1. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ ( ΠΕ02 )
32o ΓΕΛ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
1 . Τίτλος Σεναρίου
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ …. Αυτοί οι άγνωστοι !
Μια διαφορετική γραμματική , συντακτική , ετυμολογική και ιστορική
προσέγγιση των « Ελληνικών » του Ξενοφώντα
2 . Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Αρχαία Ελληνικά Α΄ Λυκείου ( Ξενοφώντος , Ελληνικά , Βιβλίο 2 , Κεφ.1
§16-32 & Κεφ.2 §1-15 ) , Νεοελληνική γλώσσα , Ιστορία Α΄ Λυκείου ,
Πληροφορική .
3 . Στόχοι
Γνωστικοί
 Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με γραμματικά και συντακτικά
φαινόμενα που έχουν διδαχθεί , αλλά παρατηρήθηκε ότι τους
δυσκολεύουν και υπάρχουν κενά στην αφομοίωσή τους , ώστε
επαγωγικά να οδηγηθούν σε συμπεράσματα και κανόνες για τη
καλύτερη κατανόηση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας .
 Να αντιληφθούν τη στενή σχέση ανάμεσα στη συντακτική
αναγνώριση και τη μετάφραση όρων της αρχαίας ελληνικής .
 Να κατανοήσουν τη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας και μέσα
από την προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής να γνωρίσουν
καλύτερα τη νέα ελληνική .
Τεχνογραμματικοί
 Να εξασκηθούν στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου , του
Διαδικτύου και ανοιχτών αρχαιογνωστικών λογισμικών και , στο
πλαίσιο του ψηφιακού γραμματισμού , να μάθουν να αξιοποιούν
πληροφορίες ηλεκτρονικών εργαλείων , όπως τα σώματα
κειμένου , τα ηλεκτρονικά λεξικά και οι συμφραστικοί πίνακες .
 Να εξοικειωθούν με τη χρήση του περιβάλλοντος Hotpotatoes ,
ώστε με τη γνωστοποίηση ΣΩΣΤΟΥ – ΛΑΘΟΥΣ να οδηγηθούν
στην αυτοκριτική και την αυτοβελτίωσή τους .

2.  Να αντιληφθούν ότι οι ΤΠΕ μπορούν να συνεισφέρουν στην
αλλαγή δεδομένων στην εκπαίδευση , ακόμη και σε αντικείμενα
που θεωρούνται στενά συνδεδεμένα με το παρελθόν και ότι με την
κατάλληλη χρήση τους μπορούν να προσεγγίσουν τον αρχαίο
ελληνικό λόγο με τρόπο εύχρηστο και ελκυστικό .
Παιδαγωγικοί
 Να εξοικειωθούν στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία ,
αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες , μοιράζοντας ρόλους και
αρμοδιότητες , με τη διακριτική εποπτεία του καθηγητή .
 Στα πλαίσια της ομάδας να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους για
δημιουργική αναζήτηση και συλλογική προσπάθεια για την
επίτευξη κοινών στόχων , ώστε να μεταβληθούν από παθητικούς
ακροατές
σε
ενεργά
υποκείμενα
της
εκπαιδευτικής
δραστηριότητας .
4 . Λογισμικά
Επεξεργαστής κειμένου
Διαδίκτυο
Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
Ηλεκτρονικά Λεξικά
Το περιβάλλον hotpotatoes
Tα σχολικά εγχειρίδια των Αρχαίων Ελληνικών της Α΄ Λυκείου :
Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι
Εγχειρίδιο γλωσσικής διδασκαλίας της Α΄ Λυκείου ( Για την Αρχαία
Ελληνική )
5 . Διάρκεια
3 ώρες . Μία ώρα για εξοικείωση των μαθητών με την Πύλη της
Ελληνικής Γλώσσας και δύο ώρες για επεξεργασία των ασκήσεων που
περιλαμβάνονται στα φύλλα εργασία , ώστε από τον παραδειγματισμό

3. και στηριγμένοι στις δικές τους διαπιστώσεις να οδηγηθούν στη
διατύπωση γενικών κανόνων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας .
6 . Οργάνωση τάξης
4 ομάδες των 5 ατόμων σύμφωνα με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο .
Κριτήρια της διαμόρφωση των ομάδων η ανομοιογενής επίδοση , η
διαφορετικότητα στο φύλο και η απουσία στενών φιλικών δεσμών
ανάμεσα στα μέλη . Ένα μέλος ορίζεται ως καθοδηγητής - συντονιστής ,
ένα ως γραμματέας της ομάδας , ένα ως χειριστής του Η/Υ και δύο ως
μέλη . Η κατανομή των αρμοδιοτήτων γίνεται έτσι ώστε σε μελλοντική
εργασία οι ρόλοι να εναλλάσσονται . Βασικός στόχος η αλληλεπίδραση ,
η καλλιέργεια της αυτενέργειας κάθε μαθητή και η ενθάρρυνση της
συλλογικής προσπάθειας για την κοινή κατάκτηση της γνώσης .
7 . Υλικοτεχνική υποδομή
4 φορητοί υπολογιστές , ένας για κάθε ομάδα ή αν είναι εφικτό το
εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου .
8 . Φύλλα εργασίας
2 φύλλα εργασίας με σαφείς και στοχευμένες οδηγίες . Οι μαθητές θα
πλοηγηθούν στο διαδίκτυο και θα εξασκηθούν στην αξιοποίηση των
πληροφοριών που παρέχει η Πύλη της Ελληνικής γλώσσας και άλλοι
κατάλληλοι για την περίσταση ιστότοποι . Στη συνέχεια θα κληθούν να
επεξεργαστούν τις απαντήσεις των ασκήσεων , ώστε να οδηγηθούν στην
εξαγωγή συμπερασμάτων για τη γραμματική , το συντακτικό και την
ετυμολογία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας . Στο τέλος κάθε φύλου
εργασίας μία άσκηση του λογισμικού Hotpotatoes θα βοηθήσει στην
εμπέδωση της Γραμματικής και του Συντακτικού της ενότητας .

4. 1ο φύλλο εργασίας
Μεταβείτε στην Πύλη της Ελληνικής γλώσσας http://www.greeklanguage.gr/greekLang/index.html
Αρχαία Ελληνική
Εργαλεία
Σώματα κειμένων
Συμφραστικός πίνακας
Άσκηση 1η : Πληκτρολογήστε τα παρακάτω ρήματα που τα συναντάμε
στο κείμενο που προορίζεται για επανάληψη ( Ξενοφώντος Ελληνικά .
Βιβλίο 2 , Κεφάλαιο 1 §1-15 και Κεφάλαιο 2 §1-15 ) .
πολεμῶ
προσβάλλω
καταφρονῶ
κακῶς ποιῶ
πενθῶ
ἄρχω
Βρες
Με βάση τα αποτελέσματα που βρήκατε τοποθετήστε τα ρήματα στον
παρακάτω πίνακα :
Μονόπτωτα Ρήματα
με Γενική
Μονόπτωτα ρήματα
με δοτική
Μονόπτωτα ρήματα
με αιτιατική
Στη συνέχεια επαγωγικά , να διατυπώσετε ένα δικό σας κανόνα για τις
κατηγορίες των ρημάτων που συντάσσονται με μία από τις παραπάνω
πτώσεις .
Άσκηση 2η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε τη λέξη ὡ ς .
Με βάση τα ευρήματά σας να επισημάνετε τις λειτουργίες που έχει στην
αρχαία ελληνική γλώσσα .

5. Πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε και από το Διαδίκτυο :
http://archive.org/stream/greekenglishlex00lidduoft#page/4/mode/2up
( Ηλεκτρονικό λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής των Liddel και Scott )
Άσκηση 3η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε :
Βρες
%ορμ%
Αφού δείτε τα αποτελέσματα των σελίδων 1-5 να συμπληρώσετε τον
παρακάτω πίνακα :
Τύποι ετυμολογικά συγγενείς με το
ρήμα ὁ ρμάομαι-ῶ μαι ( εξορμώ )
Τύποι ετυμολογικά συγγενείς με το
ρήμα ὁ ρμίζομαι ( αγκυροβολώ )
Άσκηση 4η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε :
Αλκιβιάδ
Βρες
Αλιεύοντας πληροφορίες από τα κείμενα που εμφανίζονται και από τον
ιστοχώρο που σας δίνεται παρακάτω να φιλοτεχνήσετε ένα πορτρέτο του
Αλκιβιάδη τονίζοντας τα προτερήματα και τα μειονεκτήματά του .
http://www.sikyon.com/index.html
Αθήναι
του Περικλή
Πελοποννησιακός πόλεμος .
Τα χρόνια

6. Άσκηση 5η : Για ασκήσεις εμπέδωσης του Συντακτικού και της
Γραμματικής της Ενότητας πατήστε εδώ . ( ακολουθεί άσκηση με το
λογισμικό hotpotatoes )
Άσκηση επανάληψης γ΄ κλίσης ουσιαστικών
Στο παρακάτω συννεφόλεξο να βρείτε τα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης και
να τα βάλετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού .

7. 2ο φύλλο εργασίας
Μεταβείτε στην Πύλη της Ελληνικής γλώσσας http://www.greeklanguage.gr/greekLang/index.html
Αρχαία Ελληνική
Εργαλεία
Σώματα κειμένων
Συμφραστικός πίνακας
Άσκηση 1η : Πληκτρολογήστε τα παρακάτω ρήματα που τα συναντάμε
στο κείμενο που προορίζεται για επανάληψη ( Ξενοφώντος Ελληνικά .
Βιβλίο 2 , Κεφάλαιο 1 §1-15 και Κεφάλαιο 2 §1-15 ).
αἱρέομαι-οῦμαι
ἀνάγομαι
εἰμί
ἀφικνοῦμαι
ἥκω
νομίζομαι
αὐξάνω
Βρες
Με βάση τα αποτελέσματα που βρήκατε τοποθετήστε τα ρήματα στον
παρακάτω πίνακα :
Ρήματα με απλό Ρήματα
με Ρήματα
με
κατηγορούμενο
επιρρηματικό
προληπτικό
κατηγορούμενο
κατηγορούμενο
Στη συνέχεια επαγωγικά , να διατυπώσετε ένα δικό σας κανόνα για τις
κατηγορίες των ρημάτων που συντάσσονται με απλό , επιρρηματικό ή
προληπτικό κατηγορούμενο .
Άσκηση 2η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε τη λέξη ἄ ν .
Με βάση τα ευρήματά σας να επισημάνετε τις λειτουργίες που έχει στην
αρχαία ελληνική γλώσσα .

8. Πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε και από το Διαδίκτυο :
http://archive.org/stream/greekenglishlex00lidduoft#page/4/mode/2up
( Ηλεκτρονικό λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής των Liddel και Scott )
Άσκηση 3η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε :
Βρες
%αιρ%
Αφού δείτε τα αποτελέσματα των σελίδων 1-5 να συμπληρώσετε τον
παρακάτω πίνακα :
Τύποι ετυμολογικά συγγενείς με το
ρήμα αἱ ρέω-ῶ ( κυριεύω )
Τύποι ετυμολογικά συγγενείς με το
ρήμα αἴ ρω ( υψώνω )
Άσκηση 4η : Στο συμφραστικό πίνακα λέξεων του Ανθολογίου της
Αττικής πεζογραφίας πληκτρολογήστε :
Λύσανδρ
Βρες
Αλιεύοντας πληροφορίες από τα κείμενα που εμφανίζονται και από τον
ιστοχώρο που σας δίνεται παρακάτω να φιλοτεχνήσετε ένα πορτρέτο του
Λύσανδρου τονίζοντας τη συμβολή του στη νίκη των Σπαρτιατών στους
Αιγός Ποταμούς .
http://www.sikyon.com/index.html
Αθήναι
του Περικλή
Πελοποννησιακός πόλεμος .
Τα χρόνια

9. Άσκηση 5η : Για ασκήσεις εμπέδωσης του Συντακτικού και της
Γραμματικής της Ενότητας πατήστε εδώ . ( ακολουθεί άσκηση με το
λογισμικό hotpotatoes )
Άσκηση επανάληψης Αορίστου β΄.
Στο παρακάτω συννεφόλεξο να βρείτε τα ρήματα που βρίσκονται σε
Αόριστο β΄ και να τα βάλετε στο ίδιο πρόσωπο των άλλων εγκλίσεων του
ίδιου χρόνου .

10. 9 . Περιγραφή σεναρίου
Σε περιβάλλον συνεργατικής , διερευνητικής και
ανακαλυπτικής
μάθησης οι μαθητές αναλαμβάνουν να
διεκπεραιώσουν εργασίες με επιλεγμένους εκπαιδευτικούς
στόχους . Η γνώση τεμαχίζεται σύμφωνα με το Skinner σε
τμήματα για την καλύτερη εμπέδωσή της και με τη σύνδεση
ερεθίσματος – ανταπόκρισης ενισχύεται η επιθυμητή
συμπεριφορά των διδασκομένων . Οι μαθητές δομούν τη γνώση
σταδιακά , αξιοποιώντας πρότερες εμπειρίες τους ( Piaget ) και
τονώνεται η ικανότητά τους να ανακαλύπτουν , να επινοούν και
να συνθέτουν . Mε αλληλεπίδραση οδηγούνται στη γνώση στο
ευρύτερο πλαίσιο της ομάδας και όχι μόνοι ( ζώνη επικείμενης
ανάπτυξης του Vygotsky ) και μαθαίνουν να λειτουργούν
αποτελεσματικά στις συνθήκες της σύγχρονης πραγματικότητας
που απαιτούν τη γνώση και χρήση των ΤΠΕ στα πλαίσια του
ψηφιακού γραμματισμού . Ο διδάσκων με φθίνουσα
καθοδήγηση , σύμφωνα με αυτά που υποστηρίζει ο Brunner ,
τους επιβλέπει , τους καθοδηγεί μιλώντας σε γλώσσα που
καταλαβαίνουν οι μαθητές , και τους
εμψυχώνει στην
κατάκτηση του ψηφιακών δεξιοτήτων για την κατάκτηση της
μάθησης και την ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης
εκπαίδευσης .