Sterk Besturen: ruimte voor de regio [door Bruno De Meulder]
Marc Martens (ir.architect en ruimteplanner) - Ruimtelijke uitdagingen voor de woonzorg
1. Kortrijk, 22mei 2012
wonen en zorg op maat – ontmoetingsavond Leiedal
ruimtelijke uitdagingen voor
de woonzorg
ir. Marc Martens, architect ruimtelijk planner
bureau voor architectuur & planning, bv bvba
VUB architectonische ingenieurswetenschappen
2. wonen en zorg : een belangrijk maatschappelijk
thema, vandaag en in de nabije toekomst.
we moeten er met zijn allen heel hard over
doordenken.
wellicht schrijven we dan een nieuw decreet, stellen
we een gewestelijke of provinciale verordening vast,
richten we een nieuw instituut op (agentschap,
bureau…) dat de nodige regels zal schrijven…
maar is dat wel de goede weg?
vandaar deze parabel : “kort verhaal gesitueerd in
het dagelijkse leven dat dient om een moreel of
filosofisch idee te illustreren”. (wikipedia)
voorafgaande reflectie
57. DE LEEFWERELD VAN MENSEN IS DE „ECHTE‟ RUIMTE
we bakenen ruimtes af, delen mensen op in categorieën
terwijl hun wereld een continuüm van leefervaringen is.
1
58. “Duurzame ontwikkeling moet vertrekken van de bestaande
structuren. Duurzame ontwikkeling is niet alleen behoudend,
maar creëert de toekomst als een nieuwe mogelijkheid, zonder
ze vast te leggen.”
(Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, 1999)
RUIMTE DETERMINEERT NIET, MAAR FACILITEERT
niemand is ooit beter geworden van een gebouw of plein
maar mensen vinden er hun weg, ontmoeten er elkaar.
2
59. ZOEK EVENWICHT TUSSEN PRIVAAT EN COLLECTIEF
bevoogding is zo mogelijk nog erger dan vereenzaming:
privacy gradiënt, gezelschap, keuzevrijheid…
3
60. VERSTANDIG BEHEER VAN PATRIMONIUM
oude kloosters, scholen… worden “vermarkt” ondanks
hun toekomstige potenties.
4
61. MENSELIJKE OVERWEGINGEN ZIJN OOK ARGUMENTEN
niet alleen technische en financiële argumenten zijn
rationeel. de drie P‟s van duurzaamheid.
5
62. ZORG VOORAL VOOR GOEDE BEGELEIDING
hoe goed ook voorbereid, een stap naar meer
zelfstandigheid blijft fragiel en vergt veel begeleiding.
6
63. ZORG VOORAL VOOR GOEDE BEGELEIDING
het gaat hier niet alleen om kwetsbare mensen. waarom
mensen ook niet ondersteunen bij eigen bouwplannen?
6
64. CREËER EEN MAATSCHAPPELIJK DRAAGVLAK
“het kan toch niet dat onze opgroeiende kinderen
steeds geconfronteerd worden met gehandicapten”
7
65. CREËER EEN MAATSCHAPPELIJK DRAAGVLAK
soms moeten we spijtig genoeg wel verordenend
optreden om onverdraagzaamheid te counteren…
7
66. LIJST VAN REGELS TOEPASSELIJK OP EEN KINDERTEHUIS
- codex ruimtelijke ordening
- stedelijke bouwverordeningen
- erfgoedinventaris
- basisnormen brandbestrijding en -voorkoming
- verschillende stedelijke brandreglementeringen
- Besluit VlaReg studie alternatieve energie
- EPB
- VIPA
- AGION
- hemelwaterverordening
- toegankelijkheidsverordening
- Besluit VlaReg legionella
- HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points)
- ARAB
- wet over de overheidsopdrachten
- professionele aansprakelijkheid
- ...
VIND GEEN NIEUWE REGELS UIT
het aantal regelgevingen neemt hallucinante proporties
aan, en staat een coherent ontwerp in de weg…
8
67. basisnormen brandbestrijding
- aantrede > 20 cm
- optrede < 18 cm
- helling < 37
toegankelijkheidsverordening
- aantrede > 23 cm
- optrede < 18 cm
- 2xO + 1xA tussen 57 en 63
los daarvan moet de trap
ook zijn architectonische
waarde hebben : licht,
ruimtelijke dynamiek…
VIND GEEN NIEUWE REGELS UIT
regels zijn soms zelfs contradictorisch. is dat
duurzaamheid, een net andere regel bedenken ?
8
68. stoere kerels die roken zijn „kwetsbare‟ personen…
de preventie veteranenziekte is dus van toepassing : er
moet een omloopleiding sanitair warm water geplaatst…
VIPA zegt dan : de energieverliezen moeten
gecompenseerd met balansventilatie.
maar de meest performante warmte wisselaars lekken
een beetje en brengen wat vervuilde lucht in omloop…
verhoogd risico op kwetsbaarheid?
VIND GEEN NIEUWE REGELS UIT
soms leidt de opeenstapeling van regels tot net het
omgekeerde van wat men wil bereiken…
8
69. VIND GEEN NIEUWE REGELS UIT
en ongetwijfeld leidt de starheid van regels tot
overdimensionering en meerkosten…
8
70. SLOOP DE MUUR TUSSEN DE SECTOREN
huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg… iedereen doet
zijn eigen ding, en bemoeilijkt de samenwerking…
9
72. 1 de leefwereld van mensen is de echte ruimte
2 ruimte determineert niet maar faciliteert
3 zoek evenwicht tussen privaat en collectief
4 verstandig beheer van patrimonium
5 menselijke overwegingen zijn ook argumenten
6 zorg vooral voor goede begeleiding
7 creëer een maatschappelijk draagvlak
8 vind geen nieuwe regels uit
9 sloop de muur tussen de sectoren
10 sluit zelf bondgenootschappen
de 10 GEBODEN VAN WOONZORG
om boven je bed te hangen…