2. FĠZĠK NEDĠR ?
Fizik ; Mekanik, elektrik, manyetizma,
optik, termodinamik, atom fiziği,
nükleer fizik ve katı hal fiziği gibi alt
alanlarla ilgilenen bir bilim dalıdır.
3. Fiziğin YaĢamımızdaki Yeri
Yaşarken yaptıklarımızı şöyle kaba başlıklarla
anımsarsak fiziğin yaşamın ta kendisi olduğunu
da görmüş oluruz. Yaşamak için yaptıklarımıza
baktığımızda.;
Soluk alıp vermek, beslenmek, hareket etmek, iş
yapmak, enerji harcamak ve diğerleri ile
gündemdeki konular, global ısınma, nehirlerin,
denizlerin kirlenmesi, cep telefonu, yazıcı,
bilgisayar, uydular, uzay araçları ve daha nice
aklınıza gelen konular fiziğin de konusudur. Fizik
konularını canlı ve cansız doğadan alır. Doğada
gerçekleşen olayları matematiksel olarak
ifadelendirmeye çalışır.
4. Fiziğin Doğası
Önceleri insanoğlu, güneş battığında ve yeryüzü
karanlığa gömüldüğünde “ güneşin yarattığı etki “
den korkuyordu. Daha sonra ayın karmaşık
hareketinin nedenlerini öğrenmeye uğraştı.
Güneş tutulmaları yarın havanın nasıl olacağından
çok daha kolay kestirmeye başlandı. Yeryüzünde
ilk dinozorun ortaya çıkmasından çok önce ay
gezegenimizin çevresinde dolanıyordu. Küçük bir
ay sayabileceğimiz insan yapısı bir uydu
pervanesiz, jet motorsuz ya da kanatsız, küremiz
çevresinde uzun bir süre dolanabilir.
Acaba uydular nasıl hareket ediyorlar? Kendi
uydumuzu nasıl yapabiliriz? Aya nasıl gidebiliriz?
5. Fizik böyle soruları cevaplandırmamızı sağlar.
Bize önceden kestirme ve düzenleme gücü
verir ve bilinmeyenin derinliğine inmemize,
onu anlamamıza yardımcı olur. Fizikte
öğrendiklerimizden yararlanarak yeni şeylerin
ortaya çıkması sağlanır. Bulunan yeni
cevaplarla her zaman yeni sorular da ortaya
çıkmaktadır. Eğer fizik kavramları
kullanılmamış olsaydı; bu tür sorulardan bir
çoğu hiçbir zaman sorulmamış olurdu.
6. Fizikte her türden araç ve gereçler kullanılır.
İnsanoğlunun hemen hemen tüm yaşantı ve
davranışlarında olduğu gibi, fizikçinin ana aracı kendi
merakıdır. Sonra, düşündüklerini, yaptıklarını ve yapmak
istediklerini kendisine ve başkalarına açıklamak, anlatmak
için bir dil gereklidir. Nicelik ve bağıntıların özel, çok
açık, elastik ve evrensel dili olarak düşünebileceğimiz
Matematik de fizikçinin çantasındaki araçlardan biridir;
bu arada kendi gözleri, kulakları ve elleri de gerçekten
çok önemlidir. O, bunları anlamaya ve denetimi altına
almaya uğraştığı dünyasında olan bitenlere ilişkin bilgileri
toplamakta kullandığı ilk aygıtlar olarak görür. Sonra,
duyu organlarına yardımcı olmak ve bazen incelemek
istediği özel ortamları yaratmak amacıyla bir çok değişik
türden araçlar, aygıtlar ve makineleri kullanması gerekir.
7. Fiziğin Alt Alanları
1. Mekanik
Kuvvet ve hareket ile bunlar arasındaki enerji ilişkilerini inceler.
Dalgaların oluşmasından makinelerin çalışma prensiplerine kadar
çok geniş bir uğraş alanı vardır.
2. Elektrik
Maddenin yapısındaki elektron ve protonların sahip olduğu
elektrik yükleri ile bunların neden olduğu elektrik alan ve
elektriksel kuvvetleri konu edinir. Yıldırımlardan elektrikli ev
aletlerine kadar çok geniş bir uygulama alanı vardır.
3. Manyetizma
Dünyanın manyetik alanını, manyetik maddelerin ve elektrik
akımından oluşan manyetik alanı inceler. Hızlı trenlerin ve
telefondaki seslerin iletilmesinde manyetizma alanının ortaya
koyduğu bilgilerden yararlanılır.
8. 4. Optik
Işığın davranışı ile aydınlanma, gölge oluşumu, yansıma ve kırılma gibi ışık
olaylarını inceler. Gözün görmesinden renklerin oluşumuna kadar birçok olay
optiğin uğraş alanına girer. Astronomide yeni gezegenlerin, yıldızların,
galaksilerin keşfedilmesinde ve davranışlarının incelenmesinde, tıpta görme
kusurlarının düzeltilmesinde optik alanında elde edilen bilgileri kullanılır.
5. Termodinamik
Temelde ısı olaylarını ve enerjinin ısı ile ilgili kısmını inceler. Suyun
kaynamasından buzulların erimesine kadar ısı ile ilgili konularla ilgilenir.
6. Atom Fiziği
Fiziğin, maddeyi oluşturan atomları, atomların yapısını ve özelliklerini, atomların
birbirleri ile ilişkilerini inceleyen bir daldır.
7. Nükleer Fizik
Atomu meydana getiren çekirdeğin özellikleri ve birbirleri ile yaptıkları
etkileşmeleri inceleyen fizik dalıdır. Atom bombası gibi zararlı uygulamaları
geliştirmiş olsa da radyasyondan korunma yollarını öğretir ve günümüzde enerji
üretiminde vazgeçilmez bir yeri vardır.
9. 8. Katı hal Fiziği
Yoğun haldeki maddelerin, elektriksel, manyetik, optik ve
esneklik özelliklerini inceler. Yapılarında gözlenen simetri,
daha kolay inceleme ortamı oluşturduğu için özellikle
kristal özelliğe sahip olan maddeleri inceler. Elektroniğin
teorisini oluşturur.
10. GÖZLEM
Duyu organları ve araç gereçlerle yapılan
incelemeye gözlem denir.
11. GÖZLEM
NİTEL GÖZLEM NİCEL GÖZLEM
Nitel Gözlem: Bir ölçme aracı kullanmadan sadece
duyu organları ile yapılan gözlemdir.
Nicel Gözlem: Duyu organlarımızla birlikte ölçü
aleti kullanılarak yapılan gözlemdir.
12. TEMEL BÜYÜKLÜKLER
Matematiksel olarak tanımlanmamış, yani başka
büyüklükler yardımıyla ifade edilmeyen
büyüklüklere Temel büyüklükler denir.
ELEKTRİK AKIM MADDE
BÜYÜKLÜK ADI UZUNLUK KÜTLE ZAMAN SICAKLIK IŞIK ŞİDDETİ
ŞİDDETİ MİKTARI
SEMBOLÜ l m t İ T I n
BİRİMİ Metre Kilogram Saniye Amper Kelvin Candela mole
KISALTILMIŞ
m Kg s A K cd mol
SEMBOLÜ
13. TÜRETĠLMĠġ BÜYÜKLÜKLER
Türetilmiş Büyüklükler : matematiksel olarak
tanımlanmış, yani başka büyüklükler yardımı ile
ifade edilebilen büyüklüklere Türetilmiş
Büyüklükler denir.
BÜYÜKLÜK ELEKTRİK GÜÇ AYDINLANMA
KUVVET HIZ İVME İŞ
ADI YÜKÜ MİKTARI ŞİDDETİ
SEMBOLÜ F V A Q W P E
BİRİMİ N m/s m/s2 C J Kg. m2/s3 Cd/m2
14. FĠZĠKTE MODELLEME
Bir olayı açıklamak ve
üzerinde düşünmeyi
kolaylaştırmak için
modelleme yapılır.
16. Ünlü Fizikçilerin Sözleri
Albert Einstein
Sadece iki şey sinirsizdir, evren ve
insan oğlunun ahmaklığı, ilkinden o
kadar da emin değilim.
Çok zeki olduğumdan değil, sadece
sorunların üstünde daha çok
duruyorum.
17. Isaac NewtoN
Yıldızların hareketlerini hesaplayabilirim ancak insanların
deliliklerini değil.
Biz düĢüncelerimiz değiliz, biz düĢüncelerimizin
düĢüncesiyiz.