HOOFDSTUK 1 PERSONEELSWERK 12.12.2011

1. ARBEIDSRECHT
DOELSTELLING

2. moodle
2011 hoofdstuk 1 inleiding 2

3. Naar de elektronische omgeving MOODLE
Instellingen>wijzigen profiel !
2011 hoofdstuk 1 inleiding 3

4. wetgeving CODEX
http://www.internetcodex.be/sociaalrecht.html
2011 hoofdstuk 1 inleiding 4

5. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 5

6. Arbeidskrantje
Hier vind je een verzameling artikels, rechtspraak,
rechtsleer, linken
2011 hoofdstuk 1 inleiding 6

7. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 7

8. websites
http://www.internetcodex.be/sociaalrecht.html
http://sociaalrecht.blogspot.com/2011/09/rechts
praakdatabanken.html
http://justitie.belgium.be/nl/
http://www.werk.belgie.be/home.aspx
http://www.cnt-nar.be/N1I.htm
http://www.claeysengels.be/index.php?option=co
m_joomcontent&view=section&layout=blog&id=1
&Itemid=56&lang=nl
2011 hoofdstuk 1 inleiding 8

9. HOOFDSTUK 1
Inleiding
9

10. Situering
Bronnen
CAO- regelgeving
2011 hoofdstuk 1 inleiding 10

11. Improving working conditions
2011 hoofdstuk 1 inleiding 11

12. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 12

13. Wat is arbeidsrecht?
Sociale wetgeving:
Arbeidsrecht
Socialezekerheidsrecht
Minimumvoorzieningen
Arbeidsrecht
BIJZONDER DOEL:
Bescherming van belangen van de werknemers
Bevorderen van hun welzijn
2011 hoofdstuk 1 inleiding 13
Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding 13

14. Arbeidsrecht/SZ: p3
Arbeidsrecht: geheel van rechtsregels die de
verhoudingen wg-wn regelt
Individueel
Collectief
Beschermingsmaatregelen
SZ:
2011 hoofdstuk 1 inleiding 14

15. Sociale wetgeving
Individuele relaties tussen werkgever en werknemer
Collectieve relaties
Beschermingsmaatregelen voor werknemers
Arbeidsvoorziening
Sociale zekerheid
Minimumvoorzieningen
Geschillen van sociaal recht
2011 hoofdstuk 1 inleiding 15
Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding 15

16. arbeidsovereenkomstenwet
WET 3 juli 1978:
Aangaan
Uitvoeren/schorsen
Beëindigen
2011 hoofdstuk 1 inleiding 16

17. Individueel arbeidsrecht
ARBEIDSWET 16 MAART 1971
Arbeidsduur, zondagsrust,kinderarbeid,moederschap
TIJDELIJKE ARBEID EN UITZENDARBEID
Wet van 24 juli 1987
FEESTDAGEN
Wet van 4 jan. 1974
Feestdagenbesluit van 18 april 1974
EDUCATIEF VERLOF
Herstelwet 22 januari 1985
TIJDSKREDIET
CAO 77bis
LOONBESCHERMINGSWET
12 april 1965
2011 hoofdstuk 1 inleiding 17

18. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 18

19. DAENS
2011 hoofdstuk 1 inleiding 19

20. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 20

21. Bijlage : geschiedenis arbeidsrecht
1789 : Franse Revolutie
Égalité
Fraternité
Liberté: non-interventie
Geen specifiek arbeidsrecht
‘huurovereenkomst’ van werk:
Wilsovereenkomst als basis
Geen regulerende overheid
2011 hoofdstuk 1 inleiding 21

22. 1886
Arbeidsduurvermindering
Eis tot 13u/dag
Protest tegen loonsverminderingen
Onderzoekscommissie:
Eerste sociale wetgeving
2011 hoofdstuk 1 inleiding 22

23. EERSTE SOCIALE WETGEVING
Nog zeer behoedzaam
Beperken vrijheid van overeenkomst
1900: wet arbeidsovereenkomsten
Alleen voor arbeiders
Suppletoir
1622: wet arbeidsovereenkomsten
Bedienden
dwingend
2011 hoofdstuk 1 inleiding 23

24. Eerste sociale wetgeving
Nog zeer behoedzaam
Beperken vrijheid van overeenkomst
1900: wet arbeidsovereenkomsten
Alleen voor arbeiders
Suppletoir
1622: wet arbeidsovereenkomsten
Bedienden
dwingend
2011 hoofdstuk 1 inleiding 24

25. OPENBARE ORDE
DWINGEND
SUPPLETIEF
2011 hoofdstuk 1 inleiding 25

26. Suppletief - dwingend
dwingend suppletief
2011 hoofdstuk 1 inleiding 26

27. Suppletief - dwingend
Suppletief dwingend:
Is maar bindend in de afwijking is niet
mate dat de partijen mogelijk in nadeel van
niets anders hebben de werknemer
voorzien
RANG
CAO
ORDE
2011 hoofdstuk 1 inleiding 27

28. Bronnen van het recht
Internationaal
Bilaterale verdragen
Multilaterale verdragen en instellingen
2011 hoofdstuk 1 inleiding 28

29. Bronnen van het recht
Multilaterale verdragen en instellingen
IAO:conventies
Harmoniserende werking (p6)
OESO
RAAD VAN EUROPA
EVRM 1950
Europees Sociaal Handvest
INTERNATIONALE VERENIGING SZ
BENELUX ECONOMISCHE UNIE
EUROPESE UNIE
2011 hoofdstuk 1 inleiding 29

30. EVRM
Regelt verhouding tussen staat & burgers
Waarborgt fundamentele vrijheden
Kan rechtstreeks ingeroepen worden voor
Belgische rechtbanken
Europese commissie rechten van de mens
Straatsburg
Als rechtsmiddelen in B zijn uitgeput
Oordeelt over gegrondheid van het beroep
Europees Hof Rechten van de Mens
2011 hoofdstuk 1 inleiding 30

31. Europese Unie
http://europa.eu/index_nl.htm

32. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 32

33. Rechtsbronnen Europese Unie
Europese verordeningen:
Rechtstreeks verbindend
Europese richtlijnen:
Moet omgezet worden in nationale wetgeving
(wet,decreet,CAO…)
Collectief ontslag
Behoud van rechten bij overgang ondernemingen
Ouderschapsverlof
Gelijke behandeling
Europese beschikkingen
Bvb mededinging
Aanbevelingen en adviezen
2011 hoofdstuk 1 inleiding 33

34. Verordeningen ≠ richtlijnen
VERORDENING RICHTLIJN
Rechtstreeks verbindend Moet omgezet worden in
Rechtstreeks toepasbaar Belgische wetgeving
Indien duidelijk en bepaald Bindend naar resultaat
2011 hoofdstuk 1 inleiding 34

35. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 35

36. Nationale rechtsbronnen
Sociale grondrechten: art. 23
Recht op arbeid en op vrije keuze van
beroepsarbeid, recht op billijke
arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, recht
op informatie, overleg en collectief onderhandelen
Recht op sociale zekerheid
GEEN DIRECTE WERKING
≠ ‘gewone’ wetgeving
2011 hoofdstuk 1 inleiding 36

37. Sociale rechtsbronnen
Wetten
Decreten en ordonnanties
Gemeenschappen en gewesten
Ordonnanties van Brusselse gewest
Koninklijke Besluiten (K.B)
Ministerieële besluiten (M.B).
Rechtspraak
Rechtsleer
gebruik
2011 hoofdstuk 1 inleiding 37

38. JURIDAT :rechtbanken-rechtspraak
databank
2011 hoofdstuk 1 inleiding 38

39. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 39

40. rechtspraak: geen precedentenrecht
Toepassen wetgeving
Verduidelijkt wetgeving
Vult wetgeving aan
Interpreteert wetgeving
Voorkomt interpretatieproblemen
Dringende reden, tewerkstellingsvoorwaarde
tijdskrediet,
opzeggingstermijnen hogere bedienden > formule
claeys
2011 hoofdstuk 1 inleiding 40

41. rechtsleer
Rechtsleer
Interpretatie van rechtsregels
Bespreken rechtspraak
Niet dwingend
Beïnvloedt het recht
Distilleren tendensen (formule CLAEYS)
En bepaalt rechtspraak
2011 hoofdstuk 1 inleiding 41

42. wetgeving
rechtspraak rechtsleer
2011 hoofdstuk 1 inleiding 42

43. Duidelijke wetgeving: weinig rechtspraak
Opzeg lagere bedienden, duur proeftijd
Tewerkstellingsvoorwaarde CAO77bis
Verbreking tijdens loopbaanvermindering CAO77bis
Opzegtermijn hogere bediende
2011 hoofdstuk 1 inleiding 43

44. Rechtsleer
Interpretatie van rechtsregels
Bespreken rechtspraak
Distilleren tendensen (formule CLAEYS)
En bepaalt rechtspraak
Niet dwingend
Beïnvloedt het recht
2011 hoofdstuk 1 inleiding 44

45. gebruik
Bestendig
Voldoende lange tijd
Vast
Steeds hetzelfde voordeel, dezelfde
berekeningsbasis
algemeen
2011 hoofdstuk 1 inleiding 45

46. Gebruik: Arbh. Luik 13.11.2002
Gedurende 20 jaar een loontoeslag van 200%
voor prestaties op zon- en feestdagen
Algemeen
Voor wie zich in dezelfde situatie bevindt
Vast
Bestendig
2011 hoofdstuk 1 inleiding 46

47. Hierarchie
1. Dwingende bepalingen van wet
2. Algemeen bindende CAO
1. NAR
2. PC
3. Niet-algemeen bindende CAO
1. NAR
2. PC
3. ONDERNEMING
4. Geschreven arbeidsovereenkomst
5. Niet algemeen verbindend verklaarde cao van pc voor werkgever die niet
is aangesloten bij patronale organisatie
6. Arbeidsreglement
7. Suppletoire wetsbepalingen
8. Mondelinge arbeidsovereenkomst
9. gebruik
2011 hoofdstuk 1 inleiding 47

48. INTERPRETATIE art. 51
LAGERE NORM mag niet strijdig zijn met
HOGERE NORM
Sluit de hogere norm door zijn strenge
formulering de toepassing van een gunstiger
regime uit dat wordt voorzien door een regel
van lagere orde ?
OEFENINGEN
2011 hoofdstuk 1 inleiding 48

49. Collectieve arbeidsovereenkomsten
CAO Wet van 5 december 1968

50. Collectieve arbeidsovereenkomst:
Normatieve bepalingen
Individuele:
Loons- en arbeidsvoorwaarden (p16)
Collectieve
Obligatoire bepalingen
Vredesplicht
Informatieplicht
beïnvloedingsplicht
2011 hoofdstuk 1 inleiding 50

51. Collectieve arbeidsovereenkomst:
Vormvereisten
Wie kan CAO afsluiten
Neerlegging en bekendmaking
Wat is een PC (p20)
Niveaus
Geldigheidsvereisten
bindingskracht TAAK
2011 hoofdstuk 1 inleiding 51

52. 2011 hoofdstuk 1 inleiding 52

53. Niveaus
NAR
PC: bedrijfssector
PSC
ONDERNEMING
Waar kan je CAO’s vinden?
2011 hoofdstuk 1 inleiding 53

54. geldigheidsvereisten
Toestemming
Geweld, dwaling,bedrog
Bekwaamheid
Geoorloofde oorzaak
Geoorloofd voorwerp
Art. 1134 B.W.
2011 hoofdstuk 1 inleiding 54

55. BINDING VAN EEN CAO
Ondernemingscao
PC of NAR :
Algemeen bindend:
VOOR ALLE WERKGEVERS die onder ressort vallen én
hun werknemers
Niet algemeen bindend
VOOR ALLE WERKGEVERS die lid zijn van de patronale
organisatie en onder het ressort vallen én hun
werknemers
WERKGEVERS die geen lid zijn :
2011 hoofdstuk 1 inleiding 55

56. NIET algemeen bindende CAO
WERKGEVERS die geen lid zijn van patronale
organisatie zijn suppletief gebonden door de
individueel normatieve bepalingen
Ze kunnen afwijken van de individuele normatieve
bepalingen als ze dit uitdrukkelijk en schriftelijk
doen
WAT IS SUPPLETIEF?
2011 hoofdstuk 1 inleiding 56

57. Niet algemeen bindend: blz 22
Pc: eindejaarspremie= maandloon
Algemeen bindend verklaard
Niet algemeen bindend
Aangesloten wg
Niet-aangesloten wg:
=gebonden tenzij hij uitdrukkelijk en schriftelijk afwijkt
Bvb door uitdrukkelijk te bedingen dat
er geen eindejaarspremie is of
Eindejaarspremie van 2 weken of
…
2011 hoofdstuk 1 inleiding 57

58. Algemeen verbindende CAO
Wordt bindend voor alle werkgevers die
behoren tot het ressort
Overtreding is een misdrijf
Verjaringstermijn wordt 5 jaar
strafsancties
2011 hoofdstuk 1 inleiding 58

59. Automatische conversie
Bepalingen van de CAO gaan automatisch
stilzwijgend over in de individuele
arbeidsovereenkomst
Strijdige bedingen in de arbeidsovereenkomst
worden stilzwijgend gewijzigd
2011 hoofdstuk 1 inleiding 59

60. oneindige binding: art.23
‘de individuele arbeidsovereenkomst die door
een collectieve arbeidsovereenkomst
stilzwijgend werd gewijzigd, blijft onveranderd
wanneer de CAO ophoudt uitwerking te
hebben, tenzij het anders wordt bedongen in
de overeenkomst zelf’
Enkel voor wn in dienst tijdens looptijd van deze
CA0!
HOE KAN JE DEZE NAWERKING
VERMIJDEN?
2011 hoofdstuk 1 inleiding 60

61. oneindige binding: art.23
CAO 1.1.2010-31.12.2010 ‘voorziet
eindejaarspremie’
CAO 1.1.2010-31.12.2010 ‘voorziet
eindejaarspremie in december 2010’
2011 hoofdstuk 1 inleiding 61

62. OEFENINGEN
2011 hoofdstuk 1 inleiding 62

63. verjaring
Arbeidsovereenkomst
misdrijf
2011 hoofdstuk 1 inleiding 63