บทที่1 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

2. เทคโนโลยีสารสนเทศ หมายถึง การนาความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้เพื่อ
สร้างหรือจัดการสารสนเทศอย่างเป็นระบบและรวดเร็ว โดยอาศัยเทคโนโลยีทางด้านคอมพิวเตอร์
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ตามแผ่นแม่บท เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารประเทศ
ไทย พ.ศ. 2545-2549 หมายถึง เทคโนโลยีเกี่ยวข้องกับข่าวสารข้อมูล และการสื่อสารนับตั้งแต่การ
สร้าง การนามาวิเคราะห์หรือการประมวลผล

3. - ฮาร์ดแวร์ ( hardware ) หมายถึง
ตัวเครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วง
ต่างๆ เช่น คีย์บอร์ด เมาส์ จอภาพ เป็นต้น
รวมทั้งอุปกรณ์สื่อสารสาหรับเชื่อมโยง
คอมพิวเตอร์เข้าเป็นเครือข่าย เช่น โมเด็ม
และสายสัญญาณ
- ซอฟต์แวร์ ( soflware ) หมายถึง
โปรแกรมหรือชุดคาสั่ง ที่ใช่ควบคุมการ
ทางานของเครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์
ต่อพ่วงต่างๆ ชุดคาสั่งจะถูกแบ่งออกเป็น 2
ประเภทใหญ่ๆ คือ ซอฟต์แวร์ระบบ และ
ซอฟต์แวร์ประยุกต์

4. ซอฟต์แวร์ระบบ ( system software ) หมายถึงชุดคาสั่งที่ทาหน้าที่ควบคุมการทางานของ
เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วงต่างๆ และทาหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างผู้ใช้กับคอมพิวเตอร์
ซอฟต์แวร์ระบบแบ่งออกเป็น
1) ระบบปฏิบัติการ
2) โปรแกรมอรรถประโยชน์
3) โปรแกรมขับอุปกรณ์ หรือดีไวซ์ไดร์ฟเวอร์
4) โปรแกรมแปลภาษา

5. ซอฟต์แวร์ประยุกต์
(application software)
หมายถึง ชุดคาสั่งที่เขียนขึ้นเพื่อให้
เครื่องคอมพิวเตอร์ทางานตาม
วัตถุประสงค์เฉพาะอย่าง
ซอฟต์แวร์ประยุกต์อาจเขียนขึ้น
โดยใช้โปรแกรม
ภาษาคอมพิวเตอร์ เช่น เบสิก
(Basic) ปาสคาล (Pascal) โค
บอล (Cobol) ซี (C) ซีพลัสพ
ลัส (C++) และจาวา (Java)
ซอฟต์แวร์ประยุกต์แบ่งตามกลุ่ม
การใช้งานได้ดังตาราง

6. - ข้อมูล (data) ข้อมูลจะถูกรวบรวมและป้ อนเข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์โดยผ่านอุปกรณ์ของ
หน่วยรับเข้า เช่น คีย์บอร์ด เมาส์ ข้อมูลต้องมีโครงสร้างในการจัดเก็บที่เป็นระบบเพื่อการสืบค้น
ที่รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ข้อมูลจะถูกจัดเก็บอยู่ในหน่วยความจา ก่อนที่จะถูกย้ายไปเก็บที่
หน่วยเก็บข้อมูล เช่น ฮาร์ดดิสก์ และแผ่นซีดี

7. - บุคลากร (people)บุคลากรเป็นองค์ประกอบที่สาคัญที่สุดของระบบสารสนเทศ หมายถึง
บุคลากรที่เป็นผู้ใช้ระบบสารสนเทศ จะต้องมีความรู้ความสามารถในการพัฒนาระบบ
สารสนเทศให้มีประสิทธิภาพให้สามารถทางานได้ตามความต้องการของผู้ใช้ใช้ง่ายและสะดวก
ส่วนผู้ใช้ต้องมีความรู้ ความเข้าใจ และมีความสามารถในการใช้งานระบบสารสนเทศและการ
สื่อสารต่างๆ ได้อย่างถูกต้องจึงจะเกิดสารสนเทศที่เป็นประโยชน์
- ขั้นตอนการปฏิบัติงาน (procedure) จะมีขั้นตอนการปฏิบัติงานที่เป็นลาดับขั้นชัดเจน
เพื่อให้ผู้ใช้สามารถเข้าใจได้ง่าย และดาเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในสถานการณ์ปกติ
และสถานการณ์ฉุกเฉิน

8. - ด้านการศึกษา เพื่ออานวยความสะดวกในการบริหารด้านการบริหารด้านการศึกษา เช่นระบบ
การลงทะเบียน และระบบการจัดตารางสอน และยังใช้เป็นเครื่องมือในการเพิ่มโอกาสทางด้าน
การศึกษาและเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนการสอน
- ด้านการแพทย์และสาธารณสุข เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารถูกนามาใช้เริ่มตั้งแต่การ
ทาทะเบียนคนไข้ การรักษาพยาบาลทั่วไป ตลอดจนการวินิจฉัยและรักษาโรคต่างๆได้อย่าง
รวดเร็วและแม่นยา นอกจากนี้ยังใช้ในห้องทดลอง การศึกษาและการวิจัยทางการแพทย์ งาน
ศึกษาโมเลกุลสารเคมี สามารถค้นคว้าข้อมูลทางการแพทย์ รักษาคนไข้ด้วยระบบการรักษา
ทางไกลตลอดเวลาผ่านเครือข่ายการสื่อสาร เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ที่เรียกว่า อีเอ็มไอ
สแกนเนอร์ (EMI scanner) ถูกนามาถ่ายภาพสมองมนุษย์เพื่อตรวจหาความผิดปกติใน
สมอง

9. - ด้านการเกษตรและอุตสาหกรรม เช่น การจัดทาระบบข้อมูลเพื่อการเกษตรและพยากรณ์
ผลผลิตด้านการเกษตร นอกจากนี้ยังช่วยพัฒนาความก้าวหน้าทางด้านอุตสาหกรรม การ
ประดิษฐ์หุ่นยนต์เพื่อใช้ทางานบ้าน และหุ่นยนต์เพื่องานอุตสาหกรรมที่ต้องเสี่ยงภัยและเป็น
อันตรายต่อสุขภาพ รวมถึงงานที่ต้องทาซ้าๆ
- ด้านการเงินธนาคาร โดยใช้ช่วยด้านการบัญชี การฝากถอนเงิน โอนเงิน บริการสินเชื่อ และ
เปลี่ยนเงินตรา บริการข่าวสารธนาคาร การใช้คอมพิวเตอร์ด้านการเงินการธนาคารที่รู้จักและ
นิยมใช้กันทั่วไป เช่น บริการฝากถอนเงิน การโอนเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์

10. - ด้านความมั่นคง เช่น ใช้ในการควบคุมประสานงานวงจรสื่อสารทหาร การแปลรหัสลับในงาน
จารกรรมระหว่างประเทศ สานักงานตารวจแห่งชาติของประเทศไทยมีศูนย์ประมวลข่าวสาร ทา
ให้เกิดความสะดวกและรวดเร็วในการสืบค้นข้อมูลเพื่อการสืบสวนคดีต่างๆ
- ด้านการคมนาคม เช่น การเดินทางโดยรถไฟ มีการเชื่อมโยงข้อมูลการจองที่นั่งไปยังทุกสถานี
ทาให้สะดวกต่อผู้โดยสาร การเช็คอินของสายการบิน ได้จัดทาเครื่องมือที่สะดวกต่อลูกค้า ใน
รูปแบบของการเช็คอินด้วยตนเอง

11. - ด้านวิศวกรรมและสถาปัตยกรรม มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการออกแบบ
หรือจาลองสภาการณ์ต่างๆ เช่น การรับแรงสั่นสะเทือนของอาคารเมื่อเกิดแผ่นดินไหว โดยการ
คานวณและแสดงภาพสถานการณ์ใกล้เคียงความจริง
- ด้านการพาณิชย์ องค์กรในภาคธุรกิจใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารใน
การบริหารจัดการ เพื่อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นให้กับองค์กรในการทางาน ทาให้การประสานงาน
หรือการทากิจกรรมต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังสามารถใช้ปรับปรุงการ
ให้บริการกับลูกค้าทั่วไป

12. - ด้านอุปกรณ์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เมื่อพิจารณาเครือข่ายการสื่อสารทั่วไปจาก
อดีตจนถึงปัจจุบัน เห็นได้ชัดว่ามนุษย์ใช้อุปกรณ์การสื่อสารแบบพกพามากขึ้นเรื่อยๆ เริ่มจาก
วิทยุเรียกตัว (pager) ซึ่งเป็นเครื่องรับข้อความ มาเป็นถึงโทรศัพท์เคลื่อนที่

13. - ด้านระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ระบบ
เครื่องข่ายคอมพิวเตอร์ในอดีตเป็นระบบที่
ใช้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์เชื่อมต่อตรง
โดยจุดเดียว ต่อมามีการเชื่อมต่อ
คอมพิวเตอร์เข้าด้วยกันภายในองค์กร เพื่อ
ทาให้สามารถใช้ข้อมูลร่วมกัน หรือใช้
เครื่องพิมพ์ร่วมกัน จนเกิดเป็นระบบรับและ
ให้บริการ หรือที่เรียกว่าระบบรับ-ให้บริการ
- ด้านเทคโนโลยี ระบบทางานอัตโนมัติที่
สามารถตัดสินใจได้เองจะเข้ามาแทนที่มาก
ขึ้น เช่น ระบบแนวนาเส้นทางจราจร ระบบ
จอดรถ มีการเชื่อมต่ออย่างกว้างขวางไปยัง
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องมากกว่าที่เป็นอยู่ใน
ปัจจุบัน

14. - ด้านสังคม สภาพเสมือนจริง การใช้
อินเตอร์เน็ตเชื่อมโยงการทางานต่างๆ จน
เกิดเป็นสังคมที่ติดต่อผ่านทางอินเตอร์เน็ต
หรือที่รู้จักกันว่า cyber space
- ด้านเศรษฐกิจ เทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสื่อสารส่งผลให้เกิดสังคมโลกาภิวัตน์
เพราะสามารถชมข่าว ชมรายการโทรทัศน์
ที่ส่งกระจายผ่านดาวเทียมของประเทศ
ต่างๆ ได้ทั่วโลก สามารถรับรู้ข่าวสารได้
ทันที ใช้อินเทอร์เน็ตในการติดต่อสื่อสาร
ระหว่างซึ่งแต่เดิมมีขอบเขตจากัด
ภายในประเทศ ก็กระจายเป็นเศรษฐกิจโลก
เกิดกระแสการหมุนเวียนแลกเปลี่ยนสินค้า
และบริการอย่างรวดเร็วและกว้างขวาง
ระบบเศรษฐกิจของทุกประเทศในโลกจึง
เชื่อมโยงและผูกพันกันมากขึ้น

15. - ด้านสิ่งแวดล้อม เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มีประโยชน์ในด้านธรรมชาติและและ
สิ่งแวดล้อม เช่น ระบบป้ องกันการกัดเซาะชายฝั่ง โดยใช้ภาพถ่ายดาวเทียม หรือภาพถ่ายทาง
อากาศ ร่วมกับการจัดเก็บรักษาข้อมูลระดับน้าทะเล ความสูงของคลื่นจากระบบเรดาร์ เป็น
การศึกษาเพื่อหาสาเหตุ และนาข้อมูลมาวางแผนและสร้างระบบเพื่อป้ องกันการกัดเซาะชายฝั่ง
แต่ละแห่งได้อย่างเหมาะสม

16. - นักเขียนโปรมแกรมหรือโปรแกรมเมอร์
ทาหน้าที่ในการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อ
ใช้ในงานด้านต่างๆ เช่น โปรมแกรมเกี่ยวกับ
การซื้อขายสินค้า โปรแกรมที่ใช้กับงานด้าน
บัญชี หรือโปรแกรมที่ใช้กับระบบงานขนาด
ใหญ่ขององค์กร
- นักวิเคราะห์ระบบ (system analyst)
ทาหน้าที่ในการศึกษาวิเคราะห์และพัฒนา
ระบบสารสนเทศ นักวิเคราะห์ระบบจะทาการ
วิเคราะห์ระบบงานและออกแบบระบบ
สารสนเทศให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้งาน
ซึ่งอาจรวมถึงงานด้านการออกแบบฐานข้อมูล
ด้วย

17. - ผู้ดูแลและบริหารฐานข้อมูล (database
administrator)
ทาหน้าที่บริหารและจัดการฐานข้อมูล
(database) รวมถึงการออกแบบ
บารุงรักษาข้อมูล และการดูแลระบบความ
ปลอดภัยของฐานข้อมูล เช่น การกาหนดบัญชี
ผู้ใช้ การกาหนดสิทธิ์ผู้ใช้
- ผู้ดูแลและบริหารระบบ(system
administrator)
ทาหน้าที่บริหารและจัดการระบบคอมพิวเตอร์
ในองค์กร โดยดูแลการติดตั้งและบารุงรักษา
ระบบปฎิบัติการ การติดตั้งฮาร์ดแวร์ สร้าง
ออกแบบและบารุงรักษาบัญชีผู้ใช้ สาหรับ
องค์กรขนาดเล็กเจ้าหน้าที่ความคุมระบบอาจ
ต้องดูแลและบริหารระบบเครือข่ายด้วย

18. - ผู้ดูแลและบริหารระบบเครือข่าย (network administrator)
ทาหน้าที่บริหารและจัดการออกแบบระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ และดูแลรักษาความปลอดภัยของ
ระบบเครือข่ายขององค์กร เช่น ตรวจสอบการใช้งานเครือข่ายของพนักงานและติดตั้งโปรแกรม
ป้ องกันผู้บุกรุกเครือข่าย
- ผู้พัฒนาและบริหารระบบเว็บไซต์ (webmaster)
ทาหน้าที่ออกแบบพัฒนา ปรับปรุงและบารุงรักษาเว็บไซต์ให้มีความทันสมัย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
ต้องมีการปรับปรุงข้อมูลให้เป็นปัจจุบันอยู่เสมอ

19. - เจ้าหน้าที่เทคนิค (technician)
ทาหน้าที่ซ่อมบารุงรักษาเครื่องคอมพิวเตอร์ ติดตั้งโปรแกรม หรือติดตั้งฮาร์ดแวร์ต่างๆและแก้ไข
ปัญหาที่อาจเกิดจากการใช้อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ในองค์กร
- นักเขียนเกม (game maker)
ทาหน้าที่เขียนหรือพัฒนาโปรแกรมเกมคอมพิวเตอร์ในปัจจุบันนี้การเขียนโปรมแกรมคอมพิวเตอร์
เป็นอาชีพได้รับความนิยมอย่างสูงในประเทศไทย