SlideShare a Scribd company logo
1 of 123
Download to read offline
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP - BẢO MẬT
        THÔNG TIN
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                                         HEÄ MAÕ DES



                                            MUÏC LUÏC

  I .1 Giôùi thieäu ....................................................................................................... 3
  I.2 Caùc Heä Maõ Thoâng Duïng:................................................................................. 3
  e. Phöông phaùp Affine........................................................................................... 4
  f. Phöông phaùp Vigenere....................................................................................... 5
  I.2 LAÄP MAÕ DES................................................................................................. 14
  I. 3 THAÙM MAÕ DES............................................................................................ 17
     I.3.1. Thaùm maõ heä DES - 3 voøng ................................................................. 20
     II.3.2. Thaùm maõ heä DES 6-voøng ..................................................................... 24
     II.3. 3 Caùc thaùm maõ vi sai khaùc ...................................................................... 28
  III.     CAØI ÑAËT THAÙM MAÕ DES 3 VOØNG...................................................... 28
  III.1 Giao Dieän .................................................................................................... 28
  III.2 XÖÛ LYÙ ............................................................................................................




NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                        HEÄ MAÕ DES




                                 LÔØI NOÙI ÑAÀU
     Hieän nay, nöôùc ta ñang trong giai ñoaïn tieán haønh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát
nöôùc. Tin hoïc ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ngaønh muõi nhoïn. Tin hoïc ñaõ vaø ñang ñoùng goùp
raát nhieàu cho xaõ hoäi trong moïi khía caïnh cuûa cuoäc soáng.

    Maõ hoùa thoâng tin laø moät ngaønh quan troïng vaø coù nhieàu öùng duïng trong ñôøi soáng xaõ hoäi.
Ngaøy nay, caùc öùng duïng maõ hoùa vaø baûo maät thoâng tin ñang ñöôïc söû duïng ngaøy caøng phoå
bieán hôn trong caùc lónh vöïc khaùc nhau treân Theá giôùi, töø caùc lónh vöïc an ninh, quaân söï, quoác
phoøng…, cho ñeán caùc lónh vöïc daân söï nhö thöông maïi ñieän töû, ngaân haøng…

     ÖÙng duïng maõ hoùa vaø baûo maät thoâng tin trong caùc heä thoáng thöông maïi ñieän töû, giao dòch
chöùng khoaùn,… ñaõ trôû neân phoå bieán treân theá giôùi vaø seõ ngaøy caøng trôû neân quen thuoäc vôùi
ngöôøi daân Vieät Nam. Thaùng 7/2000, thò tröôøng chöùng khoaùn laàn ñaàu tieân ñöôïc hình thaønh taïi
Vieät Nam; caùc theû tín duïng baét ñaàu ñöôïc söû duïng, caùc öùng duïng heä thoáng thöông maïi ñieän
töû ñang ôû böôùc ñaàu ñöôïc quan taâm vaø xaây döïng. Do ñoù, nhu caàu veà caùc öùng duïng maõ hoùa vaø
baûo maät thoâng tin trôû neân raát caàn thieát.




NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES




I.       MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP MAÕ HOÙA
     I .1 Giôùi thieäu

     Ñònh nghóa 1.1: Moät heä maõ maät (cryptosystem) laø moät boä-naêm (P, C, K, E, D) thoûa maõn
     caùc ñieàu kieän sau:
     1. P laø khoâng gian baûn roõ. taäp hôïp höõu haïn taát caû caùc maåu tin nguoàn caàn maõ hoùa coù theå
     coù
     2. C laø khoâng gian baûn maõ. taäp hôïp höõu haïn taát caû caùc maåu tin coù theå coù sau khi maõ
     hoùa
     3. K laø khoâng gian khoaù. taäp hôïp höõu haïn caùc khoùa coù theå ñöôïc söû duïng
     4. Vôùi moãi khoùa k∈K, toàn taïi luaät maõ hoùa ek∈E vaø luaät giaûi maõ dk∈D töông öùng. Luaät
     maõ hoùa ek: P → C vaø luaät giaûi maõ ek: C → P laø hai aùnh xaï thoûa maõn
     d k ( ek ( x ) ) = x, ∀ x ∈ P
     Tính chaát 4. laø tính chaát chính vaø quan troïng cuûa moät heä thoáng maõ hoùa. Tính chaát naøy
     baûo ñaûm vieäc maõ hoùa moät maåu tin x∈P baèng luaät maõ hoùa ek∈E coù theå ñöôïc giaûi maõ
     chính xaùc baèng luaät dk∈D.
     Ñònh nghóa 1.2: Zm ñöôïc ñònh nghóa laø taäp hôïp {0, 1, ..., m-1}, ñöôïc trang bò pheùp coäng
     (kyù hieäu +) vaø pheùp nhaân (kyù hieäu laø ×). Pheùp coäng vaø pheùp nhaân trong Zm ñöôïc thöïc
     hieän töông töï nhö trong Z, ngoaïi tröø keát quaû tính theo modulo m
     Ví duï: Giaû söû ta caàn tính giaù trò 11 × 13 trong Z16. Trong Z, ta coù keát quaû cuûa pheùp nhaân
     11×13=143. Do 143≡15 (mod 16) neân 11×13=15 trong Z16.
     Moät soá tính chaát cuûa Zm
     1. Pheùp coäng ñoùng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a+b ∈ Zm
     2. Tính giao hoaùn cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a+b =b+a
     3. Tính keát hôïp cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a+b)+c =a+(b+c)
     4. Zm coù phaàn töû trung hoøa laø 0, i.e., ∀ a ∈ Zm, a+0=0+a=a
     5. Moïi phaàn töû a trong Zm ñeàu coù phaàn töû ñoái laø m – a
     6. Pheùp nhaân ñoùng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a×b∈ Zm
     7. Tính giao hoaùn cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a×b=b×a
     8. Tính keát hôïp cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a×b)×c =a×(b×c)
     9. Zm coù phaàn töû ñôn vò laø 1, i.e., ∀ a ∈ Zm, a×1=1×a=a
     10. Tính phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp coäng, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a+b)×c
         =(a×c)+(b×c)
     11. Zm coù caùc tính chaát 1, 3 – 5 neân taïo thaønh 1 nhoùm. Do Zm coù tính chaát 2 neân taïo thaønh
         nhoùm Abel. Zm coù caùc tính chaát (1) – (10) neân taïo thaønh 1 vaønh
I.2 Caùc Heä Maõ Thoâng Duïng:

             a. Heä Maõ Ñaày (Shift Cipher )



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES

               Shift Cipher laø moät trong nhöõng phöông phaùp laâu ñôøi nhaát ñöôïc söû duïng ñeå
maõ hoùa. Thoâng ñieäp ñöôïc maõ hoùa baèng caùch dòch chuyeån (xoay voøng) töøng kyù töï ñi k vò trí
trong baûng chöõ caùi.

            Phöông phaùp Shift Cipher
                         Cho P = C = K = Z26. Vôùi 0 ≤ K ≤ 25, ta ñònh nghóa

                          eK = x + K mod 26
                   vaø
                       dK = y - K mod 26
                (x,y ∈ Z26)



          trong ñoù 26 laø soá kyù töï trong baûng chöõ caùi La tinh, moät caùch töông töï cuõng coù theå
ñònh nghóa cho moät baûng chöõ caùi baát kyø. Ñoàng thôøi ta deã daøng thaáy raèng maõ ñaåy laø moät heä
maät maõ vì dK(eK(x)) = x vôùi moïi x∈Z26.
              b. Heä KEYWORD-CEASAR
          Trong heä maõ naøy khoùa laø moät töø naøo ñoù ñöôïc choïn tröôùc, ví duï PLAIN. Töø naøy
xaùc ñònh daõy soá nguyeân trong Z26 (15,11,0,8,13) töông öùng vôùi vò trí caùc chöõ caùi cuûa caùc
chöõ ñöôïc choïn trong baûng chöõ caùi. Baây giôø baûn roõ seõ ñöôïc maõ hoùa baèng caùch duøng caùc
haøm laäp maõ theo thöù töï:
                          e15, e11, e0, e8, e13, e15, e11, e0, e8, e,...
vôùi eK laø haøm laäp maõ trong heä maõ chuyeån.
              c. Heä Maõ Vuoâng (SQUARE)
          Trong heä naøy caùc töø khoùa ñöôïc duøng theo moät caùch khaùc haún. Ta duøng baûng chöõ
caùi tieáng Anh (coù theå boû ñi chöõ Q, neáu muoán toång soá caùc chöõ soá laø moät soá chính phöông)
vaø ñoøi hoûi moïi chöõ trong töø khoùa phaûi khaùc nhau. Baây giôø moïi chöõ cuûa baûng chöõ caùi
ñöôïc vieát döôùi daïng moät hình vuoâng, baét ñaàu baèng töø khoùa vaø tieáp theo laø nhöõng chöõ caùi
coøn laïi theo thöù töï cuûa baûng chöõ.
              d. Maõ theá vò
           Moät heä maõ khaùc khaù noåi tieáng . Heä maõ naøy ñaõ ñöôïc söû duïng haøng traêm naêm nay.
Phöông phaùp :
              Cho P = C = Z26. K goàm taát caû caùc hoaùn vò coù theå coù cuûa 26 kyù hieäu
      0,...,25. Vôùi moãi hoaùn vò π∈K, ta ñònh nghóa:
                                              eπ(x) = π(x)
      vaø ñònh nghóa              dπ(y) = π-1(y)
      vôùi π -1 laø hoaùn vò ngöôïc cuûa hoaùn vò π.
       Trong maõ theá vò ta coù theå laáy P vaø C laø caùc baûng chöõ caùi La tinh. Ta söû duïng Z26
trong maõ ñaåy vì laäp maõ vaø giaûi maõ ñeàu laø caùc pheùp toaùn ñaïi soá.

             e. Phöông phaùp Affine




NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                          HEÄ MAÕ DES


                      Cho P = C = Z26 vaø cho
                         K = {(a,b) ∈ Z26 × Z26 : gcd(a,26) = 1}
                      Vôùi K = (a,b) ∈ K, ta xaùc ñònh
                                      eK(x) = ax+b mod 26
                vaø
                                        dK = a-1(y-b) mod 26
                       (x,y ∈ Z26)

     Phöông phaùp Affine laïi laø moät tröôøng hôïp ñaëc bieät khaùc cuûa Substitution Cipher.
     Ñeå coù theå giaûi maõ chính xaùc thoâng tin ñaõ ñöôïc maõ hoùa baèng haøm ek∈ E thì ek phaûi laø moät
     song aùnh. Nhö vaäy, vôùi moãi giaù trò y∈Z26, phöông trình ax+b≡y (mod 26) phaûi coù nghieäm
     duy nhaát x∈Z26.
     Phöông trình ax+b≡y (mod 26) töông ñöông vôùi ax≡(y–b ) (mod 26). Vaäy, ta chæ caàn
     khaûo saùt phöông trình ax≡(y–b ) (mod 26)
Ñònh lyù1.1: Phöông trình ax+b≡y (mod 26) coù nghieäm duy nhaát x∈Z26 vôùi moãi giaù trò b∈Z26
khi vaø chæ khi a vaø 26 nguyeân toá cuøng nhau.
Vaäy, ñieàu kieän a vaø 26 nguyeân toá cuøng nhau baûo ñaûm thoâng tin ñöôïc maõ hoùa baèng haøm ek
coù theå ñöôïc giaûi maõ vaø giaûi maõ moät caùch chính xaùc.
Goïi φ(26) laø soá löôïng phaàn töû thuoäc Z26 vaø nguyeân toá cuøng nhau vôùi 26.
                            m
Ñònh lyù 1.2: Neáu n = ∏ pi i vôùi pi laø caùc soá nguyeân toá khaùc nhau vaø ei ∈ Z+, 1 ≤ i ≤ m thì
                                   e

                            i =1

φ (n ) = ∏ ( piei − piei −1 )
          m


         i =1
Trong phöông phaùp maõ hoùa Affine , ta coù 26 khaû naêng choïn giaù trò b, φ(26) khaû naêng choïn
giaù trò a. Vaäy, khoâng gian khoùa K coù taát caû nφ(26) phaàn töû.
Vaán ñeà ñaët ra cho phöông phaùp maõ hoùa Affine Cipher laø ñeå coù theå giaûi maõ ñöôïc thoâng tin
ñaõ ñöôïc maõ hoùa caàn phaûi tính giaù trò phaàn töû nghòch ñaûo a–1 ∈ Z26.

f. Phöông phaùp Vigenere
    phöông phaùp maõ hoùa Vigenere söû duïng moät töø khoùa (keyword) coù ñoä daøi m. Coù theå xem
nhö phöông phaùp maõ hoùa Vigenere Cipher bao goàm m pheùp maõ hoùa Shift Cipher ñöôïc aùp
duïng luaân phieân nhau theo chu kyø.
    Khoâng gian khoùa K cuûa phöông phaùp Vigenere coù soá phaàn töû laø 26, lôùn hôn haún phöông
phaùp soá löôïng phaàn töû cuûa khoâng gian khoùa K trong phöông phaùp Shift Cipher. Do ñoù, vieäc
tìm ra maõ khoùa k ñeå giaûi maõ thoâng ñieäp ñaõ ñöôïc maõ hoùa seõ khoù khaên hôn ñoái vôùi phöông
phaùp Shift Cipher.




    Phöông phaùp maõ hoùa Vigenere Cipher

    Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa P = C = K = (Z26)m



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                                  HEÄ MAÕ DES


    K = { (k0, k1, ..., kr-1) ∈ (Z26)r}
    Vôùi moãi khoùa k = (k0, k1, ..., kr-1) ∈ K, ñònh nghóa:
    ek(x1, x2, ..., xm) = ((x1+k1) mod 26, (x2+k2) mod n, ..., (xm+km) mod 26)
    dk(y1, y2, ..., ym) = ((y1–k1) mod n, (y2–k2) mod n, ..., (ym–km) mod 26)
    vôùi x, y ∈ (Z26)m

   g. Heä maõ Hill
   Phöông phaùp Hill Cipher ñöôïc Lester S. Hill coâng boá naêm 1929: Cho soá nguyeân döông
m, ñònh nghóa P = C = (Z26)m. Moãi phaàn töû x∈P laø moät boä m thaønh phaàn, moãi thaønh phaàn
thuoäc Z26. YÙ töôûng chính cuûa phöông phaùp naøy laø söû duïng m toå hôïp tuyeán tính cuûa m thaønh
phaàn trong moãi phaàn töû x∈P ñeå phaùt sinh ra m thaønh phaàn taïo thaønh phaàn töû y∈C.
   Phöông phaùp maõ hoùa Hill Cipher

    Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa:
    P = C = (Z26)m vaø K laø taäp hôïp caùc ma traän m×m khaû nghòch
                        ⎛ k1,1         k1, 2      L k1,m ⎞
                        ⎜                                  ⎟
                        ⎜ k 2,1        L          L k 2,m ⎟
    Vôùi moãi khoùa k = ⎜                                    ∈ K , ñònh nghóa:
                            M           M             M ⎟
                        ⎜                                  ⎟
                        ⎜k            k m, 2      L k m ,m ⎟
                        ⎝ m,1                              ⎠
                                        ⎛ k1,1        k1, 2   L k1,m ⎞
                                        ⎜                              ⎟
                                        ⎜ k 2,1       L       L k 2,m ⎟
    ek ( x ) = xk = ( x1 , x2 ,..., xm )⎜                                vôùi x=(x1, x2, ..., xm) ∈ P
                                            M           M         M ⎟
                                        ⎜                              ⎟
                                        ⎜k          k m, 2    L k m ,m ⎟
                                        ⎝ m ,1                         ⎠
    vaø dk(y) = yk–1 vôùi y∈ C
    Moïi pheùp toaùn soá hoïc ñeàu ñöôïc thöïc hieän treân Zn




    h. Maõ hoaùn vò
    Nhöõng phöông phaùp maõ hoùa neâu treân ñeàu döïa treân yù töôûng chung: thay theá moãi kyù töï
trong thoâng ñieäp nguoàn baèng moät kyù töï khaùc ñeå taïo thaønh thoâng ñieäp ñaõ ñöôïc maõ hoùa. YÙ
töôûng chính cuûa phöông phaùp maõ hoaùn vò laø vaãn giöõ nguyeân caùc kyù töï trong thoâng ñieäp
nguoàn maø chæ thay ñoåi vò trí caùc kyù töï; noùi caùch khaùc thoâng ñieäp nguoàn ñöôïc maõ hoùa baèng
caùch saép xeáp laïi caùc kyù töï trong ñoù.


    Phöông phaùp maõ hoùa maõ hoaùn vò

    Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa:
    P = C = (Z26)m vaø K laø taäp hôïp caùc hoaùn vò cuûa m phaàn töû {1, 2, ..., m}
    Vôùi moãi khoùa π ∈ K, ñònh nghóa:


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES


    eπ ( x1 , x2 ,..., xm ) = (xπ (1) , xπ (2 ) ,...xπ (m ) ) vaø
                                   (
    d π ( y1 , y 2 ,..., y m ) = yπ −1 (1) , yπ −1 (2 ) ,... yπ −1 (m )   )
    vôùi π–1 hoaùn vò ngöôïc cuûa π

    Phöông phaùp maõ hoaùn vò chính laø moät tröôøng hôïp ñaëc bieät cuûa phöông phaùp Hill. Vôùi
moãi hoaùn vò π cuûa taäp hôïp {1, 2, ..., m} , ta xaùc ñònh ma traän kπ = (ki, j ) theo coâng thöùc sau:
                                      ⎧1, neáu i = π ( j )
                              ki, j = ⎨
                                      ⎩0, trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi
    Ma traän kπ laø ma traän maø moãi doøng vaø moãi coät coù ñuùng moät phaàn töû mang giaù trò 1, caùc
phaàn töû coøn laïi trong ma traän ñeàu baèng 0. Ma traän naøy coù theå thu ñöôïc baèng caùch hoaùn vò
caùc haøng hay caùc coät cuûa ma traän ñôn vò Im neân kπ laø ma traän khaû nghòch. Roõ raøng, maõ hoùa
baèng phöông phaùp Hill vôùi ma traän kπ hoaøn toaøn töông ñöông vôùi maõ hoùa baèng phöông phaùp
maõ hoaùn vò vôùi hoaùn vò π.
             d. Maõ voøng
       Trong caùc heä tröôùc ñeàu cuøng moät caùch thöùc laø caùc phaàn töû keá tieáp nhau cuûa baûn roõ
ñeàu ñöôïc maõ hoùa vôùi cuøng moät khoùa K. Nhö vaäy xaâu maõ y seõ coù daïng sau:
                  y = y1y2... = eK(x1) eK(x2)...
Caùc heä maõ loaïi naøy thöôøng ñöôïc goïi laø maõ khoái (block cipher).
         Coøn ñoái vôùi caùc heä maõ doøng. YÙ töôûng ôû ñaây laø sinh ra moät chuoãi khoùa z = z1z2...,
vaø söû duïng noù ñeå maõ hoùa xaâu baûn roõ x = x1x2...theo qui taéc sau:
                                 y = y1 y 2 ... = e z1 ( x1 )e z2 ( x 2 )...
     I.3 Quy trình thaùm maõ:
          Cöù moãi phöông phaùp maõ hoaù ta laïi coù moät phöông phaùp thaùm maõ töông öùng nhöng
          nguyeân taéc chung ñeå vieäc thaùm maõ ñöôïc thaønh coâng thì yeâu caàu ngöôøi thaùm maõ
          phaûi bieát heä maõ naøo ñöôïc duøng hoaù. Ngoaøi ra ta coøn phaûi bieát ñöôïc baûn maõ vaø baûn
          roõ öùng.
nhìn chung caùc heä maõ ñoái xöùng laø deã caøi ñaët vôùi toác ñoä thöïc thi nhanh.
Tính an toaøn cuûa noù phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá :
            • Khoâng gian khoaù phaûi ñuû lôùn
            • vôùi caùc pheùp troän thích hôïp caùc heä maõ ñoái xöùng coù theå taïo ra ñöôïc moät heä
                 maõ môùi coù tính an toaøn cao.
            • baûo maät cho vieäc truyeàn khoùa cuõng caàn ñöôïc xöû lyù moät caùch nghieâm tuùc.
        Vaø moät heä maõ hoaù döõ lieäu ra ñôøi (DES). DES ñöôïc xem nhö laø chuaån maõ hoùa döõ
lieäu cho caùc öùng duïng töø ngaøy 15 thaùng 1 naêm 1977 do UÛy ban Quoác gia veà Tieâu chuaån
cuûa Myõ xaùc nhaän vaø cöù 5 naêm moät laàn laïi coù chænh söûa, boå sung.
         DES laø moät heä maõ ñöôïc troän bôûi caùc pheùp theá vaø hoaùn vò. vôùi pheùp troän thích hôïp
thì vieäc giaûi maõ noù laïi laø moät baøi toaùn khaù khoù. Ñoàng thôøi vieäc caøi ñaët heä maõ naøy cho
nhöõng öùng duïng thöïc teá laïi khaù thuaän lôïi. Chính nhöõng lyù do ñoù noù ñöôïc öùng duïng roäng
raõi cuûa DES trong suoát hôn 20 naêm qua, khoâng nhöõng taïi Myõ maø coøn laø haàu nhö treân khaép
theá giôùi. Maëc duø theo coâng boá môùi nhaát (naêm 1998) thì moïi heä DES, vôùi nhöõng khaû naêng



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES

cuûa maùy tính hieän nay, ñeàu coù theå beû khoùa trong hôn 2 giôø. Tuy nhieân DES cho ñeán nay
vaãn laø moät moâ hình chuaån cho nhöõng öùng duïng baûo maät trong thöïc teá.
II. HEÄ MAÕ CHUAÅN DES (Data Encryption Standard)
   II.1 Ñaëc taû DES
   Phöông phaùp DES maõ hoùa töø x coù 64 bit vôùi khoùa k coù 56 bit thaønh moät töø coù y 64 bit.
   Thuaät toaùn maõ hoùa bao goàm 3 giai ñoaïn:
   1. Vôùi töø caàn maõ hoùa x coù ñoä daøi 64 bit, taïo ra töø x0 (cuõng coù ñoä daøi 64 bit) baèng caùch
   hoaùn vò caùc bit trong töø x theo moät hoaùn vò cho tröôùc IP (Initial Permutation). Bieåu dieãn
   x0 = IP(x) = L0R0, L0 goàm 32 bit beân traùi cuûa x0, R0 goàm 32 bit beân phaûi cuûa x0
                                            L0               R0


                                                        x0
                  Hình.1 Bieåu dieãn daõy 64 bit x thaønh 2 thaønh phaàn L vaø R


   2. Xaùc ñònh caùc caëp töø 32 bit Li, Ri vôùi 1≤ i ≤ 16theo quy taéc sau:
                       Li = Ri-1
                       Ri = Li-1⊕ f (Ri-1, Ki)
   vôùi ⊕ bieåu dieãn pheùp toaùn XOR treân hai daõy bit, K1, K2, ..., K16 laø caùc daõy 48 bit phaùt
   sinh töø khoùa K cho tröôùc (Treân thöïc teá, moãi khoùa Ki ñöôïc phaùt sinh baèng caùch hoaùn vò
   caùc bit trong khoùa K cho tröôùc).


                              Li-1               Ri-1



                                                  f                    Ki



                                                  ⊕



                               Li                Ri
       Hình.2 Quy trình phaùt sinh daõy 64 bit LiRi töø daõy 64 bit Li-1Ri-1vaø khoùa Ki
   3. AÙp duïng hoaùn vò ngöôïc IP-1 ñoái vôùi daõy bit R16L16, thu ñöôïc töø y goàm 64 bit. Nhö
   vaäy, y = IP-1 (R16L16)




NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                                        HEÄ MAÕ DES




   Haøm f ñöôïc söû duïng ôû böôùc 2 laø
                                 A                                                             J


                                E


                                E(A)




                                                                       +


                                           B1    B2        B3    B4    B5       B6        B7    B8


                                           S1        S2     S3    S4       S5        S6        S7    S8


                                                C1        C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8



                                                                       P



                                                                  f(A,J)


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES




    Haøm f coù goàm 2 tham soá: Tham soá thöù nhaát A laø moät daõy 32 bit, tham soá thöù hai J laø
moät daõy 48 bit. Keát quaû cuûa haøm f laø moät daõy 32 bit. Caùc böôùc xöû lyù cuûa haøm f(A, J)nhö
sau:
    • Tham soá thöù nhaát A (32 bit) ñöôïc môû roäng thaønh daõy 48 bit baèng haøm môû roäng E.
        Keát quaû cuûa haøm E(A) laø moät daõy 48 bit ñöôïc phaùt sinh töø A baèng caùch hoaùn vò theo
        moät thöù töï nhaát ñònh 32 bit cuûa A, trong ñoù coù 16 bit cuûa A ñöôïc laäp laïi 2 laàn trong
        E(A).
    • Thöïc hieän pheùp toaùn XOR cho 2 daõy 48 bit E(A) vaø J, ta thu ñöôïc moät daõy 48 bit B.
        Bieåu dieãn B thaønh töøng nhoùm 6 bit nhö sau:B = B1B2B3B4B5B6B7B8
    • Söû duïng 8 ma traän S1, S2,..., S8, moãi ma traän Si coù kích thöôùc 4×16 vaø moãi doøng cuûa
        ma traän nhaän ñuû 16 giaù trò töø 0 ñeán 15. Xeùt daõy goàm 6 bit             Bj = b1b2b3b4b5b6,
        Sj(Bj) ñöôïc xaùc ñònh baèng giaù trò cuûa phaàn töû taïi doøng r coät c cuûa Sj, trong ñoù, chæ soá
        doøng r coù bieåu dieãn nhò phaân laø b1b6, chæ soá coät c coù bieåu dieãn nhò phaân laø b2b3b4b5.
        Baèng caùch naøy, ta xaùc ñònh ñöôïc caùc daõy 4 bit Cj = Sj(Bj), 1 ≤ j ≤ 8.
    • Taäp hôïp caùc daõy 4 bit Cj laïi. ta coù ñöôïc daõy 32 bit C = C1C2C3C4C5C6C7C8. Daõy 32
        bit thu ñöôïc baèng caùch hoaùn vò C theo moät quy luaät P nhaát ñònh chính laø keát quaû cuûa
        haøm F(A, J)
         caùc haøm ñöôïc söû duïng trong DES.

        Hoaùn vò khôûi taïo IP seõ nhö sau:


                                               IP
              58         50        42     34         26      18      10       2
              60         52        44     36         28      20      12       4
              62         54        46     38         30      22      14       6
              64         56        48     40         32      24      16       8
              57         49        41     33         25      17       9       1
              59         51        43     35         27      19      11       3
              61         53        45     37         29      21      13       5
              63         55        47     39         31      23      15       7

        Ñieàu naøy coù nghóa laø bit thöù 58 cuûa x laø bit ñaàu tieân cuûa IP(x); bit thöù 50 cuûa x laø
        bit thöù hai cuûa IP(x) v.v.
        Hoaùn vò ngöôïc IP-1 seõ laø:

                                                      IP-1
                    40         8        48          16       56     24       64      32
                    39         7        47          15       55     23       63      31
                    38         6        46          14       54     22       62      30
                    37         5        45          13       53     21       61      29


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                                   HEÄ MAÕ DES


                   36        4            44        12         52        20         60        28
                   35        3            43        11         51        19         59        27
                   34        2            42        10         50        18         58        26
                   33        1            41         9         49        17         57        25

         Haøm môû roäng E ñöôïc ñaëc taû theo baûng sau:




                                           E – baûng choïn bit
                        32            1        2       3                 4          5
                         4            5        6       7                 8          9
                         8            9        10      11                12         13
                        12           13        14      15                16         17
                        16           17        18      19                20         21
                        20           21        22      23                24         25
                        24           25        26      27                28         29
                        28           29        30      31                32         1

         Taùm S-hoäp vaø hoaùn vò P seõ ñöôïc bieåu dieãn nhö sau:



                                                         S1
    14       4   13      1    2      15        11    8         3    10     6   12         5     9    0    7
     0      15    7      4   14       2        13    1        10     6    12   11         9     5    3    8
     4       1   14      8   13       6         2   11        15    12     9    7         3    10    5    0
    15      12    8      2    4       9         1    7         5    11     3   14        10     0    6   13

                                                         S2
     15      1     8    14    6       11        3    4         9     7     2   13        12    0     5   10
      3     13     4     7   15        2        8   14        12     0     1   10         6    9    11    5
      0     14     7    11   10        4       13    1         5     8    12    6         9    3     2   15
     13      8    10     1    3       15        4    2        11     6     7   12         0    5    14    9

                                                         S3
     10      0     9    14       6     3       15    5         1    13    12    7        11    4     2    8
     13      7     0     9       3     4        6   10         2     8     5   14        12   11    15    1
     13      6     4     9       8    15        3    0        11     1     2   12         5   10    14    7
      1     10    13     0       6     9        8    7         4    15    14    3        11    5     2   12

                                                         S4


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                 HEÄ MAÕ DES


    7     13   14    3    0      6    9   10         1    2    8    5   11   12    4   15
    13     8   11    5    6     15    0    3         4    7    2   12    1   10   14    9
    10     6    9    0   12     11    7   13        15    1    3   14    5    2    8    4
    3     15    0    6   10      1   13    8         9    4    5   11   12    7    2   14



                                               S5
      2   12    4    1    7     10   11    6         8    5    3   15   13    0   14    9
     14   11    2   12    4      7   13    1         5    0   15   10    3    9    8    6
      4    2    1   11   10     13    7    8        15    9   12    5    6    3    0   14
     11    8   12    7    0     14    2   13         6   15    0    9   10    4    5    3

                                               S6
    12    1    10   15   9    2      6    8         0    13   3    4    14   7    5    11
    10    15   4    2    7    12     9    5         6    1    13   14   0    11   3    8
    9     14   15   5    2    8      12   3         7    0    4    10   1    13   11   6
    4     3    2    12   9    5      15   10        11   14   1    7    6    0    8    13

                                               S7
     4    11    2   14   15     0     8   13         3   12    9    7    5   10    6    1
    13     0   11    7    4     9     1   10        14    3    5   12    2   15    8    6
     1     4   11   13   12     3     7   14        10   15    6    8    0    5    9    2
     6    11   13    8    1     4    10    7         9    5    0   15   14    2    3   12




                                               S8
     13    2    8    4    6     15   11    1        10    9    3   14    5    0   12    7
      1   15   13    8   10      3    7    4        12    5    6   11    0   14    9    2
      7   11    4    1    9     12   14    2         0    6   10   13   15    3    5    8
      2    1   14    7    4     10    8   13        15   12    9    0    3    5    6   11

                                               P
                                     16    7        20   21
                                     29   12        28   17
                                      1   15        23   26
                                      5   18        31   10
                                      2    8        24   14
                                     32   27         3    9
                                     19   13        30    6
                                     22   11         4   25



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                          HEÄ MAÕ DES

         K laø xaâu coù ñoä daøi 64 bit, trong ñoù coù 56 bit duøng laøm khoùa vaø 8 bit duøng ñeå kieåm
tra söï baèng nhau (ñeå phaùt hieän loãi). Caùc bit ôû caùc vò trí 8, 16, ..., 64 ñöôïc xaùc ñònh, sao cho
moãi byte chöùa soá leû caùc soá 1. Vì vaäy, töøng loãi coù theå ñöôïc phaùt hieän trong moãi 8 bit. Caùc
bit kieåm tra söï baèng nhau laø ñöôïc boû qua khi tính lòch khoùa.
         1. Cho khoùa 64 bit K, loaïi boû caùc bit kieåm tra vaø hoaùn vò caùc bit coøn laïi cuûa K
töông öùng vôùi hoaùn vò (coá ñònh) PC-1. Ta vieát PC-1(K) = C0D0, vôùi C0 bao goàm 28 bit ñaàu
tieân cuûa PC-1(K) vaø D0 laø 28 bit coøn laïi.
         2. Vôùi i naèm trong khoaûng töø 1 ñeán 16, ta tính
                          Ci = LSi(Ci-1)
                          Di = LSi(Di-1)
vaø Ki = PC-2(CiDi), LSi bieåu dieãn pheùp chuyeån chu trình (cyclic shift) sang traùi hoaëc cuûa
moät hoaëc cuûa hai vò trí tuøy thuoäc vaøo trò cuûa i; ñaåy moät vò trí neáu i = 1, 2, 9 hoaëc 16 vaø
ñaåy 2 vò trí trong nhöõng tröôøng hôïp coøn laïi. PC-2 laø moät hoaùn vò coá ñònh khaùc.
        Vieäc tính lòch khoùa ñöôïc minh hoïa nhö hình veõ sau:


                        K


                      PC-1


               C0                  D0


              LS1                  LS1


               C1                  D1                 PC-2               K1


              LS2                  LS2

                        ...


              LS16                 LS16


              C16                  D16                PC-2              K16
        Caùc hoaùn vò PC-1 vaø PC-2 ñöôïc söû duïng trong vieäc tính lòch khoùa laø nhö sau:

                                               PC-1
                      57      49          41    33      25   17   9



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES


                       1    58        50   42       34    26    18
                      10     2        59   51       43    35    27
                      19    11        34   60       52    44    36
                      63    55         7   39       31    23    15
                       7    62        54   46       38    30    22
                      14     6        61   53       45    37    29
                      21    13         5   28       20    12     4
                                             PC-2
                                 14   17    11    24      1     5
                                  3   28    15     6     21    10
                                 23   19    12     4     26     8
                                 16    7    27    20     13     2
                                 41   50    31    37     47    55
                                 30   40    51    45     33    48
                                 44   49    39    56     34    53
                                 46   42    50    36     29    32

         Baây giôø ta seõ hieån thò keát quaû vieäc tính lòch khoùa. Nhö ñaõ nhaän xeùt ôû treân, moãi
voøng söû duïng khoùa 48 bit töông öùng vôùi 48 bit trong K. Caùc thaønh phaàn trong caùc baûng sau
seõ chæ ra caùc bit trong K ñöôïc söû duïng trong caùc voøng khaùc nhau.
I.2 LAÄP MAÕ DES
     Ñaây laø ví duï veà vieäc laäp maõ söû duïng DES. Giaû söû ta maõ hoùa baûn roõ sau trong daïng
thaäp luïc phaân (Hexadecimal)
                                          0123456789ABCDEF
söû duïng khoùa thaäp luïc phaân
                                          133457799BBCDFF1
Khoùa trong daïng nhò phaân khoâng coù caùc bit kieåm tra seõ laø:
00010010011010010101101111001001101101111011011111111000.
         Aùp duïng IP, ta nhaän ñöôïc L0 vaø R0 (trong daïng nhò phaân) :

                  L0              =    11001100000000001100110011111111
                  L1 = R0         =    11110000101010101111000010101010

16 voøng laäp maõ ñöôïc theå hieän nhö sau:
            E(R0) = 011110100001010101010101011110100001010101010101
               K1 = 000110110000001011101111111111000111000001110010
     E(R0) ⊕ K1 = 011000010001011110111010100001100110010100100111
   Output S-hoäp = 01011100100000101011010110010111
         f(R0,K1) = 00100011010010101010100110111011
          L2 = R1 = 11101111010010100110010101000100

             E(R1) =        011101011110101001010100001100001010101000001001


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                        HEÄ MAÕ DES


              K2     =     011110011010111011011001110110111100100111100101
     E(R1) ⊕ K2      =     000011000100010010001101111010110110001111101100
   Output S-hoäp     =     11111000110100000011101010101110
       f(R1, K2)     =     00111100101010111000011110100011
         L3 = R2     =     11001100000000010111011100001001

        E(R2)    =   111001011000000000000010101110101110100001010011
            K3   =   010101011111110010001010010000101100111110011001
  E(R2) ⊕ K3     =   101100000111110010001000111110000010011111001010
 S-box output    =   00100111000100001110000101101111
     f(R2, K3)   =   01001101000101100110111010110000
       L4 = R3   =   10100010010111000000101111110100

        E(R3)    =   010100000100001011111000000001010111111110101001
            K4   =   011100101010110111010110110110110011010100011101
  E(R3) ⊕ K4     =   001000101110111100101110110111100100101010110100
 S-box output    =   00100001111011011001111100111010
     f(R3, K4)   =   10111011001000110111011101001100
       L5 = R4   =   011101110

        E(R4)    =   101110101110100100000100000000000000001000001010
           K5    =   011111001110110000000111111010110101001110101000
  E(R4) ⊕ K5     =   110001100000010100000011111010110101000110100010
  Xuaát S-hoäp   =   01010000110010000011000111101011
    f(R4, K5)    =   00101000000100111010110111000011
      L6 = R5    =   10001010010011111010011000110111

        E(R5)    =   110001010100001001011111110100001100000110101111
            K6   =   011000111010010100111110010100000111101100101111
  E(R5) ⊕ K6     =   101001101110011101100001100000001011101010000000
 S-box output    =   01000001111100110100110000111101
     f(R5, K6)   =   10011110010001011100110100101100
       L7 = R6   =   11101001011001111100110101101001


        E(R6)    =       111101010010101100001111111001011010101101010011
            K7   =       111011001000010010110111111101100001100010111100
  E(R6) ⊕ K7     =       000110011010111110111000000100111011001111101111
 S-box output    =       00010000011101010100000010101101
     f(R6, K7)   =       10001100000001010001110000100111
       L8 = R7   =       00000110010010101011101000010000

        E(R7) =          000000001100001001010101010111110100000010100000


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                    HEÄ MAÕ DES


            K8   =   111101111000101000111010110000010011101111111011
  E(R7) ⊕ K8     =   111101110100100001101111100111100111101101011011
 S-box output    =   01101100000110000111110010101110
     f(R7, K8)   =   00111100000011101000011011111001
       L9 = R8   =   11010101011010010100101110010000

 E(R8)           =   011010101010101101010010101001010111110010100001
 K9              =   111000001101101111101011111011011110011110000001
 E(R8) ⊕ K9      =   100010100111000010111001010010001001101100100000
 S-box output    =   00010001000011000101011101110111
 f(R8, K9)       =   00100010001101100111110001101010
 L10 = R9        =   00100100011111001100011001111010

        E(R9)    =   000100001000001111111001011000001100001111110100
           K10   =   101100011111001101000111101110100100011001001111
  E(R9) ⊕ K10    =   101000010111000010111110110110101000010110111011
 S-box output    =   11011010000001000101001001110101
    f(R9, K10)   =   01100010101111001001110000100010
     L11 = R10   =   10110111110101011101011110110010
       E(R10)    =   010110101111111010101011111010101111110110100101
           K11   =   001000010101111111010011110111101101001110000110
 E(R10) ⊕ K11    =   011110111010000101111000001101000010111000100011
 S-box output    =   01110011000001011101000100000001
   f(R10, K11)   =   11100001000001001111101000000010
     L12 = R11   =   11000101011110000011110001111000

       E(R11)        011000001010101111110000000111111000001111110001
           K12       011101010111000111110101100101000110011111101001
 E(R11) ⊕ K12        000101011101101000000101100010111110010000011000
 S-box output        01111011100010110010011000110101
   f(R11, K12)       11000010011010001100111111101010
     L13 = R12       01110101101111010001100001011000

       E(R12)    =   001110101011110111111010100011110000001011110000
           K13   =   100101111100010111010001111110101011101001000001
  E(R12)⊕ K13    =   101011010111100000101011011101011011100010110001
 S-box output    =   10011010110100011000101101001111
   f(R12, K13)   =   11011101101110110010100100100010
     L14 = R13   =   00011000110000110001010101011010

       E(R13) = 000011110001011000000110100010101010101011110100
          K14 = 010111110100001110110111111100101110011100111010
  E(R13)⊕ K14 = 010100000101010110110001011110000100110111001110


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                            HEÄ MAÕ DES


  S-box output = 01100100011110011001101011110001
    f(R13, K14) = 10110111001100011000111001010101
      L15 = R14 = 11000010100011001001011000001101

        E(R14)      =   111000000101010001011001010010101100000001011011
            K15     =   101111111001000110001101001111010011111100001010
   E(R14)⊕ K15      =   010111111100010111010100011101111111111101010001
  S-box output      =   10110010111010001000110100111100
    f(R14, K15)     =   01011011100000010010011101101110
      L16 = R15     =   01000011010000100011001000110100

         E(R15) = 001000000110101000000100000110100100000110101000
           K16 = 110010110011110110001011000011100001011111110101
  E(R15)⊕ K16 = 111010110101011110001111000101000101011001011101
 S-box output = 10100111100000110010010000101001
    f(R15, K16) = 11001000110000000100111110011000
           R16 = 00001010010011001101100110010101
       Cuoái cuøng, aùp duïng IP-1 cho R16L16 ta nhaän ñöôïc baûn maõ trong daïng thaäp luïc phaân
nhö sau:
                               85E813540F0AB405



I. 3 THAÙM MAÕ DES

        Moät phöông phaùp raát noåi tieáng trong thaùm maõ DES laø “thaùm maõ vi sai“
(differential cryptanalysic) do Biham vaø Shamir ñeà xuaát. Ñoù laø phöông phaùp thaùm vôùi baûn
roõ ñöôïc choïn. Noù khoâng ñöôïc söû duïng trong thöïc teá ñeå thaùm maõ DES 16 voøng, maø chæ
ñöôïc söû duïng ñeå thaùm caùc heä DES coù ít voøng hôn.
         Baây giôø ta seõ moâ taû nhöõng yù töôûng cô baûn cuûa kyõ thuaät naøy. Ñeå ñaït muïc ñích thaùm
maõ, ta coù theå boû qua hoaùn vò khôûi taïo IP vaø hoaùn vò ñaûo cuûa noù (bôûi vì ñieàu ñoù khoâng caàn
thieát cho vieäc thaùm maõ). Nhö ñaõ nhaän xeùt ôû treân, ta xeùt caùc heä DES n voøng, vôùi n ≤ 16.
Trong caøi ñaët ta coù theå coi L0R0 laø baûn roõ vaø LnRn nhö laø baûn maõ.
         Thaùm maõ vi sai ñoøi hoûi phaûi so saùnh x-or (exclusive-or) cuûa hai baûn roõ vôùi x-or cuûa
hai baûn maõ töông öùng. Noùi chung, ta seõ quan saùt hai baûn roõ L0R0 vaø L0*R0* vôùi trò x-or
ñöôïc ñaëc taû L0’R0’ = L0R0 ⊕ L0*R0*. Trong nhöõng thaûo luaän sau ta seõ söû duïng kyù hieäu (‘)
ñeå chæ x-or cuûa hai xaâu bit.
         Ñònh nghóa 3.1: Cho Sj laø moät S-hoäp (1 ≤ j ≤ 8). Xeùt moät caëp xaâu 6-bit laø (Bj,Bj* ).
Ta noùi raèng, xaâu nhaäp x-or (cuûa Sj) laø Bj ⊕ Bj* vaø xaâu xuaát x-or (cuûa Sj) laø Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj*).
        Chuù yù laø xaâu nhaäp x-or laø xaâu bit coù ñoä daøi 6, coøn xaâu xuaát x-or coù ñoä daøi 4.
       Ñònh nghóa 3.2: Vôùi baát kyø Bj ’ ∈ (Z2) 6, ta ñònh nghóa taäp Δ(Bj’) goàm caùc caëp
(Bj,Bj*) coù x-or nhaäp laø Bj’.
        Deã daøng thaáy raèng, baát kyø taäp Δ(Bj’) naøo cuõng coù 26 = 64 caëp, vaø do ñoù


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                          HEÄ MAÕ DES



                          Δ(Bj’) = {(Bj, Bj ⊕ Bj’) : Bj ∈ (Z2) 6 }

        Vôùi moãi caëp trong Δ(Bj’), ta coù theå tính xaâu x-or xuaát cuûa Sj vaø laäp ñöôïc phaân boá
keát quaû. Coù 64 xaâu xuaát x-or, ñöôïc phaân boá trong 24 = 16 giaù trò coù theå coù. Tính khoâng
ñoàng ñeàu cuûa caùc phaân boá ñoù laø cô sôû ñeå maõ thaùm.
        Ví duï 3.1: Giaû söû ta xeùt S1 laø S-hoäp ñaàu tieân vaø xaâu nhaäp x-or laø 110100. Khi ñoù
        Δ(110100) = {(000000, 110100), (000001, 110101), ..., (111111, 001011)}
        Vôùi moãi caëp trong taäp Δ(110100), ta tính xaâu xuaát x-or cuûa S1. Chaúng haïn,
                 S1(000000) = E16 = 1110, S1(110100) = 1001,
nhö vaäy xaâu xuaát x-or cho caëp (000000,110100) laø 0111.
         Neáu thöïc hieän ñieàu ñoù cho 64 caëp trong Δ(110100) thì ta nhaän ñöôïc phaân boá cuûa
caùc xaâu x-or xuaát sau:


000 000 001 001 010 010 011 011 100 100 101 101 110 110 111 111
0   1   0   1   0   1   0   1   0   1   0   1   0   1   0   1
  0   8 16 6      2   0   0 12 6      0   0   0   0   8   0   6

         Trong ví duï 3.1, chæ coù 8 trong soá 16 xaâu x-or xuaát coù theå coù xuaát hieän thaät söï. Ví
duï cuï theå naøy ñaõ chæ ra söï phaân boá raát khoâng ñeàu cuûa caùc xaâu x-or xuaát. Noùi chung, neáu ta
coá ñònh S-hoäp Sj vaø xaâu nhaäp x-or Bj’, thì trung bình coù khoaûng 75 - 80% caùc xaâu x-or
xuaát coù theå coù xuaát hieän thöïc söï.
        Ñeå moâ taû caùc phaân boâ ñoù ta ñöa ra ñònh nghóa sau.
       Ñònh nghóa 3.3: Vôùi 1 ≤ j ≤ 8 vaø vôùi caùc xaâu bit Bj’ ñoä daøi 6 vaø Cj’ ñoä daøi 4, ta
ñònh nghóa:
              INj(Bj’,Cj’) = {Bj ∈ (Z2)6 : Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj ⊕ Bj’) = Cj’}
vaø
                    Nj(Bj’, Cj’) = ⎮INj(Bj’, Cj’)⎮

        Baûng sau seõ cho caùc xaâu nhaäp coù theå coù vôùi xaâu x-or nhaäp 110100

                         Xaâu xuaát x-or           Caùc xaâu nhaäp coù theå coù
                             0000
                             0001             000011, 001111, 011110, 011111
                                              101010, 101011, 110111, 111011
                                              000100, 000101, 001110, 010001
                              0010            010010, 010100, 011010, 011011
                                              100000, 100101, 010110, 101110
                                              101111, 110000, 110001, 111010
                              0011            000001, 000010, 010101, 100001
                                              110101, 110110
                              0100            010011, 100111


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                            HEÄ MAÕ DES


                               0101
                               0110
                                                000000, 001000, 001101, 010111
                               0111             011000, 011101, 100011, 101001
                                                101100, 110100, 111001, 111100
                               1000             001001, 001100, 011001, 101101
                                                111000, 111101
                               1001
                               1010
                               1011
                               1100
                               1101             000110, 010000, 010110, 011100
                                                110010, 100100, 101000, 110010
                               1110
                               1111             000111, 001010, 001011, 110011
                                                111110, 111111

         Nj(Bj’, Cj’) tính soá caùc caëp vôùi xaâu nhaäp x-or baèng Bj’ coù xaâu xuaát x-or baèng Cj’
vôùi S-hoäp Sj. Caùc caëp ñoù coù caùc xaâu nhaäp x-or ñöôïc ñaëc taû vaø ñöa ra caùch tính caùc xaâu
xuaát x-or coù theå nhaän ñöôïc töø taäp INj(Bj’, Cj’). Ñeå yù raèng, taäp naøy coù theå phaân thaønh
Nj(Bj’, Cj’) /2 caëp, moãi caëp coù xaâu x-or nhaäp baèng Bj’.
         Phaân boá trong ví duï 3.1 chöùa caùc trò N1(110100, C1’), C1’∈ (Z2)4. Trong baûng treân
chöùa caùc taäp IN(110100, C1’).
         Vôùi moãi taùm S-hoäp, coù 64 xaâu nhaäp x-or coù theå coù. Nhö vaäy, coù 512 phaân boá coù
theå tính ñöôïc. Nhaéc laïi laø, xaâu nhaäp cho S-hoäp ôû voøng thöù i laø B= E⊕ J, vôùi E = E(Ri-1) laø
môû roäng cuûa Ri-1 vaø J = Ki goàm caùc bit khoùa cuûa voøng i. Baây giôø xaâu nhaäp x-or (cho taát caû
taùm S-hoäp) coù theå tính ñöôïc nhö sau:
                           B ⊕ B* = (E ⊕ J) ⊕ (E* ⊕ J) = E ⊕ E*
         Ñieàu naøy raát quan troïng ñeå thaáy raèng, xaâu nhaäp x-or khoâng phuï thuoäc vaøo caùc bit
khoùa J. (Do ñoù, xaâu xuaát x-or cuõng khoâng phuï thuoäc vaøo caùc bit khoùa.)
        Ta seõ vieát moãi B, E vaø J nhö laø noái cuûa taùm xaâu 6-bit:
                            B = B1B2B3B4B5B6B7B8
                            E = E1E2E3E4E5E6E7E8
                           J = J1J2J3J4J5J6J7J8
vaø ta cuõng seõ vieát B vaø E* nhö vaäy. Baây giôø giaû söû laø ta ñaõ bieát caùc trò Ej vaø Ej* vôùi moät j
                        *

naøo ñoù, 1 ≤ j ≤ 8, vaø trò cuûa xaâu xuaát x-or cho Sj, Cj’ = Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj* ). Khi ñoù seõ laø:
                                   Ej ⊕ Jj ∈ INj(Ej’, Cj’),
                    *
vôùi Ej’ = Ej ⊕ Ej .
Ñònh nghóa 3.4: Giaû söû Ej vaø Ej* laø caùc xaâu bit ñoä daøi 6, vaø Cj’ laø xaâu bit ñoä daøi 4. Ta ñònh
nghóa:

                 testj(Ej, Ej*, Cj’) = { Bj ⊕ Ej : Bj ∈ INj(Ej’, Cj’) },
vôùi Ej’ = Ej ⊕ Ej*.


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES


Ñònh lyù 3.1:
       Giaû söû Ej vaø Ej* laø hai xaâu nhaäp cho S-hoäp Sj, vaø xaâu xuaát x-or cho Sj laø Cj’. Kyù hieäu
Ej’ = Ej ⊕ Ej* . Khi ñoù caùc bit khoùa Jj coù trong taäp testj(Ej, Ej*, Cj’).
       Ñeå yù, ñoù chính laø caùc xaâu bit Nj(Ej’, Cj’) ñoä daøi 6 trong taäp testj(Ej, Ej*, Cj’); giaù trò
chính xaùc cuûa Jj phaûi laø moät trong soá ñoù.

Ví duï 3.2:
Giaû söû E1 = 000001, E1*= 110101 vaø C1’= 1101. Do ñoù N1(110101,1101) = 8, ñuùng baèng 8
xaâu bit trong taäp test1(000001, 110101, 1101). Töø baûng treân ta thaáy raèng
IN1(110100, 1101) = {000110, 010000, 010110, 011100, 100010, 100100, 101000,
110010}
Cho neân
test1(000001, 110101,1101) = {000111, 010001, 010111, 011101, 100011, 100101,
101001, 110011}
         Neáu ta coù moät boä ba thöù hai nhö theá E1, E1*, C1’, khi ñoù ta seõ nhaän ñöôïc taäp thöù
hai test1 cuûa caùc trò cho caùc bit khoùa trong J1. Trò ñuùng cuûa J1 caàn phaûi naèm trong giao cuûa
caùc S-hoäp. Neáu ta coù moät vaøi boä ba nhö vaäy, khi ñoù ta coù theå mau choùng tìm ñöôïc caùc bit
khoùa trong J1. Moät caùch roõ raøng hôn ñeå thöïc hieän ñieàu ñoù laø laäp moät baûng cuûa 64 boä ñeám
bieåu dieãn cho 64 khaû naêng cuûa cuûa 6 khoùa bit trong J1. Boä ñeám seõ taêng moãi laàn, töông öùng
vôùi söï xuaát hieän cuûa caùc bit khoùa trong taäp test1 cho moät boä ba cuï theå. Cho t boä ba, ta hy
voïng tìm ñöôïc duy nhaát moät boä ñeám coù trò t; trò ñoù seõ töông öùng vôùi trò ñuùng cuûa caùc bit
khoùa trong J1.

I.3.1. Thaùm maõ heä DES - 3 voøng
         Baây giôø ta seõ xeùt yù töôûng vöøa trình baøy cho vieäc thaùm maõ heä DES - ba voøng. Ta seõ
baét ñaàu vôùi caëp baûn roõ vaø caùc baûn maõ töông öùng: L0R0, L0*R0*, L3R3 vaø L3*R3*. Ta coù theå
bieåu dieãn R3 nhö sau:
                                              R3 = L2 ⊕ f(R2, K3)
                                                  = R1 ⊕ f(R2, K3)
                                                  = L0 ⊕ f(R0, K1) ⊕ f(R2, K3)
R3* coù theå bieåu dieãn moät caùch töông töï , do vaäy:
                  R3’ = L0’ ⊕ f(R0, K1) ⊕ f(R0*, K1) ⊕ f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3)
         Baây giôø, giaû söû ta ñaõ choïn ñöôïc caùc baûn roõ sao cho R0 = R0*, chaúng haïn:
                                    R0’ = 00...0
         Khi ñoù f(R0, K1) = f(R0*, K1), vaø do ñoù:
                          R3’ = L0’⊕ f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3)
         ÔÛ ñieåm naøy R3’ laø ñöôïc bieát khi noù coù theå tính ñöôïc töø hai baûn maõ, vaø L0’ laø bieát
ñöôïc khi noù coù theå tính ñöôïc töø hai baûn roõ. Nghóa laø ta coù theå tính ñöôïc f(R2,K3)⊕f(R2*,K3)
töø phöông trình:
                     f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3) = R3’ ⊕ L0’
         Baây giôø f(R2, K3) = P(C) vaø f(R2*, K3) = P(C*), vôùi C vaø C* töông öùng laø kyù hieäu
cuûa hai xaâu xuaát cuûa taùm S-hoäp (nhaéc laïi, P laø coá ñònh, laø hoaùn vò ñöôïc bieát coâng khai).
Neân:


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES

                                      P(C) ⊕ P(C*) = R3’ ⊕ L0’
vaø keát quaû laø:
                           C’ = C ⊕ C* = P-1(R3’ ⊕ L0’)                        (1)
         Ñoù laø xaâu xuaát x-or cho taùm S-hoäp trong voøng ba.
         Baây giôø, R2 = L3 vaø R2* = L3* laø ñaõ bieát (chuùng laø moät phaàn cuûa caùc baûn maõ). Töø
ñaây ta coù theå tính:
                                     E = E(L3)                                    (2)
vaø
                                    E* = E(L3*)                                  (3)
söû duïng haøm môû roäng E ñöôïc bieát coâng khai. Chuùng laø nhöõng xaâu nhaäp cho caùc S-hoäp cho
voøng ba. Nhö vaäy giôø ta ñaõ bieát E, E*, vaø C’ cho voøng ba vaø ta coù theå tieáp tuïc xaây döïng
caùc taäp test1, ..., test8 cuûa caùc trò coù theå coù cho caùc bit khoùa trong J1, ..., J8.
         Giaûi thuaät vöøa xeùt coù theå bieåu dieãn bôûi caùc maõ sau:


                   Input: L0R0, L0*R0*, L3R3 vaø L3*R3*, vôùi R0 = R0*
              1. Tính C’ = P-1(R3’ ⊕ L0’)
              2. Tính E = E(L3) vaø E* = E(L*)
              3. for j = 1 to 8 do
                   compute testj(Ej, Ej*, Cj’)

         Vieäc maõ thaùm seõ söû duïng moät soá boä ba E, E*, C’ nhö vaäy. Ta seõ laäp taùm baûng caùc
boä ñeám vaø do ñoù xaùc ñònh ñöôïc 48 bit trong K3, laø khoùa cho voøng ba. 56 bit trong khoùa khi
ñoù coù theå tìm ñöôïc hoaøn toaøn töø 28 = 256 khaû naêng cho 8 bit khoùa.
          Baây giôø ta seõ minh hoïa ñieàu ñoù qua ví duï sau.
Ví duï 3.3
         Giaû söû ta coù ba caëp baûn roõ vaø baûn maõ, vôùi caùc baûn maõ cuøng coù caùc xaâu x-or ñöôïc
maõ hoùa bôûi cuøng moät khoùa. Ñeå ngaén goïn ta söû duïng heä thaäp luïc phaân:
                                  Baûn roõ                            Baûn maõ

                         748502CD38451097                   03C70306D8A09F10
                         3874756438451097                   78560A0960E6D4CB
                        486911026ACDFF31                    45FA285BE5ADC730
                        375BD31F6ACDFF31                     134F7915AC253457
                        357418DA013FEC86                    D8A31B2F28BBC5CF
                         12549847013FEC86                   0F317AC2B23CB944

         Töø caëp ñaàu tieân ta tính caùc xaâu nhaäp cuûa S-hoäp (cho voøng 3) töø caùc phöông trình
(2) vaø (3). Chuùng laø:
E = 000000000111111000001110100000000110100000001100
E* = 101111110000001010101100000001010100000001010010
Xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp ñöôïc tính baèng phöông trình (1) seõ laø:
                          C’ = 10010110010111010101101101100111



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES

Töø caëp thöù hai, ta tính ñöôïc caùc xaâu nhaäp cho S-hoäp laø:
 E = 101000001011111111110100000101010000001011110110
 E* = 100010100110101001011110101111110010100010101001
vaø xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp laø:
                          C’ = 10011100100111000001111101010110

Töø caëp thöù ba, caùc xaâu nhaäp cho S-hoäp seõ laø:
  E = 111011110001010100000110100011110110100101011111
  E* = 000001011110100110100010101111110101011000000100
vaø xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp laø:
                          C’ = 11010101011101011101101100101011
          Tieáp theo, ta laäp baûng caùc trò trong taùm maûng boä ñeám cho moãi caëp. Ta seõ minh hoïa
thuû tuïc vôùi caùc maûng ñeám cho J1 töø caëp ñaàu tieân. Trong caëp naøy, ta coù E1’= 101111 vaø C1’
= 1001. Taäp:
           IN1(101111, 1001) = {000000, 000111, 101000, 101111}
Do E1 = 000000 ta coù:
     J1 ∈ test1(000000, 101111, 1001) = {000000, 000111, 101000, 101111}
          Do ñoù ta taêng caùc trò 0, 7, 40 vaø 47 trong caùc maûng ñeám cho J1.
        Cuoái cuøng ta seõ trình baøy caùc baûng. Neáu ta xem caùc xaâu bit ñoä daøi 6 nhö laø bieåu
dieãn cuûa caùc soá nguyeân trong khoaûng 0-63, thì 64 trò seõ töông öùng vôùi 0, 1, ..., 63. Caùc
maûng ñeám seõ laø nhö sau:


                                                    J1
                1    0   0    0   0    1   0    1        0   0   0   0   0   0   0   0
                0    0   0    0   0    1   1    0        0   0   0   1   1   0   0   0
                0    1   0    0   0    1   0    0        1   0   0   0   0   0   0   3
                0    0   0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   0   1

                                                    J2
                0    0   0    1   0    3   0    0        1   0   0   1   0   0   0   0
                0    1   0    0   0    2   0    0        0   0   0   0   1   0   0   0
                0    0   0    0   0    1   0    0        1   0   1   0   0   0   1   0
                0    0   1    1   0    0   0    0        1   0   1   0   2   0   0   0

                                                    J3
                0    0   0    0   1    1   0    0        0   0   0   0   0   0   1   0
                0    0   0    3   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   1   1
                0    2   0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   1   1   0   0
                0    0   0    0   0    0   1    0        0   0   0   0   1   0   0   0

                                                    J4
                3    1   0    0   0    0   0    0        0   0   2   2   0   0   0   0
                0    0   0    0   1    1   0    0        0   0   0   0   1   0   1   1


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                          HEÄ MAÕ DES

                 1   1    1    0   1    0   0    0        0   1   1   1   0   0   1   0
                 0   0    0    0   1    1   0    0        0   0   0   0   0   0   2   1

                                                     J5
                 0   0    0    0   0    0   1    0        0   0   1   0   0   0   0   0
                 0   0    0    0   2    0   0    0        3   0   0   0   0   0   0   0
                 0   0    0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   0   0
                 0   0    2    0   0    0   0    0        0   1   0   0   0   0   2   0

                                                     J6
                 1   0    0    1   1    0   0    3        0   0   0   0   1   0   0   1
                 0   0    0    0   1    1   0    0        0   0   0   0   0   0   0   0
                 0   0    0    0   1    1   0    1        0   0   0   0   0   0   0   0
                 1   0    0    1   1    0   1    1        0   0   0   0   0   0   0   0
                                                     J7
                 0   0    2    1   0    1   0    3        0   0   0   1   1   0   0   0
                 0   1    0    0   0    0   0    0        0   0   0   1   0   0   0   1
                 0   0    2    0   0    0   2    0        0   0   0   1   2   1   1   0
                 0   0    0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   1   1

                                                     J8
                 0   0    0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   0   0
                 0   0    0    0   0    0   0    0        0   0   0   0   0   0   0   0
                 0   0    0    0   0    0   0    0        1   0   1   0   0   1   0   1
                 0   3    0    0   0    0   1    0        0   0   0   0   0   0   0   0

         Trong moãi taùm maûng ñeám, coù duy nhaát moät boä ñeám coù trò laø 3. Vò trí cuûa caùc boä
ñeám ñoù xaùc ñònh caùc bit khoùa trong J1, ..., J8. Caùc vò trí ñoù laø: 47, 5, 19, 0, 24, 7, 7, 49.
Chuyeån caùc soá nguyeân ñoù sang daïng nhò phaân, ta nhaän ñöôïc J1, ..., J8:
                                            J1 = 101111
                                            J2 = 000101
                                            J3 = 010011
                                            J4 = 000000
                                            J5 = 011000
                                            J6 = 000111
                                            J7 = 000111
                                            J8 = 110001
         Baây giôø ta coù theå taïo ra 48 bit khoùa, baèng caùch quan saùt lòch khoùa cho voøng ba. Suy
ra laø K coù daïng:
                        0001101 0110001 01?01?0 1?00100
                        0101001 0000??0 111?11? ?100011
vôùi caùc bit kieåm tra ñaõ ñöôïc loaïi boû vaø “?” kyù hieäu bit khoùa chöa bieát. Khoùa ñaày ñuû (trong
daïng thaäp luïc phaân, goàm caû bit kieåm tra) seõ laø:



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES

                                  1A624C89520DEC46
II.3.2. Thaùm maõ heä DES 6-voøng

Baây giôø ta seõ moâ taû vieäc môû roäng yù töôûng treân cho vieäc thaùm maõ treân heä DES 6-voøng. YÙ
töoûng ôû ñaây laø löïa choïn moät caùch caån thaän caëp baûn roõ vôùi xaâu x-or ñaëc thuø vaø sau ñoù xaùc
ñònh caùc xaùc suaát cuûa caùc daõy ñaëc thuø cuûa caùc xaâu x-or qua caùc voøng laäp maõ. Baây giôø ta
caàn ñònh nghóa moät khaùi nieäm quan troïng sau.
Ñònh nghóa 3.5: Cho n ≥ 1 laø soá nguyeân. Ñaëc tröng cuûa voøng thöù n laø moät danh saùch caùc
daïng
                             L0’, R0’, L1’, R1’, p1, ..., Ln’, Rn’, pn
thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau:
1. Li’ = Ri-1’ vôùi 1 ≤ i ≤ n
2. Cho 1 ≤ i ≤ n vaø Li-1, Ri-1 vaø L*i-1, R*i-1 laø ñaõ ñöôïc choïn sao cho Li-1 ⊕ L*i-1 = L’i-1 vaø
    Ri-1 ⊕ R*i-1 = R’i-1. Giaû söû Li, Ri vaø Li* , Ri* laø tính ñöôïc nhôø vieäc aùp duïng moät voøng
    laäp maõ DES. Khi ñoù xaùc suaát ñeå Li ⊕ L*i = Li’ vaø Ri ⊕ R*i = Ri’ chính xaùc baèng pi.
    (Chuù yù laø, xaùc suaát naøy ñöôïc tính treân taát caû caùc boä coù theå coù cuûa J = J1...J8) .
    Xaùc suaát ñaëc tröng ñöôïc ñònh nghóa baèng tích p = p1 × ...× pn.

Nhaän xeùt: Giaû söû ta choïn L0, R0 vaø L0*, R0* sao cho L0 ⊕ L0* = L0’ vaø R0 ⊕ R0*= R0’ vaø
ta aùp duïng n voøng laäp maõ cuûa DES, nhaän ñöôïc L1. ..., Ln vaø R1, ..., Rn. Khi ñoù ta khoâng theå
ñoøi hoûi xaùc suaát ñeå Li ⊕ Li* = Li’ vaø Ri ⊕ Ri* = Ri’ cho taát caû i ( 1 ≤ i ≤ n) laø p1 × ...× pn.
Bôûi vì caùc boä -48 trong lòch khoùa K1, ..., Kn khoâng phaûi laø ñoäc laäp laãn nhau. (Neáu n boä-48
naøy ñuôïc choïn ñoäc laäp moät caùch ngaãu nhieân, thì ñieàu xaùc nhaän laø ñuùng). Nhöng ta seõ coi
raèng p1 × ... × pn chính xaùc laø xaùc xuaát ñoù.

Ta coøn caàn xaùc nhaän laø, caùc xaùc suaát pi trong ñaëc tröng laø caùc caëp baûn roõ ñöôïc xaùc ñònh
tuøy yù (nhöng coá ñònh) ñöôïc ñaëc taû baèng xaâu x-or, vôùi 48 bit khoùa cho moät voøng laäp maõ
DES laø coù 248 khaû naêng. Do ñoù vieäc thaùm maõ seõ nhaèm vaøo vieäc xaùc ñònh khoùa coá ñònh
(nhöng chöa bieát). Do ñoù caàn coá choïn caùc baûn maõ ngaãu nhieân (nhöng chuùng coù caùc xaâu x-
or ñöôïc ñaëc taû), hy voïng raèng caùc xaùc suaát ñeå caùc xaâu x-or trong n voøng laäp maõ truøng hôïp
vôùi caùc xaâu x-or, ñöôïc ñaëc taû trong ñaëc tröng, töøng ñoâi moät p1, ..., pn töông öùng.


Trong ví duï sau ñaây, ta seõ trình baøy ñaëc tröng voøng 1 ñeå laøm cô sôû cho vieäc thaùm maõ DES
ba voøng trong hình sau (nhö ôû treân, ta seõ söû duïng caùch bieåu dieãn theo heä thaäp luïc phaân).


        L’0 =      baát kyø                  R’0 =        0000000016
        L’1 =      0000000016                R’1 =        L’0                p=1

          Ta cuõng seõ moâ taû moät ñaëc tröng voøng 1 khaùc nhö sau

        L’0 =      0000000016                R’0 =      6000000016
        L’1 =      6000000016                R’1 =      0080820016         p = 14/64



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES

Ta haõy xeùt ñaëc tröng sau moät caùch chi tieát hôn. Khi f(R0, K1) vaø f(R0*, K1) ñöôïc tính, böôùc
ñaàu tieân laø môû roäng R0 vaø R0*. Xaâu x-or keát quaû cuûa hai môû roäng laø:
                                           001100...0
Töùc laø xaâu x-or nhaäp cho S1 laø 001100 vaø caùc xaâu x-or cho baûy S-hoäp khaùc ñeàu laø 000000.
Caùc xaâu xuaát x-or cho S2 ñeán S8 ñeàu laø 0000. Xaâu xuaát x-or cho S1 laø 1110 vôùi xaùc suaát
14/64 (do N1(001100, 1110) = 14). Neân ta nhaän ñöôïc:
                          C’ = 11100000000000000000000000000000
vôùi xaùc suaát 14/64. Aùp duïng P, ta nhaän ñöôïc:
                 P(C) ⊕ P(C*) = 00000000100000001000001000000000

trong daïng thaäp luïc phaân seõ laø 0080820016. Khi xaâu naøy coäng x-or vôùi L0’, ta nhaän ñöôïc
R1’ vôùi xaùc suaát 14/64. Do ñoù L1’ = R0’.

       Vieäc thaùm maõ DES saùu voøng döïa treân ñaëc tröng ba voøng ñöôïc cho trong hình sau.
Trong thaùm maõ 6-voøng, ta baét ñaàu vôùi L0R0. L0*R0*, L6R6 vaø L6*R6*, maø ta phaûi choïn baûn
roõ sao cho L0’= 4008000016 vaø R.0’= 0400000016, ta coù theå bieåu dieãn R0 nhö sau:

          L0’   =     4008000016          R0’ = 0400000016
          L1’   =     0400000016          R1’ = 0000000016 p = 1/4
          L2’   =     0000000016          R2’ = 0400000016 p = 1
          L3’   =     0400000016          R3’ = 4008000016 p = 1/4
                            R6 = L5 ⊕ f(R5, K6)
                                = R4 ⊕ f(R5, K6)
                                = L3 ⊕ f(R3, K4) ⊕ f(R5, K6)
R6* cuõng coù theå bieåu dieãn töông töï, ta coù
R0’ = L3’ ⊕ f(R3, K4) ⊕ f(R3*, K4) ⊕ f(R5, K6) ⊕ f(R5*, K6)                         (4)
(Ñeå yù laø töông töï nhö thaùm maõ 3-voøng)
R6’ laø ñöôïc bieát. Töø ñaëc tröng ta tính L3’ = 0400000016 vaø R3’ = 4008000016 vôùi xaùc suaát
1/16. Neáu nhö vaäy, thì xaâu nhaäp x-or cho S-hoäp trong voøng 4 coù theå tính ñöôïc nhôø haøm
môû roäng phaûi laø:
                            001000000000000001010000...0
Caùc xaâu x-or cho S2, S5, S6, S7 vaø S8 taát caû ñeàu baèng 000000, vaø vì theá xaâu xuaát x-or laø
0000 cho taát caû naêm S-hoäp ñoù trong voøng 4. Ñieàu naøy coù nghóa laø, ta coù theå tính ñöôïc caùc
xaâu xuaát x-or cho naêm S-hoäp ñoù trong voøng 6 nhôø phöông trình (4). Do ñoù giaû söû ta tính:
              C1’C2’C3’C4’C5’C6’C7’C8’ = P-1(R6’ ⊕ 04000000)
moãi Ci laø xaâu bit coù ñoä daøi 4. Khi ñoù vôùi xaùc suaát 1/16, thì seõ daãn ñeán laø C2’, C5’, C6’, C7’
vaø C8’ töông öùng laø caùc xaâu x-or xuaát cuûa S2, S5, S6, S7 vaø S8 trong voøng 6. Caùc xaâu nhaäp
cho caùc S-hoäp ñoù trong voøng 6 coù theå tính ñöôïc laø E2, E5, E6, E7 vaø E8; vaø E2*, E5*, E6*, E7*
vaø E8*, vôùi
                                  E1E2E3E4E5E6E7E8 = E(R5) = E(L6)
vaø
                              E1*E2*E3*E4*E5*E6*E7*E8* = E(R5*) = E(L6*)

coù theå tính ñöôïc töø caùc baûn roõ nhö sau:


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                            HEÄ MAÕ DES



          Input: L0R0, L0*R0*, L6R6 vaø L6*R6*; vôùi L0’ = 4008000016
                vaø R0’ = 0400000016.
      1. Tính C’ = P-1(R6’ ⊕ 0400000016)
      2. Tính E = E(L6) vaø E* = E(L6*)
      3. for j ∈ {2,5,6,7,8} do
         tính testj( Ej, Ej*, Cj’)

        Ta cuõng seõ xaùc ñònh 30 bit khoùa trong J2, J5, J6, J7 vaø J8 nhö trong thaùm maõ 3-voøng.
Baøi toaùn, ñeå xaâu xuaát x-or giaû ñònh cho voøng 6 laø chính xaùc chæ vôùi xaùc suaát 1/16. Coøn
15/16 phaàn coøn laïi ta seõ thöôøng nhaän ñöôïc nhöõng xaâu voâ duïng ngaãu nhieân hôn laø caùc bit
khoùa.

Ñònh nghóa 3.6: Giaû söû L0 ⊕ L0* = L0’ vaø R0 ⊕ R0*= R0’. Ta noùi raèng, caëp baûn roõ L0R0 vaø
L0* R0* laø ñuùng (right) öùng vôùi ñaëc tröng neáu Li ⊕ Li* = Li’ vaø Ri ⊕ Ri*= Ri’ cho moïi i, 1 ≤ i
≤ n. Caëp traùi vôùi caëp ñöôïc ñònh nghóa goïi laø caëp sai (wrong).
Ta mong raèng, khoaûng 1/16 soá caëp cuûa ta laø ñuùng, coøn caùc caëp coøn laïi laø caëp sai öùng vôùi
ñaëc tröng voøng ba cuûa ta.
Chieán löôïc cuûa ta laø tính Ej. Ej* vaø Cj’nhö ñaõ moâ taû ôû treân vaø sau ñoù xaùc ñònh testj(Ej, Ej*,
Cj’) vôùi j = 2,5,6,7,8. Neáu ta baét ñaàu vôùi moät caëp ñuùng, thì thì caùc bit khoùa chính xaùc cho
moãi Jj seõ naèm trong taäp testj. Neáu caëp laø sai, thì trò Cj’ seõ khoâng ñuùng, vaø ñoù laø nguyeân do
ñeå giaû ñònh raèng, moãi taäp testj thöïc chaát laø ngaãu nhieân.

Ta coù theå nhaän ra caëp ñuùng theo phöông phaùp sau: Neáu ⎮testj⎮= 0, vôùi baát kyø j∈
{2,5,6,7,8}, khi ñoù ta taát yeáu coù ñöôïc caëp ñuùng. Baây giôø cho moät caëp sai, ta coù theå hy
voïng raèng, xaùc suaát ñeå ⎪testj⎪= 0 cho moät j cuï theå laø xaáp xæ 1/5. Ñoù laø lyù do ñeå giaû ñònh laø,
Nj(Ej’, Cj’) = ⎪testj⎪ vaø nhö ñaõ nhaän xeùt töø tröôùc, xaùc suaát ñeå Nj(Ej’, Cj’) = 0 laø xaáp xæ 1/5.
Xaùc suaát ñeå caû naêm testj ñeàu döông laø vaøo khoaûng 0.85 ≈ 0.33, quaû vaäy xaùc suaát ñeå ít nhaát
moät testj baèng 0 laø vaøo khoaûng 0.67. Neân ta coù khoaûng 2/3 soá caëp laø sai, nhôø vaøo moät
nhaän xeùt ñôn giaûn, ñöôïc goïi laø pheùp loïc (filtering operation). Tyû soá cuûa caùc caëp ñuùng treân
caùc caëp coøn laïi sau pheùp loïc laø vaøo khoaûng:
                                          1 16
                                                      =1 6
                                   1 16 + 15 16 × 1 3
Ví duï 3.4: Giaû söû ta coù caëp baûn roõ - baûn maõ sau:


                           Baûn roõ                         Baûn maõ
                     86FA1C2B1F51D3BE                  1E23ED7F2F553971
                     C6F21C2B1B51D3BE                  296DE2B687AC6340

Chuù yù laø, L0’ = 4008000016 vaø R0’ = 0400000016. Xaâu nhaäp vaø xaâu xuaát cuûa S-hoäp cho
voøng 6 ñöôïc tính nhö sau:


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                           HEÄ MAÕ DES



                             j          Ej                     Ej*            Cj’
                             2        111100                 010010          1101
                             5        111101                 111100          0001
                             6        011010                 000101          0010
                             7        101111                 010110          1100
                             8        111110                 101100          1101

Khi ñoù caùc taäp testj seõ laø nhö sau:

                             j                           testj
                             2               14, 15,26, 30, 32, 33, 48, 52
                             5
                             6                       7, 24, 36, 41, 54, 59
                             7
                             8                           34, 35, 48, 49

Ta thaáy raèng, hai taäp test5 vaø test7 laø roãng , neân caëp naøy laø caëp sai vaø noù bò loaïi boû baèng
pheùp loïc.
Baây giôø giaû söû ta coù caëp sao cho ⎪testj⎪> 0 vôùi j = 2,5,6,7,8 laø nhöõng taäp coøn laïi sau pheùp
loïc.(Bôûi vì ta khoâng bieát ñöôïc laø caëp naøo ñuùng, caëp naøo sai.) Ta noùi raèng, xaâu bit J2J5J6J7J8
ñoä daøi 30 laø ñöôïc ñeà xuaát bôûi caëp neáu Jj ∈ testj vôùi j = 2,5,6,7,8. Soá caùc caëp ñöôïc ñeà xuaát
laø:


                                        ∏ test
                                   j∈ 2 , 5, 6 , 7 , 8
                                                         j



        Ñoù laø bình thöôøng vôùi soá xaâu bit ñöôïc ñeà xuaát laø khaù lôùn. (Chaúng haïn. lôùn hôn
80000)
Giaû söû, ta laäp baûng cho taát caû caùc xaâu ñöôïc ñeà xuaát nhaän ñöôïc töø N caëp, maø khoâng bò loaïi
bôûi pheùp loïc. Vôùi moãi caëp ñuùng, thì xaâu bit ñuùng J2J5J6J7J8 seõ laø xaâu ñöôïc ñeà xuaát. Xaâu bit
ñuùng seõ ñöôïc tính khoaûng 3N/16 laàn. Xaâu bit sai thöôøng xuaát hieän ít hôn, bôûi vì chuùng
xuaát hieän ngaãu nhieân vaø coù khoaûng 230 khaû naêng. (Laø moät soá raát lôùn.)
         Ta nhaän ñöôïc moät baûng cöïc lôùn taát caû caùc xaâu ñöôïc ñeà xuaát, neân ta söû duïng moät
thuaät toaùn chæ ñoøi hoûi moät khoâng gian vaø thôøi gian ít nhaát. Ta coù theå maõ hoùa baát kyø moät
taäp testj naøo thaønh moät veùc tô Tj coù ñoä daøi 64, vôùi toïa ñoä thöù i cuûa Tj ñöôïc ñaët baèng 1 (0≤
i≤63), neáu xaâu bit ñoä daøi 6 laø bieåu dieãn cuûa i ôû trong taäp testj; vaø toïa ñoä thöù i ñöôïc ñaët
baèng 0 trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi ( ñieàu naøy gioáng nhö maûng caùc boä ñeám maø ta ñaõ söû
duïng trong thaùm maõ DES ba voøng).
         Vôùi moãi caëp coøn laïi, ta xaây döïng caùc veùc tô nhö treân vaø goïi chuùng laø Tji,
j=2,5,6,7,8; 1 ≤ i≤ N. Vôùi I ⊆ {1, ..., N} ta noùi raèng I laø chaáp nhaän ñöôïc (allowable) neáu
vôùi moãi j ∈ {2,5,6,7,8} coù ít nhaát moät toïa ñoä baèng ⎪I⎪ trong veùc tô




NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                                                         HEÄ MAÕ DES


                                          ∑T
                                           i∈ I
                                                  j
                                                   i



         Neáu caëp thöù i laø caëp ñuùng cho moãi i∈I, thì taäp I laø chaáp nhaän ñöôïc. Do ñoù ta cho
raèng taäp chaáp nhaän ñöôïc coù kích thöôùc (xaáp xæ) 3N/16, laø taäp ñeà xuaát vaø ta hy voïng laø chæ
goàm caùc bit khoùa ñuùng chöù khoâng coù caùc xaâu khaùc. Ñieàu naøy laøm ñôn giaûn hoùa cho vieäc
xaây döïng taát caû caùc taäp chaáp nhaän ñöôïc I baèng moät thuaät toaùn ñeä qui.
II.3. 3 Caùc thaùm maõ vi sai khaùc
          Phöông phaùp thaùm maõ vi sai coøn coù theå aùp duïng ñeå thaùm caùc heä DES nhieàu voøng
hôn. Vôùi heä DES 8-voøng ñoøi hoûi 214 baûn roõ choïn vaø caùc heä 10-, 12-, 14- vaø 16-voøng ñoøi
hoûi coù töông öùng 224, 231, 239 vaø 247 baûn maõ choïn. Neân noùi chung laø khaù phöùc taïp.
Caùc kyõ thuaät thaùm maõ vi sai ñöôïc Biham vaø Shamir phaùt trieån. Caùc phöông phaùp thaùm maõ
DES khaùc ñaõ ñöôïc Matsui söû duïng nhö laø thaùm maõ tuyeán tính.

III.     HEÄ MAÕ DES 3 VOØNG

          Chöông trình goàm hai phaàn:
                    •    Phaàn Giao Dieân (chöùa trong thö muïc GiaoDien): Coù chöùc naêng xöû lyù
                         giao dieän.
                    •    Phaàn Xöû Lyù (chöùa trong thö muïc XuLy): coù chöùc naêng hoä trôï caùc
                         haøm xöû lyù.

III.1 Giao Dieän ( Package GiaoDien).

                  a. Maøn hình chính (Mainform.vb)




        Form laäp maõ vaø giaûi maõ DES(Des.vb)


NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                              HEÄ MAÕ DES




Source code moät soá haøm chính trong form giai maõ Des
Imports System.IO
Public Class des    Inherits System.Windows.Forms.Form
khai bao bien
         Dim str As String
         Dim s(7) As DataTable
         Dim ip() As String
         'Dim iptru() As String
         Dim e() As String
         Dim p() As String
         Dim pc1() As String
         Dim pc2() As String
         Dim daykhoa(15) As String
         Dim x As String
         Dim daynhap(29) As String



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                            HEÄ MAÕ DES


           Dim daybanma(29) As String
khoi tao
           Sub khoitao_s0()
             Dim i As Integer
             s(0) = New DataTable
             For i = 0 To 15
               Dim col As DataColumn = New DataColumn
               s(0).Columns.Add(col)
             Next
             For i = 0 To 3
               Dim row As DataRow = s(0).NewRow
               s(0).Rows.Add(row)
             Next
             s(0).Rows(0).Item(0) = 14
             s(0).Rows(0).Item(1) = 4
             s(0).Rows(0).Item(2) = 13
             s(0).Rows(0).Item(3) = 1
             s(0).Rows(0).Item(4) = 2
             s(0).Rows(0).Item(5) = 15
             s(0).Rows(0).Item(6) = 11
             s(0).Rows(0).Item(7) = 8
             s(0).Rows(0).Item(8) = 3
             s(0).Rows(0).Item(9) = 10
             s(0).Rows(0).Item(10) = 6
             s(0).Rows(0).Item(11) = 12
             s(0).Rows(0).Item(12) = 5
             s(0).Rows(0).Item(13) = 9
             s(0).Rows(0).Item(14) = 0



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(0).Rows(0).Item(15) = 7
            s(0).Rows(1).Item(0) = 0
            s(0).Rows(1).Item(1) = 15
            s(0).Rows(1).Item(2) = 7
            s(0).Rows(1).Item(3) = 4
            s(0).Rows(1).Item(4) = 14
            s(0).Rows(1).Item(5) = 2
            s(0).Rows(1).Item(6) = 13
            s(0).Rows(1).Item(7) = 1
            s(0).Rows(1).Item(8) = 10
            s(0).Rows(1).Item(9) = 6
            s(0).Rows(1).Item(10) = 12
            s(0).Rows(1).Item(11) = 11
            s(0).Rows(1).Item(12) = 9
            s(0).Rows(1).Item(13) = 5
            s(0).Rows(1).Item(14) = 3
            s(0).Rows(1).Item(15) = 8
            s(0).Rows(2).Item(0) = 4
            s(0).Rows(2).Item(1) = 1
            s(0).Rows(2).Item(2) = 14
            s(0).Rows(2).Item(3) = 8
            s(0).Rows(2).Item(4) = 13
            s(0).Rows(2).Item(5) = 6
            s(0).Rows(2).Item(6) = 2
            s(0).Rows(2).Item(7) = 11
            s(0).Rows(2).Item(8) = 15
            s(0).Rows(2).Item(9) = 12
            s(0).Rows(2).Item(10) = 9



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(0).Rows(2).Item(11) = 7
            s(0).Rows(2).Item(12) = 3
            s(0).Rows(2).Item(13) = 10
            s(0).Rows(2).Item(14) = 5
            s(0).Rows(2).Item(15) = 0
            s(0).Rows(3).Item(0) = 15
            s(0).Rows(3).Item(1) = 12
            s(0).Rows(3).Item(2) = 8
            s(0).Rows(3).Item(3) = 2
            s(0).Rows(3).Item(4) = 4
            s(0).Rows(3).Item(5) = 9
            s(0).Rows(3).Item(6) = 1
            s(0).Rows(3).Item(7) = 7
            s(0).Rows(3).Item(8) = 5
            s(0).Rows(3).Item(9) = 11
            s(0).Rows(3).Item(10) = 3
            s(0).Rows(3).Item(11) = 14
            s(0).Rows(3).Item(12) = 10
            s(0).Rows(3).Item(13) = 0
            s(0).Rows(3).Item(14) = 6
            s(0).Rows(3).Item(15) = 13
            dgs0.DataSource = s(0)
         End Sub
Ham khoi tao s1
        Sub khoitao_s1()
            Dim i As Integer
            s(1) = New DataTable
            For i = 0 To 15



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(1).Columns.Add(col)
            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(1).NewRow
              s(1).Rows.Add(row)
            Next
            s(1).Rows(0).Item(0) = 15
            s(1).Rows(0).Item(1) = 1
            s(1).Rows(0).Item(2) = 8
            s(1).Rows(0).Item(3) = 14
            s(1).Rows(0).Item(4) = 6
            s(1).Rows(0).Item(5) = 11
            s(1).Rows(0).Item(6) = 3
            s(1).Rows(0).Item(7) = 4
            s(1).Rows(0).Item(8) = 9
            s(1).Rows(0).Item(9) = 7
            s(1).Rows(0).Item(10) = 2
            s(1).Rows(0).Item(11) = 13
            s(1).Rows(0).Item(12) = 12
            s(1).Rows(0).Item(13) = 0
            s(1).Rows(0).Item(14) = 5
            s(1).Rows(0).Item(15) = 10
            s(1).Rows(1).Item(0) = 3
            s(1).Rows(1).Item(1) = 13
            s(1).Rows(1).Item(2) = 4
            s(1).Rows(1).Item(3) = 7
            s(1).Rows(1).Item(4) = 15



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(1).Rows(1).Item(5) = 2
            s(1).Rows(1).Item(6) = 8
            s(1).Rows(1).Item(7) = 14
            s(1).Rows(1).Item(8) = 12
            s(1).Rows(1).Item(9) = 0
            s(1).Rows(1).Item(10) = 1
            s(1).Rows(1).Item(11) = 10
            s(1).Rows(1).Item(12) = 6
            s(1).Rows(1).Item(13) = 9
            s(1).Rows(1).Item(14) = 11
            s(1).Rows(1).Item(15) = 5
            s(1).Rows(2).Item(0) = 0
            s(1).Rows(2).Item(1) = 14
            s(1).Rows(2).Item(2) = 7
            s(1).Rows(2).Item(3) = 11
            s(1).Rows(2).Item(4) = 10
            s(1).Rows(2).Item(5) = 4
            s(1).Rows(2).Item(6) = 13
            s(1).Rows(2).Item(7) = 1
            s(1).Rows(2).Item(8) = 5
            s(1).Rows(2).Item(9) = 8
            s(1).Rows(2).Item(10) = 12
            s(1).Rows(2).Item(11) = 6
            s(1).Rows(2).Item(12) = 9
            s(1).Rows(2).Item(13) = 3
            s(1).Rows(2).Item(14) = 2
            s(1).Rows(2).Item(15) = 15
            s(1).Rows(3).Item(0) = 13



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


            s(1).Rows(3).Item(1) = 8
            s(1).Rows(3).Item(2) = 10
            s(1).Rows(3).Item(3) = 1
            s(1).Rows(3).Item(4) = 3
            s(1).Rows(3).Item(5) = 15
            s(1).Rows(3).Item(6) = 4
            s(1).Rows(3).Item(7) = 2
            s(1).Rows(3).Item(8) = 11
            s(1).Rows(3).Item(9) = 6
            s(1).Rows(3).Item(10) = 7
            s(1).Rows(3).Item(11) = 12
            s(1).Rows(3).Item(12) = 0
            s(1).Rows(3).Item(13) = 5
            s(1).Rows(3).Item(14) = 14
            s(1).Rows(3).Item(15) = 9
            dgs1.DataSource = s(1)
         End Sub
Ham khoi tao s2
         Sub khoitao_s2()
            Dim i As Integer
            s(2) = New DataTable
            For i = 0 To 15
              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(2).Columns.Add(col)
            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(2).NewRow
              s(2).Rows.Add(row)



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            Next
            s(2).Rows(0).Item(0) = 10
            s(2).Rows(0).Item(1) = 0
            s(2).Rows(0).Item(2) = 9
            s(2).Rows(0).Item(3) = 14
            s(2).Rows(0).Item(4) = 6
            s(2).Rows(0).Item(5) = 3
            s(2).Rows(0).Item(6) = 15
            s(2).Rows(0).Item(7) = 5
            s(2).Rows(0).Item(8) = 1
            s(2).Rows(0).Item(9) = 13
            s(2).Rows(0).Item(10) = 12
            s(2).Rows(0).Item(11) = 7
            s(2).Rows(0).Item(12) = 11
            s(2).Rows(0).Item(13) = 4
            s(2).Rows(0).Item(14) = 2
            s(2).Rows(0).Item(15) = 8
            s(2).Rows(1).Item(0) = 13
            s(2).Rows(1).Item(1) = 7
            s(2).Rows(1).Item(2) = 0
            s(2).Rows(1).Item(3) = 9
            s(2).Rows(1).Item(4) = 3
            s(2).Rows(1).Item(5) = 4
            s(2).Rows(1).Item(6) = 6
            s(2).Rows(1).Item(7) = 10
            s(2).Rows(1).Item(8) = 2
            s(2).Rows(1).Item(9) = 8
            s(2).Rows(1).Item(10) = 5



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(2).Rows(1).Item(11) = 14
            s(2).Rows(1).Item(12) = 12
            s(2).Rows(1).Item(13) = 11
            s(2).Rows(1).Item(14) = 15
            s(2).Rows(1).Item(15) = 1
            s(2).Rows(2).Item(0) = 13
            s(2).Rows(2).Item(1) = 6
            s(2).Rows(2).Item(2) = 4
            s(2).Rows(2).Item(3) = 9
            s(2).Rows(2).Item(4) = 8
            s(2).Rows(2).Item(5) = 15
            s(2).Rows(2).Item(6) = 3
            s(2).Rows(2).Item(7) = 0
            s(2).Rows(2).Item(8) = 11
            s(2).Rows(2).Item(9) = 1
            s(2).Rows(2).Item(10) = 2
            s(2).Rows(2).Item(11) = 12
            s(2).Rows(2).Item(12) = 5
            s(2).Rows(2).Item(13) = 10
            s(2).Rows(2).Item(14) = 14
            s(2).Rows(2).Item(15) = 7
            s(2).Rows(3).Item(0) = 1
            s(2).Rows(3).Item(1) = 10
            s(2).Rows(3).Item(2) = 13
            s(2).Rows(3).Item(3) = 0
            s(2).Rows(3).Item(4) = 6
            s(2).Rows(3).Item(5) = 9
            s(2).Rows(3).Item(6) = 8



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


            s(2).Rows(3).Item(7) = 7
            s(2).Rows(3).Item(8) = 4
            s(2).Rows(3).Item(9) = 15
            s(2).Rows(3).Item(10) = 14
            s(2).Rows(3).Item(11) = 3
            s(2).Rows(3).Item(12) = 11
            s(2).Rows(3).Item(13) = 5
            s(2).Rows(3).Item(14) = 3
            s(2).Rows(3).Item(15) = 12
            dgs2.DataSource = s(2)
         End Sub
Haøm khôûi taïo s3
Sub khoitao_s3()
            Dim i As Integer
            s(3) = New DataTable
            For i = 0 To 15
              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(3).Columns.Add(col)
            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(3).NewRow
              s(3).Rows.Add(row)
            Next
            s(3).Rows(0).Item(0) = 7
            s(3).Rows(0).Item(1) = 13
            s(3).Rows(0).Item(2) = 14
            s(3).Rows(0).Item(3) = 3
            s(3).Rows(0).Item(4) = 0



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(3).Rows(0).Item(5) = 6
            s(3).Rows(0).Item(6) = 9
            s(3).Rows(0).Item(7) = 10
            s(3).Rows(0).Item(8) = 1
            s(3).Rows(0).Item(9) = 2
            s(3).Rows(0).Item(10) = 8
            s(3).Rows(0).Item(11) = 5
            s(3).Rows(0).Item(12) = 11
            s(3).Rows(0).Item(13) = 12
            s(3).Rows(0).Item(14) = 4
            s(3).Rows(0).Item(15) = 15
            s(3).Rows(1).Item(0) = 13
            s(3).Rows(1).Item(1) = 8
            s(3).Rows(1).Item(2) = 11
            s(3).Rows(1).Item(3) = 5
            s(3).Rows(1).Item(4) = 6
            s(3).Rows(1).Item(5) = 15
            s(3).Rows(1).Item(6) = 0
            s(3).Rows(1).Item(7) = 3
            s(3).Rows(1).Item(8) = 4
            s(3).Rows(1).Item(9) = 7
            s(3).Rows(1).Item(10) = 2
            s(3).Rows(1).Item(11) = 12
            s(3).Rows(1).Item(12) = 1
            s(3).Rows(1).Item(13) = 10
            s(3).Rows(1).Item(14) = 14
            s(3).Rows(1).Item(15) = 9
            s(3).Rows(2).Item(0) = 10



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(3).Rows(2).Item(1) = 6
            s(3).Rows(2).Item(2) = 9
            s(3).Rows(2).Item(3) = 0
            s(3).Rows(2).Item(4) = 12
            s(3).Rows(2).Item(5) = 11
            s(3).Rows(2).Item(6) = 7
            s(3).Rows(2).Item(7) = 13
            s(3).Rows(2).Item(8) = 15
            s(3).Rows(2).Item(9) = 1
            s(3).Rows(2).Item(10) = 3
            s(3).Rows(2).Item(11) = 14
            s(3).Rows(2).Item(12) = 5
            s(3).Rows(2).Item(13) = 2
            s(3).Rows(2).Item(14) = 8
            s(3).Rows(2).Item(15) = 4
            s(3).Rows(3).Item(0) = 3
            s(3).Rows(3).Item(1) = 15
            s(3).Rows(3).Item(2) = 0
            s(3).Rows(3).Item(3) = 6
            s(3).Rows(3).Item(4) = 10
            s(3).Rows(3).Item(5) = 1
            s(3).Rows(3).Item(6) = 13
            s(3).Rows(3).Item(7) = 8
            s(3).Rows(3).Item(8) = 9
            s(3).Rows(3).Item(9) = 4
            s(3).Rows(3).Item(10) = 5
            s(3).Rows(3).Item(11) = 11
            s(3).Rows(3).Item(12) = 12



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


            s(3).Rows(3).Item(13) = 7
            s(3).Rows(3).Item(14) = 2
            s(3).Rows(3).Item(15) = 14
            dgs3.DataSource = s(3)
         End Sub
Haøm khôûi taïo s4
         Sub khoitao_s4()
            Dim i As Integer
            s(4) = New DataTable
            For i = 0 To 15
              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(4).Columns.Add(col)
            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(4).NewRow
              s(4).Rows.Add(row)
            Next
            s(4).Rows(0).Item(0) = 2
            s(4).Rows(0).Item(1) = 12
            s(4).Rows(0).Item(2) = 4
            s(4).Rows(0).Item(3) = 1
            s(4).Rows(0).Item(4) = 7
            s(4).Rows(0).Item(5) = 10
            s(4).Rows(0).Item(6) = 11
            s(4).Rows(0).Item(7) = 6
            s(4).Rows(0).Item(8) = 8
            s(4).Rows(0).Item(9) = 5
            s(4).Rows(0).Item(10) = 3



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(4).Rows(0).Item(11) = 15
            s(4).Rows(0).Item(12) = 13
            s(4).Rows(0).Item(13) = 0
            s(4).Rows(0).Item(14) = 14
            s(4).Rows(0).Item(15) = 9
            s(4).Rows(1).Item(0) = 14
            s(4).Rows(1).Item(1) = 11
            s(4).Rows(1).Item(2) = 2
            s(4).Rows(1).Item(3) = 12
            s(4).Rows(1).Item(4) = 4
            s(4).Rows(1).Item(5) = 7
            s(4).Rows(1).Item(6) = 13
            s(4).Rows(1).Item(7) = 1
            s(4).Rows(1).Item(8) = 5
            s(4).Rows(1).Item(9) = 0
            s(4).Rows(1).Item(10) = 15
            s(4).Rows(1).Item(11) = 10
            s(4).Rows(1).Item(12) = 3
            s(4).Rows(1).Item(13) = 9
            s(4).Rows(1).Item(14) = 8
            s(4).Rows(1).Item(15) = 6
            s(4).Rows(2).Item(0) = 4
            s(4).Rows(2).Item(1) = 2
            s(4).Rows(2).Item(2) = 1
            s(4).Rows(2).Item(3) = 11
            s(4).Rows(2).Item(4) = 10
            s(4).Rows(2).Item(5) = 13
            s(4).Rows(2).Item(6) = 7



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(4).Rows(2).Item(7) = 8
            s(4).Rows(2).Item(8) = 15
            s(4).Rows(2).Item(9) = 9
            s(4).Rows(2).Item(10) = 12
            s(4).Rows(2).Item(11) = 5
            s(4).Rows(2).Item(12) = 6
            s(4).Rows(2).Item(13) = 3
            s(4).Rows(2).Item(14) = 0
            s(4).Rows(2).Item(15) = 14
            s(4).Rows(3).Item(0) = 11
            s(4).Rows(3).Item(1) = 8
            s(4).Rows(3).Item(2) = 12
            s(4).Rows(3).Item(3) = 7
            s(4).Rows(3).Item(4) = 0
            s(4).Rows(3).Item(5) = 14
            s(4).Rows(3).Item(6) = 2
            s(4).Rows(3).Item(7) = 13
            s(4).Rows(3).Item(8) = 6
            s(4).Rows(3).Item(9) = 15
            s(4).Rows(3).Item(10) = 0
            s(4).Rows(3).Item(11) = 9
            s(4).Rows(3).Item(12) = 10
            s(4).Rows(3).Item(13) = 4
            s(4).Rows(3).Item(14) = 5
            s(4).Rows(3).Item(15) = 3
            dgs4.DataSource = s(4)
         End Sub
Haøm khôûi taïo S5



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


         Sub khoitao_s5()
            Dim i As Integer
            s(5) = New DataTable
            For i = 0 To 15
              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(5).Columns.Add(col)
            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(5).NewRow
              s(5).Rows.Add(row)
            Next
            s(5).Rows(0).Item(0) = 12
            s(5).Rows(0).Item(1) = 1
            s(5).Rows(0).Item(2) = 10
            s(5).Rows(0).Item(3) = 15
            s(5).Rows(0).Item(4) = 9
            s(5).Rows(0).Item(5) = 2
            s(5).Rows(0).Item(6) = 6
            s(5).Rows(0).Item(7) = 8
            s(5).Rows(0).Item(8) = 0
            s(5).Rows(0).Item(9) = 13
            s(5).Rows(0).Item(10) = 3
            s(5).Rows(0).Item(11) = 4
            s(5).Rows(0).Item(12) = 14
            s(5).Rows(0).Item(13) = 7
            s(5).Rows(0).Item(14) = 5
            s(5).Rows(0).Item(15) = 11
            s(5).Rows(1).Item(0) = 10



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN             HEÄ MAÕ DES


            s(5).Rows(1).Item(1) = 15
            s(5).Rows(1).Item(2) = 4
            s(5).Rows(1).Item(3) = 2
            s(5).Rows(1).Item(4) = 7
            s(5).Rows(1).Item(5) = 12
            s(5).Rows(1).Item(6) = 9
            s(5).Rows(1).Item(7) = 5
            s(5).Rows(1).Item(8) = 6
            s(5).Rows(1).Item(9) = 1
            s(5).Rows(1).Item(10) = 13
            s(5).Rows(1).Item(11) = 14
            s(5).Rows(1).Item(12) = 0
            s(5).Rows(1).Item(13) = 11
            s(5).Rows(1).Item(14) = 3
            s(5).Rows(1).Item(15) = 8
            s(5).Rows(2).Item(0) = 9
            s(5).Rows(2).Item(1) = 14
            s(5).Rows(2).Item(2) = 15
            s(5).Rows(2).Item(3) = 5
            s(5).Rows(2).Item(4) = 2
            s(5).Rows(2).Item(5) = 8
            s(5).Rows(2).Item(6) = 12
            s(5).Rows(2).Item(7) = 3
            s(5).Rows(2).Item(8) = 7
            s(5).Rows(2).Item(9) = 0
            s(5).Rows(2).Item(10) = 4
            s(5).Rows(2).Item(11) = 10
            s(5).Rows(2).Item(12) = 1



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                           HEÄ MAÕ DES


            s(5).Rows(2).Item(13) = 13
            s(5).Rows(2).Item(14) = 11
            s(5).Rows(2).Item(15) = 6
            s(5).Rows(3).Item(0) = 4
            s(5).Rows(3).Item(1) = 3
            s(5).Rows(3).Item(2) = 2
            s(5).Rows(3).Item(3) = 12
            s(5).Rows(3).Item(4) = 9
            s(5).Rows(3).Item(5) = 5
            s(5).Rows(3).Item(6) = 15
            s(5).Rows(3).Item(7) = 10
            s(5).Rows(3).Item(8) = 11
            s(5).Rows(3).Item(9) = 14
            s(5).Rows(3).Item(10) = 1
            s(5).Rows(3).Item(11) = 7
            s(5).Rows(3).Item(12) = 6
            s(5).Rows(3).Item(13) = 0
            s(5).Rows(3).Item(14) = 8
            s(5).Rows(3).Item(15) = 13
            dgs5.DataSource = s(5)
         End Sub
Haøm khôûi taïo S6
         Sub khoitao_s6()
            Dim i As Integer
            s(6) = New DataTable
            For i = 0 To 15
              Dim col As DataColumn = New DataColumn
              s(6).Columns.Add(col)



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN                     HEÄ MAÕ DES


            Next
            For i = 0 To 3
              Dim row As DataRow = s(6).NewRow
              s(6).Rows.Add(row)
            Next
            s(6).Rows(0).Item(0) = 4
            s(6).Rows(0).Item(1) = 11
            s(6).Rows(0).Item(2) = 2
            s(6).Rows(0).Item(3) = 14
            s(6).Rows(0).Item(4) = 15
            s(6).Rows(0).Item(5) = 0
            s(6).Rows(0).Item(6) = 8
            s(6).Rows(0).Item(7) = 13
            s(6).Rows(0).Item(8) = 3
            s(6).Rows(0).Item(9) = 12
            s(6).Rows(0).Item(10) = 9
            s(6).Rows(0).Item(11) = 7
            s(6).Rows(0).Item(12) = 5
            s(6).Rows(0).Item(13) = 10
            s(6).Rows(0).Item(14) = 6
            s(6).Rows(0).Item(15) = 1
            s(6).Rows(1).Item(0) = 13
            s(6).Rows(1).Item(1) = 0
            s(6).Rows(1).Item(2) = 11
            s(6).Rows(1).Item(3) = 7
            s(6).Rows(1).Item(4) = 4
            s(6).Rows(1).Item(5) = 9
            s(6).Rows(1).Item(6) = 1



NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf
bctntlvn (42).pdf

More Related Content

What's hot

phuong trinh vi phan d geometry
phuong trinh vi phan d geometryphuong trinh vi phan d geometry
phuong trinh vi phan d geometryBui Loi
 
Тодорхой интегралын хэрэглээ
Тодорхой интегралын хэрэглээТодорхой интегралын хэрэглээ
Тодорхой интегралын хэрэглээBattur
 
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...Quran Juz (Para)
 
цахим тест 9 р анги
цахим тест 9 р анги цахим тест 9 р анги
цахим тест 9 р анги bayja
 
Тодорхой интеграл
Тодорхой интегралТодорхой интеграл
Тодорхой интегралBattur
 
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdf
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdfBai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdf
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdfInformatics and Maths
 
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتي
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتيمذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتي
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتيملزمتي
 
Хязгаарыг бодох
Хязгаарыг бодохХязгаарыг бодох
Хязгаарыг бодохBattur
 
20080309 cryptography hirsch_lecture04
20080309 cryptography hirsch_lecture0420080309 cryptography hirsch_lecture04
20080309 cryptography hirsch_lecture04Computer Science Club
 
Student handbook mathematics
Student handbook mathematicsStudent handbook mathematics
Student handbook mathematicskusumafoundation
 
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм Бухбергера
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм БухбергераИван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм Бухбергера
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм БухбергераYandex
 

What's hot (19)

diff
diffdiff
diff
 
phuong trinh vi phan d geometry
phuong trinh vi phan d geometryphuong trinh vi phan d geometry
phuong trinh vi phan d geometry
 
Тодорхой интегралын хэрэглээ
Тодорхой интегралын хэрэглээТодорхой интегралын хэрэглээ
Тодорхой интегралын хэрэглээ
 
Chuong13
Chuong13Chuong13
Chuong13
 
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...
Quran Surah 23 ﴾المؤمنون﴿ Al-Mu'minoon (अल-मोमिनून) Hindi Translation (हिंदी ...
 
цахим тест 9 р анги
цахим тест 9 р анги цахим тест 9 р анги
цахим тест 9 р анги
 
Тодорхой интеграл
Тодорхой интегралТодорхой интеграл
Тодорхой интеграл
 
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdf
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdfBai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdf
Bai tap va bai giai chuoi so chuoi ha mpdf
 
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتي
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتيمذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتي
مذكرة فلسفة شاملة للصف الثالث الثانوي 2017 - موقع ملزمتي
 
Хязгаарыг бодох
Хязгаарыг бодохХязгаарыг бодох
Хязгаарыг бодох
 
P1
P1P1
P1
 
20080309 cryptography hirsch_lecture04
20080309 cryptography hirsch_lecture0420080309 cryptography hirsch_lecture04
20080309 cryptography hirsch_lecture04
 
Shafee
ShafeeShafee
Shafee
 
Osol bzy
Osol bzyOsol bzy
Osol bzy
 
Chuong14
Chuong14Chuong14
Chuong14
 
Psymentology
PsymentologyPsymentology
Psymentology
 
Student handbook mathematics
Student handbook mathematicsStudent handbook mathematics
Student handbook mathematics
 
Mathtest3
Mathtest3Mathtest3
Mathtest3
 
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм Бухбергера
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм БухбергераИван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм Бухбергера
Иван Аржанцев - Системы уравнений, базисы Грёбнера и алгоритм Бухбергера
 

Viewers also liked

cấu trúc máy tính Chuong4
cấu trúc máy tính Chuong4cấu trúc máy tính Chuong4
cấu trúc máy tính Chuong4Thay Đổi
 
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08Đức Luân
 
Tài liệu về facebook
Tài liệu về facebookTài liệu về facebook
Tài liệu về facebooktracybui
 
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_webNguyen Quoc Cuong
 
Bao cao tom tat de tai tot nghiep
Bao cao tom tat de tai tot nghiepBao cao tom tat de tai tot nghiep
Bao cao tom tat de tai tot nghiepNguyễn Công Huy
 
Bao cao tot nghiep complate
Bao cao tot nghiep complateBao cao tot nghiep complate
Bao cao tot nghiep complateMr[L]ink
 
cấu trúc máy tính Chuong1
cấu trúc máy tính Chuong1cấu trúc máy tính Chuong1
cấu trúc máy tính Chuong1Thay Đổi
 
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh online
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh onlineTai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh online
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh onlineHoàng Vương
 
Bao cao thuc tap tot nghiep
Bao cao thuc tap tot nghiepBao cao thuc tap tot nghiep
Bao cao thuc tap tot nghieptamle123
 
Bai giang cau truc may tinh
Bai giang cau truc may tinhBai giang cau truc may tinh
Bai giang cau truc may tinhDong Van
 
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)Đinh Công Thiện Taydo University
 
Giáo trình Lập trình C căn bản - Aptech
Giáo trình Lập trình C căn bản - AptechGiáo trình Lập trình C căn bản - Aptech
Giáo trình Lập trình C căn bản - AptechMasterCode.vn
 

Viewers also liked (14)

Tai Lieu Javascript
Tai Lieu JavascriptTai Lieu Javascript
Tai Lieu Javascript
 
cấu trúc máy tính Chuong4
cấu trúc máy tính Chuong4cấu trúc máy tính Chuong4
cấu trúc máy tính Chuong4
 
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08
Tai lieu huong dan su dung mgl tools ebook 1.08
 
Tài liệu về facebook
Tài liệu về facebookTài liệu về facebook
Tài liệu về facebook
 
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web
8234 tai lieu_ve_lap_trinh_web
 
Bao cao tom tat de tai tot nghiep
Bao cao tom tat de tai tot nghiepBao cao tom tat de tai tot nghiep
Bao cao tom tat de tai tot nghiep
 
Bao cao tot nghiep complate
Bao cao tot nghiep complateBao cao tot nghiep complate
Bao cao tot nghiep complate
 
cấu trúc máy tính Chuong1
cấu trúc máy tính Chuong1cấu trúc máy tính Chuong1
cấu trúc máy tính Chuong1
 
Cau truc may tinh
Cau truc may tinhCau truc may tinh
Cau truc may tinh
 
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh online
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh onlineTai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh online
Tai lieu danh cho nguoi bat dau kinh doanh online
 
Bao cao thuc tap tot nghiep
Bao cao thuc tap tot nghiepBao cao thuc tap tot nghiep
Bao cao thuc tap tot nghiep
 
Bai giang cau truc may tinh
Bai giang cau truc may tinhBai giang cau truc may tinh
Bai giang cau truc may tinh
 
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)
Do an tot nghiep_Phuong phap thiet ke mang truyen hinh cap huu tuyen CATV (HFC)
 
Giáo trình Lập trình C căn bản - Aptech
Giáo trình Lập trình C căn bản - AptechGiáo trình Lập trình C căn bản - Aptech
Giáo trình Lập trình C căn bản - Aptech
 

More from Luanvan84

bctntlvn (96).pdf
bctntlvn (96).pdfbctntlvn (96).pdf
bctntlvn (96).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (77).pdf
bctntlvn (77).pdfbctntlvn (77).pdf
bctntlvn (77).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (76).pdf
bctntlvn (76).pdfbctntlvn (76).pdf
bctntlvn (76).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (75).pdf
bctntlvn (75).pdfbctntlvn (75).pdf
bctntlvn (75).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (74).pdf
bctntlvn (74).pdfbctntlvn (74).pdf
bctntlvn (74).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (73).pdf
bctntlvn (73).pdfbctntlvn (73).pdf
bctntlvn (73).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (72).pdf
bctntlvn (72).pdfbctntlvn (72).pdf
bctntlvn (72).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (71).pdf
bctntlvn (71).pdfbctntlvn (71).pdf
bctntlvn (71).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (70).pdf
bctntlvn (70).pdfbctntlvn (70).pdf
bctntlvn (70).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (7).pdf
bctntlvn (7).pdfbctntlvn (7).pdf
bctntlvn (7).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (69).pdf
bctntlvn (69).pdfbctntlvn (69).pdf
bctntlvn (69).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (68).pdf
bctntlvn (68).pdfbctntlvn (68).pdf
bctntlvn (68).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (67).pdf
bctntlvn (67).pdfbctntlvn (67).pdf
bctntlvn (67).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (66).pdf
bctntlvn (66).pdfbctntlvn (66).pdf
bctntlvn (66).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (65).pdf
bctntlvn (65).pdfbctntlvn (65).pdf
bctntlvn (65).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (64).pdf
bctntlvn (64).pdfbctntlvn (64).pdf
bctntlvn (64).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (63).pdf
bctntlvn (63).pdfbctntlvn (63).pdf
bctntlvn (63).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (62).pdf
bctntlvn (62).pdfbctntlvn (62).pdf
bctntlvn (62).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (61).pdf
bctntlvn (61).pdfbctntlvn (61).pdf
bctntlvn (61).pdfLuanvan84
 
bctntlvn (60).pdf
bctntlvn (60).pdfbctntlvn (60).pdf
bctntlvn (60).pdfLuanvan84
 

More from Luanvan84 (20)

bctntlvn (96).pdf
bctntlvn (96).pdfbctntlvn (96).pdf
bctntlvn (96).pdf
 
bctntlvn (77).pdf
bctntlvn (77).pdfbctntlvn (77).pdf
bctntlvn (77).pdf
 
bctntlvn (76).pdf
bctntlvn (76).pdfbctntlvn (76).pdf
bctntlvn (76).pdf
 
bctntlvn (75).pdf
bctntlvn (75).pdfbctntlvn (75).pdf
bctntlvn (75).pdf
 
bctntlvn (74).pdf
bctntlvn (74).pdfbctntlvn (74).pdf
bctntlvn (74).pdf
 
bctntlvn (73).pdf
bctntlvn (73).pdfbctntlvn (73).pdf
bctntlvn (73).pdf
 
bctntlvn (72).pdf
bctntlvn (72).pdfbctntlvn (72).pdf
bctntlvn (72).pdf
 
bctntlvn (71).pdf
bctntlvn (71).pdfbctntlvn (71).pdf
bctntlvn (71).pdf
 
bctntlvn (70).pdf
bctntlvn (70).pdfbctntlvn (70).pdf
bctntlvn (70).pdf
 
bctntlvn (7).pdf
bctntlvn (7).pdfbctntlvn (7).pdf
bctntlvn (7).pdf
 
bctntlvn (69).pdf
bctntlvn (69).pdfbctntlvn (69).pdf
bctntlvn (69).pdf
 
bctntlvn (68).pdf
bctntlvn (68).pdfbctntlvn (68).pdf
bctntlvn (68).pdf
 
bctntlvn (67).pdf
bctntlvn (67).pdfbctntlvn (67).pdf
bctntlvn (67).pdf
 
bctntlvn (66).pdf
bctntlvn (66).pdfbctntlvn (66).pdf
bctntlvn (66).pdf
 
bctntlvn (65).pdf
bctntlvn (65).pdfbctntlvn (65).pdf
bctntlvn (65).pdf
 
bctntlvn (64).pdf
bctntlvn (64).pdfbctntlvn (64).pdf
bctntlvn (64).pdf
 
bctntlvn (63).pdf
bctntlvn (63).pdfbctntlvn (63).pdf
bctntlvn (63).pdf
 
bctntlvn (62).pdf
bctntlvn (62).pdfbctntlvn (62).pdf
bctntlvn (62).pdf
 
bctntlvn (61).pdf
bctntlvn (61).pdfbctntlvn (61).pdf
bctntlvn (61).pdf
 
bctntlvn (60).pdf
bctntlvn (60).pdfbctntlvn (60).pdf
bctntlvn (60).pdf
 

bctntlvn (42).pdf

  • 1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP - BẢO MẬT THÔNG TIN
  • 2. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES MUÏC LUÏC I .1 Giôùi thieäu ....................................................................................................... 3 I.2 Caùc Heä Maõ Thoâng Duïng:................................................................................. 3 e. Phöông phaùp Affine........................................................................................... 4 f. Phöông phaùp Vigenere....................................................................................... 5 I.2 LAÄP MAÕ DES................................................................................................. 14 I. 3 THAÙM MAÕ DES............................................................................................ 17 I.3.1. Thaùm maõ heä DES - 3 voøng ................................................................. 20 II.3.2. Thaùm maõ heä DES 6-voøng ..................................................................... 24 II.3. 3 Caùc thaùm maõ vi sai khaùc ...................................................................... 28 III. CAØI ÑAËT THAÙM MAÕ DES 3 VOØNG...................................................... 28 III.1 Giao Dieän .................................................................................................... 28 III.2 XÖÛ LYÙ ............................................................................................................ NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 3. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES LÔØI NOÙI ÑAÀU Hieän nay, nöôùc ta ñang trong giai ñoaïn tieán haønh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Tin hoïc ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ngaønh muõi nhoïn. Tin hoïc ñaõ vaø ñang ñoùng goùp raát nhieàu cho xaõ hoäi trong moïi khía caïnh cuûa cuoäc soáng. Maõ hoùa thoâng tin laø moät ngaønh quan troïng vaø coù nhieàu öùng duïng trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Ngaøy nay, caùc öùng duïng maõ hoùa vaø baûo maät thoâng tin ñang ñöôïc söû duïng ngaøy caøng phoå bieán hôn trong caùc lónh vöïc khaùc nhau treân Theá giôùi, töø caùc lónh vöïc an ninh, quaân söï, quoác phoøng…, cho ñeán caùc lónh vöïc daân söï nhö thöông maïi ñieän töû, ngaân haøng… ÖÙng duïng maõ hoùa vaø baûo maät thoâng tin trong caùc heä thoáng thöông maïi ñieän töû, giao dòch chöùng khoaùn,… ñaõ trôû neân phoå bieán treân theá giôùi vaø seõ ngaøy caøng trôû neân quen thuoäc vôùi ngöôøi daân Vieät Nam. Thaùng 7/2000, thò tröôøng chöùng khoaùn laàn ñaàu tieân ñöôïc hình thaønh taïi Vieät Nam; caùc theû tín duïng baét ñaàu ñöôïc söû duïng, caùc öùng duïng heä thoáng thöông maïi ñieän töû ñang ôû böôùc ñaàu ñöôïc quan taâm vaø xaây döïng. Do ñoù, nhu caàu veà caùc öùng duïng maõ hoùa vaø baûo maät thoâng tin trôû neân raát caàn thieát. NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 4. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES I. MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP MAÕ HOÙA I .1 Giôùi thieäu Ñònh nghóa 1.1: Moät heä maõ maät (cryptosystem) laø moät boä-naêm (P, C, K, E, D) thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: 1. P laø khoâng gian baûn roõ. taäp hôïp höõu haïn taát caû caùc maåu tin nguoàn caàn maõ hoùa coù theå coù 2. C laø khoâng gian baûn maõ. taäp hôïp höõu haïn taát caû caùc maåu tin coù theå coù sau khi maõ hoùa 3. K laø khoâng gian khoaù. taäp hôïp höõu haïn caùc khoùa coù theå ñöôïc söû duïng 4. Vôùi moãi khoùa k∈K, toàn taïi luaät maõ hoùa ek∈E vaø luaät giaûi maõ dk∈D töông öùng. Luaät maõ hoùa ek: P → C vaø luaät giaûi maõ ek: C → P laø hai aùnh xaï thoûa maõn d k ( ek ( x ) ) = x, ∀ x ∈ P Tính chaát 4. laø tính chaát chính vaø quan troïng cuûa moät heä thoáng maõ hoùa. Tính chaát naøy baûo ñaûm vieäc maõ hoùa moät maåu tin x∈P baèng luaät maõ hoùa ek∈E coù theå ñöôïc giaûi maõ chính xaùc baèng luaät dk∈D. Ñònh nghóa 1.2: Zm ñöôïc ñònh nghóa laø taäp hôïp {0, 1, ..., m-1}, ñöôïc trang bò pheùp coäng (kyù hieäu +) vaø pheùp nhaân (kyù hieäu laø ×). Pheùp coäng vaø pheùp nhaân trong Zm ñöôïc thöïc hieän töông töï nhö trong Z, ngoaïi tröø keát quaû tính theo modulo m Ví duï: Giaû söû ta caàn tính giaù trò 11 × 13 trong Z16. Trong Z, ta coù keát quaû cuûa pheùp nhaân 11×13=143. Do 143≡15 (mod 16) neân 11×13=15 trong Z16. Moät soá tính chaát cuûa Zm 1. Pheùp coäng ñoùng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a+b ∈ Zm 2. Tính giao hoaùn cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a+b =b+a 3. Tính keát hôïp cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a+b)+c =a+(b+c) 4. Zm coù phaàn töû trung hoøa laø 0, i.e., ∀ a ∈ Zm, a+0=0+a=a 5. Moïi phaàn töû a trong Zm ñeàu coù phaàn töû ñoái laø m – a 6. Pheùp nhaân ñoùng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a×b∈ Zm 7. Tính giao hoaùn cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b ∈ Zm, a×b=b×a 8. Tính keát hôïp cuûa pheùp coäng trong Zm, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a×b)×c =a×(b×c) 9. Zm coù phaàn töû ñôn vò laø 1, i.e., ∀ a ∈ Zm, a×1=1×a=a 10. Tính phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp coäng, i.e., ∀ a, b, c ∈ Zm, (a+b)×c =(a×c)+(b×c) 11. Zm coù caùc tính chaát 1, 3 – 5 neân taïo thaønh 1 nhoùm. Do Zm coù tính chaát 2 neân taïo thaønh nhoùm Abel. Zm coù caùc tính chaát (1) – (10) neân taïo thaønh 1 vaønh I.2 Caùc Heä Maõ Thoâng Duïng: a. Heä Maõ Ñaày (Shift Cipher ) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 5. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Shift Cipher laø moät trong nhöõng phöông phaùp laâu ñôøi nhaát ñöôïc söû duïng ñeå maõ hoùa. Thoâng ñieäp ñöôïc maõ hoùa baèng caùch dòch chuyeån (xoay voøng) töøng kyù töï ñi k vò trí trong baûng chöõ caùi. Phöông phaùp Shift Cipher Cho P = C = K = Z26. Vôùi 0 ≤ K ≤ 25, ta ñònh nghóa eK = x + K mod 26 vaø dK = y - K mod 26 (x,y ∈ Z26) trong ñoù 26 laø soá kyù töï trong baûng chöõ caùi La tinh, moät caùch töông töï cuõng coù theå ñònh nghóa cho moät baûng chöõ caùi baát kyø. Ñoàng thôøi ta deã daøng thaáy raèng maõ ñaåy laø moät heä maät maõ vì dK(eK(x)) = x vôùi moïi x∈Z26. b. Heä KEYWORD-CEASAR Trong heä maõ naøy khoùa laø moät töø naøo ñoù ñöôïc choïn tröôùc, ví duï PLAIN. Töø naøy xaùc ñònh daõy soá nguyeân trong Z26 (15,11,0,8,13) töông öùng vôùi vò trí caùc chöõ caùi cuûa caùc chöõ ñöôïc choïn trong baûng chöõ caùi. Baây giôø baûn roõ seõ ñöôïc maõ hoùa baèng caùch duøng caùc haøm laäp maõ theo thöù töï: e15, e11, e0, e8, e13, e15, e11, e0, e8, e,... vôùi eK laø haøm laäp maõ trong heä maõ chuyeån. c. Heä Maõ Vuoâng (SQUARE) Trong heä naøy caùc töø khoùa ñöôïc duøng theo moät caùch khaùc haún. Ta duøng baûng chöõ caùi tieáng Anh (coù theå boû ñi chöõ Q, neáu muoán toång soá caùc chöõ soá laø moät soá chính phöông) vaø ñoøi hoûi moïi chöõ trong töø khoùa phaûi khaùc nhau. Baây giôø moïi chöõ cuûa baûng chöõ caùi ñöôïc vieát döôùi daïng moät hình vuoâng, baét ñaàu baèng töø khoùa vaø tieáp theo laø nhöõng chöõ caùi coøn laïi theo thöù töï cuûa baûng chöõ. d. Maõ theá vò Moät heä maõ khaùc khaù noåi tieáng . Heä maõ naøy ñaõ ñöôïc söû duïng haøng traêm naêm nay. Phöông phaùp : Cho P = C = Z26. K goàm taát caû caùc hoaùn vò coù theå coù cuûa 26 kyù hieäu 0,...,25. Vôùi moãi hoaùn vò π∈K, ta ñònh nghóa: eπ(x) = π(x) vaø ñònh nghóa dπ(y) = π-1(y) vôùi π -1 laø hoaùn vò ngöôïc cuûa hoaùn vò π. Trong maõ theá vò ta coù theå laáy P vaø C laø caùc baûng chöõ caùi La tinh. Ta söû duïng Z26 trong maõ ñaåy vì laäp maõ vaø giaûi maõ ñeàu laø caùc pheùp toaùn ñaïi soá. e. Phöông phaùp Affine NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 6. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Cho P = C = Z26 vaø cho K = {(a,b) ∈ Z26 × Z26 : gcd(a,26) = 1} Vôùi K = (a,b) ∈ K, ta xaùc ñònh eK(x) = ax+b mod 26 vaø dK = a-1(y-b) mod 26 (x,y ∈ Z26) Phöông phaùp Affine laïi laø moät tröôøng hôïp ñaëc bieät khaùc cuûa Substitution Cipher. Ñeå coù theå giaûi maõ chính xaùc thoâng tin ñaõ ñöôïc maõ hoùa baèng haøm ek∈ E thì ek phaûi laø moät song aùnh. Nhö vaäy, vôùi moãi giaù trò y∈Z26, phöông trình ax+b≡y (mod 26) phaûi coù nghieäm duy nhaát x∈Z26. Phöông trình ax+b≡y (mod 26) töông ñöông vôùi ax≡(y–b ) (mod 26). Vaäy, ta chæ caàn khaûo saùt phöông trình ax≡(y–b ) (mod 26) Ñònh lyù1.1: Phöông trình ax+b≡y (mod 26) coù nghieäm duy nhaát x∈Z26 vôùi moãi giaù trò b∈Z26 khi vaø chæ khi a vaø 26 nguyeân toá cuøng nhau. Vaäy, ñieàu kieän a vaø 26 nguyeân toá cuøng nhau baûo ñaûm thoâng tin ñöôïc maõ hoùa baèng haøm ek coù theå ñöôïc giaûi maõ vaø giaûi maõ moät caùch chính xaùc. Goïi φ(26) laø soá löôïng phaàn töû thuoäc Z26 vaø nguyeân toá cuøng nhau vôùi 26. m Ñònh lyù 1.2: Neáu n = ∏ pi i vôùi pi laø caùc soá nguyeân toá khaùc nhau vaø ei ∈ Z+, 1 ≤ i ≤ m thì e i =1 φ (n ) = ∏ ( piei − piei −1 ) m i =1 Trong phöông phaùp maõ hoùa Affine , ta coù 26 khaû naêng choïn giaù trò b, φ(26) khaû naêng choïn giaù trò a. Vaäy, khoâng gian khoùa K coù taát caû nφ(26) phaàn töû. Vaán ñeà ñaët ra cho phöông phaùp maõ hoùa Affine Cipher laø ñeå coù theå giaûi maõ ñöôïc thoâng tin ñaõ ñöôïc maõ hoùa caàn phaûi tính giaù trò phaàn töû nghòch ñaûo a–1 ∈ Z26. f. Phöông phaùp Vigenere phöông phaùp maõ hoùa Vigenere söû duïng moät töø khoùa (keyword) coù ñoä daøi m. Coù theå xem nhö phöông phaùp maõ hoùa Vigenere Cipher bao goàm m pheùp maõ hoùa Shift Cipher ñöôïc aùp duïng luaân phieân nhau theo chu kyø. Khoâng gian khoùa K cuûa phöông phaùp Vigenere coù soá phaàn töû laø 26, lôùn hôn haún phöông phaùp soá löôïng phaàn töû cuûa khoâng gian khoùa K trong phöông phaùp Shift Cipher. Do ñoù, vieäc tìm ra maõ khoùa k ñeå giaûi maõ thoâng ñieäp ñaõ ñöôïc maõ hoùa seõ khoù khaên hôn ñoái vôùi phöông phaùp Shift Cipher. Phöông phaùp maõ hoùa Vigenere Cipher Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa P = C = K = (Z26)m NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 7. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES K = { (k0, k1, ..., kr-1) ∈ (Z26)r} Vôùi moãi khoùa k = (k0, k1, ..., kr-1) ∈ K, ñònh nghóa: ek(x1, x2, ..., xm) = ((x1+k1) mod 26, (x2+k2) mod n, ..., (xm+km) mod 26) dk(y1, y2, ..., ym) = ((y1–k1) mod n, (y2–k2) mod n, ..., (ym–km) mod 26) vôùi x, y ∈ (Z26)m g. Heä maõ Hill Phöông phaùp Hill Cipher ñöôïc Lester S. Hill coâng boá naêm 1929: Cho soá nguyeân döông m, ñònh nghóa P = C = (Z26)m. Moãi phaàn töû x∈P laø moät boä m thaønh phaàn, moãi thaønh phaàn thuoäc Z26. YÙ töôûng chính cuûa phöông phaùp naøy laø söû duïng m toå hôïp tuyeán tính cuûa m thaønh phaàn trong moãi phaàn töû x∈P ñeå phaùt sinh ra m thaønh phaàn taïo thaønh phaàn töû y∈C. Phöông phaùp maõ hoùa Hill Cipher Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa: P = C = (Z26)m vaø K laø taäp hôïp caùc ma traän m×m khaû nghòch ⎛ k1,1 k1, 2 L k1,m ⎞ ⎜ ⎟ ⎜ k 2,1 L L k 2,m ⎟ Vôùi moãi khoùa k = ⎜ ∈ K , ñònh nghóa: M M M ⎟ ⎜ ⎟ ⎜k k m, 2 L k m ,m ⎟ ⎝ m,1 ⎠ ⎛ k1,1 k1, 2 L k1,m ⎞ ⎜ ⎟ ⎜ k 2,1 L L k 2,m ⎟ ek ( x ) = xk = ( x1 , x2 ,..., xm )⎜ vôùi x=(x1, x2, ..., xm) ∈ P M M M ⎟ ⎜ ⎟ ⎜k k m, 2 L k m ,m ⎟ ⎝ m ,1 ⎠ vaø dk(y) = yk–1 vôùi y∈ C Moïi pheùp toaùn soá hoïc ñeàu ñöôïc thöïc hieän treân Zn h. Maõ hoaùn vò Nhöõng phöông phaùp maõ hoùa neâu treân ñeàu döïa treân yù töôûng chung: thay theá moãi kyù töï trong thoâng ñieäp nguoàn baèng moät kyù töï khaùc ñeå taïo thaønh thoâng ñieäp ñaõ ñöôïc maõ hoùa. YÙ töôûng chính cuûa phöông phaùp maõ hoaùn vò laø vaãn giöõ nguyeân caùc kyù töï trong thoâng ñieäp nguoàn maø chæ thay ñoåi vò trí caùc kyù töï; noùi caùch khaùc thoâng ñieäp nguoàn ñöôïc maõ hoùa baèng caùch saép xeáp laïi caùc kyù töï trong ñoù. Phöông phaùp maõ hoùa maõ hoaùn vò Choïn soá nguyeân döông m. Ñònh nghóa: P = C = (Z26)m vaø K laø taäp hôïp caùc hoaùn vò cuûa m phaàn töû {1, 2, ..., m} Vôùi moãi khoùa π ∈ K, ñònh nghóa: NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 8. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES eπ ( x1 , x2 ,..., xm ) = (xπ (1) , xπ (2 ) ,...xπ (m ) ) vaø ( d π ( y1 , y 2 ,..., y m ) = yπ −1 (1) , yπ −1 (2 ) ,... yπ −1 (m ) ) vôùi π–1 hoaùn vò ngöôïc cuûa π Phöông phaùp maõ hoaùn vò chính laø moät tröôøng hôïp ñaëc bieät cuûa phöông phaùp Hill. Vôùi moãi hoaùn vò π cuûa taäp hôïp {1, 2, ..., m} , ta xaùc ñònh ma traän kπ = (ki, j ) theo coâng thöùc sau: ⎧1, neáu i = π ( j ) ki, j = ⎨ ⎩0, trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi Ma traän kπ laø ma traän maø moãi doøng vaø moãi coät coù ñuùng moät phaàn töû mang giaù trò 1, caùc phaàn töû coøn laïi trong ma traän ñeàu baèng 0. Ma traän naøy coù theå thu ñöôïc baèng caùch hoaùn vò caùc haøng hay caùc coät cuûa ma traän ñôn vò Im neân kπ laø ma traän khaû nghòch. Roõ raøng, maõ hoùa baèng phöông phaùp Hill vôùi ma traän kπ hoaøn toaøn töông ñöông vôùi maõ hoùa baèng phöông phaùp maõ hoaùn vò vôùi hoaùn vò π. d. Maõ voøng Trong caùc heä tröôùc ñeàu cuøng moät caùch thöùc laø caùc phaàn töû keá tieáp nhau cuûa baûn roõ ñeàu ñöôïc maõ hoùa vôùi cuøng moät khoùa K. Nhö vaäy xaâu maõ y seõ coù daïng sau: y = y1y2... = eK(x1) eK(x2)... Caùc heä maõ loaïi naøy thöôøng ñöôïc goïi laø maõ khoái (block cipher). Coøn ñoái vôùi caùc heä maõ doøng. YÙ töôûng ôû ñaây laø sinh ra moät chuoãi khoùa z = z1z2..., vaø söû duïng noù ñeå maõ hoùa xaâu baûn roõ x = x1x2...theo qui taéc sau: y = y1 y 2 ... = e z1 ( x1 )e z2 ( x 2 )... I.3 Quy trình thaùm maõ: Cöù moãi phöông phaùp maõ hoaù ta laïi coù moät phöông phaùp thaùm maõ töông öùng nhöng nguyeân taéc chung ñeå vieäc thaùm maõ ñöôïc thaønh coâng thì yeâu caàu ngöôøi thaùm maõ phaûi bieát heä maõ naøo ñöôïc duøng hoaù. Ngoaøi ra ta coøn phaûi bieát ñöôïc baûn maõ vaø baûn roõ öùng. nhìn chung caùc heä maõ ñoái xöùng laø deã caøi ñaët vôùi toác ñoä thöïc thi nhanh. Tính an toaøn cuûa noù phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá : • Khoâng gian khoaù phaûi ñuû lôùn • vôùi caùc pheùp troän thích hôïp caùc heä maõ ñoái xöùng coù theå taïo ra ñöôïc moät heä maõ môùi coù tính an toaøn cao. • baûo maät cho vieäc truyeàn khoùa cuõng caàn ñöôïc xöû lyù moät caùch nghieâm tuùc. Vaø moät heä maõ hoaù döõ lieäu ra ñôøi (DES). DES ñöôïc xem nhö laø chuaån maõ hoùa döõ lieäu cho caùc öùng duïng töø ngaøy 15 thaùng 1 naêm 1977 do UÛy ban Quoác gia veà Tieâu chuaån cuûa Myõ xaùc nhaän vaø cöù 5 naêm moät laàn laïi coù chænh söûa, boå sung. DES laø moät heä maõ ñöôïc troän bôûi caùc pheùp theá vaø hoaùn vò. vôùi pheùp troän thích hôïp thì vieäc giaûi maõ noù laïi laø moät baøi toaùn khaù khoù. Ñoàng thôøi vieäc caøi ñaët heä maõ naøy cho nhöõng öùng duïng thöïc teá laïi khaù thuaän lôïi. Chính nhöõng lyù do ñoù noù ñöôïc öùng duïng roäng raõi cuûa DES trong suoát hôn 20 naêm qua, khoâng nhöõng taïi Myõ maø coøn laø haàu nhö treân khaép theá giôùi. Maëc duø theo coâng boá môùi nhaát (naêm 1998) thì moïi heä DES, vôùi nhöõng khaû naêng NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 9. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES cuûa maùy tính hieän nay, ñeàu coù theå beû khoùa trong hôn 2 giôø. Tuy nhieân DES cho ñeán nay vaãn laø moät moâ hình chuaån cho nhöõng öùng duïng baûo maät trong thöïc teá. II. HEÄ MAÕ CHUAÅN DES (Data Encryption Standard) II.1 Ñaëc taû DES Phöông phaùp DES maõ hoùa töø x coù 64 bit vôùi khoùa k coù 56 bit thaønh moät töø coù y 64 bit. Thuaät toaùn maõ hoùa bao goàm 3 giai ñoaïn: 1. Vôùi töø caàn maõ hoùa x coù ñoä daøi 64 bit, taïo ra töø x0 (cuõng coù ñoä daøi 64 bit) baèng caùch hoaùn vò caùc bit trong töø x theo moät hoaùn vò cho tröôùc IP (Initial Permutation). Bieåu dieãn x0 = IP(x) = L0R0, L0 goàm 32 bit beân traùi cuûa x0, R0 goàm 32 bit beân phaûi cuûa x0 L0 R0 x0 Hình.1 Bieåu dieãn daõy 64 bit x thaønh 2 thaønh phaàn L vaø R 2. Xaùc ñònh caùc caëp töø 32 bit Li, Ri vôùi 1≤ i ≤ 16theo quy taéc sau: Li = Ri-1 Ri = Li-1⊕ f (Ri-1, Ki) vôùi ⊕ bieåu dieãn pheùp toaùn XOR treân hai daõy bit, K1, K2, ..., K16 laø caùc daõy 48 bit phaùt sinh töø khoùa K cho tröôùc (Treân thöïc teá, moãi khoùa Ki ñöôïc phaùt sinh baèng caùch hoaùn vò caùc bit trong khoùa K cho tröôùc). Li-1 Ri-1 f Ki ⊕ Li Ri Hình.2 Quy trình phaùt sinh daõy 64 bit LiRi töø daõy 64 bit Li-1Ri-1vaø khoùa Ki 3. AÙp duïng hoaùn vò ngöôïc IP-1 ñoái vôùi daõy bit R16L16, thu ñöôïc töø y goàm 64 bit. Nhö vaäy, y = IP-1 (R16L16) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 10. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Haøm f ñöôïc söû duïng ôû böôùc 2 laø A J E E(A) + B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 S1 S2 S3 S4 S5 S6 S7 S8 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 P f(A,J) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 11. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Haøm f coù goàm 2 tham soá: Tham soá thöù nhaát A laø moät daõy 32 bit, tham soá thöù hai J laø moät daõy 48 bit. Keát quaû cuûa haøm f laø moät daõy 32 bit. Caùc böôùc xöû lyù cuûa haøm f(A, J)nhö sau: • Tham soá thöù nhaát A (32 bit) ñöôïc môû roäng thaønh daõy 48 bit baèng haøm môû roäng E. Keát quaû cuûa haøm E(A) laø moät daõy 48 bit ñöôïc phaùt sinh töø A baèng caùch hoaùn vò theo moät thöù töï nhaát ñònh 32 bit cuûa A, trong ñoù coù 16 bit cuûa A ñöôïc laäp laïi 2 laàn trong E(A). • Thöïc hieän pheùp toaùn XOR cho 2 daõy 48 bit E(A) vaø J, ta thu ñöôïc moät daõy 48 bit B. Bieåu dieãn B thaønh töøng nhoùm 6 bit nhö sau:B = B1B2B3B4B5B6B7B8 • Söû duïng 8 ma traän S1, S2,..., S8, moãi ma traän Si coù kích thöôùc 4×16 vaø moãi doøng cuûa ma traän nhaän ñuû 16 giaù trò töø 0 ñeán 15. Xeùt daõy goàm 6 bit Bj = b1b2b3b4b5b6, Sj(Bj) ñöôïc xaùc ñònh baèng giaù trò cuûa phaàn töû taïi doøng r coät c cuûa Sj, trong ñoù, chæ soá doøng r coù bieåu dieãn nhò phaân laø b1b6, chæ soá coät c coù bieåu dieãn nhò phaân laø b2b3b4b5. Baèng caùch naøy, ta xaùc ñònh ñöôïc caùc daõy 4 bit Cj = Sj(Bj), 1 ≤ j ≤ 8. • Taäp hôïp caùc daõy 4 bit Cj laïi. ta coù ñöôïc daõy 32 bit C = C1C2C3C4C5C6C7C8. Daõy 32 bit thu ñöôïc baèng caùch hoaùn vò C theo moät quy luaät P nhaát ñònh chính laø keát quaû cuûa haøm F(A, J) caùc haøm ñöôïc söû duïng trong DES. Hoaùn vò khôûi taïo IP seõ nhö sau: IP 58 50 42 34 26 18 10 2 60 52 44 36 28 20 12 4 62 54 46 38 30 22 14 6 64 56 48 40 32 24 16 8 57 49 41 33 25 17 9 1 59 51 43 35 27 19 11 3 61 53 45 37 29 21 13 5 63 55 47 39 31 23 15 7 Ñieàu naøy coù nghóa laø bit thöù 58 cuûa x laø bit ñaàu tieân cuûa IP(x); bit thöù 50 cuûa x laø bit thöù hai cuûa IP(x) v.v. Hoaùn vò ngöôïc IP-1 seõ laø: IP-1 40 8 48 16 56 24 64 32 39 7 47 15 55 23 63 31 38 6 46 14 54 22 62 30 37 5 45 13 53 21 61 29 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 12. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 36 4 44 12 52 20 60 28 35 3 43 11 51 19 59 27 34 2 42 10 50 18 58 26 33 1 41 9 49 17 57 25 Haøm môû roäng E ñöôïc ñaëc taû theo baûng sau: E – baûng choïn bit 32 1 2 3 4 5 4 5 6 7 8 9 8 9 10 11 12 13 12 13 14 15 16 17 16 17 18 19 20 21 20 21 22 23 24 25 24 25 26 27 28 29 28 29 30 31 32 1 Taùm S-hoäp vaø hoaùn vò P seõ ñöôïc bieåu dieãn nhö sau: S1 14 4 13 1 2 15 11 8 3 10 6 12 5 9 0 7 0 15 7 4 14 2 13 1 10 6 12 11 9 5 3 8 4 1 14 8 13 6 2 11 15 12 9 7 3 10 5 0 15 12 8 2 4 9 1 7 5 11 3 14 10 0 6 13 S2 15 1 8 14 6 11 3 4 9 7 2 13 12 0 5 10 3 13 4 7 15 2 8 14 12 0 1 10 6 9 11 5 0 14 7 11 10 4 13 1 5 8 12 6 9 3 2 15 13 8 10 1 3 15 4 2 11 6 7 12 0 5 14 9 S3 10 0 9 14 6 3 15 5 1 13 12 7 11 4 2 8 13 7 0 9 3 4 6 10 2 8 5 14 12 11 15 1 13 6 4 9 8 15 3 0 11 1 2 12 5 10 14 7 1 10 13 0 6 9 8 7 4 15 14 3 11 5 2 12 S4 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 13. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 7 13 14 3 0 6 9 10 1 2 8 5 11 12 4 15 13 8 11 5 6 15 0 3 4 7 2 12 1 10 14 9 10 6 9 0 12 11 7 13 15 1 3 14 5 2 8 4 3 15 0 6 10 1 13 8 9 4 5 11 12 7 2 14 S5 2 12 4 1 7 10 11 6 8 5 3 15 13 0 14 9 14 11 2 12 4 7 13 1 5 0 15 10 3 9 8 6 4 2 1 11 10 13 7 8 15 9 12 5 6 3 0 14 11 8 12 7 0 14 2 13 6 15 0 9 10 4 5 3 S6 12 1 10 15 9 2 6 8 0 13 3 4 14 7 5 11 10 15 4 2 7 12 9 5 6 1 13 14 0 11 3 8 9 14 15 5 2 8 12 3 7 0 4 10 1 13 11 6 4 3 2 12 9 5 15 10 11 14 1 7 6 0 8 13 S7 4 11 2 14 15 0 8 13 3 12 9 7 5 10 6 1 13 0 11 7 4 9 1 10 14 3 5 12 2 15 8 6 1 4 11 13 12 3 7 14 10 15 6 8 0 5 9 2 6 11 13 8 1 4 10 7 9 5 0 15 14 2 3 12 S8 13 2 8 4 6 15 11 1 10 9 3 14 5 0 12 7 1 15 13 8 10 3 7 4 12 5 6 11 0 14 9 2 7 11 4 1 9 12 14 2 0 6 10 13 15 3 5 8 2 1 14 7 4 10 8 13 15 12 9 0 3 5 6 11 P 16 7 20 21 29 12 28 17 1 15 23 26 5 18 31 10 2 8 24 14 32 27 3 9 19 13 30 6 22 11 4 25 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 14. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES K laø xaâu coù ñoä daøi 64 bit, trong ñoù coù 56 bit duøng laøm khoùa vaø 8 bit duøng ñeå kieåm tra söï baèng nhau (ñeå phaùt hieän loãi). Caùc bit ôû caùc vò trí 8, 16, ..., 64 ñöôïc xaùc ñònh, sao cho moãi byte chöùa soá leû caùc soá 1. Vì vaäy, töøng loãi coù theå ñöôïc phaùt hieän trong moãi 8 bit. Caùc bit kieåm tra söï baèng nhau laø ñöôïc boû qua khi tính lòch khoùa. 1. Cho khoùa 64 bit K, loaïi boû caùc bit kieåm tra vaø hoaùn vò caùc bit coøn laïi cuûa K töông öùng vôùi hoaùn vò (coá ñònh) PC-1. Ta vieát PC-1(K) = C0D0, vôùi C0 bao goàm 28 bit ñaàu tieân cuûa PC-1(K) vaø D0 laø 28 bit coøn laïi. 2. Vôùi i naèm trong khoaûng töø 1 ñeán 16, ta tính Ci = LSi(Ci-1) Di = LSi(Di-1) vaø Ki = PC-2(CiDi), LSi bieåu dieãn pheùp chuyeån chu trình (cyclic shift) sang traùi hoaëc cuûa moät hoaëc cuûa hai vò trí tuøy thuoäc vaøo trò cuûa i; ñaåy moät vò trí neáu i = 1, 2, 9 hoaëc 16 vaø ñaåy 2 vò trí trong nhöõng tröôøng hôïp coøn laïi. PC-2 laø moät hoaùn vò coá ñònh khaùc. Vieäc tính lòch khoùa ñöôïc minh hoïa nhö hình veõ sau: K PC-1 C0 D0 LS1 LS1 C1 D1 PC-2 K1 LS2 LS2 ... LS16 LS16 C16 D16 PC-2 K16 Caùc hoaùn vò PC-1 vaø PC-2 ñöôïc söû duïng trong vieäc tính lòch khoùa laø nhö sau: PC-1 57 49 41 33 25 17 9 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 15. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 1 58 50 42 34 26 18 10 2 59 51 43 35 27 19 11 34 60 52 44 36 63 55 7 39 31 23 15 7 62 54 46 38 30 22 14 6 61 53 45 37 29 21 13 5 28 20 12 4 PC-2 14 17 11 24 1 5 3 28 15 6 21 10 23 19 12 4 26 8 16 7 27 20 13 2 41 50 31 37 47 55 30 40 51 45 33 48 44 49 39 56 34 53 46 42 50 36 29 32 Baây giôø ta seõ hieån thò keát quaû vieäc tính lòch khoùa. Nhö ñaõ nhaän xeùt ôû treân, moãi voøng söû duïng khoùa 48 bit töông öùng vôùi 48 bit trong K. Caùc thaønh phaàn trong caùc baûng sau seõ chæ ra caùc bit trong K ñöôïc söû duïng trong caùc voøng khaùc nhau. I.2 LAÄP MAÕ DES Ñaây laø ví duï veà vieäc laäp maõ söû duïng DES. Giaû söû ta maõ hoùa baûn roõ sau trong daïng thaäp luïc phaân (Hexadecimal) 0123456789ABCDEF söû duïng khoùa thaäp luïc phaân 133457799BBCDFF1 Khoùa trong daïng nhò phaân khoâng coù caùc bit kieåm tra seõ laø: 00010010011010010101101111001001101101111011011111111000. Aùp duïng IP, ta nhaän ñöôïc L0 vaø R0 (trong daïng nhò phaân) : L0 = 11001100000000001100110011111111 L1 = R0 = 11110000101010101111000010101010 16 voøng laäp maõ ñöôïc theå hieän nhö sau: E(R0) = 011110100001010101010101011110100001010101010101 K1 = 000110110000001011101111111111000111000001110010 E(R0) ⊕ K1 = 011000010001011110111010100001100110010100100111 Output S-hoäp = 01011100100000101011010110010111 f(R0,K1) = 00100011010010101010100110111011 L2 = R1 = 11101111010010100110010101000100 E(R1) = 011101011110101001010100001100001010101000001001 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 16. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES K2 = 011110011010111011011001110110111100100111100101 E(R1) ⊕ K2 = 000011000100010010001101111010110110001111101100 Output S-hoäp = 11111000110100000011101010101110 f(R1, K2) = 00111100101010111000011110100011 L3 = R2 = 11001100000000010111011100001001 E(R2) = 111001011000000000000010101110101110100001010011 K3 = 010101011111110010001010010000101100111110011001 E(R2) ⊕ K3 = 101100000111110010001000111110000010011111001010 S-box output = 00100111000100001110000101101111 f(R2, K3) = 01001101000101100110111010110000 L4 = R3 = 10100010010111000000101111110100 E(R3) = 010100000100001011111000000001010111111110101001 K4 = 011100101010110111010110110110110011010100011101 E(R3) ⊕ K4 = 001000101110111100101110110111100100101010110100 S-box output = 00100001111011011001111100111010 f(R3, K4) = 10111011001000110111011101001100 L5 = R4 = 011101110 E(R4) = 101110101110100100000100000000000000001000001010 K5 = 011111001110110000000111111010110101001110101000 E(R4) ⊕ K5 = 110001100000010100000011111010110101000110100010 Xuaát S-hoäp = 01010000110010000011000111101011 f(R4, K5) = 00101000000100111010110111000011 L6 = R5 = 10001010010011111010011000110111 E(R5) = 110001010100001001011111110100001100000110101111 K6 = 011000111010010100111110010100000111101100101111 E(R5) ⊕ K6 = 101001101110011101100001100000001011101010000000 S-box output = 01000001111100110100110000111101 f(R5, K6) = 10011110010001011100110100101100 L7 = R6 = 11101001011001111100110101101001 E(R6) = 111101010010101100001111111001011010101101010011 K7 = 111011001000010010110111111101100001100010111100 E(R6) ⊕ K7 = 000110011010111110111000000100111011001111101111 S-box output = 00010000011101010100000010101101 f(R6, K7) = 10001100000001010001110000100111 L8 = R7 = 00000110010010101011101000010000 E(R7) = 000000001100001001010101010111110100000010100000 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 17. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES K8 = 111101111000101000111010110000010011101111111011 E(R7) ⊕ K8 = 111101110100100001101111100111100111101101011011 S-box output = 01101100000110000111110010101110 f(R7, K8) = 00111100000011101000011011111001 L9 = R8 = 11010101011010010100101110010000 E(R8) = 011010101010101101010010101001010111110010100001 K9 = 111000001101101111101011111011011110011110000001 E(R8) ⊕ K9 = 100010100111000010111001010010001001101100100000 S-box output = 00010001000011000101011101110111 f(R8, K9) = 00100010001101100111110001101010 L10 = R9 = 00100100011111001100011001111010 E(R9) = 000100001000001111111001011000001100001111110100 K10 = 101100011111001101000111101110100100011001001111 E(R9) ⊕ K10 = 101000010111000010111110110110101000010110111011 S-box output = 11011010000001000101001001110101 f(R9, K10) = 01100010101111001001110000100010 L11 = R10 = 10110111110101011101011110110010 E(R10) = 010110101111111010101011111010101111110110100101 K11 = 001000010101111111010011110111101101001110000110 E(R10) ⊕ K11 = 011110111010000101111000001101000010111000100011 S-box output = 01110011000001011101000100000001 f(R10, K11) = 11100001000001001111101000000010 L12 = R11 = 11000101011110000011110001111000 E(R11) 011000001010101111110000000111111000001111110001 K12 011101010111000111110101100101000110011111101001 E(R11) ⊕ K12 000101011101101000000101100010111110010000011000 S-box output 01111011100010110010011000110101 f(R11, K12) 11000010011010001100111111101010 L13 = R12 01110101101111010001100001011000 E(R12) = 001110101011110111111010100011110000001011110000 K13 = 100101111100010111010001111110101011101001000001 E(R12)⊕ K13 = 101011010111100000101011011101011011100010110001 S-box output = 10011010110100011000101101001111 f(R12, K13) = 11011101101110110010100100100010 L14 = R13 = 00011000110000110001010101011010 E(R13) = 000011110001011000000110100010101010101011110100 K14 = 010111110100001110110111111100101110011100111010 E(R13)⊕ K14 = 010100000101010110110001011110000100110111001110 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 18. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES S-box output = 01100100011110011001101011110001 f(R13, K14) = 10110111001100011000111001010101 L15 = R14 = 11000010100011001001011000001101 E(R14) = 111000000101010001011001010010101100000001011011 K15 = 101111111001000110001101001111010011111100001010 E(R14)⊕ K15 = 010111111100010111010100011101111111111101010001 S-box output = 10110010111010001000110100111100 f(R14, K15) = 01011011100000010010011101101110 L16 = R15 = 01000011010000100011001000110100 E(R15) = 001000000110101000000100000110100100000110101000 K16 = 110010110011110110001011000011100001011111110101 E(R15)⊕ K16 = 111010110101011110001111000101000101011001011101 S-box output = 10100111100000110010010000101001 f(R15, K16) = 11001000110000000100111110011000 R16 = 00001010010011001101100110010101 Cuoái cuøng, aùp duïng IP-1 cho R16L16 ta nhaän ñöôïc baûn maõ trong daïng thaäp luïc phaân nhö sau: 85E813540F0AB405 I. 3 THAÙM MAÕ DES Moät phöông phaùp raát noåi tieáng trong thaùm maõ DES laø “thaùm maõ vi sai“ (differential cryptanalysic) do Biham vaø Shamir ñeà xuaát. Ñoù laø phöông phaùp thaùm vôùi baûn roõ ñöôïc choïn. Noù khoâng ñöôïc söû duïng trong thöïc teá ñeå thaùm maõ DES 16 voøng, maø chæ ñöôïc söû duïng ñeå thaùm caùc heä DES coù ít voøng hôn. Baây giôø ta seõ moâ taû nhöõng yù töôûng cô baûn cuûa kyõ thuaät naøy. Ñeå ñaït muïc ñích thaùm maõ, ta coù theå boû qua hoaùn vò khôûi taïo IP vaø hoaùn vò ñaûo cuûa noù (bôûi vì ñieàu ñoù khoâng caàn thieát cho vieäc thaùm maõ). Nhö ñaõ nhaän xeùt ôû treân, ta xeùt caùc heä DES n voøng, vôùi n ≤ 16. Trong caøi ñaët ta coù theå coi L0R0 laø baûn roõ vaø LnRn nhö laø baûn maõ. Thaùm maõ vi sai ñoøi hoûi phaûi so saùnh x-or (exclusive-or) cuûa hai baûn roõ vôùi x-or cuûa hai baûn maõ töông öùng. Noùi chung, ta seõ quan saùt hai baûn roõ L0R0 vaø L0*R0* vôùi trò x-or ñöôïc ñaëc taû L0’R0’ = L0R0 ⊕ L0*R0*. Trong nhöõng thaûo luaän sau ta seõ söû duïng kyù hieäu (‘) ñeå chæ x-or cuûa hai xaâu bit. Ñònh nghóa 3.1: Cho Sj laø moät S-hoäp (1 ≤ j ≤ 8). Xeùt moät caëp xaâu 6-bit laø (Bj,Bj* ). Ta noùi raèng, xaâu nhaäp x-or (cuûa Sj) laø Bj ⊕ Bj* vaø xaâu xuaát x-or (cuûa Sj) laø Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj*). Chuù yù laø xaâu nhaäp x-or laø xaâu bit coù ñoä daøi 6, coøn xaâu xuaát x-or coù ñoä daøi 4. Ñònh nghóa 3.2: Vôùi baát kyø Bj ’ ∈ (Z2) 6, ta ñònh nghóa taäp Δ(Bj’) goàm caùc caëp (Bj,Bj*) coù x-or nhaäp laø Bj’. Deã daøng thaáy raèng, baát kyø taäp Δ(Bj’) naøo cuõng coù 26 = 64 caëp, vaø do ñoù NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 19. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Δ(Bj’) = {(Bj, Bj ⊕ Bj’) : Bj ∈ (Z2) 6 } Vôùi moãi caëp trong Δ(Bj’), ta coù theå tính xaâu x-or xuaát cuûa Sj vaø laäp ñöôïc phaân boá keát quaû. Coù 64 xaâu xuaát x-or, ñöôïc phaân boá trong 24 = 16 giaù trò coù theå coù. Tính khoâng ñoàng ñeàu cuûa caùc phaân boá ñoù laø cô sôû ñeå maõ thaùm. Ví duï 3.1: Giaû söû ta xeùt S1 laø S-hoäp ñaàu tieân vaø xaâu nhaäp x-or laø 110100. Khi ñoù Δ(110100) = {(000000, 110100), (000001, 110101), ..., (111111, 001011)} Vôùi moãi caëp trong taäp Δ(110100), ta tính xaâu xuaát x-or cuûa S1. Chaúng haïn, S1(000000) = E16 = 1110, S1(110100) = 1001, nhö vaäy xaâu xuaát x-or cho caëp (000000,110100) laø 0111. Neáu thöïc hieän ñieàu ñoù cho 64 caëp trong Δ(110100) thì ta nhaän ñöôïc phaân boá cuûa caùc xaâu x-or xuaát sau: 000 000 001 001 010 010 011 011 100 100 101 101 110 110 111 111 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 8 16 6 2 0 0 12 6 0 0 0 0 8 0 6 Trong ví duï 3.1, chæ coù 8 trong soá 16 xaâu x-or xuaát coù theå coù xuaát hieän thaät söï. Ví duï cuï theå naøy ñaõ chæ ra söï phaân boá raát khoâng ñeàu cuûa caùc xaâu x-or xuaát. Noùi chung, neáu ta coá ñònh S-hoäp Sj vaø xaâu nhaäp x-or Bj’, thì trung bình coù khoaûng 75 - 80% caùc xaâu x-or xuaát coù theå coù xuaát hieän thöïc söï. Ñeå moâ taû caùc phaân boâ ñoù ta ñöa ra ñònh nghóa sau. Ñònh nghóa 3.3: Vôùi 1 ≤ j ≤ 8 vaø vôùi caùc xaâu bit Bj’ ñoä daøi 6 vaø Cj’ ñoä daøi 4, ta ñònh nghóa: INj(Bj’,Cj’) = {Bj ∈ (Z2)6 : Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj ⊕ Bj’) = Cj’} vaø Nj(Bj’, Cj’) = ⎮INj(Bj’, Cj’)⎮ Baûng sau seõ cho caùc xaâu nhaäp coù theå coù vôùi xaâu x-or nhaäp 110100 Xaâu xuaát x-or Caùc xaâu nhaäp coù theå coù 0000 0001 000011, 001111, 011110, 011111 101010, 101011, 110111, 111011 000100, 000101, 001110, 010001 0010 010010, 010100, 011010, 011011 100000, 100101, 010110, 101110 101111, 110000, 110001, 111010 0011 000001, 000010, 010101, 100001 110101, 110110 0100 010011, 100111 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 20. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 0101 0110 000000, 001000, 001101, 010111 0111 011000, 011101, 100011, 101001 101100, 110100, 111001, 111100 1000 001001, 001100, 011001, 101101 111000, 111101 1001 1010 1011 1100 1101 000110, 010000, 010110, 011100 110010, 100100, 101000, 110010 1110 1111 000111, 001010, 001011, 110011 111110, 111111 Nj(Bj’, Cj’) tính soá caùc caëp vôùi xaâu nhaäp x-or baèng Bj’ coù xaâu xuaát x-or baèng Cj’ vôùi S-hoäp Sj. Caùc caëp ñoù coù caùc xaâu nhaäp x-or ñöôïc ñaëc taû vaø ñöa ra caùch tính caùc xaâu xuaát x-or coù theå nhaän ñöôïc töø taäp INj(Bj’, Cj’). Ñeå yù raèng, taäp naøy coù theå phaân thaønh Nj(Bj’, Cj’) /2 caëp, moãi caëp coù xaâu x-or nhaäp baèng Bj’. Phaân boá trong ví duï 3.1 chöùa caùc trò N1(110100, C1’), C1’∈ (Z2)4. Trong baûng treân chöùa caùc taäp IN(110100, C1’). Vôùi moãi taùm S-hoäp, coù 64 xaâu nhaäp x-or coù theå coù. Nhö vaäy, coù 512 phaân boá coù theå tính ñöôïc. Nhaéc laïi laø, xaâu nhaäp cho S-hoäp ôû voøng thöù i laø B= E⊕ J, vôùi E = E(Ri-1) laø môû roäng cuûa Ri-1 vaø J = Ki goàm caùc bit khoùa cuûa voøng i. Baây giôø xaâu nhaäp x-or (cho taát caû taùm S-hoäp) coù theå tính ñöôïc nhö sau: B ⊕ B* = (E ⊕ J) ⊕ (E* ⊕ J) = E ⊕ E* Ñieàu naøy raát quan troïng ñeå thaáy raèng, xaâu nhaäp x-or khoâng phuï thuoäc vaøo caùc bit khoùa J. (Do ñoù, xaâu xuaát x-or cuõng khoâng phuï thuoäc vaøo caùc bit khoùa.) Ta seõ vieát moãi B, E vaø J nhö laø noái cuûa taùm xaâu 6-bit: B = B1B2B3B4B5B6B7B8 E = E1E2E3E4E5E6E7E8 J = J1J2J3J4J5J6J7J8 vaø ta cuõng seõ vieát B vaø E* nhö vaäy. Baây giôø giaû söû laø ta ñaõ bieát caùc trò Ej vaø Ej* vôùi moät j * naøo ñoù, 1 ≤ j ≤ 8, vaø trò cuûa xaâu xuaát x-or cho Sj, Cj’ = Sj(Bj) ⊕ Sj(Bj* ). Khi ñoù seõ laø: Ej ⊕ Jj ∈ INj(Ej’, Cj’), * vôùi Ej’ = Ej ⊕ Ej . Ñònh nghóa 3.4: Giaû söû Ej vaø Ej* laø caùc xaâu bit ñoä daøi 6, vaø Cj’ laø xaâu bit ñoä daøi 4. Ta ñònh nghóa: testj(Ej, Ej*, Cj’) = { Bj ⊕ Ej : Bj ∈ INj(Ej’, Cj’) }, vôùi Ej’ = Ej ⊕ Ej*. NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 21. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Ñònh lyù 3.1: Giaû söû Ej vaø Ej* laø hai xaâu nhaäp cho S-hoäp Sj, vaø xaâu xuaát x-or cho Sj laø Cj’. Kyù hieäu Ej’ = Ej ⊕ Ej* . Khi ñoù caùc bit khoùa Jj coù trong taäp testj(Ej, Ej*, Cj’). Ñeå yù, ñoù chính laø caùc xaâu bit Nj(Ej’, Cj’) ñoä daøi 6 trong taäp testj(Ej, Ej*, Cj’); giaù trò chính xaùc cuûa Jj phaûi laø moät trong soá ñoù. Ví duï 3.2: Giaû söû E1 = 000001, E1*= 110101 vaø C1’= 1101. Do ñoù N1(110101,1101) = 8, ñuùng baèng 8 xaâu bit trong taäp test1(000001, 110101, 1101). Töø baûng treân ta thaáy raèng IN1(110100, 1101) = {000110, 010000, 010110, 011100, 100010, 100100, 101000, 110010} Cho neân test1(000001, 110101,1101) = {000111, 010001, 010111, 011101, 100011, 100101, 101001, 110011} Neáu ta coù moät boä ba thöù hai nhö theá E1, E1*, C1’, khi ñoù ta seõ nhaän ñöôïc taäp thöù hai test1 cuûa caùc trò cho caùc bit khoùa trong J1. Trò ñuùng cuûa J1 caàn phaûi naèm trong giao cuûa caùc S-hoäp. Neáu ta coù moät vaøi boä ba nhö vaäy, khi ñoù ta coù theå mau choùng tìm ñöôïc caùc bit khoùa trong J1. Moät caùch roõ raøng hôn ñeå thöïc hieän ñieàu ñoù laø laäp moät baûng cuûa 64 boä ñeám bieåu dieãn cho 64 khaû naêng cuûa cuûa 6 khoùa bit trong J1. Boä ñeám seõ taêng moãi laàn, töông öùng vôùi söï xuaát hieän cuûa caùc bit khoùa trong taäp test1 cho moät boä ba cuï theå. Cho t boä ba, ta hy voïng tìm ñöôïc duy nhaát moät boä ñeám coù trò t; trò ñoù seõ töông öùng vôùi trò ñuùng cuûa caùc bit khoùa trong J1. I.3.1. Thaùm maõ heä DES - 3 voøng Baây giôø ta seõ xeùt yù töôûng vöøa trình baøy cho vieäc thaùm maõ heä DES - ba voøng. Ta seõ baét ñaàu vôùi caëp baûn roõ vaø caùc baûn maõ töông öùng: L0R0, L0*R0*, L3R3 vaø L3*R3*. Ta coù theå bieåu dieãn R3 nhö sau: R3 = L2 ⊕ f(R2, K3) = R1 ⊕ f(R2, K3) = L0 ⊕ f(R0, K1) ⊕ f(R2, K3) R3* coù theå bieåu dieãn moät caùch töông töï , do vaäy: R3’ = L0’ ⊕ f(R0, K1) ⊕ f(R0*, K1) ⊕ f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3) Baây giôø, giaû söû ta ñaõ choïn ñöôïc caùc baûn roõ sao cho R0 = R0*, chaúng haïn: R0’ = 00...0 Khi ñoù f(R0, K1) = f(R0*, K1), vaø do ñoù: R3’ = L0’⊕ f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3) ÔÛ ñieåm naøy R3’ laø ñöôïc bieát khi noù coù theå tính ñöôïc töø hai baûn maõ, vaø L0’ laø bieát ñöôïc khi noù coù theå tính ñöôïc töø hai baûn roõ. Nghóa laø ta coù theå tính ñöôïc f(R2,K3)⊕f(R2*,K3) töø phöông trình: f(R2, K3) ⊕ f(R2*, K3) = R3’ ⊕ L0’ Baây giôø f(R2, K3) = P(C) vaø f(R2*, K3) = P(C*), vôùi C vaø C* töông öùng laø kyù hieäu cuûa hai xaâu xuaát cuûa taùm S-hoäp (nhaéc laïi, P laø coá ñònh, laø hoaùn vò ñöôïc bieát coâng khai). Neân: NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 22. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES P(C) ⊕ P(C*) = R3’ ⊕ L0’ vaø keát quaû laø: C’ = C ⊕ C* = P-1(R3’ ⊕ L0’) (1) Ñoù laø xaâu xuaát x-or cho taùm S-hoäp trong voøng ba. Baây giôø, R2 = L3 vaø R2* = L3* laø ñaõ bieát (chuùng laø moät phaàn cuûa caùc baûn maõ). Töø ñaây ta coù theå tính: E = E(L3) (2) vaø E* = E(L3*) (3) söû duïng haøm môû roäng E ñöôïc bieát coâng khai. Chuùng laø nhöõng xaâu nhaäp cho caùc S-hoäp cho voøng ba. Nhö vaäy giôø ta ñaõ bieát E, E*, vaø C’ cho voøng ba vaø ta coù theå tieáp tuïc xaây döïng caùc taäp test1, ..., test8 cuûa caùc trò coù theå coù cho caùc bit khoùa trong J1, ..., J8. Giaûi thuaät vöøa xeùt coù theå bieåu dieãn bôûi caùc maõ sau: Input: L0R0, L0*R0*, L3R3 vaø L3*R3*, vôùi R0 = R0* 1. Tính C’ = P-1(R3’ ⊕ L0’) 2. Tính E = E(L3) vaø E* = E(L*) 3. for j = 1 to 8 do compute testj(Ej, Ej*, Cj’) Vieäc maõ thaùm seõ söû duïng moät soá boä ba E, E*, C’ nhö vaäy. Ta seõ laäp taùm baûng caùc boä ñeám vaø do ñoù xaùc ñònh ñöôïc 48 bit trong K3, laø khoùa cho voøng ba. 56 bit trong khoùa khi ñoù coù theå tìm ñöôïc hoaøn toaøn töø 28 = 256 khaû naêng cho 8 bit khoùa. Baây giôø ta seõ minh hoïa ñieàu ñoù qua ví duï sau. Ví duï 3.3 Giaû söû ta coù ba caëp baûn roõ vaø baûn maõ, vôùi caùc baûn maõ cuøng coù caùc xaâu x-or ñöôïc maõ hoùa bôûi cuøng moät khoùa. Ñeå ngaén goïn ta söû duïng heä thaäp luïc phaân: Baûn roõ Baûn maõ 748502CD38451097 03C70306D8A09F10 3874756438451097 78560A0960E6D4CB 486911026ACDFF31 45FA285BE5ADC730 375BD31F6ACDFF31 134F7915AC253457 357418DA013FEC86 D8A31B2F28BBC5CF 12549847013FEC86 0F317AC2B23CB944 Töø caëp ñaàu tieân ta tính caùc xaâu nhaäp cuûa S-hoäp (cho voøng 3) töø caùc phöông trình (2) vaø (3). Chuùng laø: E = 000000000111111000001110100000000110100000001100 E* = 101111110000001010101100000001010100000001010010 Xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp ñöôïc tính baèng phöông trình (1) seõ laø: C’ = 10010110010111010101101101100111 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 23. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Töø caëp thöù hai, ta tính ñöôïc caùc xaâu nhaäp cho S-hoäp laø: E = 101000001011111111110100000101010000001011110110 E* = 100010100110101001011110101111110010100010101001 vaø xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp laø: C’ = 10011100100111000001111101010110 Töø caëp thöù ba, caùc xaâu nhaäp cho S-hoäp seõ laø: E = 111011110001010100000110100011110110100101011111 E* = 000001011110100110100010101111110101011000000100 vaø xaâu xuaát x-or cuûa S-hoäp laø: C’ = 11010101011101011101101100101011 Tieáp theo, ta laäp baûng caùc trò trong taùm maûng boä ñeám cho moãi caëp. Ta seõ minh hoïa thuû tuïc vôùi caùc maûng ñeám cho J1 töø caëp ñaàu tieân. Trong caëp naøy, ta coù E1’= 101111 vaø C1’ = 1001. Taäp: IN1(101111, 1001) = {000000, 000111, 101000, 101111} Do E1 = 000000 ta coù: J1 ∈ test1(000000, 101111, 1001) = {000000, 000111, 101000, 101111} Do ñoù ta taêng caùc trò 0, 7, 40 vaø 47 trong caùc maûng ñeám cho J1. Cuoái cuøng ta seõ trình baøy caùc baûng. Neáu ta xem caùc xaâu bit ñoä daøi 6 nhö laø bieåu dieãn cuûa caùc soá nguyeân trong khoaûng 0-63, thì 64 trò seõ töông öùng vôùi 0, 1, ..., 63. Caùc maûng ñeám seõ laø nhö sau: J1 1 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 J2 0 0 0 1 0 3 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 1 0 2 0 0 0 J3 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 J4 3 1 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 24. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 1 1 1 0 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1 J5 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 2 0 J6 1 0 0 1 1 0 0 3 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 J7 0 0 2 1 0 1 0 3 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 2 0 0 0 2 0 0 0 0 1 2 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 J8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 0 3 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Trong moãi taùm maûng ñeám, coù duy nhaát moät boä ñeám coù trò laø 3. Vò trí cuûa caùc boä ñeám ñoù xaùc ñònh caùc bit khoùa trong J1, ..., J8. Caùc vò trí ñoù laø: 47, 5, 19, 0, 24, 7, 7, 49. Chuyeån caùc soá nguyeân ñoù sang daïng nhò phaân, ta nhaän ñöôïc J1, ..., J8: J1 = 101111 J2 = 000101 J3 = 010011 J4 = 000000 J5 = 011000 J6 = 000111 J7 = 000111 J8 = 110001 Baây giôø ta coù theå taïo ra 48 bit khoùa, baèng caùch quan saùt lòch khoùa cho voøng ba. Suy ra laø K coù daïng: 0001101 0110001 01?01?0 1?00100 0101001 0000??0 111?11? ?100011 vôùi caùc bit kieåm tra ñaõ ñöôïc loaïi boû vaø “?” kyù hieäu bit khoùa chöa bieát. Khoùa ñaày ñuû (trong daïng thaäp luïc phaân, goàm caû bit kieåm tra) seõ laø: NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 25. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES 1A624C89520DEC46 II.3.2. Thaùm maõ heä DES 6-voøng Baây giôø ta seõ moâ taû vieäc môû roäng yù töôûng treân cho vieäc thaùm maõ treân heä DES 6-voøng. YÙ töoûng ôû ñaây laø löïa choïn moät caùch caån thaän caëp baûn roõ vôùi xaâu x-or ñaëc thuø vaø sau ñoù xaùc ñònh caùc xaùc suaát cuûa caùc daõy ñaëc thuø cuûa caùc xaâu x-or qua caùc voøng laäp maõ. Baây giôø ta caàn ñònh nghóa moät khaùi nieäm quan troïng sau. Ñònh nghóa 3.5: Cho n ≥ 1 laø soá nguyeân. Ñaëc tröng cuûa voøng thöù n laø moät danh saùch caùc daïng L0’, R0’, L1’, R1’, p1, ..., Ln’, Rn’, pn thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: 1. Li’ = Ri-1’ vôùi 1 ≤ i ≤ n 2. Cho 1 ≤ i ≤ n vaø Li-1, Ri-1 vaø L*i-1, R*i-1 laø ñaõ ñöôïc choïn sao cho Li-1 ⊕ L*i-1 = L’i-1 vaø Ri-1 ⊕ R*i-1 = R’i-1. Giaû söû Li, Ri vaø Li* , Ri* laø tính ñöôïc nhôø vieäc aùp duïng moät voøng laäp maõ DES. Khi ñoù xaùc suaát ñeå Li ⊕ L*i = Li’ vaø Ri ⊕ R*i = Ri’ chính xaùc baèng pi. (Chuù yù laø, xaùc suaát naøy ñöôïc tính treân taát caû caùc boä coù theå coù cuûa J = J1...J8) . Xaùc suaát ñaëc tröng ñöôïc ñònh nghóa baèng tích p = p1 × ...× pn. Nhaän xeùt: Giaû söû ta choïn L0, R0 vaø L0*, R0* sao cho L0 ⊕ L0* = L0’ vaø R0 ⊕ R0*= R0’ vaø ta aùp duïng n voøng laäp maõ cuûa DES, nhaän ñöôïc L1. ..., Ln vaø R1, ..., Rn. Khi ñoù ta khoâng theå ñoøi hoûi xaùc suaát ñeå Li ⊕ Li* = Li’ vaø Ri ⊕ Ri* = Ri’ cho taát caû i ( 1 ≤ i ≤ n) laø p1 × ...× pn. Bôûi vì caùc boä -48 trong lòch khoùa K1, ..., Kn khoâng phaûi laø ñoäc laäp laãn nhau. (Neáu n boä-48 naøy ñuôïc choïn ñoäc laäp moät caùch ngaãu nhieân, thì ñieàu xaùc nhaän laø ñuùng). Nhöng ta seõ coi raèng p1 × ... × pn chính xaùc laø xaùc xuaát ñoù. Ta coøn caàn xaùc nhaän laø, caùc xaùc suaát pi trong ñaëc tröng laø caùc caëp baûn roõ ñöôïc xaùc ñònh tuøy yù (nhöng coá ñònh) ñöôïc ñaëc taû baèng xaâu x-or, vôùi 48 bit khoùa cho moät voøng laäp maõ DES laø coù 248 khaû naêng. Do ñoù vieäc thaùm maõ seõ nhaèm vaøo vieäc xaùc ñònh khoùa coá ñònh (nhöng chöa bieát). Do ñoù caàn coá choïn caùc baûn maõ ngaãu nhieân (nhöng chuùng coù caùc xaâu x- or ñöôïc ñaëc taû), hy voïng raèng caùc xaùc suaát ñeå caùc xaâu x-or trong n voøng laäp maõ truøng hôïp vôùi caùc xaâu x-or, ñöôïc ñaëc taû trong ñaëc tröng, töøng ñoâi moät p1, ..., pn töông öùng. Trong ví duï sau ñaây, ta seõ trình baøy ñaëc tröng voøng 1 ñeå laøm cô sôû cho vieäc thaùm maõ DES ba voøng trong hình sau (nhö ôû treân, ta seõ söû duïng caùch bieåu dieãn theo heä thaäp luïc phaân). L’0 = baát kyø R’0 = 0000000016 L’1 = 0000000016 R’1 = L’0 p=1 Ta cuõng seõ moâ taû moät ñaëc tröng voøng 1 khaùc nhö sau L’0 = 0000000016 R’0 = 6000000016 L’1 = 6000000016 R’1 = 0080820016 p = 14/64 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 26. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Ta haõy xeùt ñaëc tröng sau moät caùch chi tieát hôn. Khi f(R0, K1) vaø f(R0*, K1) ñöôïc tính, böôùc ñaàu tieân laø môû roäng R0 vaø R0*. Xaâu x-or keát quaû cuûa hai môû roäng laø: 001100...0 Töùc laø xaâu x-or nhaäp cho S1 laø 001100 vaø caùc xaâu x-or cho baûy S-hoäp khaùc ñeàu laø 000000. Caùc xaâu xuaát x-or cho S2 ñeán S8 ñeàu laø 0000. Xaâu xuaát x-or cho S1 laø 1110 vôùi xaùc suaát 14/64 (do N1(001100, 1110) = 14). Neân ta nhaän ñöôïc: C’ = 11100000000000000000000000000000 vôùi xaùc suaát 14/64. Aùp duïng P, ta nhaän ñöôïc: P(C) ⊕ P(C*) = 00000000100000001000001000000000 trong daïng thaäp luïc phaân seõ laø 0080820016. Khi xaâu naøy coäng x-or vôùi L0’, ta nhaän ñöôïc R1’ vôùi xaùc suaát 14/64. Do ñoù L1’ = R0’. Vieäc thaùm maõ DES saùu voøng döïa treân ñaëc tröng ba voøng ñöôïc cho trong hình sau. Trong thaùm maõ 6-voøng, ta baét ñaàu vôùi L0R0. L0*R0*, L6R6 vaø L6*R6*, maø ta phaûi choïn baûn roõ sao cho L0’= 4008000016 vaø R.0’= 0400000016, ta coù theå bieåu dieãn R0 nhö sau: L0’ = 4008000016 R0’ = 0400000016 L1’ = 0400000016 R1’ = 0000000016 p = 1/4 L2’ = 0000000016 R2’ = 0400000016 p = 1 L3’ = 0400000016 R3’ = 4008000016 p = 1/4 R6 = L5 ⊕ f(R5, K6) = R4 ⊕ f(R5, K6) = L3 ⊕ f(R3, K4) ⊕ f(R5, K6) R6* cuõng coù theå bieåu dieãn töông töï, ta coù R0’ = L3’ ⊕ f(R3, K4) ⊕ f(R3*, K4) ⊕ f(R5, K6) ⊕ f(R5*, K6) (4) (Ñeå yù laø töông töï nhö thaùm maõ 3-voøng) R6’ laø ñöôïc bieát. Töø ñaëc tröng ta tính L3’ = 0400000016 vaø R3’ = 4008000016 vôùi xaùc suaát 1/16. Neáu nhö vaäy, thì xaâu nhaäp x-or cho S-hoäp trong voøng 4 coù theå tính ñöôïc nhôø haøm môû roäng phaûi laø: 001000000000000001010000...0 Caùc xaâu x-or cho S2, S5, S6, S7 vaø S8 taát caû ñeàu baèng 000000, vaø vì theá xaâu xuaát x-or laø 0000 cho taát caû naêm S-hoäp ñoù trong voøng 4. Ñieàu naøy coù nghóa laø, ta coù theå tính ñöôïc caùc xaâu xuaát x-or cho naêm S-hoäp ñoù trong voøng 6 nhôø phöông trình (4). Do ñoù giaû söû ta tính: C1’C2’C3’C4’C5’C6’C7’C8’ = P-1(R6’ ⊕ 04000000) moãi Ci laø xaâu bit coù ñoä daøi 4. Khi ñoù vôùi xaùc suaát 1/16, thì seõ daãn ñeán laø C2’, C5’, C6’, C7’ vaø C8’ töông öùng laø caùc xaâu x-or xuaát cuûa S2, S5, S6, S7 vaø S8 trong voøng 6. Caùc xaâu nhaäp cho caùc S-hoäp ñoù trong voøng 6 coù theå tính ñöôïc laø E2, E5, E6, E7 vaø E8; vaø E2*, E5*, E6*, E7* vaø E8*, vôùi E1E2E3E4E5E6E7E8 = E(R5) = E(L6) vaø E1*E2*E3*E4*E5*E6*E7*E8* = E(R5*) = E(L6*) coù theå tính ñöôïc töø caùc baûn roõ nhö sau: NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 27. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Input: L0R0, L0*R0*, L6R6 vaø L6*R6*; vôùi L0’ = 4008000016 vaø R0’ = 0400000016. 1. Tính C’ = P-1(R6’ ⊕ 0400000016) 2. Tính E = E(L6) vaø E* = E(L6*) 3. for j ∈ {2,5,6,7,8} do tính testj( Ej, Ej*, Cj’) Ta cuõng seõ xaùc ñònh 30 bit khoùa trong J2, J5, J6, J7 vaø J8 nhö trong thaùm maõ 3-voøng. Baøi toaùn, ñeå xaâu xuaát x-or giaû ñònh cho voøng 6 laø chính xaùc chæ vôùi xaùc suaát 1/16. Coøn 15/16 phaàn coøn laïi ta seõ thöôøng nhaän ñöôïc nhöõng xaâu voâ duïng ngaãu nhieân hôn laø caùc bit khoùa. Ñònh nghóa 3.6: Giaû söû L0 ⊕ L0* = L0’ vaø R0 ⊕ R0*= R0’. Ta noùi raèng, caëp baûn roõ L0R0 vaø L0* R0* laø ñuùng (right) öùng vôùi ñaëc tröng neáu Li ⊕ Li* = Li’ vaø Ri ⊕ Ri*= Ri’ cho moïi i, 1 ≤ i ≤ n. Caëp traùi vôùi caëp ñöôïc ñònh nghóa goïi laø caëp sai (wrong). Ta mong raèng, khoaûng 1/16 soá caëp cuûa ta laø ñuùng, coøn caùc caëp coøn laïi laø caëp sai öùng vôùi ñaëc tröng voøng ba cuûa ta. Chieán löôïc cuûa ta laø tính Ej. Ej* vaø Cj’nhö ñaõ moâ taû ôû treân vaø sau ñoù xaùc ñònh testj(Ej, Ej*, Cj’) vôùi j = 2,5,6,7,8. Neáu ta baét ñaàu vôùi moät caëp ñuùng, thì thì caùc bit khoùa chính xaùc cho moãi Jj seõ naèm trong taäp testj. Neáu caëp laø sai, thì trò Cj’ seõ khoâng ñuùng, vaø ñoù laø nguyeân do ñeå giaû ñònh raèng, moãi taäp testj thöïc chaát laø ngaãu nhieân. Ta coù theå nhaän ra caëp ñuùng theo phöông phaùp sau: Neáu ⎮testj⎮= 0, vôùi baát kyø j∈ {2,5,6,7,8}, khi ñoù ta taát yeáu coù ñöôïc caëp ñuùng. Baây giôø cho moät caëp sai, ta coù theå hy voïng raèng, xaùc suaát ñeå ⎪testj⎪= 0 cho moät j cuï theå laø xaáp xæ 1/5. Ñoù laø lyù do ñeå giaû ñònh laø, Nj(Ej’, Cj’) = ⎪testj⎪ vaø nhö ñaõ nhaän xeùt töø tröôùc, xaùc suaát ñeå Nj(Ej’, Cj’) = 0 laø xaáp xæ 1/5. Xaùc suaát ñeå caû naêm testj ñeàu döông laø vaøo khoaûng 0.85 ≈ 0.33, quaû vaäy xaùc suaát ñeå ít nhaát moät testj baèng 0 laø vaøo khoaûng 0.67. Neân ta coù khoaûng 2/3 soá caëp laø sai, nhôø vaøo moät nhaän xeùt ñôn giaûn, ñöôïc goïi laø pheùp loïc (filtering operation). Tyû soá cuûa caùc caëp ñuùng treân caùc caëp coøn laïi sau pheùp loïc laø vaøo khoaûng: 1 16 =1 6 1 16 + 15 16 × 1 3 Ví duï 3.4: Giaû söû ta coù caëp baûn roõ - baûn maõ sau: Baûn roõ Baûn maõ 86FA1C2B1F51D3BE 1E23ED7F2F553971 C6F21C2B1B51D3BE 296DE2B687AC6340 Chuù yù laø, L0’ = 4008000016 vaø R0’ = 0400000016. Xaâu nhaäp vaø xaâu xuaát cuûa S-hoäp cho voøng 6 ñöôïc tính nhö sau: NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 28. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES j Ej Ej* Cj’ 2 111100 010010 1101 5 111101 111100 0001 6 011010 000101 0010 7 101111 010110 1100 8 111110 101100 1101 Khi ñoù caùc taäp testj seõ laø nhö sau: j testj 2 14, 15,26, 30, 32, 33, 48, 52 5 6 7, 24, 36, 41, 54, 59 7 8 34, 35, 48, 49 Ta thaáy raèng, hai taäp test5 vaø test7 laø roãng , neân caëp naøy laø caëp sai vaø noù bò loaïi boû baèng pheùp loïc. Baây giôø giaû söû ta coù caëp sao cho ⎪testj⎪> 0 vôùi j = 2,5,6,7,8 laø nhöõng taäp coøn laïi sau pheùp loïc.(Bôûi vì ta khoâng bieát ñöôïc laø caëp naøo ñuùng, caëp naøo sai.) Ta noùi raèng, xaâu bit J2J5J6J7J8 ñoä daøi 30 laø ñöôïc ñeà xuaát bôûi caëp neáu Jj ∈ testj vôùi j = 2,5,6,7,8. Soá caùc caëp ñöôïc ñeà xuaát laø: ∏ test j∈ 2 , 5, 6 , 7 , 8 j Ñoù laø bình thöôøng vôùi soá xaâu bit ñöôïc ñeà xuaát laø khaù lôùn. (Chaúng haïn. lôùn hôn 80000) Giaû söû, ta laäp baûng cho taát caû caùc xaâu ñöôïc ñeà xuaát nhaän ñöôïc töø N caëp, maø khoâng bò loaïi bôûi pheùp loïc. Vôùi moãi caëp ñuùng, thì xaâu bit ñuùng J2J5J6J7J8 seõ laø xaâu ñöôïc ñeà xuaát. Xaâu bit ñuùng seõ ñöôïc tính khoaûng 3N/16 laàn. Xaâu bit sai thöôøng xuaát hieän ít hôn, bôûi vì chuùng xuaát hieän ngaãu nhieân vaø coù khoaûng 230 khaû naêng. (Laø moät soá raát lôùn.) Ta nhaän ñöôïc moät baûng cöïc lôùn taát caû caùc xaâu ñöôïc ñeà xuaát, neân ta söû duïng moät thuaät toaùn chæ ñoøi hoûi moät khoâng gian vaø thôøi gian ít nhaát. Ta coù theå maõ hoùa baát kyø moät taäp testj naøo thaønh moät veùc tô Tj coù ñoä daøi 64, vôùi toïa ñoä thöù i cuûa Tj ñöôïc ñaët baèng 1 (0≤ i≤63), neáu xaâu bit ñoä daøi 6 laø bieåu dieãn cuûa i ôû trong taäp testj; vaø toïa ñoä thöù i ñöôïc ñaët baèng 0 trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi ( ñieàu naøy gioáng nhö maûng caùc boä ñeám maø ta ñaõ söû duïng trong thaùm maõ DES ba voøng). Vôùi moãi caëp coøn laïi, ta xaây döïng caùc veùc tô nhö treân vaø goïi chuùng laø Tji, j=2,5,6,7,8; 1 ≤ i≤ N. Vôùi I ⊆ {1, ..., N} ta noùi raèng I laø chaáp nhaän ñöôïc (allowable) neáu vôùi moãi j ∈ {2,5,6,7,8} coù ít nhaát moät toïa ñoä baèng ⎪I⎪ trong veùc tô NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 29. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES ∑T i∈ I j i Neáu caëp thöù i laø caëp ñuùng cho moãi i∈I, thì taäp I laø chaáp nhaän ñöôïc. Do ñoù ta cho raèng taäp chaáp nhaän ñöôïc coù kích thöôùc (xaáp xæ) 3N/16, laø taäp ñeà xuaát vaø ta hy voïng laø chæ goàm caùc bit khoùa ñuùng chöù khoâng coù caùc xaâu khaùc. Ñieàu naøy laøm ñôn giaûn hoùa cho vieäc xaây döïng taát caû caùc taäp chaáp nhaän ñöôïc I baèng moät thuaät toaùn ñeä qui. II.3. 3 Caùc thaùm maõ vi sai khaùc Phöông phaùp thaùm maõ vi sai coøn coù theå aùp duïng ñeå thaùm caùc heä DES nhieàu voøng hôn. Vôùi heä DES 8-voøng ñoøi hoûi 214 baûn roõ choïn vaø caùc heä 10-, 12-, 14- vaø 16-voøng ñoøi hoûi coù töông öùng 224, 231, 239 vaø 247 baûn maõ choïn. Neân noùi chung laø khaù phöùc taïp. Caùc kyõ thuaät thaùm maõ vi sai ñöôïc Biham vaø Shamir phaùt trieån. Caùc phöông phaùp thaùm maõ DES khaùc ñaõ ñöôïc Matsui söû duïng nhö laø thaùm maõ tuyeán tính. III. HEÄ MAÕ DES 3 VOØNG Chöông trình goàm hai phaàn: • Phaàn Giao Dieân (chöùa trong thö muïc GiaoDien): Coù chöùc naêng xöû lyù giao dieän. • Phaàn Xöû Lyù (chöùa trong thö muïc XuLy): coù chöùc naêng hoä trôï caùc haøm xöû lyù. III.1 Giao Dieän ( Package GiaoDien). a. Maøn hình chính (Mainform.vb) Form laäp maõ vaø giaûi maõ DES(Des.vb) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 30. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Source code moät soá haøm chính trong form giai maõ Des Imports System.IO Public Class des Inherits System.Windows.Forms.Form khai bao bien Dim str As String Dim s(7) As DataTable Dim ip() As String 'Dim iptru() As String Dim e() As String Dim p() As String Dim pc1() As String Dim pc2() As String Dim daykhoa(15) As String Dim x As String Dim daynhap(29) As String NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 31. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Dim daybanma(29) As String khoi tao Sub khoitao_s0() Dim i As Integer s(0) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(0).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(0).NewRow s(0).Rows.Add(row) Next s(0).Rows(0).Item(0) = 14 s(0).Rows(0).Item(1) = 4 s(0).Rows(0).Item(2) = 13 s(0).Rows(0).Item(3) = 1 s(0).Rows(0).Item(4) = 2 s(0).Rows(0).Item(5) = 15 s(0).Rows(0).Item(6) = 11 s(0).Rows(0).Item(7) = 8 s(0).Rows(0).Item(8) = 3 s(0).Rows(0).Item(9) = 10 s(0).Rows(0).Item(10) = 6 s(0).Rows(0).Item(11) = 12 s(0).Rows(0).Item(12) = 5 s(0).Rows(0).Item(13) = 9 s(0).Rows(0).Item(14) = 0 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 32. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(0).Rows(0).Item(15) = 7 s(0).Rows(1).Item(0) = 0 s(0).Rows(1).Item(1) = 15 s(0).Rows(1).Item(2) = 7 s(0).Rows(1).Item(3) = 4 s(0).Rows(1).Item(4) = 14 s(0).Rows(1).Item(5) = 2 s(0).Rows(1).Item(6) = 13 s(0).Rows(1).Item(7) = 1 s(0).Rows(1).Item(8) = 10 s(0).Rows(1).Item(9) = 6 s(0).Rows(1).Item(10) = 12 s(0).Rows(1).Item(11) = 11 s(0).Rows(1).Item(12) = 9 s(0).Rows(1).Item(13) = 5 s(0).Rows(1).Item(14) = 3 s(0).Rows(1).Item(15) = 8 s(0).Rows(2).Item(0) = 4 s(0).Rows(2).Item(1) = 1 s(0).Rows(2).Item(2) = 14 s(0).Rows(2).Item(3) = 8 s(0).Rows(2).Item(4) = 13 s(0).Rows(2).Item(5) = 6 s(0).Rows(2).Item(6) = 2 s(0).Rows(2).Item(7) = 11 s(0).Rows(2).Item(8) = 15 s(0).Rows(2).Item(9) = 12 s(0).Rows(2).Item(10) = 9 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 33. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(0).Rows(2).Item(11) = 7 s(0).Rows(2).Item(12) = 3 s(0).Rows(2).Item(13) = 10 s(0).Rows(2).Item(14) = 5 s(0).Rows(2).Item(15) = 0 s(0).Rows(3).Item(0) = 15 s(0).Rows(3).Item(1) = 12 s(0).Rows(3).Item(2) = 8 s(0).Rows(3).Item(3) = 2 s(0).Rows(3).Item(4) = 4 s(0).Rows(3).Item(5) = 9 s(0).Rows(3).Item(6) = 1 s(0).Rows(3).Item(7) = 7 s(0).Rows(3).Item(8) = 5 s(0).Rows(3).Item(9) = 11 s(0).Rows(3).Item(10) = 3 s(0).Rows(3).Item(11) = 14 s(0).Rows(3).Item(12) = 10 s(0).Rows(3).Item(13) = 0 s(0).Rows(3).Item(14) = 6 s(0).Rows(3).Item(15) = 13 dgs0.DataSource = s(0) End Sub Ham khoi tao s1 Sub khoitao_s1() Dim i As Integer s(1) = New DataTable For i = 0 To 15 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 34. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Dim col As DataColumn = New DataColumn s(1).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(1).NewRow s(1).Rows.Add(row) Next s(1).Rows(0).Item(0) = 15 s(1).Rows(0).Item(1) = 1 s(1).Rows(0).Item(2) = 8 s(1).Rows(0).Item(3) = 14 s(1).Rows(0).Item(4) = 6 s(1).Rows(0).Item(5) = 11 s(1).Rows(0).Item(6) = 3 s(1).Rows(0).Item(7) = 4 s(1).Rows(0).Item(8) = 9 s(1).Rows(0).Item(9) = 7 s(1).Rows(0).Item(10) = 2 s(1).Rows(0).Item(11) = 13 s(1).Rows(0).Item(12) = 12 s(1).Rows(0).Item(13) = 0 s(1).Rows(0).Item(14) = 5 s(1).Rows(0).Item(15) = 10 s(1).Rows(1).Item(0) = 3 s(1).Rows(1).Item(1) = 13 s(1).Rows(1).Item(2) = 4 s(1).Rows(1).Item(3) = 7 s(1).Rows(1).Item(4) = 15 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 35. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(1).Rows(1).Item(5) = 2 s(1).Rows(1).Item(6) = 8 s(1).Rows(1).Item(7) = 14 s(1).Rows(1).Item(8) = 12 s(1).Rows(1).Item(9) = 0 s(1).Rows(1).Item(10) = 1 s(1).Rows(1).Item(11) = 10 s(1).Rows(1).Item(12) = 6 s(1).Rows(1).Item(13) = 9 s(1).Rows(1).Item(14) = 11 s(1).Rows(1).Item(15) = 5 s(1).Rows(2).Item(0) = 0 s(1).Rows(2).Item(1) = 14 s(1).Rows(2).Item(2) = 7 s(1).Rows(2).Item(3) = 11 s(1).Rows(2).Item(4) = 10 s(1).Rows(2).Item(5) = 4 s(1).Rows(2).Item(6) = 13 s(1).Rows(2).Item(7) = 1 s(1).Rows(2).Item(8) = 5 s(1).Rows(2).Item(9) = 8 s(1).Rows(2).Item(10) = 12 s(1).Rows(2).Item(11) = 6 s(1).Rows(2).Item(12) = 9 s(1).Rows(2).Item(13) = 3 s(1).Rows(2).Item(14) = 2 s(1).Rows(2).Item(15) = 15 s(1).Rows(3).Item(0) = 13 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 36. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(1).Rows(3).Item(1) = 8 s(1).Rows(3).Item(2) = 10 s(1).Rows(3).Item(3) = 1 s(1).Rows(3).Item(4) = 3 s(1).Rows(3).Item(5) = 15 s(1).Rows(3).Item(6) = 4 s(1).Rows(3).Item(7) = 2 s(1).Rows(3).Item(8) = 11 s(1).Rows(3).Item(9) = 6 s(1).Rows(3).Item(10) = 7 s(1).Rows(3).Item(11) = 12 s(1).Rows(3).Item(12) = 0 s(1).Rows(3).Item(13) = 5 s(1).Rows(3).Item(14) = 14 s(1).Rows(3).Item(15) = 9 dgs1.DataSource = s(1) End Sub Ham khoi tao s2 Sub khoitao_s2() Dim i As Integer s(2) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(2).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(2).NewRow s(2).Rows.Add(row) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 37. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Next s(2).Rows(0).Item(0) = 10 s(2).Rows(0).Item(1) = 0 s(2).Rows(0).Item(2) = 9 s(2).Rows(0).Item(3) = 14 s(2).Rows(0).Item(4) = 6 s(2).Rows(0).Item(5) = 3 s(2).Rows(0).Item(6) = 15 s(2).Rows(0).Item(7) = 5 s(2).Rows(0).Item(8) = 1 s(2).Rows(0).Item(9) = 13 s(2).Rows(0).Item(10) = 12 s(2).Rows(0).Item(11) = 7 s(2).Rows(0).Item(12) = 11 s(2).Rows(0).Item(13) = 4 s(2).Rows(0).Item(14) = 2 s(2).Rows(0).Item(15) = 8 s(2).Rows(1).Item(0) = 13 s(2).Rows(1).Item(1) = 7 s(2).Rows(1).Item(2) = 0 s(2).Rows(1).Item(3) = 9 s(2).Rows(1).Item(4) = 3 s(2).Rows(1).Item(5) = 4 s(2).Rows(1).Item(6) = 6 s(2).Rows(1).Item(7) = 10 s(2).Rows(1).Item(8) = 2 s(2).Rows(1).Item(9) = 8 s(2).Rows(1).Item(10) = 5 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 38. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(2).Rows(1).Item(11) = 14 s(2).Rows(1).Item(12) = 12 s(2).Rows(1).Item(13) = 11 s(2).Rows(1).Item(14) = 15 s(2).Rows(1).Item(15) = 1 s(2).Rows(2).Item(0) = 13 s(2).Rows(2).Item(1) = 6 s(2).Rows(2).Item(2) = 4 s(2).Rows(2).Item(3) = 9 s(2).Rows(2).Item(4) = 8 s(2).Rows(2).Item(5) = 15 s(2).Rows(2).Item(6) = 3 s(2).Rows(2).Item(7) = 0 s(2).Rows(2).Item(8) = 11 s(2).Rows(2).Item(9) = 1 s(2).Rows(2).Item(10) = 2 s(2).Rows(2).Item(11) = 12 s(2).Rows(2).Item(12) = 5 s(2).Rows(2).Item(13) = 10 s(2).Rows(2).Item(14) = 14 s(2).Rows(2).Item(15) = 7 s(2).Rows(3).Item(0) = 1 s(2).Rows(3).Item(1) = 10 s(2).Rows(3).Item(2) = 13 s(2).Rows(3).Item(3) = 0 s(2).Rows(3).Item(4) = 6 s(2).Rows(3).Item(5) = 9 s(2).Rows(3).Item(6) = 8 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 39. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(2).Rows(3).Item(7) = 7 s(2).Rows(3).Item(8) = 4 s(2).Rows(3).Item(9) = 15 s(2).Rows(3).Item(10) = 14 s(2).Rows(3).Item(11) = 3 s(2).Rows(3).Item(12) = 11 s(2).Rows(3).Item(13) = 5 s(2).Rows(3).Item(14) = 3 s(2).Rows(3).Item(15) = 12 dgs2.DataSource = s(2) End Sub Haøm khôûi taïo s3 Sub khoitao_s3() Dim i As Integer s(3) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(3).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(3).NewRow s(3).Rows.Add(row) Next s(3).Rows(0).Item(0) = 7 s(3).Rows(0).Item(1) = 13 s(3).Rows(0).Item(2) = 14 s(3).Rows(0).Item(3) = 3 s(3).Rows(0).Item(4) = 0 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 40. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(3).Rows(0).Item(5) = 6 s(3).Rows(0).Item(6) = 9 s(3).Rows(0).Item(7) = 10 s(3).Rows(0).Item(8) = 1 s(3).Rows(0).Item(9) = 2 s(3).Rows(0).Item(10) = 8 s(3).Rows(0).Item(11) = 5 s(3).Rows(0).Item(12) = 11 s(3).Rows(0).Item(13) = 12 s(3).Rows(0).Item(14) = 4 s(3).Rows(0).Item(15) = 15 s(3).Rows(1).Item(0) = 13 s(3).Rows(1).Item(1) = 8 s(3).Rows(1).Item(2) = 11 s(3).Rows(1).Item(3) = 5 s(3).Rows(1).Item(4) = 6 s(3).Rows(1).Item(5) = 15 s(3).Rows(1).Item(6) = 0 s(3).Rows(1).Item(7) = 3 s(3).Rows(1).Item(8) = 4 s(3).Rows(1).Item(9) = 7 s(3).Rows(1).Item(10) = 2 s(3).Rows(1).Item(11) = 12 s(3).Rows(1).Item(12) = 1 s(3).Rows(1).Item(13) = 10 s(3).Rows(1).Item(14) = 14 s(3).Rows(1).Item(15) = 9 s(3).Rows(2).Item(0) = 10 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 41. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(3).Rows(2).Item(1) = 6 s(3).Rows(2).Item(2) = 9 s(3).Rows(2).Item(3) = 0 s(3).Rows(2).Item(4) = 12 s(3).Rows(2).Item(5) = 11 s(3).Rows(2).Item(6) = 7 s(3).Rows(2).Item(7) = 13 s(3).Rows(2).Item(8) = 15 s(3).Rows(2).Item(9) = 1 s(3).Rows(2).Item(10) = 3 s(3).Rows(2).Item(11) = 14 s(3).Rows(2).Item(12) = 5 s(3).Rows(2).Item(13) = 2 s(3).Rows(2).Item(14) = 8 s(3).Rows(2).Item(15) = 4 s(3).Rows(3).Item(0) = 3 s(3).Rows(3).Item(1) = 15 s(3).Rows(3).Item(2) = 0 s(3).Rows(3).Item(3) = 6 s(3).Rows(3).Item(4) = 10 s(3).Rows(3).Item(5) = 1 s(3).Rows(3).Item(6) = 13 s(3).Rows(3).Item(7) = 8 s(3).Rows(3).Item(8) = 9 s(3).Rows(3).Item(9) = 4 s(3).Rows(3).Item(10) = 5 s(3).Rows(3).Item(11) = 11 s(3).Rows(3).Item(12) = 12 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 42. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(3).Rows(3).Item(13) = 7 s(3).Rows(3).Item(14) = 2 s(3).Rows(3).Item(15) = 14 dgs3.DataSource = s(3) End Sub Haøm khôûi taïo s4 Sub khoitao_s4() Dim i As Integer s(4) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(4).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(4).NewRow s(4).Rows.Add(row) Next s(4).Rows(0).Item(0) = 2 s(4).Rows(0).Item(1) = 12 s(4).Rows(0).Item(2) = 4 s(4).Rows(0).Item(3) = 1 s(4).Rows(0).Item(4) = 7 s(4).Rows(0).Item(5) = 10 s(4).Rows(0).Item(6) = 11 s(4).Rows(0).Item(7) = 6 s(4).Rows(0).Item(8) = 8 s(4).Rows(0).Item(9) = 5 s(4).Rows(0).Item(10) = 3 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 43. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(4).Rows(0).Item(11) = 15 s(4).Rows(0).Item(12) = 13 s(4).Rows(0).Item(13) = 0 s(4).Rows(0).Item(14) = 14 s(4).Rows(0).Item(15) = 9 s(4).Rows(1).Item(0) = 14 s(4).Rows(1).Item(1) = 11 s(4).Rows(1).Item(2) = 2 s(4).Rows(1).Item(3) = 12 s(4).Rows(1).Item(4) = 4 s(4).Rows(1).Item(5) = 7 s(4).Rows(1).Item(6) = 13 s(4).Rows(1).Item(7) = 1 s(4).Rows(1).Item(8) = 5 s(4).Rows(1).Item(9) = 0 s(4).Rows(1).Item(10) = 15 s(4).Rows(1).Item(11) = 10 s(4).Rows(1).Item(12) = 3 s(4).Rows(1).Item(13) = 9 s(4).Rows(1).Item(14) = 8 s(4).Rows(1).Item(15) = 6 s(4).Rows(2).Item(0) = 4 s(4).Rows(2).Item(1) = 2 s(4).Rows(2).Item(2) = 1 s(4).Rows(2).Item(3) = 11 s(4).Rows(2).Item(4) = 10 s(4).Rows(2).Item(5) = 13 s(4).Rows(2).Item(6) = 7 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 44. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(4).Rows(2).Item(7) = 8 s(4).Rows(2).Item(8) = 15 s(4).Rows(2).Item(9) = 9 s(4).Rows(2).Item(10) = 12 s(4).Rows(2).Item(11) = 5 s(4).Rows(2).Item(12) = 6 s(4).Rows(2).Item(13) = 3 s(4).Rows(2).Item(14) = 0 s(4).Rows(2).Item(15) = 14 s(4).Rows(3).Item(0) = 11 s(4).Rows(3).Item(1) = 8 s(4).Rows(3).Item(2) = 12 s(4).Rows(3).Item(3) = 7 s(4).Rows(3).Item(4) = 0 s(4).Rows(3).Item(5) = 14 s(4).Rows(3).Item(6) = 2 s(4).Rows(3).Item(7) = 13 s(4).Rows(3).Item(8) = 6 s(4).Rows(3).Item(9) = 15 s(4).Rows(3).Item(10) = 0 s(4).Rows(3).Item(11) = 9 s(4).Rows(3).Item(12) = 10 s(4).Rows(3).Item(13) = 4 s(4).Rows(3).Item(14) = 5 s(4).Rows(3).Item(15) = 3 dgs4.DataSource = s(4) End Sub Haøm khôûi taïo S5 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 45. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Sub khoitao_s5() Dim i As Integer s(5) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(5).Columns.Add(col) Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(5).NewRow s(5).Rows.Add(row) Next s(5).Rows(0).Item(0) = 12 s(5).Rows(0).Item(1) = 1 s(5).Rows(0).Item(2) = 10 s(5).Rows(0).Item(3) = 15 s(5).Rows(0).Item(4) = 9 s(5).Rows(0).Item(5) = 2 s(5).Rows(0).Item(6) = 6 s(5).Rows(0).Item(7) = 8 s(5).Rows(0).Item(8) = 0 s(5).Rows(0).Item(9) = 13 s(5).Rows(0).Item(10) = 3 s(5).Rows(0).Item(11) = 4 s(5).Rows(0).Item(12) = 14 s(5).Rows(0).Item(13) = 7 s(5).Rows(0).Item(14) = 5 s(5).Rows(0).Item(15) = 11 s(5).Rows(1).Item(0) = 10 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 46. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(5).Rows(1).Item(1) = 15 s(5).Rows(1).Item(2) = 4 s(5).Rows(1).Item(3) = 2 s(5).Rows(1).Item(4) = 7 s(5).Rows(1).Item(5) = 12 s(5).Rows(1).Item(6) = 9 s(5).Rows(1).Item(7) = 5 s(5).Rows(1).Item(8) = 6 s(5).Rows(1).Item(9) = 1 s(5).Rows(1).Item(10) = 13 s(5).Rows(1).Item(11) = 14 s(5).Rows(1).Item(12) = 0 s(5).Rows(1).Item(13) = 11 s(5).Rows(1).Item(14) = 3 s(5).Rows(1).Item(15) = 8 s(5).Rows(2).Item(0) = 9 s(5).Rows(2).Item(1) = 14 s(5).Rows(2).Item(2) = 15 s(5).Rows(2).Item(3) = 5 s(5).Rows(2).Item(4) = 2 s(5).Rows(2).Item(5) = 8 s(5).Rows(2).Item(6) = 12 s(5).Rows(2).Item(7) = 3 s(5).Rows(2).Item(8) = 7 s(5).Rows(2).Item(9) = 0 s(5).Rows(2).Item(10) = 4 s(5).Rows(2).Item(11) = 10 s(5).Rows(2).Item(12) = 1 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 47. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES s(5).Rows(2).Item(13) = 13 s(5).Rows(2).Item(14) = 11 s(5).Rows(2).Item(15) = 6 s(5).Rows(3).Item(0) = 4 s(5).Rows(3).Item(1) = 3 s(5).Rows(3).Item(2) = 2 s(5).Rows(3).Item(3) = 12 s(5).Rows(3).Item(4) = 9 s(5).Rows(3).Item(5) = 5 s(5).Rows(3).Item(6) = 15 s(5).Rows(3).Item(7) = 10 s(5).Rows(3).Item(8) = 11 s(5).Rows(3).Item(9) = 14 s(5).Rows(3).Item(10) = 1 s(5).Rows(3).Item(11) = 7 s(5).Rows(3).Item(12) = 6 s(5).Rows(3).Item(13) = 0 s(5).Rows(3).Item(14) = 8 s(5).Rows(3).Item(15) = 13 dgs5.DataSource = s(5) End Sub Haøm khôûi taïo S6 Sub khoitao_s6() Dim i As Integer s(6) = New DataTable For i = 0 To 15 Dim col As DataColumn = New DataColumn s(6).Columns.Add(col) NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825
  • 48. ÑOÀ AÙN BAÛO MAÄT THOÂNG TIN HEÄ MAÕ DES Next For i = 0 To 3 Dim row As DataRow = s(6).NewRow s(6).Rows.Add(row) Next s(6).Rows(0).Item(0) = 4 s(6).Rows(0).Item(1) = 11 s(6).Rows(0).Item(2) = 2 s(6).Rows(0).Item(3) = 14 s(6).Rows(0).Item(4) = 15 s(6).Rows(0).Item(5) = 0 s(6).Rows(0).Item(6) = 8 s(6).Rows(0).Item(7) = 13 s(6).Rows(0).Item(8) = 3 s(6).Rows(0).Item(9) = 12 s(6).Rows(0).Item(10) = 9 s(6).Rows(0).Item(11) = 7 s(6).Rows(0).Item(12) = 5 s(6).Rows(0).Item(13) = 10 s(6).Rows(0).Item(14) = 6 s(6).Rows(0).Item(15) = 1 s(6).Rows(1).Item(0) = 13 s(6).Rows(1).Item(1) = 0 s(6).Rows(1).Item(2) = 11 s(6).Rows(1).Item(3) = 7 s(6).Rows(1).Item(4) = 4 s(6).Rows(1).Item(5) = 9 s(6).Rows(1).Item(6) = 1 NGOÂ THÒ TUYEÁT HAØ – T012825