Lezing door Michiel Kersten (voorjaar 2018) over de muze van de kunstenaar aan de hand van voorbeelden uit het leven en werk van Ernst Ludwig Kirchner

1. Liefde als inspiratiebron
De muze van de kunstenaar
Ernst Ludwig Kirchner – Brücke
Michiel Kersten | Artetcetera. Kunst in Woorden

2. Künstlergruppe Brücke
1905-1913

3. Brücke 1905-1913
Dresden 1905 - 1911 (Moritzburg)
Berlijn 1911 – 1913 (Fehmarn)
1. Karl Schmidt Rottluff (1884–1976)
2. Ernst-Ludwig Kirchner (1880–1938)
3. Erich Heckel (1883–1970)
4. Fritz Bleyl (1880-1966
5. Otto Müller (1874-1930)
6. Max Pechstein (1881-1955)
7. Emil Node (1867-1956)

4. Herleving houtsnede
Invloed Edward Munch en Vincent
van Gogh, Anti-academisch
Invloed – primitivisme –
ethnografie
Invloed – Dürer, Cranach, Altdorfer
Onderwerpen: naakten, stadleven,
circus, theater, nachtleven,
portretten - Viertelstude akt
1906 Eerste tentoonstelling

5. Kirchner, groepsportret van
Brücke, 1927, 168 x 126cm
Ludwig Museum Keulen
Van links naar rechts
Otto Mueller, Ernst-Ludwig
Kirchner, Erich Heckel en Karl
Schmidt-Rottluff

6. Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938)
Vader ingenieur bij papierfabriek
Gaat bouwkunde in Dresden studeren, voltooid studie in 1905
1903-1904 Academie in München
Vooral autodidact
Vanaf 1911 in München
1914 Onvrijwillig vrijwilliger 1915 stort in, ontslag uit krijgsdienst
Sanatoria o.a. Königsberg, Kreuzlingen - Vestigt zich Frauenkirch bij Davos met
Erna Schilling
Schrijft over zijn eigen kunst onder het pseudoniem de Marsalle
700 werken door Nazi’s in beslag genomen.

7. Dodo, Fränzi, Marcella, Erna, Gerda,
Nina, Elisabeth: Die Liste der Frauen
in Ernst Ludwig Kirchners Leben ist
lang.

8. Atelier van Kirchner, Berliner Strasse Dresden, 1911

9. Atelier Kirchner, Dresden

10. ATELIER KIRCHNER, DRESDEN

11. Kirchner, staand meisje, karyatide, 1908, MoMa New York

12. Ernst Ludwig Kirchner en Doris Grosse, Kirchners muze en model 1906-1911

13. Kirchner, zittende vrouw, Dodo, 1907, 112 x 114 cm, Pinakotek
Munchen, Doris Grosse, Kircheners muze van 1906 - 1911

14. Matisse, vrouw met hoed,
1905, San Francisco

15. ErnstLudwigKirchner,Dodoenhaarbroer,1908-1920,olierverf
opdoek

16. ErnstLudwigKirchner,Dorismetbredekraag,1906,olieverfop
karton,7`,9x52,5cm,MuseoNacionalThyssen-Bornemisza,
Madrid

18. ErnstLudwigKirchner,Staandnaaktmethoed,1919,olieverfop
doek,195,564,5cm,FrankfurtamMain,Städel

19. Atelier Ernst Ludwig Kirchner, Berliner Strasse 80, Dresden

20. Kirchner, Vrouwelijk
naakt met hoed, 1911
(Dodo) – Doris Grosse

21. Ernst Ludwig Kirchner, meisje
met zonnescherm.

22. Ernst Ludwig Kirchner, Liggend meisje (Doris [dodo] Grosse) 1908/09,
pastel, 49 x 60 cm

23. Dresden: Marcella en Fränzi

24. Lina Franziska (Fränzi) Fehrmann en haar broer

25. Kirchner, Fränzi Fehrmann
en Marchella, 1910/11

26. ErnstLudwigKirchner,AffichevoorKünstlergruppBrücke
(Fränzi).

27. ErnstLudwigKirchner,Krabbendmeisje,1909

28. ErnstLudwigKirchner,Fränzivooreengebeeldhouwdestoel,
olieverfopdoek,71x49,5cm,Madrid,MuseoNacional
Thyssen-Bornemisza

29. ErnstLudwigKirchner,Marcella(1909-1910),olieverfopdoek

30. Ernst Ludwig Kirchner, Meisje met kat (Fränzi), olieverf op doek, 89 x 116 cm,
particulier collectie (Merzbacher)

31. ErnstLudwigKirchner,Marcella,1910,olieverfopdoek,
Berlin,BrückeMuseum

32. Kirchner, spelende naakte mensen, 1910, Pinakotek Munchen

34. ErnstLudwigKirchner,Bosscène,1910/1925,olieverfopdoek,78
x79cm,FrankfurtamMain,StädelMuseum

35. Berlin – Gerda en Erna Schilling
Atelier
- Berlin-Wilmersdorf – Durlacher Strasse 14
- Berlin-Friedenau, Körnerstrasse 45

36. Ernst Ludwig Kirchner in Berlijn vanaf
1910/11
Erna Schilling

37. Kirchner, Potsdammerplatz
Berlijn – Erna en Gerda
Schilling

38. Kirchner en Erna Schilling

39. Huis van Kirchner, Berlijn,
1914-15

40. Kirchner, Berlijn, 1913,
120,6 x 91,1 cm, MoMa, NY

41. ErnstLudwigKirchner,ZelfportretmetErnaSchilling,1913,
olieverfopdoek,ColumbusMuseumofArt

42. Werner Gothein, Hugo Biallowons en Erna Schilling in Kirchners Atelier
1915

43. Atelier Kirchner in Körnerstrasse 45, Berlin-Friedenau, 1914-15 met v.l.n.r.
Onbekende vrouw, ELK, Erna Schilling en Hermann Gewecke

44. Werner Gothein, zijn vrienden, Erna Schilling en Ernst Ludwig Kirchner in
Atelier van Kirchner

45. Ernst Ludwig Kirchner, Het oordeel van Paris met Gerna en Erna Schilling op de achterzijde
Baders op Fehmarn, 1913

46. ErnstLudwigKirchner,Ziekevrouwmethoed(ErnaSchilling),
1913,olieverfopdoek,71,5x60,5cm,Berlin,NeueGalerie

47. ErnstLudwigKirchner,ErnaSchillingmetsigaret,1915,olieverf
opjuteenlinnen,73x61cm,München,
Staatsgemäldesammlungen

48. Ernst Ludwig Kirchner, Baders op het strand (Fehmarn), 1913, olieverf
opdoek, Berlijn, Staatliche Museen zu Berlin, Nationalgalerie

49. Ernst Ludwig Kirchner, In zee gaanden, 1912, olieverf op doek 149 x 195 cm,
Stuttgart, Staatsgalerie

50. Kirchner in uniform, 1915

51. Ernst Ludwig Kirchner in Zwitserland
vanaf 1917
- Haus unter den Lärchen
- Am Wildboden Haus
Nabij Davos

53. ErnstLudwigKirchnerbijHausindenLärchen,metErna
SchillingenWalterKirchner

54. ErnstLudwigKirchner,Vrouw(ErnaSchilling)bij
hetraam,1922-1923,olieverfopdoek,121,x95
cm,FrankfurtamMain,StädelMuseum

55. ErnstLudwigKirchner,Zittendevrouw(ErnaKirchner),1912,
olieverfopdoek120x90cm,Davos,KirchnerMuseum

56. Ernst Ludwig Kirchner in
Zwitserland nabij davos
Nina Hard vanaf 1921

58. Wildbodenhaus van Ernst Ludwig
Kirchner,nabij Davos

59. Ernst Ludwig Kirchner, Twee naakte vrouwen (Erna Schilling en Nina Hard), 1912, olieverf
op doek, Berlin, Staatliche Museen zu Berlin

60. ErnaSchillingenNinaHardaanhetbaden

61. NinaHard,BijwoningvanErnstLudwigKirchnerinFrauenkirch

62. NinaHardaanhetdansenopdeeersteetageinHausunterdem
Lärchen

63. ErnstLudwigKirchner,Mandoliespeelster(Nina
Hard),1921,olieverfopdoek,90x120cm

64. ErnstLudwigKirchner,TreurendeFrau(Staandvrouwelijk
naakt),beschilderdhout,63,5x19,5cm.LichaamDoris
Grosse,hoofdErnaSchilling

67. Max Pechstein (Zwickau 1881-1955 Berlijn)
1896 in de leer als decoratieschilder
1900-1902 leerling kunstnijverheidsschool in Dresden
Later naar Academie in Dresen
1906 Wordt lid van Brücke en krijgt staatsprijs van Saksen
1908 naar Berlijn, sluit zich aan bij de Berliner Secession
Vaak samen met Heckel en Rottluff bij Moritzburg
1912 wordt uit de Brücke gezet omdat hij met Berliner Secession tentoonstelt
1914 Palau Eilanden
1916 naar oorlogsfront
1937 326 werken door de Nazi’s geconfisceerd

68. MaxPechstein,Degeel-zwarttrui(badpak),1909,olieverfop
doek,Berlijn,BrückeMuseum

69. Pechstein, naakten onder de bomen, 1911, 73x 99cm, Detroit