SlideShare a Scribd company logo
1 of 66
Letra – tipoak
Tipografia sailkapena
Testua

TIPOGRAFIA
diseinua
“Helburu zehatz bati erantzunez
inprimatzeko materiala egoki
prestatzearen artea: irakurleari
testuaren ulermenean ahalik eta
gehien laguntzeko asmoarekin
hizkiak kokatzea, espazioa
banatzea eta tipoak antolatzea.”
Stanley Morison, Principios fundamentales de la
tipografía (1929) – Wikipediatik
• Idatzizko testuak ikusizko
komunikazioan garrantzitsuak dira, ez
bakarrik edukiarengatik, baita itxura,
estetika eta kreatibitatearengatik ere.

• Idatzizko testuak funtzio grafiko eta
ikusizkoa ere badu, ikusizko mezuak
ulertzeko eta gauzatzeko hau
ezagutzea komenigarria izanik.
• Letra-tipoaz, estiloaz ala tamainaz
gain, zuriuneen erabilera ere
garrantzitsua izango da; marjinak,
lerrokatzea, lerro-artea, zutabeak,
karaktere tartea … ere kontutan
hartuko dira tipografiaz hitz
egiterakoan.
• Tipografiaren historian hiru aldi nagusi
bereiz daitezke: eskuizkribuak,
inprenta eta tipografia digitala.
LETRATIPOAK
Letrak atal desberdinez osatzen
dira eta hauen ezaugarrien
arabera letra-tipo desberdinak
sortzen dira.
•

Altuera (ojo medio)

•

Irekidura

•

Zabalera
•

Barra/Zeharkako masta

•

Besoak
• Zeharraga

Eraztuna

•

Barneko txuria/ Kontra

•

Ingerada: barne- edo
kanpo- ingerada

•

Bukaera/Lotunea

(travesaño)

•

Serifa: letraren azken

•

Obaloa/Begizta (ojal,

•

Lepoa

trazua (terminal, patín,
remate, serifa)

Burua
Erpina

(vértice)

óvalo, bucle)

•

Buztana

•

Oinarri-lerroa

•

Goranzkoa (ojo superior,
ascendente)

•

Beheranzkoa (ojo inferior,
descendente)

•

Modulazioa

•

Pisua

(apófige, cartela, enlace,
puntal)

•

(barra,filete, perfil …)

Set

•

•

•
TIPOGRAFIA SAILKAPENA
Tipografiak sailkatzeko irizpide
desberdinen arabera, sistema
ugari daude. Jarraian formaren
araberako sailkapen bat duzue.
SERIF
• Lasaitasun, autoritate, duintasun, dotoretasun,
tinkotasun efektuarekin erlazionatzen da.
• Apaindura modukoak ditu letraren azken trazoan
(patina, grazia), bukaera edo lotunearen ertzean,
eta honek begiradari lerroa jarraitzen laguntzen
dio, batez ere testu bloke handietan,
irakurgarritasunean besteen aldean gailenduz.
• Testuaren esanahiari eta honen bidez
adierazitakoari konnotazio espezifikoak gehitzen
dizkio.
Old style
humanistikoak

Lodiera desberdintasun gutxi

inklinatua

txikia
garaldak
Trantsiziozkoak - reales
modernoak - didona
Slab - egiptiarrak mekanikoak
zizelduak
SANS
SERIF
(frantsesetik, Serifa gabe)
• Modernitate, soiltasun, poztasun, ziurtasun
efektuekin erlazionatzen da; neutroagoa da. Irudi
modernoa, garbia edo minimalista islatu ohi du.
• Askorentzat aurkezpen digitalentzat, pantaila edo
monitoreetan proiektatzen direnentzat, egokiagoak
dira, irakurterrazagoak direlako kasu hauetan, baita
neurri txikian ere, eta garbiak tamaina handietan.
• Aldiz, inprimatutako testu luzeentzat ez dira
gomendatzen, monotonoagoak eta jarraitzeko
zailagoak baitira. Beraz, oso hedatuta badaude
ere, testu luzeen irakurketa zailtzen dutela eta,
orokorrean testu laburretan erabiltzen dira.
SCRIPT
(eskuz idatzia)
Kaligrafiazkoak edo letra etzanak dirudite.
Hauek titulu nagusia, egilearen firma …
nabarmentzeko erabiltzen dira, trazu finak desagertu
baitaitezke, irakurgarritasuna arriskuan jarriz.
Kaligrafiazko tipoen artean gotika/blackletter
topatzen dugu, Europan inprentan erabilitako
lehenengoa hain zuzen.
comic sans
DISPLAY
(dekoraziozkoa)
• Hauek izango dute erakargarritasun handiena.
• Formak aldi, kultura edo moda bat iradoki
dezake (art deco, bauhaus …) edo besteetan,
esperimentaletan, fantasiazkoetan, nortasun
berezia ematen dute (irakurketa zailagoa izan
ohi dute tituluetarako, kartelgintzan …
erabiltzen direlarik).
• Komunikabide erreferentzia eta asoziazio maila
altua dute beste zenbaitek; ezagunenak
direnen artean gehiengoa entretenimendu, arte
eta teknologiaren industriak sortu ditu.
DINGBATS &
DINGFONTS
(sinboloak eta irudiak)
• Alfabeto tradizionalean aurkitzen ez
diren karaktere eta formak dira, baita
matematika, fonetika eta beste erabilera
espezializatuetakoak ere.

• Sinboloak, apaindurak, irudiak,
logotipoak eta beste karaktere ezalfabetikoak biltzen dituzten tipoak dira.
Hauek funtzio ezberdinak beteko dituzte;
nabarmentzeko, apaingarri, binetetan,
irudi korporatiboetan …
TESTUA
• Testua lantzean kontuan izan behar den
lehen gauza hau irakurgarria izatea da,
irakurterraza izatea.
• Ikusizko jarraitasuna sortzeko tipo bat
hautatzea eta irudi osoan hau erabiltzea da
egokiena. Tipo honen bariazioak (tamaina,
tonua …) baliabide bezala erabili daitezke
helburu desberdinekin.
• Efekturen bat sortzeko tipo desberdina
erabili daiteke.
dotorea - informala
• Testuinguruaren, gaiaren, testuaren funtzioaren
(izenburua, azpititulua, testu blokea …),
transmititu nahi den irudiaren … arabera bata
ala bestea egokiagoa izango da.

• Gaia, funtzioa, helburua, irakurgarritasuna,
testuingurua, irudia kontutan hartuko dira bata
ala bestea erabiltzerakoan.
serifaduna – serifa gabea
• Serifa ez duten letrak sinpleagoak dira, baina
monotonoagoak izan daitezke; Sinpletasunak
diseinu grafikoan testua azkartasunez
asimilatzen lagun dezake, baina testu luzea
ikusiz jarraitzea zailagoa egin dezake,
irakurketa zailduz; irakurterrazenak humanistak
dira, trazuan bariazio gehiago dituztelako.
• Bestalde, serifadunak ala serifa gabeak
konnotazio desberdinak ditu, eta edukiaren eta
helburuaren arabera bata edo bestearekin
jokatu daiteke.
Fina - zabala
• Finak arintasuna iradokitzen du, zabalak pisua
iradokitzen duen bezala.

• Hau dela eta batzuk tipo finak tonu argiekin eta
tonu ilunekin tipografia zabalagoak
erabiltzearen aldekoak dira, baina erabakia
pertsonala izango da, beti ere testuinguru eta
helburuak kontuan izanda.
argiak - ilunak
• Kolore ilunekin
hobeto
nabarmentzeko
tipografia argiak
erabiltzen dira.
• Aldiz, kolore argiekin
tipografia ilunak
erabiltzen dira,
arrazoi beragatik.
letra larriak - xeheak
• Letra xeheak forma dela eta larriak baino
hobeto desberdintzen dira, irakurketa azkartuz.
• Bestalde, zerbaitekiko arreta deitzerakoan letra
larriaren ikusizko inpaktua (izenburua, eslogana
… letra xehearekin osatuz) handiagoa da,
batez ere hitza motza denean.
tipoaren tamaina
• Helburua eta testuari eman nahi zaion
garrantziaren arabera tipografiaren tamaina
hautatuko da.
• Testuak testu blokeak ez dituen beste helburuak
dituenean, hala nola izenburua, azpitituluak …
tamainak aldatu egin ohi dira.
• Tituluak azkar irakurri behar izaten dira, esfortzu
handirik gabe, eta gomendagarria izango da
irakurleak gehiegi erreparatu beharrik izan
gabe ikusteko modukoak izatea.
lerroen luzera
• Lerroek luzeegiak badira nekea sortzen dute eta
motzegiak badira irakurketa zaila egiten da, lerro
aldaketa jarraituek behartutako ikusizko erritmoa
dela eta.
• Testu moten, orriaren antolakuntzaren,
diseinuaren … arabera, lerro luzera desberdinak
sortu beharko ditugu, baina lerroko egokitzat
hartzen den karaktere kopurua 60-70 artekoa da.
lerroartea
• Irakurketa lerroz nahastu gabe edo ikusmena
nekatu gabe jarraitu ahal izateko faktore
garrantzitsua da.
• Egokiena hautatutako tipoa baino gutxi
gorabehera %20 handiagoa da, baina hau

testuren eta hautatutako tipoaren arabera ere
aldatuko da.
Lerrokatzea - justifikatua
Erdian lerrokatzeak itxura formala eskaintzen du,
baina testu luzeetarako ez da egokia.
Ezkerrean lerrokatzeak testuaren irakurketa
errazten du, baina testu luzeegietan ez da
egokia.

Eskuinean lerrokatzeak irakurketa zailtzen du,
testu motzetan eta testuinguru eta helburuaren
arabera egokia izan badaiteke ere.
Lerrokatze justifikatuak oreka, itxura formala,
ordena … eskaintzen ditu eta batez ere testu
luzeetarako oso egokia da, baina kontuan izan
behar da letra eta hitzen artean uniformetasuna.
Lerrokatze asimetrikoa
testuari itxura
espresiboagoa
emateko
erabiltzen da.

More Related Content

More from nanu373

Historiaurrea - kronologia kuadroa
Historiaurrea -  kronologia kuadroa Historiaurrea -  kronologia kuadroa
Historiaurrea - kronologia kuadroa nanu373
 
BATXI - HISTORIAURREA - ariketak
BATXI - HISTORIAURREA - ariketakBATXI - HISTORIAURREA - ariketak
BATXI - HISTORIAURREA - ariketaknanu373
 
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketa
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketaBATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketa
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketananu373
 
7.1 konposizioa forma eta espazioa
7.1  konposizioa forma eta espazioa7.1  konposizioa forma eta espazioa
7.1 konposizioa forma eta espazioananu373
 
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekinBATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekinnanu373
 
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekinBATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekinnanu373
 
BATXI - Egipto _ ariketak1 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _  ariketak1 - iruzkinekinBATXI - Egipto _  ariketak1 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak1 - iruzkinekinnanu373
 
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideak
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideakDBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideak
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideaknanu373
 
DBH1 _ 3 - LERROA
DBH1 _ 3 - LERROADBH1 _ 3 - LERROA
DBH1 _ 3 - LERROAnanu373
 
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAK
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAKDBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAK
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAKnanu373
 
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA  DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA nanu373
 
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOA
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOADBH1___ 5 - FORMA - PLANOA
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOAnanu373
 
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK nanu373
 
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIA
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIADBH1___ 0 - IKUS IRUDIA
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIAnanu373
 
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOA
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOADBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOA
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOAnanu373
 
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioa
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioaDBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioa
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioananu373
 
DBH3___ 6- MASS MEDIA eta IRUDIA
DBH3___ 6-  MASS MEDIA eta IRUDIADBH3___ 6-  MASS MEDIA eta IRUDIA
DBH3___ 6- MASS MEDIA eta IRUDIAnanu373
 
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUA
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUADBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUA
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUAnanu373
 
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_K
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_KDBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_K
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_Knanu373
 
BATXI - artelan baten irakurketa
BATXI - artelan baten irakurketaBATXI - artelan baten irakurketa
BATXI - artelan baten irakurketananu373
 

More from nanu373 (20)

Historiaurrea - kronologia kuadroa
Historiaurrea -  kronologia kuadroa Historiaurrea -  kronologia kuadroa
Historiaurrea - kronologia kuadroa
 
BATXI - HISTORIAURREA - ariketak
BATXI - HISTORIAURREA - ariketakBATXI - HISTORIAURREA - ariketak
BATXI - HISTORIAURREA - ariketak
 
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketa
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketaBATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketa
BATXI - 3.3mesop ib_zelt_zeltib_identifikazio ariketa
 
7.1 konposizioa forma eta espazioa
7.1  konposizioa forma eta espazioa7.1  konposizioa forma eta espazioa
7.1 konposizioa forma eta espazioa
 
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekinBATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak3 - iruzkinekin
 
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekinBATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak2 - iruzkinekin
 
BATXI - Egipto _ ariketak1 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _  ariketak1 - iruzkinekinBATXI - Egipto _  ariketak1 - iruzkinekin
BATXI - Egipto _ ariketak1 - iruzkinekin
 
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideak
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideakDBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideak
DBH3 _ POSITIBO - NEGATIBOA figura geometrikoetan _ diseinu adibideak
 
DBH1 _ 3 - LERROA
DBH1 _ 3 - LERROADBH1 _ 3 - LERROA
DBH1 _ 3 - LERROA
 
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAK
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAKDBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAK
DBH1 _ ariketak _ EHUNDURA GRAFIKOAK
 
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA  DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA
DBH1___ 6 - KONPOSIZIOA
 
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOA
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOADBH1___ 5 - FORMA - PLANOA
DBH1___ 5 - FORMA - PLANOA
 
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK
DBH1___ 1 - IKUS ELEMENTUAK
 
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIA
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIADBH1___ 0 - IKUS IRUDIA
DBH1___ 0 - IKUS IRUDIA
 
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOA
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOADBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOA
DBH2___ 2UD - IRUDIA ETA KOMUNIKAZIOA
 
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioa
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioaDBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioa
DBH2___ 1- IKUS HIZKUNTZA - IRUDIA hautematea - komunikazioa
 
DBH3___ 6- MASS MEDIA eta IRUDIA
DBH3___ 6-  MASS MEDIA eta IRUDIADBH3___ 6-  MASS MEDIA eta IRUDIA
DBH3___ 6- MASS MEDIA eta IRUDIA
 
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUA
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUADBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUA
DBH3___ 2.1- IH APLIKAZIOAK_DISEINUA
 
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_K
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_KDBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_K
DBH3___ 2- IKUS HIZKUNTZA_K
 
BATXI - artelan baten irakurketa
BATXI - artelan baten irakurketaBATXI - artelan baten irakurketa
BATXI - artelan baten irakurketa
 

DBH3___ 4- diseinua - TIPOGRAFIA

  • 1. Letra – tipoak Tipografia sailkapena Testua TIPOGRAFIA diseinua
  • 2. “Helburu zehatz bati erantzunez inprimatzeko materiala egoki prestatzearen artea: irakurleari testuaren ulermenean ahalik eta gehien laguntzeko asmoarekin hizkiak kokatzea, espazioa banatzea eta tipoak antolatzea.” Stanley Morison, Principios fundamentales de la tipografía (1929) – Wikipediatik
  • 3. • Idatzizko testuak ikusizko komunikazioan garrantzitsuak dira, ez bakarrik edukiarengatik, baita itxura, estetika eta kreatibitatearengatik ere. • Idatzizko testuak funtzio grafiko eta ikusizkoa ere badu, ikusizko mezuak ulertzeko eta gauzatzeko hau ezagutzea komenigarria izanik.
  • 4. • Letra-tipoaz, estiloaz ala tamainaz gain, zuriuneen erabilera ere garrantzitsua izango da; marjinak, lerrokatzea, lerro-artea, zutabeak, karaktere tartea … ere kontutan hartuko dira tipografiaz hitz egiterakoan. • Tipografiaren historian hiru aldi nagusi bereiz daitezke: eskuizkribuak, inprenta eta tipografia digitala.
  • 6. Letrak atal desberdinez osatzen dira eta hauen ezaugarrien arabera letra-tipo desberdinak sortzen dira.
  • 7. • Altuera (ojo medio) • Irekidura • Zabalera • Barra/Zeharkako masta • Besoak • Zeharraga Eraztuna • Barneko txuria/ Kontra • Ingerada: barne- edo kanpo- ingerada • Bukaera/Lotunea (travesaño) • Serifa: letraren azken • Obaloa/Begizta (ojal, • Lepoa trazua (terminal, patín, remate, serifa) Burua Erpina (vértice) óvalo, bucle) • Buztana • Oinarri-lerroa • Goranzkoa (ojo superior, ascendente) • Beheranzkoa (ojo inferior, descendente) • Modulazioa • Pisua (apófige, cartela, enlace, puntal) • (barra,filete, perfil …) Set • • •
  • 8.
  • 10. Tipografiak sailkatzeko irizpide desberdinen arabera, sistema ugari daude. Jarraian formaren araberako sailkapen bat duzue.
  • 11. SERIF
  • 12. • Lasaitasun, autoritate, duintasun, dotoretasun, tinkotasun efektuarekin erlazionatzen da. • Apaindura modukoak ditu letraren azken trazoan (patina, grazia), bukaera edo lotunearen ertzean, eta honek begiradari lerroa jarraitzen laguntzen dio, batez ere testu bloke handietan, irakurgarritasunean besteen aldean gailenduz. • Testuaren esanahiari eta honen bidez adierazitakoari konnotazio espezifikoak gehitzen dizkio.
  • 16.
  • 18.
  • 20.
  • 21. Slab - egiptiarrak mekanikoak
  • 22.
  • 23.
  • 25.
  • 27. • Modernitate, soiltasun, poztasun, ziurtasun efektuekin erlazionatzen da; neutroagoa da. Irudi modernoa, garbia edo minimalista islatu ohi du. • Askorentzat aurkezpen digitalentzat, pantaila edo monitoreetan proiektatzen direnentzat, egokiagoak dira, irakurterrazagoak direlako kasu hauetan, baita neurri txikian ere, eta garbiak tamaina handietan. • Aldiz, inprimatutako testu luzeentzat ez dira gomendatzen, monotonoagoak eta jarraitzeko zailagoak baitira. Beraz, oso hedatuta badaude ere, testu luzeen irakurketa zailtzen dutela eta, orokorrean testu laburretan erabiltzen dira.
  • 28.
  • 29.
  • 30.
  • 31.
  • 32.
  • 34. Kaligrafiazkoak edo letra etzanak dirudite. Hauek titulu nagusia, egilearen firma … nabarmentzeko erabiltzen dira, trazu finak desagertu baitaitezke, irakurgarritasuna arriskuan jarriz. Kaligrafiazko tipoen artean gotika/blackletter topatzen dugu, Europan inprentan erabilitako lehenengoa hain zuzen.
  • 36.
  • 38. • Hauek izango dute erakargarritasun handiena. • Formak aldi, kultura edo moda bat iradoki dezake (art deco, bauhaus …) edo besteetan, esperimentaletan, fantasiazkoetan, nortasun berezia ematen dute (irakurketa zailagoa izan ohi dute tituluetarako, kartelgintzan … erabiltzen direlarik). • Komunikabide erreferentzia eta asoziazio maila altua dute beste zenbaitek; ezagunenak direnen artean gehiengoa entretenimendu, arte eta teknologiaren industriak sortu ditu.
  • 39.
  • 40.
  • 42. • Alfabeto tradizionalean aurkitzen ez diren karaktere eta formak dira, baita matematika, fonetika eta beste erabilera espezializatuetakoak ere. • Sinboloak, apaindurak, irudiak, logotipoak eta beste karaktere ezalfabetikoak biltzen dituzten tipoak dira. Hauek funtzio ezberdinak beteko dituzte; nabarmentzeko, apaingarri, binetetan, irudi korporatiboetan …
  • 43.
  • 44.
  • 45.
  • 47. • Testua lantzean kontuan izan behar den lehen gauza hau irakurgarria izatea da, irakurterraza izatea. • Ikusizko jarraitasuna sortzeko tipo bat hautatzea eta irudi osoan hau erabiltzea da egokiena. Tipo honen bariazioak (tamaina, tonua …) baliabide bezala erabili daitezke helburu desberdinekin. • Efekturen bat sortzeko tipo desberdina erabili daiteke.
  • 48. dotorea - informala • Testuinguruaren, gaiaren, testuaren funtzioaren (izenburua, azpititulua, testu blokea …), transmititu nahi den irudiaren … arabera bata ala bestea egokiagoa izango da. • Gaia, funtzioa, helburua, irakurgarritasuna, testuingurua, irudia kontutan hartuko dira bata ala bestea erabiltzerakoan.
  • 49.
  • 50. serifaduna – serifa gabea • Serifa ez duten letrak sinpleagoak dira, baina monotonoagoak izan daitezke; Sinpletasunak diseinu grafikoan testua azkartasunez asimilatzen lagun dezake, baina testu luzea ikusiz jarraitzea zailagoa egin dezake, irakurketa zailduz; irakurterrazenak humanistak dira, trazuan bariazio gehiago dituztelako. • Bestalde, serifadunak ala serifa gabeak konnotazio desberdinak ditu, eta edukiaren eta helburuaren arabera bata edo bestearekin jokatu daiteke.
  • 51.
  • 52. Fina - zabala • Finak arintasuna iradokitzen du, zabalak pisua iradokitzen duen bezala. • Hau dela eta batzuk tipo finak tonu argiekin eta tonu ilunekin tipografia zabalagoak erabiltzearen aldekoak dira, baina erabakia pertsonala izango da, beti ere testuinguru eta helburuak kontuan izanda.
  • 53.
  • 54.
  • 55. argiak - ilunak • Kolore ilunekin hobeto nabarmentzeko tipografia argiak erabiltzen dira. • Aldiz, kolore argiekin tipografia ilunak erabiltzen dira, arrazoi beragatik.
  • 56.
  • 57. letra larriak - xeheak • Letra xeheak forma dela eta larriak baino hobeto desberdintzen dira, irakurketa azkartuz. • Bestalde, zerbaitekiko arreta deitzerakoan letra larriaren ikusizko inpaktua (izenburua, eslogana … letra xehearekin osatuz) handiagoa da, batez ere hitza motza denean.
  • 58.
  • 59. tipoaren tamaina • Helburua eta testuari eman nahi zaion garrantziaren arabera tipografiaren tamaina hautatuko da. • Testuak testu blokeak ez dituen beste helburuak dituenean, hala nola izenburua, azpitituluak … tamainak aldatu egin ohi dira. • Tituluak azkar irakurri behar izaten dira, esfortzu handirik gabe, eta gomendagarria izango da irakurleak gehiegi erreparatu beharrik izan gabe ikusteko modukoak izatea.
  • 60.
  • 61.
  • 62. lerroen luzera • Lerroek luzeegiak badira nekea sortzen dute eta motzegiak badira irakurketa zaila egiten da, lerro aldaketa jarraituek behartutako ikusizko erritmoa dela eta. • Testu moten, orriaren antolakuntzaren, diseinuaren … arabera, lerro luzera desberdinak sortu beharko ditugu, baina lerroko egokitzat hartzen den karaktere kopurua 60-70 artekoa da.
  • 63.
  • 64. lerroartea • Irakurketa lerroz nahastu gabe edo ikusmena nekatu gabe jarraitu ahal izateko faktore garrantzitsua da. • Egokiena hautatutako tipoa baino gutxi gorabehera %20 handiagoa da, baina hau testuren eta hautatutako tipoaren arabera ere aldatuko da.
  • 65. Lerrokatzea - justifikatua Erdian lerrokatzeak itxura formala eskaintzen du, baina testu luzeetarako ez da egokia. Ezkerrean lerrokatzeak testuaren irakurketa errazten du, baina testu luzeegietan ez da egokia. Eskuinean lerrokatzeak irakurketa zailtzen du, testu motzetan eta testuinguru eta helburuaren arabera egokia izan badaiteke ere.
  • 66. Lerrokatze justifikatuak oreka, itxura formala, ordena … eskaintzen ditu eta batez ere testu luzeetarako oso egokia da, baina kontuan izan behar da letra eta hitzen artean uniformetasuna. Lerrokatze asimetrikoa testuari itxura espresiboagoa emateko erabiltzen da.