopniu zanieczyszczenie wód i gleby oraz wpływa negatywnie na estetykę otoczenia. Telekomunikacja Operatorem sieci telekomunikacyjnej na terenie gmin Podbabiogórza jest „Telekomunikacja Polska” S.A., która takŜe realizuje połączenia teleinformatyczne. Większość sieci jest poprowadzona liniami napowietrznymi. Poza nielicznymi punktami dostępny jest takŜe na Podbabiogórzu dobry sygnał trzech operatorów sieci komórkowych. Czasowy zanik sygnału powodowany jest charakterystyką terenu. Słabością systemu telekomunikacyjnego Podbabiogórza jest brak jednolitego systemu numerów kierunkowych (33, 18). 4) specyfika obszaru Obszar LGD Podbabiogórza ma charakter typowo górski. Naturalne bogactwo całego obszaru stanowią lasy, co ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się na przemyśle drzewnym. Obszar Podbabiogórza wyróŜniają atrakcyjne tereny turystyczne oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze. Działalności związane z obsługą ruchu turystycznego oraz handel i usługi naleŜą do kluczowych dziedzin rozwoju tego obszaru. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 32
  • 35. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Za regionalne produkty Podbabiogórza moŜna uznać produkty rękodzieła ludowego oraz potrawy regionalne. Bogate tradycje rękodzieła najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom z wikliny, a takŜe produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jednymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu. Z tradycji wywodzą się równieŜ potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwaśnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, kluski bulate przygotowywane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej, a takŜe wyrabiane do dziś tradycyjnymi metodami wędzone i suszone sery, czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana z miodu wielokwiatowego i spadziowego. Prawie 30% powierzchni obszaru Podbabiogórza stanowią obszary prawnie chronione pod względem przyrodniczym, z czego 5,5% stanowią obszary objęte programem Natura 2000. Na terenie Podbabiogórza znajduje się kilkanaście obiektów dziedzictwa kulturowego o duŜej wartości historycznej jak np. drewniany kościół p.w. św. św. Piotra i Pawła z 1789 r. (Lachowice), drewniany kościół p.w. św. Szymona i Judy z lat 1760-1765 (Łętownia), kościół parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego z 1828 r. z cudownym obrazem Matki BoŜej Makowskiej z XVI w. (Maków Podhalański), czy dwór obronny z pierwszej połowy XVII w. (Wysoka), drewniany kościół p.w. św. Klemensa z 1888 r., kapliczka z końca XVII w. zw. "zbójnicką", drewniana karczma z 1836 r., muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego w zabytkowym XIX-wiecznym budynku zarządu lasów (Zawoja). Do zasobów, które mogą stać się „kołami zamachowymi” dla dalszego rozwoju obszaru Podbabiogórza naleŜą równieŜ zasoby ludzkie. Stopa bezrobocia na obszarze LSR kształtuje się na bardzo dobrym poziomie 4,74%, co świadczy o przedsiębiorczości i zaradności mieszkańców obszaru. Szczególnie interesujące wydaje się wspieranie rozwoju specyficznych umiejętności zawodowych Podbabiogórza, które mogą być efektywnie wykorzystane zarówno w procesach rozwoju zarówno społeczno – kulturowego jak i gospodarczego. Na terenie Podbabiogórza zauwaŜalna jest równieŜ potrzeba stworzenia efektywnego systemu wsparcia dla lokalnych podmiotów gospodarczych, zwłaszcza z punktu widzenia podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw z branŜy usługowej, handlowej i rzemiosła, szczególnie tych opartych o tradycje lokalne i specyficzne umiejętności zawodowe oraz ich efektywniejszego dostępu do rynków krajowych a takŜe zagranicznych. Słabo rozwinięty jest takŜe sektor instytucji i organizacji pozarządowych wspierających aktywizację społeczną i zawodową mieszkańców, wykorzystujących róŜne formy edukacji oraz nowoczesną infrastrukturą informacyjną. Czynnikiem hamującym zrównowaŜony rozwój społeczno – gospodarczy obszaru Podbabiogórza moŜe być takŜe niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna. Gminy obszaru objętego LSR wymagają przede wszystkim inwestycji w zakresie gospodarki wodno- ściekowej, gazownictwa, alternatywnych rozwiązań ciepłowniczych oraz drogownictwa. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 33
  • 36. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 3. Analiza SWOT dla obszaru objętego LSR, wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy. Mocne strony 1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej 2. Istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego 3. Potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą 4. Wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa 5. Atrakcyjna oferta imprez kulturalnych i rekreacyjno – sportowych 6. Silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej 7. PrzynaleŜność do Euroregionu Beskidy Słabe strony 1. Brak środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego 2. Niewystarczająca baza turystyczna i rekreacyjno-sportowa, odpowiadająca stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów 3. Niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej 4. Słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza 5. Słaba współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi 6. DuŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜających poza obszar Podbabiogórza 7. Słaba dostępność komunikacyjna do miejsc turystycznych np. w weekendy 8. Słaba oferta spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieŜy 9. Niewystarczająca i niskiej jakości infrastruktura ochrony środowiska 10. Słaba promocja obszaru Podbabiogórza jako regionu turystycznego Szanse 1. Dostępność do funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, w tym szczególnie przeznaczone na rozwój terenów wiejskich 2. Postęp technologiczny mogący zmienić profil produkcyjny z drobnej, prostej wytwórczości na bardziej ekologiczne i zaawansowane technologie 3. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny 4. Wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi 5. Budowa zapory w Świnnej Porębie i moŜliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego 6. Większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 34
  • 37. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza ZagroŜenia 1. Konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid śywiecki część województwa śląskiego 2. Niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne 3. Brak wsparcia dla odnawialnych źródeł energii 4. Niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw 5. Zmiany w ograniczeniach prawnych dotyczących sposobu i zakresu zagospodarowania terenów w sąsiedztwie najcenniejszych obszarów chronionych 6. Brak terenów inwestycyjnych; brak mienia komunalnego 7. Utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych 8. Problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce Wnioski: 1. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej, wysoki potencjał agroturystyczny rolnictwa wskazują na dobre warunki dla rozwoju turystyki. Konieczne są jednak działania w zakresie poprawy stanu bazy turystycznej i rekreacyjno-sportowej, bo są one niewystarczające i muszą odpowiadać stale rosnącemu poziomowi potrzeb turystów i wczasowiczów. Rosnąca moda na aktywny wypoczynek, w tym m.in. w gospodarstwach agroturystycznych oraz na weekendowy odpoczynek rodzinny wskazuje na zakresy w jakich powinna rozwijać się turystyka. Szansą dla rozwoju turystyki jest teŜ budowa zapory w Świnnej Porębie i moŜliwości przyszłego rozwoju zaplecza rekreacyjnego dla obsługi ruchu turystycznego. Konieczne są wspólne i aktywne działania promocyjne, bo zagroŜeniem jest konkurencja sąsiednich, atrakcyjnych obszarów turystycznych – Podhale, Tatry, Gorce, Ziemia Sądecka, Beskid śywiecki część województwa śląskiego. 2. Mocna strona, taka jak wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Podbabiogórza, w tym obszary ochrony przyrodniczej i ekologicznej implikuje potrzebę ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, zwłaszcza Ŝe brakuje środków na kultywowanie dziedzictwa kulturowego i słabą stroną obszaru jest niska świadomość ekologiczna społeczności lokalnej. Szansą w tym zakresie są wzrost zainteresowania produktem lokalnym, twórczością ludową i tradycjami lokalnymi, jak i większa dbałość o ochronę środowiska naturalnego przez ludzkość. 3. Wsparcia wymagają MŚP, szczególnie w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków zbytu. Mocnymi stronami w tym zakresie są silnie rozwinięty sektor produkcji drzewnej, istniejące liczne małe, rodzinne firmy produkujące wytwory rzemieślnicze oparte o lokalne bogate tradycje rozwoju rzemiosła i rękodzieła ludowego oraz potencjał ludzki - ludzie z inicjatywą. Działania w tym zakresie są konieczne, bo słabymi stronami są słaba organizacja zbytu produktów lokalnych na zewnątrz obszaru Podbabiogórza oraz fakt, ze duŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜa poza obszar Podbabiogórza. Ponadto zagroŜeniem dla dominującej branŜy drzewnej Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 35
  • 38. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza jest problem dostępu do surowca dla przetwórstwa drzewnego w Polsce. Poprzez działania pomocowe dla MŚP. Szczególnie wspólnie podejmowane przez przedsiębiorców, mogą oni sobie łatwiej poradzić z zagroŜeniami jakimi są: niestabilność prawa - liczne i częste zmiany legislacyjne, niekorzystna polityka fiskalna państwa w stosunku do przedsiębiorstw czy utrudniony dostęp do kredytów i funduszy pomocowych. 4. Podana jako słaba strona obszaru - słaba oferta aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieŜy wymaga działań w tym zakresie. Ma to znaczenie dla ogólnej poprawy jakości Ŝycia w terenie i moŜe się przyczynić do likwidacji inne strony jaką jest to, Ŝe duŜy odsetek młodych osób wyjeŜdŜa poza obszar Podbabiogórza. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 36
  • 39. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza 4. Określenie celów ogólnych i szczegółowych LSR oraz wskazanie planowanych przedsięwzięć słuŜących osiągnięciu poszczególnych celów szczegółowych w ramach, których będą realizowane operacje, zwanych dalej „przedsięwzięciami” WIZJA dla obszaru Podbabiogórza : PODBABIOGÓRZE – OBSZAR AKTYWNEGO SPOŁECZEŃSTWA I ZRÓWNOWAśONEGO ROZWOJU LOKALNEJ GOSPODARKI, SZCZEGÓLNIE TURYSTYKI I PRODUKTU LOKALNEGO, W OPARCIU O UNIKATOWE WALORY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWO-HISTORYCZNE ORAZ DOTYCHCZASOWE TRADYCJE PRZETWÓRSTWA DREWNA, Z ŁADNYMI CENTRAMI WSI I MIEJSCAMI DO AKTYWNEGO SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU, GŁÓWNIE DLA DZIECI I MŁODZIEśY. Cele ogólne Dla osiągnięcia wizji pomocne będzie osiągnięcie następujących celów ogólnych: I. Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze. II. Poprawa jakości Ŝycia oraz stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. III. Wzrost kapitału społecznego obszaru LGD Podbabiogórze i poziomu współpracy ze społecznościami innych obszarów. Cele ogólne korespondują z celami Osi 4 PROW – Leader oraz z celami działań Osi 3 PROW, do osiągnięcia których przyczynia się Oś Leader. Cele ogólne I i II realizowane będą poprzez operacje w ramach przedsięwzięć, wskazanych dla osiągnięcia celów szczegółowych. Cele szczegółowe zostaną osiągnięte do 2015 roku i przyczynią się do osiągnięcia celów ogólnych w dłuŜszej perspektywie czasowej. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 37
  • 40. Lokalna Strategia Rozwoju Podbabiogórza Cel III realizowany będzie bezpośrednio w ramach działań Osi Leader – „WdraŜanie projektów współpracy” i „Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja” oraz pośrednio poprzez operacje w ramach przedsięwzięć. Cele szczegółowe: Cel ogólny I - Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszaru LGD Podbabiogórze. 1. Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe. 2. Wsparcie MŚP w zakresie innowacji i nowych technologii oraz dostępu do rynków zbytu Cel ogólny II - Poprawa jakości Ŝycia oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. 3. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego 4. Rozwój oferty aktywnego spędzania wolnego czasu, szczególnie dla dzieci i młodzieŜy Przedsięwzięcia Cel 1 . Rozwój turystyki, szczególnie aktywnej opartej o zasoby przyrodnicze i kulturowe Przedsięwzięcie 1.1. - Modernizacja i budowa nowej infrastruktury turystycznej, w tym wielofunkcyjnych tras turystycznych (pieszych, rowerowych, konnych) Preferowane będą projekty w następującej kolejności: i. obiekty w Ekomuzeum i na Pętli Wokół Babiej Góry - Pętli Babiogórskiej ii. na trasie i przyległe do Ekomuzeum i prowadzące do Pętli Wokół Babiej Góry iii. nie przynaleŜące do Ekomuzeum, a wspierające Ekomuzeum Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka 38