1. การแก้ไขและฟื้ นฟูระบบไฟฟ้ ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์ หลังวิ กฤติ น้าท่วม
ในสถานการณ์ท่น้ าท่ วมหนักในหลายพื้น ที่ของประเทศไทย ก่อให้เกิดความเสียหายอย่าง
ี
รุนแรงอย่างไม่เคยเกิดขึนมาก่อนในรอบหลายสิบปี ซึ่งภาวะน้ าท่วมส่ง ผลต่อเครื่องจักรกลและอุปกรณ์
้
ภายในโรงงานทีไม่สามารถขนย้ายได้ทน จึงได้รบความเสียหายคิดเป็นเงินมูลค่ามหาศาล โดยเฉพาะ
่ ั ั
ปจ จุบน เครื่องจักรและอุปกรณ์ ส่ วนใหญ่ จ ะใช้ร ะบบไฟฟ้าและระบบอิเลคทรอนิกส์ควบคุม น้ าและ
ั ั
ความชื้นเป็นภัยที่ร้ายแรงต่อเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่าง ๆ ทาให้โลหะเกิดการสึกกร่อน ชารุดเสียหาย
หลุดหลวมเป็นสนิม อุปกรณ์เสื่อมสภาพ ส่งผลกระทบต่อสภาพการใช้อย่างปลอดภัย การแก้ไขและฟื้นฟู
ระบบไฟฟ้ากาลังและเครื่องจักรกลในกระบวนการผลิตจึงควรเร่งดาเนินการ เพื่อให้โรงงานอุตสาหกรรม
สามารถกลับมาผลิตสินค้าได้ตามเดิม ซึ่งต้องมีการวิเคราะห์ ตรวจสอบ ซ่อมแซม รวมถึงต้องเปลี่ยน
ชินส่วนใหม่หรืออุปกรณ์ใหม่เพื่อทาให้ระบบไฟฟ้ากาลังและกระบวนการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรม
้
สามารถทางานได้อย่างปลอดภัยและถูกต้อง โดยกระบวนการเตรียมการก่อนน้าท่วมและการฟื้นฟูระบบ
ไฟฟ้ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์ สรุปเป็นแนวทางได้ดงนี้
ั
1. การประเมินสถานการณ์ ความรุนแรงของปัญหาและการเตรียมการป้ องกันก่อนน้าท่วม
การประเมินสถานการณ์ก่อนเกิดน้ าท่วม โรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่เตรียมการป้องกันได้ก่อน
บางส่วนแล้ว และทราบล่วงหน้ าแล้วว่าจะเกิดเหตุการณ์ น้ าท่ วม แต่อาจประเมินสถานการณ์ และ
ผลกระทบไม่ครอบคลุมเพียงพอ ซึงสถานประกอบการควรมีการเตรียมความพร้อม ดังนี้
่
- ควรจัดเก็บ ขนย้ายวัตถุดบ ผลิตภัณฑ์ สารเคมี ต้องมีการเก็บสารไวไฟ หรือสารเคมีอ่น ๆ ให้
ิ ื
อยูในพืนทีทน้าท่วมไม่ถง เช่น ก๊าซโซลีน เชื้อเพลิงเหลวทินเนอร์ และต้องทาความสะอาดภาชนะและ
่ ้ ่ ่ี ึ
บริเวณทีมของเหลวจุดติดไฟได้เก็บไว้ในสถานที่ท่มการถ่ายเทอากาศดี เก็บของเหลวที่จุดติดไฟได้ให้
่ ี ี ี
ห่างจากแหล่งความร้อน
- การหยุดเดินเครื่องจักร ตัดกระแสไฟฟ้า หากน้ าท่วมอาคารโรงงานควรจะปิ ดเมนเบรกเกอร์
หรือกล่องฟิวส์เพื่อปิดระบบไฟฟ้าของโรงงาน ไม่ให้มกระแสไฟฟ้าไหลในระบบ ซึงจะช่วยลดอันตรายแก่
ี ่
ผูอยูอาศัย ผูปฏิบตงาน และแก้ปญหาจากไฟฟ้าลัดวงจรได้
้ ่ ้ ั ิ ั
- ห้ามใช้เครื่องให้ความร้อนทีใช้เชือเพลิงอื่นแทนไฟฟ้าเปาแห้งเสือผ้า หรืออุปกรณ์ตกแต่งบ้าน
่ ้ ่ ้

2. - ระวังการใช้เทียนไขและควรให้เปลวไฟห่างจากวัสดุทตดไฟได้และเด็ก
่ี ิ
- ไม่ละลายท่อที่มน้ าแข็งเกาะ ด้วยการเป่าด้วยเปลวไฟ หรือให้สมผัสเปลวไฟ แต่ให้ใช้น้ าร้อน
ี ั
่ ่
หรือใช้เครื่องเปาทีได้มาตรฐาน
- แนวคิดการป้องกันเครื่องจักรจากน้ าท่ วม ควรสร้างภาชนะที่ภายในสามารถกักอากาศไว้ไ ด้
ครอบเครื่องจักร โดยต้องยึดตรึงภาชนะนี้กบพื้น เพื่อเอาชนะแรงพยุงตัวของอากาศ อากาศภายใน
ั
ภาชนะจะกันไม่ใ ห้น้ าเข้าไปใต้ภาชนะได้ จึง เป็ น การป้องกัน น้ าท่วมเครื่องจักรแบบไม่ต้องขนย้าย
เครื่องจักรหนี
-
machine vessel.png (20.03 KB) - View: 23 times
2. จัดตังคณะกรรมการความปลอดภัยของโรงงาน
้
ทางโรงงานควรจัดตังทีมหรือทีมทีมอยูแล้วเป็นคณะกรรมการความปลอดภัย อาชีวอนามัยและ
้ ่ ี ่
สิงแวดล้อมในการท างานของสถานประกอบการ โดยทีมงานต้องวิเคราะห์ความปลอดภัยของสถาน
่
ประกอบการ และทาการบ่งชีอนตรายทีมอยู่ โดยดาเนินการอย่างรอบคอบ มีภาระหน้าที่ ดังนี้
้ ั ่ ี
 การควบคุมและป้องกันการประสบอันตรายจากการเข้าฟื้นฟูสถานประกอบการ
 การสารวจจุดอันตรายและจุดความปลอดภัย
 การจัดทาข้อบ่งชีถงจุดอันตรายและประเมินความเสียง
้ ึ ่
 การวางระบบรายงานสภาพการทางานทีไม่ปลอดภัย
่
 การเฝ้าระวังและตรวจประเมินระบบ
 การประเมินผลการดาเนินงานด้านความปลอดภัยในการทางาน
 การประชุม ประสานงานกับผูประกอบการหน่วยต่าง ๆ และการติดตามอย่างใกล้ชด
้ ิ

3. 3. การสารวจความเสียหาย
เจ้าหน้ าที่ความปลอดภัยในสถานประกอบการต้องควบคุมพื้น ที่ทงหมดก่อน เพื่อดาเนินการ
ั้
ติดตามความปลอดภัยของโรงงาน จนกระทั ่งเห็นว่าปลอดภัยจึงส่ง มอบพื้นที่ให้ส่วนที่ร บผิดชอบเข้า
ั
ดาเนินการต่อไป การสารวจความเสียหายของเครื่องจักรและอุปกรณ์จากภัยน้าท่วม มีแนวทางดังนี้
- การสารวจความเสียหายโดยการรวบรวมแบบและเอกสารที่เกี่ยวข้องที่มอยู่ โดยใช้การเดิน
ี
สารวจ (Walkthrough) การสารวจต้องดาเนินการโดยเจ้าหน้าทีทมความรู้และประสบการณ์ของโรงงาน
่ ่ี ี
อุตสาหกรรมนัน ซึ่งตรวจดูสภาพความเสียหายในขันตอนนี้เป็นเพียงขันตอนเบื้องต้น (Preliminary)
้ ้ ้
เท่านัน การเข้าใจความเสียหายรวมทังหมดได้ ต้องรวมถึงการถอดประกอบ (Disassemble) อุปกรณ์ ท่ี
้ ้
ติดตังอยูในโรงงานอุตสาหกรรม ซึงจะช่วยในการวางแผนกาลังคน (Man–power) และกาหนดแผนงาน
้ ่ ่
เบืองต้น (Preliminary Schedule) ของงานซ่อมบารุง
้
- มาตรการด้ า นความปลอดภั ย ในการปฏิ บ ัติ ง าน ได้ แ ก่ ขัน ตอนติ ด ป้ าย และล็ อ ก
้
Lockout/Tagout) ทดสอบก่อนสัมผัสอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือจุดที่มไฟฟ้า (Test Before Touch) และการต่อ
ี
ลงดินก่อนทางาน (Applying Safety Ground)
- จัดหาอุปกรณ์ ป้องกัน อัน ตรายส่วนบุคคล (Personal Protective Equipment: PPE) เช่ น
รองเท้ายาง เครื่องช่วยหายใจ หน้ากากกันฝุ่น ถุงมือยาง หมวกนิรภัย อุปกรณ์ตรวจสอบก๊าซรั ่วชนิด
พกพา เป็นต้น
- การจัดเตรียมเครื่องกาเนิดไฟฟ้าสารองและระบบการจ่ายไฟชั ่วคราวเป็นอีกกรณีทมความสาคัญ
่ี ี
มากในการกู้ภย เมื่ออุทกภัยผ่านไปแล้วสิงแรกที่โรงงานอุตสาหกรรมต้องการก็คือไฟแสงสว่างและ
ั ่
เครื่องสูบน้ า อุปกรณ์ทงสองอย่างนี้ต้องการไฟฟ้ากาลังจากเครื่องกาเนิดไฟฟ้าสารองและระบบจ่าย
ั้
พลัง งานไฟฟ้าชั ่วคราว มีข้อแนะนาที่สาคัญก็คอห้ามจ่ายไฟผ่านระบบจ่ายพลังงานไฟฟ้าถาวรของ
ื
โรงงานอุตสาหกรรมในทันที ในกรณีท่ต้องใช้มอเตอร์ในการขับเครื่องสูบน้ า ก็ให้จ่ายไฟฟ้าด้วยเครื่อง
ี
กาเนิดไฟฟ้าสารองผ่านตู้ควบคุมมอเตอร์แบบชั ่วคราว ติดตังอยู่ใกล้กบมอเตอร์พร้อมติดป้ายระบุว่า
้ ั
มอเตอร์ชุดนี้รบไฟชั ่วคราว “This Equipment is Supplied by Temporary Power”
ั
4. จุดตรวจสอบเครื่องจักรและอุปกรณ์ที่มีโอกาสเสียหายจากน้าท่วม
 โครงสร้างอาคารและพืนทีปฏิบตงาน
้ ่ ั ิ
 ระบบไฟฟ้ากาลังและตูควบคุม
้
 ระบบปมลมและท่อลม
ั๊
 ระบบควบคุมเครื่องจักร ระบบอิเลคทรอนิกส์
 ระบบไฮดรอลิกส์และนิวเมติกส์
 ระบบฐานข้อมูล
 เครื่องมือตรวจสอบและเครื่องมือควบคุมคุณภาพต่าง ๆ

4. 5. การจัดทารายละเอียดข้อบกพร่อง ความเสียหายของระบบไฟฟ้ ากาลัง เครื่องจักรและ
อุปกรณ์
การจัดทารายละเอียดของระบบไฟฟ้ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์เป็นเอกสาร ซึงเป็นสิงสาคัญมาก
่ ่
ถือเป็ นกุญ แจสู่ความสาเร็จ ของการซ่อมคืนสภาพ รายละเอียดของอุปกรณ์ ทุกชิ้นต้องถูกจัดท าเป็ น
เอกสารก่อนทีจะถูกถอดประกอบ รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายออกจากสถานที่ตดตังเพื่อให้แน่ ใจว่าเมื่อนา
่ ิ ้
กลับมาติดตังใหม่อีกครังจะติดตังได้อย่างถูกต้อง การจัด ท าเอกสาร รายละเอียดต่าง ๆ มีขนตอน
้ ้ ้ ั้
ดังต่อไปนี้
* ติด ป้ ายหมายเลข (Tagging) ชิ้น ส่ ว นทุ ก ชิ้น ของอุ ป กรณ์ ไ ฟฟ้ าและเครื่อ งจัก ร
* ทาเครื่องหมาย (Labeling) อุปกรณ์ทุกชิน ้
* ถ่ายรูปดิจตอลของอุปกรณ์ทุกชิน
ิ ้
* สังเกตไดอะแกรมของชินส่วนแต่ละชินของอุปกรณ์ให้ถูกต้องลงในแบบของอุปกรณ์นน ๆ
้ ้ ั้
* กรอกรายละเอียดของอุปกรณ์ ลงในแบบฟอร์มเพื่อเป็นหลักฐานในการติดตามหรือตามหา
(Tracking Form)
* จัดเก็บไฟล์รปภาพดิจตอลลงในแหล่งเก็บข้อมูลกลาง
ู ิ
* จัดทาระบบจัดเก็บเอกสารเพื่อจัดเก็บแบบของอุปกรณ์ให้เป็นระบบเพื่อสามารถค้นหาและ
นามาใช้งานได้อย่างรวดเร็ว
* รวบรวม Equipment Tracking Form ทีกรอกรายละเอียดแล้ว และจัดทาเป็นเอกสารควบคุม
่
(Controlled Copy)
* บริหารและจัดการเอกสารส่งออก (Shipping Document) ให้เป็นระบบ
- การติดป้ ายหมายเลขกับ อุ ป กรณ์ ทุ ก ชิ้น และกรอกรายละเอีย ดที่เ กี่ย วข้อ งทัง หมดรวมถึง
้
Sequence Number, รายละเอียดของอุปกรณ์ , Plant Identification Number, วันที่, หมายเลขห้อง (ที่
อุปกรณ์ตดตังอยู่) เช่น รับไฟจากแหล่งจ่ายไฟใด กรอกข้อมูลดังกล่าวให้อ่านออกและติดป้ายเข้ากับ
ิ ้
อุปกรณ์ไฟฟ้าให้แน่ นหนาด้วย Tie Wrap (ไม่ใช้เชือก) การทาสัญลักษณ์สายคอนโทรลทังหมดด้วย ้
หมายเลข (Wire Number) และสายไฟฟ้ากาลังทังหมดด้วยเทปสีแสดงเฟส (ประเทศไทยใช้ สีดา แดง
้
น้าเงิน ขาว แทน เฟส A, เฟส B, เฟส C และสายนิวตรอล) ต้องมั ่นใจว่าได้ทาสัญลักษณ์ไว้ท่ปลายสาย ี
ทังสองด้านเพื่อจะได้เข้าสายได้ถูกต้องในภายหลัง
้
- เมื่อติดป้ายอุปกรณ์ต่าง ๆ และทาสัญลักษณ์ครบถ้วนแล้ว ก็ให้ถ่ายรูปชิ้นส่วนอุปกรณ์แต่ละชิ้น
จานวนสองรูป รูปแรกให้ถ่ ายติดป้ายหมายเลข (Identification Tag) ไว้ด้วย ต้องถ่ ายรูปให้เ ห็น
รายละเอียดบนป้ายอย่างชัดเจนและอ่านได้ รูปทีถ่ายได้ตองชัดเจน รูปถ่ายรูปทีสอง ต้องการถ่ายเจาะให้
่ ้ ่
เห็น รายละเอียดพร้อมทัง เห็น สัญ ลักษณ์ ท่ท าได้อย่างชัดเจนด้วย รูปถ่ ายรูปที่ส องนี้ไ ม่ต้องมีป้าย
้ ี
หมายเลขเพราะจะไปบังรายละเอียดทีตองการเห็น
่ ้
- ขันตอนต่อไปก็คอการสเกตอุปกรณ์ พร้อมไดอะแกรมที่เกี่ยวข้องลงบนแบบ (Drawing Sheet)
้ ื
พร้อมทังใส่รายละเอียดที่เกี่ยวข้อง เช่น หมายเลขงาน, ชื่องาน, แหล่งจ่ายไฟ, หมายเลขวงจรไฟฟ้า,
้

5. Sequence Number, หมายเลขเครื่องจักร, ชื่อเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ ไ ฟฟ้า, ช่ างเทคนิ คที่จด
รายละเอียดนี้ และวันทีทบนทึก
่ ่ี ั
- หลังจากได้บนทึกรายละเอียดที่เกี่ยวข้องทังหมดของอุปกรณ์เรียบร้อยแล้ว ผู้จดการนโยบาย
ั ้ ั
คุณภาพ (QA /QC Manager) หรือผู้จดการโครงการต้องทาการตรวจสอบรายละเอียดที่บนทึกได้ใน
ั ั
เอกสารต่าง ๆ ทังหมดว่าถูกต้องแม่นยาหรือไม่ หากพบข้อสงสัยหรือไม่แน่ ใจ ต้องตรวจสอบ แก้ไขให้
้
ถูกต้องทันที เมื่อเอกสารบันทึกข้อมูลได้รบการรับรองแล้ว เครื่องจักรและอุปกรณ์กพร้อมที่จะถูกถอด
ั ็
ประกอบ รือถอน เคลื่อนย้ายเพื่อทาการซ่อมบารุงในขันตอนต่อไป
้ ้
รูปแสดง การจัดทารายละเอียดของอุปกรณ์เป็นเอกสาร ให้สามารถอ่านรายละเอียดบนป้ายได้อย่างชัดเจน
รูปแสดง การเก็บข้อมูลภาพถ่ายเพิมเติมโดยไม่มป้ายหมายเลขเพื่อต้องการถ่ายภาพเจาะรายละเอียดให้
่ ี
เห็นการเข้าสายไฟฟ้ารวมถึงสามารถใช้ภาพนี้เป็นภาพอ้างอิงภายหลังได้

6. 6. การปรับสภาพพื้นที่ภายในโรงงานเบืองต้น ้
หลังจากได้รบพืนทีทปลอดภัย ส่วนที่รบผิดชอบควรเข้าไปปรับสภาพพื้นที่ในโรงงานเบื้องต้น
ั ้ ่ ่ี ั
โดยมีรายละเอียดการดาเนินการ ดังนี้
- เบืองต้นจะเน้นทาความสะอาดภายในอาคารและพืนทีปฏิบตงานให้แห้งสนิท ไม่มพนทีทมน้าขัง
้ ้ ่ ั ิ ี ้ื ่ ่ี ี
หรือเปียกน้า ระบายน้าทีขงอยู่ เคลื่อนย้ายพรหม เฟอร์นิเจอร์ท่ีเปียกน้ า และทาให้แห้งด้วยการระบาย
่ ั
อากาศก่อนทีจะติดตังไฟฟ้าใหม่
่ ้
- โรงงานทีมโครงสร้างเป็นไม้ ควรปล่อยทิงไว้ให้แห้งสนิทก่อน แล้วจึงสารวจดูความเสียหายก่อน
่ ี ้
เริมซ่อมแซมและทาสีใหม่ ในส่วนของประตูไม้ หากเกิดการเอียงหรือผิดรูปไปจากการแช่น้ านาน ให้หา
่
อุปกรณ์มาค้ายันช่วยรับแรง หรือถอดออกแล้วนาไปตากแดด รอจนความชื้นระเหย แล้วค่อยนากลับมา
ใช้งานตามปกติ
- สารวจตรวจบานพับ รูกุญแจ และลูกบิด ทาการเช็ดน้ าออกให้แห้งสนิท แล้วค่อยขัดส่วนที่เป็น
สนิม จากนันจึงใช้น้ายาหล่อลื่นชโลมตามจุดรอยต่อต่าง ๆ
้
- ตรวจสอบท่อ วาวล์ ซีล และข้อต่อของก๊าซ LPG ให้อยูในสภาพทีปลอดภัยในการใช้งาน คือ ไม่
่ ่
หลุดหลวม ชารุด เป็นสนิม
- ตรวจสอบระบบท่อส่งน้า ระบบประปาภายในอาคารโรงงานที่อาจมีรอยแตกและรั ่วซึม สุดท้าย
แล้วก็ทาความสะอาดโรงงานตามจุดต่าง ๆ และเช็คอุปกรณ์ทุกชนิดทีหนีน้าไม่พ้น เพื่อป้องกันอันตราย
่
และเพื่อสุขภาพทีดของพนักงานในโรงงาน
่ ี
- หากหัวน้าดับเพลิงตังอยูใกล้โรงงานของท่าน ต้องจัดการไม่ให้มสงกีดขวางเพื่อหน่ วยดับเพลิง
้ ่ ี ิ่
สามารถเข้าถึงได้โดยสะดวก
7. การรือถอนเคลื่อนย้ายระบบไฟฟ้ ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์เพื่อซ่อมแซม
้
การรื้ อ ถอนและเคลื่ อ นย้ า ย ระบบไฟฟ้ าก าลั ง เครื่ อ งจัก รและอุ ป กรณ์ (Equipment
Removal) เป็นขันตอนของการนาอุปกรณ์ หรือเครื่องจักรออกจากสถานที่ตดตังเพื่อทาการซ่อมบารุ ง
้ ิ ้
รวมถึงเตรียมสถานทีสาหรับติดตังอุปกรณ์ใหม่ ชินส่วนใหม่ หรือเครื่องจักรใหม่ด้วย มีรายละเอียดการ
่ ้ ้
ดาเนินการ ดังนี้
- การดาเนินงานในแต่ละวันผู้ปฏิบตงานต้องนาส่งข้อมูลหน้างาน (Field Data) เพื่อรายงานกับ
ั ิ
ผูจดการโครงการ หรือผูรบผิดชอบ เพื่อจัดทารายละเอียดของอุปกรณ์เป็นเอกสาร
้ ั ้ั
- การบันทึกความก้าวหน้าของงานซ่อมบารุงและซ่อมคืนสภาพ ข้อมูลหน้างานต้องประกอบด้วย
รูปภาพดิจตอลของอุปกรณ์ , แบบที่เกี่ยวข้องของอุปกรณ์ และเอกสารบันทึกรายละเอียดอุปกรณ์ เพื่อ
ิ
การตรวจติดตามผล (Equipment Tracking Form)
- ต้องจัดเก็บรูปภาพที่ถ่ายด้วยกล้องดิจตอลซึ่งเป็นไฟล์อเล็กทรอนิกส์ทงหมดไว้ในเซิร์ฟเวอร์
ิ ิ ั้
ของโครงการทีมความมั ่นคงและปลอดภัย รูปภาพทุกรูปต้องถูกเปิดดูว่าเสียหรือไม่ ต้องมีความชัดเจน
่ ี
ต่อจากนันจึงบันทึกไฟล์รปภาพลงในโฟลเดอร์ทอางอิง เช่นแหล่งจ่ายพลังงานไฟฟ้าที่อุปกรณ์ไฟฟ้ารับ
้ ู ่ี ้
ไฟอยู่ หรือหมายเลขห้องทีอุปกรณ์ไฟฟ้านันติดตังอยู่
่ ้ ้

7. - อุปกรณ์แต่ละชินต้องมีรปภาพทีเกียวข้องสองรูปโดยมีสญลักษณ์ทเี่ ป็นหมายเลขเครื่องจักรหรือ
้ ู ่ ่ ั
อุปกรณ์อยู่ด้วย ต่อจากนันจับคู่รูปภาพกับแบบของอุปกรณ์ จัดเก็บรูปภาพและไดอะแกรมไว้ด้วยกัน
้
ข้อมูลทีได้น้ีเป็นข้อมูลติดตังทังหมดก่อนทีขนตอนการติดตังอุปกรณ์หรือเครื่องจักรกลับเข้าทีจะเริมขึน
่ ้ ้ ่ ั้ ้ ่ ่ ้
รูปแสดง การรวบรวมรายละเอียดข้อมูลจากช่างเทคนิค ของตูไฟฟ้าทีได้รบความเสียหายจากน้าท่วม
้ ่ ั
เพื่อจัดทาเป็นเอกสาร
8. การจัดการกับความเสียหายที่เกิ ดขึ้นต่อเครื่องจักรและอุปกรณ์
ผูรบผิดชอบต้องตัดสินใจทีเกียวข้องกับอุปกรณ์หรือเครื่องจักรทีได้รบความเสียหายจากน้ าท่วม
้ั ่ ่ ่ ั
ว่าอุปกรณ์หรือเครื่องจักรเหล่านันสมควรทีจะเปลียนใหม่ หรือซ่อมแซมการซ่อมแซมนันทาได้ท่โรงงาน
้ ่ ่ ้ ี
เลยหรือไม่ หรือต้องเคลื่อนย้ายออกเพื่อนาไปซ่อมแซมที่หน่ วยงานของผู้ผลิตหรือตัวแทนจาหน่ าย
ทังหมดนี้เป็นการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ทสาคัญของผูจดการโครงการทีตองรับผิดชอบ การจัดการกับความ
้ ่ี ้ ั ่ ้
เสียหาย มีรายละเอียดดังนี้
- ทาการตัดระบบจ่ายไฟฟ้าทังหมด ้
- ทาความสะอาด เช็ด เป่าหรือทาให้แห้งกับอุปกรณ์ไ ฟฟ้าที่ถูกน้ าท่วมถึงให้แห้ง ก่อนการยก
สวิตซ์จ่ายไฟเข้าโรงงาน ขันตอน การทาความสะอาดเครื่องจักร หลังน้าท่วม แบ่งเป็นส่วน ๆ ดังต่อไปนี้
้
การล้างทาความสะอาดเครื่องจักร ( ส่วนตัวเครื่องภายนอก )
 การล้างทาความสะอาดเครื่องจักร ส่วนที่เป็น Cover , โครงเครื่อง , ส่วนที่เป็นสี ,
กระจก , พลาสติก , ฐานเครื่อง เป็นต้น
 เมื่อหลังน้ าลดแล้ว ก่อนการท าความสะอาดเครื่องจักร ห้ามเปิ ดสวิชท์ เครื่องโดย
เด็ดขาด
 เริมล้างทาความสะอาดเครื่องจักร โดยนาสิงสกปรกออกจากบริเวณเครื่องจักรที่ผ่าน
่ ่
น้าท่วม มา เช่น โคลน , เศษดิน, เศษหญ้า , ตะไคร่น้า หรือสิงแปลกปลอมอื่น ๆ เป็นต้น
่
 การล้างส่วนตัวเครื่องจักร ให้ใช้น้ า และ น้ ายาทาความสะอาด ล้างบริเวณทั ่วไปของ
เครื่องจักร ( ยกเว้นบริเวณทีเป็นแผงวงจรไฟฟ้า )
่

8. การล้างทาความสะอาดเครื่องจักร ( ส่วนตัวเครื่องภายใน ) ได้แก่ ส่วนทีเป็นอุปกรณ์ต่างๆ เช่น
่
แม่พมพ์ , กระบอกสูบ , เพลา , เฟือง , ผนังครื่อง Ball Screw , Slide Way หรือ ส่วนทีไม่ได้มสปกปิดไว้ เป็นต้น
ิ ่ ี ี
 ให้ลางทาความสะอาดเครื่องจักร ส่วนภายในนี้ โดยนาสิงสกปรก ที่เกิดจาก น้ าท่วม
้ ่
ออกจากบริเวณดังกล่าวเช่นกัน
 การล้างเครื่องจักร โดยใช้น้ายาล้างเครื่องจักร หรือ น้ายาทาความสะอาด ชนิดพิเศษ ที่
สามารถล้างคราบสนิม หรือ คราบน้ ามัน , คราบจารบี ออกจากตัวเครื่อง ( ยกเว้น
บริเวณทีเป็นแผงวงจรไฟฟ้า )
่
 หลังจากล้างน้าแล้ว เราอาจพบสนิมหลงเหลืออยู่ ซึ่งปญหานี้ เราอาจต้องขัดสนิมออก
ั
ด้วยกระดาษทรายชนิดละเอียด หรือ แผ่นสก๊อตไบร์ท ทาการขัดลูบ ( ไม่แรงจนเกินไป
เพราะจะทาให้ผวของเครื่องจักร เกิดความเสียหายได้ ) หลังจากนันควรทาหรือฉีดพ่น
ิ ้
ด้วยน้ายากันสนิม หรือ สารหล่อลื่น เพื่อลดการเกิดสนิมซ้า
 เมื่อล้างน้าเสร็จ แนะนาว่า อย่าปล่อยหรือทิ้งไว้นาน เพราะจะทาให้เกิดสนิมได้โดยเร็ว
ดังนันหลังผิวเหล็กแห้งแล้ว ควรฉีดพ่น หรือ ทาด้วยน้ามัน หรือ น้ายาปกป้องสนิมทันที
้
 สาหรับส่วนทีเป็นเหล็ก หรือ โลหะต่าง ๆ ซึงจมน้า หรือ น้าท่วม เป็นเวลานาน สภาพสี
่ ่
หรือ ผิวของชินส่วนนัน อาจชารุดเสียหาย ซึ่งเราอาจใช้ สีกนสนิมชนิดพิเศษทาไว้ก่อน
้ ้ ั
เพราะจะได้เป็นการป้องกันสนิมมิให้เกิดซ้าแบบถาวรได้ หรือ หากต่อไป เราสามารถทา
สี หรือ พ่นสี ในส่วนนันได้ โดยมิตองมาขัดสนิมใหม่อก
้ ้ ี
การทาความสะอาด แผงวงจรไฟฟ้า แผงวงจรอิเล็คทรอนิค
 แผงวงจรไฟฟ้า หรือ แผงวงจรอิเล็คทรอนิค ถือเป็ นส่วนที่สาคัญ มาก ดังนันการจะกู้ ้
เครื่องจักรมาใช้ได้ หัวใจคือจุดนี้ เราจึงควรใช้ น้ายาไล่ความชืน เข้ามาทาความสะอาด
้
แทนการใช้ลมเป่าแต่เพียงอย่างเดียว เพราะการใช้ลมอาจมีโอกาสที่น้ าหรือ ความชื้น
ยังคงติดค้างหลงเหลืออยูได้ ซึงเมื่อเปิดการทางานของเครือง อาจเกิดไฟฟ้าลัดวงจรจน
่ ่ ่
แผงวงจรนันเสียหายได้
้
 หลังจากใช้น้ายาไล่ความชืนฉีดพ่นแล้ว เราอาจใช้ลมแห้ง หรือ เครื่องเป่าลมร้อน ( Air
้
Dryer ) เป่าไปยังบริเวณ แผงวงจรไฟฟ้า อีกครัง เพื่อสร้างความมั ่นใจว่าจะไม่มน้ า
้ ี
หลงเหลือ หรือค้างอยูในแผงวงจรไฟฟ้าได้
่
หลังจากทาความสะอาดเครื่องจักร หลังน้ าท่วม เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ต้องตรวจสอบทุกจุดด้วย
ความมั ่นใจว่าอยูในสภาพพร้อมการใช้งาน จึงค่อยทาการเปิดเครื่อง ( Switch On ) แต่ขอยาว่าการเปิด
่ ้
เครื่องเพื่อใช้งาน ควรอยูภายใต้การดูแลจากผูเชียวชาญ หรือ ช่างชานาญการเท่านัน
่ ้ ่ ้
- การยกคัทเอ้าท์หรือเมนเบรกเกอร์เพื่อเปิดให้มการจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าโรงงานนัน ควรทดลอง
ี ้
เปิดใช้งานทีละวงจร เพื่อความสะดวกสาหรับการตรวจสอบหากยังมีปลั ๊กหรือจุดใดจุดหนึ่งอยูในสภาพที่ ่
ไม่พร้อมใช้งาน เช่น ชารุด เปียกชืน หรือรั ่วลงดิน
้

9. - การทดลองว่ามีกระแสไฟรั ่วไหลหรือไม่นน ควรมีการทดลองดับไฟทุกจุดในโรงงาน โดยการ
ั้
ปลดปลั ๊ก โหลดเครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ ออกทังหมดแล้วค่อยเปิดวงจรทีละวง พร้อมตรวจสอบดูมเตอร์
้ ิ
ไฟฟ้าว่าหมุนหรือไม่ หากไม่เคลื่อนไหวแสดงว่าไฟฟ้าในโรงงานท่านไม่น่าจะรั ่ว แต่ถ้ามิเตอร์หมุนแสดง
ว่าไฟฟ้าในโรงงานท่านอาจจะรั ่วได้ ทังนี้ให้รบตามช่างไฟมาดูแล ปรับปรุงซ่อมแซม หรือปรับเปลี่ยน
้ ี
อุปกรณ์ทชารุดเสียหาย
่ี
- ควรยกระดับของปลั ๊กไฟ เต้ารับต่า ง ๆ ที่อยู่ใ นระดับอาคารโรงงานออกให้ห มด แล้วปรับ
ตาแหน่งปลั ๊กไฟไปอยูทระดับประมาณ 1.20 เมตร เท่ากับระดับสวิตซ์ พร้อมกันนี้ควรแยกวงจรไฟฟ้า
่ ่ี
ออกให้ชดเจนระหว่างบริเวณทีน้าอาจท่วมถึง กับบริเวณที่น้ าไม่สามารถท่วมถึง เพื่อควบคุมการเปิด -
ั ่
ปิดวงจรไฟฟ้าให้อาคารโรงงานได้อย่างอิสระและง่ายต่อการซ่อมแซมบารุงรักษา
- ตรวจสอบอุปกรณ์ไฟฟ้าทีเป็นโครงสร้างโลหะ เช่น หม้อแปลง ตูเมนสวิตช์ ตูไฟฟ้าย่อย ท่อร้อย
่ ้ ้
สายไฟ ขัวต่อลงดิน และจุดต่อต่าง ๆ ที่อาจเป็ นสนิ ม หรือช ารุ ดหลุดหลวมขณะที่มีน้ าท่วมขัง เช่ น
้
บริเวณจุดต่อเชื่อมสายดินของระบบไฟฟ้า ป้องกันฟ้าผ่า เพื่อจะได้ปรับปรุง ซ่อมแซม หรือเปลี่ยนใหม่
ให้อยูในสภาพทีใช้งานได้อย่างปลอดภัย
่ ่
- ต้อ งตัง สมมติฐ านเสมอว่า สายไฟที่อยู่บนพื้น รวมถึง สายสัญ ญาณทีวม ีไ ฟฟ้า อยู่เพื่อความ
้ ี
ปลอดภัย
- มาตรฐาน National Electrical Manufacturers Association: NEMA ได้พมพ์เอกสารแนะนาที่
ิ
ชื่อว่า “Evaluating Water–Damaged Electrical Equipment” ซึ่งได้ใ ห้รายละเอียดในการประเมิน
อุปกรณ์ไฟฟ้าทีได้รบความเสียหายจากน้าท่วมอย่างเหมาะสม ตามรายละเอียดทีสรุปในตารางที่ 1
่ ั ่

10. ตารางที่1 คาแนะนาของ NEMA ในการจัดการกับอุปกรณ์ไฟฟ้าทีถูกน้าท่วม
่

11. 9. การฟื้ นฟู ซ่อมแซมเครื่องจักรและอุปกรณ์ แต่ละชนิ ด
หลังจากน้าลด ทุกระบบของเครื่องจักรจะได้รบความเสียหายทันที โดยเฉพาะระบบไฟฟ้า และ
ั
อิเลคทรอนิคส์ ทังนี้ระบบแมคคานิค ยังคงแก้ไขได้ไม่ยากหากจมน้าแค่อาทิตย์สองอาทิตย์ หากมากกว่า
้
็ ั
นี้กเป็นปญหากู้คนยาก เพราะเหล็กจะถูกกัดกล่อนไปเรื่อยๆ จนมีขุยหรือตะกอนผุดขึนมาหากจมน้ า
ื ้
นานๆ หลังจากน้าลดให้ถอดการ์ด Cover ออกให้หมดแล้วรีบทาน้ามันรางไสลด์ทุกแกน หรือบอลสกรู
ทันทีเพื่อป้องกันสนิม ไม่ควรให้สนิมแดงขึนเพราะทาให้ดาเนินการยากยิงขึน เสียเวลาในการขัด หรือ
้ ่ ้
อาจจะต้องส่งเจียรนัยรางไสลด์ สาหรับส่วนทีเป็น LM Guide ก็ตองทาเช่นเดียวกัน และเป็นการที่ดควร
่ ้ ี
จะเปลียนอุปกรณ์ไฟฟ้าต่อไปนี้ใหม่มากกว่าพยายามทีจะซ่อมแซมเพื่อให้ใช้งานได้ ได้แก่ เต้ารับไฟฟ้า,
่ ่
สวิตช์ไฟฟ้า ,หลอดไฟฟ้ า,และอุปกรณ์ประกอบ, แผงควบคุมระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ และเครื่องมือวัด
ต่าง ๆ เจ้าหน้าที่ซ่อมบารุงต้องทาการวัดค่าความเป็นฉนวนของสายไฟฟ้าและสายคอนโทรลทังหมด ้
และต้องเปลี่ยนสายใหม่หมดในกรณีท่ค่าความต้านทานของฉนวนที่วดได้มค่าน้อย โดยกิจกรรมการ
ี ั ี
ฟื้นฟู ซ่อมแซมเครื่องจักรและอุปกรณ์แต่ละชนิด มีดงนี้
ั
 ระบบไฟฟ้า
อุปกรณ์ไฟฟ้าทุกตัวต้องเปลี่ยน เพื่อความปลอดภัย เมื่อมีน้ ามันเข้าไปใน Relay, Megnatic
Contractor, Timer, Overload, Braker และอุปกรณ์ต่างๆอีกมากมาย ไม่คุ้มหากเปิดแล้วจะเกิดการ
ระเบิด รวมถึงสายไฟทุกเส้น ก็ควรจะทาการเปลี่ยนเช่นเดียวกัน หากน้ าเข้าไปในสายไฟความชื้นก็จะ
สะสมเยอะ รวมถึงน้าทีเข้าไปแล้วก็จะไม่มวนออก เพราะสายเดิมค่อนข้างแข็งกระด้างอยู่แล้ว เนื่องจาก
่ ีั
ั
ฤทธิ ์น้ามันทาให้ยางปลอกสายไฟแข็ง ถ้าจ่ายไฟเข้าไปจะเกิดปญหาใหญ่ได้
 ระบบคอนโทรล เช่น FANUC, MITSUBISHI, YASNAC
ก่อให้เกิดความเสียหายมหาศาล อุปกรณ์อเิ ลคทรอนิคส์ หากจมน้านานๆ ก็จะทาให้เกิดสนิมกัด
กร่อน และลายปรินต์ของบอร์ดก็จะถูกลอกออก รวมถึงความชืนในแผ่นปริ้นต์กจะชุ่มไปด้วยน้ า รวมถึง
้ ้ ็
เศษ หิน ดิน ทราย ทีจะเข้าไปอยูใต้ IC อีกจานวนมาก โอกาสซ่อมได้มแค่ 10% อาจจะแก้ไขได้โดย
่ ่ ี
การลอง อบแผง ไล่ความชืนและพยายามทาความสะอาดแล้วลองเทสดู ส่วน Motor ทังหลายทัง Servo
้ ้ ้
Motor, Spindle Motor โอกาสที่จะซ่อมได้มี 80% หาก Motor จมน้ าไปแล้ว ห้ามจ่ายไฟเข้าเด็ดขาด
ต้องส่งอบไล่ความชืน และทาน้ายาแล้วนามาอบมาใหม่ รวมถึง Bearing ข้างในทุกลูกก็ต้องเปลี่ยนใหม่
้
หมด อย่าเสียงใช้ของเก่า เพราะ เศษ หิน ดิน ทราย เข้าไปใน Bearing ทาให้ความแม่นยาของลูกปืน
่
ลดลงทันทีจะก่อให้เกิดความเสียหายในเวลาต่อมา ส่วน Encoder หลังก้น Motor อันนี้เป็นอุปกรณ์
อิเลคทรอนิคส์ โอกาสซ่อมได้มแค่ 10% ส่วนเรื่องจอภาพ CRT นัน 80% สามารถซ่อมได้ แต่จอ LCD
ี ้
ควรเปลียนใหม่ เพราะถ้าน้าเข้าไปแล้วค่อนข้างจะซ่อมยาก
่
 ระบบเครื่องกล
- Spindle Unit เป็นอุปกรณ์ทโดยทั ่วไปจะป้องกันน้าอยูแล้ว เพราะจะมีโอริง กันน้ าเข้าไป
่ี ่
ด้านใน แต่อย่างไรเสียก็ตองรือมาดูก่อนเพราะจะมีรน้ามันที่เข้าไปเลี้ยง Spindle Bearing น้ าอาจจะเข้า
้ ้ ู

12. ทางนี้กได้ รวมถึงระบบ Oil Cooler หากน้าท่วมแท้งค์น้ีกถอดออกมาล้างอย่างเดียว อย่าฝืนเปิดเด็ดขาด
็ ็
หากน้าเข้าได้จะเกิดสนิม หากเครื่องจักรท่านเก่าอยูแล้วควรถือโอกาสเปลียน Spindle Bearing จะเป็นการดี
่ ่
- Ball Screw และ Support Bearing ของทุกแกน ต้องดูสภาพรางที่เม็ดลูกบอลวิง หาก ่
ถูกกัดกร่อนเป็นตามด ควรเปลียนใหม่อย่างเดียวซ่อมไม่ได้ หากไม่มตามดสามารถถอดรางมาขัดใหม่
่ ี
แล้วเปลี่ยนเม็ดบอลใหม่ได้ อันนี้ไม่ยากเท่าไหร่ ส่วน Support Bearing หัวและท้ายควรเปลี่ยนใหม่
เพราะจะมีเศษ หิน ดิน ทราย เข้าไป
- ชุดไฮโดรลิค ควรถอดมาล้างใหม่ ส่วนมอเตอร์ให้นาไปส่งอบ ส่วนทีไปเลียงหัวป้อมมีด
่ ้
หรือชุด Tool Clamp/Unclamp ให้ร้อและเปลี่ยนทาความสะอาดและเปลี่ยน O-RING ใหม่หมด จะได้
ื
ระบายน้ าออกจากจุดที่เรามองไม่เห็น เช่นเดียวกันกับชุดน้ ามันหล่อเลี้ยงไสลด์แกน ให้ถอดอกมาทา
ความสะอาดใหม่หมดเช่นกัน
- ชุด ATC จับเปลี่ยนทูล แกะ Cover ออกมาเพื่อระบายน้ าออกและทาความสะอาดชุด
CAM หากมี O-RING ให้เปลียนใหม่ทงหมด
่ ั้
- มอเตอร์ (Motor Repair) น้ าท่วมอาจจะทาให้ส่วนประกอบต่าง ๆ ของมอเตอร์ได้รบ ั
ความเสียหาย ได้แก่ฉนวน, สวิตช์, คอนแทกเตอร์, คาปาซิเตอร์ และรีเลย์ป้องกัน รวมถึงการผุกร่อน
ของส่วนที่เป็นโลหะ และการปนเปื้อนของสารหล่อลื่นของมอเตอร์ การซ่อมมอเตอร์เป็ นงานหลักของ
การฟื้นฟูโรงงานอุตสาหกรรมทีได้รบความเสียหายจากภัยน้าท่วม การรวบรวมรายละเอียดของมอเตอร์
่ ั
ทีตองซ่อมแซมเพื่อจัดทาเป็นเอกสารมีขนตอนเช่นเดียวกันกับอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดอื่น ๆ แต่กมขอมูลบาง
่ ้ ั้ ็ ี ้
รายการทีตองเพิมเติมเพื่อความสมบูรณ์ในการติดตามความคืบหน้าของงานซ่อมแซม ได้แก่
่ ้ ่
* บันทึกข้อมูลบน Nameplate และข้อมูลแสดงตาแหน่งของมอเตอร์
* ติดป้ายหมายเลขแท่นเครื่องและมอเตอร์ให้มหมายเลขเดียวกัน ทังนี้เพื่อให้ง่ายในการ
ี ้
จับคู่และนามอเตอร์มาวางลงบนตาแหน่งทีถูกต้อง ่
* ทาเครื่องหมายและบันทึกข้อมูลของจุดต่อสาย
* บันทึกข้อมูลการ Coupling และเงื่อนไขของการ Coupling
* รวบรวมชินส่วนสาหรับติดตังมอเตอร์ เช่น Mounting Hardware, Coupling and Shim
้ ้
เก็บชิ้นส่วนเหล่านี้ของมอเตอร์แต่ละตัวในถุงพลาสติก ซีลให้เรียบร้อยแล้ว อาจใช้ถุงพลาสติกแบบมี
ซิปล็อกก็ได้
ตามมาตรฐานของ NEMA ได้ยอมรับให้ซ่อมมอเตอร์ท่ได้รบความเสียหายจากน้ าท่วมได้
ี ั
แต่กไม่เสมอไปทีจะช่วยประหยัดเงินด้วยการซ่อมมอเตอร์ ดังนันการวิเคราะห์ต้นทุน (Cost Analysis)
็ ่ ้
จึงเป็นสิงจาเป็นเพื่อช่วยการตัดสินใจว่าจะซ่อมมอเตอร์หรือเปลียนมอเตอร์ใหม่
่ ่
10. การเตรียมการเดิ นเครื่องจักร
ก่อนจะเริมเดินเครื่องจักรครังแรก จะต้องเตรียมการดังต่อไปนี้
่ ้
- การใช้เครื่องก าเนิด ไฟฟ้ าต้องปฏิบ ัติตามข้อแนะน า หรือคู่ม ือ การใช้ของผู้ผ ลิต และใช้
ภายนอกอาคาร เนื่องจากไอคาร์บอนมอนออกไซด์ไม่มกลินและจะเพิมขึนอย่างรวดเร็วในอาคาร
ี ่ ่ ้

13. - ตรวจสอบการใช้เครื่องกาเนิดไฟฟ้าต้องเลือกใช้สายไฟทีมขนาดและชนิดทีเหมาะสมต่อภาระ
่ ี ่
กระแสไฟฟ้า เนื่องจากสายไฟที่มภาระเกิน (Over load) มีความร้อนสูงทาให้เพลิงไหม้ได้ และต้องไม่
ี
เดินสายไฟไว้ใต้พรหม เนื่องจากจะทาให้เกิดความร้อนและอาจเกิดความเสียหายต่อสายไฟโดยไม่ทนได้ ั
สังเกต และควรเติมเชือเพลิงเครื่องกาเนิดไฟฟ้านอกอาคารเสมอ
้
- ไม่ตอเครื่องกาเนิดไฟฟ้าเข้ากับแหล่งจ่ายไฟฟ้าอื่น เช่น สายไฟฟ้า เพราะอาจเกิดการไหล
่
ย้อนหรือจ่ายย้อยทาให้ไฟฟ้าซ๊อตผูปฏิบตงานได้
้ ั ิ
- ควรใช้งานเครื่องกาเนิดไฟฟ้าชนิดเคลื่อนทีให้ห่างจากประตู หน้าต่าง และช่องระบายอากาศ
่
- ไม่เดินเครื่องกาเนิดไฟฟ้าในโรงรถทีตดอยูกบตัวบ้าน หรือระเบียงทีปกปิด
่ ิ ่ ั ่
- เครื่องจักร มอเตอร์ และอุปกรณ์ไฟฟ้าทีถูกน้าท่วม มีการเช็ดทาความสะอาดและบารุงรักษา
่
โดยช่างผูชานาญการเดินเครื่อง ก่อนเดินเครื่องต้องตรวจสอบสายดินว่ามีการยึดแน่ นหนา และไม่เป็น
้
สนิม
- อุปกรณ์ป้องกัน (Breaker) สายไฟ และจุดต่อต่าง ๆ ต้องอยู่ในสภาพที่ไม่ชารุดเสียหาย มี
สภาพทีปลอดภัยต่อการใช้งานอย่างสมบูรณ์
่
- วัดแรงดันไฟฟ้าว่าตรงตามทีตองการหรือไม่
่ ้
- ตรวจสอบการเชือมต่อของสายไฟฟ้าทัง L, N, PE
่ ้
- เมื่อตรวจสอบการติดตังของระบบไฟฟ้าแล้ว ทาการทดสอบระบบ Load โดยเชื่อมต่อ Load
้
เข้าสู่ระบบไฟฟ้า (โดยทาการเชื่อมต่อ Load ทีละชุด และทาการตรวจสอบระดับแรงดัน , กระแส,
กาลังไฟฟ้า, (อุณหภูมของ Load และสายไฟ, จุดต่อ) ไฟฟ้ารั ่วในระบบ
ิ
ั
- ตรวจเช็คสภาพมอเตอร์ในขณะ Run เกิดปญหาต่าง ๆ หรือไม่เช่น Looseness, Unbalance
miss alignment, Bearing
ั ิ ่ ั
- หากปฎิบตตามทีกล่าวมาข้างต้นแล้วยังประสบปญหาอยูควร Shutdown ระบบและติดต่อกับ
่
Supplier ของระบบเครื่องจักร
- การตรวจสอบการลัดวงจร (Short) ของระบบไฟฟ้า ควรยืนบนพืนฉนวนในขณะทีทดสอบระบบ
้ ่
ไฟฟ้าหรือควรยืนบนพืนทีแห้งและสวมถุงมือกันไฟฟ้าทาการทดสอบความเป็นฉนวนของตู้สวิทซ์หลัก
้ ่
และระบบไฟฟ้าย่อยโดยวัดความเป็นฉนวนดังนี้

14.  วัดความเป็นฉนวนของ Circuit Breaker ภายในตู้ MDB ในแต่ละเฟสโดยทดสอบเฟส-
เฟส, เฟส-นิวทรอน, เฟสเทียบกราวด์
 ทาการตรวจสอบสายไฟฟ้า สภาพสายไฟจะต้องสมบูรณ์ไม่แตกร้าว ไม่บวม
 สายไฟฟ้าไม่บาดกับโลหะจับยึดสายไฟ
 ตรวจวัดด้วยเครื่องวัดความเป็น ฉนวน (Insulation Tester) เพื่อยืน ยันให้แน่ นอนว่า
สายไฟฟ้าดังกล่าวพร้อมใช้งานหรือมีความเสียหายไปแล้ว
 วัดค่าความเป็น ฉนวนระหว่างสาย L-N, L-PE, N-PE โดยการวัดจะต้องเป็ นการวัด
ระหว่างตัวนากับตัวน าเท่านัน โดยที่จะต้องปลดสายไฟฟ้าจากสวิท ซ์ห ลักและอุปกรณ์
้
ไฟฟ้า (Load) จะต้องได้ค่าไม่ต่ากว่า 0.5 เมกกะโอห์ม โดยใช้ระดับแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง
ทดสอบไม่ต่ากว่า 500 V เป็นเวลาต่อเนื่องไม่ควรต่ากว่า 30 วินาที ตามมาตรฐาน IEC 6036
 ตรวจสอบค่าความเป็นฉนวนของอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น มอเตอร์ต่าง ๆ
 วัดค่าความเป็ นฉนวนของสายไฟที่เชื่อมต่อเข้ากับอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น ในกรณีท่เป็ น ี
อุปกรณ์ไฟฟ้า 3 เฟส
 วัดสายไฟ เฟสเทียบเฟส
 วัดสายไฟเฟสเทียบนิวทรอน (ต้องปลดอุปกรณ์)
 วัดสายไฟนิวทรอนเทียบกราวด์ (โครง)
 วัดสายไฟเฟสเทียบกราวด์ (โครง)
สรุป
การแก้ไ ขและฟื้ น ฟูร ะบบไฟฟ้ าก าลัง เครื่องจัก รและอุ ปกรณ์ จากอุ ท กภัย ประกอบด้ว ย
เบืองต้นควรมีการประเมินสถานการณ์ ความรุนแรงของปญหาและเตรียมความพร้อมในการป้องกันก่อน
้ ั
น้ าท่วม จากนันควรมีการจัดตังทีมงานส ารวจความเสียหาย การบ่งชี้จุดอัน ตราย การจัดการกับจุด
้ ้
อันตราย และส่งมอบพื้นที่ให้กบหน่ วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อดาเนินการทาความสะอาดในเบื้องต้น และ
ั
ดูแลจัดการกับความเสียหายของระบบไฟฟ้า เครื่องจักรและอุปกรณ์ ตลอดจนการเตรียมการเดิน
เครื่องจักร เพื่อทดลองเดินเครื่องและปรับปรุงแก้ไขกับสภาพทียงบกพร่อง
่ ั
สิง สาคัญ ในการฟื้น ฟูระบบไฟฟ้ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์ ของโรงงานอุตสาหกรรมให้
่
สามารถทางานและใช้งานได้เหมือนเดิม จะเร็วหรือช้าก็ขนอยูกบความมีอยูของข้อมูล ความแม่นยาและ
้ึ ่ ั ่
ความถูกต้องของเอกสารทีรวบรวมรายละเอียดของระบบไฟฟ้ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์ ที่ตดตังใน
่ ิ ้
โรงงาน การจัดเก็บแบบไฟฟ้าต่าง ๆ การจัดการกับเอกสารอย่างเป็นระบบและปลอดภัยรวมถึงสามารถ
เข้าถึงได้ง่ายจะช่วยทาให้การฟื้นฟูระบบไฟฟ้ากาลัง เครื่องจักรและอุปกรณ์ทาได้อย่างปลอดภัย ถูกต้อง
และรวดเร็ว

15. เอกสารอ้างอิ ง
1. บริษ ัท เมเชอร์โ ทรนิ กซ์ จากัด . ความปลอดภัยและการฟื้ นฟูร ะบบไฟฟ้าหลังน้ าท่วม.
http://www.measuretronix.com
2. หลัง น้ าท่ วม ขัน ตอนการบ ารุง รักษาอุปกรณ์ ไ ฟฟ้า เครื่องจัก ร ชิ้น ส่ว นอิเล็คทรอนิคส์ .
้
www.tooads.com/47241-หลังน้าท่วม
3. การทาความสะอาดเครื่องจักร หลังน้าท่วม. http://www.nubbank.com
4. P.M SYSTEM CO.,LTD Electrical Preventive Maintenance.
http://www.pmsystemgroup.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539363406
5. กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม วันที่ 3-11-2554 www.ช่วยน้าท่วม.com
6. บริษท ไอนัค จากัด.การกูคนเครื่องจักรหลังถูกน้าท่วม
ั ้ ื
http://www.inucth.com/wizContent.asp?wizConID=208&txtmMenu_ID=72
7. 2554.คู่ม ือ รับ มือ ภาวะน้ า ท่ ว มส าหรับ โรงงาน.ส านัก งานส่ ง เสริม ความปลอดภัย และ
สิงแวดล้อม โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จากัด : 4-8
่