Corporate Social Responsibility - a new concept in Albania often mixed with Philanthropy, Social Business and Altruism. Albania can foster Social Responsibility at all levels following Europe 2020 agenda.

2. PËRGJEGJËSIA SOCIALE KALON PËRTEJ ETIKËS SEPSE NU KA TË BËJË VETËM ME
PLOTËSIMIN E DETYRIMEVE POR KA TË BËJË ME NJË ZGJEDHJE TË PËRGJEGJSHME DHE TË
VAZHDUESHME TË BIZNESIT PËR TË KONTRIBUAR JO VETËM PËR TË VEPRUAR NË MËNYRË
ETIKE POR EDHE PËR TË KONTRIBUAR NË ZHVILLIMIN EKONOMIK DHE PËRMIRËSIMIN E
JETËS SË PUNONJËSVE DHE FAMILJEVE TË TYRE SI DHE TË GJITHË KOMUNITETIT LOKAL E TË
GJITHË SHOQËRISË.
(THE ËORLD BUSINESS COUNCIL FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT, LORD HOLME AND
RICHARD ËATTS “MAKING GOOD BUSINESS SENSE”).

3. PËRGJEGJËSIA SOCIALE HARMONIZON INTERESA TË EKONOMISË, SHOQËRISË
E MJEDISIT, TË INDIVIDIT, BIZNESIT DHE KOMUNITETIT
DHE KONKRETIZOHET KUR ZBATOHET PREJ BIZNESIT, SHOQËRISË E
SHTETIT – PRA PREJ NE TË GJITHËVE
BIZNESI KA BURIMET DHE MJETET QË I MUNDËSOJNË PËRMBUSHJEN E
PËRGJEGJËSISË SOCIALE DUKE PASUR NJË IMPAKT TË RËNDËSISHËM NË
SHOQËRI

4. TRE JANË PERIUDHAT HISTORIKE QË SPIKASIN E PËRGJATË SË CILAVE
NATYRA E MARDHËNIEVE TË BIZNESIT ME SHOQËRINË KA NDRYSHUAR
DUKSHËM
•REVOLUCIONI INDUSTRIAL
•MODELI I MIRQËNIES SOCIALE TË SHTETIT NË MESIN E SHEKULLIT XX
•GLOBALIZIMI

5. GLOBALIZIMI
KA ZGJERUAR GJEOGRAFINË E IMPAKTIT SOCIAL TË KORPORATAVE
KA PËRFSHIRË VENDE QË E KISHIN TË RREGULLUAR KËTË MARDHËNIE PËRMES NORMAVE TË TYRE
SHOQËRORE
KA KRIJUAR HAPSIRË QË TË MIRAT PUBLIKE TË KRIJUARA NGA KORPORATA TË PËRGJEGJËSHMETË PREKIN
EDHE VENDE MË PAK TË ZHVILLUARA DUKE KRIJUAR NJË MJEDIS BIZNESI ETIK MES AKTORËVE NË KËTO
SHOQËRI – NDOSHTA KUJDES PËR IMAZHIN E TYRE!

6. GLOBALIZIMI
ZBATIMI I PËRGJEGJSHMËRISË NGA KORPORATAT NDËRKOMBËTARE NË VENDET PAK TË ZHVILLUARA
TEJKALON FUQINË NEGOCIUESE TË QEVERIVE TË KËTYRE VENDEVE DHE TË SHOQËRISË CIVILE NDËRSA
KONSUMATORI NUK KA SHUMË ZGJEDHJE
HAPSIRA E BIZNESIT PËR TË ADOPTUAR PËRGJEGJSHMËRINË SOCIALE DHE SJELLJEN ETIKE VARET SHUMË
PREJ TIJ SEPSE PARTNERI PUBLIK NUK ËSHTË NË POZITËN E TIJ TË PLOTË LEGALE DHE FINANCIARE.

7. • SHTETET E MËDHA KANË LEGJISLACION QË JU PARAPRIN
BIZNESEVE DHE MUNDËSINË TA ADOPTOJNË ATË
• KONSUMATORËT E VENDEVE TË ZHVILLUARA KANË SHUMË
ZGJEDHJE DHE JANË TË NDJESHËM NDAJ BIZNESEVE ME
PËRGJEGJSHMËRISOCIALE, KËSHTU QË BASHKË ME GRUPET E
INTERESIT I MBAJNË NË PRESION BIZNESET QË TË SILLEN NË
MËNYRË ETIKE DHE TË BEJNË MË SHUMË AKSIONE SOCIALE
QOFTË EDHE PËR TË FORCUAR IMAZHIN E TËRHEQUR KLIENTË -
MJETI JUSTIFIKON QËLLIMIN

8. • SHTETET E VARFËRA NUK KANË MUNDËSI TË HARTOJNË NJË
LEGJISLACION TË FORTË DHE AQ MË PAK JANË NË GJENDJE TË
MONITOROJNË ZBATIMIN NGA KORPORATAT NDËRKOMBËTARE
APO TË NEGOCIOJNË PËR TO. TË NJËJTËN PAMUNDËSI KANË
EDHE KONSUMATORËT APO GRUPET E TJERË TË INTERESIT.
• SHUMË HERË PËRGJEGJËSIA SOCIALE E KORPORATAVE
MINIMIZOHT DHE CDO AKSION NORMAL APO REKLAMË IMAZHI
PRITET ME ENTUZIAZËM

9. • NË PERCEPTIMIN BAZË TË BIZNESIT PËRGJEGJËSIA SOCIALE SI CDO INVESTIM DUHET TË KTHEJË
BENEFITET PËR KOMPANINË KUR BËHET PËR TË PËRMIRSUAR IMAZHIN, SPONSORIZUAR AKTIVITETE
AFËR INTERESIT TË VET KOMPANISË APO PËR TË BINDUR QEVERITË E VENDEVE KU OPEROJNË . PRA
QËLLIMI FUNDËM ËSHTË FITIMI
• CDO AKTIVITET ME QËLLIM TË MIRË NË KUADRIN E PËRGJEGJËSISË SOCIALE NUK ËSHTË DETYRIMISHT I
ORIENTUAR DREJT ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM. EDHE NË RASTIN MË TË MIRË ËSHTË I ORIENTUAR
NGA ALTRUIZMI APO DËSHIRA E MIRË E SIPËRMARRËSVE APO DREJTUESVE TË BIZNESIT TË
PËRGJEGJSHËM.
ZHVILLIMI QËNDRUESHËM
SËRISH PËR FITIM APO PËR ZHVILLIM

10. PRANDAJ PËR TË KRIJUAR NJË KUADËR DHE NJË INSTRUMENT SI PËR BIZNESIN DHE PËR SEKTORIN PUBLIK
VENDE TË NDRYSHME OPEROJNË PËRMES
NJË QASJE TË QARTË PËR ZHVILLIMIN E QËNDRUESHËM (STRATEGJI)
& NJË QASJE TË QARTË PËR PËRGJEGJËSINË SOCIALE
• KUADRI RREGULLATOR I MJEDISIT, MBROJTJES SË KONSUMATORIT, TË DREJTAVE TË PUNËS, ETJ.,
GARANTOJNË BAZËN E PËRGJEGJSHMËRISË PËRKUNDREJT SHOQËRISË DHE INDIVIDIT.
• KUADRI LIGJOR, DHE I POLITIKAVE NË EUROPË MBËSHTET NË MËNYRË EKSPLICITE PRAKTIKAT E
PËRGJEGJËSISË SOCIALE.
ZHVILLIMI QËNDRUESHËM

11. PËRGJEGJËSIA SOCIALE NË BE
• PËRGJEGJËSIA SOCIALE NË BASHKIMIN EUROPIAN NUK ËSHTË MONOPOL I KORPORTËS POR I
BIZNESIT TË SHUMLLOJSHËM DHE AKTORËVE TË TJERË PËRFSHIRË SHTETIN.
• BELGJIKA, EKONOMIA E TË CILËS DOMINOHET NGA SME QË KONTRIBUOJNË RRETH 70% TË PPB-
SË, E KA MBËSHTETJEN E SME–VE, RRITJEN E TRANSPARENCËS DHE ASISTENCËN FINANCIARE SI
PJESË TË POLITIKAVE PUBLIKE DHE E KA TË SHPREHUR NË PLANIN E VEPRIMIT FEDERAL PËR
PËRGJEGJËSINË SOCIALE.

12. PËRGJEGJËSIA SOCIALE NË BE
• PËRGJEGJËSIA SOCIALE JASHTË KUFIJVE TË VENDIT. SME–TË NË DANIMARKË REALIZOJNË MË SHUMË SE 50% (IMPORTE DHE
EKSPORTE) TË TË GJITHË TREGTISË DANEZE ME VENDET NË ZHVILLIM. PËR PASOJË POLITIKAT E PËRGJEGJËSISË SOCIALE
KANË NË FOKUS INICIATIVA NDËRKOMBËTARE. KOMPANITË DANEZE GJITHNJË E ME SHUMË ZBATOJNË UDHËZUESIN PËR
KOMPANITË MULTINACIONALE TË OECD APO UN GLOBAL COMPACT,
• QEVERIA HOLLANDEZE SYNON FORCIMIN E DIPLOMACISË NDËRKOMBËTAREPËRGJEGJËSIA SOCIALE, P.SH. DUKE DETYRAUR
QË OPERACIONET TREGTARE TE KOMPANIVE HOLLANDEZE NË BOTË TË KRYHEN SIPAS UDHËZUESVE TË OECD.
• SUEDIA DHE FINLANDA GJITHASHTU MBËSHTESIN FORT INICIATIVAT NDËRKOMBËTARE DHE NXISIN DIALOG
NDËRKOMBËTAR PËR ZBATIMIN E PËRGJEGJËSIA SOCIALE NË VENDET NË ZHVILLIM.
• NË VITIN 2010 QEVERIA SPANJOLLE APROVOI LIGJIN E EKONOMISË SË QËNDRUESHME. LIGJI PËRFSHIN NJË SËRË MASASH
LIDHUR ME PËRGJEGJËSINË SOCIALE SI ATO LIDHUR ME TRANSPARENCËN, BËRJEN PUBLIKE TË PËRFITIMEVE TË
MENAXHERËVE TË KOMPANIVE PUBLIKE POR EDHE PRIVATE, SI DHE ORIENTON STIMUJT PËR SME NËSE APLIKOJNË PARIMET
E PËRGJEGJËSISË SOCIALE.

13. PËRGJEGJSHMËRIA SOCIALE NË SHQIPËRI
• KONCEPTI ËSHTË ENDE I RI
• KONSUMATORËT KANË ZGJEDHJE TË LIMITUARA PËR TË MARRË PRODUKTET E SHËRBIMET ETIKE
• PUNONJËSIT E KANË FORCËN PËRFAQSUESE SHUMË TË ULËT
• QEVERIA KA FUQI NEGOCIUESE TË KUFIZUAR SEPSE ËSHTË SHUMË E INTERESUAR TË THITHË INVESTIME TË
HUAJA
• SHOQËRIA CIVILE PA ZË TE FORTË NDAJ BIZNESIT (OJF VERSUS OJQ)
• EKZISTON NJË PAQARTËSI MIDIS BIZNESIT SOCIAL, PËRGJEGJËSISË SOCIALE DHE FILANTROPISË

14. NXITJA PËRGJEGJËSISË SOCIALE NË SHQIPËRI
• STRATEGJI TË PËRAFRUAR ME EUROPËN PËR PËRGJEGJËSIA SOCIALE PËRFSHIRË LIGJET QË
MBËSHTESIN BIZNESET TË INVESTOJNË NË VEPRIMTARI SOCIALE
• CËSHTJA THEMELORE PËR QEVERITË E BE NË KONTEKSTIN E PËRGJEGJËSIA SOCIALE ËSHTË
POZICIONIMI I PËRGJEGJËSIA SOCIALE NË STRUKTURËN QEVERISËSE. NË TË SHUMTËN E
RASTEVE DISA PJESE TË STRUKTURËS SË SHTETIT PËRFSHIHEN NËPËRGJEGJËSIA SOCIALE, POR
VETEM NJË STRUKTURË DREJTON POLITIKAT PUBLIKE TËPËRGJEGJËSIA SOCIALE,
DEPARTAMENTET QË MERREN ME CËSHTJE SOCIALE E TË PUNËS TË EKONOMISË APO PUNËVE TË
JASHTËME.

15. NXITJA PËRGJEGJËSISË SOCIALE NË SHQIPËRI
• PËR SHQIPËRINË KA RËNDËSI TË KETË NJË ZGJEDHJE TË NDËRGJËGJËSHME PËR TA MBËSHTETUR
STRATEGJIKISHT PËRGJEGJËSINË SOCIALE QOFTË ME LEGJISLACION E PROGRAM, QOFTË ME
STRUKTURA TË DEDIKUARA SHTETËRORE
• PROGRAMET PËR PËRGJEGJËSINË SOCIALE NE NIVEL KOMUNITAR DUHET T’I NGARKOHEN
GJITHMONË E ME SHUMË OJF LOKALE VISAVIS AGJENCIVE NDERKOMBETARE. KJO RRIT TË
KUPTUARIT NGA POPULLSIA DHE FORCËN E PRESIONIT QË BËHET BRENDA VENDIT PER BIZNESE
ME PËRGJEGJËSINË SOCIALE