Tig tech

Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2 1
TRÖÔØNG KYÕ THUAÄT & COÂNG NGHE
LILAMA- LILAMA 2
TTC2
LILAMA TECHNICAL & TECHNOLOGY COLLEGE 2

Presented by: DO HOAI NAM
WELDING
SECTION

TIG WELDING
TECHNOLOGY

Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
2

THÖÏC HAØNH HAØN TIG

3

4

 Vò trí haøn : moïi vò trí haøn
 Chieàu daøy taám haøn : (0.5÷10 )mm.
 Loaïi vaät lieäu chi tieát haøn : taát caû caùc loaïi theùp,
theùp hôïp kim, gang, Ni, Cu, Al, Ti, Ag, Zn.
 Doøng haøn : (10÷400) A.
 Loaïi nguoàn haøn : doøng xoay chieàu ñeå haøn nhoâm ,
hôïp kim nhoâm . Doøng moät chieàu DC(-) duøng haøn caùc
vaät lieäu coøn laïi (DCEN).
 Ñöôøng kính daây haøn : 1 ÷8 mm.
 Laøm nguoäi moû haøn : doøng haøn 150 A laøm nguoäi
moû haøn baèng khí, treân 150 A laøm nguoäi baèng nöôùc.
 Khoâng gaây baén toeù khi haøn vì khoâng coù gioït kim
loaïi dòch chuyeån qua coät hoà quang.
 Khoâng sinh ra xæ haøn vì vaäy khoâng coù khuyeát taät
ngaäm xæ.
 Deã taïo ra beà maët moái haøn ñeïp.
 Coù theå söû duïng hoaëc khoâng söû duïng kim loaïi phuï
( que haøn ).
 Chaát löôïng moái haøn cao nhöng toác ñoä haøn thaáp.
 Gía thaønh cao vì chi phí maùy moùc, nguyeân vaät lieäu
ñaét tieàn. Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
5

6

MOÂ PHOÛNG
3D


Moâ phoûng
3D

 Hå quang ch¸y gi÷a ®iÖn cùc W olfram kh«ng nãng
ch¶y vµ chi tiÕt trong m«i trêng khÝ b¶o vÖ lµ khÝ tr¬.
Tuú theo nhiÖm vô hµn sÏ ®îc hµn cã hoÆc kh«ng vËt
liÖu phô gia.
 VËt liÖu phô gia ®îc ®a vµo bÓ nãng ch¶y b»ng thñ
c«ng hoÆc tù ®éng tuú thuéc vµo thiÕt bÞ .
 KhÝ Argon vµ Heli hoÆc khÝ trén tõ hai khÝ nµy lµ
khÝ tr¬ ®îc sö dông lµm khÝ b¶o vÖ.

11

12

LINCOLN
MILLER
PANASONIC
13

CAÁU TAÏO NGUOÀN ÑIEÄN HAØN

TG-301P
POWER SOURCE


 Veà nguyeân taéc khi haøn TIG thoâng
thöôøng caùc nguoàn ñieän haøn ñöôïc duøng vôùi
ñaëc tính rôi doác. Ôû ñaây ñaëc tuyeán tónh cuûa
nguoàn ñieän trong khu vöïc haøn coù dieãn bieán
gaàn nhö thaúng ñöùng (xem hình veõ).
 Nguoàn ñieän vôùi ñaëc tuyeán rôi doác coù
öu ñieåm laø: söï thay ñoåi chieàu daøi hoà quang
chi' gaây ra moät söï thay ñoåi doøng ñieän raát
nhoû.

15

350 LX-MILLER
WELDING CONTROLLER 375 -LINCOLN WELDING
CONTROLLER

 Thoâng thöôøng boä phaän ñieàu khieån ñöôïc keát
hôïp nhö moät ngaên keùo trong nguoàn ñieän hoaëc beân
ngoaøi. Khi haøn tay, caùc chöùc naêng chính ñöôïc ñieàu
khieån bôûi Board maïch moû haøn 2 hoaëc 4 kyø.
 Veà cô baûn caùc chöùc naêng sau ñaây ñöôïc ñieàu
khieån:
 Chöông trình doøng ñieän.
 Chöông trình khí baûo veä.
 Thieát bò moài hoà quang baèng xung cao taàn.
 Board maïch 4 kyø do thôï haøn thöïc hieän vieäc taét
baät coâng taéc chæ ñeå baét ñaàu vaø keát thuùc quaù
trình haøn, ñoàng thôøi cuõng baûo ñaûm moät söï baûo
veä baèng khí tuyeät haûo tröôùc vaø khi keát thuùc haøn.
18

Ib:Initial Current
Ic:Crater Current
IB:Base Current IB

Ip:Pulse Current
19

20

CAÙC LOAÏI MOÛ
HAØN TIG

22

NhiÖm vô cña má hµn:
 DÉn khÝ b¶o vÖ tíi ®iÓm hµn.
 Lµ n¬i tiÕp xóc ®iÖn cho ®iÖn cùc.

Má hµn thêng cã hai lo¹i: lo¹i lµm m¸t b»ng níc, lµm
m¸t b»ng khÝ.

23

CAÁU TAÏO MOÛ
HAØN

1. Chuïp söù.
2. Thaân oáng keïp
kim.
3. Ñai caùch nhieät.
12. OÁng daãn khí.
4. Ñai caùch ñieän
13. Maù tieáp ñieän.
vôùi chuoâi.
14. Tieáp ñieän
5. Keïp kim. kieåu tieâu
chuaån.
6. Voøng ñeäm.
15. Ñaàu oáng noái
7. Chuoâi moû haøn. daãn nöôùc tieâu
chuaån.
8. Thaân moû haøn.
16. Ñieän cöïc
9. Tay caàm. Volfram.
10. Caùp nguoàn.
11. OÁng daãn nöôùc.
24

ÑAËC ÑIEÅM CHUNG
 Tuyø theo taûi troïng ñieän vaø thôøi gian baät
moû haøn maø moû haøn seõ ñöôïc laøm maùt
baèng nöôùc hoaëc khoâng baèng nöôùc. Vieäc söû
duïng caùc moû haøn laøm maùt baèng nöôùc ôû
doøng haøn >100A laø hôïp lyù.
 Baèng phím aán tay hoaëc baèng chaân toaøn
boä quaù trình haøn keå caû caùc chöông trình khí
baûo veä vaø ñieän ñeàu ñöôïc daãn daét vaø keát
thuùc. Vôùi caùc maùy ñöôïc laøm maùt baèng
nöôùc(tuaàn hoaøn kheùp kín) thì daây daãn ñieän
haøn ôû trong ñöôøng nöôùc hoài löu, nôi maø noù
seõ ñöôïc laøm maùt maïnh, sao cho tieát dieän
oáng nhoû hôn vaø nhö vaäy, toaøn boä goùi oáng
daãn coù theå trôû neânby DO HOAI NAM LILAMA TTC2
Prepared linh hoaït. 25

AÙP KEÁ

1. Ñoàng hoà aùp löïc chai.
2. Ñoàng hoà löu löôïng khí.
3. Vít ñieàu chænh aùp löïc.
4. Van bít.
5. Ty khí chaën.
6. Thoâng soá chuûng loaïi
khí.
7. Kyù hieäu maøu cho loaïi
khí.


AÙP KEÁ VÔÙI OÁNG ÑO
VAÄT NOÅI 2
4
1

3
(1) Ñoàg hoà p xuaáchai
n aù t
(2) OÁg ño vôùvaänoå
n i t i
(3) Van chænh
(4) Maø ñaùh daá loï i
u n u a
khí
4

Khí baûo veä töø chai khí ñöôïc môû, ñoàng hoà soá 1 seõ
baùo aùp suaát coù trong chai khí, sau ñoù ta coù theå vaën vít
soá 3 ñeå ñieàu chænh löu löôïng khí caàn choïn thoâng qua vaät
noåi trong oáng soá 2 töø ñoù ta bieát löu löôïng khí baûo veä (lít
/phuùt) .
Doøng khí baûo veä chaûy qua seõ naâng vaät noåi trong
oáng ño daïng hình coân naèm vuoâng goùc vôùi höôùng chaûy
tyû leä thuaän vôùi dung by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
Prepared löôïng doøng chaûy . 28

29

Khí baûo veä cho haøn TIG caàn ñaùp öùng nhieäm vuï sau:
Baûo veä hoà quang, beå haøn, ñieän cöïc Volfram vaø
que haøn phuï tröôùc nhöõng taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng
xung quanh nhö: Oxi, Nitô, Hydro.
Ngoaøi ra khí baûo veä coøn aûnh höôûng tôùi:
Ñaëc tính hoà quang.
Ngoaïi hình moái haøn.
Toác ñoä haøn.

30

PHAÂN LOAÏI CAÙC LOAÏI KHÍ BAÛO
VEÄ KHI HAØN TIG
Theo tieâu chuaån EN 439
Nhãm vµ chØ sè
KhÝ vµ hçn hîp khÝ T¸c ®éng ho¸ häc
theo EN 439

I1 Argon 100% Tr¬

I2 Helium 100% Tr¬

Argon/Helium
I3 Tr¬
(He tíi 95%)

Argon/Hydro
R1 (H2 tíi 10%) Khö

31

Chän khÝ b¶o vÖ thÝch hîp ph¶i phô thuéc vµo vËt
liÖu: KhÝ b¶o vÖ
VËt liÖu KhÝ b¶o vÖ
ch©n
ThÐp kh«ng hîp kim, Argon 100% Argon 100%
hîp kim thÊp N2 90% + H2 10%
Argon 100% Argon 100%
ThÐp Austenit CrNi Ar 98% + H2 2% N2 90% + H2 10%
Ar 95% + H2 5% Ar 90% + H2 10%
ThÐp hîp kim cao bÒn Argon 100%
nhiÖt, axit, thÐp bÒn Argon 100% N2 90% + H2 10%
nhiÖt cao vµ dai l¹nh Ar 90% + H2 10%
Nh«m vµ hîp kim nh«m Argon 100%
§ång vµ hîp kim ®ång Ar 75% + He 25%
Niken vµ hîp kim Niken Ar 50% + He 50% Argon 100%
Ar 25% + He 75%
Helium 100%
VËt liÖu nh¹y c¶m khÝ
nh Ti tan, Tantal ... Argon 100% Argon 100%

32

 Khí baûo veä Argon, Heli duøng trong
haøn TIG ngoaøi taùc duïng baûo veä vuøng
haøn, baûo veä ñieän cöïc coøn laøm nhieäm
vuï laøm maùt ñieän cöïc vaø vuøng haøn.
 Argon vaø Heli laø khí trô, chuùng khoâng
taùc duïng hoaù hoïc vôùi caùc nguyeân toá
khaùc.
 Khí Argon khoâng maøu, khoâng ñoäc vaø
naëng khoaûng 1.5 laàn so vôùi khoâng khí
(tyû troïng cuûa Ar laø 1.669 kg/m3, tyû
troïng cuûa khoâng khí laø 1.21 kg/m3).
 Heli coù tyû troïng 0.167 kg/m3, coù
nghóa tyû troïng khí Argon naëng gaáp 10
laàn so vôùi Heli.
 Caû Ar vaø He khoâng hoaø tan trong kim
loaïi ôû traïng thaùi loûng hay raén.
33

Trong thöïc teá khí Argon ñöôïc söû
duïng roäng raõi hôn khí Heli vì nhöõng
lyù do sau:

 Ar taïo ra hoà quang eâm hôn.
 Taïo ra ñieän aùp hoà quang thaáp hôn
vôùi cuøng moät doøng haøn.
 Coù taùc duïng laøm saïch beà maët
vaät lieäu khi haøn Nhoâm, Magieâ.
 Baûo veä vuøng haøn toát hôn vôùi löu
löôïng thaáp hôn vì noù naëng hôn khí
Heli.
 Deã gaây hoà quang hôn ( do ñieän aùp
hoà quang thaáp hôn khi haøn vôùi caùc
khí khaùc )
34

 Khí Heli laø loaïi khí phong phuù thöù
hai sau khí Argon.
 Vôùi cuøng doøng haøn, khí Heli taïo ra
ñieän aùp hoà quang gaáp 1.7 laàn so vôùi
khí Argon, ñoàng thôøi nguoàn nhieät hoà
quang khí Heli cuõng cuõng lôùn hôn gaáp
1.7 laàn so vôùi khí Argon.
 Trong coâng nghieäp khí Argon ñöôïc
ñieàu cheá töø khoâng khí baèng caùch haï
nhieät ñoä cuûa khoâng khí, bieán noù
thaønh theå loûng, cho bay hôi taùch ñeå
Argon ra khoûi hoãn hôïp (döïa vaøo nhieät
ñoä soâi cuûa caùc chaát thaønh phaàn
trong khoâng khí nhö N, O, Ar khaùc
nhau).
 Ngoaøi khí Ar vaø He nguyeän chaát
35

 Ch©n mèi hµn bÞ ®èt nãng nguy c¬ oxy
ho¸ cao, nhÊt lµ ë thÐp CrNi v× vËy cÇn cã
khÝ b¶o vÖ ch©n.

36

B¶o vÖ ch©n mèi hµn ®èi víi ®êng èng dµi

B¶o vÖ ch©n mèi hµn ®èi víi ®êng èng
ng¾ n

B¶o vÖ ch©n ë tÊm ph¼ ng (kh«ng cÇn bæ sung
khÝ)

37

CHOÏN LÖU LÖÔÏNG CUNG CAÁP KHÍ

Niken Al, Cu, Mg Tiªu hao khÝ
Argon

ThÐp, thÐp
CrNi
ChiÒu dÇy thÐp tÊm t §êng kÝnh ty khÝ
(mm) (mm)


Wolfram ñöôïc duøng laøm ñieän cöïc do coù tính
chòu nhieät cao(nhieät ñoä noùng chaûy khoaûng 3650
ñoä C), phaùt xaï ñieän töû töông ñoái toát, laøm ion hoùa
hoà quang vaø duy trì tính oån ñònh. Tuy nhieân söï oâxy
hoùa coù theå xaåy ra ôû nhieät ñoä raát cao xuaát hieän
ôû goác hoà quang, tröø khi ñöôïc baûo veä baèng khí trô.
Caùc ñieän cöïc wolfram thöôøng ñöôïc cung caáp vôùi
ñöôøng kính töø 0.5÷8.0 mm daøi töø 76÷175 mm.


Ñieän cöïc Wolfram nguyeân chaát:
Caùc ñieän cöïc wolfram tinh khieát giaù thaønh
khaù thaáp, tuy nhieân chuùng coù khaû naêng
daãn ñieän khoâng cao, choáng nhieãm baån
khoâng toát thöôøng chæ duøng ñoái vôùi caùc öùng
duïng thoâng thöôøng. Ngoaøi ra, caùc ñieän cöïc
loaïi naøy khoù moài hoà quang, thôøi gian sö
ûduïng ngaén, ñoä chòu doøng keùm.
Tieâu Wolfram Th Zr Toång
chuaån ( min) % % taïp
AWS % chaát
(max) %
EWP 99.5 - - 0.5
EWTh- 98.5 0.18÷1.2 - 0.5
1 97.5 1.7÷2.2 - 0.5
EWTh- 98.95 0.35÷0.55 - 0.5
2 99.2 - 0.15÷0.40 0.5
EWTh- Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
40

Ñieän cöïc coù pha Thoâri:
Ñieän cöïc wolfram coù pha Thoâri (Th) coù tính phaùt
xaï ñieän töû cao hôn, daãn ñieän toát hôn, choáng
nhieãm baån cao hôn, moài hoà quang deã hôn vaø
hoà quang oån ñònh hôn.

Nhöôïc ñieåm: ñaét tieàn, khi duøng doøng xoay
chieàu bò hieäu öùng chænh löu vaø ñoä oån ñònh
hoà quang keùm. Khoâng thích hôïp trong vieäc
cheá taïo caùc loø phaûn öùng haït nhaân.
Caùc ñieän cöïc Zircon (Zr):
Coù tính chaát trung gian giöõa ñieän cöïc W vaø W-
Th. Ñieän cöïc naøy keát hôïp öu ñieåm cuûa caùc
loaïi ñieän cöïc treân: vöøa daãn doøng toát, vöøa
deã moài hoà quang. Vì coù khaû naêng daãn doøng
cao neân thích hôïp khi haøn doøng xoay chieàu
(AC),phuø hôïp cho quaù trình haøn nhoâm.
Trong thöïc theá thöôøng duøng 4 loaïi chuû yeáu:
 Ñieän cöïc 100% Wolfram coù ñaàu sôn maøu xanh
(EWP).Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
41

KHAÛ NAÊNG CHÒU TAÛI CUÛA ÑIEÄN CÖÏC
VOLFRAM THEO TIEÂU CHUAÅN EN 26848

®êng kÝnh Dßng mét chiÒu Dßng xoay chiÒu
®iÖn cùc [A] [A]
[mm] ®iÖn cùc ©m tÝnh ®iÖn cùc d¬ng
Volfram
Reines Wolfram mit VolframtÝnh
Reines Volframcoù
Wolfram mit Volfram
Reines Wolfram mit
tinh khieát
Wolfram Volframcoù
Oxid-Zusatz tinh khieát
Wolfram pha troän
Oxid-Zusatz tinh khieát
Wolfram Volframcoù
Oxid-Zusatz

pha troän pha troän
0,5 2...20 2...20 2...15 2...15
1,0 10...75 10...75 15...55 15...70
1,6 40...130 60...150 10...20 10...20 45...90 60...125
2,0 75...180 100...200 10...20 10...20 65...125 85...160
2,5 130...230 170...250 17...30 17...30 80...140 120...210

3,2 160...310 225...330 20...35 20...35 150...190 150...250

4,0 275...450 350...480 35...50 35...50 180...260 240...350

42

MAØI NHOÏN ÑAÀU ÑIEÄN
CÖÏC

 Haøn baèng doøng DCEN (ñieän cöïc noái aâm): thöôøng
duøng ñeå haøn theùp, trong tröôøng hôïp naøy kim Volfram
ñöôïc maøi nhoïn moät goùc khoaûng 60 ñoä ñeå haøn (giuùp
hoà quang ñöôïc taäp trung hôn). Khi haøn ôõ cheá ñoä haøn
thaáp goùc naøy laø 30 ñoä hoaëc nhoû hôn vaø khi ôû cheá ñoä
haøn cao ta coù theå taêng leân tôùi 90 ñoä.
 Haøn baèng doøng AC: thöôøng duøng ñeå haøn nhoâm. Caùch
maøi ñaàu ñieän cöïc khi haøn baèng doøng xoay chieàu ñöôïc
moâ taû theo hình veõ.

43

CAÙC DAÏNG ÑAÀU NHOÏN ÑIEÄN
CÖÏC VOLFRAM


45

KÍ HIEÄU QUE HAØN THEO
TIEÂU CHUAÅN AWS
AMERICAN WELDING SOCIETY
THEO A-5.18 (TIEÂU CHUAÅN HAØN THEÙP C CHO GTAW)

ER XX S-
X CHÆ LOAÏI KHÍ BAÛO VEÄ
ÑIEÄN CÖÏC HAØN CHÆ ÑOÄ BEÀN KEÙO ÑIEÄN CÖÏC LOAÏI
VAØ THAØNH PHAÀN
(ELECTRODE ROD) TOÁI THIEÅU (KSI) LOÕI ÑAËC (SOLID)
NGUYEÂN TOÁ HÔÏP KIM.

46

VÍ DUÏ:Que haøn cuûa ESAB (Thuî Ñieån):
Trade Name: OK Tigrod 12.60 (teân thöông
maïi)

ER 70S-
Kyù hieäu theo AWS:
AWS A5.18

Giaûi thích:
3
ER: Daây haøn söû duïng cho haøn TIG.
70: Ñoä beàn keùo toái thieåu laø 70Ksi.
S: Daây haøn loaïi ñaëc(Solid).
3: Baûo veä baèng khí Ar, He.


48

3
2 4
Doøng haøn
1
5
(A)

Thôøi gian(s)

A NHA A NHA
Coâng taéc Á Û Á Û
N N
Moû haøn
Thôøi gian(s)

Xung cao
aùp
Thôøi gian(s)

Doøng khí
Baûo veä
Thôøi gian(s)

THÔØI GIAN KHÍ SÔÙM THÔØI GIAN KHÍ TREÃ
(S) (S)


3
2 4
Doøng haøn
1
5
(A)

Thôøi gian(s)

A NHA A NHA
Coâng taéc Á Û Á Û
N N
Moû haøn
Thôøi gian(s)

Xung cao
aùp
Thôøi gian(s)

Doøng khí
Baûo veä
Thôøi gian(s)

THÔØI GIAN KHÍ SÔÙM THÔØI GIAN KHÍ TREÃ
(S) (S)
1. Doøng haøn ban ñaàu (Initial Current)- 4. Thôøi gian haï doøng (Down Slope)
A
5. Doøng haøn haï (Crater Current)-A
2. Thôøi gian taêng doøng (Up Slope)-S
3. Doøng haøn ñònh möùc (Welding NAM LILAMA TTC2
Prepared by DO HOAI 50
Current)-A

Thoigianhan
ED = ×100(%)
Chukyhan
Chu kyø haøn= tg haøn+tg
nghæ


Ñeå traùnh laøm noùng nguoàn ñieän
haøn cuõng nhö kim haøn vaø chuïp söù
phaân phoái khí, tuyø theo cöôøng ñoä
doøng ñieän maø thôøi gian haøn khoâng
ñöôïc quaù giôùi haïn cho pheùp.
Ví duï:
Vôùi ED 60% vaø vôùi chu kyø haøn
laø 10 phuùt ôû doøng haøn 200A thì
thôøi gian haøn lieân tuïc khoâng ñöôïc
vöôït quaù 6 phuùt.

52

HAØN BAÈNG DOØNG DC
 §iÖn cùc ë cùc ©m: (DCEN - Direct Current
Electrode Negative).
 NhiÖt ®é tËp trung ë ®iÖn cùc thÊp nªn kh¶ n¨ng
chÞu t¶i sÏ cao h¬n vµ ®¹t ®îc ®é ngÊu s©u h¬n, sö
dông ®Ó hµn vËt liÖu lµ thÐp.
 §iÖn cùc ë cùc d¬ng:(DCEP - Direct Current Electrode
Positive).

 NhiÖt lîng tËp trung ë ®iÖn cùc nªn dÔ lµm háng
®iÖn cùc, ®é ngÊu sÏ kÐm.
 KiÓu ®Êu cùc nµy sÏ xuÊt hiÖn hiÖu øng lµm s¹ch líp
oxid bÒ mÆt. Muèn hµn, ph¶i sö dông ®iÖn cùc cã ®êng
kÝnh lín h¬n, dßng hµn ph¶i gi¶m ®i so víi hµn b»ng
dßng DCEN.

T¸c ®éng cña ®Êu cùc ©m vµ d¬ng khi hµn
TIG


HAØN BAÈNG DOØNG AC
Thöôøng duøng ñeå haøn nhoâm, nhoâm
coù nhieät ñoä noùng chaûy laø 550-660 ñoä
trong khi ñoù vaät lieäu naøy luoân bò bao
phuû bôûi moät lôùp Oxit coù nhieät ñoä
noùng chaûy vaøo khoaûng 2050 ñoä c. Do
ñoù, neáu söû duïng doøng DCEN seõ khoâng
theå ñaùnh thuûng lôùp oxit naøy. Khi ñoù
doøng AC seõ ñöôïc söû duïng. Doøng AC coù
cöïc tính luoân thay ñoåi do doøng ñieän ñoåi
chieàu lieân tuïc, vì vaäy nhieät löôïng giöõa
vaät haøn vaø ñieän cöïc laø nhö nhau. Maët
khaùc, doøng AC ñöôïc hoã trôï bôûi nguoàn
xung cao aùp coù taùc duïng laøm saïch beà
maët Oxit, chính vì theá lôùp Oxit nhoâm
treân beà maët Prepared by DO HOAI NAM LILAMA boû ñeå tieán
môùi ñöôïc taåy TTC2 55

 Khi hµn b»ng dßng AC ®iÖn cùc chÞu t¶i Ýt h¬n lµ ë
dßng mét chiÒu ®Êu víi cùc d¬ng.
 Dßng xoay chiÒu sÏ tËp trung tÊt c¶ nh÷ng u ®iÓm ë
hµn dßng mét chiÒu cùc d¬ng vµ cùc ©m .
 Khi hµn víi dßng xoay chiÒu chØ sö dông khÝ Argon tinh
khiÕt hoÆc hçn hîp khÝ Argon/Heli (Heli cã tÝnh æn ®Þnh
hå quang kÐm).
U(V)

t(s)

t
Thôøi gian hoà quang taét TTC2 56
Prepared by DO HOAI NAM LILAMA

Doøng xoay
chieàu hình
chöõ nhaät Giaù trò
(Square Wave) hieäu
duïng

Doøng xoay chieàu
hình Sin
 Do sù trïng hîp cña dßng hµn vµ dßng xung cao ¸p tÇn sè
cao nhê sù ®ãng m¹ch liªn tôc cña m¸y ch©m gióp cho viÖc
ch©m l¹i ®îc dÔ h¬n..
 C¸c nguån ®iÖn hµn TIG ®iÖn tö sÏ cã diÔn biÕn dßng
®iÖn h×nh ch÷ nhËt, hå quang ch¸y æn ®Þnh h¬n dßng xoay
chiÒu h×nh Sin.
 Kh¶ n¨ng t¶i ®iÖn më réng gÊp ®«i ë nguån ®iÖn h×nh57

Hµn víi hå quang xung
 Dßng hµn dao ®éng tÇn sè thÊp(< 10Hz) Gi÷a IP vµ IG.
 Pha xung vËt liÖu nãng ch¶y trong khi ë pha chÝnh l¹i ®«ng
®Æc h×nh thµnh mèi hµn.
 Hµn TIG hå quang xung cã u ®iÓm lµ ®iÒu chØnh ®îc
kÝch thíc bÓ hµn vµ kh¶ n¨ng båi ®¾p tèt, thùc hiÖn ®îc c¬
khÝ ho¸ hoµn toµn..trò
Giaù
trung bình Ig: doøng haøn cô
U(v)

cuûa baûn.
doøng
ñieän Ip: doøng xung.

lp
lm
Im: doøng trung
IG

tg tp bình.
1 chu t(s) tg: thôøi gian
kyø chính.

tp: thôøi gian 58
xung.

Lo¹i dßng ®iÖn vµ ®Êu cùc ¶nh hëng tíi hå quang,
d¹ng ®iÖn cùc, ®é ngÊu s©u cña mèi hµn !


KYÕ THUAÄT MOÀI HOÀ QUANG KHI
HAØN TIG
1. MOÀI HOÀ QUANG TIG KHOÂNG COÙ DOØNG XUNG
CAO AÙP:

Ñaàu tieân cho ñieän cöïc tieàp caän vôùi vaät haøn sau
ñoù ñöa nheï coå tay xuoáng thaät baèng ñeå ñaàu ñieän cöïc
Volfram chaïm vôùi vaät haøn, khi ñoù seõ sinh ra ñoaûn
maïch vaø laäp töùc xuaát hieän hoà quang, tieáp theo naâng
ngay moû haøn leân ñeå ñaàu ñieän cöïc caùch vaät haøn töø 2
mm ñaûm baûo cho ñieän cöïc phoùng hoà quang oån ñònh.

Ñoái vôùi phöông phaùp naøy coù theå xaåy ra
hieän töôïng ñaàu ñieän cöïc Volfram bò boïc kim
loaïi (khi chaïm vôùi vaät haøn), seõ laøm taêng
möùc ñoä hôïp kim hoaù cuûa ñieän cöïc do ñoù
hoà quang phoùng khoâng oån ñònh ñöôïc, vì vaäy,
ngöôøi ta coù theå moài hoà quang thoâng qua
moät taám ñoàng phuï trôï thì coù theå traùnh
ñöôïc hieän töôïng boïc Volfram.
Trong thöïc teá ngöôøi ta chaâm hoà quang
baèng phöông phaùp cho que haøn phuï tröôït leân
ñieän cöïc ñeå que haøn phuï tieáp xuùc vôùi vaät
haøn thay vì ñaàu ñieän cöïc tieáp xuùc nhaèm
laøm cho ñieän cöïc tieáp xuùc giaùn tieáp vôùi vaät
haøn vaø phoùng hoà quang bình thöôøng nhö coù
phuï trôï doøng taïo xung cao aùp.

2. MOÀI HOÀ QUANG TIG COÙ DOØNG XUNG CAO AÙP:

Ñoái vôùi doøng ñieän xoay chieàu hoà quang seõ bò taét
moãi khi chuyeån qua trò soá 0 vì theá cuõng töông töï nhö
phöông phaùp moài hoà quang tieáp xuùc, nhöng ôû ñaây hoà
quang ñöôïc moài hoà laïi bôûi doøng xung cao aùp ôû moãi
ñaàu baùn chu kyø.
Nhôø aùp duïng moài hoà quang khoâng tieáp xuùc, coù
nghóa khi ta tieáp caän ñaàu ñieän cöïc caùch vaät haøn töø
2mm ñoàng thôøi baät coâng taéc moû haøn laäp töùc coù hoà
quang ngay, traùnh ñöôïc caùc nhöôïc ñieåm cuûa phöông
phaùp moài hoà quang tieáp xuùc giöõa vaät haøn vaø ñieän
cöïc. phöông phaùp naøy aùp duïng cho caû hai tröôøng hôïp 62

KYÕ THUAÄT MOÀI HOÀ QUANG KHI
HAØN TIG
Chuyeån nhanh ñieän cöïc veà tö theá naèm ngang.
Chuù yù : Thieát bò haøn cuõng coù theå ñöôïc trang bò
boä phaän ñieàu khieån baèng tay ñeå gaây hoà quang, ñeå
thay ñoåi cöôøng ñoä doøng haøn vaø keát thuùc hoà quang
maø khoâng caàn thoâng qua chuyeån ñoäng cuûa moû
haøn.
Trong haøn TIG hoà quang cuõng coù theå bò thoåi leäch,
coù theå do :
Töø tröôøng phaân boá khoâng ñeàu ôû xung quanh coät
hoà quang.
 Ñaàu ñieän cöïc bò nhieãm cacbon.
 Maät ñoä doøng haøn thaáp.
 Aûnh höôûng cuûa khoâng khí (gioù).
Ñeå khaéc phuïc hieän töôïng naøy ngöôøi ta phaûi duøng
caùc taám chaén gioù (neáu coù).


1. DOØNG ÑIEÄN HAØN:

 Cuõng nhö taát caû caùc phöông phaùp haøn hoà quang
khaùc, cöôøng ñoä doøng haøn aûnh höôûng tröôùc heát
ñeán nhieät ñoä cuûa hoà quang vaø nhö vaäy laø tôùi ñoä
ngaáu saâu.
 Cöôøng ñoä doøng haøn phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá
sau:
Theá haøn.
Daïng moái gheùp.
Daïng vaø kích thöôùc caáu kieän.
Loaïi doøng ñieän vaø ñaáu cöïc.

64

CAÙC TRÒ SOÁ ÑÒNH HÖÔÙNG ÑEÅ
LÖÏA CHOÏN CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG
ÑIEÄN HAØN
Kim loaïi cô baûn: Theùp.
Cöïc tính: DCEN
Theá haøn: 1G(PA).

Ñöôøng kính (mm)
Chieà
Cöôøng
u
Daïng Soá lôùp ñoä doøng
daøy
vaùt meùp haøn Ñieän cöïc Que haøn haøn
toân
(A)
(mm)

1.0 || 1 1.0 hoaëc 1.0 hoaëc 30…40
2.0 || 1 1.6 2.0 70..80
3.0 || 1÷2 1.6 hoaëc 1.6 hoaëc 70..90
4.0 | | hoaëc 2 2.4 2.0 70..130
5.0 V 3 2.4 2.4 75…130
6.0 V 3 2.4 2.4 75…130
65

ÑIEÄN HAØN
Kim loaïi cô baûn: Nhoâm.
Cöïc tính: AC

Ñöôøng kính (mm)
Chieà
u Soá Cöôøng ñoä
Daïng
daøy lôùp doøng haøn
vaùt meùp Ñieän cöïc Que haøn
toân haøn (A)
(mm)

1.0 || 1 1.6 hoaëc 2.0 40……50
2.0 || 1 2.4 3.0 60…….80
3.0 || 1 1.6 hoaëc 3.0 110……130
4.0 || 1 2.4 3.0 120…….150
5.0 | | hoaëc 1÷2 2.4 3.0 150….200
V Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
2.4 hoaëc 66

ÑIEÄN HAØN
Kim loaïi cô baûn: Ñoàng.
Cöïc tính: DCEN
Hô noùng tröôùc khi haøn.

Ñöôøng kính
Chieà
u Daïng Cöôøng
Soá lôùp
daøy vaùt Ñieän Que haøn ñoä doøng
haøn
toân meùp cöïc (mm) (mm) haøn (A)
mm

1.5 ll 1 1.6 2.0 90……100
3.0 ll 1 3.2 3.0 150……
5.0 V 2 4.0 4.0 200
180……
67

CHUÙ YÙ:

KHI HAØN ÔÛ CAÙC TÖ THEÁ
HAØN LEO, HAØN NGANG, HAØN
NGÖÛA THÌ CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG
HAØN GIAÛM ÑI 10 ÑEÁN 15%

68

2. ÑIEÄN AÙP HOÀ
QUANG:

 Ñieän aùp hoà quang ôû haøn TIG töông ñoái thaáp,
vì hoà quang ñöôïc giöõ ngaén ñeán coù theå ñeå ñaït
ñöôïc hoà quang oån ñònh vaø khí baûo veä thöïc thi
nhieäm vuï che chaén ñöôïc toát.
 Ñieän aùp khoâng phaûi laø phöông tieän cô baûn
ñeå aûnh höôûng tôùi hình hoïc moái haøn. Hoà quang
daøi hôn seõ cho daïng moái haøn phaúng vaø roäng
hôn.

69

3. TOÁC ÑOÄ HAØN:

Toác ñoä haøn khoâng neân söû duïng nhö yeáu toá
aûnh höôûng tôùi hình hoïc moái haøn nhö ôû haøn
GMAW. Yeáu toá quyeát ñònh laø söï hình thaønh vaø
nhieät ñoä cuûa beå haøn.
Neáu nhieät ñoä quaù cao thì phaûi haøn nhanh hôn,
neáu nhieät ñoä quaù thaáp thì phaûi haøn chaäm laïi.
Trong tröôøng hôïp thöù nhaát moái haøn seõ quaù
roäng vaø xuaát hieän nguy cô thuûng, trong tröôøng
hôïp thöù hai seõ coù theå coù nguy cô loãi chaân vaø
loãi lieân keát.

70

4. ÑÖÔØNG KÍNH DAÂY
HAØN:

Ñöôøng kính daây haøn vaø cöôøng ñoä doøng haøn
tæ leä thuaän vôùi löu löôïng khí baûo veä. Neáu
ñöôøng kính daây haøn lôùn thì ñoøi hoûi cöôøng ñoä
doøng haøn cao do ñoù löu löôïng khí baûo veä phaûi
nhieàu môùi ñaûm baûo chaát löôïng moái haøn.

71

1. KYÕ THUAÄT HAØN TIG CHO MOÁI HAØN BAÈNG
GIAÙP MOÁI

1. Moû haøn TIG.
2. Ñieän cöïc
Wolfram.
3. Que haøn phuï.

Goùc ñoä moû haøn vaø que haøn phuï khi haøn
toân taám.


 Sau khi gaây hoà quang goùc ñoä moû haøn nhö
hình veõ.
 Nung ñieåm baét ñaàu haøn baèng caùch cho moû
haøn xoay troøn cho ñeán khi thaáy xuaát hieän
vuõng haøn, ñaàu cuûa ñieän cöïc caàn giöõ moät
khoaûng caùch khoaûng 3 mm so vôùi vuõng haøn.
 Khi quan saùt thaáy vuõng haøn saùng vaø loûng
thì dòch chuyeån ñeàu theo höôùng haøn vaø tra
que haøn phuï vaøo vuõng haøn (cuõng coù tröôøng
hôïp moái haøn khoâng caàn que haøn phuï )..
 Khi haøn coù daây haøn phuï: daây haøn
nghieâng moät goùc 10 ñoä so vôùi beà maët vaät
haøn vaø daây haøn hôïp vôùi ñaàu ñieän cöïc moät
goùc 90 ñoä.

Caùc
böôùc
thao
taùc

Tröôùc heát nung ñieåm khôûi ñaàu (a) ñeå taïo vuõng haøn
gioáng nhö khi haøn khoâng coù giaây haøn phuï. Khi vuõng haøn
saùng leân vaø loûng dòch chuyeån veà phía sau vuõng haøn (b) vaø
ñoàng thôøi boå sung kim loaïi daây haøn phuï baèng caùch chaïm
nhanh ñaàu daây haøn vaøo meùp tröôùc cuûa vuõng haøn (c) ñeå
kim loaïi daây haøn noùng chaûy sau ñoù ruùt ngay daây haøn
phuï laïi vaø ñöa hoà quang veà meùp tröôùc vuõng haøn (e). Khi
vuõng haøn trôû laïi saùng loûng thì chu kyø laïi ñöôïc laëp laïi nhö
cuõ. Chuù yù ñaàu daây haøn phuï luoân naèm trong vuøng khí
baûo veä vaø saün saøng tieáp caän meùp tröôùc vuõng haøn cho
kim loaïi phuï noùng Prepared by DO HOAI NAM LILAMA TTC2
chaûy. 74

2. KYÕ THUAÄT HAØN TIG CHO MOÁI HAØN ÑÖÙNG
GIAÙP MOÁI

Moû haøn ñöôïc hôïp vôùi maët phaúng ñöùng moät goùc
khoaøng 80 – 85 ñoä. Khi haøn thöôøng ñöôïc tieán haønh
töø döôùi leân. Khi haøn coù daây haøn phuï kyõ thuaät
gioáng nhö trình baøy ôû treân .


3. KYÕ THUAÄT HAØN TIG CHO MOÁI HAØN GOÙC LIEÂN
KEÁT CHOÀNG

Baét ñaàu cuõng gioáng nhö haøn hoà quang tay lieân keát
goùc, moài hoà quang ôû chi tieát döôùi.
Khi vuõng haøn saùng vaø loûng môùi tieán haønh haøn.
Chieàu daøi hoà quang khoaøng 1.6 – 2 mm.
Khi keát thuùc moái haøn ngöøng dao ñoäng.
Di chuyeån moû haøn doïc ñöôøng haøn vôùi ñaàu ñieän
cöïc ngay phía treân cuûa meùp taám treân .


4. KYÕ THUAÄT HAØN TIG VÒ TRÍ 5G

Coù theå haøn ñính caùch ñeàu theo chu vi vôùi caùc goùc
töông öùng treân vò trí treân ñoàâng hoà 8h30 ,4h30 ,1h30 vaø
11h30. Ñöôøng haøn töø baét ñaàu töø vò trí 6h leân 12h sau
ñoù haøn nöûa coøn laïi töø 6h leân ñænh.
Caùc vò trí töông ñoái cuûa moû haøn vaø kim loaïi ñieàn ñaày
ñöôïc neâu treân hình veõ. Sau khi coù beå haøn caàn chuyeån
ñoäng qua laïi hai beân meùp oáng ñeå hoà quang dòch chuyeån
tôùi caùc meùp cuûa oáng (coù theå di chuyeån ñaàu muùt ñieän
cöïc theo hình raêng cöa, hay HOAI NAM LILAMA TTC2
Prepared by DO ñöôøng thaúng). 77

5. KYÕ THUAÄT HAØN TIG CHO THEÙP KHOÂNG GÆ

Vôùi phöông phaùp haøn TIG raát thích hôïp ñeå haøn
caùc loaïi theùp khoâng gæ do kim loaïi ñieàn ñaày haàu nhö
khoâng thay ñoåi khi ñöôïc ñöa vaøo moái haøn. Khi khoâng
coù chaát trôï dung haøn vaø khí hoaït tính, caùc phaûn
öùng khí – kim loaïi vaø gæ- kim loaïi trong hoà quang seõ
khoâng xaåy ra, do doù moái haøn seõ khoâng chöùa taïp
chaát phi kim loaïi.
Xoâng khí: Khi caàn caùc ñöôøng haøn loùt coù chaát löôïng
cao duøng cho oáng coù aùp suaát cao baèng theùp theùp
khoâng gæ ta phaûi aùp duïng coâng ngheä xoâng khí.


Ñoái vôùi caùc oáng coù chieáu daøi ngaén coù theå thöïc
hieän baèng caùch ñaäy kín hai ñaàu oáng vaø vaø bôm khí
Argon vaøo vôùi aùp suaát hôi cao hôn aùp suaát khí
quyeån.


Caùc oáng coù chieàu daøi lôùn coù theå laøm kín ñoaïn
oáng caàn haøn baèng caùc quaû boùng chaát deûo ñöôïc
bôm caêng trong oáng. Chuùng phaûi ñaët ñuû xa ñöôøng
haøn ñeå traùnh bò chaùy do nhieät cuûa ñöôøng haøn,
maët khaùc vò trí cuûa chuùng phaûi ñöôïc ñaùnh daáu
ngoaøi ñöôøng oáng ñeå khi gia nhieät, nhieät luyeän
khoâng bò chaùy.
Ngoaøi ra, vôùi caùc ñöôøng oáng daøi ta coù theå söû duïng
thieát bò sau:


Trong hai tröôøng hôïp neâu treân ñeå traùnh
laõng phí khí Ar ngöôøi ta duøng baêng keo dính
theo chu vi khe hôû ñöôøng oáng, moät phaàn nhoû
khe hôû ñaàu noái ñöôïc ñeå hôû ñeå khoâng khí
thoaùt ra ngoaøi, khi haøn caùc baêng dính ñöôïc
boùc daàn tröôùc khi haøn, maët khaùc khí Ar
ñöôïc bôm boå sung vaøo trong oáng ñeå taêng
cöôøng khí baûo veä maët trong oáng.


Phöông phaùp kieåm tra, ñieàu chænh ñaàu ñieän
cöïc wolfram khi haøn giaùp moái

Ñaàu ñieän cöïc phaûi ñöôïc maøi nhoïn ñuùng tieâu
chuaån kyõ thuaät, phaàn chìa ra cuûa ñieän cöïc tính töø
maët ñaàu cuûa chuïp söù phaûi thích hôïp, ñieàu naøy
ñöôïc thöïc hieän baèng caùch ñaët ñöùng moû haøn vôùi
ñaàu phun khí töïa leân phaàn vaùt meùp chi tieát haøn
laøm sao ñeå ñaàu ñieän cöïc baèng maët ñaùy hoaëc maët
trong cuûa oáng .


83

I. CAÙC NGUYEÂN NHAÂN GAÂY RA KHUYEÁT
TAÄT ROÃ KHÍ TRONG MOÁI HAØN
1. Do löôïng khí baûo veä quaù ít

Khaéc phuïc :
- Ñieàu chænh löu löôïng khí cho thích hôïp vôùi tính
chaát vaø chieàu daøy chi tieát haøn.
- Kieåm tra laïi ñöôøng caáp khí baûo veä hoaëc van khí.


2. Do löu löôïng khí quaù nhieàu
Do löu löôïng khí quaù nhieàu gaây neân hieän töôïng loác
xoaùy, khí baûo veä khoâng coù taùc duïng baûo veä vuøng
haøn taïo ñieàu kieän cho khoâng khí xung quanh xaâm
nhaäp vaøo beå haøn.

Khaéc phuïc:
- Giaûm
löu löôïng khí baûo veä sao cho thích hôïp vôùi cheá ñoä haøn.
- Kieåm tra laïi van ñieàu chænh löu löôïng khí.
- Kieåm tra laïi ty gas, neáu bò vôõ phaûi cho thay theá.


3. Do khoâng duøng taám che
Do khoâng duøng taám che, phuû khi haøn. Trong moâi
tröôøng khí baûo veä khi coù gioù taït vôùi toác ñoä chuyeån
ñoäng cuûa khoâng khí treân 1m/giaây, coù theå thoåi baït
khí baûo veä taïo ñieàu kieän ñeå khoâng khí xaâm nhaäp
vaøo moái haøn.

Khaéc phuïc:
Duøng taám che chaén gioù khi haøn noâi coù gioù ñeå
traønh hieän töôïng treân.


4. Do ty khí baûo veä quaù beù khoâng ñuû löu löôïng
khí baûo veä

Khaéc phuïc :
- Choïn laïi ñöôøng kính ty gas: Vì löôïng tieâu thuï khí baûo
veä quyeát ñònh bôûi ñöôøng kính ty gas vaø ty gas naøy
quyeát ñònh löôïng khí löu thoâng.

- Chon trò soá ñöôøng kính ty gas = 1.5
87
laàn chieàu roäng beå haøn. HOAI NAM LILAMA TTC2
Prepared by DO

5. Do khoaûng caùch voøi haøn quaù lôùn
Khoaûng caùch voøi haøn quaù lôùn, khí baûo veä
khoâng ñuû taàm vôùi ñeå baûo veä heát vuøng haøn, taïo
ñieàu kieän cho khoâng khí xaâm nhaäp vaøo vuøng haøn
gaây roã khí.

Khaéc phuïc:
- Ñieàu
chænh laïi khoaûng caùch voøi haøn cho phuø hôïp.
- Kieåm tra laïi phaàn thoø ra cuûa ñieän cöïc volfram vôùi
maët ñaàu ty gas cho phuø hôïp.

6. Do voøi haøn quaù ngang
Goùc ñoä moû haøn vôùi höôùng haøn khoâng ñuùng
yeâu caàu, khí baûo veä thoåi tröôït treân beà maët kim
loaïi vaät haøn taïo neân söï ñoái löu cuûa khoâng khí
xaâm nhaäp vaøo vuøng haøn gaây ra roã khí.

Khaéc phuïc:
- Ñieâu chænh goùc ñoä
voøi haøn cho thích hôïp (goùc ñoä voøi haøn vaø höôùng haøn laø
100 ñoä).

7. Do nöôùc thaám nhaäp vaøo doøng khí
- Khi söû duïng doøng haøn > 150 ( A) moû haøn chuyeån
sang cheá ñoä laøm maùt baèng nöôùc (baûo veä ñieän cöïc).
Neáu khoâng kín, nöôùc seõ qua khe hôû xaâm nhaäp vaøo
vuøng haøn gaây roã khí.

Khaéc phuïc:
- Söûa laïi voøi haøn
laøm maùt baèng nöôùc cho kín.

8. Do chaát baån, daàu môõ, sôn hoaëc aåm öôùt trong
vuøng moái haøn

Khaéc phuïc:
Tröôùc khi haøn vaät haøn phaûi laøm saïch ñeå loaïi boû
caùc chaát daàu, môõ …


HEÁT
92

Tig tech

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Tig tech

Ähnlich wie Tig tech (15)

Mehr von Nguyen Tung

Mehr von Nguyen Tung (6)

Tig tech