Edwin Klijn: Netwerk oorlogsbronnen

1. Samen voor ons eigen?
Edwin Klijn, NIOD, KVAN-dagen, 11 juni 2012

2. Partners
• Data Archiving and Networked Services
• Koninklijke Bibliotheek
• Nationaal Archief
• Nationaal Comité 4 en 5 mei
• Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
• NIOD
2

3. Doel
Het bevorderen van kennis over WO2
Algemeen publiek Onderzoekers
(her)gebruik van collecties
aanmoedigen door vergroten
publieksbereik
3

4. Middelen
• Uitwisseling expertise onder collega’s:
Netwerkdagen, nieuwsbrief, etc.
• Koppeling van collecties:
Aggregator WO2
4

5. Focus
• Uniek, authentiek materiaal
• Uit of over de Tweede Wereldoorlog
• 1930-1950
• Erfgoed van de Oorlog-collecties + meer
5

6. Netwerk Oorlogsbronnen

7. Zoekdienst +
• http://www.oorlogsbronnen.nl (bèta)
• Overzicht bieden
• Archieven, bibliotheken, musea, etc.
• Doorgeefluik
• Aggregator: zoekdienst +
7

8. Aggregator volgens Europeana
“an organisation that collects metadata from a
group of data providers and transmits them to
Europeana”
Bron: http://pro.europeana.eu/web/guest/aggregators-and-providers
8

9. Aggregator volgens ons
“an organisation that collects metadata from a
group of data providers and transmits them to
third parties”
9

10. Voorbeelden van aggregatoren
• Europeana, http://www.europeana.eu
• Digitale Museale Collectie Nederland
(DiMCoN),
http://www.digitalecollectienederland.nl
• Oneindig Noord-Holland,
http://www.oneindignoordholland.nl
• Biebmaps, http://www.biebmaps.nl
• Cultura Italia, http://www.culturaitalia.it
10

11. Hoe werkt een aggregator?
Data provider Data provider Data provider
11

12. Hoe werkt een aggregator?
- Metadata
- Thumbnails
Aggregator
Data provider Data provider Data provider
12

13. Hoe werkt een aggregator?
13

14. - Metadata
- Thumbnails
Aggregator
Data provider Data provider Data provider
14

15. - Metadata
- Thumbnails
Aggregator
Data provider Data provider Data provider
15

16. - Metadata
- Thumbnails
Aggregator Aggregator
Data provider Data provider Data provider
16

17. Digitale Collectie Nederland
Nationaal Archief KB Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed, DiMCoN
Archieven Bibliotheken Musea
17

18. Digitale Collectie Nederland
NATIONALE
AGGREGATOR
Nationaal Archief KB Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed, DiMCoN
Archieven Bibliotheken Musea
18

19. Digitale Collectie Nederland
EUROPEANA
NATIONALE AGGREGATOR
Nationaal Archief KB Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed, DiMCoN
Archieven Bibliotheken Musea
19

20. Digitale Collectie Nederland
EUROPEANA Netwerk Oorlogsbronnen
NATIONALE AGGREGATOR
Nationaal Archief KB Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed
Archieven Bibliotheken Musea
20

21. Gebruikers over aggregatoren:
“Nuttig, maar er zijn er zoveel”
“Met Google vind ik veel meer”
“Potpourri!”
“Handig, ze geven overzicht”
21

22. De kracht van een aggregator:
22

23. 23

24. De kracht van een aggregator:
24

25. De kracht van een aggregator:
25

26. De zwakte van een aggregator:
• Gebruikers weten vaak niet waar ze
doorheen zoeken
• Gebruikers kunnen moeilijk achterhalen waar
het fysieke origineel is
26

27. 27

28. De zwakte van een aggregator:
• Gebruikers zijn onbekend met de grote
zoekbeperkingen van een aggregator
28

29. De zwakte van een aggregator:
?
29

30. Aggregatoren gaan slecht om
met tekstcollecties!
30

31. Samengevat: verbeterpunten
• Persistente referentie naar oorspronkelijke
bron
• Duidelijke beschrijving collectieprofiel van
aggregator
• ‘Full-text’-zoeken voor tekstcollecties
• Focus niet alleen op beeld, maar ook op
tekstbronnen
• Verrijking verzamelde metadata met
inhoudelijke expertise 31

32. Winnen we het van Google?
32

33. Agggregator=zoekdienst +
1. Verzamelt data
2. Bouwt eigen service(s) (optioneel)
3. Levert data door aan derden
33

34. Data: auteursrechten
1. Metadata
2. Previews
3. Content
34

35. Creative Commons 0 1.0
Universal Public Domain Dedication
• Eigenaar doet afstand van auteursrecht
• Data is van niemand en iedereen
• Hergebruik door derden voor commercieel
en niet-commerciële doeleinden
toegestaan
35

36. NIOD en open data
• De collecties zijn geen eigendom van het
NIOD, we beheren de data
• Taak: optimaal (her)gebruik van de
collecties
• Metadata en thumbnails: Open Data
• Content: ‘zoveel mogelijk’ als Open Data
• Beperkingen: auteursrechten.
openbaarheidsbeperkingen en
verdienmodellen
36

37. 37

38. Tot slot: Zijn portals zoals NOB hét antwoord
op het versnipperde digitale erfgoedaanbod
in Nederland?
38

39. Conclusie
• Belangrijke eerste stap op weg naar verdere
samenwerking
• Vooral thematische aggregatoren veel
potentie
• Het werkelijke antwoord ligt ook bij:
- meer centralisatie van kennis en middelen
- meer standaardisering bij digitalisering
- meer onderlinge afstemming…voor ons
eigen…
39

40. www.oorlogsbronnen.nl
e.klijn@niod.knaw.nl
40