5. 14:
4 Stappen bij weten over van freelancers
Wat moet ikhet inhuren Veilig werken met freelancers?
5 Stappen bij het inhuren van freelancers
Stappen bij het
inhuren van freelancers
Hieronder volgt een overzicht van de stappen die u zult moeten doorlopen bij het inhuren van
freelancers, waarbij u concrete adviezen krijgt hoe u dit het best kunt aanpakken. Achterin deze
brochure vindt u al deze uitgewerkte stappen terug in een totaalchecklist.
1 Stel vast of de freelancer in werkelijkheid geen arbeidsovereenkomst heeft
2 Stel vast of er geen sprake is van een âfictief dienstverbandâ
3 Maak afspraken over (her)gebruik van content
4 Besluit hoe u met aansprakelijkheid omgaat
Stap 1: Stel vast of de freelancer in werkelijkheid
geen arbeidsovereenkomst heeft
Een.werknemer.met.een.arbeidsovereenkomst.kan.aanspraak.maken.op.werknemersrechten,.
zoals.doorbetaling.tijdens.ziekte.en.vakantie ..Ook.neemt.een.werknemer.deel.aan.een.
pensioenfonds,.heeft.hij.ontslagbescherming,.krijgt.hij.vakantiegeld.en.valt.hij.meestal.onder.
de.werkingssfeer.van.een.cao .
De.meeste.freelancers.kiezen.bewust.voor.een.bestaan.zonder.al.die.werknemersrechten ..
Het.is.vaak.de.vrijheid.die.het.bestaan.als.freelancer.aantrekkelijk.maakt ..Daarnaast.verdient.
een.freelancer.per.uur.meestal.meer.dan.een.werknemer ..En.voor.dat.voordeel.wordt.graag.
wat.werknemersbescherming.ingeleverd ..Maar.de.omstandigheden.kunnen.veranderen⊠. .
Als.u.al.jarenlang.prima.samenwerkt.met.een.freelancer.lijkt.de.kans.dat.hij.een.arbeidsover-
eenkomst.zal.claimen.waarschijnlijk.klein ..Maar.denkt.u.daar.nog.zo.over.als.u.de.freelancer.
na.jaren.vertelt.dat.u.geen.werk.meer.voor.hem.heeft,.of.als.u.in.conflict.komt.met.uw.
freelancer?.En.wat.zou.er.gebeuren.als.uw.freelancer.langdurig.ziek.wordt.en.zelf.geen..
goede.arbeidsongeschiktheidsverzekering.heeft.afgesloten,.maar.wel.een.gezin.en..
hypotheek.heeft?.
In.deze.gevallen.gaat.het.inkomen.van.de.freelancer.er.sterk.op.achteruit,.maar.zijn.vaste.lasten.
gaan.gewoon.door ..Uw.freelancer.kan.zich.dan.-begrijpelijkerwijs-.zo.in.het.nauw.gedreven.voelen.
dat.hij.een.beroep.doet.op.ontslagbescherming,.of.op.doorbetaling.van.zijn.honorarium.
6. 6 Stappen bij het inhuren van freelancers
7 Stappen bij het inhuren van freelancers
gedurende.ziekte ..Zelfs.als.hij.dit.zelf.helemaal.niet.wil.kan.een.uitkeringsinstantie.hem.daartoe. Wanneer is er sprake van een arbeidsovereenkomst?
dwingen ..Ook.heeft.hij.dan.met.terugwerkende.kracht.over.een.periode.van.vijf.jaar.recht.op. De.arbeidsovereenkomst.is.wettelijk.geregeld.in.boek.7.van.het.Burgerlijk.Wetboek ..Deze.
onder.andere.vakantiegeld,.vakantiedagen,.opname.in.de.pensioenregeling,.et.cetera . vorm.van.samenwerking.voldoet.aan.drie.criteria:
Ook.instanties.als.de.Belastingdienst.en.het.UWV.kunnen.tijdens.looncontroles.of.naar. âą Persoonlijke arbeid
aanleiding.van.een.claim.door.de.freelancer.vaststellen.dat.de.âfreelancerâ.in.werkelijkheid. âą Betaling
een.werknemer.is ..Gevolg.is.dat.er.dan.sociale.lasten.afgedragen.moeten.worden ..Gebeurt. âą Gezagsrelatie
dit.niet,.dan.wordt.de.freelancer.eigenlijk.beschouwd.als.een.soort.zwartwerker,.ook.al.staat.
er.met.grote.letters.âfreelance.contractâ..boven.zijn.opdrachtbevestiging ..Ook.hier.geldt.weer. De.gezagsrelatie.is.hiervan.het.belangrijkste.kenmerk ..Of.een.freelancer.als.zelfstandige.
dat.de.feiten.doorslaggevend.zijn . werkzaam.is,.op.naam.van.een.bv.factureert,.royaltyinkomsten.verdient,.of.een.ander.
hoofdberoep.heeft,.doet.bij.deze.beoordeling.nog.niet.echt.ter.zake ..Dus.zelfs.een.zelfstandig.
Blijkt.tijdens.een.controle.dat.de.beoordeling.niet.correct.is.gebeurd,.dan.kunt.u.worden. ondernemer.die.werkt.vanuit.een.bv.kan.door.het.feitelijk.bestaan.van.een.gezagsrelatie.in.
geconfronteerd.met.een.naheffing.(eventueel.vermeerderd.met.een.boete).van.de. werkelijkheid.een.arbeidsovereenkomst.hebben ..De genoemde uitzonderingsgevallen worden
Belastingdienst ..De Belastingdienst kan daarbij tot vijf jaar teruggaan, zodat het bedrag flink pas relevant als het duidelijk is geworden dat de gezagsrelatie werkelijk ontbreekt. De.eerste.
kan oplopen..Een.contractuele.afspraak.die.de.freelancer.aansprakelijk.stelt.voor.zoân. twee.criteria.zijn.niet.zo.moeilijk.vast.te.stellen ..
naheffing.is.niet.toegestaan.en.heeft.ook.geen.rechtskracht;.betaling.kunt.u.op.geen.enkele.
manier.afdwingen ..Kortom,.u.bent.als.opdrachtgever.volledig.financieel.aansprakelijk.voor. Het.is.steeds.weer.de.gezagsrelatie.die.vragen.oproept ..Met.gezagsrelatie.wordt.bedoeld.de.
een.goede.beoordeling ..Er.zijn.zelfs.ondernemingen.failliet.gegaan.aan.dit.soort.naheffingen,. doorlopende,.algemene.aanwijzingsbevoegdheid.aan.de.medewerker ..Het.verschil.met.de.
dus.onderschat.dit.risico.niet! aanwijzingsbevoegdheid.binnen.de.overeenkomst.van.opdracht,.op.basis.waarvan.de.meeste.
auteurs.en.redactiemedewerkers.werkzaam.zijn,.is.dat.die.beperkt.is.tot.aanwijzingen.over.
Een.âechteâ.freelancer.is.werkzaam.op.basis.van.een.overeenkomst.van.opdracht. de.overeengekomen.opdracht,.die.in.de.regel.alleen.vooraf.kunnen.worden.gegeven .
(artikel.400,.boek.7.van.het.Burgerlijk.Wetboek) ..Wettelijk.bestaat.deze.overeenkomst.uit.
de.volgende.elementen: Hier.volgt.een.lijst.met.aanwijzingen.van.het.bestaan.van.een.gezagsrelatie ..Deze.lijst.is.
samengesteld.op.basis.van.de.rechtspraak:
de de 6
âą Er wordt een opdracht verstrekt Zie ges te l 5 en
âą Er wordt werk (de opdracht) verricht ve e l n 1, 4, en 22 âą Opdrachtgever bepaalt de werktijden
e 1
vrag agina 2
p p
âą Het werk wordt verricht buiten dienstbetrekking âą Freelancer krijgt doorbetaald wanneer hij niet werkt, bijvoorbeeld bij ziekte of vakantie
o
âą Er wordt een vergoeding betaald als tegenprestatie âą Freelancer is verplicht zich te houden aan een werkrooster
âą Freelancer is verplicht aanwijzingen van de opdrachtgever te volgen
Uit.het.derde.punt.blijkt.dat.een.overeenkomst.van.opdracht.per.definitie.geen.arbeidsover- âą Opdrachtgever is bevoegd instructies te geven over de inhoud van het werk
eenkomst.is ..Het onderscheidende kenmerk van de arbeidsovereenkomst, de gezagsrelatie, âą Freelancer is verplicht een bepaald (minimum) aantal uren te werken
ontbreekt in een overeenkomst van opdracht.. âą Freelancer verricht de werkzaamheden op een (door de opdrachtgever bepaalde) vaste
werkplek (bijvoorbeeld in het kantoor van de opdrachtgever)
Hoe.u.het.contract.met.uw.freelancer.noemt.is.overigens.niet.zo.belangrijk;.de.feitelijke.omstandig- âą Freelancer is opgenomen in de interne telefoonlijst/interne maillijst van opdrachtgever
heden.zijn.uiteindelijk.bepalend.(cola.blijft.cola,.ook.al.schenkt.u.het.in.een.wijnglas.en.noemt.u. âą Freelancer moet toestemming vragen voor vakantie- en snipperdagen
het.wijn) ..Wilt.u.niet.geconfronteerd.worden.met.een.freelancer.die.claimt.in.dienst.te.zijn,.dan. âą Freelancer wordt in het colofon genoemd als vaste medewerker
zult.u.moeten.voorkĂłmen.dat.de.arbeidsrelatie.te.veel.gaat.lijken.op.een.arbeidsovereenkomst . âą Honorarium van freelancer wordt gebaseerd op cao-schalen
13. 20 Veelgestelde vragen over het convenant
21 Veelgestelde vragen over het convenant
Veelgestelde vragen
over het convenant
Is er een adviseur/deskundige binnen de Belastingdienst (of het UWV) die mij kan
informeren over werken met freelancers?
Ja,.die.is.er ..Belastingkantoor.Groningen.was.zelf.nauw.betrokken.bij.de.totstandkoming.van.
het.convenant.en.daar.is.voldoende.expertise.aanwezig ..U.kunt..Belastingkantoor.Groningen.
bereiken.via.telefoonnummer.050.-.365.46.68 ..Binnen.het.NUV.kunt.u.terecht.bij.de.
vaksecretariaten.Economische.&.Juridische.Zaken.en.Sociale.Zaken.via.020.â.430.91.50 ..
Uitgebreide.informatie.vindt.u.overigens.ook.op.www.nuv.nl,.op.de.pagina.van.Economische.en.
Juridische.Zaken,.dossier.Freelancers ..
Voor wie?
1 Wat is een freelancer?
Freelancer.in.de.zin.van.deze.brochure.is.iemand.die.persoonlijk.werk.voor.een.ander.verricht,.
zonder.daarvoor.in.loondienst.te.zijn ..Dat.kan.eventueel.zelfs.de.directeur.van.een.eenpersoons-bv.
zijn,.mits.hij.geacht.wordt.het.werk.persoonlijk.te.verrichten ..Die.persoonlijke.arbeidsverrich-
ting.is.het.belangrijkste.element ...âFreelancerâ.is.overigens.geen.wettelijke.term,.dus.de.
rechtspositie.van.iemand.die.zich.zo.noemt.is.afhankelijk.van.de.omstandigheden .
2 Geldt het convenant alleen voor auteurs/redactiemedewerkers?
Ja,.alleen.bij.het.inzetten.van.freelance.auteurs/redactiemedewerkers.gelden.de.richtlijnen.uit.
het.convenant ..De.freelancers.met.andere.beroepen.zult.u.volgens.de.wettelijke.regels.moeten.
beoordelen ..Vraag.hierbij.advies.aan.uw.accountant.of.aan.het.NUV ..
3 Wat zijn auteurs/redactiemedewerkers?
Als.auteur/redactiemedewerker.wordt.aangemerkt.een.persoon.(ook.eenpersoons-bvâs).die.
met.arbeid.van.creatieve.aard,.in.de.zin.van.de.Auteurswet,.meewerkt.aan.de.redactionele.
leiding.en/of.redactionele.samenstelling.van.de.vorm.en/of.inhoud.van.een.werk.dat.door.een.
uitgever.kan/zal.worden.gepubliceerd,.zoals.bijvoorbeeld:.columnist,.cartoonist,.eindredacteur,.
illustrator,.fotograaf,.vormgever.en.vertaler ..
4 Geldt het convenant ook voor stockbureaus?.
Stockbureaus.leveren.fotoâs.uit.een.bestand ..Zij.worden.dus.niet.in.opdracht.van.de.uitgever.
15. 24 Veelgestelde vragen over het convenant
25 Veelgestelde vragen over het convenant
Het.gaat.dan.om.65-plussers.die.niet.hoofdzakelijk.royaltyâs.ontvangen.en.die.met.hun. gedurende.de.opdracht?.Maakt.betrokkene.deel.uit.van.het.organisatorische.verband.van.de.
inkomsten.de.grens.van.7200.euro.overschrijden ..Voorheen.werd.de.Eigen.Verklaring.vaak.niet. âwerkgeverâ?.Kan.hij.bijvoorbeeld.naar.eigen.believen.gaan.en.komen?.Heeft.hij.zijn.eigen.
ingevuld.door.65-plussers,.omdat.zij.niet.behoren.(nog.altijd.niet).tot.de.kring.van.verzekerden. werkplek/telefoonnummer/e-mailadres.binnen.de.organisatie?.Moet.hij.zijn.vakantiedagen.
voor.de.werknemersverzekeringen ..Echter,.65-plussers.kunnen.wel.belastingplichtig.zijn.voor. aanvragen.net.als.een.gewone.werknemer?.Al.dit.soort.aspecten.is.van.belang ..De.hele.feitelijke.
de.loonheffing ..Dit.wordt.nu.ook.bepaald.aan.de.hand.van.de.Eigen.Verklaring . situatie.moet.worden.beoordeeld ..
10 Een Nederlandse freelance auteur woont en werkt in het buitenland. Komt zo Blijkt.de.arbeidsrelatie.geen.arbeidsovereenkomst.te.zijn,.dan.is.de.volgende.vraag.of.het.
iemand in aanmerking voor inhoudingsplicht? gaat.om.royaltyinkomsten ..Dat.is.grotendeels.het.geval ..Royaltyinkomsten.zijn.volgens.het.
Nee,.want.de.inkomsten.uit.niet-zelfstandige.arbeid.van.een.opdrachtnemer.die.in.het. convenant.uitgezonderd.van.inhoudingen,.dus.die.uitzondering.op.die.inhoudingsplicht.zou.
buitenland.woont.en.werkt.zijn.niet.onderworpen.aan.loonheffing ..Dat.betekent.dat.een. van.toepassing.kunnen.zijn ..
toets.op.zelfstandigheid.of.ander.hoofdberoep.voor.in.het.buitenland.wonende.freelancers.
niet.nodig.is .. Echter,.deze.auteur.verdient.naast.zijn.royaltyinkomsten.ook.nog.honoraria.voor.opdrachten ..
Volgens.het.convenant.worden.ook.die.inkomsten.dan.vrijgesteld.van.inhoudingen ..Dit.kan.
11 Freelancer is buitenlander en werkt in Nederland. Komt zo iemand in aanmerking anders.zijn.wanneer.de.royaltyinkomsten.slechts.een.klein.aandeel.vormen.in.het.totale.
voor inhoudingsplicht? inkomen.van.die.uitgever,.maar.hier.bestaat.niet.meer.dan.de.helft.van.het.inkomen.bij.deze.
Buitenlandse.auteurs.zijn.niet.uitgezonderd.van.het.convenant,.zij.kunnen.gewoon.in.aanmer- uitgeverij.uit.niet-royaltyinkomsten.en.is.de.verhouding.dusdanig.dat.de.uitgever.zich.geen.
king.komen.voor.inhoudingen ..Om.te.beoordelen.of.en.wat.u.moet.inhouden.zult.u.allereerst. zorgen.hoeft.te.maken ..
moeten.vaststellen.of.de.relatie.met.uw.freelancer.feitelijk.een.(fictieve).arbeidsovereenkomst. .
is ..Is.dit.het.geval,.dan.moet.u.in.beginsel.(beperkt).loonheffing.gaan.inhouden ..Hoe.dit.ingevuld. Kortom,.ondanks.de.forse.inkomsten.van.de.auteur.bij.deze.uitgeverij.zal.er.geen.sprake.zijn.van.
wordt.hangt.af.van.het.belastingverdrag.dat.Nederland.heeft.gesloten.met.het.land.van. een.verplichting.loonheffing.en.premies.werknemersverzekeringen.in.te.houden.en.af.te.dragen .
herkomst ..Voor.meer.informatie.kunt.u.het.best.contact.opnemen.met.de.Belastingdienst .
12 Freelancer is buitenlander, werkt in het buitenland voor een Nederlandse De 7200 euro-grens voor auteurs
uitgeverij. Komt zo iemand in aanmerking voor inhoudingsplicht?
en redactiemedewerkers
Nee,.want.de.inkomsten.uit.niet-zelfstandige.arbeid.van.een.opdrachtnemer.(dienstbetrek-
king).die.in.het.buitenland.woont.en.werkt.zijn.niet.onderworpen.aan.loonheffing ..Dat.
14 In het convenant staat dat u moet bepalen of een auteur/redactiemedewerker naar
betekent.dat.een.toets.op.zelfstandigheid.of.ander.hoofdberoep.voor.in.het.buitenland.
verwachting meer dan 7200 euro bij uw uitgeverij zal verdienen. Hoe bepaalt u dat?
wonende.freelancers.niet.nodig.is .
Allereerst:.de.7200.euro-grens.geldt.voor.een.heel.jaar ..Begint.een.nieuwe.freelancer.later.
dan.1.januari,.dan.zult.u.het.bedrag.van.7200.euro.naar.rato.moeten.berekenen.voor.de.
13 Een leraar op een middelbare school is daarnaast een goed verdienende auteur met
resterende.duur.van.het.jaar ..Bijvoorbeeld:.freelancer.begint.op.1.mei.met.zijn.eerste.klus ..
40.000 euro aan royaltyinkomsten. Hij doet ook nog wat eindredactionele en internet-
Tot.het.einde.van.het.jaar.zijn.dat.nog.acht.maanden,.dus.8/12.jaar ..8/12.x.7200.euro.=.4800.
klussen voor ongeveer 15.000 euro per jaar. Loopt deze uitgever risico op naheffingen?
euro ..U.zult.het.bedrag.dat.de.freelancer.ânaar.verwachtingâ.gaat.verdienen.moeten.
Die.kans.lijkt.niet.zo.groot,.maar.ook.bij.deze.freelancer.zal.de.uitgever.dit.moeten.toetsen ..
vergelijken.met.dit.bedrag ..Zal.de.freelancer.naar.verwachting.bij.uw.uitgeverij.meer.gaan.
Allereerst.is.het.zaak.te.beoordelen.of.de.relatie.ten.opzichte.van.de.uitgever.geen.kenmerken.
verdienen.dan.die.4800.euro,.dan.zult.u.de.status.van.de.freelancer.aan.de.hand.van.
vertoont.van.een.arbeidsovereenkomst ..Het.lijstje.met.indicatoren.in.deze.brochure.kan.hierbij.
formulieren.moeten.beoordelen ..Zo.niet,.dan.mag.u.dit.voorlopig.achterwege.laten ..Pas.
als.hulpmiddel.dienen ..Bij.beantwoording.van.de.vraag.naar.het.ontbreken.van.de.dienstbetrekking.
wanneer.dit.naar.rato.bedrag.eventueel.wordt.overschreden.hoeft.u.de.freelancer.om.een.
is.een.heel.scala.van.omstandigheden.van.belang ..Het.komt.erop.neer.dat.er.geen.sprake.mag.
Eigen.Verklaring.of.een.VAR.te.vragen ..
zijn.van.een.gezagsrelatie ..Een.aantal.van.de.relevante.criteria:.Is.er.een.instructiebevoegdheid.