1. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 3
Chöông 1:
MÔÛ ÑAÀU
1. GIÔÙI THIEÄU:
Toång quan veà Coâng ngheä In
Ngaønh In ñaõ coù moät lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån laâu ñôøi, söï phaùt trieån maïnh meõ
trong theá kyû 20 ñaõ laøm thay ñoåi boä maët cuûa Coâng ngheä In theá giôùi. Trong nhöõng naêm gaàn
ñaây cuøng vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa caùc ngaønh vaät lyù, hoaù hoïc vaø Coâng ngheä thoâng tin
ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy söï tieán boä cuûa ngaønh in cuõng nhö laøm thay ñoåi hoaøn toaøn boä maët cuûa
ngaønh Coâng nghieäp naøy. Hieän nay xu theá naøy vaãn tieáp tuïc dieãn ra.
Cuøng vôùi ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa söï phaùt trieån veà kinh teá vaø xaõ hoäi, caùc loaïi aán
phaåm vaø bao bì cuõng ñoøi hoûi phaûi ñaùp öùng ñöôïc nhieàu hôn veà soá löôïng vaø ñeïp hôn veà myõ
thuaät. Chính vì theá ñaõ ñöa ñeán nhieàu söï caûi tieán mang tính caùch maïng trong ngaønh In veà
trang thieát bò vaø Coâng ngheä nhö heä thoáng in Kyõ thuaät soá, caùc phöông phaùp in NIP, söï keát
hôïp nhieàu phöông phaùp in treân cuøng moät heä thoáng…. Duø coù nhieàu thay ñoåi veà thieát bò
nhöng caùc phöông phaùp in veà cô baûn vaãn khoâng coù söïï thay ñoåi lôùn, caùc phöông phaùp in söû
duïng phoå bieán trong lónh vöïc bao bì vaø aán phaåm hieän nay laø:
• Caùc phöông phaùp in truyeàn thoáng: In Offset, In OÁng Ñoàng, In Flexo vaø in Löôùi
• Caùc phöông phaùp in NIP: In Laser, in phun...
• Caùc phöông phaùp in ñaëc bieät: In tieàn, in treân caùc vaät lieäu khoâng truyeàn thoáng.
Ñaây laø caùc PP in chuû yeáu cuûa Coâng ngheä in hieän nay, noù bao goàm caû caùc PP in truyeàn
thoáng vaø caùc PP in môùi. Vôùi moãi PP in coù lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån khaùc nhau. Saûn
phaåm cuûa chuùng cuõng coù tính rieâng bieät, do ñoù veà baûn chaát chuùng cuõng khaùc nhau. Caùc PP
in truyeàn thoáng ñaõ ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát In töø raát laâu vaø hieän nay vaãn laø caùc PP in
chieám öu theá. Haàu heát caùc saûn phaåm ñeàu ñöôïc saûn xuaát töø caùc PP In naøy. PP NIP ñang
ñöôïc öùng duïng roäng raõi, nhöng chuû yeáu laø trong caùc thieát bò vaên phoøng vaø in caù nhaân, gaàn
ñaây caùc PP naøy ñöôïc söû duïng nhieàu trong in caùc Poster quaûng caùo vaø nhaõn haøng.
Trong caùc phöông phaùp in keå treân thì in Offset chieám tyû troïng cao nhaát, trong hai daïng
in Offset laø tôø rôøi vaø in cuoän, in Offset tôø rôøi chieám tyû troïng raát cao. Neáu xeùt treân soá löôïng
maùy in söû duïng vaø tyû troïng saûn phaåm thì in Offset tôø rôøi chieám öu theá vôùi 80% cô caáu maùy
moùc vaø saûn phaåm.
Hình 1.1: Maùy in Offset tôø rôøi
Soá löôïng maùy in Offset tôø rôøi vaø saûn löôïng vöôït troäi laø nhôø tính ña daïng cuûa noù veà saûn
phaåm töø caùc aán phaåm ñeán bao bì vaø khaû naêng linh hoaït cuûa noù cho pheùp in ñöôïc treân nhieàu
loaïi giaáy coù ñoä daøy vaø kích thöôùc khaùc nhau. In Offset tôø rôøi cho pheùp in ñöôïc treân caùc loaïi
vaät lieäu in laø kim loaïi, nhöïa vaø caùc loaïi maøng. Ñaùp öùng ñöôïc caùc ñôn haøng coù soá löôïng
Sheetfed Offset
Others
2. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long4
nhoû, chaát löôïng in cao phuø hôïp ñöôïc vôùi haàu heát caùc yeâu caàu cuûa saûn phaåm. So vôùi caùc
maùy in söû duïng cho caùc PP in Flexo, OÁng ñoàng möùc ñaàu tö cho maùy tôø rôøi töông ñoái thaáp
hôn. Caùc giaûi phaùp nhaèm taêng naêng suaát vaø kieåm soaùt chaát löôïng in tôø rôøi cuõng ñöôïc ñaàu tö
raát cao. Caùc loaïi maùy in OÁng ñoàng, Flexo, in Offset cuoän thöôøng söû duïng ñeå in caùc maët
haøng chuyeân duïng vaø coù saûn löôïng lôùn.
Giôùi thieäu moân hoïc
Moân hoïc naøy cung caáp nhöõng kieán thöùc toång quaùt veà caùc thieát bò vaø coâng ngheä cuûa caùc
phöông phaùp in. Nhöõng ñaëc tính tieâu bieåu cuûa töøng phöông phaùp in laøm neàn taûng cho caùc
moân hoïc chuyeân ngaønh, noù cuõng cung caáp nhöõng thoâng tin vaø caùc ñaëc tröng tieâu bieåu cuûa
thieát bò cuûa moãi phöông phaùp in töông öùng.
Moân hoïc naøy ñoøi hoûi phaûi coù kieán thöùc cuûa in Ñaïi cöông.
Caùc saûn phaåm cuûa Coâng ngheä In
Haàu heát caùc saûn phaåm caàn trang trí ñeàu laø saûn phaåm cuûa quaù trình in hoaëc döôùi hình
thöùc naøy hoaëc döôùi hình thöùc khaùc. Trong ngaønh in thöôøng chia ra caùc daïng saûn phaåm theo
daïng in bao bì, in aán phaåm vaø in thöông maïi.
Bao bì bao goàm caùc daïng bao bì hoäp, bao bì carton, bao bì maøng nhöïa meàm, caùc loaïi
maøng phöùc hôïp… Ñaây laø nhöõng saûn phaåm coù soá löôïng haøng in lôùn vaø do ñoù ñoøi hoûi phaûi coù
nhöõng thieát bò phuø hôïp.
Hình 1.2: Caùc daïng bao bì vaø nhaõn haøng
In aán phaåm bao goàm caùc saûn phaåm saùch baùo, taïp chí, nguyeät san… ñaây laø nhöõng saûn
phaåm ñoøi hoûi thôøi gian saûn xuaát nhanh, giaù thaønh töông ñoái reû.
Hình 1.3: Caùc daïng saùch, baùo…
3. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 5
Saûn phaåm in thöông maïi laø nhöõng daïng Brochure, Poster, thieäp, caùc saûn phaåm duøng cho
quaûng caùo…. Nhöõng saûn phaåm naøy ñoøi hoûi chaát löôïng in cao keøm vaøo ñoù laø nhöõng daïng
hieäu öùng nhö phuû boùng, môø hay coù caùc hình aûnh ñoøi hoûi phaûi gaáp, caán beá phöùc taïp.
Hình 1.4: Caùc saûn phaåm cuûa in thöông maïi
Xu höôùng phaùt trieån
• Cô caáu saûn phaåm: Döï ñoaùn trong nhöõng naêm tôùi saûn löôïng caùc saûn phaåm cao
caáp (nhö cataloge, bao bì myõ phaåm…) seõ taêng vaø chieám 45% saûn löôïng in toaøn
caàu. Töông töï nhö vaäy caùc saûn phaåm reû tieàn (nhö baùo chí …) cuõng gia taêng vaø
chieám saûn löôïng töông öùng
Hình 1.4 : Bieåu ñoà döï ñoaùn cô caáu saûn phaåm ñeán naêm 2010
Hình 1.5: Xu höôùng phaùt trieån cuûa saûn phaåm ñeán 2010
Caùc saûn phaåm trung bình seõ thu heïp saûn löôïng vaø chæ coøn chieám 10% saûn löôïng in toaøn
caàu. Lyù do chính cuûa söï thay ñoåi cô caáu naøy laø do khuynh höôùng naâng cao giaù trò saûn phaåm
qua caùc hình thöùc bao bì vaø quaûng caùo. Saûn phaåm giaù reû coù khuynh höôùng ñöôïc phaùt mieãn
phí. Maët khaùc cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá vaø thu nhaäp cao hôn ôû caùc nöôùc ñang phaùt
trieån laøm gia taêng caùc saûn phaåm tieâu duøng cao caáp.
• Saûn phaåm in: Theo caùc phaân tích vaø thoáng keâ cuûa Printpromotion thì töø nay ñeán
naêm 2010 saûn phaåm coù möùc taêng tröôûng cao nhaát laø bao bì vaø coù tính oån ñònh
cao Caùc saûn phaåm khaùc coù tyû troïng taêng tröôûng thaáp hôn, ñoù laø do nhu caàu veà
saûn phaåm vaø khuynh höôùng tieâu duøng. Chi phí cuûa bao bì chieám khaù cao trong tyû
troïng saûn xuaát, bao bì khoâng chæ laø nôi chöùa saûn phaåm maø coøn laø caùch cung caáp
thoâng tin vaø laø moät hình thöùc quaûng caùo, vì theá hình thöùc cuûa bao bì luoân phaûi
ñoåi môùi, in aán ñeïp ñeå coù theå gaây aán töôïng vôùi ngöôøi tieâu duøng.
23% 24%
31% 34%
45%
49% 49% 34% 30% 10%
28% 27%
35% 36%
45%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1973 1981 1986 1990 2010
Saûn phaåm cao caáp
Chaát löôïng trung bình
Caùc saûn phaåm reû tieàn
4. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long6
Hình 1.6: Tieâu ñieåm laø thò tröôøng bao bì ñeán 2010
Bieåu ñoà cho thaáy caùc saûn phaåm thoâng thöôøng nhö bao bì meàm, bao bì carton, caùc saûn
phaåm in thöông maïi vaø aán phaåm taêng tröôûng vôùi möùc ñoä thaáp. Rieâng bao bì maøng moät lôùp
coù möùc taêng tröôûng raát cao veà saûn löôïng. Do ñoù vieäc thay ñoåi cô caáu veà saûn xuaát vaø cung
caáp thieát bò cho thò tröôøng naøy ñöôïc chuù troïng raát nhieàu. Töø nhöõng yeâu caàu ñoù thuùc ñaåy xu
höôùng caûi tieán coâng ngheä vaø thieát bò maùy moùc phuïc vuï cho ngaønh In.
• Naâng cao naêng löïc saûn xuaát cuûa thieát bò: Tieâu bieåu cho xu höôùng naøy laø bieán
moät maùy in Offset thaønh moät toå hôïp bao goàm caùc ñôn vò traùng phuû tröôùc in, traùng
phuû sau in, beá caán, ñuïc loã… nhaèm ruùt bôùt thôøi gian saûn xuaát vaø giaûm hö hoûng.
Hình 1.6: Maùy in Offset ñöôïc phaùt trieån theâm caùc thieát bò gia coâng
Maùy in Offset khoâng chæ ñôn thuaàn ñeå in maø coøn cho pheùp thöïc hieän caùc yeâu caàu traùng
phuû ñeå gia taêng giaù trò cuûa saûn phaåm maø khoâng caàn phaûi qua theâm caùc coâng ñoaïn gia coâng
beà maët nhö caùch laøm truyeàn thoáng. Ñieàu naøy laøm taêng tính ña daïng cuûa saûn phaåm in Offset.
Khoâng nhöõng theá noù coøn ñaùp öùng caùc yeâu caàu ngaøy caøng cao cuûa saûn phaåm.
Möïc thoâng thöôøng
Phuû matt taïi ñôn vò cuoái cuøng
Ñoä boùng cao
Heä thoáng saáy khoâ lieân hôïp
Taêng tröôûng ñeán 2010Tạp chí
Báo
Sách
In thöông maïi
Quảng cáo
Bao bì mềm
0 1 2 3 4 5 6
Nhãn decal
Hộp carton
7 8
Nhãn dán
9 10 11
màng một lớp 12 - 15%
3 - 4%
3 - 4%
6 - 8%
0 - 2%
3,8%
2,7%
2,8%
1,8%
3,2%
5. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 7
Hình 1.7: Caùc saûn phaåm in ñoøi hoûi gia coâng traùng phuû
Naâng cao naêng löïc saûn xuaát vaø kieåm soaùt chaát löôïng treân toaøn boä daây chuyeàn saûn xuaát:
Heä thoáng naøy söû duïng maùy tính cho pheùp keát noái caùc coâng ñoaïn tröôùc in – in vaø sau in ñöôïc
kieåm soaùt baèng heä thoáng maùy tính trung taâm.
Thoâng soá cuûa saûn phaåm veà maøu saéc, khoå, caùch gia coâng… ñöôïc thieát laäp trong quaù
trình tröôùc in ñöôïc ñöa xuoáng maùy in ñeå ñieàu chænh maøu saéc cuõng nhö ñöôïc ñöa ñeán maùy
gia coâng thaønh phaåm ñeå thöïc hieän. Trong quaù trình in maùy queùt kieåm soaùt maøu cuûa tôø in
sau ñoù so saùnh vôùi thoâng soá cuûa töø heä thoáng tröôùc in seõ luoân luoân ñieàu chænh maøu treân toaøn
boä vuøng in, ñaûm baûo cho caùc tôø in coù maøu chính xaùc vaø ñeàu maøu treân taát caû saûn phaåm.
Heä thoáng naøy cho pheùp keát noái caùc coâng ñoaïn töø tröôùc in ñeán sau in, ñieàu khieån vaø ñöa
thoâng soá ñeán töøng coâng ñoaïn treân caùc thieát bò cuï theå. Chuùng ta coù theå caøi ñaët tröôùc taát caû
caùc thoâng soá treân maùy xuaát phim, ghi baûn, maùy in, maùy gaáp ñoùng cuoán, beá…. Cho moät saûn
phaåm nhaát ñònh. Taïi moãi coâng ñoaïn thöïc hieän caùc maùy ñôn vò seõ chuyeån thoâng tin ngöôïc laïi
maùy chuû, so saùnh giöõa thoâng soá cuï theå vaø thoâng soá caøi ñaët ban ñaàu. Giaûm bôùt thôøi gian vaø
pheá phaåm.
PostpressPress
Management
Prepress
Prinect
MetaDimension+
PrinectProfile
Tollbox
Prinect
Prepress
Interface
Suprasetter
105MCL
Form
Proofer
Prinect
Prinance
Prinect
Signa
Station
Prinect CP2000
Center
Prinect Auto
Register
SpeedmasterSM
102
Compucut
Prinect FCS
100
Polar137
StahlfolderTH
Stitchmaster ST
400
Prinect
Printready
System
Prinect
Data
Control
Prinect
Image
Control
Prinect
MetaShooter
Production
StahlfolderKH
Hình 1.8: Heä thoáng Prinect kieåm soaùt toaøn boä chu trình saûn xuaát
6. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long8
2. CAÙC THUAÄT NGÖÕ CÔ BAÛN
• In: In laø moät quaù trình sao cheùp (hay laäp laïi) trong ñoù möïc in taùc ñoäng vaøo
Vaät lieäu in theo moät quy trình nhaát ñònh ñeå chuyeån taûi thoâng tin (hình aûnh,
chöõ vieát, hình veõ thoâng qua moät vaät theå mang hình aûnh laøm trung gian (ví duï
nhö baûn in).
• Vaät theå mang hình aûnh trung gian: Laø nôi löu tröõ taát caû caùc yeáu toá thoâng tin
caàn thieát (hình aûnh, chöõ vieát, hình veõ) tieáp xuùc vôùi möïc in, nhaän möïc taïo ra
söï laäp laïi lieân tuïc caùc hình aûnh hay chöõ vieát treân Vaät lieäu in nhôø quaù trình in
(trong thöïc teá coøn noù ñöôïc goïi laø baûn in hay khuoân in).
• Baûn in: Laø coâng cuï truyeàn möïc xuoáng vaät lieäu in hay vaät trung gian ñeå laäp
laïi hình aûnh, chöõ vieát, hình veõ. Moät baûn in coù theå duøng ñeå taïo ra nhieàu taøi
lieäu khaùc nhau.
• Hình aûnh in: Laø thoâng tin ñöôïc cung caáp bôûi toaøn boä caùc phaàn töû in coù treân
baûn in (hình aûnh, chöõ vieát, hình veõ) vaø ñöôïc theå hieän treân vaät lieäu in, laø saûn
phaåm cuûa quaù trình in.
• Phaàn töû in: Laø vuøng nhaän möïc treân baûn in vaø truyeàn möïc ñeán vaät lieäu in hay
vaät trung gian (ví duï: beà maët chöõ, ñöôøng keû, haït trame, caùc loã) trong suoát quaù
trình in.
• Möïc in: laø chaát lieäu mang maøu saéc, theå hieän maøu treân vaät lieäu in thoâng qua
quaù trình in.
• Vaät lieäu in: Laø vaät nhaän caùc hình aûnh in (nhö giaáy, maøng plastic, maøng kim
loaïi....)
• Maùy in: Laø thieát bò thöïc hieän quaù trình in theo moät quy trình cho tröôùc.
• Quy trình in: laø quaù trình taùi laäp laïi thoâng tin theo moät thuû tuïc hay trình töï
nhaát ñònh.
• Tính phaân cöïc: Taát caû caùc PP in ñeàu phaûi baûo ñaûm söï caùch bieät giöõa phaàn
töû in vaø phaàn töû khoâng in treân baûn in, ñaây laø yeáu toá quan troïng ñeå ñaûm baûo
chaát löông hình aûnh caàn in.
• Chu kyø in: Qua moät voøng quay cuûa oáng baûn, truyeàn möïc qua vaät lieäu in.
3. PHAÂN LOAÏI
Döïa vaøo nguyeân taéc söû duïng baûn in ngöôøi ta phaân ra coù hai kyõ thuaät in sau:
Kyõ thuaät in duøng baûn in: Caùc thoâng tin ñaàu vaøo töø nguyeân baûn (nhö slide, film, hình
aûnh, döõ lieäu daïng soá, baûn in, caùc tôø in roài...) ñöôïc chuyeån ñoåi töông öùng qua caùc vaät
theå trung gian roài sau ñoù ñöôïc taùi laäp laïi qua qua trình in vôùi caùc maùy in phuø hôïp.
Kyõ thuaät in naøy ñoøi hoûi phaûi duøng baûn in nhö caùc phöông phaùp in: in phaúng (Offset),
in cao (Typo, Flexo), in loõm vaø in löôùi. Kyõ thuaät naøy cho pheùp in vôùi moät soá löôïng
lôùn caùc tôø in gioáng nhau, muoán thay ñoåi noäi dung caàn phaûi taïo laïi baûn in khaùc. Caùc
phöông phaùp naøy coøn goïi laø caùc phöông phaùp in truyeàn thoáng.
Kyõ thuaät in khoâng duøng baûn in (hay coøn goïi laø NIP (Non – impact printing): Töø
caùc thoâng tin ban ñaàu ñöôïc xöû lyù treân maùy tính vaø in tröïc tieáp sang vaät lieäu in maø
khoâng qua vaät theå trung gian. Kyõ thuaät naøy cho pheùp in vôùi noäi dung cuûa caùc taøi lieäu
in thay ñoåi theo töøng tôø in, coù theå in vôùi soá löôïng lôùn caùc tôø in coù noäi dung khaùc
nhau.
7. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 9
4. CAÁU TRUÙC CHUNG CUÛA MOÄT MAÙY IN
Moät maùy in baát kyø söû duïng cho phöông phaùp in naøo thì ñeàu laø nhöõng tích hôïp cuûa caùc
heä thoáng sau: Heä thoáng cung caáp vaät lieäu, heä thoáng in, heä thoáng saáy, heä thoáng daãn vaø nhaän
vaät lieäu hoaëc keát noái vôùi caùc coâng ñoaïn thaønh phaåm. Caùc heä thoáng naøy coù caùc ñoøi hoûi vaø
yeâu caàu nhö nhau nhöng seõ coù thieát keá hoaøn toaøn khaùc nhau ñeå phuø hôïp cho caùc maùy in
daïng cuoän hay tôø rôøi, phuø hôïp vôùi phöông phaùp loaïi maùy in söû duïng nhö in Offset, in Flexo
hay in OÁng ñoàng….
Heä thoáng cung caáp vaät lieäu
Coù hai daïng: Daïng tôø rôøi vaø daïng cuoän. Phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu sau:
• Cung caáp vaät lieäu oån ñònh trong suoát quaù trình in.
• Coù khaû naêng cung caáp theâm vaät lieäu maø khoâng caàn döøng maùy
• Söû duïng ñöôïc cho nhieàu loaïi vaät lieäu khaùc nhau
Taát caû caùc maùy in duø laø PP in naøo cuõng phaûi coù heä thoáng naøy, noù cho pheùp cung caáp
vaät lieäu oån ñònh vaø lieân tuïc, ñaûm baûo toác ñoä phuø hôïp vôùi toác ñoä in. Vaät lieäu ñöa vaøo ñöôïc
ñònh vò chính xaùc töø ñaàu ñeán cuoái quaù trình in. Heä thoáng naøy ñöôïc thieát keá phuø hôïp vôùi loaïi
maùy in vaø vaät lieäu in.
Caáu truùc cuûa heä thoáng naøy khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo: maùy in cuoän hay maùy in tôø rôøi,
vaät lieäu in laø giaáy hay caùc vaät lieäu khaùc. Moãi loaïi maùy in seõù coù tính ñaëc thuø khaùc nhau.
Heä thoáng caáp
möïc vaø caáp aåm
Heä thoáng caáp giaáy
Nhaän giaáy ra
Trao nhaän giaáy vôùi
heä thoáng khí ñeäm
Cho pheùp caøi ñaët tröôùc caùc
thoâng soá veà khoå in vaø aùp löïc...
Ñôn vò traùng phuû
Thieát bò röûa giaûm thôøi
gian chuaån bò maùy
Hình 1.9: Maùy in Offset tôø rôøi vôùi caùc heä thoáng vaän haønh
Heä thoáng caáp giaáy
Heä thoáng in Heä thoáng laøm khoâ
Heä thoáng nhaän giaáy ra
Hình 1.10: Maùy in Offset cuoän
8. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long10
Moät yeáu toá quan troïng ñeå baûo ñaûm naêng suaát laø noù phaûi cho pheùp khi thay ñoåi cuoän (vôùi
maùy in cuoän) hay thay ñoåi baøn giaáy (vôùi maùy in tôø rôøi) maø maùy in vaãn hoaït ñoäng bình
thöôøng. Haàu heát vieäc cung caáp theâm vaät lieäu cho maùy in ñeàu ôû daïng lieân tuïc (non-stop)
ngay caû khi maùy in hoaït ñoäng ôû toác ñoä cao.
Heä thoáng In
Moät heä thoáng in tieâu bieåu laø caáu thaønh cuûa caùc boä phaän sau: Caáp möïc oån ñònh vaø lieân
tuïc, boä phaän in ñaûm baûo truyeàn möïc toát nhaát maø khoâng laøm hoûng vaät kieäu in, boä phaän caáp
aåm (chæ coù ôû in Offset).
Ñaây laø boä phaän chính ñeå truyeàn hình aûnh leân vaät lieäu in. Bao goàm:
• Coá ñònh baûn in
• Cung caáp möïc
• Taïo aùp löïc ñeå truyeàn möïc
Ñaây laø boä phaän aûnh höôûng lôùn ñeán chaát löôïng in vì noù tröïc tieáp truyeàn möïc vaøo vaät
lieäu in. Vieäc truyeàn möïc phuï thuoäc vaøo aùp löïc in vì theá ñaây laø nôi ñoøi hoûi coù tính chính xaùc
cao nhöng cuõng coù theå ñieàu chænh deã daøng töông öùng vôùi töøng loaïi vaät lieâu in. Boä phaän naøy
goàm heä thoáng caáp möïc ñaûm baûo caáp möïc ñeàu, oån ñònh vaø giöõ caân baèng veà tính chaát cuûa
möïc trong suoát quaù trình in. Noù cuõng cho pheùp ñieàu chænh löôïng möïc cung caáp tuøy theo söï
caàn thieát cuûa baûn in.
Moät yeáu toá quan troïng khaùc laø noù phaûi coá ñònh baûn in, baûo ñaûm caùc ñieàu kieän truyeàn
möïc vaø caùc yeáu toá khaùc (tieáp xuùc vôùi dao gaït, heä thoáng laøm aåm) ôû traïng thaùi beàn vöõng
trong suoát quaù trình in. maët khaùc noù cuõng ñöôïc thieát keá ñeå coù theå thay baûn in moät caùch
nhanh choùng vaø deã daøng khi thay ñoåi saûn phaåm in.
Heä thoáng saáy
Duøng nhieät ñoä ñeå laøm dung moâi trong möïc bay hôi hoaëc kích thích möïc taïo phaûn öùng
Oxy hoùa. TaÏo maøng treân beà maët vaät lieäu. Raát caàn thieát vôùi maùy in bao bì.
Vôùi moãi PP in coù caùc loaïi maùy in töông öùng do ñoù cuõng caàn coù heä thoáng laøm khoâ thích
hôïp. Heä thoáng naøy coøn ñöôïc thieát keá ñeå phuø hôïp vôùi loaïi möïc in töông öùng. Caùc daïng laøm
khoâ thoâng duïng laø Duøng ñeøn UV, IR, duøng khoâng khí noùng, chuøm tia ñieän töû, phun boät …..
Hình 1.11: Ñôn vò in Oáng ñoàng
9. Giaùo
V
heä th
vaäy l
moãi
N
cuøng
cuõng
möïc
thoâng
L
thieát
H
C
maùy
thoáng
daãn c
trình Coâng ng
Vôùi in OÁng
hoáng saáy sö
laø caùc maùy
ñôn vò in laø
Ngöôïc laïi,
g. Heä thoáng
g coù theå ñaë
in daøy thì ñ
g thöôøng. M
Laøm khoâ laø
t keá cuûa maù
Heä thoáng v
Phuï thuoäc
• Vôùi m
• Vôùi m
cuoän
Caáu taïo cuû
in cuoän vaä
g caùc loâ daã
coù gaén theâm
gheä In
g ñoàng coù toá
öû duïng luoà
y in Flexo c
a heä thoáng s
in Offset c
g laøm khoâ d
t heä thoáng
ñöôïc laøm kh
Moät soá maùy
aø moät yeáu t
ay in cuõng n
vaän chuyeån
c loaïi maùy t
maùy in tôø rô
maùy in daïn
n nhoû, saûn p
a boä phaän
t lieäu laø moä
n. Ñoäng löïc
m moto ñoän
oác ñoä in cao
ng khí noùn
cuõng ñöôïc l
saáy baèng ñeø
où möïc ñaëc
duøng UV ha
saáy sau mo
hoâ baèng caù
y in luïa ñöôï
toá quan troïn
nhö saûn phaå
n vaø nhaän v
tôø rôøi hay cu
ôøi noù seõ nh
ng cuoän noù c
phaåm ñaõ caân
naøy hoaøn t
oät baêng daøi
c ñeå keùo baê
ng löïc.
Hình 1.12
o vaø möïc in
ng ñeå laøm b
aøm khoâ baèn
eøn chieáu tia
hôn thì heä
ay IR tuøy th
oãi ñôn vò in
ch phôi tron
c thieát keá th
ng trong Qu
aåm caàn in.
vaät lieïâu in
uoän
aän laïi daïng
coù theå thu v
n beá hoaëc g
toaøn phuï th
ñi xuyeân s
aêng vaät lieäu
: Heä thoáng
n loaõng vì t
bay hôi dun
ng khí noùng
a UV.
thoáng saáy
heo saûn phaå
n neáu in m
ng nhieät ñoä
heâm heä thoá
uaù trình in,
g tôø rôøi nhö
veà theo daïn
gaáp, ñoùng c
huoäc vaøo da
suoát qua caùc
u ñi nhôø söï
Hìn
thoá
giöõ
ra
saáy trong i
Kho
Bieân s
theá sau moãi
ng moâi tron
g, neáu möïc
khoâ ñöôïc ñ
aåm vaø möïc
möïc UV. Tro
bình thöôøn
oáng saáy UV
noù tuøy thuo
ôû ñaàu vaøo.
ng cuoän, tôø
uoán…
aïng maùy in
c ñôn vò in -
tieáp xuùc taï
nh 1.13: Ma
oáng vaän chu
öõa caùc ñôn v
saûn phaåm ñ
n Offset
oa Kyõ thuaät in
soaïn: Cheá Qu
i ñôn vò in ñ
ng möïc. Tö
c in laø möïc
ñaët sau ñôn
in. Ngoaøi r
ong khi in l
ng neáu söû du
V.
oäc vaøo loaïi
.
rôøi, chia th
n cuoän hay
- saáy - ñaàu
i vuøng eùp i
aùy in cuoän v
uyeån giaáy tr
vò in. cuøng
ña daïng
n – Boä moân In
oác Long 11
ñeàu coù moät
öông töï nhö
UV thì sau
n vò in cuoái
ra in Offset
luïa vôùi lôùp
uïng möïc in
i möïc in vaø
haønh nhöõng
tôø rôøi. Vôùi
ra baèng heä
n vaø caùc loâ
vôùi heä
röïc tieáp
heä thoáng
n
t
ö
u
i
t
p
n
g
i
o
10. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long12
Trong khi caùc daïng tôø rôøi, vaät lieäu ñuôïc daãn xuyeân suoát maùy nhôø caùc truïc trung chuyeån
coù gaén caùc “nhíp” ñeã giöõ giaáy, khi nhaän giaáy caùc nhíp naøy keïp chaët laïi, khi truyeàn giaáy qua
OÁng keá tieáp noù môû ra ñeå nhíp cuûa oáng sau nhaän vaø chuyeån giaáy ñi. Caùc hoaït ñoäng naøy phaûi
raát chính xaùc vaø ñoàng boä.
5. ÑAËC ÑIEÅM CHUNG VEÀ COÂNG NGHEÄ
Moãi phöông phaùp in ñeàu coù nhöõng ñaëc tröng rieâng veà thieát bò in, quy trình in cuõng nhö
caùc yeáu toá phuø hôïp vôùi nhöõng lónh vöïc saûn phaåm rieâng. Tuy nhieân duø laø phöông phaùp in
naøo cuõng coù nhöõng ñaëc ñieåm chung veà coâng ngheä nhö vaät lieäu in, cheá taïo khuoân…Vì theá
naém roõ caùc ñieåm chung naøy cho pheùp chuùng ta coù caùi nhìn toång theå hôn cuûa quaù trình in.
Nguyeân vaät lieäu
Phöông phaùp in naøo cuõng söû duïng caùc vaät lieäu in phoå bieán nhö:
• Giaáy
• Maøng Plastic
• Maøng Kim loaïi
Tuy nhieân moãi phöông phaùp in cuõng söû duïng cho nhöõng loaïi vaät lieäu rieâng bieät. Tính
chaát cuûa nguyeân vaät lieäu coù moái lieân heä höõu cô vôùi loaïi möïc in vaø do ñoù noù phuï thuoäc vaøo
thieát bò in. Vôùi caùc loaïi maøng moûng (maøng Plastic, kim loaïi) vaø ôû daïng cuoän thöôøng söû
duïng cho in OÁng ñoàng vaø Flexo. Daïng vaät lieâu giaáy tôø rôøi phaàn lôùn söû duïng cho maùy in
Offset tôø rôøi. Caùc vaät lieäu naëng nhö thieác hay nhöïa taám cho caùc maùy in chuyeân duïng. In
löôùi in ñöôïc haàu heát treân caùc loaïi vaät lieäu vaø hình daïng beá maët ñaây laø öu ñieåm cuûa PP in
naøy.
Giaáy laø vaät lieäu söû duïng ñöôïc cho taát caû caùc phöông phaùp in cuõng nhö ñaùp öùng ñöôïc
haàu heát caùc tieâu chuaån veà in vaø bao bì.
Hình thöùc chuyeån taûi hình aûnh
Taát caû caùc PP in ñeàu coù moät phöông caùch chung ñoù laø
• Caáp möïc cho khuoân in ñoàng ñeàu
• Taùch phaàn töû in vaø phaàn töû khoâng in
• Truyeàn möïc ôû phaàn töû in treân khuoân (baûn in) qua vaät lieäu in baèng caùch tröïc tieáp
hay qua vaät trung gian.
• Möïc in ñöôïc laøm khoâ baèng vaät lyù hay hoùa hoïc baùm vaøo vaät lieäu in nhö moät hình
thöùc löu giöõ thoâng tin.
Hình 1.14: Vaän chuyeån giaáy giöõa
caùc ñôn vò in tôø rôøi baèng oáng
trung chuyeån vaø heä thoáng nhíp baét
11. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 13
Yeáu toá quan troïng ñoái vôùi taát caû caùc phöông phaùp in laø taùch bieät phaàn töû in vaø phaàn töû
khoâng in, truyeàn möïc vaø taùi hieän phaàn töû in treân vaät lieäu in. Caùc hình thöùc in khaùc nhau seõ
coù nhöõng thieát bò phuø hôïp ñeå ñaûm baûo caùc yeáu toá treân.
Cheá taïo khuoân in
Vôùi caùc kyõ thuaät in truyeàn thoáng caàn coù moät baûn in cuï theå, coøn vôùi caùc phöông phaùp in
NIP khoâng caàn thieát phaûi coù baûn in. Tuy nhieân thì duø laø phöông phaùp in naøo cuõng caàn phaûi
qua coâng ñoaïn xöû lyù thoâng tin gioáng nhau töø baøi maãu ñöa vaøo ñeán khi bình trang, chæ töø ñaây
trôû ñi thoâng tin caàn phaûi bieán chuyeån phuø hôïp vôùi phöông phaùp in. Quy trình chung nhö sau:
BAØI MAÃU
Hình aûnh Hình veõ Chöõ
Xöû lyù aûnh Ñoà hoïa Nhaäp döõ lieäu
DAØN TRANG
BÌNH TRANG
RIP
XUAÁT PHIMHEÄ THOÁNG IN GHI BAÛN
(baèng Laser hay khaéc
PHÔI BAÛN
(baèng PP quang hoùa)
IN LASER, IN PHUN
IN OFFSET KTS
IN OFFSET, OÁNG
ÑOÀNG..
THAØNH PHAÅM
Hình 1.15: Sô ñoà quy trình in
12. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long14
Töø sô ñoà cho thaáy raèng duø söû duïng baát cöù phöông phaùp in naøo ñi nöõa thì töø thoâng tin
ban ñaàu (baøi maãu) quy trình xöû lyù cuõng gioáng nhau, khi ñaõ ñöôïc chuaån hoùa vaø ñöa ñeán
phöông phaùp in cuï theå thì quaù trình naøy ñöôïc chia thaønh hai daïng: tröïc tieáp vaø giaùn tieáp.
• Daïng tröïc tieáp (NIP): Thoâng tin ñaõ ñöôïc xöû lyù ñöa ñeán thaúng heä thoáng in, ñöôïc
dieãn dòch theo thieát bò in vaø döõ lieäu naøy cho pheùp ñieàu khieån heä thoáng in (nhö in
Laser hay in phun). Moät hình thöùc khaùc söû duïng daïng döõ lieäu soá truyeàn tröïc tieáp
ñeán maùy laø in Offset khoâ, trong ñoù baûn in Silicone ôû daïng troøn ñöôïc ghi döõ lieäu
baèng tia laser, khi in noù nhaän möïc vaø truyeàn xuoáng giaáy. Caùc daïng in naøy cho
pheùp in nhieàu baûn in coù noäi dung thay ñoåi lieân tuïc
• Daïng giaùn tieáp (Caùc PP in truyeàn thoáng): Baét buoäc phaûi söû duïng baûn in, maø
chuùng ta goïi laø baûn in Offset, OÁng ñoàng, Flexo… Ñeå taïo ra caùc baûn naøy coù hai
caùch. Phöông thöùc phoå bieán vaø laâu ñôøi laø xuaát qua phim (theo yeâu caàu cuûa töøng
PP in) sau ñoù truyeàn qua baûn in baèng phöông phaùp quang hoùa. Caùch thöù hai laø söû
duïng coâng ngheä ghi baûn tröïc tieáp, döõ lieäu töø maùy tính ñöa ra seõ ñieàu khieån ñaàu
khaéc (khaéc baûn cô khí) hay ñaàu ghi laser (ghi baûn Offset) ñeå ñöa thoâng tin leân
baûn.
Nhö vaäy, roõ raøng laø duø chuùng ta caàn in baát kyø saûn phaåm naøo vôùi phöông phaùp in ñöôïc
choïn löïa thì caùc coâng ñoaïn ñaàu vaøo ñeàu nhaát thieát phaûi thöïc hieän nhö nhau vaø trong phöông
thöùc taïo khuoân in chuùng ta cuõng chæ taïo khuoân in cho caùc kyõ thuaät in truyeàn thoáng baèng moät
trong hai phöông thöùc laø ghi baûn tröïc tieáp vaø quang hoùa.
Khaû naêng phuïc cheá hình aûnh
Taát caû caùc phöông phaùp in ñeàu coù theå söû duïng ñeå phuïc cheá laïi hình aûnh. Tuy nhieân
hình thöùc cuûa moãi phöông phaùp in laïi khaùc nhau vì theá khaû naêng taùi hieän laïi taàng thöù cuõng
raát khaùc nhau. Vì vaäy ñeå taän duïng öu ñieåm cuûa taát caû caùc PP in xu höôùng hieän nay laø keát
hôïp nhieàu coâng ngheä treân cuøng moät maùy in.
Moãi PP in ñeàu coù öu theá rieâng cuûa mình vaø ñöôïc söû duïng sao cho toát nhaát trong vieäc
phuïc cheá hình aûnh. PP in löôùi coù öu theá cho lôùp möïc in raát daøy phuø hôïp cho in phuû beà maët,
ñoä daøy maøng möïc phuø hôïp cho caùc saûn phaåm in ngoaøi trôøi, nhöng laïi haïn cheá trong vieäc in
caùc hình aûnh coù taàng thöù do giôùi haïn veà ñoä phaân giaûi cuûa löôùi in.
In Offset cho pheùp in caùc hình aûnh vôùi ñoä phaân giaûi cao vôùi lôùp möïc moûng neân ñöôïc söû
duïng roäng raõi ñeå in caùc aán phaåm cao caáp. In Flexo do giôùi haïn cuûa PP in cao vaø baûn in
meàm neân ñöôïc öa chuoäng cho saûn phaåm bao bì. In oáng ñoàng cho pheùp phuïc cheá taàng thöù
raát toát nhöng laïi haïn cheá do giaù thaønh cao vaø phaûi in vôùi soá löông lôùn. Tuy nhieân vôùi söï
phaùt trieån Coâng ngheä hieän nay caùc PP in ñeàu coù khaû naêng in caùc saûn phaåm coù chaát löôïng
cao, yeáu toá löïc choïn caàn phaûi caân nhaéc ñeán giaù thaønh.
Vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa bao bì trong töông lai cuõng nhö nhaèm ñaùp öùng söï taêng
tröôûng cuûa caùc saûn phaåm cao caáp, cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä. Caùc PP in khoâng
coøn laø söï taùch bieät nöõa maø noù ñöôïc tích hôïp chung laïi ñeå taän duïng taát caû caùc öu ñieåm cuûa
töøng PP in.
Caùc coâng ñoaïn keát noái tieâu bieåu nhö:
- Phuû keo tröôùc vaø sau in.
- In Offset.
- In OÁng ñoàng
- In Flexo.
- In Rotary screen (in löôùi daïng cuoän)
- Gheùp moät hay nhieàu lôùp.
13. Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 15
- Beá, caán hoäp, nhaõn haøng.
- Chia cuoän, ñuïc loå.
- EÙp nhuõ noùng/ laïnh.
- Taïo vaân.
Moät heä thoáng in coù theå laø söï tích hôïp cuûa nhieàu thaønh phaàn nhö In Offset, in flexo, in
OÁng ñoàng, in löôùi vaø in NIP. Noù cho pheùp in caùc saûn phaåm hình aûnh thoâng thöôøng keát hôïp
vôùi traùng phuû töøng phaàn hay toaøn phaàn, in maõ vaïch, soá nhaûy… cho pheùp nhieàu löïa choïn raát
ña daïng.
GGaalllluuss// AArrssoommaa RR 220000 TTCCSS 225500 RRCCSS 333300 EEMM 228800 EEMM 226600 EEMM 441100 EEMM 551100 KKMM
551100
OOffffsseett
LLeetttteerrpprreessss
UUVV--FFlleexxooggrraapphhyy
WWBB--FFlleexxooggrraapphhyy
RRoottaassccrreeeenn
Hình 1.16: Keát hôïp nhieàu phöông phaùp in treân maùy moät maùy in
