1. PROJECT A’2 2013-2014
Οικονομική κρίση
Οικονομική κρίση είναι τo φαινόμενο κατά το οποίο μια οικονομία
χαρακτηρίζεται από μια διαρκή και αισθητή μείωση της οικονομικής
της δραστηριότητας. Όταν λέμε οικονομική δραστηριότητα
αναφερόμαστε σε όλα τα μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας,
όπως η απασχόληση, το εθνικό προϊόν, οι τιμές, οι επενδύσεις
κ.λπ. Ο βασικότερος δείκτης οικονομικής δραστηριότητας είναι οι
επενδύσεις, οι οποίες, όταν αυξομειώνονται, συμπαρασύρουν μαζί
τους και όλα τα υπόλοιπα οικονομικά μεγέθη
Αίτια της οικονομικής κρίσης
Η πρόσφατη οικονομική κρίση δεν ήταν ένα ανεξάρτητο και
απρόσμενο φαινόμενο. Τα αίτια, η φύση και τα χαρακτηριστικά της
συνδέονται με την όλη ιστορία της μεταπολεμικής διαδικασίας
συσσώρευσης του κεφαλαίου στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό και
συγκεκριμένα τη «χρυσή εποχή» της συσσώρευσης του
κεφαλαίου, την κρίση της δεκαετίας του 1970, τον τρόπο με τον
οποίο «λύθηκε» ή αντιμετωπίστηκε η κρίση αυτή, την εμπειρία της
«νεοφιλελεύθερης» περιόδου και ιδίως της τελευταίας της φάσης,
όταν και εντάθηκε το φαινόμενο της χρηματιστικοποίησης της
καπιταλιστικής οικονομίας
Τα αίτια της κρίσης πρέπει να αναζητηθούν αφενός στα χρόνια
διαρθρωτικά προβλήματα και τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν
αλλά και στη διεθνή συγκυρία της χρηματοπιστωτικής και
οικονομικής κρίσης που τα ανέδειξε με εντονότερο και οξύτερο
τρόπο. Κυρίαρχο χαρακτηριστικό της οικονομίας μας είναι ύπαρξη
διαρθρωτικών προβλημάτων πολύ πριν την εμφάνιση της
χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, τα οποία διογκώθηκαν
τα τελευταία χρόνια με την εμμονή στην άσκηση πολιτικών στη
κατεύθυνση των αυτορυθμιζόμενων αγορών

2. PROJECT A’2 2013-2014
Η κρίση στη χώρα μας αναμένεται να έχει μεγαλύτερο βάθος και
διάρκεια από ότι σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
ακριβώς γιατί η δομή και τα διαρθρωτικά της προβλήματα όχι μόνο
είναι διαφορετικά, αλλά διατηρούνται και καθημερινά γίνονται
μεγαλύτερα και οξύτερα, αντί να αμβλύνονται, κάτω και από τις
συνθήκες της διεθνούς κρίσης
Η παραγωγική βάση της Ελληνικής Οικονομίας είναι ισχνή καθώς
στηρίχθηκε, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε τομείς
όπως ο τουρισμός, η ναυτιλία και η οικοδομή, κλάδοι που
πλήττονται πρώτοι και με ιδιαίτερη ένταση από την κρίση. Ακόμη,
οι Τράπεζες το πιο ισχυρό τμήμα του ελληνικού κεφαλαίου, οι
οποίες λειτούργησαν με πρωτόγνωρους ρυθμούς πιστωτικής
επέκτασης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, με την
επέκταση τους στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, μαζί
με άλλες μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, είναι εκτεθειμένες στην
διεθνή κρίση με την ανάληψη υψηλών κινδύνων, καθώς η κρίση
αυτή πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα τις χώρες αυτές
Η σημερινή κρίση ξεκίνησε από την ταυτόχρονη συνύπαρξη
των ακόλουθων τριών παραγόντων
 Η φούσκα στις τιμές των ακινήτων σε πολλές περιοχές των
ΗΠΑ, η οποία διευκόλυνε την υπέρ-κατανάλωση, με
αποτέλεσμα την υπέρ-θέρμανση της οικονομίας και την
αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, όπως
πολλές φορές συμβαίνει σε παρόμοιες κρίσεις

3. PROJECT A’2 2013-2014
 Η ραγδαία εξάπλωση στεγαστικών δανείων υψηλού
κινδύνου, από 9% των συνολικών στεγαστικών το 2003 σε
24% το 2007, δηλαδή μια αχαλίνωτη πιστωτική επέκταση σε
κατηγορίες νοικοκυριών που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα
έπρεπε να έχουν δανειοδοτηθεί. Οι τράπεζες παρείχαν
δάνεια με μόνη εγγύηση την αναμενόμενη αύξηση στην τιμή
της κατοικίας, ενώ διευκόλυναν τα νοικοκυριά με ελκυστικά
χαμηλά επιτόκια στα πρώτα χρόνια, τα οποία όμως θα
αναπροσαρμόζονταν στη συνέχεια. Πολλές φορές οι
τράπεζες αναλάμβαναν να πληρώσουν το δάνειο του
νοικοκυριού από άλλη τράπεζα, επειδή το νοικοκυριό είχε
πρόβλημα αποπληρωμής.
μεταφορά του ρίσκου από τους ισολογισμούς των τραπεζών
στο κοινό και τους επενδυτές μέσω τιτλοποιήσεων, πολλοί από
τους οποίους αγνοούσαν το ύψος του κινδύνου και υπήρξαν
επιρρεπείς στις τότε υψηλές αποδόσεις. Η μεταφορά αυτή του
ρίσκου επέτρεπε στις τράπεζες να δανείζουν άφοβα σε μη
φερέγγυους δανειολήπτες και στη συνέχεια να αποκτούν
ρευστότητα για επιπλέον δανειοδοτήσεις, χωρίς να χρειάζεται
να βρουν νέους καταθέτες.
Πέραν τούτου, οι αιτίες της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης
πρέπει να εντοπιστούν σε τρεις επιπλέον παράγοντες: Αυτοί
είναι :
 Στις πολιτικές δραστικής μείωσης των φορολογικών εσόδων
που ακολούθησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις για πάνω από μια
δεκαετία πριν την κρίση.
 Στη νεοφιλελεύθερη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που
απέκλειε τη στήριξη των δημόσιων οικονομικών της
Ευρωζώνης με απευθείας δανεισμό από την Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα, αλλά υποχρέωνε τις κυβερνήσεις να
αντλούν δάνεια μόνο από τις εμπορικές τράπεζες και
γενικότερα τις χρηματοπιστωτικές αγορές, με αποτέλεσμα την
εκτίναξη των επιτοκίων δανεισμού στη συγκυρία της κρίσης.
Στην εμμονή παράλληλα της ελληνικής κυβέρνησης στις
νεοφιλελεύθερες συνταγές διαχείρισης της οικονομίας. Όταν οι
χρηματαγορές απέσυραν την εμπιστοσύνη τους προς την
ελληνική οικονομία, τα επιτόκια δανεισμού του Δημοσίου
εκτινάχθηκαν σε δυσβάσταχτα ύψη. Τον Φεβρουάριο 2010
αποφασίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η διαμόρφωση

4. PROJECT A’2 2013-2014
ενός πακέτου δανειακής στήριξης του ελληνικού Δημοσίου με
την εμπλοκή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), υπό
τον όρο ότι η χώρα θα ακολουθούσε ένα αυστηρό πρόγραμμα
περιστολής των δημόσιων δαπανών. Η κυβέρνηση
προσανατολίστηκε στον περιορισμό των μισθιακών δαπανών
του δημοσίου και στην περιστολή του κοινωνικού κράτους, με
παράλληλη αύξηση των εσόδων κυρίως από έμμεσους φόρους
(αύξηση ΦΠΑ). Άφησε αμετάβλητες τις συνθήκες αναφορικά με
άλλες πηγές εσόδων ή δαπανών. Στις 23 Απριλίου 2010 η
ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την ενεργοποίηση του μηχανισμού
δανειακής στήριξης εκ μέρους της ΕΕ και του ΔΝΤ,
εγκαινιάζοντας παράλληλα πολιτικές «συρρίκνωσης του
κράτους» αναφορικά με το ασφαλιστικό σύστημα, τις συντάξεις,
την τοπική αυτοδιοίκηση.
 Στην ίδια την ύπαρξη του ευρώ που, πριν την κρίση, διευκόλυνε
τη μεταφορά πόρων προς τις χώρες που αναπτύσσονταν
ταχύτερα. Οι κεφαλαιακές αυτές εισροές ισοσκέλιζαν το
ισοζύγιο πληρωμών της χώρας, δηλαδή επέτρεπαν πριν την
κρίση στην Ελλάδα και άλλες χώρες της λεγόμενης
«ευρωπαϊκής περιφέρειας» να διατηρούν ένα σημαντικό
έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Με το
ξέσπασμα της κρίσης η δυνατότητα αυτή ξανεμίσθηκε, καθώς
συρρικνώθηκαν οι κεφαλαιακές εισροές.

5. PROJECT A’2 2013-2014
Η περίπτωση της Ελλάδας
Για πρώτη φορά η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας διεθνούς
οικονομικής κρίσης. Διανύουμε μια δύσκολη εποχή. Η διεθνής
κοινότητα αντιμετωπίζει σήμερα την πιο μεγάλη οικονομική σήμερα
της μεταπολεμικής περιόδου. Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης
υπερδιπλασιάστηκε. Η ακρίβεια εξελίχθηκε σε μείζον κοινωνικό
πρόβλημα για όλες τις χώρες. Η ανεργία απειλεί σοβαρά τις
κοινωνίες. Οι ρυθμοί ανάπτυξης της Ε.Ε. έπεσαν στο μισό. Η
χρηματοοικονομική κρίση έφτασε στην καρδιά της Ευρώπης και
χρηματοοικονομικοί οργανισμοί κλονίζονται. Κάποιοι έχασαν κάθε
επαφή με τη διεθνή πραγματικότητα και ισχυρίζονται ότι για όλα
φταίει η Ελληνική Κυβέρνηση. Η οικονομία δεν αποτελεί
μεμονωμένη υπόθεση. Είναι συνδεδεμένη με την πολιτική, με την
ανθρώπινη φύση και με το τι θεωρείται ορθή συμπεριφορά.
Σήμερα, η τρέχουσα οικονομική κρίση ξεπερνά τα διαθέσιμα μέσα
και δύσκολα μπορεί να υπάρξει λύση από τις αγορές και από το
κράτος ξεχωριστά (Κουφάρης, 2010) [21]
.
Τα πραγματικά όμως προβλήματα της κρίσης τα οποία
επεκτάθηκαν και στο σύνολο των πολιτών, είναι η άνοδος των
επιτοκίων, η δύσκολη λήψη δανείων, η άνοδος των τιμών των
εμπορευμάτων και των καυσίμων που επέφεραν ακρίβεια και τη
μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Δημιουργήθηκε πτώση των καταναλωτικών δαπανών, άρα και
πτώση των κύκλων των εργασιών. Η ελληνική οικονομία, πρώτη
φορά μετά από δεκαέξι χρόνια, βρίσκεται παγιδευμένη ανάμεσα
στην οικονομική ύφεση και τη δημοσιονομική κατάρρευση (
Έτσι, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, το πρώτο τρίμηνο του 2009 χάθηκαν
70.000 θέσεις εργασίας, ενώ, παρά τα 28 δισ. ευρώ που δόθηκαν
στις τράπεζες, η ρευστότητα δεν πέρασε στις επιχειρήσεις.

6. PROJECT A’2 2013-2014
Η λύση στην οικονομική κρίση
Η αποπληρωμή του χρέους προϋποθέτει αρχικά τη μείωση του
ελλείμματος. Το μέρος του ελλείμματος που δεν περιλαμβάνει τις
πληρωμές των τόκων ονομάζεται πρωτογενές έλλειμμα. Μηδενικό
πρωτογενές έλλειμμα σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν προσθέτει
καινούργιο χρέος σ’ αυτό που της κληρονόμησαν παλαιότερες
κυβερνήσεις. Πρωτογενές έλλειμμα με θετικό πρόσημο σημαίνει ότι
η κυβέρνηση δημιουργεί νέο χρέος. Το 2009, το πρωτογενές
έλλειμμα της Ελλάδας ανήλθε στο 8,5% (Ματσάγγανος, 2010)[32]
.
Είναι σαφές ότι με πρωτογενές έλλειμμα αυτού του μεγέθους η
αποπληρωμή του χρέους είναι αδύνατη. Το χρέος μπορεί να
αποπληρωθεί μόνο αν η κυβέρνηση παύσει να δημιουργεί
πρωτογενές χρέος, δηλ. δεν δημιουργεί νέο χρέος κάθε χρόνο
Η κυβέρνηση πρέπει να δημιουργήσει πρωτογενές πλεόνασμα. Αν
το πρωτογενές πλεόνασμα υπερβεί τις πληρωμές των τόκων του
χρέους, το συνολικό έλλειμμα θα έχει αρνητικό πρόσημο και το
χρέος θα μειωθεί. Αν το πρωτογενές πλεόνασμα ισούται με τις
πληρωμές των τόκων του χρέους, το έλλειμμα μηδενίζεται και το
χρέος θα παραμένει σταθερό. Παρόλο που για τη μείωση του
χρέους απαιτείται αρνητικό έλλειμμα.

7. PROJECT A’2 2013-2014
Επιθυμητά αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν ακόμη και με
μηδενικό ή ελάχιστα θετικό έλλειμμα. Αν το ΑΕΠ της Ελλάδας
διπλασιαζόταν ξαφνικά χωρίς καμία αλλαγή στο δημόσιο χρέος, η
Ελλάδα θα αντιμετώπιζε πολύ μικρότερο πρόβλημα χρέους. Η
Ελλάδα μπορεί να επιτύχει και να διατηρήσει υψηλούς ρυθμούς
ανάπτυξης του ΑΕΠ, εφόσον αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της
οικονομίας της. Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας έχει ιδιαίτερα
αυξημένη σημασία λόγω του μεγάλου εξωτερικού χρέους της
Ελλάδας. Μία χώρα μπορεί να αποπληρώσει το εξωτερικό της
χρέος πραγματοποιώντας περισσότερες εξαγωγές από εισαγωγές.
Δεδομένου ότι η Ελλάδα εισάγει αυτή τη στιγμή σε μεγαλύτερο
βαθμό από ό,τι εξάγει απαιτείται μεγάλη αύξηση της
ανταγωνιστικότητας ώστε οι εξαγωγές να υπερκεράσουν τις
εισαγωγές
Το τρέχον πρόβλημα της Ελλάδας είναι ο συνδυασμός υψηλού
χρέους, Μεγάλου ελλείμματος και χαμηλής ανταγωνιστικότητας. Ο
συνδυασμός αυτών των παραγόντων ευθύνεται για το γεγονός ότι
η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί μόνο με πολύ υψηλά επιτόκια στις
χρηματοπιστωτικές αγορές
Η πολυπόθητη "Λύση" για τον κάθε Έλληνα είναι πλέον κάτι
διαφορετικό. Άλλοι θέλουν να επανεπιβεβαιωθεί η μονιμότητα τους
στο Δημόσιο, άλλοι να μην πληρώνουμε τόσους φόρους, άλλοι
απλώς να σταματήσει αυτή η μαζική ψυχολογική παράκρουση που
μας έχει πιάσει όλους. Η αντίδραση της κοινής γνώμης είναι
σπασμωδική, καθώς η ενημέρωση της είναι ελλιπής και βασίζεται
σε μισές αλήθειες και ολόκληρα ψέματα. Τα ΜΜΕ είτε είναι
φιλοκυβερνητικά είτε λαϊκίζουν και υπεραπλουστεύουν την
κατάσταση

8. PROJECT A’2 2013-2014
Το σίγουρο είναι ότι πάνω από το 50% του Ελληνικού δημοσίου
χρέους δεν θα αποπληρωθεί ποτέ. Και αυτό γιατί και αν ακόμη
καταφέρναμε να έχουμε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, το
πλεόνασμα αυτών δεν θα μπορούσε ποτέ να καλύψει τον
αυτοτροφοδοτούμενο ρυθμό αύξησης του Χρέους λόγω των
υψηλών επιτοκίων που μας δανείζει η Τρόικα. Η λογική της Ε.Ε.
και της Γερμανίας δεν είναι να πάρει πίσω τα δανεικά, αλλά να μην
χάσει άλλα. Όταν ο Ελληνικός προϋπολογισμός θα έχει
ισοσκελιστεί η ΕΚΤ και οι εταίροι μας θα επωμιστούν όσο χρέος θα
έχει μείνει απλήρωτο ως τότε αφού στο μεσοδιάστημα θα έχουμε
πουλήσει από δημόσια περιουσία οτιδήποτε μπορεί να πουληθεί.
Οικονομική διαφθορά
Η οικονομική διαφθορά είναι το φαινόμενο του χρηματικού
εκμαυλισμού και της δωροδοκίας, προκειμένου να ευνοηθεί
κάποιος ο οποίος δεν έχει τις απαιτούμενες νόμιμες προϋποθέσεις
γι' αυτό που διεκδικεί.
Η οικονομική διαφθορά επικεντρώνεται κυρίως σε εκείνη της
κρατικής μηχανής, έχει μεγάλη έκταση κι έχει απασχολήσει διεθνείς
οργανισμούς για να δοθεί διεθνής μάχη κατά της διαφθοράς αυτής.
Η ύπαρξή της νοθεύει τον ανταγωνισμό, επιβαρύνει τους
καταναλωτές, υπονομεύει τις κοινωνικές αξίες και την οικονομική
ανάπτυξη
Τα Βαθύτερα Αίτια της Ελληνικής Οικονομικής Κρίσης
Η Ελλάδα είναι ένα τέλειο παράδειγμα του πως η πολιτική
και θεσμική υπανάπτυξη καθώς και ο στρεβλός τρόπος
διακυβέρνησης μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες κρίσεις όχι
μόνο την χώρα αλλά και παγκόσμια. Αυτό το στρεβλό μοντέλο
διακυβέρνησης δημιουργήθηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια και
ενδυναμώθηκε από τα φαινόμενα του κρατισμού, της διαφθοράς,
των προσοδοθηρικών συμπεριφορών, της πολιτικής
ανισορροπίας, του λαϊκισμού, και της πολιτικής και
κοινοβουλευτικής ανισορροπίας. Δηλαδή αυτό που από με την

9. PROJECT A’2 2013-2014
πρώτη ματιά μπορεί να φαίνεται πως είναι το αποτέλεσμα κακών
δημόσιων οικονομικών πρακτικών, στην πραγματικότητα είναι η
έλλειψη ενός ικανοποιητικού και επαρκούς μοντέλου
διακυβέρνησης.
Η Ελλάδα είναι πραγματικά πολύ πίσω σε κάθε δείκτη
διακυβέρνησης μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό έχει κυρίως
μια διττή σημασία όπου από την μια πλευρά στο Ευρωπαϊκό
επίπεδο φαίνεται πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει δημιουργήσει
εκείνες τις πρακτικές για να υποστηρίξει και να ενδυναμώσει την
πολιτική και θεσμική ανάπτυξη και τον τρόπο διακυβέρνησης των
κρατών μελών. Πως για παράδειγμα μπορεί κανείς να μας
διαβεβαιώσει ότι τα νέα κράτη μέλη πραγματικά διαφέρουν από
την ελληνική περίπτωση σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο; Από την
άλλη γίνεται φανερό πως η ελληνική κρίση είναι στην
πραγματικότητα πολιτική και θεσμική παρά μάλλον οικονομική και
σχετίζεται πολύ περισσότερο με τα πολιτισμικά πρότυπα των
Ελλήνων και την Ελληνική πολιτική κουλτούρα παρά με τα
οικονομικά μεγέθη της χώρας.
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ
Η παρούσα οικονομική κρίση συμβάλλει στην αύξηση των
φαινομένων διαφθοράς υποστηρίζει το 24% των εργαζομένων
στην χώρα μας, με βάση έρευνα της Ernst & Young, που
πραγματοποιήθηκε σε 43 χώρες του κόσμου.
Σημειώνεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό σε χώρες της Δυτικής
Ευρώπης είναι 16%, με βάση τα αποτελέσματα της σχετικής
παγκόσμιας “έρευνας κατά της απάτης” της Ernst & Young.
Επίσης το 68% των ερωτηθέντων του δείγματος στην χώρα μας
απάντησε ότι ισχύει πως στην Ελλάδα υιοθετούνται με μεγάλη
συχνότητα πρακτικές δωροδοκίας και διαφθοράς, όταν το
αντίστοιχο ποσοστό σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης για το εάν
υιοθετούνται πρακτικές απάτης στην χώρα τους, φθάνει μόλις το
22%.

10. PROJECT A’2 2013-2014
Επιπλέον το 12% των εργαζομένων του δείγματος στην Ελλάδα
απάντησε ότι ισχύει το γεγονός ότι η δωροδοκία αποτελεί κοινό
μέσο επίτευξης επαγγελματικών συμφωνιών στον κλάδο που
εργάζονται, όταν το αντίστοιχο ποσοστό όσων απάντησαν από
χώρες της Δυτικής Ευρώπης φθάνει το 5%.
Η Ελλάδα όμως έχει χάσει ήδη την εθνική της κυριαρχία και
κυβερνητική αυτοτέλεια από τώρα. Είναι ήδη μια εσωτερική
υπόθεση της Γερμανίας. Ως γερμανική αποικία αντιμετωπίζεται
πλέον και από τρίτες Μεγάλες Δυνάμεις , όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία ή
η Κίνα ως τέτοια. Μέσα στους επόμενους μήνες θα γίνει και
καλύτερα κατανοητό αυτό , όταν η γεωπολιτική σημασία της
Ελλάδας γίνει διαχειρίσιμη από την Γερμανία και οι τρίτες δυνάμεις
συζητούν τους διεθνείς συσχετισμούς που εμπλέκεται λόγω θέσης
η Ελλάδα, με το Βερολίνο.
Οι οικονομικές κρίσεις της Ελλάδας και άλλων χωρών της
ευρωπαϊκής ένωσης έχουν αυξήσει την δύναμη της Γερμανίας.
Τρεις μεγάλες δυνάμεις, η Γερμανία, το Ιράν και η Κίνα, δέχονται
προκλήσεις που τις κάνουν να αλλάξουν το τρόπο με τον οποίο
αλληλεπιδρούν με τους γείτονές τους αλλά και τον κόσμο
γενικότερα.
Οι επιπτώσεις αυτής της διαφοράς είναι προφανής. Αν το ευρώ
στην πραγματικότητα κάνει την Ευρωπαϊκή οικονομική βάση - και
ιδιαίτερα τις Μεσογειακές χώρες - να αιμορραγούν, τότε η Γερμανία
επιτυγχάνει απαρατήρητα κάτι που απέτυχε να πραγματοποιήσει
με τους ευρωπαϊκούς πολέμους της τελευταίας χιλιετίας. Κατ'
ουσίαν, οι Ευρωπαϊκές χώρες δανείζονται χρήματα (κυρίως από
την Γερμανία) για να μπορέσουν να αγοράσουν εισαγόμενα
προϊόντα (κυρίως από την Γερμανία) επειδή οι εργάτες τους δεν
μπορούν να ανταγωνιστούν σε κόστος (κυρίως εξαιτίας της
Γερμανίας). Το φαινόμενο αυτό δεν περιορίζεται μόνο σε χώρες
μέλη της ευρωζώνης αλλά επεκτείνεται σε χώρες οικονομικά
συνδεδεμένες με αυτή, το σχετικό παραγωγικό κόστος των
περισσοτέρων χωρών της κεντρικής Ευρώπης που δεν έχουν μπει
στην ευρωζώνη ακόμη έχει εκτιναχθεί ακόμα υψηλότερα κατά την
ίδια περίοδο.

11. PROJECT A’2 2013-2014
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Ο όρος Μετανάστευση (migration), τόσο κατά τις κοινωνικές
επιστήμες όσο και κατά το Διεθνές Δίκαιο αναφέρεται στην, για
διάφορους λόγους, γεωγραφική μετακίνηση ανθρώπων είτε
μεμονωμένα είτε κατά ομάδες
Παράγοντες που οδηγούν στην μετανάστευση
 Φυσικοί παράγοντες
 Οικονομικοί παράγοντες
 Πολιτικοί παράγοντες
 Κοινωνικοί παράγοντες
 Ψυχολογικοί παράγοντες
Είδη μετανάστευσης
 Με κριτήριο το κράτος ( διεθνής μετανάστευση- εσωτερική
μετανάστευση)
 Με κριτήριο την διάρκεια παραμονής (μόνιμη- προσωρινή)
 Με κριτήριο την μεταβολή ή μη του τρόπου ζωής ( καινοτόμο-
συντηρητική)
 Με κριτήριο το βαθμό και το είδος εξάρτησης από την χωρά
προέλευση( παροικία- αποικία)
 Με κριτήριο το μέγεθος (ανεξάρτητη- μαζική)
 Με κριτήριο την πρόθεση μετανάστευσης (εκούσια-
αναγκαστική- βίαιη)

12. PROJECT A’2 2013-2014
Μετανάστευση από/προς την Ελλάδα
Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα αναφέρεται στη
συστηματική παράνομη/παράτυπη είσοδο μεγάλου αριθμού
μεταναστών στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1990 - 2011. Η πτώση
των Σοσιαλιστικών καθεστώτων στην ανατολική Ευρώπη το 1989,
δημιούργησε το πρώτο κύμα οικονομικής μετανάστευσης με
προορισμό την Ελλάδα (με μετανάστες κυρίως από
την Αλβανία, Βουλγαρία και Ρουμανία) διαμέσου των βόρειων
συνόρων και στην συνέχεια προστέθηκαν μετανάστες από χώρες
της Αφρικής και της Ασίας.
Κατά την δεκαετία 2000 - 2010 η Ελλάδα έγινε πόλος έλξης
εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών όχι μόνο από τις πρώην
σοσιαλιστικές χώρες αλλά από ολόκληρο τον κόσμο με
αποτέλεσμα περίπου το 7% του πληθυσμού της χώρας να είναι
μετανάστες από χώρες εκτός ΕΕ.
Η συσσώρευση μεγάλου πλήθους μεταναστών, κυριολεκτικά
πρωτόγνωρη για τον γηγενή Ελληνικό πληθυσμό, άφευκτα
δημιούργησε ένα μείζoν πολιτικό ζήτημα με τελείως διαφορετικές
αναλυτικές προσεγγίσεις και προτάσεις επίλυσης από το κάθε
ελληνικό πολιτικό κόμμα.Η Ελληνική κρίση χρέους 2010-2012 δεν
έχει μειώσει τον αριθμό των μεταναστών που έρχονται στην
Ελλάδα, η οποία αποτελεί το κύριο δρόμο εισόδου στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης δεν προσέλκυε
οικονομικούς μετανάστες αλλά αντίθετα ωθούσε Έλληνες στην
μετανάστευση. Η μετανάστευση αυξήθηκε το διάστημα 2000-
2011, Για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό ελήφθησαν πολλές
νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Μόνο τη διετία 2009 - 2011, οι Έλληνες που μετανάστευσαν σε
χώρες κυρίως της δυτικής και βόρειας Ευρώπης και της Αμερικής
ξεπερνούν (σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις και άτυπες
καταγραφές) τις 120.000.

13. PROJECT A’2 2013-2014
Αύξηση, κατά 13%, του αριθμού των μεταναστών στη Γερμανία -
στα ποσοστά του 1995- σημειώθηκε το 2012, σύμφωνα με σχετική
ανακοίνωση της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας της
χώρας. Η πλειοψηφία των νέων μεταναστών προέρχεται από τις
χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συγκεκριμένα από την
Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην Γερμανία 10.000 περισσότερα
άτομα από ό,τι το 2011, αριθμός αυξημένος κατά 43%.
Το προφίλ του σύγχρονου Έλληνα μετανάστη είναι πλέον
διαφορετικό:
1. άνδρας (60-70%),
2. ηλικίας 30 - 40 ετών,
3. απόφοιτος (60%) ελληνικών η ξένων πανεπιστημίων,
κάτοχος μεταπτυχιακών ή διδακτορικών τίτλω,
4. γόνος μεσοαστικής ή μεγαλοαστικής οικογένειας.

14. PROJECT A’2 2013-2014
Μετανάστες και Εργασία
Στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι οικονομικοί μετανάστες
εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους με αποκλειστικό σκοπό την
εργασία, σε αντίθεση με τους πρόσφυγες οι οποίοι αναγκάζονται
να ξενιτευτούν και για διαφορετικούς λόγους.
Η εργασία είναι το μοναδικό κίνητρο και η φτώχεια η βασική αιτία
της μετακίνησης των μεταναστών προς την χώρα μας.
Η κοινωνικοοικονομική εξαθλίωση, είναι ο πιο σημαντικός λόγος
μετανάστευσης, σε συνδυασμό µε την μεγάλη ανεργία στις χώρες
προέλευσης.
Όσο στον σύγχρονο κόσμο μεγαλώνουν οι κοινωνικοοικονομικές
ανισότητες μεταξύ των χωρών, εντείνονται οι δημογραφικές πιέσεις
και οι πολιτικοί θεσμοί γίνονται ασταθείς και καταπιεστικοί, όσο
εξαπολύονται πόλεμοι και υπάρχουν συγκρούσεις, τόσο οι
πληττόμενοι πληθυσμοί τους θα επιδιώκουν καλύτερο μέλλον σε
άλλη χώρα, προσδοκώντας την εύρεση εργασίας και τη βελτίωση
του βιοτικού τους επιπέδου αν όχι την επιβίωσή τους.
Οι μετανάστες προσφέρουν χαμηλά αμειβόμενη ανειδίκευτη
εργασία, δίνοντας έτσι
τη δυνατότητα σε µικροµεσαίες κυρίως επιχειρήσεις να
αντιµετωπίσουν τον αυξανόμενο ανταγωνισμό συμπιέζοντας το
κόστος τους.

15. PROJECT A’2 2013-2014
Η αποδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας, η ανάγκη για
ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις και η αναδιάρθρωση της
οικονομίας, συμβάλουν στην ένταση του φαινόμενου της
απασχόλησης μεταναστών.
Παράλληλα παρατηρείται μια στροφή στον επαγγελματικό
προσανατολισμό των Ελλήνων µε την αναζήτηση θέσεων
εργασίας υψηλότερης ποιότητας λόγω της ανάπτυξης του τομέα
των υπηρεσιών και της ανόδου του βιοτικού και μορφωτικού
επιπέδου του Ελληνικού λαού.
Τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια επαγγέλματα που δεν πληρούν
τις απαραίτητες προϋποθέσεις, καθώς και όσα είναι εποχιακής
φύσεως (γεωργία, τουρισμός, κατασκευές), να καταλαμβάνονται
συχνά από μετανάστες οι οποίοι λόγω της οικονομικής τους
δυσπραγίας, καθίστανται ευέλικτο εργατικό δυναμικό.
Μεταναστευτική πολιτική - Νομοθεσία στην Ελλάδα
Τα θέματα μετανάστευσης παραμονής και εργασίας των
μεταναστών στην Ελλάδα ρυθμίζουν οι νόμοι.
Νόμος 2910/2001
Νόμος 3386/2005
Νόμος 3386/2007
Νόμος 3838/2010
Απ' αυτήν την άποψη έχει συντελεστεί μια πρόοδος. Με τον νόμο
ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις νομιμοποίησης για τους
ανεπίσημους μετανάστες που βρίσκονταν ήδη στην Ελλάδα πριν
τον Ιούνη του 2001, όπως και για την είσοδο και την παραμονή
αλλοδαπών για την παροχή εξαρτημένης εργασίας στη χώρα μας.
Επιτρέπεται, καταρχήν, η είσοδος μεταναστών στην Ελλάδα, αλλά
μόνον εάν πρόκειται για συγκεκριμένη απασχόληση, σε
συγκεκριμένο εργοδότη και μόνον εφόσον τους χορηγηθεί άδεια
εργασίας.

16. PROJECT A’2 2013-2014
Δεν επιτρέπεται, δηλαδή, η είσοδος προς αναζήτηση εργασίας,
αλλά αποκλειστικά για την εκπλήρωση των όρων μιας ήδη
συναφθείσης σύμβασης με κάποιον εργοδότη.
Το βασικό κριτήριο για τη νομιμοποίηση ενός αλλοδαπού έχει γίνει
η απόδειξη από μέρους του της απασχόλησής του και η ένταξής
του στο κοινωνικό-ασφαλιστικό και το φορολογικό σύστημα της
χώρας.
Τα έγγραφα που κάθε φορά απαιτούνται είναι πολλά, η διαδικασία
βαριά και το κόστος της νομιμοποίησης υψηλό.
Κλείνουν τα σύνορα της ΕΕ για τους Έλληνες μετανάστες
H Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να κλείσει τα σύνορα της για
τους Έλληνες που αναζητούν εργασία μετά από πρόταση
Βρετανών, Ολλανδών και Σουηδών και τη σύμφωνη γνώμη των
Γερμανών.

17. PROJECT A’2 2013-2014
Ανεργία
Ως ανεργία ορίζεται η κατάσταση ενός ατόμου, που ενώ είναι
ικανό, πρόθυμο και διαθέσιμο να απασχοληθεί, δεν δύναται να
βρει εργασία. Το συγκεκριμένο φαινόμενο και η έντασή του
αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους δείκτες ισορροπίας και
ευημερίας μιας κοινωνίας αλλά και ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα για
τις κυβερνήσεις.
Υπάρχουν τέσσερα είδη ή κατηγορίες ανεργίας:
Εποχιακή ανεργία
Ανεργία τριβής
Δομική Ανεργία
Κυκλική ανεργία
ΑΝΕΡΓΙΑ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
.Είναι ενδεικτικό ότι το 2012 το ποσοστό της ανεργίας των
πτυχιούχων στη χώρα μας «εκτινάχθηκε» στο 18,2% έναντι 6,3%
το 2008, παρουσιάζοντας αύξηση «ρεκόρ» κατά 189%(!).
Την ίδια ώρα, πολλοί από όσους έχουν καταφέρει να εισέλθουν
στην αγορά εργασίας εργάζονται σε θέσεις κατώτερες των τυπικών
προσόντων τους με χαμηλές αμοιβές. Αποτέλεσμα είναι να έχει
αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των νέων επιστημόνων που
μεταναστεύουν στο εξωτερικό σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης.

18. PROJECT A’2 2013-2014
ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ
Αρνητικό ήταν το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων για
τον Οκτώβριο, μετά από επτά θετικούς μήνες αφού όπως
προέκυψε χάθηκαν 35.000 θέσεις εργασίας.
Αν και η συνολική εικόνα για το 2013 είναι θετική κατά 130.000
θέσεις εργασίας, τα ποσοστά του Οκτωβρίου προκαλούν έντονο
προβληματισμό, όσον αφορά την ανεργία στη χώρα.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Πληροφοριακό
Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», τον Οκτώβριο του 2013 καταγράφεται
μείωση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, και το
ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων είναι αρνητικό κατά 34.999
θέσεις εργασίας.
Οι προσλήψεις ανήλθαν σε 138.408 ενώ οι αποχωρήσεις σε
173.407. Από τις 173.407 συνολικά αποχωρήσεις, οι 41.208
προήλθαν από οικειοθελείς αποχωρήσεις και οι 132.199 από
καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων
ορισμένου χρόνου.
Το επίπεδο του αρνητικού ισοζυγίου του Οκτωβρίου 2013 είναι
μικρότερο κατά περίπου 30% σε σχέση με το αντίστοιχο αρνητικό
του Οκτωβρίου 2012. Να σημειωθεί ότι η επίδοση του Οκτωβρίου
2013 είναι η μικρότερη αρνητική επίδοση αντίστοιχου
καταγεγραμμένου Οκτωβρίου από το 2008 μέχρι σήμερα, ενώ
όπως προκύπτει και από τα επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία
από το 2001 μέχρι και σήμερα ο Οκτώβριος παρουσιάζει πάντα
αρνητικό ισοζύγιο.
ΣΥΚΡΙΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ 2009
ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ.ΠΟΙΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΑΠΩΛΕΣΑΝ ΤΟΥΣ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ.
Πάνω από 900.000 θέσεις εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα
χάθηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα της
ΕΛ.ΣΤΑΤ. που δημοσιεύεται σήμερα.
Συγκρίνοντας τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από το δεύτερο τρίμηνο του
2009, έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2013 προκύπτουν οι ποιες
κατηγορίες εργαζομένων που έπεσαν θύματα της κρίσης, αφού
είδαν την πόρτα εξόδου από την εργασία τους.

19. PROJECT A’2 2013-2014
Την κρίση πληρώνουν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι
Όπως αναφέρει το euro2day από τις 900.000 θέσεις εργασίας που
χάθηκαν μέσα σε τέσσερα χρόνια, όπως προκύπτει και από τα
επίσημα στοιχεία, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα ήταν αυτοί
στους οποίους έπεσε όλο το βάρος, αφού 737.100 έχασαν τη
δουλειά τους, ενώ από το Δημόσιο Τομέα αποχώρησαν 162.700.
Παράλληλα τονίζεται πως στο Δημόσιο Τομέα ο μεγαλύτερος
αριθμός όσων αποχώρισαν επέλεξαν την συνταξιοδότηση, ή την
αποχώρηση μέσω εθελουσίας εξόδου. Αντίθετα οι εργαζομένοι
στον ιδιωτικό τομέα στην καλύτερη περίπτωση να μπήκαν στις
λίστες του ΟΑΕΔ. Επιπλέον, η ΕΛΣΤΑΤ δεν συμπεριλαμβάνει στις
χαμένες θέσεις εργασίας και πολλές δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις
πολύμηνων καθυστερήσεων πληρωμών, αλλά και τις μειώσεις
μισθών.
Σύμφωνα με το Οικονομικό Δελτίο της Alpha Bank το
καταγεγραμμένο ποσοστό ανεργίας από το οποίο από το 7,7% του
2008, εκτινάχθηκε στο 24,2% το 2012 και αναμένεται πως θα
φτάσει το 27% για το 2013.
Από ποιους τομείς τους Δημοσίου προήλθαν οι αποχωρήσεις
Από τις 162.700 χαμένες θέσεις του δημόσιου τομέα, μόνο οι
44.600 προέρχονται από την κεντρική δημόσια διοίκηση. Επιπλέον
ξεχωρίζουν:
32.700 από την εκπαίδευση
10.200 από τις τράπεζες
9.600 από το χώρο της υγείας
6.800 από υπηρεσίες αποθήκευσης
3.500 από την ύδρευση
2.100 από τον αθλητισμό
Το ποσοστό μείωσης των εργαζομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση
έφτασε στο 29,3%, που ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο μεταξύ των
κατηγοριών του άμεσου και του διευρυμένου δημόσιου τομέα.

20. PROJECT A’2 2013-2014
Κατασκευές, οικοδομή και εμπόριο βούλιαξαν μέσα στην
τετραετία
Στον ιδιωτικό τομέα οι κατασκευές, η οικοδομή και το εμπόριο ήταν
μάτωσαν μέσα στην τελευταία τετραετία αφού οι απολύσεις
διαδέχονταν η μία την άλλη.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το δημοσίευμα του euro2day, κατά την
τετραετία από το δεύτερο τρίμηνο του 2009 έως το δεύτερο
τρίμηνο του 2013, καταγράφηκαν 112.100 λιγότερες θέσεις
εργασίας στις κατασκευές. Συγκεκριμένα
79.200 στην κατασκευή κτιρίων
107.300 στο λιανικό εμπόριο
36.500 στο χονδρικό εμπόριο
43.000 στην εστίαση
26.600 από το χώρο των επίπλων
26.200 από εμπορία και επισκευές αυτοκινήτων
25.700 από την ένδυση
Στις θέσεις των οικιακών βοηθών μειώθηκαν κατά 31.400.
Η εικόνα στην αγορά συμπληρώνεται από την ενδιάμεση μείωση
του μέσου ωριαίου κόστους εργασίας κατά ποσοστό ανώτερο του
20%, όπως επίσης ότι σήμερα είναι σαφώς μεγαλύτερο το
ποσοστό των απασχολούμενων που εργάζεται με σχέση μερικής
απασχόλησης.
ΕΠΙΔΟΜΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
 Πότε δικαιούμαι να λάβω επίδομα;
Για να εισπράξετε επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ:
o πρέπει να είστε μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει
καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η
σύμβαση εργασίας σας.
o να είστε ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο
ανεργίας του ΟΑΕΔ
o να έχετε συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο
που προηγείται της αίτησής σας τον αριθμό των
ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το
επάγγελμά σας.
o (από 01.01.2013) να μην έχετε επιδοτηθεί εντός της τετραετίας
πριν την ένταξη στην επιδότηση πάνω από 450 ημέρες.
o

21. PROJECT A’2 2013-2014
 Α. ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ
[ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ]
Το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων1
με κριτήριο την
αναζήτηση εργασίας (αναζητούντων εργασία) για το μήνα
Αύγουστο 2013 ανήλθε σε 861.279 άτομα. Από αυτά
392.727 (ποσοστό 45,60%) είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο
του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των
12 μηνών, και 468.552 (ποσοστό 54,40%) είναι
εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα
μικρότερο των 12 μηνών.
- Από το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων οι 347.803
είναι <άνδρες> (ποσοστό 40,38%) και οι 513.476 είναι
<γυναίκες> (ποσοστό 59,62%).
- Στην ηλικιακή ομάδα <κάτω των 30 ετών> το σύνολο των
εγγεγραμμένων ανέργων ανήλθε σε 229.831 άτομα
(ποσοστό 26,68%), στην ηλικιακή ομάδα <από 30 έως και 54
ετών> ανήλθε σε 541.593 άτομα (ποσοστό 62,88%) και στην
ηλικιακή ομάδα <από 55 ετών και άνω> ανήλθε σε 89.855
άτομα (ποσοστό 10,43%).
1
Στον ορισμό του «εγγεγραμμένου ανέργου»
συμπεριλαμβάνονται το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων
καθώς και όσοι από τους εγγεγραμμένους μη επιδοτούμενους
δηλώνουν ότι αναζητούν εργασία.
- Στο εκπαιδευτικό επίπεδο <χωρίς εκπαίδευση> το σύνολο
των εγγεγραμμένων ανέργων ανήλθε σε 9.715 άτομα
(ποσοστό 1,13%), στο εκπαιδευτικό επίπεδο <υποχρεωτική
εκπαίδευση (έως 3η Γυμνασίου)> ανήλθε σε 282.398 άτομα
(ποσοστό 32,79%), στο εκπαιδευτικό επίπεδο
<δευτεροβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε σε 407.652 άτομα
(ποσοστό 47,33%) και στο εκπαιδευτικό επίπεδο

22. PROJECT A’2 2013-2014
<τριτοβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε σε 161.514 άτομα
(ποσοστό 18,75%).
- Στους <Έλληνες υπηκόους> το σύνολο των εγγεγραμμένων
ανέργων ανήλθε σε 808.900 άτομα (ποσοστό 93,92%),
στους <υπηκόους χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης> ανήλθε
σε 11.593 άτομα (ποσοστό 1,35%) και στους <υπηκόους
τρίτων χωρών> ανήλθε σε 40.786 άτομα (ποσοστό 4,74%).
 Β. ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΛΟΙΠΩΝ [ΜΗ
ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ]
Το σύνολο των εγγεγραμμένων λοιπών (μη αναζητούντων
εργασία) για τον μήνα Αύγουστο 2013 ανήλθε σε 143.266
άτομα όπου 52.426 (ποσοστό 36,59%) είναι εγγεγραμμένα
στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή και
περισσότερο των 12 μηνών, και 90.840 (ποσοστό 63,41%)
εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα
μικρότερο των 12 μηνών.
- Από το σύνολο των εγγεγραμμένων λοιπών μη
αναζητούντων εργασία οι 58.390 είναι <άνδρες> (ποσοστό
40,76%) και οι 84.876 είναι <γυναίκες> (ποσοστό 59,24%).
- Στην ηλικιακή ομάδα <κάτω των 30 ετών> το σύνολο των
εγγεγραμμένων λοιπών μη αναζητούντων εργασία ανήλθε σε
36.199 άτομα (ποσοστό 25,27%), στην ηλικιακή ομάδα <από
30 έως και 54 ετών> ανήλθε σε 84.288 άτομα (ποσοστό
58,83%) και στην ηλικιακή ομάδα <από 55 ετών και άνω>
ανήλθε σε 22.779 άτομα (ποσοστό 15,90%).
- Στο εκπαιδευτικό επίπεδο <χωρίς εκπαίδευση> το σύνολο
των εγγεγραμμένων λοιπών μη αναζητούντων εργασία
ανήλθε σε 3.797 άτομα (ποσοστό 2,65%), στο εκπαιδευτικό
επίπεδο <υποχρεωτική εκπαίδευση (έως 3η Γυμνασίου)>
ανήλθε σε 55.384 άτομα (ποσοστό 38,66%), στο
εκπαιδευτικό επίπεδο <δευτεροβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε
σε 57.365 άτομα (ποσοστό 40,04%) και στο εκπαιδευτικό

23. PROJECT A’2 2013-2014
επίπεδο <τριτοβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε σε 26.720 άτομα
(ποσοστό 18,65%).
- Στους <Έλληνες υπηκόους> το σύνολο των εγγεγραμμένων
λοιπών μη αναζητούντων εργασία ανήλθε σε 130.163 άτομα
(ποσοστό 90,85%), στους <υπηκόους χωρών της
Ευρωπαϊκής Ένωσης> ανήλθε σε 2.309 άτομα (ποσοστό
1,61%) και στους <υπηκόους τρίτων χωρών> ανήλθε σε
10.794 άτομα (ποσοστό 7,53%).
 Γ. ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ
Το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων2
για τον μήνα Αύγουστο
2013 (αφορά τον αριθμό των δικαιούχων που πληρώθηκαν εντός
του αντίστοιχου μήνα) ανέρχεται σε 145.865 άτομα από τα οποία
οι 142.913 (ποσοστό 97,98%) είναι κοινοί και λοιπές κατηγορίες
επιδοτούμενων και οι 2.952 (ποσοστό 2,02%) είναι εποχικοί
τουριστικών επαγγελμάτων.
- Από το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων οι 66.356 είναι
<άνδρες> (ποσοστό 45,49%) και οι 79.509 είναι <γυναίκες>
(ποσοστό 54,51%).
- Στην ηλικιακή ομάδα <κάτω των 30 ετών> το σύνολο των
επιδοτούμενων ανέργων ανήλθε σε 29.333 άτομα (ποσοστό
20,11%), στην ηλικιακή ομάδα <από 30 έως και 54 ετών> ανήλθε
σε 107.364 άτομα (ποσοστό 73,61%) και στην ηλικιακή ομάδα
<από 55 ετών και άνω> ανήλθε σε 9.168 άτομα (ποσοστό 6,29%).
- Στο εκπαιδευτικό επίπεδο <χωρίς εκπαίδευση> το σύνολο των
επιδοτούμενων ανέργων ανήλθε σε 545 άτομα (ποσοστό 0,37%),
στο εκπαιδευτικό επίπεδο <υποχρεωτική εκπαίδευση (έως 3η
Γυμνασίου)> ανήλθε σε 42.356 άτομα (ποσοστό 29,04%), στο
εκπαιδευτικό επίπεδο <δευτεροβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε σε
63.066 άτομα (ποσοστό 43,24%) και στο εκπαιδευτικό επίπεδο
<τριτοβάθμια εκπαίδευση> ανήλθε σε 39.898 άτομα (ποσοστό
27,35%).

24. PROJECT A’2 2013-2014
- Στους <Έλληνες υπηκόους> το σύνολο των επιδοτούμενων
ανέργων ανήλθε σε 131.686 άτομα (ποσοστό 90,28%), στους
<υπηκόους χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης> ανήλθε σε 3.351
άτομα (ποσοστό 2,30%) και στους <υπηκόους τρίτων χωρών>
ανήλθε σε 10.828 άτομα (ποσοστό 7,42%).
2
Σύμφωνα με την ισχύουσα διοικητική διαδικασία, η πρώτη
πληρωμή γίνεται 37 ημέρες μετά την εγγραφή του δικαιούχου
επιδόματοςανεργίας.
ΙΟΥΛΙΟΣ
2013
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
2013
ΜΕΤΑΒΟΛΗ
ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ
ΜΕΤΑΒΟΛΗ
Α.ΣΥΝΟΛΟ
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ
ΑΝΕΡΓΩΝ
[ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ]
869.193 861.279 -7.914 -0,91%
Β.ΣΥΝΟΛΟ
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ
ΛΟΙΠΩΝ [ΜΗ
ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ]
149.797 143.266 -6.531 -4,36%
Γ.ΣΥΝΟΛΟ
ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ
ΑΝΕΡΓΩΝ
138.142 145.865 7.723 5,59%

25. PROJECT A’2 2013-2014
Υπογεννητικότητας
Αιτίες Υπογεννητικότητας
 Οικονομικοί λόγοι (ανεργία, χαμηλά εισοδήματα, αυξημένο
κόστος ανατροφής των παιδιών).
 2. Εκτρώσεις και ανικανότητα σύλληψης.
 3. Μείωση των γάμων με αντίστοιχη ραγδαία αύξηση των
διαζυγίων.
 4. Η υπονόμευση των αξίων της οικογένειας και της
τεκνοποίησης.
 5. Αύξηση της εγκληματικότητας, τα πολλά τροχαία
δυστυχήματα, τα ναρκωτικά, οι ασθένειες όπως το AIDS.
 6. Η απομάκρυνση από τα ελληνικά παραδοσιακά πρότυπα
ζωής.
 7. Αρνητική επίδραση έχουν επίσης τα ΜΜΕ τα οποία
βομβαρδίζουν τους νέους με πρότυπα που δεν στηρίζουν το
θεσμό της οικογένειας.
 8. Η χαλάρωση της θρησκευτικής συνείδησης, το εύκολο
διαζύγιο και η αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών -
κυρίως μητέρα με ένα παιδί

26. PROJECT A’2 2013-2014
Συνέπειες Υπογεννητικότητα
1. Η μείωση του αριθμού γεννήσεων.
2. Οι οικονομικές δυσχέρειες γιατί δεν ανανεώνεται το ανθρώπινο
δυναμικό ενώ παράλληλα έχει αυξηθεί ο μέσος όρος ζωής.
3. Η ερήμωση της περιφέρειας
4. Χάνεται η πολιτιστική μας ταυτότητα και δεν ανανεώνεται η
ιστορική μας μνήμη.
5. Εάν συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς σε λίγα χρόνια θα
ζούμε με το φόβο ότι θα χαθούμε ως έθνος.
Λύσεις
1. Στεγαστική πολιτική. Δηλαδή ευνοϊκότεροι όροι για την
αγορά κατοικίας.
2. Φοροαπαλλαγές.
3. Οικογενειακά επιδόματα.
4. Προστασία της μητέρας και αναγνώριση του πιο υψηλού
προορισμού της που είναι η ανατροφή των παιδιών της με ότι
αυτό συνεπάγεται.
5. Περισσότερα προνόμια για τις μητέρες στον εργασιακό τους
χώρο.
6. Δημιουργία περισσότερων βρεφονηπιακών σταθμών
7. Εξασφαλισμένη δουλειά και πλεονεκτήματα όχι μόνο για
τους πολύτεκνους γονείς αλλά και για τα παιδιά τους.
8. Επιδότηση του εργοδότη μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων
όσον αφορά στην εργαζόμενη μητέρα.
9. Επιδότηση του ΟΑΕΔ για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα
και για την υποστήριξη της εργασίας στο σπίτι προκειμένου να
μεγαλώσει τα παιδιά της.
Η Ελλάδα έχει έναν από το χαμηλότερο εάν όχι το χαμηλότερο
ποσοστό γονιμότητας στην Ευρώπη. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Αυτό το γεγονός είναι πραγματικά μια από τις μεγαλύτερες
απειλές στον Ελληνισμό. Για να διατηρήσετε έναν πληθυσμό
χρειάζεστε έναν ποσοστό γονιμότητας 2,1 στην Ευρώπη. Το
ποσοστό γονιμότητας στην Ελλάδα από το 2003 εως το 2008
ήταν περίπου 1,34. Εάν αυτός ο τύπος γονιμότητας συνεχιστεί
για πολλά έτη θα δούμε μια αιχμηρή πτώση στον πληθυσμό
Ελλήνων.
Ποιά είναι λοιπόν η λύση; Οι Έλληνες πρέπει να πάψουν να
είναι "ευρωπαϊοι". Όλες οι γυναίκες δεν θα πρέπει να
ενθαρρύνονται να παρακολουθούν το πανεπιστήμιο. Οι

27. PROJECT A’2 2013-2014
γυναίκες θα πρέπει να βρουν σύζυγο, στα 20 με 25 χρονων.
Αντισυλληπτικά και άμβλωση δεν θα πρέπει να είναι άμεσα
διαθέσιμες. Ναι. Η λύση είναι δραματική, αλλά υπό το πρίσμα
του γεγονότος οτι ο πληθυσμός των Ελλήνων είναι σε μια
δραματική μείωση, θα πρέπει να λάβουν οι δράσεις αυτές.
Μια χώρα που "γηράσκει" είναι η Ελλάδα σύμφωνα με τα
δημογραφικά στοιχεία που έδωσε σήμερα Τετάρτη στη
δημοσιότητα η Eurostat. Είναι ενδεικτικό ότι το 2012 o
πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε κατά 5,5% (τοις χιλίοις), τη
στιγμή που ο πληθυσμός της ΕΕ αυξήθηκε κατά μέσο όρο
2,2%.
Στην Ελλάδα ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 60,5 χιλιάδες το
2012 και την 1η Ιανουαρίου 2013 έφτασε τους 11,161
εκατομμύρια κατοίκους ενώ ο πληθυσμός της ΕΕ αυξήθηκε
κατά μέσο όρο 2,2‰,
Το 2012 στη χώρα μας καταγράφηκαν 100.400 γεννήσεις και
116.700 θάνατοι, ενώ την ίδια χρονιά εγκατέλειψαν την Ελλάδα
πάνω από 44.000 κάτοικοί της.
Η Ελλάδα και η Ιταλία καταγράφουν τον τρίτο χαμηλότερο
δείκτη γεννητικότητας (9%) στην ΕΕ, μετά τη Γερμανία (8,4%)
και την Πορτογαλία (8,5%).
Σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, ο πληθυσμός αυξήθηκε σε 17 κράτη-
μέλη της ΕΕ και μειώθηκε σε 11 κράτη- μέλη.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο
(+23%), στη Μάλτα (+9,1%), στη Σουηδία (+7,7%), στη Μ.
Βρετανία (+6,2%), στο Βέλγιο (+6%) και στην Αυστρία (+5,2%).
Οι μεγαλύτερες μειώσεις πληθυσμού καταγράφηκαν στη
Λιθουανία (-10,6%), στη Λετονία (-10,3%), στην Εσθονία (-
6,8%), στη Βουλγαρία (-5,8%), στην Ελλάδα (-5,5%) και στην
Πορτογαλία (-5,2%).

28. PROJECT A’2 2013-2014
Στην «ΕΕ των 28», ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 1,1
εκατομμύρια και την 1/1/2013 ανήλθε στα 505,73 εκατομμύρια.
Την ίδια χρονιά, στην ΕΕ καταγράφηκαν 5,231 εκατομμύρια
γεννήσεις και 5,014 εκατομμύρια θάνατοι, ενώ εισήλθαν
882.000 μετανάστες.

29. PROJECT A’2 2013-2014
Ποιότητα ζωής
 Σήμερα, ποιότητα ζωής σημαίνει ποιότητα στη
καθημερινότητά μας , σημαίνει ποιότητα στην υγεία, σημαίνει
ποιότητα στη παιδεία , ποιότητα στην εργασία, ποιότητα
στους θεσμούς ,στη δημοκρατία και στη διακυβέρνηση, στο
χώρο στον οποίο ζούμε,σημαίνει επίλυση προβλημάτων
φτώχειας , κοινωνικής συνοχής και αγοραστικής ικανότητας
των πολιτών, ποιότητα στις μεταφορές και στην επικοινωνία,
ποιότητα στο φυσικό περιβάλλον.Αναζητούμε έτσι τρόπους
αξιοποιώντας τη τεχνογνωσία μας να τη βελτιώσουμε και να
την εξασφαλίσουμε για όσους το δυνατό περισσότερους
μπορούμε.
 Κατρακυλά ο δείκτης ποιότητας ζωής στη χώρα μας, για
τρίτη συνεχή χρονιά
Ο συνολικός δείκτης αναδείκνυε τη χώρα μας στην 14η θέση
παγκοσμίως το 2009, όμως από τότε η Ελλάδα έχει
κατρακυλήσει στην 39η θέση.
 Η χώρα μας εμφανίζει σημαντικές μειώσεις στους δείκτες
περιβάλλοντος (78η θέση), στον δείκτη επενδυτικού κλίματος
(97η θέση) ενώ στον δείκτη ποιότητας ζωής έπεσε 34 θέσεις
και στον τομέα της υγείας βρίσκεται στην 102η θέση.
 Πρώτη στον κόσμο σε ποιότητα ζωής είναι η Ελβετία με
δεύτερο τον Καναδά, ενώ στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των
118 χωρών που βαθμολογούνται είναι το Αφγανιστάν, το
Πακιστάν, η Ρουάντα, η Συρία και το Μπαγκλαντές.