2. 02 • URSA Spis treści • 03
St. Petersburg
WŁAŚCIWOŚCI XPS ...................................................................................................................................................... 4
Tallinn
1 STROPODACHY PEŁNE W SYSTEMIE „ODWRÓCONYM” .............................................................................................. 7
Tchudovo 1.1 Wprowadzenie .......................................................................................................................................................... 7
1.2 Fizyka budowli .......................................................................................................................................................... 7
1.3 Czynniki wpływające na trwałość stropodachu „odwróconego” ................................................................................. 7
North Licolnshire 1.4 Charakterystyka pracy stropodachu o „odwróconym” układzie warstw ....................................................................... 8
Moskwa 1.5 Wykres średnich miesięcznych temperatur na powierzchni stropodachów .................................................................. 8
Serpuchov 1.6 Konstrukcja stropodachu o „odwróconym” układzie warstw ...................................................................................... 8
Londyn 1.6.1 Wymagania dla podłoża ................................................................................................................................ 9
1.6.2 Izolacja przeciwwodna .................................................................................................................................. 9
Queis Delitzsch Warszawa
1.6.3 Warstwy rozdzielające ................................................................................................................................... 9
Desselgem Lipsk 1.6.4 Zasady stosowania warstw rozdzielających w stropodachach o “odwróconym” układzie warstw .................... 9
Dąbrowa Górnicza 1.6.5 Warstwa balastowa ....................................................................................................................................... 9
St. Avold
Noisiel Praga
(Paryż) Kijów 2 STROPODACH W SYSTEMIE „ODWRÓCONYM” Z DOCISKOWYM POKRYCIEM ŻWIROWYM ...................................... 10
Wiedeń 2.1 Wytyczne montażowe .............................................................................................................................................. 10
2.2 Rysunki ilustrujące ................................................................................................................................................... 10
Novo 2.2.1 Układ warstw stropodachu „odwróconego” z balastową warstwą żwirową ................................................. 10
Mesto Budapeszt 2.2.2 Przykładowe rozwiązanie połączenia z wpustem dachowym ........................................................................ 10
Mediolan Zagrzeb 2.2.3 Przykładowe rozwiązanie połączenia z attyką ............................................................................................... 11
2.2.4 Przykładowe rozwiązanie połączenia z kopułką doświetlającą ...................................................................... 11
Bondeno Bukareszt
Belgrad
Barcelona 3 STROPODACH W SYSTEMIE „ODWRÓCONYM” – TARAS ........................................................................................... 13
Sarajewo Sofia
Tarragona
3.1 Wytyczne montażowe .............................................................................................................................................. 13
Madryt 3.2 Rysunki ilustrujące ................................................................................................................................................... 13
URSA Insulation, S.A.
Uralita 3.2.1 kład warstw stropodachu „odwróconego”
U
o funkcji tarasu z nawierzchnią z płyt chodnikowych na podłożu żwirowym ................................................. 13
3.2.2 kład warstw stropodachu „odwróconego”
U
Biura handlowe Polatli o funkcji tarasu z nawierzchnią z płyt chodnikowych na podkładkach dystansowych ................................... 13
Siedziba główna 3.2.3 kład warstw stropodachu „odwróconego”
U
Fabryki (mineralna wełna
o funkcji tarasu z nawierzchnią z płytek gresowych (wariant 1) ................................................................... 14
3.2.4 kład warstw stropodachu „odwróconego”
U
szklana URSA Glasswool)
o funkcji tarasu z nawierzchnią z płytek gresowych (wariant 2) ................................................................... 14
Fabryki (płyty URSA XPS)
4 STROPODACH W SYSTEMIE „ODWRÓCONYM” – „DACH ZIELONY” .......................................................................... 15
4.1 Zalety stosowania „dachów zielonych” .................................................................................................................... 15
URSA. Nowa siła izolacji w Europie
4.2
4.3
Określenia i zasady projektowania ............................................................................................................................
Wymagania użytkowe i konstrukcyjne .....................................................................................................................
15
15
4.4 Roślinność i konserwacja ......................................................................................................................................... 15
Firma URSA jest jednym z większych, europejskich producentów materiałów izolacyjnych. Bogate 4.5 Ochrona przeciwpożarowa ...................................................................................................................................... 16
4.6 Układ warstw prawidłowo wykonanej zieleni dachowej ........................................................................................... 16
doświadczenia zdobyte na całym świecie stwarzają możliwość łączenia kilku produktów w jeden 4.7 Rysunki ilustrujące ................................................................................................................................................... 16
4.7.1 kład warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego”
U
optymalny system. W 15 zakładach produkcyjnych i organizacjach sprzedaży w Europie pracują z zielenią ekstensywną (wariant 1) ............................................................................................................... 16
dla Państwa pracownicy o wysokich kwalifikacjach, nieustannie poszukujący innowacyjnych rozwiązań 4.7.2 kład warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego”
U
z zielenią ekstensywną (wariant 2) ............................................................................................................... 16
i mający silną motywację, aby obsługa Klienta była na jak najwyższym poziomie. W Polsce zakład 4.7.3 kład warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego”
U
w Dąbrowie Górniczej produkuje mineralną wełnę szklaną URSA Glasswool, dbając o wysoką jakość z zielenią instensywną ................................................................................................................................. 17
produktów i zachowanie równowagi środowiska naturalnego. 5 STROPODACH W SYSTEMIE „ODWRÓCONYM” – PARKING ....................................................................................... 18
5.1 Wytyczne montażowe ............................................................................................................................................. 18
Firma URSA oferuje trzy grupy produktów, które wzajemnie się uzupełniając, tworzą jedyną w swoim 5.2 Rysunki ilustrujące ................................................................................................................................................... 18
5.2.1 Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji parkingu z płytą żelbetową wylewaną na miejscu ....... 18
rodzaju paletę. 5.2.2 Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji parkingu z prefabrykowanymi płytami żelbetowymi.... 19
5.2.3 Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji parkingu z prefabrykowaną kostką brukową............... 19
URSA GLASSWOOL® URSA XPS®
6 RENOWACJA ISTNIEJĄCEGO STROPODACHU PEŁNEGO O TRADYCYJNYM UKŁADZIE WARSTW – „PLUS DACH” ....... 20
Materiały izolacyjne z mineralnej Polistyren ekstrudowany XPS. 6.1 Wytyczne montażowe .............................................................................................................................................. 20
6.2 Rysunki ilustrujące ................................................................................................................................................... 20
wełny szklanej do energooszczędnej Wodoodporna płyta termoizolacyjna 6.2.1 Układ warstw stropodachu typu „plus dach” ze żwirową warstwą dociążającą............................................. 20
izolacji cieplnej w budownictwie. przenosząca duże obciążenia. 6.2.2 kład warstw stropodachu typu „plus dach”
U
jako jednowarstwowy stropodach zielony o uprawie ekstensywnej ............................................................... 20
6.2.3 kład warstw stropodachu typu „plus dach” jako stropodach zielony
U
o uprawie ekstensywnej z oddzielną warstwą drenażową............................................................................. 21
Izolacja cieplna nowej generacji.
7 WYBRANE ETAPY BUDOWY DACHU ODWRÓCONEGO Z WARSTWĄ BALASTOWO-ŻWIROWĄ .................................... 22
Delikatna, biała, niepalna
i dźwiękochłonna wełna mineralna 8 WYMAGANIA CIEPLNE I OBLICZANIE WSPÓŁCZYNNIKA U DLA KONSTRUKCJI DACHU ODWRÓCONEGO .................. 23
firmy URSA. 9 DANE TECHNICZNE WODOODPORNYCH PŁYT Z POLISTYRENU EKSTRUDOWANEGO URSA XPS................................. 26
10 LITERATURA ........................................................................................................................................................... 28
11 UWAGI ........................................................................................................................................................... 28
12 NOTATKI ........................................................................................................................................................... 29
KLASYFIKACJA NRO DACHÓW ODWRÓCONYCH ........................................................................................................ 30
3. 04 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 05
Płyty termoizolacyjne URSA XPS stosuje się we wszystkich aplikacjach budowlanych
Znakomita izolacyjność cieplna Odporność na działanie mrozu
Wytrzymałość na ściskanie Ekonomiczne w transporcie
4
+
12 = 8
Mała nasiąkliwość wodą Łatwe w pakowaniu
Bardzo korzystna izolacyjność cieplna, wodoodporność, odpor- • przyziemi budynków, ścian piwnic, fundamentów,
WŁAŚCIWOŚCI XPS • mała nasiąkliwość wodą,
ność na działanie zmiennych temperatur, bardzo wysoka wy- • parkingów na gruncie,
• odporność na korozję biologiczną, trzymałość na obciążenia mechaniczne, odporność na korozję • dachów odwróconych,
Żółte wodoodporne płyty ekstrudowane URSA XPS to znana • odporność na działanie mrozu (wielokrotne zamrażanie i roz-
biologiczną, niewielki ciężar – oto unikalne, jak dla materiału ter- • tarasów i ogrodów dachowych,
w całej Europie nazwa materiału termoizolacyjnego stosowane- mrażanie), moizolacyjnego, cechy. Dzięki nim płyty URSA XPS są materiałem • dróg i konstrukcji drogowych,
go w budownictwie. • niewielki ciężar. stworzonym do takich aplikacji budowlanych, gdzie bardzo nie- • podłóg przemysłowych,
korzystne warunki temperaturowe i mechaniczne, duża wilgot- • pomieszczeń inwentarskich,
Historia XPS (z ang. eXtruded PoliStyren) to już ponad pół Dzięki wykorzystaniu prawie dwóch dekad doświadczeń w wy- ność nie pozwalają zastosować żadnej innej izolacji termicznej. • sztucznych lodowisk,
wieku. Pierwszy raz zastosowano go jako materiał do konstrukcji twarzaniu XPS w czterech zakładach produkcyjnych zlokalizowa- • mostków termicznych (np. nadproża i ościeża okienne),
tratw ratowniczych okrętów wojskowych podczas II-giej wojny nych w różnych miejscach Europy URSA oferuje produkt bardzo Wyjątkowe właściwości produktów URSA XPS pozwalają na ich • cokołów.
światowej. Zaraz potem coraz powszechniej zaczęto go stoso- wysokiej jakości w szerokim wachlarzu asortymentowym. stosowanie w rozwiązaniach o najwyższych wymaganiach tech-
wać jako materiał termoizolacyjny. Zdecydowało o tym wiele Zastosowanie podczas produkcji skomplikowanej technolo- nicznych zarówno w budownictwie indywidualnym, użyteczno-
jego właściwości: gii ekstruzji (wyciskania) polistyrenu pozwala uzyskać materiał ści publicznej, przemysłowym, jak i w innych nietypowych apli-
• nakomita izolacyjność cieplna (struktura zamkniętych komó-
z o jednorodnej, zamkniętej strukturze, który składa się z wielu kacjach. Korzystne parametry izolacyjności cieplnej, parametry
rek powietrznych), małych zamkniętych komórek i gładkiej, niezwykle twardej po- mechaniczne oraz odporność na działanie wilgoci płyt URSA XPS
• ardzo duża wytrzymałość na ściskanie,
b wierzchni zewnętrznej. powodują, że znajdują one zastosowanie jako termoizolacja:
4. 06 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 07
Wykończenie krawędzi płyt URSA XPS 1 tów i tworzyw wymaga doskonałej znajomości ich właściwości fi-
STROPODACHY PEŁNE W SYSTEMIE zycznych.”4 „W budownictwie, dla projektowania przegród o od-
„ODWRÓCONYM” powiedniej izolacyjności, największe znaczenie ma znajomość
zjawisk związanych z przewodzeniem ciepła przez materiał.”5
1.1 „Miarą intensywności przewodzenia ciepła jest współczynnik
Wprowadzenie przewodzenia ciepła λ.”6 „Tak więc na podstawie współczynni-
Stropodachami nazywamy przekrycia budynków, które w odróż- ka przewodzenia ciepła określa się materiał jako dobrze lub źle
nieniu od przekrycia pomieszczeń (stropów) są przegrodami od- przewodzący ciepło, czyli będący dobrym lub złym przewodni-
dzielającymi budynek od wpływu czynników atmosferycznych kiem. Materiał, który jest dobrym przewodnikiem ciepła, jest jed-
i wahań temperatur. Stropodachy spełniają jednocześnie funkcję nocześnie złym izolatorem (izolacyjność jest przeciwieństwem
dachu i stropu nad ostatnią kondygnacją. Zadaniem stropoda- przewodności), czyli gorsza będzie przegroda zewnętrzna bu-
–I –FT –L chu „jest takie oddzielenie wnętrza od oddziaływania wpływów dynków z materiału dobrze przewodzącego ciepło.” 7
atmosferycznych, aby mogły w nim być wykonywane przewi- Przy projektowaniu konstrukcji stropodachu o „odwróconym”
dziane programem czynności.” 1 Ponieważ stropodachy pełnią układzie warstw do termoizolacji stosuje się wodoodporne płyty
funkcje zarówno osłonowe, jak i konstrukcyjne, czyli funkcje wy- z ekstrudowanej pianki polistyrenowej URSA XPS, które charak-
Płyty URSA XPS stosuje się również jako: Określenia W, III, V, VII charakteryzują wytrzymałość płyt URSA magające stosowania różnych materiałów, najczęściej projektuje teryzują się jednorodną, zamkniętokomórkową strukturą odpor-
• ermoizolację elementów warstwowych stosowanych do bu-
t XPS na ściskanie przy 10% odkształceniu: się je jako konstrukcje warstwowe.” 2 ną na działanie wilgoci, cykle zamrażania, roszenia oraz wysoką
dowy chłodni przemysłowych, • URSA XPS N–W – wytrzymałość minimum 250 kPa, wytrzymałością mechaniczną. Zastosowanie takiego materiału
• ateriał wypełniający (np. deski surfingowe, burty statków),
m • URSA XPS N–III, M-FT – wytrzymałość minimum 300 kPa, „Konstrukcja przekrycia musi mieć wytrzymałość wystarczającą w stropodachu „odwróconym” zdecydowanie poprawia jego
• materiał do zabudowy stoisk wystawowych, • URSA XPS N–V – wytrzymałość minimum 500 kPa, do przeniesienia ciężaru własnego oraz śniegu i parcia wiatru, właściwości izolacyjności cieplnej.
• materiał do wycinania liter reklamowych, • URSA XPS N–VII – wytrzymałość minimum 700 kPa. a także obciążeń użytkowych, jak np. ludzi przebywających na ta-
• materiał do zabudowy chłodni samochodów, rasach lub pojazdów poruszających się po przekryciu” 3 obiektu. 1.3
• ypełnienie paneli laminowanych i specjalnych (np. pokrywa-
w Określenie PZ informuje, że powierzchnia płyt jest wytłaczana Z uwagi na konstrukcję, układ warstw i fizykę budowli stropo- Czynniki wpływające na trwałość
nych kompozytami cementowymi). w formie wafla, co pozwala uzyskać lepszą przyczepność kleju. dachy dzielimy na: stropodachu „odwróconego”
A. Stropodachy pełne (bez wentylacji) Trwałość i bezawaryjność dachów płaskich zależy od wielu czyn-
Wodoodporne płyty URSA XPS oferowane są przez firmę URSA
Rodzaje wykończenia krawędzi: – o tradycyjnym układzie warstw ników. Bardzo ważny jest montaż najbardziej newralgicznej war-
w pięciu odmianach: • I – gładkie wykończenie krawędzi, – o odwróconym układzie warstw stwy dachu – hydroizolacji – w taki sposób, aby przez długi okres
• URSA XPS N–W, • L – zakładkowe wykończenie krawędzi, B. Stropodachy odpowietrzane spełniała swoje funkcje. W przypadku tradycyjnych dachów
• URSA XPS N–III, M-FT • FT – wykończenie krawędzi typu pióro-wpust. C. Stropodachy wentylowane płaskich hydroizolacja jest najwyżej położoną, wierzchnią war-
• URSA XPS N–III-PZ, – kanalikowe stwą dachu i dlatego narażona jest na działanie dużych wahań
• URSA XPS N–V. – szczelinowe temperatur (–30°C do nawet 80°C) oraz promieniowanie UV.
• URSA XPS N–VII. – dwudzielne. Czynniki te mogą doprowadzić do przedwczesnego zużycia oraz
– co gorsze – do niekontrolowanego uszkodzenia warstwy hy-
W tym zeszycie, zatytułowanym Termoizolacja stropodachów droizolacji. W takiej sytuacji następuje wniknięcie wody opado-
pełnych w systemie „odwróconym”, chcemy Państwu przedsta- wej do termoizolacji, utrata jej właściwości termicznych i mecha-
wić możliwości zastosowania naszych produktów, tj. wodood- nicznych. W wyniku zmian temperatur (parowania wody w lecie
pornych płyt z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS. oraz zamarzania w zimie) może dojść nawet do poważnej awarii
Płyty URSA XPS N-III–PZ-I w odróżnieniu od pozostałych płyt stropodachu. Zastosowanie „odwróconego” układu warstw
URSA XPS posiadają powierzchnię wytłaczaną w formie wafla, 1.2 na stropodachu pełnym oraz montaż wodoodpornych płyt ter-
która ułatwia przyleganie tynku lub kleju do termoizolacji. Płyta Fizyka budowli moizolacyjnych z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS, sku-
ta polecana jest szczególnie jako izolacja cokołów. Techniczne rozwiązania na etapie projektowania „w budow- tecznie eliminuje opisane niebezpieczeństwa. Montaż warstwy
nictwie łączą się ściśle z niektórymi naukami przyrodniczymi, hydroizolacji pod płytami URSA XPS powoduje, że przez cały rok
np. z fizyką. Stosowanie w budownictwie materiałów, elemen- temperatura hydroizolacji jest stabilna i zawsze dodatnia.
5. 08 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 09
1.4 • yeliminowanie mechanicznych naprężeń w warstwie hy-
w 1.6.1 1.6.4
C
harakterystyka pracy stropodachu droizolacji w wyniku działania zmiennych temperatur, Wymagania dla podłoża Z
asady stosowania warstw rozdzielających
o „odwróconym” układzie warstw • yeliminowanie warstwy paroszczelnej, stosowanej w stro-
w Przed przystąpieniem do prac dekarskich należy bezwzględnie w stropodachach o „odwróconym” układzie warstw
Stropodach o „odwróconym” układzie warstw charakteryzuje podachu pełnym o tradycyjnym układzie warstw, sprawdzić stan podłoża, to znaczy: tolerancje wymiarowe, przy- I omiędzy żelbetową płytą konstrukcyjną a warstwą hydro-
P
się tym, że warstwa hydroizolacji, najczęściej z dwóch warstw • yeliminowanie ewentualnego mechanicznego mocowania
w datność podłoża ze względu na przeniesienie siły ssania wiatru, izolacji z jednowarstwowej folii polimerowej – stosuje się
papy bitumicznej, znajduję się pod warstwą termoizolacji – ma- hydroizolacji do podłoża, nachylenia (spadki – minimalny spadek dla stropodachów „od- np. ekstrudowaną piankę polietylenową.
teriału z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS. Takie ułożenie • wyeliminowanie ryzyka uszkodzenia warstwy hydroizolacji, wróconych” 1,5–2%), oraz czy miejsca na osadzenie wpustów II omiędzy warstwą hydroizolacji, a warstwą termoizolacji –
P
warstw pozwala na uniknięcie kondensacji pary wodnej, z ko- • naczne ograniczenie prac konserwacyjnych w porównaniu
z są w zagłębieniach. Szczeliny dylatacyjne powinny być przewi- przy pokryciu bitumicznym warstwa rozdzielająca nie jest
lei warstwa hydroizolacyjna zabezpieczona jest przed skutkami ze stropodachem o tradycyjnym układzie warstw, dziane przez projektanta i widoczne w podłożu. Wstępne grun- wymagana, natomiast w przypadku jednowarstwowych folii
mechanicznego uszkodzenia i niekorzystnym oddziaływaniem • niknięcie utraty właściwości mechanicznych oraz fizycz-
u towanie może być zastąpione warstwą rozdzielającą lub wy- polimerowych PCW stosuje się tkaniny z włókien poliestro-
wpływów atmosferycznych. Płyty termoizolacyjne pokryte są nych hydroizolacji pod wpływem zmiennych warunków równawczą. Jest ono konieczne w przypadku bezpośredniego wych albo szklanych. Gdy hydroizolacja wykonana jest z mas
warstwą dociskową (balastową) ze żwiru. pogodowych, układania materiałów bitumicznych na podłożu. asfaltowych, stosuje się geowłókninę z włókien szklanych
Drugą charakterystyczną cechą stropodachów „odwróconych” • łatwe wykrycie błędów montażowych. lub poliestrowych.
jest spływanie wody opadowej na kilku poziomach warstw. Nie- 1.6.2 III omiędzy warstwą termoizolacji a warstwą dociążającą
P
znaczna część wody przedostaje się do poziomu hydroizolacji 1.5 Izolacja przeciwwodna – stosuje się polipropylenową geowłókninę o gramaturze
na styku płyt termoizolacyjnych. Największa część wody spływa Wykres średnich miesięcznych temperatur na powierzch- W stropodachach „odwróconych” jako warstwę hydroizolacji ok. 110–140 g/cm2.
po wierzchniej stronie termoizolacji. W sytuacji wzmożonych ni stropodachów (patrz rysunek na dole strony). najczęściej stosuje się:
opadów woda spływa również po warstwie balastowej. • odyfikowane polimerami pokrycia bitumiczne na bazie
m 1.6.5
1.6 tkanin z włókna szklanego lub poliestru, Warstwa „balastowa”
Stropodach o „odwróconym” układzie warstw z zastosowaniem Konstrukcja stropodachu • jednowarstwowe folie polimerowe (PCW), W zależności od przeznaczenia stropodachu „odwróconego”
wodoodpornych płyt z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS o „odwróconym” układzie warstw • folie z kauczuku etylenowo-propylenowego (EPDM), warstwą balastową może być:
daje następujące korzyści: Stropodach „odwrócony”, zwany też „balastowym”, standardo- • masy asfaltowe. • żwir płukany 16/32 mm, o minimalnej grubości 5 cm,
• stabilną, dodatnią temperaturę hydroizolacji, wo składa się z następujących warstw: • onstrukcja jezdna z wykończeniem na przykład z prefabry-
k
• ochronę hydroizolacji przed działaniem promieni UV, • onstrukcji stropowej (najczęściej jest to monolityczna płyta
k Zastosowanie hydroizolacji złożonej z dwóch warstw bitumicz- kowanych płyt żelbetowych, kostki brukowej czy płyty wyle-
• możliwość stosowania bardzo wielu rozwiązań, żelbetowa ze spadkiem 1,5–2%), nej papy modyfikowanej, klejonej na całej powierzchni do pod- wanej na miejscu,
• ożliwość prowadzenia prac w różnych warunkach pogo-
m • ewentualnej warstwy spadkowej (wyrównawczej), łoża pozwala praktycznie wyeliminować poziomy przepływ • arstwa glebowa pozwalająca na uprawę roślinności eks-
w
dowych, • izolacji przeciwwodnej (hydroizolacji), wody pomiędzy konstrukcją a hydroizolacją na skutek jej uszko- tensywnej lub intensywnej,
• ożliwość łatwego montażu (demontażu) poszczególnych
m • izolacji termicznej (płyty URSA XPS), dzenia czy punktowego przebicia. Odwodnienie stropodachu • płytki gresowe instalowane na wylewce betonowej.
warstw stropodachu (płyty URSA XPS układane są bez do- • warstwy rozdzielającej (dyfuzyjnej włókniny filtrującej), „odwróconego” wiąże się zasadniczo z prawidłowym jego funk-
datkowego mechanicznego mocowania), • warstwy wierzchniej (balastowej). cjonowaniem. Spadki na stropodachu zależne są między innymi
od zastosowanego systemu stropodachu „odwróconego” oraz
rodzaju użytej hydroizolacji, która odpowiada krajowej normie
budowlanej dotyczącej konstrukcji pokryć dachowych.
Średnie miesięczne temperatury (maksymalne i minimalne) na powierzchni hydroizolacji 1.6.3
Warstwy rozdzielające
90° 90° 90°
Najczęściej stosuje się geowłókninę, która zabezpiecza termo-
80° 80° 80° izolację przed przedostaniem się ilastych cząstek ze żwirowej
warstwy balastowej i wody opadowej. Zastosowanie geowłókni-
70° 70° 70°
ny pozwala również na znaczne zredukowanie grubości warstwy
60° 60° 60° dociążającej i tym samym na obniżenie ciężaru powierzchniowe-
50° 50° 50°
go całego stropodachu. Warstwy rozdzielające i wyrównawcze
powinny:
40° 40° 40°
• rzenieść charakterystyczne naprężenia występujące w kon-
p
30° 30° 30° strukcji nośnej,
• wyrównać chropowatości,
20° 20° 20°
• chronić materiały przed chemicznymi wpływami podłoża.
+10° +10° +10°
0° 0° 0°
Warstwy rozdzielające mogą być wykonane z:
• perforowanych pap bitumicznych,
–10° –10° –10°
• folii polietylenowych, włókniny z tworzyw sztucznych,
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
• mat piankowych,
tradycyjnego bez warstwy dociążającej tradycyjnego z warstwą dociążającą odwróconego • nasyconego papieru itp.
6. 010 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 011
2 wo”, tzn. z przesunięciem spoin płyt o 1⁄2 ich długości w co dru- 2.2.3 Przykładowe rozwiązanie połączenia z attyką
STROPODACH W SYSTEMIE giej warstwie. Krawędzie montowanych płyt łączone są na styk.
„ODWRÓCONYM” Z DOCISKOWYM Na płytach układamy bezpośrednio warstwę rozdzielającą z dy-
POKRYCIEM ŻWIROWYM fuzyjnej geowłókniny polipropylenowej, zachowując zakładkę
20 cm. Wierzchnią warstwę dociskową (balastową) stanowi
2.1 żwir płukany o frakcji 16/32 mm i grubości warstwy nie mniej-
Wytyczne montażowe szej niż 5 cm. Zapobiega on odessaniu płyt termoizolacyjnych
Najpopularniejszy typ stropodachu „odwróconego” to taki, URSA XPS przez wiatr. Na warstwie dociskowej w miejscach
w którym wierzchnią, dociskową warstwę (balastową) stanowi szczególnie narażonych na siły ssące wiatru (np.: naroża, strefy URSA XPS
żwir. System ten stosuje się, gdy nie zachodzi konieczność użyt- brzegowe stropodachu) należy dodatkowo zabezpieczyć płyty tynk wodoszczelny
kowania oraz gdy ludzie mają ograniczony dostęp. termoizolacyjne, układając dodatkowe dociążenie z betonowych opaska z płyt chodnikowych
płyt chodnikowych. żwir 16/32 mm, min. gr. 5 cm
Przy montażu tego stropodachu prace należy wykonywać w od-
warstwa rozdzielająca
powiedniej kolejności. Po pierwsze, na odpowiednio przygoto- Przebywanie ludzi na stropodachu tego typu jest uzasadnione
URSA XPS
wanym podłożu konstrukcji stropowej (pkt 1.6.1) montujemy tylko podczas prowadzenia prac konserwacyjno-naprawczych,
hydroizolację zgodnie z zasadami sztuki budowlanej oraz zale- które zaleca przeprowadzać się minimum dwa razy w ciągu roku. hydroizolacja
ceniami producenta danego materiału hydroizolacyjnego. Drugą Należy pamiętać o zaprojektowaniu przejść technicznych dla warstwa spadkowa
montowaną warstwą są wodoodporne płyty termoizolacyjne konserwatorów, które umożliwiają łatwy dostęp do zainstalo- strop
z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS układane „mijanko- wanych urządzeń (np. wpusty dachowe, kopułki doświetlające).
2.2
Rysunki ilustrujące
2.2.1
Układ warstw stropodachu „odwróconego” z balastową warstwą żwirową
żwir 16/32 mm, min. gr. 5 cm
warstwa rozdzielająca
URSA XPS
hydroizolacja
warstwa spadkowa 2.2.4 Przykładowe rozwiązanie połączenia z kopułką doświetlającą
strop
2.2.2
Przykładowe rozwiązanie połączenia z wpustem dachowym
podstawa świetlika
żwir 16/32 mm, min. gr. 5 cm
żwir 16/32 mm, min. gr. 5 cm
warstwa rozdzielająca
warstwa rozdzielająca
URSA XPS
URSA XPS
hydroizolacja
hydroizolacja
warstwa spadkowa warstwa spadkowa
strop
strop
7. 012 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 013
3 je się od 3 do 5 cm – frakcji 4/8 mm. Wierzchnią warstwę stano-
S
TROPODACH W SYSTEMIE wią płyty chodnikowe, które można również układać na specjal-
„ODWRÓCONYM” – TARAS nych podkładkach dystansowych umieszczonych bezpośrednio
na twardych, wodoodpornych płytach URSA XPS. W przypadku
3.1 użycia, jako wykończenia tarasu, mrozoodpornych płytek greso-
Wytyczne montażowe wych, należy wykonać zbrojoną przeciwskurczowo wylewkę be-
Stropodach w systemie o „odwróconym” układzie warstw po- tonową o minimalnej grubości 5 cm, wykonaną na warstwie kru-
Przykład rozwiązań dachów odwróconych z warstwą balastową żwirową zwala na wykorzystanie jego obszaru np. do spacerów i wypo- szywa łamanego o grubości minimalnej 3 cm – frakcji 4/8 mm
czynku – jako powierzchni tarasowych. To kolejna jego zaleta. lub alternatywnie na macie drenującej. W przypadku zastosowa-
Układ warstw i sposób ich montażu jest prawie identyczny jak nia tłucznia kamiennego należy pamiętać o wykonaniu warstwy
w stropodachu „odwróconym” z dociążającą warstwą żwiru, lecz rozdzielającej pomiędzy tłuczniem a wylewką betonową.
w tym systemie grubość warstwy tłucznia kamiennego przyjmu-
3.2
Rysunki ilustrujące
3.2.1
Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji tarasu z nawierzchnią z płyt chodnikowych na podłożu
żwirowym
płyty chodnikowe
żwir 4/8 mm, min. gr. 5 cm
warstwa rozdzielająca
URSA XPS
hydroizolacja
warstwa spadkowa
strop
3.2.2
Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji tarasu z nawierzchnią z płyt chodnikowych na podkładkach
dystansowych
podkładki dystansowe
płyty chodnikowe
warstwa rozdzielająca
URSA XPS
hydroizolacja
warstwa spadkowa
strop
8. 014 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 015
3.2.3 4 kość obszaru brzegowego.
Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji tarasu z nawierzchnią z płytek gresowych (wariant 1) S
TROPODACH W SYSTEMIE • ieleń dachowa powinna być łatwa w pielęgnacji oraz nie
Z
„ODWRÓCONYM” może utrudniać dostępu do urządzeń dachowych, takich
– „DACH ZIELONY” jak: wpusty dachowe, przebicia, szczeliny dylatacyjne, połą-
płytki gresowe mrozoodporne wg P. Neuferta/8 czenia ze ścianami itp.
wylewka betonowa 5 cm • okół urządzeń dachowych należy wykonać zasypkę z ma-
W
warstwa rozdzielająca
„Ogrody na dachach i zazielenie dachów wykonywano już teriałów mineralnych, np. żwiru.
w VI w. p.n.e. w Babilonii. Od 1890 r. w Berlinie domy chłopskie • la dachów o większej powierzchni należy w obszarze ziele-
D
żwir 4/8 mm, min. gr. 5 cm przykrywano na dachach warstwą humusu, aby zabezpieczyć ni wykonać system drenażu, który umożliwia odprowadze-
warstwa rozdzielająca
je przed pożarem. Te prawie zapomniane „dachy zielone” odkrył nie nadmiaru wody bezpośrednio do wpustów dachowych.
URSA XPS na nowo w ubiegłym stuleciu Le Corbusier.” • Duże powierzchnie należy podzielić na strefy odwodnień.
hydroizolacja
warstwa spadkowa Stropodachy „zielone” projektuje się jako dachy z zielenią inten- 4.3
strop sywną (łącznie z krzewami i niskimi drzewami) lub ekstensywną Wymagania użytkowe i konstrukcyjne
(np. trawą), która nie wymaga tak troskliwej pielęgnacji. W tego • okrycie dachowe należy wykonać zagodnie z zaleceniami
P
typu stropodachach „odwróconych” należy zwrócić szczegól- dla dachów płaskich.
ną uwagę na zastosowaną hydroizolację. Warstwa ta musi być • ieleń dachowa nie może wpływać negatywnie na warstwy
Z
odporna na przerastanie korzeni roślin. W przypadku stropoda- izolacji dachu.
3.2.4 chów z zielenią ekstensywną, sztucznie nawadnianą, należy tak • ależy przewidzieć możliwość kontroli izolacji i jej szczelno-
N
Układ warstw stropodachu „odwróconego” o funkcji tarasu z nawierzchnią z płytek gresowych (wariant 2) zaprojektować spadki oraz system odwodnienia, aby umożliwić ści przez usunięcie warstwy gleby.
wodzie łatwy odpływ z powierzchni dachu. Jako warstwę filtru- • rzeciwkorzeniowa warstwa ochronna powinna trwale
P
jącą, oprócz płukanego żwiru 16/32 mm, można zastosować ke- chronić izolację dachu przed wrastaniem korzeni.
ramzyt lub specjalne maty odwadniające. • okrycie dachowe z polimerów wysokocząsteczkowych
P
płyty gresowe mrozoodporne
wylewka betonowa 5 cm może spełniać jednocześnie funkcję warstwy przeciwkorze-
mata drenująca 4.1 niowej.
Zalety stosowania „dachów zielonych” • a bitumicznych izolacjach dachowych należy układać war-
N
URSA XPS
• cieplenie trawą, warstwą ukorzenionej ziemi, w której
O stwy przeciwkorzeniowe, które nie ulegają zniszczeniu pod
hydroizolacja
warstwa spadkowa w procesach życiowych wydziela się ciepło. wpływem materiałów bitumicznych.
• Ochrona przed hałasem i lepsza akumulacja ciepła. • arstwa przeciwkorzeniowa powinna być chroniona przed
W
strop
• Poprawa jakości powietrza w aglomeracji. uszkodzeniem.
• Poprawa mikroklimatu. • Warstwa glebowa musi mieć wysoką stabilność struktural-
• oprawa odwodnienia miasta oraz zasobów wodnych
P ną, trwałą pulchność i odporność na gnicie.
w gruncie. • Wskaźnik pH w zakresie kwasowym nie powinien przekra-
Przykład rozwiązań dachu odwróconego z tarasem użytkowym • romieniowanie UV i wahania temperatury zmniejszone
P czać 6,0.
przez roślinność i warstwę gruntu. • Układ warstw glebowych musi umożliwiać przyjmowanie
• Poprawa jakości życia. opadów atmosferycznych o dziennej normie 30 dm3/m2.
• Odzyskanie terenów zielonych. • bjętość powietrza w warstwach glebowych nawodnionych
O
powinna wynosić co najmniej 20%.
4.2
Określenia i zasady projektowania 4.4
• rzez „niskie” zazielenianie dachów rozumie się założenie
P Roślinność i konserwacja
wymagających konserwacji i pielęgnacji warstw zielonych, • Roślinność dachowa powinna być wielogatunkowa. Uprzy-
zastępujących powszechnie stosowane warstwy żwirowe. wilejowane są jednak rośliny potrzebujące małej ilości wil-
• owierzchnie zielone należy tak kształtować, aby prace pie-
P goci (trawy stepowe, rośliny skalne, dzikie krzewy) i o dużej
lęgnacyjne i konserwacyjne ograniczyć do minimum. zdolności samoregeneracji.
• bciążenia zielenią dachową należy traktować jako obciąże-
O • ośliny mogą być wysiewane; można również stosować sa-
R
nie dodatkowe, służące zabezpieczeniu izolacji dachowej. dzonki lub rozsadę latorośli.
• ybór wariantu wykonania „dachu zielonego” jest uzależ-
W • onserwacja powinna odbywać się przynajmniej raz w roku.
K
niony od parcia wiatru oraz obciążenia dodatkowego, które Należy oczyścić wpusty dachowe, pasma ochronne, wszyst-
z kolei zależy od wysokości budynku i zielonej powierzchni kie miejsca połączeń ze ścianami i kominami.
dachu. • ie należy usuwać roślin polnych, mchów i porostów, które
N
• obszarach brzegowych oraz w narożach należy uwzględ-
W rozsiały się w sposób naturalny.
nić zwiększenie ssania wiatru na szerokości 1 m < b/8 < 2 m, • Niepożądane rośliny (chwasty, drzewa) należy usunąć.
gdzie b to zewnętrzna długość stropodachu, a b/8 to szero- • Stosować regularne koszenie i nawożenie trawników.
9. 016 • Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” Termoizolacja stropodachów pe łnych w systemie „odwróconym” • 017
4.5 możliwia zamulanie się drenażu oraz zbyt gwałtowny od- 4.7.3 Układ warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego” z zielenią instensywną
Ochrona przeciwpożarowa pływ wody,
• Należy przestrzegać wymagań przeciwpożarowych. • arstwa drenażowa – służy odprowadzaniu nadmiaru wody
w
• szystkie dachy odwrócone w których zastosowano URSA
W i przewietrzaniu warstwy glebowej,
XPS sklasyfikowane są jako nierozprzestrzeniające ognia. • arstwa filtracyjna – zabezpiecza termoizolację przed prze-
w
dostaniem się ilastych cząstek z warstwy żwirowej
4.6 • ermoizolacja w postaci wodoodpornych płyt z polistyrenu
t
U
kład warstw prawidłowo wykonanej zieleni dachowej ekstrudowanego URSA XPS, roślinność
Każda prawidłowo wykonana zieleń dachowa ma następującą • arstwa przeciwkorzeniowa – chroni izolację stropodachu
w
kolejność warstw: przed chemicznym i mechanicznym działaniem korzeni
• warstwa roślinna – ekstensywna lub intensywna, roślin, które w poszukiwaniu wilgoci i substancji pokarmo- warstwa glebowa
• arstwa glebowa – daje roślinom możliwość zakorzenienia
w wych mogą dokonywać powolnych, lecz poważnych uszko-
warstwa rozdzielająca
się, zatrzymuje wodę i składniki odżywcze, umożliwia wy- dzeń izolacji dachowej, żwirowa warstwa drenująca
mianę substancji i gazów, • hydroizolacja, warstwa rozdzielająca
• arstwa filtracyjna – zapobiega wypłukiwaniu składników
w • strop. URSA XPS
odżywczych i drobnych części z warstwy glebowej, unie-
hydroizolacja
warstwa spadkowa
strop
4.7
Rysunki ilustrujące
4.7.1
U
kład warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego” z zielenią ekstensywną (wariant 1)
roślinność
warstwa glebowa
warstwa rozdzielająca
żwirowa warstwa drenująca
warstwa rozdzielająca
URSA XPS Przykład rozwiązań dachu odwróconego z zielenią ekstensywną
hydroizolacja
warstwa spadkowa
strop
4.7.2 kład warstw „dachu zielonego” w systemie stropodachu „odwróconego” z zielenią ekstensywną (wariant 2)
U
roślinność
warstwa wegetacyjno-drenażowa
warstwa rozdzielająca
URSA XPS
hydroizolacja
warstwa spadkowa
strop