SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 46
Ch¬ng
III SO¹N Th¶O V¡N B¶N
h¬ng nµy tr×nh bµy mét sè kiÕn thøc c¬ së
cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n vµ giíi thiÖu viÖc
sö dông mét hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cô thÓ lµ
Microsoft Word.
C
§14. MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N
1. C¸c chøc n¨ng chung cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n
Trong cuéc sèng cã nhiÒu viÖc liªn quan ®Õn v¨n b¶n nh so¹n
th«ng b¸o, ®¬n tõ, lµm b¸o c¸o,… ®ã chÝnh lµ c«ng viÖc so¹n th¶o v¨n
b¶n. Khi viÕt bµi trªn líp, chóng ta còng ®ang so¹n th¶o v¨n b¶n.
V¨n b¶n so¹n th¶o trªn m¸y tÝnh ngoµi phÇn ch÷ cßn cã thÓ chøa
nhiÒu d¹ng néi dung phong phó kh¸c, ch¼ng h¹n nh b¶ng biÓu, c¸c
h×nh ¶nh minh ho¹, ch÷ nghÖ thuËt, c«ng thøc,...
HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n lµ mét phÇn mÒm øng dông cho phÐp thùc hiÖn
c¸c thao t¸c liªn quan ®Õn c«ng viÖc so¹n v¨n b¶n: gâ (nhËp) v¨n b¶n,
söa ®æi, tr×nh bµy, kÕt hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c, lu tr÷ vµ in v¨n b¶n.
a) NhËp vµ lu tr÷ v¨n b¶n
C¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n thêng cho phÐp ta nhËp v¨n b¶n vào m¸y
tÝnh mét c¸ch nhanh chãng mµ cha cÇn quan t©m ®Õn viÖc tr×nh bµy
v¨n b¶n. Trong khi ta gâ, hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n qu¶n lÝ mét c¸ch tù
®éng viÖc xuèng dßng. B»ng c¸ch nµy ta cã thÓ nhanh chãng nhËn ®-
îc b¶n ®Çu tiªn vµ cã thÓ lu tr÷ ®Ó tiÕp tôc hoµn thiÖn hoÆc in ra giÊy.
87
b) Söa ®æi v¨n b¶n
HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cung cÊp c¸c c«ng cô cho phÐp ta thùc hiÖn
c«ng viÖc söa ®æi v¨n b¶n mét c¸ch nhanh chãng. C¸c söa ®æi trªn v¨n
b¶n gåm: söa ®æi kÝ tù vµ tõ, söa ®æi cÊu tróc v¨n b¶n.
• Söa ®æi kÝ tù vµ tõ
Trong khi ta gâ, c¸c sai sãt cã thÓ x¶y ra. HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n
cung cÊp c«ng cô: xo¸, chÌn thªm hoÆc thay thÕ kÝ tù, tõ hay côm tõ
nµo ®ã ®Ó söa chóng mét c¸ch nhanh chãng.
• Söa ®æi cÊu tróc v¨n b¶n
Khi lµm viÖc víi v¨n b¶n ta cã thÓ thay ®æi cÊu tróc cña v¨n b¶n:
xo¸, sao chÐp, di chuyÓn, chÌn thªm mét ®o¹n v¨n b¶n hay h×nh ¶nh ®·
cã s½n.
c) Tr×nh bµy v¨n b¶n
Chøc n¨ng tr×nh bµy v¨n b¶n lµ ®iÓm rÊt m¹nh cña c¸c hÖ so¹n
th¶o v¨n b¶n. Ta cã thÓ lùa chän c¸ch tr×nh bµy phï hîp vµ ®Ñp m¾t
cho v¨n b¶n ë møc kÝ tù, møc ®o¹n v¨n hay møc trang.
Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng kÝ tù
• Ph«ng ch÷ (Time New Roman, Arial, Courier New,...);
• Cì ch÷ (cì ch÷ 12, cì ch÷ 18, cì ch÷ 24,…);
• KiÓu ch÷ (®Ëm, nghiªng, g¹ch ch©n,...);
• Mµu s¾c (®á, xanh, vµng,...);
• VÞ trÝ t¬ng ®èi so víi dßng kÎ (cao h¬n
, thÊp h¬n);
• Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c kÝ tù trong mét tõ vµ gi÷a c¸c tõ víi nhau.
Thñ ®«
H×nh . §Þnh d¹ng kÝ tù
88
Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n
• VÞ trÝ lÒ tr¸i, lÒ ph¶i cña ®o¹n v¨n b¶n;
• C¨n lÒ (tr¸i, ph¶i, gi÷a, ®Òu hai bªn);
• Dßng ®Çu tiªn: thôt vµo hay nh« ra so víi c¶ ®o¹n v¨n b¶n;
• Kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n v¨n b¶n tríc, sau;
• Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c dßng trong cïng ®o¹n v¨n b¶n,...
H×nh . §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n
Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng trang v¨n b¶n
• LÒ trªn, lÒ díi, lÒ tr¸i, lÒ ph¶i
cña trang;
• Híng giÊy (n»m ngang hay
th¼ng ®øng);
• KÝch thíc trang giÊy;
• Tiªu ®Ò trªn (®Çu trang), tiªu
®Ò díi (cuèi trang),...
H×nh . §
Þnh d¹ng trang
89
Sau ®©y lµ mét sè vÝ dô
C¸c c«ng cô tr×nh bµy trong
hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n kh¸ phong
phó:
− chän kÝch th­íc lÒ (tr¸i, ph¶i, trªn,
d­íi) hay chän kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c
dßng (®¬n, kÐp hoÆc tuú chän)
− c¨n lÒ (tr¸i, ph¶i hay ®Òu hai bªn)
: nh÷ng dÊu c¸ch sÏ ®­îc chÌn tù
®éng gi÷a c¸c tõ vµ c¸c dßng c¨n
th¼ng theo lÒ t­¬ng øng.
− thôt dßng (®èi víi tÊt c¶ c¸c dßng
®Çu tiªn cña c¸c ®o¹n hay mét vµi
®o¹n ®Æc biÖt nµo ®ã)
C¨n gi÷a
Thôt ®Çu
dßng
C¨n tr¸i
C¨n ph¶i
Kho¶ng c¸ch
®Õn ®o¹n trªn
C¨n ®Òu
hai bªn
Kho¶ng c¸ch
®Õn ®o¹n d­íi
d) Mét sè chøc n¨ng kh¸c
C¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cßn cung cÊp mét sè c«ng cô gióp t¨ng
hiÖu qu¶ viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n, trong sè ®ã cã thÓ kÓ ®Õn:
• T×m kiÕm vµ thay thÕ: T×m vµ thay thÕ tù ®éng mét tõ hoÆc
côm tõ trong mét phÇn hoÆc toµn bé v¨n b¶n. C«ng cô nµy ®Æc
biÖt h÷u Ých khi so¹n th¶o v¨n b¶n dài;
• Cho phÐp gâ t¾t hoÆc tù ®éng söa lçi khi gâ sai;
• T¹o b¶ng vµ thùc hiÖn tÝnh to¸n, s¾p xÕp d÷ liÖu trong b¶ng;
• T¹o môc lôc, chó thÝch, tham chiÕu tù ®éng;
• Chia v¨n b¶n thµnh c¸c phÇn víi c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau;
• Tù ®éng ®¸nh sè trang, ph©n biÖt trang ch½n vµ trang lÎ;
•
• ChÌn h×nh ¶nh vµ kÝ hiÖu ®Æc biÖt vµo v¨n b¶n;
• VÏ h×nh vµ t¹o ch÷ nghÖ thuËt trong v¨n b¶n;
• KiÓm tra chÝnh t¶, ng÷ ph¸p, t×m tõ ®ång nghÜa, thèng kª,...
• HiÓn thÞ v¨n b¶n díi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau: chi tiÕt, ph¸c th¶o,
díi d¹ng trang in,...
Ngoµi ra, c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cßn cã thÓ cã nh÷ng c«ng cô hç
trî kh¸c. Do giao diÖn cña c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n ngµy cµng trë nªn
th©n thiÖn h¬n víi ngêi dïng nªn viÖc khai th¸c vµ sö dông nã ngµy mét
dÔ dµng h¬n.
Nhê hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n, ngêi dïng cã thÓ dÔ dµng söa ch÷a c¸c
sai sãt khi so¹n th¶o v¨n b¶n hay lµm næi bËt nh÷ng ®iÒu cÇn nhÊn
m¹nh. Ngoµi ra, c¸c c«ng cô nh t¹o b¶ng, tÝnh to¸n trong b¶ng, kiÓm tra
chÝnh t¶, gâ t¾t,... lµm gi¶m ®¸ng kÓ thêi gian so¹n th¶o.
V¨n b¶n sau khi so¹n th¶o xong, ngoµi viÖc in ra giÊy cã thÓ cßn ®-
îc lu tr÷ l©u dµi ®Ó dïng l¹i nhiÒu lÇn víi nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau.
ViÖc sö dông c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n còng gióp ngêi dïng rÌn
luyÖn c¸ch thøc lµm viÖc hîp lÝ vµ chuyªn nghiÖp.
90
2. Mét sè quy íc trong viÖc gâ v¨n b¶n
a) C¸c ®¬n vÞ xö lÝ trong v¨n b¶n
Th«ng thêng, v¨n b¶n ®îc t¹o tõ c¸c kÝ tù (Character).
Mét hoÆc mét vµi kÝ tù ghÐp l¹i víi nhau thµnh mét tõ (Word). C¸c
tõ ®îc ph©n c¸ch bëi dÊu c¸ch (cßn gäi lµ kÝ tù trèng - Space) hoÆc
c¸c dÊu c©u.
TËp hîp nhiÒu tõ kÕt thóc b»ng mét trong c¸c dÊu kÕt thóc c©u,
vÝ dô dÊu chÊm (.), dÊu chÊm hái (?), dÊu chÊm than (!), ®îc gäi lµ
c©u (Sentence).
TËp hîp c¸c kÝ tù n»m trªn cïng mét hµng ®îc gäi lµ mét dßng
(Line).
NhiÒu c©u cã liªn quan víi nhau hoµn chØnh vÒ ng÷ nghÜa nµo ®ã
t¹o thµnh mét ®o¹n v¨n b¶n (Paragraph). C¸c ®o¹n v¨n b¶n ®îc ph©n
c¸ch bëi dÊu ng¾t ®o¹n (hay cßn gäi lµ xuèng dßng b»ng phÝm Enter).
PhÇn v¨n b¶n ®Þnh d¹ng ®Ó in ra trªn mét trang giÊy ®îc gäi lµ
trang (Page).
PhÇn v¨n b¶n hiÓn thÞ trªn mµn h×nh t¹i mét thêi ®iÓm ®îc gäi lµ
trang mµn h×nh.
b) Mét sè quy íc trong viÖc gâ v¨n b¶n
§Ó v¨n b¶n ®îc nhÊt qu¸n vµ cã h×nh thøc hîp lÝ, mét sè quy íc
chung cÇn ®îc tu©n thñ nh sau:
• C¸c dÊu ng¾t c©u nh dÊu chÊm (.), dÊu phÈy (,), dÊu hai chÊm (:),
dÊu chÊm phÈy (;), dÊu chÊm than (!), dÊu chÊm hái (?) ph¶i ®îc
®Æt s¸t vµo tõ ®øng tríc nã, tiÕp theo lµ mét dÊu c¸ch nÕu sau ®ã
vÉn cßn néi dung;
• Gi÷a c¸c tõ chØ dïng mét kÝ tù trèng ®Ó ph©n c¸ch. Gi÷a c¸c
®o¹n còng chØ xuèng dßng b»ng mét lÇn nhÊn phÝm Enter;
• C¸c dÊu më ngoÆc (gåm "(", "[", "{", "<") vµ c¸c dÊu më nh¸y (gåm
"‘", "“") ph¶i ®îc ®Æt s¸t vµo bªn tr¸i kÝ tù ®Çu tiªn cña tõ tiÕp theo.
T¬ng tù, c¸c dÊu ®ãng ngoÆc (gåm ")", "]", "}", ">") vµ c¸c dÊu ®ãng
nh¸y (gåm "’", "”") ph¶i ®îc ®Æt s¸t vµo bªn ph¶i kÝ tù cuèi cïng cña
tõ ngay tríc ®ã.
91
Chó ý: Tuy nhiªn, do môc ®Ých thÈm mÜ, mét sè s¸ch vÉn ®Æt c¸c dÊu nh dÊu hai
chÊm (:), dÊu chÊm phÈy (;), dÊu chÊm than (!), dÊu chÊm hái (?) c¸ch tõ
®øng tríc nã mét dÊu c¸ch. Trong nh÷ng trêng hîp nµy ngêi so¹n th¶o ph¶i tù
kiÓm so¸t viÖc xuèng dßng cña c¸c kÝ tù nµy.
3. TiÕng ViÖt trong so¹n th¶o v¨n b¶n
a) Xö lÝ ch÷ ViÖt trong m¸y tÝnh
HiÖn t¹i, m«i trêng tiÕng ViÖt trong m¸y tÝnh ®· cã thÓ cho phÐp
nhËp, lu tr÷ vµ hiÓn thÞ ®îc v¨n b¶n cña mét sè d©n téc ë ViÖt Nam.
Mét sè phÇn mÒm xö lÝ ®îc c¸c ch÷ nh ch÷ ViÖt (quèc ng÷), ch÷ N«m,
ch÷ Th¸i, ch÷ Chµm, ch÷ Kh¬-me vµ ch÷ Hoa. Trong t¬ng lai, sÏ cã
nh÷ng phÇn mÒm hç trî ch÷ cña nh÷ng d©n téc kh¸c ë ViÖt Nam.
Xö lÝ ch÷ ViÖt trong m«i trêng m¸y tÝnh bao gåm c¸c viÖc chÝnh
sau:
• NhËp v¨n b¶n tiÕng ViÖt vµo m¸y tÝnh.
• Lu tr÷, hiÓn thÞ vµ in Ên v¨n b¶n tiÕng ViÖt.
• TruyÒn v¨n b¶n tiÕng ViÖt qua m¹ng m¸y tÝnh.
b) Gâ ch÷ ViÖt
Ngêi dïng nhËp v¨n b¶n tiÕng ViÖt vµo m¸y tÝnh th«ng qua bµn
phÝm vµ ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn cho phÐp m¸y tÝnh nhËn ®óng m·
kÝ tù tiÕng ViÖt ®îc gâ tõ bµn phÝm. Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn nµy ®îc gäi
lµ ch¬ng tr×nh hç trî gâ ch÷ ViÖt (gäi t¾t lµ tr×nh gâ ch÷ ViÖt). Mét sè tr×nh
gâ ch÷ ViÖt phæ biÕn hiÖn nay lµ Vietkey, Unikey,...
Hai kiÓu gâ c¸c kÝ tù tiÕng ViÖt phæ biÕn hiÖn nay lµ:
• KiÓu TELEX;
• KiÓu VNI.
Hai kiÓu gâ nµy ®îc tr×nh bµy trong b¶ng díi ®©y.
KiÓu TELEX KiÓu VNI
§Ó gâ ch÷ Ta gâ Ta gâ
92
¨ aw a8
© aa a6
® dd d9
ª ee e6
« oo o6
¬ ow hoÆc [ o7
uw hoÆc ] u7
§Ó gâ dÊu
HuyÒn f 2
S¾c s 1
Hái r 3
Ng· x 4
NÆng j 5
Xo¸ dÊu z 0
Chóng ta cÇn sö dông thµnh th¹o mét trong hai c¸ch gâ trªn.
c) Bé m· ch÷ ViÖt
Hai bé m· ch÷ ViÖt phæ biÕn dùa trªn bé m· ASCII lµ TCVN3 (hay
ABC) vµ VNI thêng ®îc sö dông trong c¸c tr×nh gâ ch÷ ViÖt ®Ó m· ho¸
ch÷ ViÖt trong m¸y tÝnh. Ngoµi ra, cßn cã bé m· Unicode lµ bé m·
chung cho mäi ng«n ng÷ cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi, trong ®ã cã
tiÕng ViÖt. Bé m· Unicode ®· ®îc quy ®Þnh ®Ó sö dông trong c¸c v¨n
b¶n hµnh chÝnh quèc gia.
d) Bé ph«ng ch÷ ViÖt
§Ó hiÓn thÞ vµ in ®îc ch÷ ViÖt, cÇn cã c¸c bé ch÷ ViÖt (cßn ®îc
gäi lµ bé ph«ng) t¬ng øng víi tõng bé m·. Cã nhiÒu bé ph«ng víi nhiÒu
kiÓu ch÷ kh¸c nhau ®îc x©y dùng ®Ó hiÓn thÞ vµ in ch÷ ViÖt. VÝ dô,
nh÷ng bé ph«ng øng víi bé m· TCVN3 ®îc ®Æt tªn víi tiÕp ®Çu ng÷ .Vn,
ch¼ng h¹n .VnTime, .VnArial,... hay nh÷ng bé ph«ng øng víi bé m· VNI ®-
îc ®Æt tªn víi tiÕp ®Çu ng÷ VNI nh VNI-Times, VNI-Helve,...
HiÖn nay, ®· cã mét sè bé ph«ng øng víi bé m· Unicode hç trî cho
ch÷ ViÖt nh Times New Roman, Arial, Tahoma,...
e) C¸c phÇn mÒm hç trî ch÷ ViÖt
93
PhÇn lín c¸c hÖ so¹n th¶o ®Òu cã chøc n¨ng kiÓm tra chÝnh t¶, tù
®éng söa lçi, s¾p xÕp,... cho mét sè ng«n ng÷ th«ng dông trªn thÕ giíi
nhng nh÷ng chøc n¨ng nµy cha dïng ®îc cho tiÕng ViÖt. §Ó m¸y tÝnh
cã thÓ kiÓm tra chÝnh t¶, söa lçi, s¾p xÕp,... v¨n b¶n tiÕng ViÖt, cÇn
dïng c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých riªng. HiÖn nay, mét sè phÇn mÒm tiÖn
Ých nh kiÓm tra chÝnh t¶, nhËn d¹ng ch÷ ViÖt,... ®· vµ ®ang ®îc ph¸t
triÓn.
C¸c thuËt ng÷ chÝnh
HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n; KÝ tù, §o¹n v¨n b¶n; Trang v¨n b¶n; §Þnh d¹ng;
Ph«ng ch÷; C¨n lÒ; Tr×nh gâ ch÷ ViÖt; Bé m· ch÷ ViÖt; Bé ph«ng ch÷ ViÖt.
C©u hái vµ bµi tËp
1. H·y m« t¶ c¸c chøc n¨ng chung cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n.
2. Gi¶i thÝch lÝ do v× sao cÇn tu©n thñ c¸c quy íc khi gâ v¨n b¶n, ch¼ng h¹n
v× sao c¸c dÊu phÈy, chÊm, hai chÊm, chÊm phÈy,… ph¶i gâ s¸t vµo kÝ tù
cuèi cïng cña tõ tríc ®ã?
3. §Ó cã thÓ so¹n th¶o v¨n b¶n tiÕng ViÖt, trªn m¸y tÝnh cÇn cã nh÷ng g×?
4. H·y viÕt d·y kÝ tù cÇn gâ theo kiÓu Telex (hoÆc VNI) ®Ó nhËp c©u "Trong
®Çm g× ®Ñp b»ng sen".
5. H·y chuyÓn sang tiÕng ViÖt ®o¹n gâ kiÓu Telex sau: Mays tinhs laf mootj
thieets bij khoong theer thieeus trong coong vieecj vawn phongf thowif nay.
6. H·y chuyÓn sang tiÕng ViÖt ®o¹n gâ kiÓu VNI sau: Chie6n1 tha8ng1
D9ie6n5 Bie6n Phu3 lu7ng2 la6y4 na8m cha6u, cha6n1 d9o6ng5 d9ia5
ca6u2.
94
§15. Lµm quen víi MICROSOFT WORD
Tõ bµi nµy, chóng ta sÏ t×m hiÓu mét trong nh÷ng hÖ so¹n th¶o
v¨n b¶n th«ng dông nhÊt hiÖn nay lµ Microsoft Word (gäi t¾t lµ Word)
cña h·ng phÇn mÒm Microsoft.
1. Mµn h×nh lµm viÖc cña Word
Word ®îc khëi ®éng nh mäi phÇn mÒm
trong Windows, b»ng mét trong c¸c c¸ch sau:
C¸ch 1. Nh¸y ®óp chuét lªn biÓu tîng cña
Word trªn mµn h×nh nÒn;
C¸ch 2. Tõ nót Start cña Windows chän Start→All Programs→Microsoft
Word.
Sau khi khëi ®éng, Word më mét v¨n b¶n trèng lÊy tªn t¹m thêi lµ
Document1 (h. 47).
a) C¸c ®èi tîng chÝnh trªn mµn h×nh
H×nh 47 lµ mµn h×nh lµm viÖc cña Word.
H×nh . Mµn h×nh lµm viÖc cña Word
Word cho phÐp ngêi dïng thùc hiÖn c¸c thao t¸c trªn v¨n b¶n b»ng
nhiÒu c¸ch: sö dông lÖnh trong c¸c b¶ng chän; sö dông c¸c biÓu tîng (nót
lÖnh) t¬ng øng trªn c¸c thanh c«ng cô hoÆc c¸c tæ hîp phÝm t¾t.
95
H× nh 46 . BiÓ u t­îng cña
Wo rd trªn m µ n h× nh nÒn
b) Thanh b¶ng chän
Mçi b¶ng chän gåm c¸c lÖnh cã chøc n¨ng cïng nhãm. Thanh b¶ng
chän (h. 47) chøa tªn c¸c b¶ng chän: File, Edit, View,... B¶ng díi ®©y m«
t¶ ng¾n gän c¸c b¶ng chän cña Word.
B¶ng chän M« t¶
File (TÖp)
C¸c lÖnh xö lÝ tÖp v¨n b¶n, nh Open (Më), New (Míi), Close
(§ãng), Save (Lu), Save As... (Lu víi tªn kh¸c...), Print (In),
Exit (Tho¸t),...
Edit (Biªn tËp)
C¸c lÖnh biªn tËp v¨n b¶n nh Cut (C¾t), Copy (Sao), Paste
(D¸n),...
View (HiÓn thÞ)
C¸c lÖnh hiÓn thÞ nh Normal (ChuÈn), Page Layout (Bè trÝ
trang), Toolbar (Thanh c«ng cô)...
Insert (ChÌn)
C¸c lÖnh chÌn ®èi tîng vµo v¨n b¶n: Break (Ng¾t), Page
Number (Sè trang), Picture (H×nh),;..
Format (§Þnh d¹ng)
C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng nh Font (Ph«ng ch÷), Paragraph (§o¹n
v¨n b¶n),...
Tools (C«ng cô) C¸c lÖnh trî gióp c«ng viÖc so¹n th¶o
Table (B¶ng) C¸c lÖnh lµm viÖc víi b¶ng biÓu
Windows (Cöa sæ) C¸c lÖnh liªn quan ®Õn hiÓn thÞ cöa sæ
Help (Trî gióp) C¸c híng dÉn trî gióp
Mçi lÖnh ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch nh¸y chuét vµo tªn b¶ng chän råi
nh¸y chuét vµo dßng lÖnh ®ã.
c) Thanh c«ng cô
Thanh c«ng cô chøa biÓu tîng cña mét sè lÖnh thêng dïng3).
CãniÒu thanh c«ng cô trong Word nh: Thanh c«ng cô chuÈn (h.
483.3), th c«ng cô ®Þnh d¹ng, thanh c«ng cô vÏ,... §Ó thùc hiÖn lÖnh,
chØ cÇn nh¸y chuét vµo biÓu tîng t¬ng øng trªn thanh c«ng cô (do vËy
c¸c biÓu tîng nµy cßn ®îc gäi lµ c¸c nót lÖnh) . Sö dng c¸c nót lÖnh lµ
c¸ch rÊt thuËn tiÖn ®Ó thùc hiÖn lÖnh trong Word.
96
H×nh . Thanh c«ng cô chuÈn
B¶ng díi ®©y tr×nh bµy tÝnh n¨ng cña mét sè nót lÖnh c¬ b¶n trªn
thanh c«ng cô chuÈn.
Nót lÖnh Tªn nót lÖnh TÝnh n¨ng
New T¹o tÖp míi
Open Më tÖp ®· cã
Save Lu tÖp ®ang më
Print In tÖp ®ang më
Print Preview Xem v¨n b¶n tríc khi in
Spelling KiÓm tra chÝnh t¶ vµ ng÷ ph¸p (nÕu cã)
Cut C¾t ®èi tîng ®îc ®¸nh dÊu vµ ®Æt vµo Clipboard
Copy Sao ®èi tîng ®îc ®¸nh dÊu vµo Clipboard
Paste D¸n (sao) néi dung Clipboard vµo vÞ trÝ con trá v¨n
b¶n
Undo Huû bá thao t¸c võa lµm
Redo Kh«i phôc thao t¸c võa huû bá
Chó ý: Clipboard lµ bé nhí t¹m thêi trong Windows.
2. KÕt thóc phiªn lµm viÖc víi Word
So¹n th¶o mét v¨n b¶n thêng bao gåm: gâ néi dung v¨n b¶n, ®Þnh
d¹ng, in ra. V¨n b¶n cã thÓ ®îc lu tr÷ ®Ó sö dông l¹i.
Th«ng thêng, sau mçi phiªn lµm viÖc víi Word, chóng ta ph¶i lu v¨n
b¶n. ViÖc lu v¨n b¶n cã thÓ thùc hiÖn theo mét trong c¸c c¸ch sau:
C¸ch 1. Chän File→Save;
C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh Save trªn thanh c«ng cô chuÈn;
C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+S.
Khi thùc hiÖn viÖc lu v¨n b¶n, cã thÓ x¶y ra mét trong hai trêng hîp
sau:
• Trêng hîp 1. Khi v¨n b¶n ®îc lu lÇn ®Çu, cöa sæ Save As xuÊt
hiÖn cho phÐp ®Æt tªn cho tÖp v¨n b¶n (h. 49).
97
H×nh . Lu v¨n b¶n
• Trêng hîp 2. NÕu tÖp v¨n b¶n ®ã ®· ®îc lu Ýt nhÊt mét lÇn, th×
khi lu v¨n b¶n b»ng c¸c c¸ch trªn, mäi thay ®æi trªn tÖp v¨n b¶n
sÏ ®îc lu vµ kh«ng xuÊt hiÖn cöa sæ Save As (Ta vÉn cã thÓ lu
v¨n b¶n nµy víi tªn kh¸c hoÆc trong th môc kh¸c b»ng c¸ch chän
File→Save As...).
Chó ý: Tªn c¸c tÖp v¨n b¶n trong Word cã phÇn më réng ngÇm ®Þnh
lµ .doc.
Khi kÕt thóc phiªn lµm viÖc víi v¨n b¶n, chän File→Close hoÆc nh¸y
chuét t¹i nót ë bªn ph¶i thanh b¶ng chän (thao t¸c nµy ®îc gäi lµ ®ãng
tÖp v¨n b¶n).
Khi kÕt thóc phiªn lµm viÖc víi Word, chän File→Exit hoÆc nh¸y
chuét t¹i nót ë gãc trªn, bªn ph¶i mµn h×nh cña Word.
:
3. So¹n th¶o v¨n b¶n ®¬n gi¶n
98
a) Më tÖp v¨n b¶n
Sau khi khëi ®éng, Word më mét v¨n b¶n trèng víi tªn t¹m thêi lµ
Document1.
NÕu muèn t¹o mét v¨n b¶n trèng kh¸c (v¨n b¶n míi), ta cã thÓ thùc
hiÖn mét trong c¸c c¸ch sau:
C¸ch 1. Chän File→New;
C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh New trªn thanh c«ng cô chuÈn;
C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+N.
§Ó më tÖp v¨n b¶n ®· cã, ta cã thÓ chän mét trong c¸c c¸ch sau:
C¸ch 1. Chän File→Open;
C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh Open trªn thanh c«ng cô chuÈn;
C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+O.
TiÕp theo, chän tÖp v¨n b¶n cÇn më trong cöa sæ Open (h. 50).
H×nh . Cöa sæ Open
Chó ý: Cã thÓ nh¸y ®óp vµo tÖp v¨n b¶n ®Ó më.
99
b) Con trá v¨n b¶n và con trá chuét
• Cã hai lo¹i con trá trªn mµn h×nh: Con trá v¨n b¶n (cßn ®îc gäi lµ
con trá so¹n th¶o) vµ con trá chuét.
a) Con trá v¨n b¶n b) Con trá chuét
H×nh
- Con trá v¨n b¶n cã d¹ng  (h.51a), lu«n nhÊp nh¸y vµ chØ ra
vÞ trÝ hiÖn thêi n¬i c¸c kÝ tù sÏ xuÊt hiÖn khi ta gâ v¨n b¶n
tõ bµn phÝm. Trong khi ngêi dïng gâ v¨n b¶n, con trá v¨n b¶n
sÏ di chuyÓn tõ tr¸i sang ph¶i vµ tõ trªn xuèng díi. NÕu muèn
chÌn kÝ tù hay mét ®èi tîng vµo v¨n b¶n, ta ph¶i di chuyÓn
con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ cÇn chÌn.
- ë trong vïng so¹n th¶o, con trá chuét cã d¹ng I (h.51b), nhng
®æi thµnh khi ra ngoµi vïng so¹n th¶o.
 Lu ý : Con trá v¨n b¶n kh«ng thay ®æi vÞ trÝ khi ta di chuyÓn con trá chuét.
• Di chuyÓn con trá v¨n b¶n
Cã hai c¸ch di chuyÓn con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ mong muèn:
- Dïng chuét: Di chuyÓn con trá chuét tíi vÞ trÝ mong muèn vµ
nh¸y chuét.
- Dïng phÝm: NhÊn c¸c phÝm Home, End, PageUp, PageDown, c¸c
phÝm mòi tªn hoÆc tæ hîp phÝm Ctrl vµ c¸c phÝm ®ã.
Mµn h×nh ®«i khi chØ hiÓn thÞ ®îc mét phÇn cña v¨n b¶n. §Ó xem
c¸c phÇn kh¸c mét c¸ch nhanh chãng, cã thÓ sö dông thanh cuén
ngang vµ thanh cuén däc.
c) Gâ v¨n b¶n
Trong khi gâ v¨n b¶n, nÕu con trá so¹n th¶o ®· ë vÞ trÝ cuèi dßng th×
nã sÏ tù ®éng xuèng dßng, do vËy ta kh«ng ph¶i quan t©m tíi viÖc
xuèng dßng. Th«ng thêng, mét v¨n b¶n bao gåm nhiÒu ®o¹n v¨n b¶n, c¸c
100
®o¹n v¨n b¶n cã thÓ gåm mét hay nhiÒu dßng. PhÝm Enter dïng ®Ó kÕt
thóc mét ®o¹n v¨n b¶n vµ chuyÓn sang ®o¹n v¨n b¶n míi.
Trong khi gâ v¨n b¶n, cÇn lu ý hai chÕ ®é gâ v¨n b¶n sau:
• ë chÕ ®é chÌn (Insert), néi dung v¨n b¶n gâ tõ bµn phÝm sÏ ®îc
chÌn vµo tríc néi dung ®· cã tõ vÞ trÝ con trá v¨n b¶n.
• ë chÕ ®é ®Ì (Overwrite), mçi kÝ tù gâ vµo tõ bµn phÝm sÏ ghi
®Ì, thay thÕ kÝ tù ®· cã t¹i vÞ trÝ con trá v¨n b¶n.
NhËn biÕt chÕ ®é chÌn/chÕ ®é ®Ì b»ng c¸ch quan s¸t thanh tr¹ng th¸i:
nÕu ch÷ OVR s¸ng cã nghÜa ®ang ë chÕ ®é ®Ì, ngîc l¹i lµ ®ang ë chÕ ®é
chÌn (h. 52).
H×nh . Ph©n biÖt hai chÕ ®é gâ v¨n b¶n
NhÊn phÝm Insert hoÆc nh¸y ®óp chuét vµo nót trªn thanh
tr¹ng th¸i ®Ó chuyÓn ®æi gi÷a hai chÕ ®é gâ.
e) C¸c thao t¸c biªn tËp v¨n b¶n
Chän v¨n b¶n
Muèn thùc hiÖn mét thao t¸c víi phÇn v¨n b¶n nµo th× tríc hÕt cÇn
chän phÇn v¨n b¶n ®ã (cßn ®îc gäi lµ ®¸nh dÊu). §Ó lµm ®iÒu nµy ta
thùc hiÖn nh sau:
 §Æt con trá v¨n b¶n vµo vÞ trÝ b¾t ®Çu chän.
 NhÊn gi÷ phÝm Shift råi ®Æt con trá v¨n b¶n vµo vÞ trÝ kÕt
thóc.
Ta còng cã thÓ chän v¨n b¶n theo c¸ch sau:
 Nh¸y con trá chuét t¹i vÞ trÝ b¾t ®Çu cÇn chän.
 KÐo th¶ chuét trªn phÇn v¨n b¶n cÇn chän.
Xo¸ v¨n b¶n
101
PhÝm
Insert
ChÕ ®é chÌn ChÕ ®é ®Ì
§Ó xo¸ mét vµi kÝ tù, nªn dïng c¸c phÝm BackSpace hoÆc Delete.
Trong ®ã, phÝm BackSpace (phÝm ←) dïng ®Ó xo¸ kÝ tù tríc con trá v¨n
b¶n vµ phÝm Delete dïng ®Ó xo¸ kÝ tù sau con trá v¨n b¶n.
Muèn xo¸ nh÷ng phÇn v¨n b¶n lín h¬n, nªn thùc hiÖn nh sau:
 Chän phÇn v¨n b¶n cÇn xo¸;
 NhÊn mét trong hai phÝm xo¸ (BackSpace/Delete) hoÆc chän
Edit→Cut hoÆc nh¸y .
Chó ý: Khi ta thùc hiÖn lÖnh Cut th× ngoµi viÖc xo¸, néi dung phÇn v¨n b¶n nµy
cßn ®îc lu vµo Clipboard.
Sao chÐp
§Ó sao mét phÇn v¨n b¶n ®Õn mét vÞ trÝ kh¸c, ta thùc hiÖn:
 Chän phÇn v¨n b¶n muèn sao;
 Chän Edit→Copy hoÆc nh¸y . Khi ®ã, phÇn v¨n b¶n ®· chän
®îc lu vµo Clipboard;
 §a con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ cÇn sao;
 Chän Edit→Paste hoÆc nh¸y .
Di chuyÓn
§Ó di chuyÓn mét phÇn v¨n b¶n tõ vÞ trÝ nµy sang vÞ trÝ kh¸c, ta
thùc hiÖn nh sau:
 Chän phÇn v¨n b¶n cÇn di chuyÓn;
 Chän Edit→Cut hoÆc nh¸y ®Ó xo¸ phÇn v¨n b¶n ®ã t¹i vÞ
trÝ cò vµ lu vµo Clipboard;
 §a con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ míi;
 Chän Edit→Paste hoÆc nh¸y ®Ó sao phÇn v¨n b¶n ®îc lu
trong Clipboard vµo.
Chó ý: Trong thùc hµnh, ta cã thÓ dïng tæ hîp phÝm t¾t ®Ó thùc hiÖn nhanh c¸c
thao t¸c nh sau:
Ctrl+A ®Ó chän toµn bé v¨n b¶n; Ctrl+C t¬ng ®¬ng víi lÖnh Copy;
Ctrl+X t¬ng ®¬ng víi lÖnh Cut; Ctrl+V t¬ng ®¬ng víi lÖnh Paste.
102
Bµi tËp vµ thùc hµnh 6
Lµm quen víi Word
1. Môc ®Ých, yªu cÇu
• Khëi ®éng/KÕt thóc Word;
• T×m hiÓu c¸c thµnh phÇn trªn mµn h×nh lµm viÖc cña Word;
• Bíc ®Çu t¹o mét v¨n b¶n tiÕng ViÖt ®¬n gi¶n.
2. Néi dung
a) Khëi ®éng Word vµ t×m hiÓu c¸c thµnh phÇn trªn mµn h×nh cña Word
a1) Khëi ®éng Word.
a2) Ph©n biÖt thanh tiªu ®Ò, thanh b¶ng chän, thanh tr¹ng th¸i, c¸c
thanh c«ng cô trªn mµn h×nh.
a3) T×m hiÓu c¸c c¸ch thùc hiÖn lÖnh trong Word.
a4) T×m hiÓu mét sè chøc n¨ng trong c¸c b¶ng chän: Më, ®ãng, lu
tÖp, hiÓn thÞ thíc ®o, hiÓn thÞ c¸c thanh c«ng cô (chuÈn, ®Þnh
d¹ng, vÏ h×nh).
a5) T×m hiÓu c¸c nót lÖnh trªn mét sè thanh c«ng cô.
a6) Thùc hµnh víi thanh cuén däc vµ thanh cuén ngang ®Ó di
chuyÓn ®Õn c¸c phÇn kh¸c nhau cña v¨n b¶n.
b) So¹n mét v¨n b¶n ®¬n gi¶n
Bµi nµy ®îc thùc hiÖn khi trªn m¸y tÝnh ®· cã tr×nh gâ ch÷ ViÖt víi
chøc n¨ng gâ tiÕng ViÖt ®îc bËt vµ ph«ng ch÷ t¬ng øng víi bé m· chän
trong tr×nh gâ ch÷ ViÖt.
b1) NhËp ®o¹n v¨n sau (kh«ng cÇn söa lçi):
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
§éc lËp-Tù do-H¹nh phóc
§¬n xin nhËp häc
KÝnh göi: ¤ng HiÖu trëng trêng THPT H÷u NghÞ
103
T«i tªn lµ NguyÔn V¨n Hïng, cã con lµ NguyÔn V¨n Dòng nguyªn lµ häc
sinh trêng THPT §oµn KÕt. Ch¸u Dòng võa qua ®· kÕt thóc häc k× I víi
h¹nh kiÓm tèt vµ ®îc xÕp lo¹i häc tËp lo¹i kh¸.
T«i lµm ®¬n nµy kÝnh xin ¤ng HiÖu trëng cho phÐp con t«i ®îc tiÕp tôc
vµo häc líp 10 t¹i trêng THPT H÷u NghÞ do gia ®×nh t«i míi chuyÓn vÒ
®Þa bµn gÇn trêng.
Xin tr©n träng c¸m ¬n.
§Ýnh kÌm
1 giÊy khai sinh - 1 häc b¹
TP Hå ChÝ Minh, ngµy th¸ng n¨m
KÝnh ®¬n
(KÝ tªn)
NguyÔn V¨n Hïng
b2) Lu v¨n b¶n víi tªn Don xin hoc.
b3)
b4) H·y söa c¸c lçi chÝnh t¶ (nÕu cã) trong bµi.
b5) Thö gâ víi c¶ hai chÕ ®é: chÕ ®é chÌn vµ chÕ ®é ®Ì.
b6)
b7) TËp di chuyÓn, xo¸, sao chÐp phÇn v¨n b¶n, dïng c¶ ba c¸ch:
lÖnh trong b¶ng chän, nót lÖnh trªn thanh c«ng cô vµ tæ hîp
phÝm t¾t.
b8)
b9) Lu v¨n b¶n ®· söa.
b10) KÕt thóc Word.
c) Bµi thùc hµnh gâ tiÕng ViÖt
Hå Hoµn KiÕm
Xa kia, hå cã tªn lµ Lôc Thuû v× níc hå xanh suèt bèn mïa. ThÕ kû 15 hå ®îc ®æi
tªn thµnh hå Hoµn KiÕm (cßn gäi lµ hå G¬m), g¾n liÒn víi truyÒn thuyÕt tr¶ g¬m thÇn
cho Rïa Vµng, ghi l¹i th¾ng lîi cña cuéc chiÕn ®Êu 10 n¨m cña nh©n d©n ViÖt Nam
104
chèng l¹i giÆc Minh díi sù l·nh ®¹o cña Lª Lîi. TruyÒn thuyÕt kÓ r»ng Rïa vµng ®· cho Lª
Lîi mîn kiÕm thÇn ®Ó chèng giÆc, sau chiÕn th¾ng «ng lªn lµm vua (vua Lª Th¸i Tæ) vµ
tr¶ l¹i Rïa vµng kiÕm thÇn ë hå G¬m.
(Theo Tõ ®iÓn B¸ch khoa ViÖt nam)
C¸c thuËt ng÷ chÝnh
Më tÖp; T¹o tÖp; Lu tÖp; Con trá v¨n b¶n; Con trá chuét; ChÕ ®é chÌn;
ChÕ ®é ®Ì; Chän; Xo¸; Sao chÐp; Di chuyÓn.
§16. §ÞNH D¹NG V¡N B¶N
§Þnh d¹ng v¨n b¶n lµ tr×nh bµy c¸c phÇn v¨n b¶n theo nh÷ng thuéc tÝnh
cña v¨n b¶n nh»m môc ®Ých cho v¨n b¶n ®îc râ rµng vµ ®Ñp, nhÊn m¹nh
nh÷ng phÇn quan träng, gióp ngêi ®äc n¾m b¾t dÔ h¬n c¸c néi dung
chñ yÕu cña v¨n b¶n.
Môc 14 ®· giíi thiÖu c¸c kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng v¨n b¶n trong hÖ so¹n
th¶o v¨n b¶n. Môc nµy tr×nh bµy c¸ch thiÕt ®Æt mét sè thuéc tÝnh
®Þnh d¹ng ®ã.
C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng ®îc chia thµnh ba lo¹i: ®Þnh d¹ng kÝ tù, ®Þnh
d¹ng ®o¹n v¨n b¶n vµ ®Þnh d¹ng trang. Chóng ®îc nhãm trong b¶ng
chän Format.
1. §Þnh d¹ng kÝ tù
C¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng kÝ tù c¬ b¶n gåm cã: ph«ng ch÷, kiÓu
ch÷, cì ch÷, mµu s¾c,… Ta cã thÓ dïng ®Þnh d¹ng kÝ tù ®Ó t¹o v¨n
b¶n nh trong h×nh 53.
BiÖt sè cña ph¬ng tr×nh bËc hai:
∆ = b2
– 4ac.
H×nh . VÝ dô vÒ ®Þnh d¹ng kÝ tù
Muèn ®Þnh d¹ng kÝ tù cho phÇn v¨n b¶n nµo, tríc hÕt cÇn ph¶i chän
nã. NÕu kh«ng cã phÇn v¨n b¶n nµo ®îc chän th× c¸c thuéc tÝnh ®Þnh
105
d¹ng ®îc thiÕt ®Æt sÏ ®îc ¸p dông cho c¸c kÝ tù ®îc gâ vµo tõ vÞ trÝ con
trá v¨n b¶n trë ®i.
Ta cã thÓ thiÕt ®Æt c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng kÝ tù b»ng mét trong
hai c¸ch sau:
• C¸ch 1. Sö dông lÖnh Format→Font ®Ó më hép tho¹i Font (h. 54);
• C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh trªn thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (h.
55).
Tªn ph«ng ch÷ Cì ch÷ Ch÷ nghiªng
Ch÷ g¹ch ch©nCh÷ ®Ëm
H×nh . C¸c nót lÖnh ®Þnh d¹ng kÝ tù
2. §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n
Trong c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n, chóng ta sÏ xÐt c¸c thuéc
tÝnh c¬ b¶n sau: C¨n lÒ, vÞ trÝ lÒ ®o¹n v¨n (so víi lÒ trang), kho¶ng
c¸ch ®Õn ®o¹n v¨n tríc hoÆc sau, ®Þnh d¹ng dßng ®Çu tiªn, kho¶ng
c¸ch gi÷a c¸c dßng trong ®o¹n v¨n.
106
H× nh 54.6 . Hé p tho ¹ i Fo nt ® Ó ® Þnh d¹ ng kÝ tù
Chän
ph«ng
Chän kiÓu
g¹ch ch©n
ChØ sè
trªn chØ
sè d­íi
Nh¸y chuét ®Ó
thiÕt ®Æt
ph«ng ngÇm
®Þnh
Chän kiÓu ch÷
Chän cì ch÷
Chän mµu s¾c
Chän c¸c hiÖu
øng kh¸c (ch÷
bãng, g¹ch
ngang, v.v.)
§Ó ®Þnh d¹ng mét ®o¹n v¨n b¶n, tríc hÕt ta x¸c ®Þnh ®o¹n v¨n b¶n
cÇn ®Þnh d¹ng b»ng mét trong c¸c c¸ch sau:
• C¸ch 1. §Æt con trá v¨n b¶n vµo trong ®o¹n v¨n b¶n;
• C¸ch 2. §¸nh dÊu mét phÇn ®o¹n v¨n b¶n;
• C¸ch 3. §¸nh dÊu toµn bé ®o¹n v¨n b¶n.
Sau khi x¸c ®Þnh ®o¹n v¨n b¶n cÇn ®Þnh d¹ng, thùc hiÖn mét trong c¸c
c¸ch sau:
• C¸ch 1. Sö dông lÖnh Format→Paragraph ®Ó më hép tho¹i Paragraph
(h. 56);
C¨n lÒ
VÞtrÝlÒ
ph i



tr¸i
¶
Kho¶ng c¸ch
®Õn ®o¹n v¨n
tr- í c vµsau Kho¶ng c¸ch
gi÷ac¸c dßng
§ Þnh d¹ng
dßng ®Çu tiªn
H×nh . Hép tho¹i Paragraph ®Ó ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n
• C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh trªn thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (h.
57).
H×nh . C¸c nót lÖnh ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n
107
Ngoµi ra, cã thÓ dïng thíc ngang (h. 58) ®Ó ®iÒu chØnh mét sè
thuéc tÝnh lÒ cña ®o¹n v¨n mét c¸ch trùc quan b»ng c¸ch ®a con trá
chuét lªn con trît t¬ng øng trªn thíc vµ kÐo th¶ ®Õn vÞ trÝ cÇn thiÕt.
H×nh . Sö dông c¸c con trît trªn thíc ngang
3. §Þnh d¹ng trang
Trong c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng trang v¨n b¶n, chóng ta chØ xÐt
hai thuéc tÝnh c¬ b¶n nhÊt lµ kÝch thíc c¸c lÒ vµ híng giÊy (h. 59).
a) KÝch thíc c¸c lÒ cña trang
b) Híng giÊy th¼ng
®øng c) Híng giÊy n»m ngang
H×nh . §Þnh d¹ng trang
ViÖc thiÕt ®Æt c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng trang ®îc thùc hiÖn b»ng
lÖnh File→Page Setup ®Ó më hép tho¹i Page Setup (h. 60).
108
H×nh . Hép tho¹i Page Setup
Bµi tËp vµ thùc hµnh 7
§Þnh d¹ng v¨n b¶n
1. Môc ®Ých, yªu cÇu
• ¸p dông ®îc c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng v¨n b¶n ®¬n gi¶n.
• LuyÖn kÜ n¨ng gâ tiÕng ViÖt;
2. Néi dung
a) Thùc hµnh t¹o v¨n b¶n míi vµ ®Þnh d¹ng kÝ tù vµ ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n
a1) Khëi ®éng Word vµ më tÖp Don xin hoc.doc ®· gâ ë bµi thùc
hµnh tríc.
a2) H·y ¸p dông nh÷ng thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng ®· biÕt ®Ó tr×nh bµy
l¹i ®¬n xin häc dùa trªn mÉu sau ®©y.
CéNG Hoµ X· HéI CHñ NGHÜA VIÖT NAM
§éc lËp − Tù do − H¹nh phóc
109
§¥N XIN NHËP HäC
KÝnh göi: ¤ng HiÖu trëng trêng THPT H÷u NghÞ
T«i tªn lµ NguyÔn V¨n Hïng, cã con lµ NguyÔn V¨n Dòng nguyªn lµ
häc sinh trêng THPT §oµn KÕt. Ch¸u Dòng võa qua ®· kÕt thóc häc k×
I víi h¹nh kiÓm tèt vµ ®îc xÕp lo¹i häc tËp lo¹i kh¸.
T«i lµm ®¬n nµy kÝnh xin ¤ng HiÖu trëng cho phÐp con t«i ®îc vµo
häc líp 10 t¹i trêng THPT H÷u NghÞ do gia ®×nh t«i míi chuyÓn vÒ gÇn
trêng.
Xin tr©n träng c¸m ¬n.
§ÝNH KÌM
− 1 giÊy khai sinh
− 1 häc b¹
TP. Hå ChÝ Minh, ngµy th¸ng n¨m
KÝnh ®¬n
(KÝ tªn)
NguyÔn V¨n Hïng
a3) Lu v¨n b¶n víi tªn cò.
b) Gâ vµ ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n theo mÉu sau
110
(Theo trang Web cña Tæng côc Du lÞch ViÖt nam)
VÞnh H¹ Long
C¸c thuËt ng÷ chÝnh
§Þnh d¹ng kÝ tù; Ph«ng ch÷; Cì ch÷; §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n; C¨n lÒ;
§Þnh d¹ng trang.
C©u hái vµ bµi tËp
1. ThÕ nµo lµ ®Þnh d¹ng v¨n b¶n? C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng ®îc ph©n lo¹i nh thÕ
nµo?
2. H·y kÓ nh÷ng kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng kÝ tù.
3. H·y kÓ nh÷ng kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n. VÒ nguyªn t¾c, cã thÓ xo¸
mét ®o¹n v¨n mµ kh«ng cÇn chän ®o¹n v¨n b¶n ®ã ®îc kh«ng?
4. H·y ph©n biÖt lÒ trang v¨n b¶n vµ lÒ ®o¹n v¨n b¶n.
5. Trong bµi thùc hµnh 7, nh÷ng chøc n¨ng ®Þnh d¹ng v¨n b¶n nµo ®· ®îc ¸p
dông?
§17. Mét sè chøc n¨ng so¹n th¶o v¨n b¶n kh¸c
1. §Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch
Trong so¹n th¶o v¨n b¶n, nhiÒu khi chóng ta cÇn tr×nh bµy phÇn
v¨n b¶n díi d¹ng liÖt kª (h. 61a) hoÆc ®¸nh sè thø tù (h. 61b). D¹ng thø
nhÊt thêng dïng ®Ó liÖt kª nh÷ng thµnh phÇn nh nhau, cßn víi d¹ng thø
hai th× thø tù liÖt kª còng cã vai trß nhÊt ®Þnh. Ta gäi danh s¸ch thø
nhÊt lµ liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ danh s¸ch thø hai lµ liÖt kª d¹ng sè thø
tù.
111
C¸c ®Æc trng ®Þnh d¹ng kÝ tù c¬
b¶n:
• Ph«ng ch÷
• KiÓu ch÷
• Cì ch÷
• Mµu s¾c
• VÞ trÝ so víi dßng hiÖn t¹i
C«ng viÖc ngµy thø hai, 15/9
1. Häc trªn líp
2. Lao ®éng gióp gia ®×nh
3. §¸ bãng
4. Lµm bµi ë nhµ
a) b)
H×nh
§Ó ®Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch ta sö dông mét trong hai c¸ch sau:
• C¸ch 1. Dïng lÖnh Format→Bullets and Numbering (KÝ hiÖu vµ §¸nh
sè) ®Ó më hép tho¹i Bullets and Numbering (h. 61).
• C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh Bullets hoÆc Numbering trªn
thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng.
H×nh . Hép tho¹i Bullets and Numbering
§Ó bá ®Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch cña mét phÇn v¨n b¶n, chØ cÇn
chän phÇn v¨n b¶n ®ã råi nh¸y nót lÖnh t¬ng øng ( hoÆc ).
112
2. Ng¾t trang thñ c«ng vµ ®¸nh sè trang
a) Ng¾t trang thñ c«ng
MÆc ®Þnh, Word tù ®éng
thùc hiÖn ng¾t trang vµ chuyÓn
sang trang míi. Tuy nhiªn trong
mét sè trêng hîp, ngêi dïng muèn
chñ ®éng ng¾t trang, ch¼ng h¹n
nh khi muèn ®Æt toµn bé b¶ng
trªn trang míi. ViÖc ng¾t trang ®îc
thùc hiÖn nh sau:
 §Æt con trá v¨n b¶n ë vÞ trÝ
muèn ng¾t trang.
 Chän lÖnh Insert→Break råi
chän Page break trong hép tho¹i
Break (h. 62).
H×nh
 Chän OK.
b) §¸nh sè trang
Khi v¨n b¶n cã nhiÒu h¬n mét trang, ta cã thÓ ®Ó Word tù ®éng
®¸nh sè trang.
H×nh . Hép tho¹i Page Numbers
 Chän Insert→Page Numbers...
 Trong hép Position cña hép tho¹i Page Numbers (h. 63), chän vÞ
trÝ cña sè trang: ë ®Çu trang (Header) hoÆc ë cuèi trang
(Footer);
113
 Trong hép Alignment, chän c¸ch c¨n lÒ cho sè trang: c¨n tr¸i
(Left), ë gi÷a (Center) hoÆc c¨n ph¶i (Right);
 Chän (hoÆc bá chän) Show number on first page ®Ó hiÓn thÞ
(hoÆc kh«ng hiÓn thÞ) sè trang ë trang ®Çu tiªn.
3. In v¨n b¶n
a) Xem tríc khi in
Tríc khi in mét v¨n b¶n nµo ®ã, th«ng thêng nªn thùc hiÖn viÖc xem
v¨n b¶n tríc khi in ®Ó kiÓm tra xem c¸c lÒ trang, viÖc ng¾t trang, viÖc
bè trÝ néi dung, c¸c b¶ng biÓu, h×nh vÏ trªn trang,… ®· ®óng nh mong
muèn cha.
§Ó më cöa sæ Xem tríc khi in (h. 64), sö dông mét trong hai c¸ch
sau:
• C¸ch 1. Chän lÖnh File→Print Preview;
• C¸ch 2. Nh¸y chän nót lÖnh Preview trªn thanh c«ng cô chuÈn.
H×nh . Xem tríc khi in
114
b) In v¨n b¶n
V¨n b¶n cã thÓ ®îc in ra giÊy nÕu m¸y tÝnh cã kÕt nèi trùc tiÕp víi
m¸y in hoÆc cã thÓ truy cËp tíi m¸y in trong m¹ng. Ta thùc hiÖn lÖnh in
v¨n b¶n b»ng mét trong c¸c c¸ch sau:
• C¸ch 1. Dïng lÖnh File→Print.
• C¸ch 2. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+P.
• C¸ch 3. Nh¸y chuét vµo nót Print trªn thanh c«ng cô chuÈn ®Ó in
ngay toµn bé v¨n b¶n.
H×nh . Hép tho¹i Print
Víi hai c¸ch ®Çu, hép tho¹i Print (h. 65) sÏ hiÖn ra cho phÐp lùa chän
c¸c tham sè in, ch¼ng h¹n: Chän m¸y in, in toµn bé hay mét phÇn v¨n b¶n,
sè b¶n in.
C¸c thuËt ng÷ chÝnh
§Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch; §¸nh sè trang; Xem v¨n b¶n tríc khi in; In v¨n
b¶n.
C©u hái vµ bµi tËp
1. H·y nªu c¸c bíc cÇn thùc hiÖn ®Ó t¹o danh s¸ch d¹ng liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ
d¹ng sè thø tù.
115
2. Cã thÓ t¹o danh s¸ch kiÓu sè thø tù a, b, c,... ®îc kh«ng? NÕu ®îc h·y nªu
c¸c thao t¸c cÇn thiÕt.
3. Cã nh÷ng c¸ch nµo ®Ó chØ in mét trang v¨n b¶n trong mét tÖp v¨n b¶n cã
nhiÒu trang?
4. Nªu u vµ nhîc ®iÓm khi sö dông nót lÖnh Print ®Ó ra lÖnh in.
§18. C¸c c«ng cô trî gióp so¹n th¶o
Ngoµi viÖc hç trî gâ vµ tr×nh bµy v¨n b¶n, Word cßn cung cÊp cho
ngêi dïng nhiÒu chøc n¨ng gióp tù ®éng ho¸ mét sè c«ng ®o¹n trong
qu¸ tr×nh so¹n th¶o, víi môc ®Ých lµm t¨ng hiÖu qu¶, thùc hiÖn nhanh
chãng c«ng viÖc biªn tËp v¨n b¶n. Sau ®©y chóng ta sÏ t×m hiÓu mét
sè chøc n¨ng nh vËy.
1. T×m kiÕm vµ thay thÕ
Trong khi so¹n th¶o, chóng ta cã thÓ muèn t×m vÞ trÝ mét tõ
(hoÆc côm tõ) nµo ®ã hay còng cã thÓ cÇn thay thÕ mét tõ (hoÆc
côm tõ) b»ng mét tõ (hoÆc côm tõ) kh¸c. C¸c c«ng cô Find (t×m kiÕm)
vµ Replace (Thay thÕ) cña Word cho phÐp thùc hiÖn ®iÒu nµy mét c¸ch
nhanh chãng.
a) T×m kiÕm
H×nh . T×m kiÕm
§Ó t×m kiÕm mét tõ hoÆc côm tõ, ta thùc hiÖn theo c¸c bíc sau:
 Chän lÖnh Edit→Find hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+F. Hép
tho¹i Find and Replace sÏ xuÊt hiÖn nh h×nh 66;
 Gâ tõ hoÆc côm tõ cÇn t×m vµo « Find What (T×m g×).
116
 Nh¸y chuét vµo nót Find Next (T×m tiÕp).
Côm tõ t×m ®îc (nÕu cã) sÏ ®îc hiÓn thÞ díi d¹ng bÞ “b«i ®en”. Ta
cã thÓ tiÕp tôc t×m b»ng c¸ch nh¸y vµo nót Find Next hoÆc nh¸y nót
Cancel (Bá qua) ®Ó ®ãng hép tho¹i, kÕt thóc t×m kiÕm.
b) Thay thÕ
H×nh . T×m kiÕm vµ thay thÕ
Ta còng cã thÓ thay thÕ mét tõ hay côm tõ b»ng mét tõ hay côm tõ
kh¸c trong v¨n b¶n b»ng c¸ch thùc hiÖn theo c¸c bíc nh sau:
 Chän Edit→Replace hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+H. Hép tho¹i
Find and Replace sÏ xuÊt hiÖn nh h×nh 67;
 Gâ côm tõ cÇn t×m kiÕm vµo « Find What vµ gâ côm tõ thay
thÕ vµo « Replace with (Thay thÕ b»ng);
 Nh¸y chuét vµo nót Find next ®Ó ®Õn côm tõ cÇn t×m tiÕp theo
(nÕu cã);
 Nh¸y chuét vµo nót Replace nÕu muèn thay thÕ tõng côm tõ t×m
thÊy (vµ nh¸y vµo nót Replace All nÕu muèn thay thÕ tù ®éng tÊt
c¶ c¸c côm tõ t×m thÊy) b»ng côm tõ thay thÕ;
 Nh¸y chuét vµo nót Cancel ®Ó ®ãng hép tho¹i, kÕt thóc viÖc
t×m vµ thay thÕ.
Chó ý: C¸c lÖnh t×m kiÕm vµ thay thÕ ®Æc biÖt h÷u Ých trong trêng hîp v¨n b¶n
cã nhiÒu trang.
c) Mét sè tuú chän trong t×m kiÕm vµ thay thÕ
Word cung cÊp mét sè tuú chän ®Ó gióp cho viÖc t×m kiÕm ®îc
chÝnh x¸c h¬n. Nh¸y nót ®Ó thiÕt ®Æt mét sè tuú chän thêng
dïng nh:
117
• Match Case: Ph©n biÖt ch÷ hoa, ch÷ thêng (Sa Pa sÏ kh¸c sa pa);
• Find whole word only: Tõ cÇn t×m lµ mét tõ nguyªn vÑn. VÝ dô,
nÕu t×m tõ "some" th× nh÷ng tõ nh something, sometimes sÏ
kh«ng ®îc t×m dï cã chøa "some".
2. Gâ t¾t vµ söa lçi
Chøc n¨ng Autocorrect (Tù ®éng söa) thùc hiÖn viÖc tù ®éng
chØnh söa v¨n b¶n trong khi ta gâ v¨n b¶n. Mét c¸ch ®¬n gi¶n, néi dung
cña viÖc söa nµy cã thÓ ®îc chia thµnh hai lo¹i:
• Söa lçi: HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n tù ®éng söa c¸c lçi chÝnh t¶ khi ng-
êi dïng gâ v¨n b¶n. VÝ dô ngi· söa thµnh nghÜa.
Tuy nhiªn chøc n¨ng söa lçi cã s½n trong Word cha hç trî tiÕng
ViÖt.
• Gâ t¾t: Chøc n¨ng gâ t¾t cho phÐp ngêi dïng sö dông mét vµi kÝ
tù t¾t ®Ó tù ®éng gâ ®îc c¶ mét côm tõ dµi thêng gÆp, lµm t¨ng
tèc ®é gâ. VÝ dô vn viÕt t¾t cho Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa
ViÖt Nam.
Ta sö dông lÖnh Tools→AutoCorrect ®Ó më hép tho¹i AutoCorrect (h.
68) råi chän/bá chän « Replace text as you type (Thay thÕ trong khi gâ).
118
H×nh . Hép tho¹i AutoCorrect
§Ó thùc hiÖn ®îc viÖc söa lçi còng nh gâ t¾t trong tiÕng ViÖt, ngêi
dïng ph¶i ®Þnh nghÜa côm tõ ®îc söa vµ côm tõ thay thÕ trong hép
tho¹i Autocorrect. §Ó lµm viÖc nµy, Word sö dông mét b¶ng mµ mçi
hµng (®Çu môc) cña nã gåm hai phÇn: phÇn ®Çu lµ d·y kÝ tù gâ vµo,
phÇn sau lµ néi dung sÏ thay thÕ cho d·y kÝ tù nµy.
Trªn h×nh 67, cét Replace t¬ng øng víi d·y kÝ tù gâ vµo vµ cét With t-
¬ng øng víi néi dung thay thÕ.
Thªm c¸c tõ gâ t¾t míi vµo danh s¸ch nµy b»ng c¸ch sau:
 Gâ tõ viÕt t¾t vµo cét Replace vµ côm tõ ®Çy ®ñ vµo « With;
 Nh¸y chuét vµo nót Add ®Ó thªm vµo danh s¸ch tù ®éng söa.
Ch¼ng h¹n, gâ “Ms” vµ “Microsoft” råi nh¸y nót Add. Tõ nay, mçi khi gâ
“Ms” Word sÏ tù ®éng thay b»ng “Microsoft”.
Xo¸ ®i nh÷ng ®Çu môc kh«ng dïng ®Õn b»ng c¸ch:
 Chän ®Çu môc cÇn xo¸;
 Nh¸y chuét vµo nót Delete ®Ó xo¸ ®i ®Çu môc ®ang chän.
Bµi tËp vµ thùc hµnh 8
Sö dông mét sè c«ng cô trî gióp so¹n th¶o
1. Môc ®Ých, yªu cÇu
• §Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ d¹ng ®¸nh sè.
• Sö dông mét sè c«ng cô trî gióp so¹n th¶o cña Word ®Ó n©ng
cao hiÖu qu¶ khi so¹n th¶o v¨n b¶n.
2. Néi dung
1. H·y gâ vµ tr×nh bµy theo mÉu sau:
Häc sinh: Hoµng Kim Liªn, líp 10A1, trêng THPT Hoµng DiÖu
119
• XÕp lo¹i h¹nh kiÓm:...Tèt....
• XÕp lo¹i häc lùc:...Giái.....
• Sè ngµy nghØ cã phÐp:..2.. Kh«ng phÐp:....0...
• §îc khen thëng: Häc sinh giái häc k× I
2. Trong §¬n xin nhËp häc ë c¸c bài thùc hµnh tríc, h·y yªu cÇu
Word thay c¸c tªn riªng b»ng c¸c tªn riªng kh¸c do em tù nghÜ ra.
3. Gi¶ sö cã mét v¨n b¶n (t¬ng ®èi dµi) do mét ngêi kh«ng cã kinh
nghiÖm so¹n ra, trong ®ã cã nhiÒu lçi nh:
• Lu«n cã mét dÊu c¸ch tríc dÊu chÊm.
• Sau dÊu phÈy bao giê còng viÕt liÒn.
H·y dïng chøc n¨ng T×m kiÕm vµ Thay thÕ ®Ó söa tù ®éng c¸c
lçi trªn.
4. H·y sö dông chøc n¨ng gâ t¾t ®Ó t¹o c¸c tõ gâ t¾t sau:
vt vò trô
ht hµnh tinh
td Tr¸i §Êt
5. H·y sö dông c¸c tõ gâ t¾t trªn ®Ó gâ nhanh ®o¹n v¨n díi ®©y vµ
tr×nh bµy theo ý cña em.
120
Cã hay kh«ng sù sèng trªn c¸c hµnh tinh
kh¸c?
ý tëng vÒ viÖc t×m kiÕm sù sèng trªn
c¸c hµnh tinh kh¸c ®· cã tõ rÊt l©u. Ngµy
nay, c¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi ®Òu ®Æn
göi nh÷ng th«ng b¸o v« tuyÕn lªn vò trô. Hä
muèn cho vò trô biÕt r»ng cã sù sèng trªn
Tr¸i §Êt. Cã ai nhËn ®îc nh÷ng th«ng tin ®ã
kh«ng? Thùc sù chóng ta còng kh«ng biÕt
®iÒu nµy. Cïng lóc ®ã, c¸c nhµ khoa häc
còng “nghe” nh÷ng tÝn hiÖu v« tuyÕn ®i tíi
Tr¸i §Êt vµ hi väng t×m ®îc dÊu hiÖu cña
nÒn v¨n minh trªn c¸c hµnh tinh kh¸c.
C¸c nhµ khoa häc còng hi väng cã thÓ
biÕt ®îc ®iÒu g× ®ã tõ c¸c con tµu vò trô.
Vµo thêi ®iÓm nµy, c¸c con tµu vò trô ®ang
chu du trong kh«ng gian vµ göi c¸c ¶nh
chóng chôp ®îc vÒ Tr¸i §Êt. Cã thÓ chóng ta
§19. T¹O Vµ LµM VIÖC VíI B¶NG
Trong thùc tÕ, ta hay gÆp nh÷ng th«ng tin, d÷ liÖu ®îc tæ chøc díi
d¹ng b¶ng ngåm c¸c hµng vµ cét, n m t ô. Mét vÝ dôn thuéc víi häcả ơ ộ
sinh lµ Thêi kho¸ biÓu (h. 69).
TiÕ
t
Thø 2 Thø 3 Thø 4 Thø 5 Thø 6 Thø 7
1 Chµo cê Ng÷ v¨n Ho¸ häc C«ng
nghÖ
Ngo¹i ng÷ VËt lÝ
2 C«ng
nghÖ
To¸n LÞch sö Ngo¹i ng÷ ThÓ dôc Ho¸ häc
3 To¸n Sinh häc ThÓ dôc Ng÷ v¨n To¸n Ng÷ v¨n
4 To¸n LÞch sö GDCD Tin häc To¸n §Þa lÝ
121
5 Ngo¹i ng÷ VËt lÝ Ng÷ v¨n Tin häc Sinh häc Sinh ho¹t
H×nh . Thêi kho¸ biÓu
§èi víi mét sè b¶ng, chóng ta cã nhu cÇu s¾p xÕp vµ tÝnh to¸n.
Ch¼ng h¹n víi b¶ng ®iÓm cña líp, cÇn s¾p xÕp cét “Hä vµ Tªn” theo
thø tù abc hoÆc tÝnh ®iÓm trung b×nh tÊt c¶ c¸c m«n häc cña mét häc
sinh.
C¸c lÖnh lµm viÖc víi b¶ng ®îc chia thµnh nh÷ng nhãm sau:
• C¸c lÖnh t¹o b¶ng, c¨n chØnh ®é réng cña c¸c hµng vµ cét, tr×nh
bµy b¶ng;
• C¸c thao t¸c trªn b¶ng: ChÌn, xo¸, t¸ch hoÆc gép c¸c «, hµng vµ
cét;
• TÝnh to¸n trªn b¶ng: Thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh víi c¸c d÷ liÖu sè;
• S¾p xÕp d÷ liÖu trong b¶ngứ t cộ
C¸c lÖnh nµy n»m trong b¶ng chän Table (B¶ng). Mét sè nót lÖnh
hay dïng cã trªn thanh c«ng cô Table and Border (B¶ng vµ §êng viÒn).
Trong bµi nµy chóng ta chØ t×m hiÓu nhãm lÖnh t¹o b¶ng vµ nhãm
lÖnh thao t¸c trªn b¶ng.
Chó ý: NÕu thanh c«ng cô Table and Border cha cã trªn mµn h×nh th× dïng lÖnh
View→Toolbars vµ chän dßng Table and Border ®Ó hiÓn thÞ.
1. T¹o b¶ng
a) T¹o b¶ng b»ng mét trong c¸c c¸ch sau:
• Chän lÖnh Table→Insert →Table (ChÌn b¶ng) råi chØ ra sè cét vµ sè
hµng còng nh c¸c sè ®o chÝnh x¸c cho ®é réng c¸c cét trong hép
tho¹i Insert Table (h. 70a);
• Nh¸y chän nót lÖnh Insert Table trªn thanh c«ng cô råi kÐo th¶
chuét xuèng díi vµ sang ph¶i ®Ó chän sè hµng vµ sè cét cho
b¶ng, sè hµng vµ sè cét cña b¶ng ®îc hiÓn thÞ ë « díi cïng (h.
70b).
122
a)Hép tho¹i Insert Table b)T¹o b¶ng b»ng nót lÖnh
H×nh .T¹o b¶ng
Word sÏ t¹o mét b¶ng trèng cã sè hµng vµ sè cét nh ®· x¸c ®Þnh.
b) Chän thµnh phÇn cña b¶ng
Muèn thao t¸c víi phÇn nµo trong b¶ng, tríc tiªn ta ph¶i chän (hay
®¸nh dÊu) phÇn ®ã. §Ó ®¸nh dÊu «, hµng, cét hay toµn b¶ng, ta thùc
hiÖn mét trong c¸c c¸ch sau:
• C¸ch 1. Dïng lÖnh Table→Select, råi chän tiÕp Cell, Row, Column hay
Table;
• C¸ch 2. Dïng chuét (h. 71):
a) Chän « b) Chän hµng c) Chän cét
H×nh . Chän thµnh phÇn b¶ng
o §Ó ®¸nh dÊu mét « nµo ®ã trong b¶ng, nh¸y chuét t¹i c¹nh tr¸i
cña nã (h. 71a);
o §Ó ®¸nh dÊu mét hµng, nh¸y chuét bªn tr¸i hµng ®ã (h. 71b);
o §Ó ®¸nh dÊu mét cét, nh¸y chuét ë ®êng biªn trªn cña « trªn
cïng trong cét ®ã (khi con trá chuét cã h×nh mòi tªn ®Ëm trá
xuèng ) (h. 71c).
c) Thay ®æi kÝch thíc cña cét (hay hµng)
• C¸ch 1. Dïng lÖnh Table→Cell Height and Width (§é cao vµ ChiÒu réng
«);
• C¸ch 2
123
o §a con trá chuét vµo ®êng biªn cña cét (hay hµng) cÇn thay
®æi cho ®Õn khi con trá cã d¹ng hoÆc ;
o KÐo th¶ chuét ®Ó thay ®æi kÝch thíc;
• C¸ch 3. Dïng chuét kÐo th¶ c¸c nót hoÆc trªn thíc ngang vµ
däc.
2. C¸c thao t¸c víi b¶ng
a) ChÌn thªm hoÆc xo¸ «, hµng vµ cét
Ta cã thÓ thay ®æi cÊu tróc cña b¶ng b»ng c¸ch chÌn thªm hoÆc
xo¸ ®i c¸c «, hµng hay cét theo c¸c bíc sau:
 Chän «, hµng hay cét sÏ xãa hoÆc n»m bªn c¹nh ®èi tîng t¬ng øng
cÇn chÌn;
 Dïng c¸c lÖnh Table→Delete hoÆc Table→Insert (lu ý chØ râ vÞ trÝ
cña ®èi tîng sÏ chÌn).
b) T¸ch mét « thµnh nhiÒu «
§Ó t¸ch mét « thµnh nhiÒu «, thùc hiÖn
 Chän « cÇn t¸ch;
 Sö dông lÖnh Table→Split Cells...
hoÆc nót lÖnh trªn thanh c«ng
cô Table and Border;
 NhËp sè hµng vµ sè cét cÇn t¸ch trong hép tho¹i.
c) Gép nhiÒu « thµnh mét «
C¸c « liÒn nhau (chän ®îc) cã thÓ gép thµnh mét « b»ng lÖnh
Table→Merge Cells... hoÆc nót lÖnh
trªn thanh c«ng cô Table and Border.
d) §Þnh d¹ng v¨n b¶n trong «
V¨n b¶n bªn trong « ®îc ®Þnh d¹ng
nh v¨n b¶n th«ng thêng. §Ó c¨n chØnh
néi dung bªn trong cña « so víi c¸c ®êng
biªn ta cã thÓ chän lÖnh Cell Alignment (C¨n th¼ng «) sau khi nh¸y nót
124
H×nh . Gép vµ t¸ch «
H×nh . §Þnh d¹ng v¨n b¶n trong «
ph¶i chuét hoÆc dïng nót lÖnh (h. 73) trªn thanh c«ng cô Table and
Border.
Bµi tËp vµ thùc hµnh 9
BµI tËp vµ THùC HµNH Tæng hîp
1. Môc ®Ých, yªu cÇu
• Thùc hµnh lµm viÖc víi b¶ng.
• VËn dông tæng hîp c¸c kÜ n¨ng ®· häc trong so¹n th¶o.
2. Néi dung
a) Lµm viÖc víi b¶ng
a1) H·y t¹o thêi kho¸ biÓu theo mÉu díi ®©y:
Thø
hai
Thø
ba
Thø t Thø
n¨m
Thø s¸u Thø
b¶y
TiÕt
1
TiÕt
2
TiÕt
3
TiÕt
4
TiÕt
5
a2) H·y ®iÒn tªn c¸c m«n häc theo ®óng thêi kho¸ biÓu cña líp em.
a3) H·y tr×nh bµy b¶ng so s¸nh §µ L¹t, mét ®iÓm du lÞch næi tiÕng
cña ViÖt Nam, víi mét vµi ®iÓm du lÞch t¹i c¸c níc kh¸c theo mÉu
díi ®©y.
Địa danh
Cao độ
bình quân
(m)
Nhiệt độ (o
C) Lượng
mưa bình
quân năm
(mm)
Số ngày
mưa bình
quân năm
(ngày)
Tối cao
Tối
thiểu
Bình
quân
Đà Lạt (Việt Nam) 1.500 31 5 18 1.755 170
125
Dac-gi-ling (Ấn Độ) 2.006 29 3 12 3.055 150
Sim-la (Ấn Độ) 2.140 34 6 12 1.780 99
Ba-gui-o (Phi-lip-pin) 1.650 28 9 18 2.100 195
b) So¹n th¶o vµ tr×nh bµy v¨n b¶n
H·y sö dông c¸c c«ng cô so¹n th¶o em biÕt ®Ó tr×nh bµy v¨n b¶n
sau:
C¸c thuËt ng÷ chÝnh
T×m kiÕm; Thay thÕ; Gâ t¾t; B¶ng; ¤; Cét; Hµng.
126
§oµn thanh niªn céng s¶n
Hå chÝ minh
Liªn Chi ®oµn tr­êng THPT
Ng« Gia Tù
Sè: 12/TBCéng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
§éc lËp- Tù do-H¹nhphóc
Hµ Né i, ng µ y th¸ ng n¨m Th«ng b¸o
V/v: KÕ ho¹ch §¹i héi ®¹i biÓu Liªn chi §oµn TNCS Hå ChÝ Minh
KÝnhgöi: C¸ c chi ®oµn TNCSHå ChÝMinhtrongtoµn tr­êng
§­îc sù ®ång ý cña ThÇy HiÖu tr­ëng, Ban ChÊp hµnh ®oµn TNCS Hå ChÝ
Minh quyÕt ®Þnh tæ chøc §¹i héi §¹i biÓu liªn chi ®oµn n¨m 2006. §Ó ®¹i héi ®¹t
kÕt qu¶ tèt, Ban ChÊp hµnh ®oµn th«ng b¸o ®Ó c¸c chi ®oµn ®­îc biÕt vµ thùc
hiÖn tèt nh÷ng néi dung sau:
C¸c chi ®oµn tiÕn hµnh ®¹i héi vµ cö 05 ®¹i biÓu thay mÆt cho chi ®oµn
m×nh tham gia ®¹i héi. C¸c ®¹i biÓu chuÈn bÞ tham luËn, ý kiÕn ®ãng gãp trong
®¹i héi.
C¸c chi ®oµn ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua phÊn ®Êu tèt, häc tËp tèt, lÊy
thµnh tÝch chµo mõng §¹i héi.
C¸c ®oµn viªn thuéc ®éi v¨n nghÖ tËp trung luyªn tËp c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ
chµo mõng ®¹i héi (lÞch tËp th«ng b¸o sau).
§óng 8h s¸ng ngµy th¸ng n¨m tÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu trang phôc chØnh tÒ,
cã mÆt t¹i Héi tr­êng.
Ban chÊp hµnh ®oµn yªu cÇu c¸c chi ®oµn thùc hiÖn nghiªm tóc th«ng b¸o
nµy.
N¬i nhËn:
Nh­ trªn
ThÇy HiÖ u tr­ë ng (® Ó b¸ o c ¸ o )
Tr­ë ng ® é i v¨n ng hÖ
L­uBÝ th­ §oµn tr­êng
Mai TuÊn Vò
§oµn thanh niªn céng s¶n
Hå chÝ minh
Liªn Chi ®oµn tr­êng THPT
Ng« Gia Tù
Sè: 12/TBCéng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
§éc lËp- Tù do-H¹nhphóc
Hµ Né i, ng µ y th¸ ng n¨m Th«ng b¸o
V/v: KÕ ho¹ch §¹i héi ®¹i biÓu Liªn chi §oµn TNCS Hå ChÝ Minh
KÝnhgöi: C¸ c chi ®oµn TNCSHå ChÝMinhtrongtoµn tr­êng
§­îc sù ®ång ý cña ThÇy HiÖu tr­ëng, Ban ChÊp hµnh ®oµn TNCS Hå ChÝ
Minh quyÕt ®Þnh tæ chøc §¹i héi §¹i biÓu liªn chi ®oµn n¨m 2006. §Ó ®¹i héi ®¹t
kÕt qu¶ tèt, Ban ChÊp hµnh ®oµn th«ng b¸o ®Ó c¸c chi ®oµn ®­îc biÕt vµ thùc
hiÖn tèt nh÷ng néi dung sau:
C¸c chi ®oµn tiÕn hµnh ®¹i héi vµ cö 05 ®¹i biÓu thay mÆt cho chi ®oµn
m×nh tham gia ®¹i héi. C¸c ®¹i biÓu chuÈn bÞ tham luËn, ý kiÕn ®ãng gãp trong
®¹i héi.
C¸c chi ®oµn ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua phÊn ®Êu tèt, häc tËp tèt, lÊy
thµnh tÝch chµo mõng §¹i héi.
C¸c ®oµn viªn thuéc ®éi v¨n nghÖ tËp trung luyªn tËp c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ
chµo mõng ®¹i héi (lÞch tËp th«ng b¸o sau).
§óng 8h s¸ng ngµy th¸ng n¨m tÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu trang phôc chØnh tÒ,
cã mÆt t¹i Héi tr­êng.
Ban chÊp hµnh ®oµn yªu cÇu c¸c chi ®oµn thùc hiÖn nghiªm tóc th«ng b¸o
nµy.
N¬i nhËn:
Nh­ trªn
ThÇy HiÖ u tr­ë ng (® Ó b¸ o c ¸ o )
Tr­ë ng ® é i v¨n ng hÖ
L­uBÝ th­ §oµn tr­êng
Mai TuÊn Vò
C©u hái vµ bµi tËp
1. Nªu c¸c thao t¸c t¹o b¶ng vµ c¸ch thùc hiÖn.
2. Khi con trá v¨n b¶n ®ang ë trong mét « nµo ®ã, thao t¸c c¨n lÒ (lÖnh Cell
Alignement) sÏ t¸c ®éng trong ph¹m vi nµo?
(A) Toµn bé b¶ng;
(B) §o¹n v¨n b¶n chøa con trá;
(C) ¤ chøa con trá.
3. Khi nµo th× cÇn t¸ch hay gép c¸c « cña b¶ng? H·y nªu vÝ dô cô thÓ cho tõng
trêng hîp.
4. Nªu mét sè vÝ dô v¨n b¶n dïng b¶ng.
5. H·y nªu c¸c c«ng cô so¹n th¶o mµ em dïng ®Ó thùc hiÖn bµi thùc hµnh 9.
6.
127
Bµi ®äc thªm 5
ChÌn kÝ hiÖu vµ h×nh ¶nh
1. T¹o ch÷ lín ®Çu ®o¹n v¨n
Trªn c¸c b¸o vµ t¹p chÝ chóng ta thêng thÊy cã ch÷ c¸i ®Çu mét ®o¹n v¨n b¶n ®îc
®Þnh d¹ng ®Æc biÖt lµm cho næi bËt (h. 74). Cã hai kiÓu t¹o ch÷ c¸i lín ®Çu mét
®o¹n v¨n b¶n: trong lÒ vµ ngoµi lÒ (h. 74).
H×nh
§Ó thùc hiÖn, ®Æt con trá trong ®o¹n v¨n b¶n cÇn t¹o ch÷ c¸i lín vµ thùc hiÖn
c¸c bíc nh trªn h×nh 75 sau ®©y:
H×nh
Lu ý: NÕu chØ ®Æt con trá vµo ®o¹n v¨n, Word chØ sö dông kÝ tù ®Çu tiªn lµm ch÷ c¸i
lín. Trêng hîp muèn c¶ tõ ®Çu tiªn ®îc ®Þnh d¹ng ch÷ lín ta ph¶i chän c¶ tõ ®ã.
2. ChÌn c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt
C¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt lµ c¸c kÝ tù trªn mét ph«ng ch÷ ®Æc biÖt nµo ®ã, vÝ dô ∑,
∞, ℜ, ≤, α. §Ó chÌn c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt, trong Word cã lÖnh Symbol (KÝ hiÖu) trong
b¶ng chän Insert. Víi c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt, ta cã thÓ sao, xo¸ hay di chuyÓn nh víi kÝ
tù thêng.
128
§èi víi c¸c kÝ hiÖu chuyªn m«n vÒ To¸n, Ho¸, Sinh,... c¸c hÖ so¹n th¶o cung cÊp c¸c
ch¬ng tr×nh riªng ®Ó so¹n th¶o mµ chóng ta kh«ng xÐt ë ®©y.
C¸c bíc thùc hiÖn ®Ó chÌn kÝ tù ®Æc biÖt ®îc minh ho¹ trªn h×nh 76:
H×nh
3. ChÌn h×nh ¶nh
C¸c h×nh ¶nh minh ho¹ thêng ®îc dïng trong v¨n b¶n vµ lµm cho néi dung cña v¨n
b¶n trùc quan, sinh ®éng h¬n.
a) ChÌn tÖp ®å ho¹
H×nh . ChÌn tÖp ®å ho¹
129
Cã thÓ chÌn nhiÒu lo¹i h×nh ¶nh kh¸c nhau vµo bÊt k× vÞ trÝ nµo trong v¨n b¶n.
Word cã thÓ coi h×nh ¶nh ®å ho¹ ®îc chÌn vµo v¨n b¶n nh lµ kÝ tù ®Æc biÖt. C¸c h×nh
¶nh còng cã thÓ ®îc sao, xo¸ hay di chuyÓn tíi vÞ trÝ kh¸c trong v¨n b¶n.
b) ChÌn mét phÇn h×nh ¶nh cña tÖp ®å ho¹
Muèn chÌn mét phÇn h×nh ¶nh cña tÖp ®å ho¹, ta sö dông phÇn mÒm ®å ho¹
(vÝ dô nh Paint) ®Ó më tÖp ®å ho¹, dïng c¸c c«ng cô trong phÇn mÒm ®ã ®Ó chän
vµ sao phÇn h×nh ¶nh cÇn thiÕt vµo bé nhí ®Öm cña Windows. Sau ®ã trë l¹i v¨n
b¶n vµ sö dông lÖnh Edit→Paste cña Word.
4. KÎ ®êng biªn vµ ®êng líi cho b¶ng
ViÖc t¹o b¶ng thêng ®i kÌm víi viÖc kÎ c¸c ®êng biªn vµ ®êng líi. T¹o c¸c ®êng
biªn vµ ®êng líi ®a d¹ng sÏ lµm næi bËt nh÷ng nÐt quan träng cña b¶ng.
§Ó t¹o ®êng biªn, ta chän phÇn cña b¶ng cÇn ®îc t¹o ®êng biªn.
Chó ý: NÕu cÇn t¹o ®êng biªn cho c¶ b¶ng th× chØ cÇn ®Æt con trá vµo trong
b¶ng, råi thùc hiÖn c¸c thao t¸c nh trªn h×nh 78:
H×nh
5. T¹o ch÷ nghÖ thuËt
WordArt lµ mét c«ng cô cña Word cho phÐp ta t¹o c¸c ch÷ bãng ba chiÒu víi
môc ®Ých trang trÝ v¨n b¶n. §Ó chÌn WordArt, dïng lÖnh Insert→Picture→WordArt.
Hép tho¹i WordArt Gallery díi ®©y xuÊt hiÖn (h.79) :
130
H×nh . Hép tho¹i WordArt
Chän kiÓu ch÷ nghÖ thuËt vµ nh¸y OK. Hép tho¹i Edit WordArt Text tiÕp theo
cho phÐp gâ v¨n b¶n (h. 80) theo hiÖu øng ®ã.
H×nh
Font : Chän ph«ng ch÷. Size : Chän cì ch÷. B : T¹o ch÷ ®Ëm.
I : T¹o ch÷ nghiªng. Text : Dßng v¨n b¶n.
Khi so¹n th¶o xong, nh¸y OK. KÕt qu¶ nhËn ®îc t¬ng tù sau ®©y :
§Ó hiÖu chØnh ®èi tîng WordArt, nh¸y chuét lªn ®èi tîng. MÆc ®Þnh, thanh
c«ng cô WordArt sÏ xuÊt hiÖn (h. 81). NÕu kh«ng thÊy thanh c«ng cô nµy, cã thÓ
lµm nã xuÊt hiÖn b»ng lÖnh View→Toolbars→WordArt.
131
H×nh . Thanh c«ng cô WordArt
Nót lÖnh Chøc n¨ng
ChÌn ch÷ nghÖ thuËt.
Edit Text Më hép tho¹i Edit WordArt Text ®Ó so¹n th¶o l¹i néi dung v¨n b¶n cã
hiÖu øng.
Më hép tho¹i WordArt Gallery ®Ó cho phÐp thay ®æi kiÓu hiÖu øng.
§Þnh d¹ng ch÷ nghÖ thuËt.
Chän h×nh d¹ng thÓ hiÖn cña WordArt (cong, trßn, th¼ng,...).
KiÓu bè trÝ ch÷ nghÖ thuËt trªn v¨n b¶n.
132

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Taller de-tesis2 mandaraaaa
Taller de-tesis2  mandaraaaaTaller de-tesis2  mandaraaaa
Taller de-tesis2 mandaraaaaCariina23
 
Einstein the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...
Einstein   the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...Einstein   the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...
Einstein the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...Jose Felix
 
Regiones económicas de Jalisco
Regiones económicas de JaliscoRegiones económicas de Jalisco
Regiones económicas de JaliscoEstrelladavalos
 
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)Juan Bueno Jiménez
 
DIY Web Builder: Apps and Social Media
DIY Web Builder: Apps and Social MediaDIY Web Builder: Apps and Social Media
DIY Web Builder: Apps and Social Media1&1
 
La Cuina MediterràNia
La Cuina MediterràNiaLa Cuina MediterràNia
La Cuina MediterràNiaAdria
 
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieur
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieurMavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieur
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieurMaviflex
 
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in ChinaLeslie Forman
 
Co working emprered
Co working empreredCo working emprered
Co working empreredMiOficina
 
Presentacion rocio rubiani
Presentacion rocio rubianiPresentacion rocio rubiani
Presentacion rocio rubianiRocio Rubiani
 
Proyecto de computación
Proyecto de computación Proyecto de computación
Proyecto de computación suhca
 
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.Fernando Fregeneda Chico
 
Kundecase – Diageo
Kundecase – DiageoKundecase – Diageo
Kundecase – Diageokrishnikov
 
Alfredo padilla lección 11
Alfredo padilla   lección 11Alfredo padilla   lección 11
Alfredo padilla lección 11IASDChocope
 
Mexabi Linea De Accion 3
Mexabi Linea De Accion 3Mexabi Linea De Accion 3
Mexabi Linea De Accion 3saidnacif
 
tronko de ensayo para que sirven las matematicas
tronko de ensayo para que sirven las matematicastronko de ensayo para que sirven las matematicas
tronko de ensayo para que sirven las matematicasAndres Puello
 
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa CESSI ArgenTIna
 

Andere mochten auch (20)

Taller de-tesis2 mandaraaaa
Taller de-tesis2  mandaraaaaTaller de-tesis2  mandaraaaa
Taller de-tesis2 mandaraaaa
 
Einstein the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...
Einstein   the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...Einstein   the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...
Einstein the manufacture and sale of saint einstein - christopher jon bjerk...
 
Regiones económicas de Jalisco
Regiones económicas de JaliscoRegiones económicas de Jalisco
Regiones económicas de Jalisco
 
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)
Orientaciones familiares para la lectura. Por Cristina Garrido (EOE)
 
DIY Web Builder: Apps and Social Media
DIY Web Builder: Apps and Social MediaDIY Web Builder: Apps and Social Media
DIY Web Builder: Apps and Social Media
 
La Cuina MediterràNia
La Cuina MediterràNiaLa Cuina MediterràNia
La Cuina MediterràNia
 
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieur
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieurMavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieur
Mavinov, porte souple automatique pour usage intérieur/intérieur
 
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China
2007 Campaign to Promote Chile's New Image in China
 
Co working emprered
Co working empreredCo working emprered
Co working emprered
 
Presentacion rocio rubiani
Presentacion rocio rubianiPresentacion rocio rubiani
Presentacion rocio rubiani
 
Amar administrando
Amar administrandoAmar administrando
Amar administrando
 
Proyecto de computación
Proyecto de computación Proyecto de computación
Proyecto de computación
 
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.
#TormesEmprende : IV Jornada Emprendedores.
 
Capsule crm
Capsule crmCapsule crm
Capsule crm
 
Kundecase – Diageo
Kundecase – DiageoKundecase – Diageo
Kundecase – Diageo
 
Alfredo padilla lección 11
Alfredo padilla   lección 11Alfredo padilla   lección 11
Alfredo padilla lección 11
 
Mexabi Linea De Accion 3
Mexabi Linea De Accion 3Mexabi Linea De Accion 3
Mexabi Linea De Accion 3
 
tronko de ensayo para que sirven las matematicas
tronko de ensayo para que sirven las matematicastronko de ensayo para que sirven las matematicas
tronko de ensayo para que sirven las matematicas
 
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa
Taller sobre convenios de colaboración universidad-empresa
 
Presentacion semillero EVAD
Presentacion semillero EVADPresentacion semillero EVAD
Presentacion semillero EVAD
 

Ähnlich wie Ch03 (1)

Giới thiệu tập thơ Đông Y
Giới thiệu tập thơ Đông YGiới thiệu tập thơ Đông Y
Giới thiệu tập thơ Đông YThi đàn Việt Nam
 
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiết
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiếtHướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiết
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiếtKe Toan Ha Noi
 
Giới thiệu tập thơ Đông y
Giới thiệu tập thơ Đông yGiới thiệu tập thơ Đông y
Giới thiệu tập thơ Đông yThi đàn Việt Nam
 
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.com
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.comNhững bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.com
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.comThế Giới Tinh Hoa
 
Giải tích 1.pdf
Giải tích 1.pdfGiải tích 1.pdf
Giải tích 1.pdfMan_Ebook
 
Quan tri nhan su
Quan tri nhan suQuan tri nhan su
Quan tri nhan suMrCoc
 
Tong quan ve tong dai
Tong quan ve tong daiTong quan ve tong dai
Tong quan ve tong daivanliemtb
 
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏi
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏiCau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏi
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏithaonguyenhn88
 
Tieu chuan thiet ke thep
Tieu chuan thiet ke thepTieu chuan thiet ke thep
Tieu chuan thiet ke thepEngin Zeroo
 
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Mem
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than MemBai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Mem
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Memtrungtinh
 
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuong
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuongGiao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuong
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuongtranhason1705
 
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giường
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giườngThiết kế hệ truyền động cho máy bào giường
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giườngHuynh Loc
 
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Trang
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Tranghoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Trang
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 TrangHọc Cơ Khí
 
Chuong 4 phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi kt
Chuong 4   phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi ktChuong 4   phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi kt
Chuong 4 phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi ktHi House
 
Quan tri-nhan-su
Quan tri-nhan-suQuan tri-nhan-su
Quan tri-nhan-suXuan Le
 

Ähnlich wie Ch03 (1) (20)

2 co 0017
2 co 00172 co 0017
2 co 0017
 
Giới thiệu tập thơ Đông Y
Giới thiệu tập thơ Đông YGiới thiệu tập thơ Đông Y
Giới thiệu tập thơ Đông Y
 
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiết
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiếtHướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiết
Hướng dẫn sử dụng tin học văn phòng rất chi tiết
 
Bt duc
Bt ducBt duc
Bt duc
 
Giới thiệu tập thơ Đông y
Giới thiệu tập thơ Đông yGiới thiệu tập thơ Đông y
Giới thiệu tập thơ Đông y
 
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.com
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.comNhững bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.com
Những bài văn mẫu dành cho học sinh lớp 10truonghocso.com
 
Giải tích 1.pdf
Giải tích 1.pdfGiải tích 1.pdf
Giải tích 1.pdf
 
Quan tri nhan su
Quan tri nhan suQuan tri nhan su
Quan tri nhan su
 
Tong quan ve tong dai
Tong quan ve tong daiTong quan ve tong dai
Tong quan ve tong dai
 
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏi
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏiCau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏi
Cau hoi ly-thuyet thi Cụm trưởng dân cư giỏi
 
Tieu chuan thiet ke thep
Tieu chuan thiet ke thepTieu chuan thiet ke thep
Tieu chuan thiet ke thep
 
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Mem
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than MemBai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Mem
Bai 21 Dac Diem Chung Cua Nganh Than Mem
 
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuong
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuongGiao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuong
Giao trinh tri_tue_nhan_tao___dinh_manh_tuong
 
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giường
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giườngThiết kế hệ truyền động cho máy bào giường
Thiết kế hệ truyền động cho máy bào giường
 
Mẫu co cứng
Mẫu co cứng Mẫu co cứng
Mẫu co cứng
 
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Trang
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Tranghoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Trang
hoccokhi.vn Công Nghệ Chế Tạo Máy 1 - Lưu Đức Bình, 197 Trang
 
Skkn nui lu
Skkn nui luSkkn nui lu
Skkn nui lu
 
Chapter1
Chapter1Chapter1
Chapter1
 
Chuong 4 phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi kt
Chuong 4   phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi ktChuong 4   phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi kt
Chuong 4 phan khu hop nhom, giai phap to hop khong gian hinh khoi kt
 
Quan tri-nhan-su
Quan tri-nhan-suQuan tri-nhan-su
Quan tri-nhan-su
 

Ch03 (1)

  • 1. Ch¬ng III SO¹N Th¶O V¡N B¶N h¬ng nµy tr×nh bµy mét sè kiÕn thøc c¬ së cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n vµ giíi thiÖu viÖc sö dông mét hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cô thÓ lµ Microsoft Word. C §14. MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N 1. C¸c chøc n¨ng chung cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n Trong cuéc sèng cã nhiÒu viÖc liªn quan ®Õn v¨n b¶n nh so¹n th«ng b¸o, ®¬n tõ, lµm b¸o c¸o,… ®ã chÝnh lµ c«ng viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n. Khi viÕt bµi trªn líp, chóng ta còng ®ang so¹n th¶o v¨n b¶n. V¨n b¶n so¹n th¶o trªn m¸y tÝnh ngoµi phÇn ch÷ cßn cã thÓ chøa nhiÒu d¹ng néi dung phong phó kh¸c, ch¼ng h¹n nh b¶ng biÓu, c¸c h×nh ¶nh minh ho¹, ch÷ nghÖ thuËt, c«ng thøc,... HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n lµ mét phÇn mÒm øng dông cho phÐp thùc hiÖn c¸c thao t¸c liªn quan ®Õn c«ng viÖc so¹n v¨n b¶n: gâ (nhËp) v¨n b¶n, söa ®æi, tr×nh bµy, kÕt hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c, lu tr÷ vµ in v¨n b¶n. a) NhËp vµ lu tr÷ v¨n b¶n C¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n thêng cho phÐp ta nhËp v¨n b¶n vào m¸y tÝnh mét c¸ch nhanh chãng mµ cha cÇn quan t©m ®Õn viÖc tr×nh bµy v¨n b¶n. Trong khi ta gâ, hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n qu¶n lÝ mét c¸ch tù ®éng viÖc xuèng dßng. B»ng c¸ch nµy ta cã thÓ nhanh chãng nhËn ®- îc b¶n ®Çu tiªn vµ cã thÓ lu tr÷ ®Ó tiÕp tôc hoµn thiÖn hoÆc in ra giÊy. 87
  • 2. b) Söa ®æi v¨n b¶n HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cung cÊp c¸c c«ng cô cho phÐp ta thùc hiÖn c«ng viÖc söa ®æi v¨n b¶n mét c¸ch nhanh chãng. C¸c söa ®æi trªn v¨n b¶n gåm: söa ®æi kÝ tù vµ tõ, söa ®æi cÊu tróc v¨n b¶n. • Söa ®æi kÝ tù vµ tõ Trong khi ta gâ, c¸c sai sãt cã thÓ x¶y ra. HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cung cÊp c«ng cô: xo¸, chÌn thªm hoÆc thay thÕ kÝ tù, tõ hay côm tõ nµo ®ã ®Ó söa chóng mét c¸ch nhanh chãng. • Söa ®æi cÊu tróc v¨n b¶n Khi lµm viÖc víi v¨n b¶n ta cã thÓ thay ®æi cÊu tróc cña v¨n b¶n: xo¸, sao chÐp, di chuyÓn, chÌn thªm mét ®o¹n v¨n b¶n hay h×nh ¶nh ®· cã s½n. c) Tr×nh bµy v¨n b¶n Chøc n¨ng tr×nh bµy v¨n b¶n lµ ®iÓm rÊt m¹nh cña c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n. Ta cã thÓ lùa chän c¸ch tr×nh bµy phï hîp vµ ®Ñp m¾t cho v¨n b¶n ë møc kÝ tù, møc ®o¹n v¨n hay møc trang. Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng kÝ tù • Ph«ng ch÷ (Time New Roman, Arial, Courier New,...); • Cì ch÷ (cì ch÷ 12, cì ch÷ 18, cì ch÷ 24,…); • KiÓu ch÷ (®Ëm, nghiªng, g¹ch ch©n,...); • Mµu s¾c (®á, xanh, vµng,...); • VÞ trÝ t¬ng ®èi so víi dßng kÎ (cao h¬n , thÊp h¬n); • Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c kÝ tù trong mét tõ vµ gi÷a c¸c tõ víi nhau. Thñ ®« H×nh . §Þnh d¹ng kÝ tù 88
  • 3. Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n • VÞ trÝ lÒ tr¸i, lÒ ph¶i cña ®o¹n v¨n b¶n; • C¨n lÒ (tr¸i, ph¶i, gi÷a, ®Òu hai bªn); • Dßng ®Çu tiªn: thôt vµo hay nh« ra so víi c¶ ®o¹n v¨n b¶n; • Kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n v¨n b¶n tríc, sau; • Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c dßng trong cïng ®o¹n v¨n b¶n,... H×nh . §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n Kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng trang v¨n b¶n • LÒ trªn, lÒ díi, lÒ tr¸i, lÒ ph¶i cña trang; • Híng giÊy (n»m ngang hay th¼ng ®øng); • KÝch thíc trang giÊy; • Tiªu ®Ò trªn (®Çu trang), tiªu ®Ò díi (cuèi trang),... H×nh . § Þnh d¹ng trang 89 Sau ®©y lµ mét sè vÝ dô C¸c c«ng cô tr×nh bµy trong hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n kh¸ phong phó: − chän kÝch th­íc lÒ (tr¸i, ph¶i, trªn, d­íi) hay chän kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c dßng (®¬n, kÐp hoÆc tuú chän) − c¨n lÒ (tr¸i, ph¶i hay ®Òu hai bªn) : nh÷ng dÊu c¸ch sÏ ®­îc chÌn tù ®éng gi÷a c¸c tõ vµ c¸c dßng c¨n th¼ng theo lÒ t­¬ng øng. − thôt dßng (®èi víi tÊt c¶ c¸c dßng ®Çu tiªn cña c¸c ®o¹n hay mét vµi ®o¹n ®Æc biÖt nµo ®ã) C¨n gi÷a Thôt ®Çu dßng C¨n tr¸i C¨n ph¶i Kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n trªn C¨n ®Òu hai bªn Kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n d­íi
  • 4. d) Mét sè chøc n¨ng kh¸c C¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cßn cung cÊp mét sè c«ng cô gióp t¨ng hiÖu qu¶ viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n, trong sè ®ã cã thÓ kÓ ®Õn: • T×m kiÕm vµ thay thÕ: T×m vµ thay thÕ tù ®éng mét tõ hoÆc côm tõ trong mét phÇn hoÆc toµn bé v¨n b¶n. C«ng cô nµy ®Æc biÖt h÷u Ých khi so¹n th¶o v¨n b¶n dài; • Cho phÐp gâ t¾t hoÆc tù ®éng söa lçi khi gâ sai; • T¹o b¶ng vµ thùc hiÖn tÝnh to¸n, s¾p xÕp d÷ liÖu trong b¶ng; • T¹o môc lôc, chó thÝch, tham chiÕu tù ®éng; • Chia v¨n b¶n thµnh c¸c phÇn víi c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau; • Tù ®éng ®¸nh sè trang, ph©n biÖt trang ch½n vµ trang lÎ; • • ChÌn h×nh ¶nh vµ kÝ hiÖu ®Æc biÖt vµo v¨n b¶n; • VÏ h×nh vµ t¹o ch÷ nghÖ thuËt trong v¨n b¶n; • KiÓm tra chÝnh t¶, ng÷ ph¸p, t×m tõ ®ång nghÜa, thèng kª,... • HiÓn thÞ v¨n b¶n díi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau: chi tiÕt, ph¸c th¶o, díi d¹ng trang in,... Ngoµi ra, c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n cßn cã thÓ cã nh÷ng c«ng cô hç trî kh¸c. Do giao diÖn cña c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n ngµy cµng trë nªn th©n thiÖn h¬n víi ngêi dïng nªn viÖc khai th¸c vµ sö dông nã ngµy mét dÔ dµng h¬n. Nhê hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n, ngêi dïng cã thÓ dÔ dµng söa ch÷a c¸c sai sãt khi so¹n th¶o v¨n b¶n hay lµm næi bËt nh÷ng ®iÒu cÇn nhÊn m¹nh. Ngoµi ra, c¸c c«ng cô nh t¹o b¶ng, tÝnh to¸n trong b¶ng, kiÓm tra chÝnh t¶, gâ t¾t,... lµm gi¶m ®¸ng kÓ thêi gian so¹n th¶o. V¨n b¶n sau khi so¹n th¶o xong, ngoµi viÖc in ra giÊy cã thÓ cßn ®- îc lu tr÷ l©u dµi ®Ó dïng l¹i nhiÒu lÇn víi nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau. ViÖc sö dông c¸c hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n còng gióp ngêi dïng rÌn luyÖn c¸ch thøc lµm viÖc hîp lÝ vµ chuyªn nghiÖp. 90
  • 5. 2. Mét sè quy íc trong viÖc gâ v¨n b¶n a) C¸c ®¬n vÞ xö lÝ trong v¨n b¶n Th«ng thêng, v¨n b¶n ®îc t¹o tõ c¸c kÝ tù (Character). Mét hoÆc mét vµi kÝ tù ghÐp l¹i víi nhau thµnh mét tõ (Word). C¸c tõ ®îc ph©n c¸ch bëi dÊu c¸ch (cßn gäi lµ kÝ tù trèng - Space) hoÆc c¸c dÊu c©u. TËp hîp nhiÒu tõ kÕt thóc b»ng mét trong c¸c dÊu kÕt thóc c©u, vÝ dô dÊu chÊm (.), dÊu chÊm hái (?), dÊu chÊm than (!), ®îc gäi lµ c©u (Sentence). TËp hîp c¸c kÝ tù n»m trªn cïng mét hµng ®îc gäi lµ mét dßng (Line). NhiÒu c©u cã liªn quan víi nhau hoµn chØnh vÒ ng÷ nghÜa nµo ®ã t¹o thµnh mét ®o¹n v¨n b¶n (Paragraph). C¸c ®o¹n v¨n b¶n ®îc ph©n c¸ch bëi dÊu ng¾t ®o¹n (hay cßn gäi lµ xuèng dßng b»ng phÝm Enter). PhÇn v¨n b¶n ®Þnh d¹ng ®Ó in ra trªn mét trang giÊy ®îc gäi lµ trang (Page). PhÇn v¨n b¶n hiÓn thÞ trªn mµn h×nh t¹i mét thêi ®iÓm ®îc gäi lµ trang mµn h×nh. b) Mét sè quy íc trong viÖc gâ v¨n b¶n §Ó v¨n b¶n ®îc nhÊt qu¸n vµ cã h×nh thøc hîp lÝ, mét sè quy íc chung cÇn ®îc tu©n thñ nh sau: • C¸c dÊu ng¾t c©u nh dÊu chÊm (.), dÊu phÈy (,), dÊu hai chÊm (:), dÊu chÊm phÈy (;), dÊu chÊm than (!), dÊu chÊm hái (?) ph¶i ®îc ®Æt s¸t vµo tõ ®øng tríc nã, tiÕp theo lµ mét dÊu c¸ch nÕu sau ®ã vÉn cßn néi dung; • Gi÷a c¸c tõ chØ dïng mét kÝ tù trèng ®Ó ph©n c¸ch. Gi÷a c¸c ®o¹n còng chØ xuèng dßng b»ng mét lÇn nhÊn phÝm Enter; • C¸c dÊu më ngoÆc (gåm "(", "[", "{", "<") vµ c¸c dÊu më nh¸y (gåm "‘", "“") ph¶i ®îc ®Æt s¸t vµo bªn tr¸i kÝ tù ®Çu tiªn cña tõ tiÕp theo. T¬ng tù, c¸c dÊu ®ãng ngoÆc (gåm ")", "]", "}", ">") vµ c¸c dÊu ®ãng nh¸y (gåm "’", "”") ph¶i ®îc ®Æt s¸t vµo bªn ph¶i kÝ tù cuèi cïng cña tõ ngay tríc ®ã. 91
  • 6. Chó ý: Tuy nhiªn, do môc ®Ých thÈm mÜ, mét sè s¸ch vÉn ®Æt c¸c dÊu nh dÊu hai chÊm (:), dÊu chÊm phÈy (;), dÊu chÊm than (!), dÊu chÊm hái (?) c¸ch tõ ®øng tríc nã mét dÊu c¸ch. Trong nh÷ng trêng hîp nµy ngêi so¹n th¶o ph¶i tù kiÓm so¸t viÖc xuèng dßng cña c¸c kÝ tù nµy. 3. TiÕng ViÖt trong so¹n th¶o v¨n b¶n a) Xö lÝ ch÷ ViÖt trong m¸y tÝnh HiÖn t¹i, m«i trêng tiÕng ViÖt trong m¸y tÝnh ®· cã thÓ cho phÐp nhËp, lu tr÷ vµ hiÓn thÞ ®îc v¨n b¶n cña mét sè d©n téc ë ViÖt Nam. Mét sè phÇn mÒm xö lÝ ®îc c¸c ch÷ nh ch÷ ViÖt (quèc ng÷), ch÷ N«m, ch÷ Th¸i, ch÷ Chµm, ch÷ Kh¬-me vµ ch÷ Hoa. Trong t¬ng lai, sÏ cã nh÷ng phÇn mÒm hç trî ch÷ cña nh÷ng d©n téc kh¸c ë ViÖt Nam. Xö lÝ ch÷ ViÖt trong m«i trêng m¸y tÝnh bao gåm c¸c viÖc chÝnh sau: • NhËp v¨n b¶n tiÕng ViÖt vµo m¸y tÝnh. • Lu tr÷, hiÓn thÞ vµ in Ên v¨n b¶n tiÕng ViÖt. • TruyÒn v¨n b¶n tiÕng ViÖt qua m¹ng m¸y tÝnh. b) Gâ ch÷ ViÖt Ngêi dïng nhËp v¨n b¶n tiÕng ViÖt vµo m¸y tÝnh th«ng qua bµn phÝm vµ ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn cho phÐp m¸y tÝnh nhËn ®óng m· kÝ tù tiÕng ViÖt ®îc gâ tõ bµn phÝm. Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn nµy ®îc gäi lµ ch¬ng tr×nh hç trî gâ ch÷ ViÖt (gäi t¾t lµ tr×nh gâ ch÷ ViÖt). Mét sè tr×nh gâ ch÷ ViÖt phæ biÕn hiÖn nay lµ Vietkey, Unikey,... Hai kiÓu gâ c¸c kÝ tù tiÕng ViÖt phæ biÕn hiÖn nay lµ: • KiÓu TELEX; • KiÓu VNI. Hai kiÓu gâ nµy ®îc tr×nh bµy trong b¶ng díi ®©y. KiÓu TELEX KiÓu VNI §Ó gâ ch÷ Ta gâ Ta gâ 92
  • 7. ¨ aw a8 © aa a6 ® dd d9 ª ee e6 « oo o6 ¬ ow hoÆc [ o7 uw hoÆc ] u7 §Ó gâ dÊu HuyÒn f 2 S¾c s 1 Hái r 3 Ng· x 4 NÆng j 5 Xo¸ dÊu z 0 Chóng ta cÇn sö dông thµnh th¹o mét trong hai c¸ch gâ trªn. c) Bé m· ch÷ ViÖt Hai bé m· ch÷ ViÖt phæ biÕn dùa trªn bé m· ASCII lµ TCVN3 (hay ABC) vµ VNI thêng ®îc sö dông trong c¸c tr×nh gâ ch÷ ViÖt ®Ó m· ho¸ ch÷ ViÖt trong m¸y tÝnh. Ngoµi ra, cßn cã bé m· Unicode lµ bé m· chung cho mäi ng«n ng÷ cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi, trong ®ã cã tiÕng ViÖt. Bé m· Unicode ®· ®îc quy ®Þnh ®Ó sö dông trong c¸c v¨n b¶n hµnh chÝnh quèc gia. d) Bé ph«ng ch÷ ViÖt §Ó hiÓn thÞ vµ in ®îc ch÷ ViÖt, cÇn cã c¸c bé ch÷ ViÖt (cßn ®îc gäi lµ bé ph«ng) t¬ng øng víi tõng bé m·. Cã nhiÒu bé ph«ng víi nhiÒu kiÓu ch÷ kh¸c nhau ®îc x©y dùng ®Ó hiÓn thÞ vµ in ch÷ ViÖt. VÝ dô, nh÷ng bé ph«ng øng víi bé m· TCVN3 ®îc ®Æt tªn víi tiÕp ®Çu ng÷ .Vn, ch¼ng h¹n .VnTime, .VnArial,... hay nh÷ng bé ph«ng øng víi bé m· VNI ®- îc ®Æt tªn víi tiÕp ®Çu ng÷ VNI nh VNI-Times, VNI-Helve,... HiÖn nay, ®· cã mét sè bé ph«ng øng víi bé m· Unicode hç trî cho ch÷ ViÖt nh Times New Roman, Arial, Tahoma,... e) C¸c phÇn mÒm hç trî ch÷ ViÖt 93
  • 8. PhÇn lín c¸c hÖ so¹n th¶o ®Òu cã chøc n¨ng kiÓm tra chÝnh t¶, tù ®éng söa lçi, s¾p xÕp,... cho mét sè ng«n ng÷ th«ng dông trªn thÕ giíi nhng nh÷ng chøc n¨ng nµy cha dïng ®îc cho tiÕng ViÖt. §Ó m¸y tÝnh cã thÓ kiÓm tra chÝnh t¶, söa lçi, s¾p xÕp,... v¨n b¶n tiÕng ViÖt, cÇn dïng c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých riªng. HiÖn nay, mét sè phÇn mÒm tiÖn Ých nh kiÓm tra chÝnh t¶, nhËn d¹ng ch÷ ViÖt,... ®· vµ ®ang ®îc ph¸t triÓn. C¸c thuËt ng÷ chÝnh HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n; KÝ tù, §o¹n v¨n b¶n; Trang v¨n b¶n; §Þnh d¹ng; Ph«ng ch÷; C¨n lÒ; Tr×nh gâ ch÷ ViÖt; Bé m· ch÷ ViÖt; Bé ph«ng ch÷ ViÖt. C©u hái vµ bµi tËp 1. H·y m« t¶ c¸c chøc n¨ng chung cña hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n. 2. Gi¶i thÝch lÝ do v× sao cÇn tu©n thñ c¸c quy íc khi gâ v¨n b¶n, ch¼ng h¹n v× sao c¸c dÊu phÈy, chÊm, hai chÊm, chÊm phÈy,… ph¶i gâ s¸t vµo kÝ tù cuèi cïng cña tõ tríc ®ã? 3. §Ó cã thÓ so¹n th¶o v¨n b¶n tiÕng ViÖt, trªn m¸y tÝnh cÇn cã nh÷ng g×? 4. H·y viÕt d·y kÝ tù cÇn gâ theo kiÓu Telex (hoÆc VNI) ®Ó nhËp c©u "Trong ®Çm g× ®Ñp b»ng sen". 5. H·y chuyÓn sang tiÕng ViÖt ®o¹n gâ kiÓu Telex sau: Mays tinhs laf mootj thieets bij khoong theer thieeus trong coong vieecj vawn phongf thowif nay. 6. H·y chuyÓn sang tiÕng ViÖt ®o¹n gâ kiÓu VNI sau: Chie6n1 tha8ng1 D9ie6n5 Bie6n Phu3 lu7ng2 la6y4 na8m cha6u, cha6n1 d9o6ng5 d9ia5 ca6u2. 94
  • 9. §15. Lµm quen víi MICROSOFT WORD Tõ bµi nµy, chóng ta sÏ t×m hiÓu mét trong nh÷ng hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n th«ng dông nhÊt hiÖn nay lµ Microsoft Word (gäi t¾t lµ Word) cña h·ng phÇn mÒm Microsoft. 1. Mµn h×nh lµm viÖc cña Word Word ®îc khëi ®éng nh mäi phÇn mÒm trong Windows, b»ng mét trong c¸c c¸ch sau: C¸ch 1. Nh¸y ®óp chuét lªn biÓu tîng cña Word trªn mµn h×nh nÒn; C¸ch 2. Tõ nót Start cña Windows chän Start→All Programs→Microsoft Word. Sau khi khëi ®éng, Word më mét v¨n b¶n trèng lÊy tªn t¹m thêi lµ Document1 (h. 47). a) C¸c ®èi tîng chÝnh trªn mµn h×nh H×nh 47 lµ mµn h×nh lµm viÖc cña Word. H×nh . Mµn h×nh lµm viÖc cña Word Word cho phÐp ngêi dïng thùc hiÖn c¸c thao t¸c trªn v¨n b¶n b»ng nhiÒu c¸ch: sö dông lÖnh trong c¸c b¶ng chän; sö dông c¸c biÓu tîng (nót lÖnh) t¬ng øng trªn c¸c thanh c«ng cô hoÆc c¸c tæ hîp phÝm t¾t. 95 H× nh 46 . BiÓ u t­îng cña Wo rd trªn m µ n h× nh nÒn
  • 10. b) Thanh b¶ng chän Mçi b¶ng chän gåm c¸c lÖnh cã chøc n¨ng cïng nhãm. Thanh b¶ng chän (h. 47) chøa tªn c¸c b¶ng chän: File, Edit, View,... B¶ng díi ®©y m« t¶ ng¾n gän c¸c b¶ng chän cña Word. B¶ng chän M« t¶ File (TÖp) C¸c lÖnh xö lÝ tÖp v¨n b¶n, nh Open (Më), New (Míi), Close (§ãng), Save (Lu), Save As... (Lu víi tªn kh¸c...), Print (In), Exit (Tho¸t),... Edit (Biªn tËp) C¸c lÖnh biªn tËp v¨n b¶n nh Cut (C¾t), Copy (Sao), Paste (D¸n),... View (HiÓn thÞ) C¸c lÖnh hiÓn thÞ nh Normal (ChuÈn), Page Layout (Bè trÝ trang), Toolbar (Thanh c«ng cô)... Insert (ChÌn) C¸c lÖnh chÌn ®èi tîng vµo v¨n b¶n: Break (Ng¾t), Page Number (Sè trang), Picture (H×nh),;.. Format (§Þnh d¹ng) C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng nh Font (Ph«ng ch÷), Paragraph (§o¹n v¨n b¶n),... Tools (C«ng cô) C¸c lÖnh trî gióp c«ng viÖc so¹n th¶o Table (B¶ng) C¸c lÖnh lµm viÖc víi b¶ng biÓu Windows (Cöa sæ) C¸c lÖnh liªn quan ®Õn hiÓn thÞ cöa sæ Help (Trî gióp) C¸c híng dÉn trî gióp Mçi lÖnh ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch nh¸y chuét vµo tªn b¶ng chän råi nh¸y chuét vµo dßng lÖnh ®ã. c) Thanh c«ng cô Thanh c«ng cô chøa biÓu tîng cña mét sè lÖnh thêng dïng3). CãniÒu thanh c«ng cô trong Word nh: Thanh c«ng cô chuÈn (h. 483.3), th c«ng cô ®Þnh d¹ng, thanh c«ng cô vÏ,... §Ó thùc hiÖn lÖnh, chØ cÇn nh¸y chuét vµo biÓu tîng t¬ng øng trªn thanh c«ng cô (do vËy c¸c biÓu tîng nµy cßn ®îc gäi lµ c¸c nót lÖnh) . Sö dng c¸c nót lÖnh lµ c¸ch rÊt thuËn tiÖn ®Ó thùc hiÖn lÖnh trong Word. 96
  • 11. H×nh . Thanh c«ng cô chuÈn B¶ng díi ®©y tr×nh bµy tÝnh n¨ng cña mét sè nót lÖnh c¬ b¶n trªn thanh c«ng cô chuÈn. Nót lÖnh Tªn nót lÖnh TÝnh n¨ng New T¹o tÖp míi Open Më tÖp ®· cã Save Lu tÖp ®ang më Print In tÖp ®ang më Print Preview Xem v¨n b¶n tríc khi in Spelling KiÓm tra chÝnh t¶ vµ ng÷ ph¸p (nÕu cã) Cut C¾t ®èi tîng ®îc ®¸nh dÊu vµ ®Æt vµo Clipboard Copy Sao ®èi tîng ®îc ®¸nh dÊu vµo Clipboard Paste D¸n (sao) néi dung Clipboard vµo vÞ trÝ con trá v¨n b¶n Undo Huû bá thao t¸c võa lµm Redo Kh«i phôc thao t¸c võa huû bá Chó ý: Clipboard lµ bé nhí t¹m thêi trong Windows. 2. KÕt thóc phiªn lµm viÖc víi Word So¹n th¶o mét v¨n b¶n thêng bao gåm: gâ néi dung v¨n b¶n, ®Þnh d¹ng, in ra. V¨n b¶n cã thÓ ®îc lu tr÷ ®Ó sö dông l¹i. Th«ng thêng, sau mçi phiªn lµm viÖc víi Word, chóng ta ph¶i lu v¨n b¶n. ViÖc lu v¨n b¶n cã thÓ thùc hiÖn theo mét trong c¸c c¸ch sau: C¸ch 1. Chän File→Save; C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh Save trªn thanh c«ng cô chuÈn; C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+S. Khi thùc hiÖn viÖc lu v¨n b¶n, cã thÓ x¶y ra mét trong hai trêng hîp sau: • Trêng hîp 1. Khi v¨n b¶n ®îc lu lÇn ®Çu, cöa sæ Save As xuÊt hiÖn cho phÐp ®Æt tªn cho tÖp v¨n b¶n (h. 49). 97
  • 12. H×nh . Lu v¨n b¶n • Trêng hîp 2. NÕu tÖp v¨n b¶n ®ã ®· ®îc lu Ýt nhÊt mét lÇn, th× khi lu v¨n b¶n b»ng c¸c c¸ch trªn, mäi thay ®æi trªn tÖp v¨n b¶n sÏ ®îc lu vµ kh«ng xuÊt hiÖn cöa sæ Save As (Ta vÉn cã thÓ lu v¨n b¶n nµy víi tªn kh¸c hoÆc trong th môc kh¸c b»ng c¸ch chän File→Save As...). Chó ý: Tªn c¸c tÖp v¨n b¶n trong Word cã phÇn më réng ngÇm ®Þnh lµ .doc. Khi kÕt thóc phiªn lµm viÖc víi v¨n b¶n, chän File→Close hoÆc nh¸y chuét t¹i nót ë bªn ph¶i thanh b¶ng chän (thao t¸c nµy ®îc gäi lµ ®ãng tÖp v¨n b¶n). Khi kÕt thóc phiªn lµm viÖc víi Word, chän File→Exit hoÆc nh¸y chuét t¹i nót ë gãc trªn, bªn ph¶i mµn h×nh cña Word. : 3. So¹n th¶o v¨n b¶n ®¬n gi¶n 98
  • 13. a) Më tÖp v¨n b¶n Sau khi khëi ®éng, Word më mét v¨n b¶n trèng víi tªn t¹m thêi lµ Document1. NÕu muèn t¹o mét v¨n b¶n trèng kh¸c (v¨n b¶n míi), ta cã thÓ thùc hiÖn mét trong c¸c c¸ch sau: C¸ch 1. Chän File→New; C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh New trªn thanh c«ng cô chuÈn; C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+N. §Ó më tÖp v¨n b¶n ®· cã, ta cã thÓ chän mét trong c¸c c¸ch sau: C¸ch 1. Chän File→Open; C¸ch 2. Nh¸y chuét vµo nót lÖnh Open trªn thanh c«ng cô chuÈn; C¸ch 3. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+O. TiÕp theo, chän tÖp v¨n b¶n cÇn më trong cöa sæ Open (h. 50). H×nh . Cöa sæ Open Chó ý: Cã thÓ nh¸y ®óp vµo tÖp v¨n b¶n ®Ó më. 99
  • 14. b) Con trá v¨n b¶n và con trá chuét • Cã hai lo¹i con trá trªn mµn h×nh: Con trá v¨n b¶n (cßn ®îc gäi lµ con trá so¹n th¶o) vµ con trá chuét. a) Con trá v¨n b¶n b) Con trá chuét H×nh - Con trá v¨n b¶n cã d¹ng  (h.51a), lu«n nhÊp nh¸y vµ chØ ra vÞ trÝ hiÖn thêi n¬i c¸c kÝ tù sÏ xuÊt hiÖn khi ta gâ v¨n b¶n tõ bµn phÝm. Trong khi ngêi dïng gâ v¨n b¶n, con trá v¨n b¶n sÏ di chuyÓn tõ tr¸i sang ph¶i vµ tõ trªn xuèng díi. NÕu muèn chÌn kÝ tù hay mét ®èi tîng vµo v¨n b¶n, ta ph¶i di chuyÓn con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ cÇn chÌn. - ë trong vïng so¹n th¶o, con trá chuét cã d¹ng I (h.51b), nhng ®æi thµnh khi ra ngoµi vïng so¹n th¶o.  Lu ý : Con trá v¨n b¶n kh«ng thay ®æi vÞ trÝ khi ta di chuyÓn con trá chuét. • Di chuyÓn con trá v¨n b¶n Cã hai c¸ch di chuyÓn con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ mong muèn: - Dïng chuét: Di chuyÓn con trá chuét tíi vÞ trÝ mong muèn vµ nh¸y chuét. - Dïng phÝm: NhÊn c¸c phÝm Home, End, PageUp, PageDown, c¸c phÝm mòi tªn hoÆc tæ hîp phÝm Ctrl vµ c¸c phÝm ®ã. Mµn h×nh ®«i khi chØ hiÓn thÞ ®îc mét phÇn cña v¨n b¶n. §Ó xem c¸c phÇn kh¸c mét c¸ch nhanh chãng, cã thÓ sö dông thanh cuén ngang vµ thanh cuén däc. c) Gâ v¨n b¶n Trong khi gâ v¨n b¶n, nÕu con trá so¹n th¶o ®· ë vÞ trÝ cuèi dßng th× nã sÏ tù ®éng xuèng dßng, do vËy ta kh«ng ph¶i quan t©m tíi viÖc xuèng dßng. Th«ng thêng, mét v¨n b¶n bao gåm nhiÒu ®o¹n v¨n b¶n, c¸c 100
  • 15. ®o¹n v¨n b¶n cã thÓ gåm mét hay nhiÒu dßng. PhÝm Enter dïng ®Ó kÕt thóc mét ®o¹n v¨n b¶n vµ chuyÓn sang ®o¹n v¨n b¶n míi. Trong khi gâ v¨n b¶n, cÇn lu ý hai chÕ ®é gâ v¨n b¶n sau: • ë chÕ ®é chÌn (Insert), néi dung v¨n b¶n gâ tõ bµn phÝm sÏ ®îc chÌn vµo tríc néi dung ®· cã tõ vÞ trÝ con trá v¨n b¶n. • ë chÕ ®é ®Ì (Overwrite), mçi kÝ tù gâ vµo tõ bµn phÝm sÏ ghi ®Ì, thay thÕ kÝ tù ®· cã t¹i vÞ trÝ con trá v¨n b¶n. NhËn biÕt chÕ ®é chÌn/chÕ ®é ®Ì b»ng c¸ch quan s¸t thanh tr¹ng th¸i: nÕu ch÷ OVR s¸ng cã nghÜa ®ang ë chÕ ®é ®Ì, ngîc l¹i lµ ®ang ë chÕ ®é chÌn (h. 52). H×nh . Ph©n biÖt hai chÕ ®é gâ v¨n b¶n NhÊn phÝm Insert hoÆc nh¸y ®óp chuét vµo nót trªn thanh tr¹ng th¸i ®Ó chuyÓn ®æi gi÷a hai chÕ ®é gâ. e) C¸c thao t¸c biªn tËp v¨n b¶n Chän v¨n b¶n Muèn thùc hiÖn mét thao t¸c víi phÇn v¨n b¶n nµo th× tríc hÕt cÇn chän phÇn v¨n b¶n ®ã (cßn ®îc gäi lµ ®¸nh dÊu). §Ó lµm ®iÒu nµy ta thùc hiÖn nh sau:  §Æt con trá v¨n b¶n vµo vÞ trÝ b¾t ®Çu chän.  NhÊn gi÷ phÝm Shift råi ®Æt con trá v¨n b¶n vµo vÞ trÝ kÕt thóc. Ta còng cã thÓ chän v¨n b¶n theo c¸ch sau:  Nh¸y con trá chuét t¹i vÞ trÝ b¾t ®Çu cÇn chän.  KÐo th¶ chuét trªn phÇn v¨n b¶n cÇn chän. Xo¸ v¨n b¶n 101 PhÝm Insert ChÕ ®é chÌn ChÕ ®é ®Ì
  • 16. §Ó xo¸ mét vµi kÝ tù, nªn dïng c¸c phÝm BackSpace hoÆc Delete. Trong ®ã, phÝm BackSpace (phÝm ←) dïng ®Ó xo¸ kÝ tù tríc con trá v¨n b¶n vµ phÝm Delete dïng ®Ó xo¸ kÝ tù sau con trá v¨n b¶n. Muèn xo¸ nh÷ng phÇn v¨n b¶n lín h¬n, nªn thùc hiÖn nh sau:  Chän phÇn v¨n b¶n cÇn xo¸;  NhÊn mét trong hai phÝm xo¸ (BackSpace/Delete) hoÆc chän Edit→Cut hoÆc nh¸y . Chó ý: Khi ta thùc hiÖn lÖnh Cut th× ngoµi viÖc xo¸, néi dung phÇn v¨n b¶n nµy cßn ®îc lu vµo Clipboard. Sao chÐp §Ó sao mét phÇn v¨n b¶n ®Õn mét vÞ trÝ kh¸c, ta thùc hiÖn:  Chän phÇn v¨n b¶n muèn sao;  Chän Edit→Copy hoÆc nh¸y . Khi ®ã, phÇn v¨n b¶n ®· chän ®îc lu vµo Clipboard;  §a con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ cÇn sao;  Chän Edit→Paste hoÆc nh¸y . Di chuyÓn §Ó di chuyÓn mét phÇn v¨n b¶n tõ vÞ trÝ nµy sang vÞ trÝ kh¸c, ta thùc hiÖn nh sau:  Chän phÇn v¨n b¶n cÇn di chuyÓn;  Chän Edit→Cut hoÆc nh¸y ®Ó xo¸ phÇn v¨n b¶n ®ã t¹i vÞ trÝ cò vµ lu vµo Clipboard;  §a con trá v¨n b¶n tíi vÞ trÝ míi;  Chän Edit→Paste hoÆc nh¸y ®Ó sao phÇn v¨n b¶n ®îc lu trong Clipboard vµo. Chó ý: Trong thùc hµnh, ta cã thÓ dïng tæ hîp phÝm t¾t ®Ó thùc hiÖn nhanh c¸c thao t¸c nh sau: Ctrl+A ®Ó chän toµn bé v¨n b¶n; Ctrl+C t¬ng ®¬ng víi lÖnh Copy; Ctrl+X t¬ng ®¬ng víi lÖnh Cut; Ctrl+V t¬ng ®¬ng víi lÖnh Paste. 102
  • 17. Bµi tËp vµ thùc hµnh 6 Lµm quen víi Word 1. Môc ®Ých, yªu cÇu • Khëi ®éng/KÕt thóc Word; • T×m hiÓu c¸c thµnh phÇn trªn mµn h×nh lµm viÖc cña Word; • Bíc ®Çu t¹o mét v¨n b¶n tiÕng ViÖt ®¬n gi¶n. 2. Néi dung a) Khëi ®éng Word vµ t×m hiÓu c¸c thµnh phÇn trªn mµn h×nh cña Word a1) Khëi ®éng Word. a2) Ph©n biÖt thanh tiªu ®Ò, thanh b¶ng chän, thanh tr¹ng th¸i, c¸c thanh c«ng cô trªn mµn h×nh. a3) T×m hiÓu c¸c c¸ch thùc hiÖn lÖnh trong Word. a4) T×m hiÓu mét sè chøc n¨ng trong c¸c b¶ng chän: Më, ®ãng, lu tÖp, hiÓn thÞ thíc ®o, hiÓn thÞ c¸c thanh c«ng cô (chuÈn, ®Þnh d¹ng, vÏ h×nh). a5) T×m hiÓu c¸c nót lÖnh trªn mét sè thanh c«ng cô. a6) Thùc hµnh víi thanh cuén däc vµ thanh cuén ngang ®Ó di chuyÓn ®Õn c¸c phÇn kh¸c nhau cña v¨n b¶n. b) So¹n mét v¨n b¶n ®¬n gi¶n Bµi nµy ®îc thùc hiÖn khi trªn m¸y tÝnh ®· cã tr×nh gâ ch÷ ViÖt víi chøc n¨ng gâ tiÕng ViÖt ®îc bËt vµ ph«ng ch÷ t¬ng øng víi bé m· chän trong tr×nh gâ ch÷ ViÖt. b1) NhËp ®o¹n v¨n sau (kh«ng cÇn söa lçi): Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam §éc lËp-Tù do-H¹nh phóc §¬n xin nhËp häc KÝnh göi: ¤ng HiÖu trëng trêng THPT H÷u NghÞ 103
  • 18. T«i tªn lµ NguyÔn V¨n Hïng, cã con lµ NguyÔn V¨n Dòng nguyªn lµ häc sinh trêng THPT §oµn KÕt. Ch¸u Dòng võa qua ®· kÕt thóc häc k× I víi h¹nh kiÓm tèt vµ ®îc xÕp lo¹i häc tËp lo¹i kh¸. T«i lµm ®¬n nµy kÝnh xin ¤ng HiÖu trëng cho phÐp con t«i ®îc tiÕp tôc vµo häc líp 10 t¹i trêng THPT H÷u NghÞ do gia ®×nh t«i míi chuyÓn vÒ ®Þa bµn gÇn trêng. Xin tr©n träng c¸m ¬n. §Ýnh kÌm 1 giÊy khai sinh - 1 häc b¹ TP Hå ChÝ Minh, ngµy th¸ng n¨m KÝnh ®¬n (KÝ tªn) NguyÔn V¨n Hïng b2) Lu v¨n b¶n víi tªn Don xin hoc. b3) b4) H·y söa c¸c lçi chÝnh t¶ (nÕu cã) trong bµi. b5) Thö gâ víi c¶ hai chÕ ®é: chÕ ®é chÌn vµ chÕ ®é ®Ì. b6) b7) TËp di chuyÓn, xo¸, sao chÐp phÇn v¨n b¶n, dïng c¶ ba c¸ch: lÖnh trong b¶ng chän, nót lÖnh trªn thanh c«ng cô vµ tæ hîp phÝm t¾t. b8) b9) Lu v¨n b¶n ®· söa. b10) KÕt thóc Word. c) Bµi thùc hµnh gâ tiÕng ViÖt Hå Hoµn KiÕm Xa kia, hå cã tªn lµ Lôc Thuû v× níc hå xanh suèt bèn mïa. ThÕ kû 15 hå ®îc ®æi tªn thµnh hå Hoµn KiÕm (cßn gäi lµ hå G¬m), g¾n liÒn víi truyÒn thuyÕt tr¶ g¬m thÇn cho Rïa Vµng, ghi l¹i th¾ng lîi cña cuéc chiÕn ®Êu 10 n¨m cña nh©n d©n ViÖt Nam 104
  • 19. chèng l¹i giÆc Minh díi sù l·nh ®¹o cña Lª Lîi. TruyÒn thuyÕt kÓ r»ng Rïa vµng ®· cho Lª Lîi mîn kiÕm thÇn ®Ó chèng giÆc, sau chiÕn th¾ng «ng lªn lµm vua (vua Lª Th¸i Tæ) vµ tr¶ l¹i Rïa vµng kiÕm thÇn ë hå G¬m. (Theo Tõ ®iÓn B¸ch khoa ViÖt nam) C¸c thuËt ng÷ chÝnh Më tÖp; T¹o tÖp; Lu tÖp; Con trá v¨n b¶n; Con trá chuét; ChÕ ®é chÌn; ChÕ ®é ®Ì; Chän; Xo¸; Sao chÐp; Di chuyÓn. §16. §ÞNH D¹NG V¡N B¶N §Þnh d¹ng v¨n b¶n lµ tr×nh bµy c¸c phÇn v¨n b¶n theo nh÷ng thuéc tÝnh cña v¨n b¶n nh»m môc ®Ých cho v¨n b¶n ®îc râ rµng vµ ®Ñp, nhÊn m¹nh nh÷ng phÇn quan träng, gióp ngêi ®äc n¾m b¾t dÔ h¬n c¸c néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n. Môc 14 ®· giíi thiÖu c¸c kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng v¨n b¶n trong hÖ so¹n th¶o v¨n b¶n. Môc nµy tr×nh bµy c¸ch thiÕt ®Æt mét sè thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng ®ã. C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng ®îc chia thµnh ba lo¹i: ®Þnh d¹ng kÝ tù, ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n vµ ®Þnh d¹ng trang. Chóng ®îc nhãm trong b¶ng chän Format. 1. §Þnh d¹ng kÝ tù C¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng kÝ tù c¬ b¶n gåm cã: ph«ng ch÷, kiÓu ch÷, cì ch÷, mµu s¾c,… Ta cã thÓ dïng ®Þnh d¹ng kÝ tù ®Ó t¹o v¨n b¶n nh trong h×nh 53. BiÖt sè cña ph¬ng tr×nh bËc hai: ∆ = b2 – 4ac. H×nh . VÝ dô vÒ ®Þnh d¹ng kÝ tù Muèn ®Þnh d¹ng kÝ tù cho phÇn v¨n b¶n nµo, tríc hÕt cÇn ph¶i chän nã. NÕu kh«ng cã phÇn v¨n b¶n nµo ®îc chän th× c¸c thuéc tÝnh ®Þnh 105
  • 20. d¹ng ®îc thiÕt ®Æt sÏ ®îc ¸p dông cho c¸c kÝ tù ®îc gâ vµo tõ vÞ trÝ con trá v¨n b¶n trë ®i. Ta cã thÓ thiÕt ®Æt c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng kÝ tù b»ng mét trong hai c¸ch sau: • C¸ch 1. Sö dông lÖnh Format→Font ®Ó më hép tho¹i Font (h. 54); • C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh trªn thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (h. 55). Tªn ph«ng ch÷ Cì ch÷ Ch÷ nghiªng Ch÷ g¹ch ch©nCh÷ ®Ëm H×nh . C¸c nót lÖnh ®Þnh d¹ng kÝ tù 2. §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n Trong c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n, chóng ta sÏ xÐt c¸c thuéc tÝnh c¬ b¶n sau: C¨n lÒ, vÞ trÝ lÒ ®o¹n v¨n (so víi lÒ trang), kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n v¨n tríc hoÆc sau, ®Þnh d¹ng dßng ®Çu tiªn, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c dßng trong ®o¹n v¨n. 106 H× nh 54.6 . Hé p tho ¹ i Fo nt ® Ó ® Þnh d¹ ng kÝ tù Chän ph«ng Chän kiÓu g¹ch ch©n ChØ sè trªn chØ sè d­íi Nh¸y chuét ®Ó thiÕt ®Æt ph«ng ngÇm ®Þnh Chän kiÓu ch÷ Chän cì ch÷ Chän mµu s¾c Chän c¸c hiÖu øng kh¸c (ch÷ bãng, g¹ch ngang, v.v.)
  • 21. §Ó ®Þnh d¹ng mét ®o¹n v¨n b¶n, tríc hÕt ta x¸c ®Þnh ®o¹n v¨n b¶n cÇn ®Þnh d¹ng b»ng mét trong c¸c c¸ch sau: • C¸ch 1. §Æt con trá v¨n b¶n vµo trong ®o¹n v¨n b¶n; • C¸ch 2. §¸nh dÊu mét phÇn ®o¹n v¨n b¶n; • C¸ch 3. §¸nh dÊu toµn bé ®o¹n v¨n b¶n. Sau khi x¸c ®Þnh ®o¹n v¨n b¶n cÇn ®Þnh d¹ng, thùc hiÖn mét trong c¸c c¸ch sau: • C¸ch 1. Sö dông lÖnh Format→Paragraph ®Ó më hép tho¹i Paragraph (h. 56); C¨n lÒ VÞtrÝlÒ ph i    tr¸i ¶ Kho¶ng c¸ch ®Õn ®o¹n v¨n tr- í c vµsau Kho¶ng c¸ch gi÷ac¸c dßng § Þnh d¹ng dßng ®Çu tiªn H×nh . Hép tho¹i Paragraph ®Ó ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n • C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh trªn thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (h. 57). H×nh . C¸c nót lÖnh ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n 107
  • 22. Ngoµi ra, cã thÓ dïng thíc ngang (h. 58) ®Ó ®iÒu chØnh mét sè thuéc tÝnh lÒ cña ®o¹n v¨n mét c¸ch trùc quan b»ng c¸ch ®a con trá chuét lªn con trît t¬ng øng trªn thíc vµ kÐo th¶ ®Õn vÞ trÝ cÇn thiÕt. H×nh . Sö dông c¸c con trît trªn thíc ngang 3. §Þnh d¹ng trang Trong c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng trang v¨n b¶n, chóng ta chØ xÐt hai thuéc tÝnh c¬ b¶n nhÊt lµ kÝch thíc c¸c lÒ vµ híng giÊy (h. 59). a) KÝch thíc c¸c lÒ cña trang b) Híng giÊy th¼ng ®øng c) Híng giÊy n»m ngang H×nh . §Þnh d¹ng trang ViÖc thiÕt ®Æt c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng trang ®îc thùc hiÖn b»ng lÖnh File→Page Setup ®Ó më hép tho¹i Page Setup (h. 60). 108
  • 23. H×nh . Hép tho¹i Page Setup Bµi tËp vµ thùc hµnh 7 §Þnh d¹ng v¨n b¶n 1. Môc ®Ých, yªu cÇu • ¸p dông ®îc c¸c thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng v¨n b¶n ®¬n gi¶n. • LuyÖn kÜ n¨ng gâ tiÕng ViÖt; 2. Néi dung a) Thùc hµnh t¹o v¨n b¶n míi vµ ®Þnh d¹ng kÝ tù vµ ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n a1) Khëi ®éng Word vµ më tÖp Don xin hoc.doc ®· gâ ë bµi thùc hµnh tríc. a2) H·y ¸p dông nh÷ng thuéc tÝnh ®Þnh d¹ng ®· biÕt ®Ó tr×nh bµy l¹i ®¬n xin häc dùa trªn mÉu sau ®©y. CéNG Hoµ X· HéI CHñ NGHÜA VIÖT NAM §éc lËp − Tù do − H¹nh phóc 109
  • 24. §¥N XIN NHËP HäC KÝnh göi: ¤ng HiÖu trëng trêng THPT H÷u NghÞ T«i tªn lµ NguyÔn V¨n Hïng, cã con lµ NguyÔn V¨n Dòng nguyªn lµ häc sinh trêng THPT §oµn KÕt. Ch¸u Dòng võa qua ®· kÕt thóc häc k× I víi h¹nh kiÓm tèt vµ ®îc xÕp lo¹i häc tËp lo¹i kh¸. T«i lµm ®¬n nµy kÝnh xin ¤ng HiÖu trëng cho phÐp con t«i ®îc vµo häc líp 10 t¹i trêng THPT H÷u NghÞ do gia ®×nh t«i míi chuyÓn vÒ gÇn trêng. Xin tr©n träng c¸m ¬n. §ÝNH KÌM − 1 giÊy khai sinh − 1 häc b¹ TP. Hå ChÝ Minh, ngµy th¸ng n¨m KÝnh ®¬n (KÝ tªn) NguyÔn V¨n Hïng a3) Lu v¨n b¶n víi tªn cò. b) Gâ vµ ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n theo mÉu sau 110
  • 25. (Theo trang Web cña Tæng côc Du lÞch ViÖt nam) VÞnh H¹ Long C¸c thuËt ng÷ chÝnh §Þnh d¹ng kÝ tù; Ph«ng ch÷; Cì ch÷; §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n; C¨n lÒ; §Þnh d¹ng trang. C©u hái vµ bµi tËp 1. ThÕ nµo lµ ®Þnh d¹ng v¨n b¶n? C¸c lÖnh ®Þnh d¹ng ®îc ph©n lo¹i nh thÕ nµo? 2. H·y kÓ nh÷ng kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng kÝ tù. 3. H·y kÓ nh÷ng kh¶ n¨ng ®Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n. VÒ nguyªn t¾c, cã thÓ xo¸ mét ®o¹n v¨n mµ kh«ng cÇn chän ®o¹n v¨n b¶n ®ã ®îc kh«ng? 4. H·y ph©n biÖt lÒ trang v¨n b¶n vµ lÒ ®o¹n v¨n b¶n. 5. Trong bµi thùc hµnh 7, nh÷ng chøc n¨ng ®Þnh d¹ng v¨n b¶n nµo ®· ®îc ¸p dông? §17. Mét sè chøc n¨ng so¹n th¶o v¨n b¶n kh¸c 1. §Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch Trong so¹n th¶o v¨n b¶n, nhiÒu khi chóng ta cÇn tr×nh bµy phÇn v¨n b¶n díi d¹ng liÖt kª (h. 61a) hoÆc ®¸nh sè thø tù (h. 61b). D¹ng thø nhÊt thêng dïng ®Ó liÖt kª nh÷ng thµnh phÇn nh nhau, cßn víi d¹ng thø hai th× thø tù liÖt kª còng cã vai trß nhÊt ®Þnh. Ta gäi danh s¸ch thø nhÊt lµ liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ danh s¸ch thø hai lµ liÖt kª d¹ng sè thø tù. 111
  • 26. C¸c ®Æc trng ®Þnh d¹ng kÝ tù c¬ b¶n: • Ph«ng ch÷ • KiÓu ch÷ • Cì ch÷ • Mµu s¾c • VÞ trÝ so víi dßng hiÖn t¹i C«ng viÖc ngµy thø hai, 15/9 1. Häc trªn líp 2. Lao ®éng gióp gia ®×nh 3. §¸ bãng 4. Lµm bµi ë nhµ a) b) H×nh §Ó ®Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch ta sö dông mét trong hai c¸ch sau: • C¸ch 1. Dïng lÖnh Format→Bullets and Numbering (KÝ hiÖu vµ §¸nh sè) ®Ó më hép tho¹i Bullets and Numbering (h. 61). • C¸ch 2. Sö dông c¸c nót lÖnh Bullets hoÆc Numbering trªn thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng. H×nh . Hép tho¹i Bullets and Numbering §Ó bá ®Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch cña mét phÇn v¨n b¶n, chØ cÇn chän phÇn v¨n b¶n ®ã råi nh¸y nót lÖnh t¬ng øng ( hoÆc ). 112
  • 27. 2. Ng¾t trang thñ c«ng vµ ®¸nh sè trang a) Ng¾t trang thñ c«ng MÆc ®Þnh, Word tù ®éng thùc hiÖn ng¾t trang vµ chuyÓn sang trang míi. Tuy nhiªn trong mét sè trêng hîp, ngêi dïng muèn chñ ®éng ng¾t trang, ch¼ng h¹n nh khi muèn ®Æt toµn bé b¶ng trªn trang míi. ViÖc ng¾t trang ®îc thùc hiÖn nh sau:  §Æt con trá v¨n b¶n ë vÞ trÝ muèn ng¾t trang.  Chän lÖnh Insert→Break råi chän Page break trong hép tho¹i Break (h. 62). H×nh  Chän OK. b) §¸nh sè trang Khi v¨n b¶n cã nhiÒu h¬n mét trang, ta cã thÓ ®Ó Word tù ®éng ®¸nh sè trang. H×nh . Hép tho¹i Page Numbers  Chän Insert→Page Numbers...  Trong hép Position cña hép tho¹i Page Numbers (h. 63), chän vÞ trÝ cña sè trang: ë ®Çu trang (Header) hoÆc ë cuèi trang (Footer); 113
  • 28.  Trong hép Alignment, chän c¸ch c¨n lÒ cho sè trang: c¨n tr¸i (Left), ë gi÷a (Center) hoÆc c¨n ph¶i (Right);  Chän (hoÆc bá chän) Show number on first page ®Ó hiÓn thÞ (hoÆc kh«ng hiÓn thÞ) sè trang ë trang ®Çu tiªn. 3. In v¨n b¶n a) Xem tríc khi in Tríc khi in mét v¨n b¶n nµo ®ã, th«ng thêng nªn thùc hiÖn viÖc xem v¨n b¶n tríc khi in ®Ó kiÓm tra xem c¸c lÒ trang, viÖc ng¾t trang, viÖc bè trÝ néi dung, c¸c b¶ng biÓu, h×nh vÏ trªn trang,… ®· ®óng nh mong muèn cha. §Ó më cöa sæ Xem tríc khi in (h. 64), sö dông mét trong hai c¸ch sau: • C¸ch 1. Chän lÖnh File→Print Preview; • C¸ch 2. Nh¸y chän nót lÖnh Preview trªn thanh c«ng cô chuÈn. H×nh . Xem tríc khi in 114
  • 29. b) In v¨n b¶n V¨n b¶n cã thÓ ®îc in ra giÊy nÕu m¸y tÝnh cã kÕt nèi trùc tiÕp víi m¸y in hoÆc cã thÓ truy cËp tíi m¸y in trong m¹ng. Ta thùc hiÖn lÖnh in v¨n b¶n b»ng mét trong c¸c c¸ch sau: • C¸ch 1. Dïng lÖnh File→Print. • C¸ch 2. NhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+P. • C¸ch 3. Nh¸y chuét vµo nót Print trªn thanh c«ng cô chuÈn ®Ó in ngay toµn bé v¨n b¶n. H×nh . Hép tho¹i Print Víi hai c¸ch ®Çu, hép tho¹i Print (h. 65) sÏ hiÖn ra cho phÐp lùa chän c¸c tham sè in, ch¼ng h¹n: Chän m¸y in, in toµn bé hay mét phÇn v¨n b¶n, sè b¶n in. C¸c thuËt ng÷ chÝnh §Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch; §¸nh sè trang; Xem v¨n b¶n tríc khi in; In v¨n b¶n. C©u hái vµ bµi tËp 1. H·y nªu c¸c bíc cÇn thùc hiÖn ®Ó t¹o danh s¸ch d¹ng liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ d¹ng sè thø tù. 115
  • 30. 2. Cã thÓ t¹o danh s¸ch kiÓu sè thø tù a, b, c,... ®îc kh«ng? NÕu ®îc h·y nªu c¸c thao t¸c cÇn thiÕt. 3. Cã nh÷ng c¸ch nµo ®Ó chØ in mét trang v¨n b¶n trong mét tÖp v¨n b¶n cã nhiÒu trang? 4. Nªu u vµ nhîc ®iÓm khi sö dông nót lÖnh Print ®Ó ra lÖnh in. §18. C¸c c«ng cô trî gióp so¹n th¶o Ngoµi viÖc hç trî gâ vµ tr×nh bµy v¨n b¶n, Word cßn cung cÊp cho ngêi dïng nhiÒu chøc n¨ng gióp tù ®éng ho¸ mét sè c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh so¹n th¶o, víi môc ®Ých lµm t¨ng hiÖu qu¶, thùc hiÖn nhanh chãng c«ng viÖc biªn tËp v¨n b¶n. Sau ®©y chóng ta sÏ t×m hiÓu mét sè chøc n¨ng nh vËy. 1. T×m kiÕm vµ thay thÕ Trong khi so¹n th¶o, chóng ta cã thÓ muèn t×m vÞ trÝ mét tõ (hoÆc côm tõ) nµo ®ã hay còng cã thÓ cÇn thay thÕ mét tõ (hoÆc côm tõ) b»ng mét tõ (hoÆc côm tõ) kh¸c. C¸c c«ng cô Find (t×m kiÕm) vµ Replace (Thay thÕ) cña Word cho phÐp thùc hiÖn ®iÒu nµy mét c¸ch nhanh chãng. a) T×m kiÕm H×nh . T×m kiÕm §Ó t×m kiÕm mét tõ hoÆc côm tõ, ta thùc hiÖn theo c¸c bíc sau:  Chän lÖnh Edit→Find hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+F. Hép tho¹i Find and Replace sÏ xuÊt hiÖn nh h×nh 66;  Gâ tõ hoÆc côm tõ cÇn t×m vµo « Find What (T×m g×). 116
  • 31.  Nh¸y chuét vµo nót Find Next (T×m tiÕp). Côm tõ t×m ®îc (nÕu cã) sÏ ®îc hiÓn thÞ díi d¹ng bÞ “b«i ®en”. Ta cã thÓ tiÕp tôc t×m b»ng c¸ch nh¸y vµo nót Find Next hoÆc nh¸y nót Cancel (Bá qua) ®Ó ®ãng hép tho¹i, kÕt thóc t×m kiÕm. b) Thay thÕ H×nh . T×m kiÕm vµ thay thÕ Ta còng cã thÓ thay thÕ mét tõ hay côm tõ b»ng mét tõ hay côm tõ kh¸c trong v¨n b¶n b»ng c¸ch thùc hiÖn theo c¸c bíc nh sau:  Chän Edit→Replace hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Ctrl+H. Hép tho¹i Find and Replace sÏ xuÊt hiÖn nh h×nh 67;  Gâ côm tõ cÇn t×m kiÕm vµo « Find What vµ gâ côm tõ thay thÕ vµo « Replace with (Thay thÕ b»ng);  Nh¸y chuét vµo nót Find next ®Ó ®Õn côm tõ cÇn t×m tiÕp theo (nÕu cã);  Nh¸y chuét vµo nót Replace nÕu muèn thay thÕ tõng côm tõ t×m thÊy (vµ nh¸y vµo nót Replace All nÕu muèn thay thÕ tù ®éng tÊt c¶ c¸c côm tõ t×m thÊy) b»ng côm tõ thay thÕ;  Nh¸y chuét vµo nót Cancel ®Ó ®ãng hép tho¹i, kÕt thóc viÖc t×m vµ thay thÕ. Chó ý: C¸c lÖnh t×m kiÕm vµ thay thÕ ®Æc biÖt h÷u Ých trong trêng hîp v¨n b¶n cã nhiÒu trang. c) Mét sè tuú chän trong t×m kiÕm vµ thay thÕ Word cung cÊp mét sè tuú chän ®Ó gióp cho viÖc t×m kiÕm ®îc chÝnh x¸c h¬n. Nh¸y nót ®Ó thiÕt ®Æt mét sè tuú chän thêng dïng nh: 117
  • 32. • Match Case: Ph©n biÖt ch÷ hoa, ch÷ thêng (Sa Pa sÏ kh¸c sa pa); • Find whole word only: Tõ cÇn t×m lµ mét tõ nguyªn vÑn. VÝ dô, nÕu t×m tõ "some" th× nh÷ng tõ nh something, sometimes sÏ kh«ng ®îc t×m dï cã chøa "some". 2. Gâ t¾t vµ söa lçi Chøc n¨ng Autocorrect (Tù ®éng söa) thùc hiÖn viÖc tù ®éng chØnh söa v¨n b¶n trong khi ta gâ v¨n b¶n. Mét c¸ch ®¬n gi¶n, néi dung cña viÖc söa nµy cã thÓ ®îc chia thµnh hai lo¹i: • Söa lçi: HÖ so¹n th¶o v¨n b¶n tù ®éng söa c¸c lçi chÝnh t¶ khi ng- êi dïng gâ v¨n b¶n. VÝ dô ngi· söa thµnh nghÜa. Tuy nhiªn chøc n¨ng söa lçi cã s½n trong Word cha hç trî tiÕng ViÖt. • Gâ t¾t: Chøc n¨ng gâ t¾t cho phÐp ngêi dïng sö dông mét vµi kÝ tù t¾t ®Ó tù ®éng gâ ®îc c¶ mét côm tõ dµi thêng gÆp, lµm t¨ng tèc ®é gâ. VÝ dô vn viÕt t¾t cho Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam. Ta sö dông lÖnh Tools→AutoCorrect ®Ó më hép tho¹i AutoCorrect (h. 68) råi chän/bá chän « Replace text as you type (Thay thÕ trong khi gâ). 118
  • 33. H×nh . Hép tho¹i AutoCorrect §Ó thùc hiÖn ®îc viÖc söa lçi còng nh gâ t¾t trong tiÕng ViÖt, ngêi dïng ph¶i ®Þnh nghÜa côm tõ ®îc söa vµ côm tõ thay thÕ trong hép tho¹i Autocorrect. §Ó lµm viÖc nµy, Word sö dông mét b¶ng mµ mçi hµng (®Çu môc) cña nã gåm hai phÇn: phÇn ®Çu lµ d·y kÝ tù gâ vµo, phÇn sau lµ néi dung sÏ thay thÕ cho d·y kÝ tù nµy. Trªn h×nh 67, cét Replace t¬ng øng víi d·y kÝ tù gâ vµo vµ cét With t- ¬ng øng víi néi dung thay thÕ. Thªm c¸c tõ gâ t¾t míi vµo danh s¸ch nµy b»ng c¸ch sau:  Gâ tõ viÕt t¾t vµo cét Replace vµ côm tõ ®Çy ®ñ vµo « With;  Nh¸y chuét vµo nót Add ®Ó thªm vµo danh s¸ch tù ®éng söa. Ch¼ng h¹n, gâ “Ms” vµ “Microsoft” råi nh¸y nót Add. Tõ nay, mçi khi gâ “Ms” Word sÏ tù ®éng thay b»ng “Microsoft”. Xo¸ ®i nh÷ng ®Çu môc kh«ng dïng ®Õn b»ng c¸ch:  Chän ®Çu môc cÇn xo¸;  Nh¸y chuét vµo nót Delete ®Ó xo¸ ®i ®Çu môc ®ang chän. Bµi tËp vµ thùc hµnh 8 Sö dông mét sè c«ng cô trî gióp so¹n th¶o 1. Môc ®Ých, yªu cÇu • §Þnh d¹ng kiÓu danh s¸ch liÖt kª d¹ng kÝ hiÖu vµ d¹ng ®¸nh sè. • Sö dông mét sè c«ng cô trî gióp so¹n th¶o cña Word ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ khi so¹n th¶o v¨n b¶n. 2. Néi dung 1. H·y gâ vµ tr×nh bµy theo mÉu sau: Häc sinh: Hoµng Kim Liªn, líp 10A1, trêng THPT Hoµng DiÖu 119
  • 34. • XÕp lo¹i h¹nh kiÓm:...Tèt.... • XÕp lo¹i häc lùc:...Giái..... • Sè ngµy nghØ cã phÐp:..2.. Kh«ng phÐp:....0... • §îc khen thëng: Häc sinh giái häc k× I 2. Trong §¬n xin nhËp häc ë c¸c bài thùc hµnh tríc, h·y yªu cÇu Word thay c¸c tªn riªng b»ng c¸c tªn riªng kh¸c do em tù nghÜ ra. 3. Gi¶ sö cã mét v¨n b¶n (t¬ng ®èi dµi) do mét ngêi kh«ng cã kinh nghiÖm so¹n ra, trong ®ã cã nhiÒu lçi nh: • Lu«n cã mét dÊu c¸ch tríc dÊu chÊm. • Sau dÊu phÈy bao giê còng viÕt liÒn. H·y dïng chøc n¨ng T×m kiÕm vµ Thay thÕ ®Ó söa tù ®éng c¸c lçi trªn. 4. H·y sö dông chøc n¨ng gâ t¾t ®Ó t¹o c¸c tõ gâ t¾t sau: vt vò trô ht hµnh tinh td Tr¸i §Êt 5. H·y sö dông c¸c tõ gâ t¾t trªn ®Ó gâ nhanh ®o¹n v¨n díi ®©y vµ tr×nh bµy theo ý cña em. 120
  • 35. Cã hay kh«ng sù sèng trªn c¸c hµnh tinh kh¸c? ý tëng vÒ viÖc t×m kiÕm sù sèng trªn c¸c hµnh tinh kh¸c ®· cã tõ rÊt l©u. Ngµy nay, c¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi ®Òu ®Æn göi nh÷ng th«ng b¸o v« tuyÕn lªn vò trô. Hä muèn cho vò trô biÕt r»ng cã sù sèng trªn Tr¸i §Êt. Cã ai nhËn ®îc nh÷ng th«ng tin ®ã kh«ng? Thùc sù chóng ta còng kh«ng biÕt ®iÒu nµy. Cïng lóc ®ã, c¸c nhµ khoa häc còng “nghe” nh÷ng tÝn hiÖu v« tuyÕn ®i tíi Tr¸i §Êt vµ hi väng t×m ®îc dÊu hiÖu cña nÒn v¨n minh trªn c¸c hµnh tinh kh¸c. C¸c nhµ khoa häc còng hi väng cã thÓ biÕt ®îc ®iÒu g× ®ã tõ c¸c con tµu vò trô. Vµo thêi ®iÓm nµy, c¸c con tµu vò trô ®ang chu du trong kh«ng gian vµ göi c¸c ¶nh chóng chôp ®îc vÒ Tr¸i §Êt. Cã thÓ chóng ta §19. T¹O Vµ LµM VIÖC VíI B¶NG Trong thùc tÕ, ta hay gÆp nh÷ng th«ng tin, d÷ liÖu ®îc tæ chøc díi d¹ng b¶ng ngåm c¸c hµng vµ cét, n m t ô. Mét vÝ dôn thuéc víi häcả ơ ộ sinh lµ Thêi kho¸ biÓu (h. 69). TiÕ t Thø 2 Thø 3 Thø 4 Thø 5 Thø 6 Thø 7 1 Chµo cê Ng÷ v¨n Ho¸ häc C«ng nghÖ Ngo¹i ng÷ VËt lÝ 2 C«ng nghÖ To¸n LÞch sö Ngo¹i ng÷ ThÓ dôc Ho¸ häc 3 To¸n Sinh häc ThÓ dôc Ng÷ v¨n To¸n Ng÷ v¨n 4 To¸n LÞch sö GDCD Tin häc To¸n §Þa lÝ 121
  • 36. 5 Ngo¹i ng÷ VËt lÝ Ng÷ v¨n Tin häc Sinh häc Sinh ho¹t H×nh . Thêi kho¸ biÓu §èi víi mét sè b¶ng, chóng ta cã nhu cÇu s¾p xÕp vµ tÝnh to¸n. Ch¼ng h¹n víi b¶ng ®iÓm cña líp, cÇn s¾p xÕp cét “Hä vµ Tªn” theo thø tù abc hoÆc tÝnh ®iÓm trung b×nh tÊt c¶ c¸c m«n häc cña mét häc sinh. C¸c lÖnh lµm viÖc víi b¶ng ®îc chia thµnh nh÷ng nhãm sau: • C¸c lÖnh t¹o b¶ng, c¨n chØnh ®é réng cña c¸c hµng vµ cét, tr×nh bµy b¶ng; • C¸c thao t¸c trªn b¶ng: ChÌn, xo¸, t¸ch hoÆc gép c¸c «, hµng vµ cét; • TÝnh to¸n trªn b¶ng: Thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh víi c¸c d÷ liÖu sè; • S¾p xÕp d÷ liÖu trong b¶ngứ t cộ C¸c lÖnh nµy n»m trong b¶ng chän Table (B¶ng). Mét sè nót lÖnh hay dïng cã trªn thanh c«ng cô Table and Border (B¶ng vµ §êng viÒn). Trong bµi nµy chóng ta chØ t×m hiÓu nhãm lÖnh t¹o b¶ng vµ nhãm lÖnh thao t¸c trªn b¶ng. Chó ý: NÕu thanh c«ng cô Table and Border cha cã trªn mµn h×nh th× dïng lÖnh View→Toolbars vµ chän dßng Table and Border ®Ó hiÓn thÞ. 1. T¹o b¶ng a) T¹o b¶ng b»ng mét trong c¸c c¸ch sau: • Chän lÖnh Table→Insert →Table (ChÌn b¶ng) råi chØ ra sè cét vµ sè hµng còng nh c¸c sè ®o chÝnh x¸c cho ®é réng c¸c cét trong hép tho¹i Insert Table (h. 70a); • Nh¸y chän nót lÖnh Insert Table trªn thanh c«ng cô råi kÐo th¶ chuét xuèng díi vµ sang ph¶i ®Ó chän sè hµng vµ sè cét cho b¶ng, sè hµng vµ sè cét cña b¶ng ®îc hiÓn thÞ ë « díi cïng (h. 70b). 122
  • 37. a)Hép tho¹i Insert Table b)T¹o b¶ng b»ng nót lÖnh H×nh .T¹o b¶ng Word sÏ t¹o mét b¶ng trèng cã sè hµng vµ sè cét nh ®· x¸c ®Þnh. b) Chän thµnh phÇn cña b¶ng Muèn thao t¸c víi phÇn nµo trong b¶ng, tríc tiªn ta ph¶i chän (hay ®¸nh dÊu) phÇn ®ã. §Ó ®¸nh dÊu «, hµng, cét hay toµn b¶ng, ta thùc hiÖn mét trong c¸c c¸ch sau: • C¸ch 1. Dïng lÖnh Table→Select, råi chän tiÕp Cell, Row, Column hay Table; • C¸ch 2. Dïng chuét (h. 71): a) Chän « b) Chän hµng c) Chän cét H×nh . Chän thµnh phÇn b¶ng o §Ó ®¸nh dÊu mét « nµo ®ã trong b¶ng, nh¸y chuét t¹i c¹nh tr¸i cña nã (h. 71a); o §Ó ®¸nh dÊu mét hµng, nh¸y chuét bªn tr¸i hµng ®ã (h. 71b); o §Ó ®¸nh dÊu mét cét, nh¸y chuét ë ®êng biªn trªn cña « trªn cïng trong cét ®ã (khi con trá chuét cã h×nh mòi tªn ®Ëm trá xuèng ) (h. 71c). c) Thay ®æi kÝch thíc cña cét (hay hµng) • C¸ch 1. Dïng lÖnh Table→Cell Height and Width (§é cao vµ ChiÒu réng «); • C¸ch 2 123
  • 38. o §a con trá chuét vµo ®êng biªn cña cét (hay hµng) cÇn thay ®æi cho ®Õn khi con trá cã d¹ng hoÆc ; o KÐo th¶ chuét ®Ó thay ®æi kÝch thíc; • C¸ch 3. Dïng chuét kÐo th¶ c¸c nót hoÆc trªn thíc ngang vµ däc. 2. C¸c thao t¸c víi b¶ng a) ChÌn thªm hoÆc xo¸ «, hµng vµ cét Ta cã thÓ thay ®æi cÊu tróc cña b¶ng b»ng c¸ch chÌn thªm hoÆc xo¸ ®i c¸c «, hµng hay cét theo c¸c bíc sau:  Chän «, hµng hay cét sÏ xãa hoÆc n»m bªn c¹nh ®èi tîng t¬ng øng cÇn chÌn;  Dïng c¸c lÖnh Table→Delete hoÆc Table→Insert (lu ý chØ râ vÞ trÝ cña ®èi tîng sÏ chÌn). b) T¸ch mét « thµnh nhiÒu « §Ó t¸ch mét « thµnh nhiÒu «, thùc hiÖn  Chän « cÇn t¸ch;  Sö dông lÖnh Table→Split Cells... hoÆc nót lÖnh trªn thanh c«ng cô Table and Border;  NhËp sè hµng vµ sè cét cÇn t¸ch trong hép tho¹i. c) Gép nhiÒu « thµnh mét « C¸c « liÒn nhau (chän ®îc) cã thÓ gép thµnh mét « b»ng lÖnh Table→Merge Cells... hoÆc nót lÖnh trªn thanh c«ng cô Table and Border. d) §Þnh d¹ng v¨n b¶n trong « V¨n b¶n bªn trong « ®îc ®Þnh d¹ng nh v¨n b¶n th«ng thêng. §Ó c¨n chØnh néi dung bªn trong cña « so víi c¸c ®êng biªn ta cã thÓ chän lÖnh Cell Alignment (C¨n th¼ng «) sau khi nh¸y nót 124 H×nh . Gép vµ t¸ch « H×nh . §Þnh d¹ng v¨n b¶n trong «
  • 39. ph¶i chuét hoÆc dïng nót lÖnh (h. 73) trªn thanh c«ng cô Table and Border. Bµi tËp vµ thùc hµnh 9 BµI tËp vµ THùC HµNH Tæng hîp 1. Môc ®Ých, yªu cÇu • Thùc hµnh lµm viÖc víi b¶ng. • VËn dông tæng hîp c¸c kÜ n¨ng ®· häc trong so¹n th¶o. 2. Néi dung a) Lµm viÖc víi b¶ng a1) H·y t¹o thêi kho¸ biÓu theo mÉu díi ®©y: Thø hai Thø ba Thø t Thø n¨m Thø s¸u Thø b¶y TiÕt 1 TiÕt 2 TiÕt 3 TiÕt 4 TiÕt 5 a2) H·y ®iÒn tªn c¸c m«n häc theo ®óng thêi kho¸ biÓu cña líp em. a3) H·y tr×nh bµy b¶ng so s¸nh §µ L¹t, mét ®iÓm du lÞch næi tiÕng cña ViÖt Nam, víi mét vµi ®iÓm du lÞch t¹i c¸c níc kh¸c theo mÉu díi ®©y. Địa danh Cao độ bình quân (m) Nhiệt độ (o C) Lượng mưa bình quân năm (mm) Số ngày mưa bình quân năm (ngày) Tối cao Tối thiểu Bình quân Đà Lạt (Việt Nam) 1.500 31 5 18 1.755 170 125
  • 40. Dac-gi-ling (Ấn Độ) 2.006 29 3 12 3.055 150 Sim-la (Ấn Độ) 2.140 34 6 12 1.780 99 Ba-gui-o (Phi-lip-pin) 1.650 28 9 18 2.100 195 b) So¹n th¶o vµ tr×nh bµy v¨n b¶n H·y sö dông c¸c c«ng cô so¹n th¶o em biÕt ®Ó tr×nh bµy v¨n b¶n sau: C¸c thuËt ng÷ chÝnh T×m kiÕm; Thay thÕ; Gâ t¾t; B¶ng; ¤; Cét; Hµng. 126 §oµn thanh niªn céng s¶n Hå chÝ minh Liªn Chi ®oµn tr­êng THPT Ng« Gia Tù Sè: 12/TBCéng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam §éc lËp- Tù do-H¹nhphóc Hµ Né i, ng µ y th¸ ng n¨m Th«ng b¸o V/v: KÕ ho¹ch §¹i héi ®¹i biÓu Liªn chi §oµn TNCS Hå ChÝ Minh KÝnhgöi: C¸ c chi ®oµn TNCSHå ChÝMinhtrongtoµn tr­êng §­îc sù ®ång ý cña ThÇy HiÖu tr­ëng, Ban ChÊp hµnh ®oµn TNCS Hå ChÝ Minh quyÕt ®Þnh tæ chøc §¹i héi §¹i biÓu liªn chi ®oµn n¨m 2006. §Ó ®¹i héi ®¹t kÕt qu¶ tèt, Ban ChÊp hµnh ®oµn th«ng b¸o ®Ó c¸c chi ®oµn ®­îc biÕt vµ thùc hiÖn tèt nh÷ng néi dung sau: C¸c chi ®oµn tiÕn hµnh ®¹i héi vµ cö 05 ®¹i biÓu thay mÆt cho chi ®oµn m×nh tham gia ®¹i héi. C¸c ®¹i biÓu chuÈn bÞ tham luËn, ý kiÕn ®ãng gãp trong ®¹i héi. C¸c chi ®oµn ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua phÊn ®Êu tèt, häc tËp tèt, lÊy thµnh tÝch chµo mõng §¹i héi. C¸c ®oµn viªn thuéc ®éi v¨n nghÖ tËp trung luyªn tËp c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ chµo mõng ®¹i héi (lÞch tËp th«ng b¸o sau). §óng 8h s¸ng ngµy th¸ng n¨m tÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu trang phôc chØnh tÒ, cã mÆt t¹i Héi tr­êng. Ban chÊp hµnh ®oµn yªu cÇu c¸c chi ®oµn thùc hiÖn nghiªm tóc th«ng b¸o nµy. N¬i nhËn: Nh­ trªn ThÇy HiÖ u tr­ë ng (® Ó b¸ o c ¸ o ) Tr­ë ng ® é i v¨n ng hÖ L­uBÝ th­ §oµn tr­êng Mai TuÊn Vò §oµn thanh niªn céng s¶n Hå chÝ minh Liªn Chi ®oµn tr­êng THPT Ng« Gia Tù Sè: 12/TBCéng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam §éc lËp- Tù do-H¹nhphóc Hµ Né i, ng µ y th¸ ng n¨m Th«ng b¸o V/v: KÕ ho¹ch §¹i héi ®¹i biÓu Liªn chi §oµn TNCS Hå ChÝ Minh KÝnhgöi: C¸ c chi ®oµn TNCSHå ChÝMinhtrongtoµn tr­êng §­îc sù ®ång ý cña ThÇy HiÖu tr­ëng, Ban ChÊp hµnh ®oµn TNCS Hå ChÝ Minh quyÕt ®Þnh tæ chøc §¹i héi §¹i biÓu liªn chi ®oµn n¨m 2006. §Ó ®¹i héi ®¹t kÕt qu¶ tèt, Ban ChÊp hµnh ®oµn th«ng b¸o ®Ó c¸c chi ®oµn ®­îc biÕt vµ thùc hiÖn tèt nh÷ng néi dung sau: C¸c chi ®oµn tiÕn hµnh ®¹i héi vµ cö 05 ®¹i biÓu thay mÆt cho chi ®oµn m×nh tham gia ®¹i héi. C¸c ®¹i biÓu chuÈn bÞ tham luËn, ý kiÕn ®ãng gãp trong ®¹i héi. C¸c chi ®oµn ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua phÊn ®Êu tèt, häc tËp tèt, lÊy thµnh tÝch chµo mõng §¹i héi. C¸c ®oµn viªn thuéc ®éi v¨n nghÖ tËp trung luyªn tËp c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ chµo mõng ®¹i héi (lÞch tËp th«ng b¸o sau). §óng 8h s¸ng ngµy th¸ng n¨m tÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu trang phôc chØnh tÒ, cã mÆt t¹i Héi tr­êng. Ban chÊp hµnh ®oµn yªu cÇu c¸c chi ®oµn thùc hiÖn nghiªm tóc th«ng b¸o nµy. N¬i nhËn: Nh­ trªn ThÇy HiÖ u tr­ë ng (® Ó b¸ o c ¸ o ) Tr­ë ng ® é i v¨n ng hÖ L­uBÝ th­ §oµn tr­êng Mai TuÊn Vò
  • 41. C©u hái vµ bµi tËp 1. Nªu c¸c thao t¸c t¹o b¶ng vµ c¸ch thùc hiÖn. 2. Khi con trá v¨n b¶n ®ang ë trong mét « nµo ®ã, thao t¸c c¨n lÒ (lÖnh Cell Alignement) sÏ t¸c ®éng trong ph¹m vi nµo? (A) Toµn bé b¶ng; (B) §o¹n v¨n b¶n chøa con trá; (C) ¤ chøa con trá. 3. Khi nµo th× cÇn t¸ch hay gép c¸c « cña b¶ng? H·y nªu vÝ dô cô thÓ cho tõng trêng hîp. 4. Nªu mét sè vÝ dô v¨n b¶n dïng b¶ng. 5. H·y nªu c¸c c«ng cô so¹n th¶o mµ em dïng ®Ó thùc hiÖn bµi thùc hµnh 9. 6. 127
  • 42. Bµi ®äc thªm 5 ChÌn kÝ hiÖu vµ h×nh ¶nh 1. T¹o ch÷ lín ®Çu ®o¹n v¨n Trªn c¸c b¸o vµ t¹p chÝ chóng ta thêng thÊy cã ch÷ c¸i ®Çu mét ®o¹n v¨n b¶n ®îc ®Þnh d¹ng ®Æc biÖt lµm cho næi bËt (h. 74). Cã hai kiÓu t¹o ch÷ c¸i lín ®Çu mét ®o¹n v¨n b¶n: trong lÒ vµ ngoµi lÒ (h. 74). H×nh §Ó thùc hiÖn, ®Æt con trá trong ®o¹n v¨n b¶n cÇn t¹o ch÷ c¸i lín vµ thùc hiÖn c¸c bíc nh trªn h×nh 75 sau ®©y: H×nh Lu ý: NÕu chØ ®Æt con trá vµo ®o¹n v¨n, Word chØ sö dông kÝ tù ®Çu tiªn lµm ch÷ c¸i lín. Trêng hîp muèn c¶ tõ ®Çu tiªn ®îc ®Þnh d¹ng ch÷ lín ta ph¶i chän c¶ tõ ®ã. 2. ChÌn c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt C¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt lµ c¸c kÝ tù trªn mét ph«ng ch÷ ®Æc biÖt nµo ®ã, vÝ dô ∑, ∞, ℜ, ≤, α. §Ó chÌn c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt, trong Word cã lÖnh Symbol (KÝ hiÖu) trong b¶ng chän Insert. Víi c¸c kÝ hiÖu ®Æc biÖt, ta cã thÓ sao, xo¸ hay di chuyÓn nh víi kÝ tù thêng. 128
  • 43. §èi víi c¸c kÝ hiÖu chuyªn m«n vÒ To¸n, Ho¸, Sinh,... c¸c hÖ so¹n th¶o cung cÊp c¸c ch¬ng tr×nh riªng ®Ó so¹n th¶o mµ chóng ta kh«ng xÐt ë ®©y. C¸c bíc thùc hiÖn ®Ó chÌn kÝ tù ®Æc biÖt ®îc minh ho¹ trªn h×nh 76: H×nh 3. ChÌn h×nh ¶nh C¸c h×nh ¶nh minh ho¹ thêng ®îc dïng trong v¨n b¶n vµ lµm cho néi dung cña v¨n b¶n trùc quan, sinh ®éng h¬n. a) ChÌn tÖp ®å ho¹ H×nh . ChÌn tÖp ®å ho¹ 129
  • 44. Cã thÓ chÌn nhiÒu lo¹i h×nh ¶nh kh¸c nhau vµo bÊt k× vÞ trÝ nµo trong v¨n b¶n. Word cã thÓ coi h×nh ¶nh ®å ho¹ ®îc chÌn vµo v¨n b¶n nh lµ kÝ tù ®Æc biÖt. C¸c h×nh ¶nh còng cã thÓ ®îc sao, xo¸ hay di chuyÓn tíi vÞ trÝ kh¸c trong v¨n b¶n. b) ChÌn mét phÇn h×nh ¶nh cña tÖp ®å ho¹ Muèn chÌn mét phÇn h×nh ¶nh cña tÖp ®å ho¹, ta sö dông phÇn mÒm ®å ho¹ (vÝ dô nh Paint) ®Ó më tÖp ®å ho¹, dïng c¸c c«ng cô trong phÇn mÒm ®ã ®Ó chän vµ sao phÇn h×nh ¶nh cÇn thiÕt vµo bé nhí ®Öm cña Windows. Sau ®ã trë l¹i v¨n b¶n vµ sö dông lÖnh Edit→Paste cña Word. 4. KÎ ®êng biªn vµ ®êng líi cho b¶ng ViÖc t¹o b¶ng thêng ®i kÌm víi viÖc kÎ c¸c ®êng biªn vµ ®êng líi. T¹o c¸c ®êng biªn vµ ®êng líi ®a d¹ng sÏ lµm næi bËt nh÷ng nÐt quan träng cña b¶ng. §Ó t¹o ®êng biªn, ta chän phÇn cña b¶ng cÇn ®îc t¹o ®êng biªn. Chó ý: NÕu cÇn t¹o ®êng biªn cho c¶ b¶ng th× chØ cÇn ®Æt con trá vµo trong b¶ng, råi thùc hiÖn c¸c thao t¸c nh trªn h×nh 78: H×nh 5. T¹o ch÷ nghÖ thuËt WordArt lµ mét c«ng cô cña Word cho phÐp ta t¹o c¸c ch÷ bãng ba chiÒu víi môc ®Ých trang trÝ v¨n b¶n. §Ó chÌn WordArt, dïng lÖnh Insert→Picture→WordArt. Hép tho¹i WordArt Gallery díi ®©y xuÊt hiÖn (h.79) : 130
  • 45. H×nh . Hép tho¹i WordArt Chän kiÓu ch÷ nghÖ thuËt vµ nh¸y OK. Hép tho¹i Edit WordArt Text tiÕp theo cho phÐp gâ v¨n b¶n (h. 80) theo hiÖu øng ®ã. H×nh Font : Chän ph«ng ch÷. Size : Chän cì ch÷. B : T¹o ch÷ ®Ëm. I : T¹o ch÷ nghiªng. Text : Dßng v¨n b¶n. Khi so¹n th¶o xong, nh¸y OK. KÕt qu¶ nhËn ®îc t¬ng tù sau ®©y : §Ó hiÖu chØnh ®èi tîng WordArt, nh¸y chuét lªn ®èi tîng. MÆc ®Þnh, thanh c«ng cô WordArt sÏ xuÊt hiÖn (h. 81). NÕu kh«ng thÊy thanh c«ng cô nµy, cã thÓ lµm nã xuÊt hiÖn b»ng lÖnh View→Toolbars→WordArt. 131
  • 46. H×nh . Thanh c«ng cô WordArt Nót lÖnh Chøc n¨ng ChÌn ch÷ nghÖ thuËt. Edit Text Më hép tho¹i Edit WordArt Text ®Ó so¹n th¶o l¹i néi dung v¨n b¶n cã hiÖu øng. Më hép tho¹i WordArt Gallery ®Ó cho phÐp thay ®æi kiÓu hiÖu øng. §Þnh d¹ng ch÷ nghÖ thuËt. Chän h×nh d¹ng thÓ hiÖn cña WordArt (cong, trßn, th¼ng,...). KiÓu bè trÝ ch÷ nghÖ thuËt trªn v¨n b¶n. 132