1. Τίτλος σεναρίου: Το φωτοκόμικ και το παζλ της περιόδου από την έξωση του
Όθωνα έως τον Χαρίλαο Τρικούπη.
Δημιουργός : Προκοπίου Αικατερίνη
Διδακτικό αντικείμενο: Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία της Γ΄ Γυμνασίου,
ενότητα 20
Τάξη : Γ΄ Γυμνασίου
Χρονική Διάρκεια : 3 διδακτικές ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης: εξοικείωση με ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και
βασικές γνώσεις ΤΠΕ
Σύντομη περιγραφή
Διδασκαλία της ενότητας 20 του μαθήματος της Νεότερης και Σύγχρονης ιστορίας
και δημιουργία φωτοκόμικ και παζλ στο εργαστήριο πληροφορικής με τη βοήθεια
του διαδικτύου.
Εργαλεία (έντυπα και ηλεκτρονικά):
Σχολικό εγχειρίδιο: Νεότερη και σύγχρονη Ιστορία, Γ΄ Γυμνασίου
Χρήση μηχανών αναζήτησης, επεξεργαστή κειμένου, λογισμικού παρουσίασης,
προγράμματος επεξεργασίας εικόνας, προγράμματος ζωγραφικής
Στόχοι
• Να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν δημιουργικά τα γεγονότα της ιστορικής
περιόδου από την έξωση του Όθωνα έως τον Χ. Τρικούπη
• Να παράγουν το δικό τους έργο το οποίο βασίζεται στις ιστορικές γνώσεις που
απέκτησαν
• Να καλλιεργηθεί ο κριτικός, οπτικός, κλασικός και νέος γραμματισμός των
μαθητών.
Αξιοποίηση των Τ.Π.Ε.
• Να αναπτύξουν δεξιότητες αποτελεσματικής αναζήτησης στο διαδίκτυο και
επιλογής της κατάλληλης πληροφορίας.
• Να ασκηθούν στις τεχνικές διαχείρισης, αξιολόγησης και αξιοποίησης της
πληροφορίας.
• Να εξασκηθούν στην παραγωγή λόγου και υλικού με τα μέσα που τους
προσφέρει η τεχνολογία.
Παρουσίαση σεναρίου
1η διδακτική ώρα :
• Ανάγνωση της ενότητας 20 (σελ 61-62) εντοπισμός, υπογράμμιση και
σχολιασμός των κύριων σημείων του κειμένου με σκοπό τη δημιουργία σεναρίου.
• Χωρισμός των μαθητών σε 3 ομάδες
• Διανομή φύλλων εργασίας, συζήτηση για τη δημιουργία σεναρίου.
2η διδακτική ώρα :
• Η α΄ ομάδα αναλαμβάνει τη δημιουργία σεναρίου για την ενότητα «Η άφιξη του
Γεωργίου Α΄ - Η ενσωμάτωση των Επτανήσων – Το σύνταγμα του 1864»

2. • Η β΄ ομάδα αναλαμβάνει τη δημιουργία σεναρίου για την ενότητα «Εσωτερικές
πολιτικές εξελίξεις – Κουμουνδούρος – Κοινοβουλευτισμός με προβλήματα»
• Η γ΄ ομάδα αναλαμβάνει τη δημιουργία σεναρίου για την ενότητα «Χ. Τρικούπης
– ο δικομματισμός – το πρόγραμμα του Τρικούπη – η πορεία προς την οικονομική
και εθνική κρίση»
• Οι μαθητές καθοδηγούνται στη σύνθεση του σεναρίου από τις ερωτήσεις που
έχουν διανεμηθεί σε κάθε ομάδα και έχουν τη συνεχή υποστήριξη του καθηγητή.
• Στη συνέχεια κάθε ομάδα αναζητεί στο διαδίκτυο εικόνες, οι οποίες σχετίζονται με
την ενότητα που επεξεργάζονται και τις αποθηκεύει σε ένα αρχείο.
• Κάθε ομάδα δημιουργεί μία παρουσίαση στην οποία συνδυάζει το σενάριο με τις
εικόνες που έχει επιλέξει.
• Ο καθηγητής καθοδηγεί και διευκολύνει τις ομάδες στο έργο τους.
• Οι μαθητές που μπορούν να χειριστούν πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας
βοηθούν, αν χρειαστεί, τους συμμαθητές τους, διαφορετικά επεμβαίνει ο
καθηγητής.
3η διδακτική ώρα:
• Η κάθε ομάδα παρουσιάζει στην τάξη το φωτοκόμικ που δημιούργησε.
• Οι ομάδες συνεργάζονται και συνθέτουν τις ενότητες που επεξεργάστηκαν σε ένα
φωτοκόμικ.
• Μια ομάδα αναλαμβάνει να συνθέσει τα φωτοκόμικ σε ένα powerpoint και να το
αναρτήσει στο ιστολόγιο του σχολείου καθώς και σε ένα φύλλο word για τη
δημιουργία έντυπου το οποίο θα το παραδώσει στη βιβλιοθήκη του σχολείου.
• Μία ομάδα κόβει σε κομμάτια το φωτοκόμικ, τα πλαστικοποιεί και δημιουργήσει
το παζλ «Η εποχή από την έξωση του Όθωνα έως τον Χαρίλαο Τρικούπη.».
Τοποθετεί τα κομμάτια του παζλ σε κουτί, που το διακοσμεί με κομμάτια του
φωτοκόμικ και το παραδίδει στη βιβλιοθήκη του σχολείου, με σκοπό να παίζουν οι
συμμαθητές τους ένα παιχνίδι ιστορίας στα διαλείμματα.
Φύλλα εργασίας:
1ο φύλλο εργασίας – ομάδα α΄:
Δραστηριότητες:
1. Να διαβάσετε προσεκτικά την ενότητα «Η άφιξη του Γεωργίου Α΄ - Η
ενσωμάτωση των Επτανήσων – Το σύνταγμα του 1864» και να
υπογραμμίσετε τα κύρια σημεία.
2. Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία τα κύρια σημεία της ενότητας και τη
φαντασία σας να γράψετε ένα υποτυπώδες σενάριο.
3. Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και το σενάριο, που δημιουργήσατε, να
αναζητήστε εικόνες σχετικές με την ενότητα στη μηχανή αναζήτησης google,
να τις αποθηκεύσετε σε ένα φάκελο.
4. Να επεξεργαστείτε, όπου χρειάζεται, τις εικόνες, που βρήκατε στο διαδίκτυο,
σε πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας και να τις αποθηκεύσετε στο φάκελο.
5. Να συνδυάσετε το σενάριο με τις εικόνες σε λογισμικό παρουσίασης power
point
6. Να μεταφέρετε τις διαφάνειες σε word, για να δημιουργήσετε ένα έντυπο
φωτοκόμικ.
2ο φύλλο εργασίας – ομάδα β΄:
Δραστηριότητες:
1. Να διαβάσετε προσεκτικά την ενότητα «Εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις –

3. Κουμουνδούρος – Κοινοβουλευτισμός με προβλήματα» και να υπογραμμίσετε τα
κύρια σημεία.
2. Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία τα κύρια σημεία της ενότητας και τη φαντασία
σας να γράψετε ένα υποτυπώδες σενάριο.
3. Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και το σενάριο, που δημιουργήσατε, να
αναζητήστε εικόνες σχετικές με την ενότητα στη μηχανή αναζήτησης, να τις
αποθηκεύσετε σε ένα φάκελο.
4. Να επεξεργαστείτε, όπου χρειάζεται, τις εικόνες, που βρήκατε στο διαδίκτυο, σε
πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας και να τις αποθηκεύσετε στο φάκελο.
5. Να συνδυάσετε το σενάριο με τις εικόνες σε λογισμικό παρουσίασης
6. Να μεταφέρετε τις διαφάνειες σε word, για να δημιουργήσετε ένα έντυπο
φωτοκόμικ
3ο φύλλο εργασίας – ομάδα γ΄:
Δραστηριότητες:
1. Να διαβάσετε προσεκτικά την ενότητα «Χ. Τρικούπης – ο δικομματισμός –
το πρόγραμμα του Τρικούπη – η πορεία προς την οικονομική και εθνική κρίση» και
να υπογραμμίσετε τα κύρια σημεία.
2. Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία τα κύρια σημεία της ενότητας και τη
φαντασία σας να γράψετε ένα υποτυπώδες σενάριο.
3. Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και το σενάριο, που δημιουργήσατε, να
αναζητήστε εικόνες σχετικές με την ενότητα στη μηχανή αναζήτησης, να τις
αποθηκεύσετε σε ένα φάκελο.
4. Να επεξεργαστείτε, όπου χρειάζεται, τις εικόνες, που βρήκατε στο διαδίκτυο,
σε πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας και να τις αποθηκεύσετε στο φάκελο.
5. Να συνδυάσετε το σενάριο με τις εικόνες σε λογισμικό παρουσίασης
6. Να μεταφέρετε τις διαφάνειες σε word, για να δημιουργήσετε ένα έντυπο
φωτοκόμικ.
Αξιολόγηση :
Οι μαθητές αξιολογούνται για τη συμμετοχή τους και τη συμβολή τους στη δουλειά
της ομάδας. Ο καθηγητής ελέγχει το κατά πόσο κατανόησαν και αφομοίωσαν τα
ιστορικά γεγονότα της περιόδου παρακολουθώντας το σενάριο που συνέθεσαν και
τις προτάσεις τους για τη δημιουργία του φωτοκόμικ και του παζλ.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε συνήθως σε τέτοιου είδους εργασίες
είναι:
• η δύσκολη πρόσβαση στο εργαστήριο πληροφορικής
• ο παλιάς τεχνολογίας εξοπλισμός του εργαστηρίου
• ο όγκος της διδακτέας ύλης, που είναι αδύνατον να καλυφθεί, ακολουθώντας
αυτού του είδους διδασκαλίες.
Κριτική προσέγγιση του διδακτικού σεναρίου
Στο πλαίσιο του διδακτικού σεναρίου οι μαθητές συνεργάζονται σε ένα πλήθος
δραστηριοτήτων, η υλοποίηση των οποίων απαιτεί να αξιοποιούν μέσα
αναπαράστασης της σκέψης τους διαφορετικά από αυτά που χρησιμοποιούν στην
καθημερινή παραδοσιακή διδασκαλία στην τάξη.
Οι μαθητές μέσα από τέτοιες διαδικασίες ασκούν την αφαιρετική τους ικανότητα,
καθώς περιορίζουν το γραπτό λόγο και τον ''αντικαθιστούν'' με άλλους

4. σημειωτικούς τρόπους. Αναζητούν εικόνες που να μεταδίδουν με επιτυχία το
μήνυμά τους.
Εμπλέκονται ενεργά στην επιλογή του θέματος και της απόδοσής του, σε
διαδικασίες αναζήτησης, πραγμάτευσης και επιλογής του υλικού που αξιολογούν,
σε διαδικασίες αναζήτησης και έκφρασης, οι οποίες εμπλουτίζουν το πλαίσιο της
μάθησης με το στοιχείο της δημιουργικότητας.
Η πραγμάτευση του ποικίλου υλικού που χρησιμοποιούν, απαιτεί δεξιότητες
διαφορετικού τύπου σε σχέση με τη συγγραφή μιας εργασίας στο χαρτί, γεγονός
που δίνει ευκαιρίες σε περισσότερους μαθητές να αναδείξουν λανθάνουσες
δυνατότητες, κλίσεις και ενδιαφέροντα, που τα συμβατικά μέσα συγγραφής και
παρουσίασης εργασιών συνήθως δεν τους παρέχουν.
Στο πλαίσιο του διδακτικού σεναρίου οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες
ανταλλάσσουν απόψεις, διαφωνούν, στηρίζουν τη θέση τους με επιχειρήματα και
τελικά λειτουργούν ως ομάδα. Οι μαθητές δρουν ως όντα ενεργά, δημιουργικά,
είναι σε θέση να κατασκευάσουν πρωτότυπες δημιουργίες αξιοποιώντας ποικίλους
σημειωτικούς τρόπους, όπως απαιτεί η σύγχρονη πραγματικότητα από τη σχολική
εκπαίδευση.
Βιβλιογραφία
• http://www.pi-schools.gr/download/publications/epitheorisi/teyxos16/054-068.pdf
Οπτικοακουστικός γραμματισμός: από το παιδί-καταναλωτή στο παιδί-δημιουργό,
Σταύρος Γρόσδος, Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. (τελευταία επίσκεψη ιστοσελίδας 26-
5-2011)
• http://www.slideshare.net/educomics/comics-in-education-3386446
Αξιοποίηση των Ψηφιακών Κόμικ στην Εκπαίδευση (Comics in Education)
(τελευταία επίσκεψη ιστοσελίδας 26-5-2011)
• Μαρτινίδης Πέτρος (1990). Κόμικς: Τέχνη και Τεχνικές της Εικονογραφήγησης.
Θεσσαλονίκη: ΑΣΕ
• Κολιοδήμος Δήμος (1982). Τα Κόμικς. Αθήνα: Αιγόκερως
• Sabin Roger (1988) Κόμικς: Ιστορία μιας σχεδόν τέχνης, Αθήνα: Terzobooks
• Ευαγγελία Μουλά, Χαρά Κοσεγιάν (2010). Η αξιοποίηση των κόμικς στην
Εκπαίδευση, εκδόσεις Κριτική.
• Μαριάννα Μίσιου. Από το περίπτερο στη σχολική τάξη, εκδόσεις ΚΨΜ
• Χρήστος Ηρ. Αντωνίου (1989). Η μεταφορά των κωμωδιών του Αριστοφάνη σε
κόμικς, εκδόσεις Ύψιλον
• http://www.karposontheweb.org/Portals/0/Material/articles/Comics.pdf
Είδη αφηγηματικής ροής στα κόμικς, Μένης Θεοδωρίδης, Κρυσταλλία Χαλκιά.
(τελευταία επίσκεψη ιστοσελίδας 26-5-2011)
• http://agapotabiblia.blogspot.com/2011/03/blog-post_5052.html
Μαριάννα Μίσιου «Σκέψεις για το μετασχηματισμό κλασικών λογοτεχνικών έργων
σε κόμικς» (τελευταία επίσκεψη ιστοσελίδας 26-5-2011)
• Βακαλούδη, Αναστασία (2003). Διδάσκοντας και Μαθαίνοντας με τις Νέες
Τεχνολογίες. Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: Πατάκη.
• Κασκαντάμη, Μαρία (2001). Μαθαίνοντας στο Internet: Αρχαία, Νέα, Ιστορία,
Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη. Ηλ. Διεύθυνση http://www.filologia.gr/.
• Ματσαγγούρας, Γ.Η. (2001). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση, Αθήνα:
Γρηγόρης.
• Νικολαΐδου Σοφία & Τερέζα Γιακουμάτου (2001). Διαδίκτυο και Διδασκαλία,
Αθήνα: Κέδρος.