1. Haur eta gazteentzako
liburuetarako gai-sarrerak
Alberto Villalón
Lankideak:
Raquel López royo
Ángela marcos Sánchez
Vega Villar Gutiérrez de Ceballos
Itzulpena: Itzultzaile Zerbitzu Ofíziala. IVAP
2. Germán Sánchez Ruipérez Fundazioa irabazi asmorik gabeko erakundea da eta berorren
helburua da era guztietako jarduera kulturalak antolatzea, sustatzea eta garatzea.
Erakundearen jarduera espezifikoetako bat argitaratze-lana da, eta eginkizun horren
barruan kokatzen da Fundazioak eta Pirámide argitaletxeak elkarlanean argitaratutako
BIBLIOTECA DEL LIBRO bilduma.
3. Betidanik, liburuak, paperezko altxor horiek, oparirik kuttunenetakoak ditut, bai
jasotzeko bai egiteko. Guztiok, ziur naiz, gordetzen dugu gure txikietako ipuinen
bat, gure seme-alabei noizbait emateko ilusioarekin.
Egungo haur eta gazteen liburuetan, bestalde, etorkizuneko gizartea idazten ari
gara, gure ume eta gazteek gaur irakurtzen dutena bihar gauzatuko dute eta.
Ezjakintasunak sortzen dituen arazoen aurrean, edozein momentu eta tokitan
liburu bat armarik eraginkorrena dugu. Horixe bera lortu beharko genuke: haur
eta gazteek barnera dezatela edozein zailtasunen aurrean, ez dela ezer hoberik
liburu bat eskura edukitzea baino.
Esku tartean duzuen Haur eta gazteentzako liburuetarako gai-sarrerak lanak
mota horretako liburuak antolatzen dituzten profesionalei laguntza eman nahi die
umeen eta gazteen nahiei eta beharrei erantzuteko.
Miren Azkarate Villar
Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailburua
4. Aurkibidea
Aurkezpena ………………………………………………………………………….
Hitzaurrea ……………………………………………………………………………
Zerrenda hau erabiltzeko jarraibideak ………………………………………………..
Liburuak erregistratzean gai-sarrerak ezartzeko iradokizunak …………………............
Gai-sarrerak ezartzean zerrenda erabiltzeko 100 adibide …………...........…………...
Zerrenda hau prestatzeko erabilitako iturri nagusiak ………………………………......
Gai-sarreren zerrenda ………………………………………………………………...
5. Aurkezpena
Gaur egunean, haurrentzako literatura liburutegi publikoen barruan nortasun
beteko literatura bihurtzen ari da eta soilik haurrei eta gazteei zuzendutako irakurketa-
guneak sortzen ari dira; horrek guztiak, eskoletan benetako baliabide- eta
dokumentazio-zentroak eratu beharrarekin batera, haur eta gazteentzako liburuei
tratamendu zehatzagoa eman beharra ekarri du, irakurle gazteenen eskakizunak behar
bezala bete nahian.
Germán Sánchez Ruipérez Fundazioaren Haur eta Gazteentzako Liburuaren
Nazioarteko Zentroko liburutegian ikusi dugunez, batetik, haurrek eta gazteek gaikako
katalogoetara jotzen dute eskolako lanak egiteko eta gai jakinen inguruko liburu
fikziokoak nahiz informaziokoak eskuratzeko. Bestetik, Dokumentazio eta Ikerketa
Zentroak, liburutegien, hezitzaileen eta gurasoen eskariz, haur-literaturako gai jakin bati
buruzko interesa edota irakurketa bultzatzeko gaikako bibliografiak zabaltzen ditu.
Hori guztia dela eta, haur-literaturaren inguruan diharduten zenbait erakundek
gai samurrak erabiltzea erabaki dute erreferentziako nahiz fikzioko liburuen
eskuragarritasuna errazteko. Zeregin nekeza eta subjektiboa da. Gai bat ezartzeko,
lehendabizi, liburuaren edukia ezagutu behar da eta, ondoren, liburua erregistratzen
duen zentroarentzat –liburutegia, eskola etab.- oinarrizkoak edota interesgarriak diren
gaiak aukeratu.
Zerrenda hau hainbat urtetako lanaren emaitza da, baina oraindik amaitu gabe
dago eta irekia dago termino berriak sartzeko. Iradokizunen gida-antzeko bat izan nahi
du, antolamendurako aukera bat, haur eta gazteentzako literaturaren edukiak gero eta
hobeto ezagutzen laguntzea eta erraztea helburu duena.
Termino hauek, inolako loturarik gabeko hainbat zerrendatakoak izanik, ez
lukete inolako antolamendurik eta zentzurik izango Alberto Villalón doktorearen
esku-hartzeagatik izan ez balitz, thesaurusak egiten aditua eta hizkuntza kontrolatuetan
oso jakituna baita. Bere jakinduriak ezarri ditu terminoen arteko erlazioak eta eman dio
6. benetako moldea liburuari; berorri esker eskaini dezakegu haur eta gazteentzako
liburuetarako gaien katalogoa eratzeko proposamen xumea dugun liburu hau.
HAUR ETA GAZTEENTZAKO LIBURUAREN NAZIOARTEKO ZENTROA
7. Hitzaurrea
Liburu honen zertarakoa
Sarritan, haur eta gazteentzako literaturako liburutegiek eta
dokumentazio-zentroek haur eta gazteentzako liburuei gai-sarrerak ezartzeko
orientabide bila jotzen dute Germán Sánchez Ruipérez Fundazioaren Haur eta
Gazteentzako Literaturaren Dokumentazio eta Ikerketa Zentrora (Salamanca, Espainia).
Bestalde, arlo horretan diharduten erakundeen arteko harremanak gero eta ugariagoak
direnez, zenbaitetan hitzarmenak adosten dira informazioa trukatzeko, eginkizunak
banatzeko, alferreko bikoizketarik gerta ez dadin, laguntzaileak lagatzeko etab. Horrek
guztiak bultzatu du Germán Sánchez Ruipérez Fundazioa liburu hau prestatzera
Salamancako zentroaren esperientzia baliotsua erabilita. Lan honen helburuak oso
zehatzak dira: informazioa prozesatzeko eta berreskuratzeko esperientzia hori beste
erakunde batzuekin partekatzea eta hizkuntza kontrolatua sortzeko bidean aurrera
egitea, behar-beharrezkoa baita informazioa trukatu ahal izateko eta informazio horren
sakabanatzea saihesteko.
Edukia
Bi urteko lanaren ondoren, hainbat gaitan adituak diren lau espezialistaz osatutako
lan-taldeak bi mila termino eta gehixeagoko zerrenda hau aurkeztu du. Ordena
alfabetiko bakarrean honako hau jasotzen da:
a) Gaiak ezartzeko erabili beharrekoak diren sarrerak, bi mila erregistroen
gehiengoa osatzen dutenak;
b) Gaiak ezartzeko orduan erabiltzen ez diren erreferentziak, sarreren sinonimo edo
ia sinonimo direnak, eta
c) Azpisarrerak, sarrerak zehazteko erabiltzeko direnak.
Funtzio bikoitza duten sarrerak
Sarrerak letra larriz idazten dira, erreferentziak ez bezala, erreferentziek
hasierako letra bakarrik baitaramate letra larriz. Sarrera batzuk, gainera, azpisarrera gisa
ere erabil daitezke, hau da, funtzio bikoitza dute. Hona hemen adibide batzuk:
- ATLASAK
8. - ALEGIAK
- ANTZERKIA
- ANTZINAROA
- ARO MODERNOA
- AZTERKETAK
- BIBLIOGRAFIAK
- BIOGRAFIAK
- BOKABULARIOAK
- DRAMAK
- ELEBERRIAK
- ELEZAHARRAK
- ENTZIKLOPEDIAK
- ERAKUSKETAK
- ERDI AROA
- ESKULANAK
- ESPERIMENTUAK
- ESTATUTUAK
- GAUR EGUNGO AROA
- GEOGRAFIA
- GRAMATIKA
- HISTORIA
- HIZTEGIAK
- INFORMAZIO-LIBURUAK
- IPUINAK
- IRAKASKUNTZA
- IRUDI-LIBURUAK
- KOMIKIAK
- OLERKIAK
- TURISMO-BIDEAK
- TURISMOKO GIDALIBURUAK
- URTEKARIAK
Sarrera orokorrak
9. Sarrera batzuk generoa adierazten dute eta espezie-kopuru ezberdinak onartzen
dituzte euren baitan. Genero eta espezieen arteko erlazioa goitik beherakoa edo
paradigmatikoa izaten da, alegia, thesaurusetako “termino zabala – termino
espezifikoak” erakoa, ingelesezko siglen bidez oso ezaguna: BT (Broader Trem) eta NT
(Narrower Term edo Narrower Terms). Hona hemen sarrera generikoen eta
espezifikoen adibide batzuk:
- ELIKAGAIAK eta berorren espezieak AZUKREA, FRUITUAK, ZEREALAK
etab.
- KONIFEROAK: ARAUKARIAK, PINUAK, ZEDROAK etab.
- DELITUAK: KRIMENAK, LAPURRETAK, SEXU-ABUSUAK etab.
Toki-mugak direla eta, sarrera orokor bakoitzaren azpian hiru espezie besterik ez
dira jaso adibide gisa. Nolanahi ere, espezie guztiak dagokien sarrera generikoarekin
erlazionatzen dira, nahiz eta hartan jasota egon ez. Adibidez, HEGAZTIAK sarreran ez
da BELATZAK ageri, baina BELATZAK terminoa HEGAZTIAK sarrerarekin
erlazionatuta dago; ITSASONTZIAK sarreran ez da GALEOIAK ageri, baina
GALEOIAK terminoa ITSASONTZIAK sarrerarekin erlazionatuta dago;
NATUR-ZIENTZIAK sarreran ez da ZOOLOGIA ageri, baina ZOOLOGIA terminoa
NATUR-ZIENTZIAK sarrerarekin erlazionatuta dago.
Sarrera elkartuak
Zerrenda hau Salamancako zentroan nola erabiltzen dugun azaltzeko 100
adibide prestatzea baliagarria izan da ikusteko zein den bidea funtzio bikoitza duten
sarrerekin eta azpisarrerekin (gaia, tokia, kronologia, forma) sarrera elkartuak eratzeko.
Sarrera elkartu horiek ez zaizkio zerrendari gehitu; halaber, ez zaizkio zerrendari gehitu
lanen izenburuak edo musikarien izenak. Liburutegi edo zentro bakoitzak liburuak
erregistratzeko orduan zerrenda erabili ahala sortuko ditu era horretako sarrerak,
horretarako ezarrita dituen politikei jarraiki. 105 adibideak eratzeko 150 sarrera elkartu
sortu ditugu, adibidez:
- ADOPZIOA – IPUINAK
- AMAZONIA – ELEBERRIAK
- MAITASUNA – OLERKIAK
etab.
10. Azpisarrerak
Zerrendan azpisarrera batzuk ageri dira adibide gisa, maiuskulaz idatzita. Ezin
dira bakarrean erabili, baizik eta sarrera batekin batera. Honako hauek dira:
- ANTOLOGIAK
- ARAUAK
- AURKIBIDEAK
- AZTERLANAK
- BILDUMAK
- EGOKITZAPENAK
- ESKULIBURUAK
- GIDALIBURUAK
- JARDUERAK
- KATALOGOAK
- OHITURA ETA USADIOAK
- PERTSONAIAK
- PROGRAMAK
- SISTEMAK
- TEKNIKAK
- TESTUAK
Erreferentziak
Hizkuntza guztietan ugari dira sinonimoak edo ia sinonimoak diren hitzak.
Informazioaren sakabanaketa saihestearren, bakarra aukeratu beharra dago sarrera gisa;
gainerakoak erreferentzia gisa jasotzen dira. Sarreraren azpiko lehenengo paragrafoan
erreferentzia edo erreferentziak ageri dira, aurretik HO (honen ordez) laburtzapena
dutela. Era berean, erreferentziek aukeratu den sarrerara bidaltzen dute IK (ikus)
laburtzapenaren bitartez. Jakina, bidaltze-oharrak elkarrekikoak dira. Adibideak:
- Abezeak
IK ALFABETOAK
- ABOKATUAK
HO Legelariak
- AHUNTZAK
11. HO Antxumeak
Aumak
Pitikak
- ALFABETOAK
HO Abezeak
- Antxumeak
IK AHUNTZAK
- Aumak
IK AHUNTZAK
- Legelariak
IK ABOKATUAK
- Pitikak
IK AHUNTZAK
Izen bereziak
Liburuari zentzuzko mugak ezartzearren, oro har, ez da izen berezirik jaso.
Salbuespen gisa 48 sartu ditugu, honako hauek dira:
- AFRIKA
- AITA NOEL
- ALPEAK
- AMAZONAS IBAIA
- AMAZONIA
- AMERIKA
- AMERIKAREN AURKIKUNTZA
- ANDEAK
- ANTARTIKA
- ANTZINAROA
- ARO MODERNOA
- ASIA
- ASTE SANTUA
- BIGARREN MUNDU-GERRA
- BIZKAIKO GOLKOA
- BRONTZE AROA
12. - BURDIN AROA
- EGUBERRIAK
- ELBA IBAIA
- ERDI AROA
- ERRUSIAKO IRAULTZA
- EUROPA
- FRANTZIAKO IRAULTZA
- GAUR EGUNGO AROA
- GUADALQUIVIR IBAIA
- GURUTZADAK
- HALLEY KOMETA
- HARRI AROA
- HEGOBURUA
- HIMALAIA
- INDIAKO OZEANOA
- INGALATERRAKO IRAULTZA
- IPARBURUA
- KARIBE ITSASOA
- KOBRE AROA
- LEHEN MUNDU-GERRA
- MEDITERRANEO ITSASOA
- MENDEBALDE URRUNA
- METAL AROA
- OLENTZERO
- OZEANIA
- OZEANO ANTARTIKOA
- OZEANO ARTIKOA
- OZEANO ATLANTIKOA
- OZEANO BAREA
- PAZKOA
- SANTIAGO BIDEA
- SEZESIO-GERRA
13. Ikusten denez, salbuespenen artean ez da ageri pertsona-izenik, ezta ezein
herrialde edo hiriren izenik ere. Jakina, zentroren batek edo liburutegiren batek zerrenda
honetako salbuespenetan jasota ez dagoen izen bereziko gai bat –pertsona, literaturako
pertsonaia, pertsonaia mitologikoa, jauregia, monumentua, basamortua, itsasoa, ozeanoa
etab.- lantzen duen liburu bat erregistratu behar duenean, bere gai-sarreren zerrendan
liburu horren gaiaren izena sartu beharko du, ondoren dagokion azpisarrera jarrita.
Adibidez:
- Charles Chaplinen biografia baterako, CHAPLIN, CHARLES –
BIOGRAFIAK
- Chartresko katedralari buruzko liburu baterako, CHARTRESKO
KATEDRALA – AZTERLANAK (hala badagokio)
- Drakulari buruzko eleberri baterako, DRAKULA – ELEBERRIAK, etab.
Zehaztapen kronologikoak
Liburu baten gaiari dagokion garaia, mendea, edo urtea(k) zehaztea beharrezkoa
denean, gaiaren ondoren jar daiteke dagokion zehaztapena: HISTORIAURREA, V.
MENDEA, 1500, 1923, 1930 etab.
Sexuaren trataera
Izenek forma ezberdina dutenean pertsonaiaren sexuaren arabera,
hitz-elkarketaren bitartez adieraziko dira sexu bietakoak, euskarak berezkoa duen
erabilerari jarraiki. Adibidez, SEME-ALABAK, ENPERADORE-ENPERATRIZAK
etab. Izen generikoren bat bada biak hartzen dituena horixe erabiliko da, adibidez,
GURASOAK. Jakina, sexu bakoitzekoa zein bere aldetik denean sarrera, dagokiona
erabiliko da, adibidez, AITAK, AMAK, ERREGEAK, ERREGINAK etab.
Sarrera elkartuak eta azpisarrerak
Gai-sarreren zerrenda osatzerakoan egileek sarrera elkartuak eratu zituzten.
Sarrera elkartuak eratzeko bideak hiru dira: izenlaguna gehiturik, hitz-elkarketaren
bitartez edo izenondoaren bidez. Adibideak:
- ETORKIZUNEKO BIZITZA
- HERRI-DANTZAK
- ZALDI HEGODUNAK
14. Baina liburuzainak edo dokumentalistak gai-sarrerak jartzerakoan, sarrera
zehaztu beharra dagoela irizten dionean, gai-sarrerari azpisarrera bat edo funtzio
bikoitzeko sarrera bat gehi diezaioke. Adibideak:
- GORILAK – IPUINAK
- INGURUMENA – HIZTEGIAK
- KONTSUMISMOA – AZTERLANAK
etab.
Zehaztapen geografikoak
Zerrenda honetan edozein sarrerari izen geografiko bat gehitzeko aukera ematen
zaio liburuzainari edo dokumentalistari, erregistratzen den dokumentua kontinente,
eskualde, herrialde, estatu etab. jakin bati buruzkoa den kasuetarako. Adibideak:
- ANIMALIAK – ESPAINIA
- BANKUAK – NIKARAGUA
- INDIARRAK - ERDIALDEKO AMERIKA
etab.
Nolanahi ere, zerrendan, hainbat kasutan, hala nola arte-adierazpenak, herrialde
jakin bati dagozkion gertaerak, literatura-generoak etab. izendatzeko orduan, eremu
geografikoa zehazteko izenlagunak nahiz izenondoak erabili dira,: Adibideak:
- EGIPTOAR ARKITEKTURA
- ESKULTURA MAIA
- HAITIKO FOLKLOREA
- INGALATERRAREN KOLONIZAZIOA
- PERUKO IPUINAK
Ez dago eragozpenik zentroak edo liburutegiak azpisarrera geografikoa erabili
beharrean izenlagunaren edo izenondoaren bidea erabil dezan.
Argibide-oharrak
Sarritan erabiltzaileari sarrera erabiltzeko azalpenak edo kontzeptu jakin bati
zerrenda honetan eman zaion esanahi zehatzaren inguruko azalpenak eman beharra
15. ikusi da. Argibide-oharrak (AO) erabiltzea beharrezko edo komenigarria iritzi zaion
kasuetan, erregistroaren bigarren paragrafoan jarri dira, HO paragrafoaren ondoren.
Adibideak:
- ISTRIPUAK
HO Ezbeharrak
Istripuei aurrea hartzea
AO Ikus, gainera, istripu-motak.
Adibideak:
ETXEKO ISTRIPUAK
HEGAZKIN-ISTRIPUAK
ISTRIPU ATOMIKOAK
etab.
- DANTZAK
AO Erabili sarrera hau soilik dantzei buruzko liburu orokorretarako.
Dantza jakin bati buruzko liburuak dantza horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
BALSA
BALLETA
POLKA
etab.
- ZALDUNAK
AO “Zaldiz ibiltzen dena edo zaldiz doana.” (DRAE).
Erabateko zehaztasuneko oharrak
AOetan generoaren espezie guztiak jasotzeko aukera izan denean, denak jaso
dira, adibidez:
- ELEMENTU NATURALAK: AIREA, LURRA, SUA, URA
- GIZA ARRAZAK: ARRAZA BELTZA, ARRAZA GORRIA, ARRAZA
HORIA, ARRAZA ZURIA
16. - ZENTZUMENAK: DASTAMENA, ENTZUMENA, IKUSMENA,
UKIMENA, USAIMENA
Erlazionatutako sarrerak
Erregistroetan ager daitezkeen hiru paragrafoetatik azkena erlazionatutako
sarrerei dagokie. ES horien helburua da erabiltzailearentzat jakingarria izan daitekeen
informazioa jasotzen duten beste sarrera batzuen berri ematea. Adibideak:
- ALEZKO APAINGARRIAK
ES ESKULANAK
- SASKIBALOIA
ES KIROLAK
- ZALDI HEGODUNAK
ES ANIMALIA MITOLOGIKOAK
Jarduera hedatuenetako batek ezartzen duenez, gai-sarrera termino orokor
batekin erlazionatuz gero, ez dugu espezifikoekin erlazionatu beharrik. Thesaurusen
kasuan esan ohi denez, Broader Term delakoarekin erlazionatuz gero ez ditugu
erlazionatuko Narrower Terms direnekin. Adibideak:
- Erlazionatutako sarrera ISTRIPUAK bada, ez dugu hauekin erlazionatzeko
beharrik: ETXEKO ISTRIPUAK, HEGAZKIN-ISTRIPUAK, ISTRIPU ATOMIKOAK
- Erlazionatutako sarrera DANTZAK bada, ez dugu honekin erlazionatzeko
beharrik: HERRI-DANTZAK
- Erlazionatutako sarrera DELITUGINTZA bada, ez dugu hauekin
erlazionatzeko beharrik: GAZTEEN DELITUGINTZA, HAURREN DELITUGINTZA
etab.
Animaliak eta zuhaitzak
Edozein hizkuntza kontrolaturen osagai berezkotzat hartzen dira laginketa eta
aukeraketa. Sarrera askok termino orokorrak, termino espezifikoak eta erlazionatutako
terminoak jaso ditzakete, baina kontuan izanik, batetik, toki-mugak eta, bestetik,
lehenengo saioa dela, mugak jarri behar izan dizkiogu lanari. ANIMALIAK sarreraren
kasuan, baita, gutxiago bada ere, ZUHAITZAK sarreraren kasuan ere, erlazio-kopuruari
17. dagokionez eskuzabal jokatu nahi izan dugu. Beste sarrera batzuk, ordea, askoz ere
gehiago osa zitezkeen, adibidez, ELIKAGAIAK, DANTZAK, ZEREALAK etab.
GSR Fundazioa
Komatxoen artean idatzirik dagoen AO askoren amaieran esaldi hori aurkituko
dugu. Jakina denez, honako hau esan nahi du: Germán Sánchez Ruipérez Fundazioaren
Haur eta Gazteentzako Literaturaren Dokumentazio eta Ikerketa Zentroa (Salamanca).
Esaldi horren bidez adierazi nahi da AO horiek zentro horren zerrendatik hartuak direla
hitzez hitz, edota lan honetan parte hartu duten zentroko langileek idatziak direla edo
idazten lagundu dutela edota testua onetsi dutela.
Osotasun eta erabatekotasun ezinezkoak
Ezein hiztegi kontrolatuk ezin ditu, ezta teorikoki ere, gai guztiak bildu, halaxe
gertatzen baita ezagutzaren arlo guztietan. Ezein zigor-kodek ezin ditu gerta daitezkeen
delitu guztiak zehatu, ezein sailkapen botanikok ezin ditu lore guztiak jaso, ezein atlasek
ezin ditu herri guztiak azaldu, etab. Hori dela eta, zerrenda honetan, sarrera orokor
bakoitzaren azpian espezieen hiru adibide besterik ez da adierazi, halabeharrez. Esan
beharrik ez dagoela pentsa daitekeen arren, merezi du argitzea zentro edo liburutegi
guztiek sarrera berriak sortu ahal –eta behar– dituztela zerrenda honetan ageri ez diren
gaiei buruzko liburuak erregistratzen dituztenean edota gure iradokizunekin bat ez
datozenean. Izan ere, adibidez, erlazionatutako sarreren kasuan (ES) ez da erraza jakitea
zein kontzeptu dagoen erlazionatuta kontzeptu jakin batekin; pertsona batentzat lotura
nabarmena dena beste batentzat ez etab. Zerrendaren edizio hobetuak, hainbat
bildumaren eta irizpideren aniztasuna jasoko dutenak, argitaratzeko asmotan, gure
lankideei eskatu nahi diegu zerrenda honi sarrera, erreferentzia edo azpisarrera berriren
bat gehitzen dioten bakoitzean, Salamancako Dokumentazio eta Ikerketa Zentroari
jakinaraz diezaiotela. Gauza bera eskatzen diegu zerrendan edo erregistroen edukian
akatsen bat edo inkongruentziaren bat antzematen dutenei, ezinbestean gertatuko baitira
halakoak. Adierazitako muga horien guztien jakitun garelarik, zerrenda hau aurkezten
dugu, apaltasunez, Espainia eta Latinoamerikako lankideen artean burutuko den ibilbide
luzeagoko proiektu baten abiaburu izango delakoan.
18. Esker onak
Last but not least, eskerrak Germán Sánchez Ruipérez Fundazioari lan
honetarako aukeratu nauelako; Zentroko funtzionario Raquel López Royo, Ángela
Marcos Sánchez eta Vega Villar Gutiérrez de Ceballos lizentziadunei, Zentroko gaur
egungo zuzendari Dolores González López Casero lizentziadunari eta zuzendari ohi
Luis Vázquez lizentziadunari. Aurrenekoen esperientzia, gaiaren ezagutza eta borondate
ona izan ezean egilea ez zatekeen proiektu hau hastera ere ausartuko. Bigarrenen
lankidetzarako gogoa eta beroien langileek nirekin lan egin dezaten emandako baimenik
izan ezean, López Royo, Marcos Sánchez eta Villar Gutiérrez de Ceballos
lizentziadunek, liburu honen benetako egilekideek, ez zuketen beren denbora baliotsua
erabiliko ni eskutik heldu eta ezezaguna nuen arlo honetan zuzentzeko. Bihotz-bihotzez,
eskerrik asko.
ALBERTO VILLALÓN
Eusko Jaurlaritzaren Liburutegi Zerbitzuaren esker ona:
Kultura Saileko Liburutegi Zerbitzuaren zereginen artean dago liburutegien arloan
euskararen erabilera normalizatzeko burutu beharreko ekimenak aztertu eta zehaztea.
Horrela, zeregin horren barruan bibliotekonomiari buruzko euskarazko argitalpenen
garrantziaz jabeturik, Liburutegi Zerbitzuak Alberto Villalónek zuzendutako Haur eta
gazteentzako liburutegietarako gai-sarrerak lana aurkezten du.
Kultura Sailak eskerrak eman nahi dizkie bai Alberto Villalóni, bai Germán Sánchez
Rúiperez Fundazioaren arduradun eta lankideei ere, lan honen itzulpena
baimentzeagatik eta eskainitako erraztasun guztiengatik.
19. Zerrenda erabiltzeko jarraibideak
Gaiak zehaztea
Informazio-sistema guztietan, ordenagailu bidezkoa izan ala ez, eta erabilitako
hizkuntza edozein delarik, liburuzainaren edo dokumentalistaren lehenengo zeregina –
dokumentua erregistratu eta deskribapen bibliografikoa egin ondoren- dokumentuan
lantzen den gai nagusia edo nagusiak zehaztea da.
Zenbat gai?
Liburutegi edo dokumentazio-zentro bakoitzak zehaztu behar du, arau orokor
gisa, dokumentu bakoitzari ezarriko zaizkion gaien gehieneko kopurua. Kopuru hori
zehazteko, erakundeak hainbat alderdi izan beharko ditu kontuan: zenbat langile dituen,
urtean bataz beste zenbat dokumentu erregistratu nahi duen, zenbat erabiltzaile dituen,
erabiltzaileok zein eratako informazioa eskatzen duten etab. Guk dokumentu bakoitzeko
3 edo 4 gai ezartzea gomendatzen dugu.
"Gehienez 4 gai" gomendatzen dugu uste dugulako kopuru horrekin, gehienetan,
dokumentuan lantzen diren gai nagusiak jasotzen direla. Halaxe dela erakutsi digu
Salamancako Dokumentazio eta Ikerketa Zentroan izan dugun zazpi urteko
esperientziak. Jakina, batzuetan nahikoa izango dugu gai bakarrarekin eta oso gutxitan
erabili beharko ditugu hiru edo lau. Lautik gorako kopurua gehiegizkoa iruditzen zaigu,
ez bada langile asko eta aurrekontu behar bezain bestekoa duten liburutegi eta zentroen
kasuan.
Nolanahi ere, esan beharra dugu kontrakoa iritzirik ere badela –guztiz
errespetagarria, noski-, zeinaren arabera zenbat eta txikiagoa izan zentroa edo
liburutegia, orduan eta handiagoa izan behar duen dokumentu bakoitzari ezarritako
gaien kopurua. Horren helburua erregistratutako dokumentu-bilduma xumeari ahalik eta
etekinik handiena ateratzea da.
20. Gaiak eta gai-sarrerak
Gai nagusia edo nagusiak zehaztutakoan, liburuzainari edo dokumentalistari
dagokio gaiok sarrera gisa nahiz erreferentzia gisa zerrendan jasota dauden egiaztatzea.
Hiru egoera gerta daitezke:
a) Gaia edo gaiak sarrera gisa jasota egotea
b) Erreferentzia gisa jasota egotea, alegia, sarreratzat aukeratu den sinonimo
edo ia sinonimora bidaltzen duen sinonimo edo ia sinonimo gisa jasota egotea, edo
c) Zerrendan jasota ez egotea
Gaiak zerrendan jasota daude
Ez dago arazorik. Erregistratu beharreko liburuan lantzen diren gaiei ondoen
egokitzen zaizkien sarrerak aukeratu besterik ez da egin behar.
Gaiak erreferentzia gisa ageri dira
Erreferentzia bakoitzak sarreratzat aukeratutako sinonimo edo ia sinonimo
batera bidaltzen duenez, liburuzainak edo dokumentalistak, aurreko kasuan bezala, ez
du inolako arazorik sarrerak ezartzeko.
Gaiak ez daude zerrendan jasota
Halakoetan gauza bi gerta daitezke:
a) Gaia zerrendan jasota egotea sarrera jakin baten azpian, baina bai
sarrerarako, bai eta erreferentziarako edo erreferentzietarako –baldin eta halakorik
bada– erabilitako hitza bilatutako gaiaren izenarekin bat ez etortzea, edo
b) Gaia zerrendan ez agertzea.
Lehenengo kasuan, konponbidea erraza da: nahikoa da bilatutako gaiaren izena
zerrendari gehitzea erreferentzia gisa eta sarrerarako aukeratutakoaren sinonimora edo
ia sinonimora bidaltzea.
Bigarren kasuak konponbide zailagoa du. Liburutegiak edo zentroak honako bi
aukera hauek ditu:
21. a) Kontsulta egitea liburutegien arloan eskumena duen Eusko Jaurlaritzaren
zentroari.
b) Proposamen bat egin eta Eusko Jaurlaritzaren zentroari jakinaraztea.
Erreferentzia asko
Hizkuntza kontrolatu guztiek ahalik eta erreferentzia gehien izan behar dute.
Horretarako, baina, zerrendak erreferentzia ugari izan dezan ezinbestekoa da
liburuzainen eta dokumentalisten ekarpena.
Ekarpen horien zain geratzen gara.
22. Liburuak erregistratzean gaiak ezartzeko
iradokizunak
Liburuak erregistratzean gaiak ezartzeko iradokizunak ematerakoan ez dugu
azken hitza esan nahi, aitzitik, gure helburua honako hau da:
1. Batetik, gure esperientzia ezagutaraztea gazteagoak diren lankideei edota
arlo honetan oraindik denbora gutxi daramatenei, eta
2. Bestetik, gaiak ezartzerakoan zerrenda hau erabiltzeko eskaintzen
ditugun 100 adibideen zergatia azaltzea.
Zerrenda osatzen duten terminoak informazio nahiz fikzioko liburuen
sarreretarako erabiltzen ditugu.
Fikzio-liburuak
1. Oro har, fikzio-liburuei ez zaie gairik jartzen. Hala ere, gero eta gehiago
dira haur eta gazteentzako fikzio-liburuei gaiak ezartzen dizkieten liburutegi eta
zentroak. Halaxe egiten dugu guk ere, eta fikzio-liburu bat erregistratzen dugunean
sarrera eta azpisarrera sortzen ditugu. Ez dugu kontzeptu bat baino gehiago nahasten
sarrera bakoitzean, horregatik, nahiago dugu liburu bakoitzari beharrezkoak diren gaiak
ezartzea, betiere ahal dela gehienez ere lau, gehiago jartzea ezinbestekoa denean izan
ezik.
2. Liburu-mota hauen azpisarrera batik bat formari buruzkoa izaten da.
Hauek dira gehien erabiltzen ditugunak: IPUINAK, ELEBERRIAK, OLERKIAK ETA
ANTZERKIA. Ez dugu adierazten liburua zein hizkuntzatan dagoen idatzita,
informazio hori fitxa katalografikoaren deskribapenean jasotzen baita eta ez gaietan.
Sarreran hizkuntza adierazten den kasu bakarra hiztegiak dira.
3. Sarreretarako termino guztiak erabiltzen ditugu berdin-berdin. Era
berean, ahal bada, termino berberak erabiltzen dira fikzioko liburuetarako nahiz
informaziokoetarako, era batekoak edo bestekoak izan azpisarrerak aldatuta.
4. TOKIA garrantzitsua denean kontakizunean funtsezkoa delako edota
informazioa berorri buruzkoa delako, sarrera gisa aukeratzen dugu eta ez azpisarrera
23. gisa. Adibidez, SALAMANCA – ELEBERRIAK. Espainiako joera kontzeptu
geografiko bakarra erabiltzekoa da; horrela, NAFARROA erabiltzen dugu, eta ez
ESPAINIA – NAFARROA.
Jakina, izen bera duten tokien kasuan bereizteko beharrezkoa den azalpena jarri
beharko da parentesi artean. Adibidez:
- ADELAIDA (Australia)
- ADELAIDA (Hegoafrikako Errepublika)
- BADEN (Austria)
- BADEN (Etiopia)
- BADEN (Suitza)
- KORDOBA (Argentina)
- KORDOBA (Espainia)
- KORDOBA (Kolonbia)
etab.
5. Era berean, kontakizuna historiaren garai jakin batean gertatzen denean,
GARAIA gaitzat hartuko dugu. Garaiok hartzen dituzten denbora-tarteak luzeak edo
laburrak izan daitezke. Luzeak badira, garaiak eta aroak erabiltzen ditugu (adibidez,
HISTORIAURREA edo ERDI AROA) eta laburrak badira, gertaera historikoekin
erlazionatu daitezke (hala nola, FRANTZIAKO IRAULTZA edo AMERIKAREN
AURKIKUNTZA)
6. Halaber, gerren izenak nabarmenduko genituzke (SEZESIO-GERRA edo
BIGARREN MUNDU-GERRA).
7. Aitzitik, mendeak ez ditugu sarrera gisa jartzen. Sekula ez dugu mende
edo urte jakin bat sarrera gisa jartzen, non eta sarrera eratzeko erabili beharreko
terminoaren osagai ez diren. Adibidez ez genuke sarrera hau erabiliko: XX. MENDEA
– ELEBERRIAK.
8. Horrela, bada, Erdi aroan eta Ingalaterran gertatzen den eleberri batean,
bikingoek herrialde horretan sartu eta erasoaldiak egiten zituzten garaiari buruzkoan,
zeinetan protagonistak, zenbait abentura bizitzen dituelarik, neska ingeles batez
maitemindu eta salbatu egiten duen, honako sarrera hauek aukeratuko genituzke: 1)
ERDI AROA – ELEBERRIAK, 2) INGALATERRA – ELEBERRIAK, 3)
BIKINGOAK – ELEBERRIAK, 4) MAITASUNA – ELEBERRIAK. Ez genuke
erabiliko BIKINGOAK – INGALATERRA – ERDI AROA.
24. 9. Azkenik, haurrentzako zenbait olerki gai ezberdinekoak biltzen dituen
liburu bat badugu, gaiak zehaztu beharrean, HAURRENTZAKO OLERKIAK sarrera
erabiliko dugu. Baina liburuak udaberriari buruzko olerkiak baditu, UDABERRIA –
OLERKIAK izango litzateke sarrera, kasu horretan liburuak gai jakin bat duelako.
Informazio-liburuak
Haurrentzako liburugintzan indartsu sartu dira, fikzioa alde batera utzita, giza
jakintzaren alderdi jakin bati buruzko ezaguerak eskaintzen dituzten liburuak edota
haurren eta gazteen zaletasun edo jardueren berri ematen dutenak. Zaila eta subjektiboa
da halako liburuak definitzea, horien ondoan testu-liburuak, kontsulta-liburuak edo
narrazio-liburuak baititugu, gai jakin baten, eremu geografiko baten edo garai
historikoren baten inguruko datu eta informazio zuzena eta zehatza eskaintzen dutelarik.
Liburu horien ezaugarri batzuk zehazten saiatuko gara:
1. Liburu horien helburua zientziaren edo ezagutza orokorraren alderdi
jakin batzuei buruzko jakin-mina asetzea da.
2. Liburu horien alderdi grafikoa oso zaindua izaten da, gaur egungo haur
eta nerabeei erakargarriak izan dakizkien.
3. Halako liburuek zorrotz irakurtzeko (hasieratik amaierara) nahiz gainetik
begiratzeko (orri-pasa) aukera eskaintzen dute.
4. Gaiaren edo gaien trataera batzuetan azalekoa izaten da eta fikzioko
elementuak izaten dituzte.
Liburu-mota horretarako, funtzio bikoitzeko sarrera bat erabiltzen dugu, alegia:
INFORMAZIO-LIBURUAK. Oro har, liburu batek zenbait gai lantzen baditu, ia
trataera entziklopedikoa emanez (366 y más maravillas del mundo Plaza Joven
argitaletxearena edo Mi primera enciclopedia Molino argitaletxearena), gaiok
sarrera-kopuru zentzuzkoan bildu ezin baditugu, INFORMAZIO-LIBURUAK sarrera
ezartzen diogu.
Liburuan lantzen diren gaiei sarrerarik ezartzerik izanez gero,
INFORMAZIO-LIBURUAK terminoa azpisarrera gisa erabiliko da.
25. Termino hori sarrera gisa edo azpisarrera gisa erabiltzearen auzia ebazteko,
liburutegi-mota (haurrentzako liburutegia, eskolakoa...) eta liburutegiak lor dezakeen
zehaztasun-maila izango da erabakigarria.
Azterlanak
Liburu horien ondoan, azterlanak daude, alegia, testu-liburuen osagarri gisa lan
pertsonalak burutzeko aukera lantzen dutenak.
Oro har, gaien trataera informazio-liburuetakoa baino sakonagoa izaten da.
Azterlanak, 14 urtetik beherako haurrentzat egokiak direnean, albait sarrerarik
errazenak erabiltzen saiatzen gara, liburuan lantzen diren gaiari edo gaiei
AZTERLANAK azpisarrera gehitzen diegularik.
Gazteentzako liburuak Espainiako Kultura Ministerioaren arauen arabera
erregistratzen dira: sarrera eta beharrezko diren azpisarrerak. Azpisarrerak gehienez ere
4 izango dira honako hurrenkera honetan: 1.a Gaia, 2.a Tokia, 3.a Kronologia eta 4.a
Forma. Adibideak:
- BUENOS AIRES – HIRIGINTZA – ARAUAK
- GAZTELA ETA LEON – HISTORIA – 1147-1835 – ESKULIBURUAK
- KATALUNIA – GIZA GEOGRAFIA – XX. M. – ATLASAK
- MASONERIA – ESPAINIA – XIX. M.
- MUSEOAK – TXILE – GIDALIBURUAk
- PINTURA – PARIS – XX. M. – KATALOGOAK
26. Gaiak izendatzeko zerrendaren erabileraren 100
adibide
1. Acosta, Vivien; y Olga Marta Pérez. Tricolor. La Habana: Gente Nueva, 1986.
51
urtetik aurrera.
- HAUR-KANTAK
- HAURRENTZAKO OLERKIAK
2. Alain, Jean-Claude. Los muchachos de Dublín. Madrid: S.M., 1982. 12 urtetik
aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- GERRAK – ELEBERRIAK
- IRLANDA – ELEBERRIAK
- ASKATASUNAREN ALDEKO BORROKA – ELEBERRIAK
- ELEBERRI HISTORIKOAK
- ARAZO SOZIOPOLITIKOAK – ELEBERRIAK.
3. Alfonseca, Manuel. Bajo un cielo anaranjado. Madrid: S.M., 1993. 12 urtetik
aurrera.
- ZIENTZIA-FIKZIOA – ELEBERRIAK
- BIZIA BESTE PLANETA BATZUETAN – ELEBERRIAK
- ETORKIZUNEKO BIZITZA – ELEBERRIAK.
4. Aliki. Momias de Egipto. Barcelona: Juventud, 1992. 8 urtetik aurrera.
- EGIPTO – INFORMAZIO-LIBURUAK
- MOMIAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
5. Alonso, Manuel L. Jim. Madrid: Anaya, 1989. 8 urtetik aurrera.
- MAITASUNA NERABEZAROAN – ELEBERRIAK.
6. Alonso Ibañez, Pilar. Camilaren joan-etorriak. Vitoria-Gasteiz: Alegría
Activity, 2002. 5 urtetik aurrera
- HAUR-JOLASAK
- JOLAS DIDAKTIKOAK
1
Adinak ez dira jatorrizko liburuan agertzen zirenak baizik eta Euskadiko Liburutegien Sistema
Nazionalaren on-line sarean azaltzen diren adin-sailkapen adostuak. Adin-tarteak honako hauek dira: 0-4
urte, 5-7 urte, 8-12 urte eta 12 urtetik aurrera.
27. 7. Anderson, Rachel. Unos chicos especiales. Madrid: Alfaguara, 1993. 12 urtetik
aurrera.
- EZINTASUN FISIKOA DUTEN PERTSONAK – ELEBERRIAK
- EZINTASUN PSIKIKOA DUTEN PERTSONAK – ELEBERRIAK
- GIZARTERATZEA – ELEBERRIAK.
8. Ardley, Neil. El sonido. Barcelona: Emeká, 1991. 8 urtetik aurrera.
- SOINUA – INFORMAZIO-LIBURUAK.
9. Aretzaga, M. Teresa. Eta dena katu beltz baten erruz. Bilbao : Giltza, 2005.
- ABENTURAK – ELEBERRIAK
- KATUAK – ELEBERRIAK
- FANTASIAZKO MUNDUAK – ELEBERRIAK
10. Armijo, Consuelo. El pamplinoplas. Madrid: S.M., 1987. 8 urtetik aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- ZAHARRAK – ELEBERRIAK
- ABENTURAK – ELEBERRIAK
- UMOREA – ELEBERRIAK
- AITONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA– ELEBERRIAK.
11. Arrieta de Nogueira, Maria Luz. El final de los dioses Chibchas. Bogotá: Kelly,
1990. 12 urtetik aurrera.
- KOLONBIA – ELEBERRIAK
- KOLONIZAZIOA – ELEBERRIAK
- INDIARRAK – ELEBERRIAK
- ASKATASUNAREN ALDEKO BORROKA – ELEBERRIAK
- ELEBERRI HISTORIKOAK.
12. Asimov, Isaac. ¿Cómo nacen y mueren las estrellas? Madrid: S.M., 1990. 8
urtetik aurrera.
- IZARRAK – AZTERLANAK.
13. Atlas de geografía universal Vox. Barcelona: Bibliograf, 1986. 12 urtetik
aurrera.
- GEOGRAFIA UNIBERTSALA – ATLASAK.
14. Barbey, Dorine, Los cinco sentidos. Madrid: Altea, 1991. 5 urtetik aurrera.
- ZENTZUMENAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
15. Barrios, Manuel. Andalucía. Sevilla: Algaida, 1990. 12 urtetik aurrera.
- ANDALUZIA – OHITURA ETA USADIOAK.
28. 16. Barruetabeña, Edorta. Olentzero New Yorken. Zornotza [Bizkaia]: Bizkaiko
Ikastolen Elkartea, 2005. 5 urtetik aurrera
- EGUBERRIAK – IPUINAK
- OLENTZERO – IPUINAK.
17. Beck, Martine. El sueño y los sueños. Madrid: Altea, 1990. 5 urtetik aurrera.
- LOA – INFORMAZIO-LIBURUAK
- AMETSAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
18. Bellamy, David. La nave tierra. Madrid: Debate, 1992. 8 urtetik aurrera.
- EKOLOGIA – INFORMAZIO-LIBURUAK.
19. Bennet, Jack. El viaje del "Lucky Dragon". Madrid: S.M., 1985. 12 urtetik
aurrera.
- PROTAGONISTAK BERE BURUA GARATZEA – ELEBERRIAK
- FAMILIA – ELEBERRIAK
- GERRAOSTEA – ELEBERRIAK
- ITSAS BIDAIAK – ELEBERRIAK
- VIETNAM – ELEBERRIAK.
20. Berenguer, Carmen. El Rey mocho. Caracas: Ekaré, 1981. 5 urtetik aurrera.
- ERREGE-ERREGINAK – IPUINAK.
21. Bernal Pinilla, Luis Darío. Carnavalito. Bogotá: Tres Culturas, 1990. 8 urtetik
aurrera.
- IGARKIZUNAK
- HAURRENTZAKO OLERKIAK
- AHO-KORAPILOAK.
22. Beuchat, Cecilia; y Clementina Maldonado. Un ratón de biblioteca. Santiago de
Chile: Andrés Bello, 1989. 8 urtetik aurrera.
- TXILEKO IPUINAK.
23. Bishop, Owen. Aventuras con microorganismos. Barcelona: Labor, 1998. 12
urtetik aurrera.
- MIKROORGANISMOAK – ESPERIMENTUAK.
24. Broutin, Christian. El barco. Madrid: S.M., 1992. 5 urtetik aurrera.
- ITSASONTZIAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
25. Browne, Anthony. Jon eta Beñat. Donostia-San Sebastián: Hiria, 2005. 4 urtera
arte.
29. - ADISKIDETASUNA – IPUINAK
- ANIMALIA GIZAKARAK – IPUINAK
26. Burningham, John. Contrarios. Madrid: Altea, 1986. 5 urtetik aurrera.
- INGURUNEAREN EZAGUTZA
- AURKAKOAK.
27. Butterworth, Nick. Mi mamá es fantástica. Madrid: Anaya, 1990. 4 urtera arte.
- AMAK – IRUDI-LIBURUAK.
28. Cantemos siempre. Asunción: [s.n.], 1987. 12 urtetik aurrera.
- HAUR-KANTAK
- LATINOAMERIKAKO HERRI-KANTAK.
29. Caselli, Giovanni. Las primeras civilizaciones. Madrid: Anaya, 1985. 8 urtetik
aurrera.
- LEHEN ZIBILIZAZIOAK – AZTERLANAK.
30. Charrier, Michel. Me voy de viaje. Madrid: Anaya, 1989. 8 urtetik aurrera.
- GARRAIOAK
- BIDAIAK
- HAURREN HIZTEGIAK
31. Coffrant, Christophe. Yo, Vivaldi. Madrid: Anaya, 1992. 12 urtetik aurrera.
- MUSIKARIAK – BIOGRAFIAK
- VIVALDI, ANTONIO – BIOGRAFIAK.
32. Company, Mercé. La historia de Ernesto. Madrid: S.M., 1986. 5 urtetik aurrera.
- ADOPZIOA – IPUINAK
- MAITASUNA – IPUINAK
- FAMILIA – IPUINAK.
33. Cuentos cortos de la tierra larga. Santiago de Chile: Andrés Bello, 1989. 8
urtetik aurrera.
- TXILEKO IPUINAK.
34. Curto, Rosa María. ¡Qué hay en el jardín! Barcelona: La Galera, 1990. 5 urtetik
aurrera.
- NATURAREN EZAGUTZA
- LORATEGIAK.
35. Denou, Violeta. La granja de Teo. Barcelona: Timun Mas, 1990. 5 urtetik
aurrera.
- BASERRIKO ANIMALIAK
30. - ANIMALIEN EZAGUTZA
- BASERRIAK.
36. Dever, Joe. Huida de la oscuridad. Madrid: Altea, 1991. 12 urtetik aurrera.
- FANTASIA – ELEBERRIAK
- GERRARIAK – ELEBERRIAK
- LIBURU ELKARRERAGILEAK
- ALEGIAZKO MUNDUAK – ELEBERRIAK.
37. Díaz Velázquez, Mariano. Diccionario básico de matemáticas. Madrid: Anaya,
1988. 12 urtetik aurrera.
- MATEMATIKA – HIZTEGIAK.
38. Díaz Viana, Luis. El Romancero. Madrid: Anaya, 1990. 12 urtetik aurrera.
- ERROMANTZEAK.
39. Diccionario manual English-Spanish Español-Inglés. Barcelona: Bibliograf,
1993. 12 urtetik aurrera.
- GAZTELANIA – HIZTEGIAK – INGELESA
- INGELESA – HIZTEGIAK – GAZTELANIA.
40. Diccionario visual Altea de las cosas de cada día. Madrid: Altea, 1992. 12
urtetik aurrera.
- EGUNEROKO BIZITZA – INFORMAZIO-LIBURUAK.
41. España. Madrid: Anaya: Touring, 1990. 12 urtetik aurrera.
- ESPAINIA – TURISMOKO GIDALIBURUAK.
42. Fahrmann, Willi. El cuarto rey mago. Madrid: S.M., 1992. 12 urtetik aurrera.
- EGUBERRIAK – ELEBERRIAK
- ERREGE MAGOAK – ELEBERRIAK
- BIDAIAK – ELEBERRIAK.
43. Farndon, John. El tiempo. Madrid: S.M., 1992. 8 urtetik aurrera.
- METEOROLOGIA – INFORMAZIO-LIBURUAK.
44. Fax, André. Los primitivos actuales. Madrid: S.M., 1986. 12 urtetik aurrera.
- HERRI PRIMITIBOAK – AZTERLANAK.
45. Gandiol-Coppin, Brigitte. Las catedrales. Madrid: Altea, 1991. 5 urtetik aurrera.
- KATEDRALAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
46. Gómez Yebra, Antonio A. Muñeco de nieve. Madrid: Escuela española, 1992. 8
urtetik aurrera.
31. - ELURREZKO PANPINAK – ANTZERKIA
- EGUBERRIAK – ANTZERKIA.
47. González de Zechrisson, Hena. Chispita y Paquita. Panamá: Imprenta
Universitaria, 1998. 5 urtetik aurrera.
- BIKIAK – IPUINAK.
48. Goscinny, René. El pequeño Nicolás. Madrid: Alfaguara, 1985. 8 urtetik aurrera.
- ESKOLAK – ELEBERRIAK
- UMOREA – ELEBERRIAK
- BIHURRIKERIAK – ELEBERRIAK.
49. Guerrero, Andrés. ¡Este pijama está loco! Madrid: Anaya, 1991. 5 urtetik
aurrera.
- GAUA – IPUINAK
- EGUNEROKO BIZITZA – IPUINAK.
50. Haar, Jaap ter. El mundo de Ben Lighthart. Madrid: S.M., 1983. 12 urtetik
aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- ITSUAK – ELEBERRIAK
- GURASOEN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA –
ELEBERRIAK
- ELKARTASUNA – ELEBERRIAK
- HOBETZEA – ELEBERRIAK.
51. Halasi, María. Primer reportaje. Madrid: S.M., 1990. 12 urtetik aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- KAZETARITZA – ELEBERRIAK
- AMAREN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA –
ELEBERRIAK.
52. Hall, Derek. El oso polar. Madrid: Anaya, 1986. 5 urtetik aurrera.
- ANIMALIEN EZAGUTZA
- HARTZAK.
53. Herra, Rafael Ángel. Viaje al reino de los deseos. San José (Costa Rica):
Universidad, 1992. 12 urtetik aurrera.
- ABENTURAK – ELEBERRIAK
- NAHIAK – ELEBERRIAK
32. - FANTASIA – ELEBERRIAK
- ALEGIAZKO MUNDUAK – ELEBERRIAK.
54. Herrera, Juan Ignacio. Lope y su amigo indio. Madrid: Anaya, 1988. 8 urtetik
aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- LARRUGORRIAK – ELEBERRIAK
- DENBORA-BIDAIAK – ELEBERRIAK.
55. Heydenreich, Ludwig H. Arquitectura en Italia 1400-1600. Madrid: Cátedra,
1991. 12 urtetik aurrera.
- ARKITEKTURA – ITALIA –XV-XVII. M.
56. Imaginario. Madrid: S.M., 1992. 5 urtetik aurrera.
- HAURRENTZAKO HIZTEGIAK.
57. Iturralde, Joxemari. Argitxo inauterietan. Zamudio: EHIK, [2005]. 5 urtetik
aurrera.
- IRATXOAK – IPUINAK
- INAUTERIAK – IPUINAK
58. Joly-Berbesson, Fanny. Bautista y el dentista. Madrid: Anaya, 1990. 5 urtetik
aurrera.
- DENTISTAK – IPUINAK
- HAURREN BELDURRAK – IPUINAK
59. Kaster, Erich. La conferencia de los animales. Madrid: Alfaguara, 1988. 8
urtetik aurrera.
- ANIMALIA GIZAKARAK – ELEBERRIAK
- BAKEZALETASUNA – ELEBERRIAK.
60. Kersten, Detlef. El comisario Nikel. Madrid: Altea, 1985. 8 urtetik aurrera.
- POLIZIA-KASUAK
- DETEKTIBEAK
- JOLAS-LIBURUAK.
61. Klein, Robin. Volví a mostrarte que podía volar. Madrid: Anaya, 1991. 12
urtetik aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- FAMILIA-GATAZKAK – ELEBERRIAK
- DROGAZALEAK – ELEBERRIAK.
33. 62. Kurusa. La calle es libre. Caracas: Ekaré, 1983. 8 urtetik aurrera.
- AUZOAK – IPUINAK
- HIRIAK – IPUINAK
- ARAZO SOZIOPOLITIKOAK
- ELKARTASUNA – IPUINAK.
63. Lairla Pérez, Sergio. El Botón Antón y la Botona Ramona. Zaragoza: Edelvives,
1991. 5 urtetik aurrera.
- MAITASUNA – POESÍA
- GIZARTE-KLASEAK – OLERKIAK
- GAUZA BIZIDUNAK – OLERKIAK.
64. MacNaughton, Colin. Loco por el fútbol. Madrid: Altea, 1988. 5 urtetik aurrera.
- ANIMALIA GIZAKARAK – IPUINAK
- FUTBOLA – IPUINAK
- HARTZAK – IPUINAK.
65. Mahy, Margaret. El secuestro de la bibliotecaria. Madrid: Altea, 1988. 8 urtetik
aurrera.
- BIDELAPURRAK – IPUINAK
- LIBURUZAINAK – IPUINAK
- NORTASUNAREN ALDAKETAK – IPUINAK
- BAHIKETAK – IPUINAK.
66. Mateos, Pilar. Historias de ninguno. Madrid: S.M., 1987. 8 urtetik aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- TXIKIAK – ELEBERRIAK
- ESKOLAK – ELEBERRIAK
- FANTASIA – ELEBERRIAK
- IRUDIMENA – ELEBERRIAK
67. Mettler, René. La flor. Madrid: S.M., 1991. 5 urtetik aurrera.
- LOREAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
68. Mirones Inzunza, Bernardo. Windows 3.1. Madrid: Anaya Multimedia, 1993. 12
urtetik aurrera.
- ORDENAGAILU-PROGRAMAK
- SISTEMA ERAGILEAK.
69. Nava, Marinella. ¡Qué miedo en el castillo! Madrid: Montena, 1986. 4 urtera
arte.
34. - GAZTELUAK – IPUINAK
- UMOREA – IPUINAK
- JOLAS-LIBURUAK.
70. Niño, Hugo. Primitivos relatos contados otra vez. Bogotá: Carlos Valencia,
1987. 12 urtetik aurrera.
- AMAZONIAR MITOLOGIA.
71. Norton, Mary. Los incursores. Madrid: Altea, 1985. 12 urtetik aurrera.
- FANTASIA – ELEBERRIAK
- PERTSONAIA ÑIMIÑOAK – ELEBERRIAK
72. Nostlinger, Christine. Querida Susi, querido Paul. Madrid: S.M., 1985. 5 urtetik
aurrera.
- ADISKIDETASUNA – ELEBERRIAK
- ANIMALIENGANAKO MAITASUNA – ELEBERRIAK
- ESKUTITZAK – ELEBERRIAK
- ESKOLAK – ELEBERRIAK.
73. Oxenbury, Helen. La familia. Barcelona: Juventud, 1983. 5 urtetik aurrera.
- INGURUNEAREN EZAGUTZA
- FAMILIA.
74. Pájaroflor: selección de poemas iberoamericanos. Montevideo: Asociación
Uruguaya de Literatura Infantil-Juvenil, 1990. 8 urtetik aurrera.
- HAURRENTZAKO OLERKIAK
- LATINOAMERIKAKO OLERKIAK.
75. Panini, Giorgio P. ¿Cómo es el átomo? Madrid: Montena, 1982. 12 urtetik
aurrera.
- ATOMOAK – AZTERLANAK
- ENERGIA ATOMIKOA – AZTERLANAK.
76. Parramón, José María. Mi escuela. Barcelona: Parramón, 1988. 5 urtetik aurrera.
- INGURUNEAREN EZAGUTZA
- ESKOLAK.
77. Paz, Marcela. Papelucho. Barcelona: Pomaire, 1962. 12 urtetik aurrera.
- ANAI-ARREBAK – ELEBERRIAK
- HAUR GOIZTIARRAK – ELEBERRIAK.
35. 78. Pérez, Joseph. La España del siglo XVI. Madrid: Anaya, 1991. 12 urtetik
aurrera.
- ESPAINIA – HISTORIA –XVI. M.
79. Peri Fagerstrom, René. Cuentos pascuales. Santiago de Chile: La Noria, 1987.
12 urtetik aurrera.
- IPUINAK – ANTOLOGÍA.
80. Perrault, Charles. El gato con botas. Madrid: Anaya, 1988. 5 urtetik aurrera.
- ANIMALIA GIZAKARAK – IPUINAK
- AZKARTASUNA – IPUINAK
- HERRI-IPUINAK
- KATU BOTADUNA.
81. Pimentel Góes, Lucía. Luzul, el muchacho espacial. Buenos Aires: Plus Ultra,
1980. 12 urtetik aurrera.
- BASERRITARRAK – ELEBERRIAK
- ZIENTZIA-FIKZIOA – ELEBERRIAK
- ESTRALURTARRAK – ELEBERRIAK.
82. Piñol, Roser. Crea con plastilina. Barcelona: Parramón, 1993. 5 urtetik aurrera.
- ESKULANAK
- PLASTILINA – ESKULANAK.
83. Posonda Nadal, Jorge. ¡Qué piratas! Madrid: S.M., 1989. 8 urtetik aurrera.
-PIRATAK – ANTZERKIA.
84. Preussler, Otfried. Agustina la payasa. Madrid: S.M., 1989. 5 urtetik aurrera.
- PROTAGONISTAK BERE BURUA GARATZEA – IPUINAK
- ZIRKUA – IPUINAK
- PAILAZOAK – IPUINAK
- SEXISMOA – IPUINAK.
85. ¿Qué será, qué no será? Caracas: Ekaré, 1986. 8 urtetik aurrera.
- IGARKIZUNAK
- HAUR-ERRIMAK.
86. Regas, Qim. Barcelona 92. Barcelona: Plaza Janés: Círculo de Lectores, 1992.
12 urtetik aurrera.
- OLINPIAR JOKOAK – BARCELONA – 1992.
87. Ribero Oramas, Rafael. El hojarasquerito del monte. Caracas: Ekaré, 1985. 5
urtetik aurrera.
36. - ANIMALIAK – IPUINAK
- HERRI-IPUIN KREOLAK.
88. Rius, María. El campo. Barcelona: Parramón, 1986. 5 urtetik aurrera.
- LANDA
- NATURAREN EZAGUTZA.
89. Rubio Tobar, Joaquín. La narrativa medieval. Madrid: Anaya, 1990. 12 urtetik
aurrera.
- ELEBERRIA – ERDI AROA.
90. Sánchez, Isidro. Acuarela. Barcelona: Parramón, 1991. 5 urtetik aurrera.
- PINTURA-TEKNIKAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
91. Sierra i Fabra, Jordi. La balada del Siglo XXI. Madrid: S.M., 1989. 12 urtetik
aurrera.
- KONTSUMISMOA – ELEBERRIAK
- GAZTAROA – ELEBERRIAK
- ROCK MUSIKA– ELEBERRIAK
- GIZARTE-ARAZOAK – ELEBERRIAK.
92. Sotwe, Harriet Beecher. La cabaña del tío Tom. Madrid: Anaya, 1992. 12 urtetik
aurrera.
- ESKLABOTASUNA – ELEBERRIAK
- BELTZAK – ELEBERRIAK
- ARRAZISMOA – ELEBERRIAK.
93. Tajín y los siete truenos. México: Promesa, 1983. 5 urtetik aurrera.
- MEXIKOKO ELEZAHARRAK.
94. Taylor, Bárbara. El río. Madrid: Anaya, 1993. 8 urtetik aurrera.
- IBAIKO ANIMALIAK – INFORMAZIO-LIBURUAK.
95. Thomson, Ruth. Colores. Madrid: Anaya, 1986. 5 urtetik aurrera.
- KOLOREAK
- INGURUNEAREN EZAGUTZA.
96. Townsend, John Rowe. El castillo de Noé. Madrid: S.M., 1980. 12 urtetik
aurrera.
- GIZARTE-KRITIKA – ELEBERRIAK
- GOSEA – ELEBERRIAK
- FAMILIA-HARREMANAK – ELEBERRIAK.
37. 97. Van Leeuwen, Jean. Cuentos del cerdito Oliver. Madrid: Alfaguara, 1986. 5
urtetik aurrera.
- ANIMALIA GIZAKARAK – IPUINAK
- TXERRIAK – IPUINAK
- FAMILIA-HARREMANAK – IPUINAK
- EGUNEROKO BIZITZA – IPUINAK.
98. Vanden Broeck, Fabricio. ABC animales. México: Patria: Fundación E. Gutman,
1987. 5 urtetik aurrera.
- ALFABETOAK
- ANIMALIAK
99. Vara, Mariano. La Kumari. Madrid: Altea, 1988. 8 urtetik aurrera.
- MAITASUNA NERABEZAROAN – ELEBERRIAK
- INDIA – ELEBERRIAK
- INDIAKO MITOLOGIA – ELEBERRIAK.
100. Vásquez, Samuel. El sol negro. Bogotá: Colcultura, 1992. 12 urtetik
aurrera.
- PIRATAK – ANTZERKIA
- ALTXORRAK – ANTZERKIA.
101. Vries, Anke de. Belledonne, habitación 16. Madrid: S.M., 1981. 12
urtetik aurrera.
- KRIMENAK – ELEBERRIAK
- MISTERIOA – ELEBERRIAK
- POLIZIA-ELEBERRIAK
- BIGARREN MUNDU-GERRA – ELEBERRIAK.
102. West, Colin. El castillo del rey Sisebuto. Madrid: Anaya, 1987. 5 urtetik
aurrera.
- ERRIMA KATEATUAK.
103. Wilkes, Ángela. Cosas calientes. Madrid: Anaya, 1987. 5 urtetik aurrera.
- SUKALDARITZAKO ERREZETAK.
104. Wustmann, Erich. Hrenki. Madrid: S.M., 1985. 12 urtetik aurrera.
- AMAZONIA – ELEBERRIAK
- KOLONIZAZIOA – ELEBERRIAK
- EKOLOGIA – ELEBERRIAK
- INDIARRAK – ELEBERRIAK.
38. 105. Yarza Luaces, Joaquín. El arte bizantino. Madrid: Anaya, 1991. 12
urtetik aurrera.
- BIZANTZIAR ARTEA – AZTERLANAK.
39. Zerrenda prestatzeko erabilitako iturri nagusiak
1. Agostini = Diccionario Geográfico de Agostini. Barcelona: Planeta-Agostini,
1988. 4 libk.
2. Banco del Libro = Alberto Villalón. Tesauro de literatura infantil... Caracas:
Banco del Libro, 1991. 587 or.
3. Bermejo Gordon, Amalia. Apéndice a la Bibliografía básica para bibliotecas
infantiles y juveniles 1985-88. Madrid: Dirección General del Libro y Bibliotecas, 1989.
193 or.
4. Britannica = The New Encyclopaedia Britannica, 15th edition. Chicago, 1990.
32 libk.
5. DEA = Diccionario Enciclopédico Abreviado. 7. argit. Madrid: Espasa-Calpe,
1975. 7 libk. eta 2 gehigarriak.
6. DEI = Diccionario Enciclopédico Ilustrado de la Lengua Española. Barcelona:
Editorial ramón Sopena, 1976. 4 libk.
7. Diccionario Metodológico = Pierre Vigier et al. Inédito.
8. Diccionario Real de la Lengua Española. Madrid. Editorial Portada, S.A. 18
libk.
9. DRAE = España. Real Academia española. Diccionario de la Lengua Española.
Madrid, 1984, 2 libk.
10. Encabezamientos de materia: Normativa para su redacción. Madrid: ministerio
de Cultura: Biblioteca Nacional, 1991. 94 or.
11. Encabezamientos de materia para bibliotecas de la Comunidad de Madrid.
Madrid: Consejería de Cultura, 1990. 969 or.
12. Enfants, autorité matière. París: Bibliothèque publique d'information: Centre
Georges Pompidou, 1989. 81 or.
13. España. Ministerio de Cultura. Dirección general del Libro y Bibliotecas.
Bibliografía básica para bibliotecas infantiles y juveniles. Madrid, 1986. 341 or.
14. Fundación GSR = Fundación Germán Sánchez Ruipérez. Centro de
Documentación de Literatura Infantil y Juvenil, Salamanca, España.
15. García Pelayo y Gross, Ramón. Pequeño Larousse Ilustrado. Barcelona:
Larousse, 1986. 1.633 or.
40. 16. Gran Enciclopedia Larousse. Barcelona: Planeta, 1990. 12 libk. 11.808 or.
17. Iguíniz = Juan B. Iguíniz. Léxico bibliográfico. México: Universidad nacional
Autónoma de México, 1959. 307 or. (Biblioteca Nacional de México – Instituto
Bibliográfico mexicano, 2).
18. Lima, Carolyn W. A to zoo. New York: R. R. Bowker, 1989. XXIV, 939 or.
19. Lista de encabezamientos de materia para bibliotecas. 2. argit. Bogotá:
Procultura, 1985. 2 libk. 408, 840 or.
21. Lista de encabezamientos de materia para bibliotecas públicas, 2. argit.
berrikusia. Madrid: Dirección General del Libro y Bibliotecas, 1987. 333 or.
22. Moliner = María Moliner. Diccionario de uso del español, berrinprimatzea. Madrid:
Editorial Gredos, 1986. 2 libk.
23. Pardo Belgrano, María Ruth. Lexicón de literatura infantil y juvenil. Buenos
Aires: Plus Ultra, 1979. 348 or.
24. Webster's = Webster's New World Dictionary of the American Language, second
college edition. New York and Cleveland: The World Publishing Co., 1972. 1.692 or.
41. Itzultzailearen oharra:
Argibide-oharretan agertzen diren definizioak eta azalpenak gaztelaniazkoen
itzulpenak dira. Iturriak bere horretan utzi dira, nahiz eta zenbaitetan egokitzapen
txikiren bat behar izan duen euskarazkoaren esanahira ekartzeko.
43. Abezeak
IK ALFABETOAK
Abiazio espaziala
IK ASTRONAUTIKA
Abiazioa
IK HEGAZKINTZA
Abietazeoak
IK PINAZEOAK
Abioiak
IK HEGAZKINAK
ABOKATUAK
HO Legelariak
ES EPAILEAK
JUSTIZIA
LANBIDEAK
ZUZENBIDEA
Aborigenak
IK JATORRIZKO HERRIAK
ABORTUA
HO Haurra galtzea
Ume-galaraztea
ABRIKOTAK
ES ABRIKOTONDOAK
FRUITUAK
ABRIKOTONDOAK
44. ES ABRIKOTAK
ERROSAZEOAK
FRUITU-ARBOLAK
ABSOLUTISMOA
IK Erregimen absolutista
AO “Gobernu absolutistaren sistema. Absolutismoaren kontzeptua batik bat
legearen gainetik zeuden errege-monarkiei lotzen zaie, horietan erregea baitzen legearen
iturri …” (Ossorio. Itzulpena).
ES ERREGIMEN POLITIKOAK
ABSURDOA
HO Nonsense
Abusu sexualak
IK SEXU-ABUSUAK
ADARBAKARRAK
HO Adarbakoitzak
ES ANIMALIA MITOLOGIKOAK
Adarbakoitzak
IK ADARBAKARRAK
ADIERAZPEN-JOLASAK
ES ANTZERKIA
Adimen gutxikoak
IK EZINTASUN PSIKIKOA DUTEN PERTSONAK
Adimen urrikoak
IK EZINTASUN PSIKIKOA DUTEN PERTSONAK
ADIMENA
45. HO Burua
ES PSIKOLOGIA
Adinekoak
IK ZAHARRAK
Adiskideak
IK ADISKIDETASUNA
ADISKIDETASUNA
HO Adiskideak
Lagunak
ES BAKARDADEA
ELKARTASUNA
LAGUNTASUNA
LAGUN-TALDEAK
Administrazio publikoa
IK HERRI-ADMINISTRAZIOA
ADOPZIOA
HO Seme-alabatzat hartzea
ES FAMILIA
UMEZURTZAK
AEROMODELISMOA
ES AERONAUTIKA
HEGAZKINAK
MODELISMOA
AERONAUTIKA
HO Aire-nabigazioa
AO “Erabili sarrera hau soilik ikasteko liburuetarako.” (GSR Fundazioa.
Itzulpena).
47. AHO-KORAPILOAK
AO Sarrera honi eremu geografikoa zehazteko izenlaguna gehi dakioke.
Adibideak:
FRANTSESEZKO AHO-KORAPILOAK
GAZTELANIAZKO AHO-KORAPILOAK
INGELESEZKO AHO-KORAPILOAK
etab.
ES FOLKLOREA
Aho-soinuak
IK HARMONIKAK
AHOTS-MUSIKA
HO Musika harmonikoa
AHOZKO KOMUNIKAZIOA
ES IDATZIZKO KOMUNIKAZIOA
AHUNTZAK
HO Antxumeak
Aumak
Pitikak
ES BELARJALEAK
HAUSNARKARIAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
AINGERUAK
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
AINGIRAK
ES ARRAINAK
OBIPAROAK
48. ORNODUNAK
AINTZIRAK
HO Lakuak
ES AINTZIRAKO ANIMALIAK
AINTZIRAKO ANIMALIAK
ES AINTZIRAK
Aire zabaleko jolasak
IK KANPOKO JOLASAK
AIREA
ES ATMOSFERA
ELEMENTU NATURALAK
HAIZEA
Airekoak
IK HEGAZKINAK
Aire-nabigazioa
IK AERONAUTIKA
AIREPORTUAK
ES HEGAZKINAK
Aisialdia
IK ASTIALDIA
AITA NOEL
ES EGUBERRIAK
LITERATURAKO PERTSONAIA JAKINAK
AITA SANTUAK
49. AO Erabili sarrera hau soilik aita santuei buruzko liburu orokorretarako. Aita
santu jakin bati buruzko liburuak aita santu horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
JOAN XXIII.A
PAULO VI.A
PIO XII.A
etab.
ES KATOLIZISMOA
Aita-amak
IK GURASOAK
Aitaitak
IK AITONAK
Aitaizunak
IK AITAORDEAK
Aitajaunak
IK AITONAK
AITAK
ES AITAREN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
AMAK
EZKONTZA
FAMILIA
FAMILIA-HARREMANAK
GURASOAK
GURASOEN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
SEME-ALABAK
SEME-ALABEN MAITASUNA
AITAORDEAK
50. HO Aitaizunak
Ugazaitak
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
AITAREN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
ES AITAK
FAMILIA-HARREMANAK
GURASOAK
GURASOEN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
SEME-ALABAK
Aitatxiak
IK AITONAK
Aititak
IK AITONAK
AITONA-AMONAK
ES AMONAK
AITONAK
AMONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
AITONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
FAMILIA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
AITONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
ES AITONAK
AITONA-AMONAK
BILOBAK
FAMILIA-HARREMANAK
HAURREN ETA HELDUEN ARTEKO HARREMANA
HAURREN ETA ZAHARREN ARTEKO HARREMANA
AITONAK
51. HO Aitaitak
Aitajaunak
Aitatxiak
Aititak
ES AITONA-AMONAK
AITONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
FAMILIA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
Aitoren seme-alabak
IK NOBLEZIA
Aizkolariak
IK EGURGILEAK
Akainak
IK AKAROAK
AKAROAK
HO Akainak
Zigarrak
ES ARAKNIDOAK
ARTROPODOAK
ORNOGABEAK
AKIFOLIAZEOAK
HO Gorostiaren familia
ES GOROSTIAK
MATEAK
ZUHAITZAK
AKORDEOIAK
HO Eskusoinuak
ES INSTRUMENTUAK
52. AKTOREAK
HO Antzezlariak
Antzezleak
AO Erabili sarrera hau soilik aktoreei buruzko liburu orokorretarako. Aktore
jakin bati buruzko liburuak aktore horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
BERGMAN, INGRID
CHAPLIN, CHARLES
GARBO, GRETA
etab.
ES ANTZERKIA
ARTISTAK
ZINEMA
Akuarela
IK PINTURA-TEKNIKAK
AKUARIOAK
HO Arrain-ontziak
ES ARRAINAK
TERRARIOAK
AKUIKULTURA
AO “Uretako landare- eta animalia-espezieen hazkuntzako teknika.” (DRAE.
Itzulpena).
AKURIAK
HO Kuiak
ES KARRASKARIAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
Alaba bakarrak
53. IK SEME-ALABA BAKARRAK
Alaitasuna
IK POZA
ALBAITARIAK
ES LANBIDEAK
Albistariak
IK KAZETARIAK
Albistaritza
IK KAZETARITZA
ALDERDI ERRADIKALA
ES ALDERDI POLITIKOAK
ALDERDI KOMUNISTA
ES ALDERDI POLITIKOAK
ALDERDI KONTSERBADOREA
ES ALDERDI POLITIKOAK
ALDERDI LABORISTA
ES ALDERDI POLITIKOAK
ALDERDI LIBERALA
ES ALDERDI POLITIKOAK
ALDERDI POLITIKOAK
AO Erabili sarrera hau soilik alderdi politikoei buruzko liburu
orokorretarako. Alderdi politiko jakin bati buruzko liburuak alderdi politiko horren
izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
54. ALDERDI ERRADIKALA
ALDERDI KONTSERBADOREA
ALDERDI LIBERALA
etab.
ES POLITIKA
ALDERDI SOZIALISTA
ES ALDERDI POLITIKOAK
Alegia-bildumak
IK BESTIARIOAK
ALEGIAK
HO Fabulak
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES ANIMALIA GIZAKARAK
AZKARTASUNA
BESTIARIOAK
FOLKLOREA
LITERATURA-GENEROAK
ZEKENKERIA
ALEGIAZKO ANIMALIAK
HO Animalia fantastikoak
ES BESTIARIOAK
FANTASIA
ALEGIAZKO BIDAIAK
ES FANTASIA
ALEGIAZKO JEINUAK
ALEGIAZKO MUNDUAK
55. AO “Erabili sarrera hau errealitatean existitzen ez diren herri, hiri, herrialde
eta abarrei buruzko lanetarako.” (GSR Fundazioa. Itzulpena).
ALEGIAZKO PERTSONAIAK
AO Erabili sarrera hau soilik alegiazko pertsonaiei buruzko liburu
orokorretarako. Alegiazko pertsonaia jakin bati edo alegiazko pertsonaia-mota jakin bati
buruzko liburuak alegiazko pertsonaia horren edo pertsonaia-mota horren izenaren
barruan jasoko dira.
Adibideak:
GNOMOAK
IRATXOAK
MAITAGARRIAK
etab.
ES FANTASIA
Alertzeak
IK LARITZAK
ALEZKO APAINGARRIAK
HO Beira-aleak
ES ESKULANAK
ALFABETOAK
HO Abezeak
Alferkeria
IK NAGIKERIA
ALGAK
HO Ur-landareak
ES ITSAS LANDAREAK
ALJEBRA
ES MATEMATIKA
56. ALKATEAK
HO Auzapezak
ES UDALERRIAK
Alkatxofak
IK ORBURUAK
ALKIMIA
AO “Materiaren transmutazioaren inguruko espekulazio eta saiakuntza
esoterikoen multzoa, zientzia kimikoaren sorreran eragin zuena. Berorren helburua
filosofoen harria eta panazea unibertsala lortzea zen.” (DRAE. Itzulpena).
ES MAGIA
KIMIKA
OKULTISMOA
ALKOHOLISMOA
ES DROGAK
GIZARTE-ARAZOAK
GIZARTE-BAZTERKETA
Almendrondoak
IK ARBENDOLONDOAK
ALMEZAK
HO Basakak
ES ULMAZEOAK
ALPEAK
ES MENDIAK
ALPINISMOA
ES ANDINISMOA
ESKALADA
57. KIROLAK
MENDIZALETASUNA
RAPPELA
Altisteak
IK PERLAK
Altuak
IK LUZEAK
ALTXORRAK
ES ABERASTASUNA
ALTZARIAK
ES MANUFAKTURAK
Altzifreak
IK NEKOSTAK
AMA EZKONGABEAK
Amaizunak
IK AMAORDEAK
AMAK
ES AITAK
AMAORDEAK
AMAREN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
EMAKUMEAK
FAMILIA
FAMILIA-HARREMANAK
GURASOAK
GURASOEN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
58. SEME-ALABAK
SEME-ALABEN MAITASUNA
Amamak
IK AMONAK
Amandreak
IK AMONAK
AMAÑI-LILIAK
HO Lilak
ES OLEAZEOAK
AMAORDEAK
HO Amaizunak
Ugazamak
ES AMAK
FAMILIA
GURASOAK
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
AMAREN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
ES AITAK
AMAK
EMAKUMEAK
FAMILIA-HARREMANAK
GURASOAK
GURASOEN ETA SEME-ALABEN ARTEKO HARREMANA
SEME-ALABAK
Amatxiak
IK AMONAK
AMAZONAK
59. AO “Antzinakoen ustetan garai heroikoetan existitu omen ziren arraza
gerrarietakoren bateko emakumea.” (DRAE. Itzulpena).
AMAZONAS IBAIA
ES AMAZONAK
AMAZONIA
ES AMAZONAS IBAIA
AMAZONIAR MITOLOGIA
AMERIKA
ES KONTINENTEAK
AMERIKAREN AURKIKUNTZA
Amesgaitzak
IK AMESGAIZTOAK
AMESGAIZTOAK
HO Amesgaitzak
Amets txarrak
ES AMETSAK
Amets txarrak
IK AMESGAIZTOAK
AMETSAK
AO Lo egin bitartean irudimenean sortzen diren gertaera edo irudiak.
ES AMESGAIZTOAK
LOA
PSIKOANALISIA
SONANBULISMOA
60. Amona mantangorriak
IK MARIGORRINGOAK
AMONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
ES AITONA-AMONAK
AMONAK
BILOBAK
FAMILIA-HARREMANAK
HAURREN ETA HELDUEN ARTEKO HARREMANA
HAURREN ETA ZAHARREN ARTEKO HARREMANA
AMONAK
HO Amamak
Amandreak
Amatxiak
ES AITONA-AMONAK
AMONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
FAMILIA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
Anaiak
IK ANAI-ARREBAK
ANAI-ARREBA BATEN JAIOTZA
ES ANAI-ARREBAK
JELOSKORTASUNA
ANAI-ARREBAK
HO Ahizpak
Anaiak
Haurrideak
Neba-arrebak
Senideak
ES ANAI-ARREBA BATEN JAIOTZA
61. ANAI-ARREBEN ARTEKO MAITASUNA
FAMILIA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
ANAI-ARREBEN ARTEKO MAITASUNA
ES ANAI-ARREBAK
ANANAK
ES FRUITUAK
ANATOMIA
ES FISIOLOGIA
MEDIKUNTZA
Anbizioa
IK HANDINAHIA
ANDEAK
ES MENDIAK
Andereak
IK EMAKUMEAK
ANDINISMOA
ES ALPINISMOA
ESKALADA
KIROLAK
MENDIZALETASUNA
RAPPELA
Andrakilak
IK PANPINAK
Andreak
62. IK EMAKUMEAK
ANDROIDEAK
ES ROBOTAK
ANELIDOAK
ES HARRAK
ORNOGABEAK
ZIZAREAK
Anfibioak
IK URLEHORTARRAK
ANGURRIAK
HO Sandiak
ES FRUITUAK
ANIMALIA BASATIAK
HO Basabereak
Basapiztiak
Piztiak
Animalia fantastikoak
IK ALEGIAZKO ANIMALIAK
ANIMALIA GIZAKARAK
HO Giza itxurako animaliak
AO Termino hau erabiliko da liburuko protagonista animalia izanik giza
jokabidea erakusten baldin badu. (GSR Fundazioan oinarritutako oharra. Itzulpena).
ES ALEGIAK
ANIMALIA MITOLOGIKOAK
63. AO Erabili sarrera hau soilik animalia mitologikoei buruzko liburu
orokorretarako. Animalia mitologiko jakin bati buruzko liburuak animalia mitologiko
horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ADARBAKARRAK
HERENSUGEAK
ZALDI HEGODUNAK
etab.
ES MITOLOGIA
ANIMALIA-GENETIKA
ES ANIMALIEN UGALKETA
ANIMALIAK
HO Abereak
AO Erabili sarrera hau soilik animaliei buruzko liburu orokorretarako.
Animalia-mota jakin bati buruzko liburuak animalia-mota horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
ARTROPODOAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
etab.
Ikus, gainera, elikadura-motaren araberako taldeen izenak.
Adibideak:
BELARJALEAK
HARAGIJALEAK
INTSEKTUJALEAK
etab.
Ikus, gainera, animalien izenak.
Adibideak:
AINGIRAK
ARRANOAK
ERLEAK
64. etab.
ES ANIMALIAK BABESTEA
ANIMALIEN ANATOMIA
ANIMALIEN EZAGUTZA
ANIMALIEN JOKABIDEA
ANIMALIEN UGALKETA
BIOLOGIA
EHIZTARIAK
EKOLOGIA
ANIMALIENGANAKO MAITASUNA
FAUNA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
ZOOAK
ZOOLOGIA
ANIMALIAK BABESTEA
ES ANIMALIAK
ANIMALIENGANAKO MAITASUNA
EKOLOGIA
ANIMALIEN ANATOMIA
ES ANIMALIAK
ZOOLOGIA
ANIMALIEN EZAGUTZA
AO “Erabili sarrera hau haur txikiei animalien inguruko oinarrizko nozioak
azaltzen dizkieten liburuetarako, baldin eta azterlantzat har ezin badaitezke. Adibidez,
zooetako animaliei buruzko liburuak, zooetan egoten diren animaliak soilik agertzen
dituztenak.” (GSR Fundazioa. Itzulpena).
ES ANIMALIAK
ANIMALIEN JOKABIDEA
HO Animalien portaera
ES ANIMALIAK
65. Animalien portaera
IK ANIMALIEN JOKABIDEA
ANIMALIEN UGALKETA
ES ANIMALIA-GENETIKA
ANIMALIAK
ANIMALIENGANAKO MAITASUNA
ES ANIMALIAK
ANIMALIAK BABESTEA
EKOLOGIA
GIZAKIEN ETA ANIMALIEN ARTEKO HARREMANA
HAURREN ETA ANIMALIEN ARTEKO HARREMANA
ANIMISMOA
AO “… 2. Izaki organiko eta inorganikoei, bai eta naturako fenomenoei ere,
borondatezko jarduera egozten dien sinesmena, kultura urriko herriek esplizituki edo
inplizituki agertzen dutena eta izaki eta fenomeno horien gurtza ezaugarri duena. 3.
Gauza guztiak arimadun bihurtzen dituzten espirituak daudela pentsatzen duen
sinesmena.” (DRAE. Itzulpena).
ES GAUZA BIZIDUNAK
ANKERKERIA
HO Krudelkeria
ES INDARKERIA
ANONAZEOAK
AO Erabili sarrera hau soilik anonazeori buruzko liburu orokorretarako.
Anonazeo-mota jakin bati buruzko liburuak anonazeo-mota horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
GUANABONDOAK
RAMBUTANONDOAK
66. TXIRIMOIONDOAK
ES ZUHAITZAK
Anonondoak
IK TXIRIMOIONDOAK
ANTARTIKA
ES HEGOBURUA
Antartikoa
IK HEGOBURUA
ANTIHEROIAK
AO “Kontakizunetako eta filmetako protagonistek ohikoak dituzten
ezaugarrien kontrakoak biltzen dituen pertsona. Pertsonaren gorputzaren nahiz izaeraren
akatsak nabarmentzen direlarik, batzuetan, akats horiek dohain bihur daitezke.” (GSR
Fundazioa. Itzulpena).
ES HEROIAK
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
ANTILOPEAK
ES ANIMALIA BASATIAK
BELARJALEAK
BOBIDOAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
ANTOLOGIAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
ANTONIMOAK
AO “Aurkako edo kontrako ideiak adierazten dituzten hitzak…” (DRAE.
Itzulpena).
ES SINONIMOAK
67. ANTROPOLOGIA
AO “Gizakiaren alderdi fisikoa nahiz morala ikertzen duen zientzia.”
(DRAE. Itzulpena).
ES ARKEOLOGIA
BIOLOGIA
ETNOLOGIA
GIZA ARRAZAK
GIZA GEOGRAFIA
PALEONTOLOGIA
ANTSIETATEA
HO Estutasuna
ES BELDURRA
Antxumeak
IK AHUNTZAK
ANTZARAK
ES HEGAZTIAK
OBIPAROAK
ORNODUNAK
PALMIPEDOAK
ANTZERKI ERROMANTIKOA
ES ERROMANTIZISMOA
ANTZERKI KLASIKOA
ANTZERKIA
HO Teatroa
AO “…Lan dramatikoak sortzeko edo antzezteko artea…” (DRAE.
Itzulpena). Erabili sarrera hau soilik literatura dramatikoari buruzko azterlanetarako.
68. Antzerki-genero jakin bati buruzko azterlanak antzerki-genero horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
DRAMAK
KOMEDIAK
SAINETEAK
etab.
Sarrera honi eremu geografikoa zehazteko izenlaguna gehi dakioke.
Adibideak:
ESPAINIAKO ANTZERKIA
GREZIAKO ANTZERKIA
TXILEKO ANTZERKIA
etab.
Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke, erregistratu
beharreko liburuan instituzio bat, gai bat etab. antzerki bihurtuta badago. Ikus
hitzaurrean funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa. Eraikinetarako, erabili
ANTZOKIAK.
ES ADIERAZPEN-JOLASAK
AKTOREAK
ANTZERKI-LANEN EGOKITZAPENAK
ANTZOKIAK
GORPUTZ-ADIERAZPENA
LITERATURA-GENEROAK
MIMOA
Antzerkigileak
IK IDAZLEAK
ANTZERKI-LANEN EGOKITZAPENAK
AO Erabili sarrera hau soilik testu narratiboetan oinarritutako antzerki-
liburuetarako.
ES ANTZERKIA
Antzezlariak
69. IK AKTOREAK
Antzezleak
IK AKTOREAK
Antzin Aroa
IK ANTZINAROA
ANTZINAROA
HO Antzin Aroa
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES EGEOAK
FENIZIARRAK
HISTORIA
IBERIARRAK
ITALIKOAK
TARTESOSTARRAK
ZELTAK
ANTZINAROKO HERRIAK
AO Erabili sarrera hau soilik antzinaroko herriei buruzko liburu
orokorretarako. Antzinaroko herri jakin bati buruzko liburuak antzinaroko herri horren
izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
FENIZIARRAK
TARTESOSTARRAK
ZELTAK
etab.
ANTZOKIAK
AO Erabili eraikinetarako.
ES ANTZERKIA
70. ANTZUTASUNA
ES UGALKETA
UGALKORTASUNA
Apaizak
IK ERLIJIOSOAK
APALTASUNA
HO Umiltasuna
Apikultura
IK ERLEAK
Apoak
IK ZAPOAK
APOSTOLUAK
AO Erabili sarrera hau soilik apostoluei buruzko liburu orokorretarako.
Apostolu jakin bati buruzko liburuak apostolu horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
SAN JOAN
SAN PETRI
SAN TOMAS
etab.
ES BIBLIA – ITUN BERRIA
ARAKNIDOAK
HO Araknoideak
Armiarmen klasea
AO Erabili sarrera hau soilik araknidoei buruzko liburu orokorretarako.
Araknido jakin bati edo araknido-mota bati buruzko liburuak araknido horren edo
araknido-mota horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
AKAROAK
71. ARMIARMAK
ESKORPIOIAK
etab.
ES ARTROPODOAK
ORNOGABEAK
Araknoideak
IK ARAKNIDOAK
ARANAK
HO Okaranak
ES ARANONDOAK
FRUITUAK
ARANONDOAK
ES ARANAK
ERROSAZEOAK
FRUITU-ARBOLAK
Aratusteak
IK INAUTERIAK
ARAUAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
ARAUKARIAK
ES ARAUKARIAZEOAK
ZUHAITZAK
ARAUKARIAZEOAK
ES ARAUKARIAK
ZUHAITZAK
ARAZO SOZIOPOLITIKOAK
73. ARGALAK
HO Meheak
AO Izena da
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
Argazkigintza
IK ARGAZKILARITZA
ARGAZKILARIAK
UP Fotografoak
ES ARGAZKILARITZA
LANBIDEAK
ARGAZKILARITZA
HO Argazkigintza
Fotografia
ES ARTEAK
ARGAZKILARIAK
ARGIA
ES FISIKA
ARGIBIDE-LIBURUAK
HO Erreferentziako liburuak
Kontsulta-liburuak
AO Erabili sarrera hau soilik argibide-liburu orokorretarako. Argibide-liburu
mota jakinak argibide-liburu mota horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
BIBLIOGRAFIAK
ENTZIKLOPEDIAK
HIZTEGIAK
etab.
ARGIKETARIAK
74. ES ELEKTRIZITATEA
LANBIDEAK
Argitaldariak
IK ARGITALETXEAK
ARGITALETXEAK
HO Argitaldariak
ARGITARATZAILEAK
ARGITARATZAILEAK
ES ARGITALETXEAK
Argizagiak
IK ASTROAK
ARIARRAK
HO Arioak
ES GIZA ARRAZAK
Arimak
IK ESPIRITUAK
Arioak
IK ARIARRAK
ARISTOKRAZIA
ES NOBLEZIA
ARITMETIKA
ES MATEMATIKA
ARKAKUSOAK
HO Ardiak
75. Kukusoak
ES INTSEKTUAK
OBIPAROAK
ORNOGABEAK
ARKEOLOGIA
AO “Antzinako arteekin eta monumentuekin zerikusia duen guztia aztertzen
duen zientzia.” (DRAE. Itzulpena).
ES ANTROPOLOGIA
ARKEOLOGIA-MUSEOAK
ARTEA
HISTORIA
HISTORIAURREA
MOMIAK
PIRAMIDEAK
ZIBILIZAIOA
ARKEOLOGIA-MUSEOAK
ES ARKEOLOGIA
ARKITEKTOAK
AO Erabili sarrera hau soilik arkitektoei buruzko liburu orokorretarako.
Arkitekto jakin bati buruzko liburuak arkitekto horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
GAUDÍ, ANTONIO
LE CORBUSIER
WRIGTH, FRANK LLOYD
etab.
ES ARKITEKTURA
LANBIDEAK
ARKITEKTURA
AO Sarrera honi eremu geografikoa zehazteko izenlaguna gehi dakioke.
Adibideak:
76. ESPAINIAKO ARKITEKTURA
ITALIAKO ARKITEKTURA
TXILEKO ARKITEKTURA
etab.
Ikus, gainera, arkitektura-estiloak.
Adibideak:
ARKITEKTURA BARROKOA
ARKITEKTURA GOTIKOA
PIZKUNDEKO ARKITEKTURA
etab.
Ikus, gainera, arkitektura-motak.
Adibideak:
ARKITEKTURA MILITARRA
ARKITEKTURA ZIBILA
ERLIJIO-ARQUITEKTURA
etab.
ES ARKITEKTOAK
ARTE EDERRAK
ARTE PLASTIKOAK
ARTEA
ERAIKUNTZA
ETXEAK
ETXE-ORRATZAK
GAZTELUAK
HIRIAK
HIRIGINTZA
ITSASARGIAK
MONUMENTUAK
ARKITEKTURA AZTEKA
ES ARTE AZTEKA
PIRAMIDEAK
ARKITEKTURA BARROKOA
77. ES ARTE BARROKOA
ARKITEKTURA ERROMANIKOA
ES ARTE ERROMANIKOA
ARKITEKTURA ERROMANTIKOA
ES ARTE ERROMANTIKOA
ARKITEKTURA GOTIKOA
ES ARTE GOTIKOA
ARKITEKTURA INKA
ES ARTE INKA
Arkitektura islamiarra
IK ARKITEKTURA MUSULMANA
ARKITEKTURA MAIA
ES ARTE MAIA
PIRAMIDEAK
ARKITEKTURA MILITARRA
ARKITEKTURA MODERNISTA
ES ARTE MODERNISTA
ARKITEKTURA MUSULMANA
HO Arkitektura islamiarra
ES ARTE MUSULMANA
ARKITEKTURA PALEOKRISTAUA
HO Paleokristau-arkitektura
AO “Paleokristaua”. Lehen kristauek VI. mendera arte garatutako artea.”
(DRAE. Itzulpena).
78. ES ARTE PALEOKRISTAUA
KRISTAU-ARKITEKTURA
ARKITEKTURA ZIBILA
Arkumeak
IK ARDIAK
ARLEKINAK
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
ARLOTEAK
HO Behartsuak
ES ESKALEAK
GIZARTE-ARAZOAK
GIZARTE-BAZTERKETA
POBRETASUNA
ARMA ATOMIKOAK
HO Arma nuklearrak
ES BONBA ATOMIKOA
Arma nuklearrak
IK ARMA ATOMIKOAK
ARMADA
HO Gudarostea
ES GERRA
MILITARRAK
ARMADILOAK
ES INTSEKTUJALEAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
79. ARMADURAK
HO Burdin-jantziak
Burdin-soinekoak
Armagabetzea
IK DESARMATZEA
ARMAK
ES GERRA
ARMIARMAK
ES ARAKNIDOAK
ORNOGABEAK
Armiarmen klasea
IK ARAKNIDOAK
ARO MODERNOA
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES HISTORIA
Arotzak
IK ZURGINAK
Arotzeria
IK ZURGINTZA
ARPILLERA
HO Zaku-oihala
ES ESKULANAK
ARRABIOAK
80. ES OBIPAROAK
ORNODUNAK
URLEHORTARRAK
ARRAINA
ES ARRAINAK
ARRAINAK
AO Erabili sarrera hau soilik arrainei buruzko liburu orokorretarako. Arrain-
mota jakin bati buruzko liburuak arrain-mota horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
AINGIRAK
MARRAZOAK
SARDINAK
etab.
ES AKUARIOAK
ARRAINA
ARRANTZA
OBIPAROAK
ORNODUNAK
Arrain-ontziak
IK AKUARIOAK
ARRANOAK
ES HEGAZTI HARRAPARIAK
OBIPAROAK
ORNODUNAK
ARRANTXOAK
HO Rantxoak
ES ETXEAK
ARRANTZA
83. IK GURAIZEAK
ARTE ABSTRAKTUA
ES ESKULTURA ABSTRAKTUA
PINTURA ABSTRAKTUA
ARTE AZTEKA
ES ARKITEKTURA AZTEKA
AZTEKAK
AZTEKEN ZIBILIZAZIOA
ESKULTURA AZTEKA
PINTURA AZTEKA
ARTE BARROKOA
ES ARKITEKTURA BARROKOA
BARROKOA
ESKULTURA BARROKOA
PINTURA BARROKOA
ARTE BUDISTA
ES BUDISMOA
ERLIJIO-ARTEA
ARTE EDERRAK
ES ARKITEKTURA
DANTZA
ESKULTURA
MUSIKA
PINTURA
ARTE ERROMANIKOA
ES ARKITEKTURA ERROMANIKOA
ESKULTURA ERROMANIKOA
PINTURA ERROMANIKOA
84. ARTE ERROMANTIKOA
ES ARKITEKTURA ERROMANTIKOA
ERROMANTIZISMOA
ESKULTURA ERROMANTIKOA
PINTURA ERROMANTIKOA
ARTE GOTIKOA
ES ARKITEKTURA GOTIKOA
ESKULTURA GOTIKOA
GOTIKOA
PINTURA GOTIKOA
ARTE GRAFIKOAK
ES GRABATUAK
INPRIMATZEA
IRUDIZTATZEA
MARRAZKETA
Arte herrikoiak
IK HERRI-ARTEAK
ARTE INKA
ES ARKITEKTURA INKA
INKEN ZIBILIZAZIOA
ESKULTURA INKA
INKAK
PINTURA INKA
Arte islamiarra
IK ARTE MUSULMANA
ARTE MAIA
ES ARKITEKTURA MAIA
85. ESKULTURA MAIA
MAIAK
MAIEN ZIBILIZAZIOA
PINTURA MAIA
ARTE MODERNISTA
ES ARKITEKTURA MODERNISTA
ESKULTURA MODERNISTA
MODERNISMOA
PINTURA MODERNISTA
ARTE MUSULMANA
HO Arte islamiarra
ES ARKITEKTURA MUSULMANA
ERLIJIO-ARTEA
ESKULTURA MUSULMANA
PINTURA MUSULMANA
ARTE NAIFA
ARTE PALEOKRISTAUA
HO Paleokristau artea
ES ARKITEKTURA PALEOKRISTAUA
ESKULTURA PALEOKRISTAUA
KRISTAU-ARTEA
PINTURA PALEOKRISTAUA
ARTE PLASTIKOAK
AO Erabili sarrera hau soilik arte plastikoei buruzko liburu orokorretarako.
Arte plastiko jakin bati buruzko liburuak arte plastiko horren izenaren barruan jasoko
dira.
Adibideak:
ARKITEKTURA
ESKULTURA
86. PINTURA
etab.
ARTEA
AO Erabili sarrera hau artea kontzeptu gisa lantzen duten liburu
orokorretarako edota herri, kultura, erlijio, aro edo estilo ezberdinetako artea lantzen
duten liburuetarako. Beharrezkoa denean, erabili ARTEA sarrera eta ondoren dagokion
adjektiboa, adibidez, BIZANTZIAR ARTEA, KRISTAU-ARTEA, ARTE MAIA etab.
Sarrera horietako bakoitza dagokion arte-adierazpenarekin erlazionatuko da, adibidez,
PIZKUNDEKO ARTEA eta PIZKUNDEKO ARKITEKTURA etab. Ikus, gainera, arte-
mugimenduak, hala nola, KUBISMOA, ESPRESIONISMOA, INPRESIONISMOA
etab.; eta arte-teknikak: ARKITEKTURA, MARRAZKETA, ESKULTURA etab.
Gainera, sarrera honi eremu geografikoa zehazteko toki-izena ere gehi dakioke.
Adibideak:
ARTEA – JAPONIA
ARTEA – KATALUNIA
ARTEA – MEXIKO
etab.
ES ARKEOLOGIA
ARKITEKTURA
ARTE-SORKUNTZA
ARTISAUTZA
DADAISMOA
DEKORAZIO-ARTEAK
ESKULTURA
ESPRESIONISMOA
INPRESIONISMOA
KUBISMOA
MARRAZKETA
MONUMENTUAK
MUSEOAK
PINTURA
SURREALISMOA
URREGINTZA
88. AO Erabili sarrera hau soilik artisauei buruzko liburu orokorretarako.
Artisau-mota jakin bati buruzko liburuak artisau-mota horren izenaren barruan jasoko
dira.
Adibideak:
ELTZEGILEAK
HARGINAK
ZERAMIKARIAK
etab.
ARTISAUTZA
LANBIDEAK
LANGILEAK
ARTISAUTZA
HO Eskulangintza
AO Erabili sarrera hau soilik artisautzari buruzko liburu orokorretarako.
Artisautza jakin bati buruzko liburuak artisautza horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ELTZEGINTZA
SASKIGINTZA
ZERAMIKA
etab.
ES ARTEA
ARTISAUAK
DEKORAZIO-ARTEAK
ESKULANAK
HERRI-ARTEAK
ARTISTAK
AO Erabili sarrera hau soilik artistei buruzko liburu orokorretarako. Artista-
mota jakin bati buruzko liburuak artista-mota horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ESKULTOREAK
KANTARIAK
MUSIKARIAK
89. etab.
ES LANBIDEAK
Artixotak
IK ORBURUAK
ARTOA
ES ZEREALAK
ARTROPODOAK
AO Erabili sarrera hau soilik artropodoei buruzko liburu orokorretarako.
Artropodo-mota jakin bati buruzko liburuak artropodo-mota horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
ARAKNIDOAK
INTSEKTUAK
OSKOLDUNAK
etab.
ES ANIMALIAK
ORNODUNAK
ARTZAINAK
ES LANBIDEAK
ASIA
ES KONTINENTEAK
ASKATASUNA
HO Libertatea
ES ASKATASUNAREN ALDEKO BORROKA
DEMOKRAZIA
EMANTZIPAZIOA
ESKLABOTASUNA
GIZA ESKUBIDEAK
90. ASKATASUNAREN ALDEKO BORROKA
ES ASKATASUNA
ASMAKARIAK
ES ASMATZAILEAK
AURKIKUNTZA ZIENTIFIKOAK
ESPERIMENTUAK
Asmakizunak
IK IGARKIZUNAK
ASMAMEN-JOLASAK
ASMATZAILEAK
AO Erabili sarrera hau soilik asmatzaileei buruzko liburu orokorretarako.
Asmatzaile jakin bati buruzko liburuak asmatzaile horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
EDISON, THOMAS ALVA
MARCONI, GUGLIELMO
etab.
ES ASMAKARIAK
ASMO ONA
HO Borondate ona
Onustea
ASMO TXARRA
HO Gaitzustea
Borondate gaiztoa
ASPERTZEA
ASTE SANTUA
91. HO Pazko-astea
ES PAZKOA
ASTEKO EGUNAK
ES EGUNEROKO BIZITZA
ASTEROIDEAK
ES EGUZKI-SISTEMA
ASTIALDIA
HO Aisialdia
ES ESKAUTISMOA
HEGALDI ASKEA
JOKOAK ETA JOLASAK
KANPALEKUAK
KIROLAK
OPORRAK
ZALETASUNAK
ASTIGARRAK
ES AZERAZEOAK
Astigarraren familia
IK AZERAZEOAK
ASTOAK
ES BELARJALEAK
EKIDOAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
ASTROAK
HO Argizagiak
AO “Zerua hornitzen duten gorputz ugarietako edozein”. (DRAE. Itzulpena).
92. ES ASTRONOMIA
EGUZKIA
IZARRAK
ZERUA
ASTROLOGIA
AO “Astroen behaketan oinarritutako zientzia, garai batean uste zenez,
planeten egoeraren eta aspektuaren arabera gertaerak iragartzeko ere balio zuena.”
(DRAE. Itzulpena).
ES FUTUROLOGIA
OKULTISMOA
ZODIAKOA
ASTRONAUTAK
ES ASTRONAUTIKA
LANBIDEAK
ASTRONAUTIKA
HO Abiazio espaziala
Kosmonautika
AO “Erabili sarrera hau soilik planeten arteko nabigazioari buruzko
azterlanetarako.” (GSR Fundazioa. Itzulpena).
ES AERONAUTIKA
ASTRONAUTAK
ESPAZIOKO BIDAIAK
ESPAZIO-ONTZIAK
HEGAZKINTZA
SATELITE ARTIFIZIALAK
ASTRONOMIA
AO “Astroekin zerikusia duen guztia eta, batez ere, astroen higiduraren
legeak aztertzen dituen zientzia.” (DRAE. Itzulpena).
ES ASTROAK
ASTRONOMIA-BEHATOKIAK
94. ES MAPAK
ATLETAK
ES ATLETISMOA
KIROLARIAK
ATLETISMOA
ES ATLETAK
ATMOSFERA
HO Eguratsa
ES AIREA
HODEIAK
KLIMATOLOGIA
LURRA
METEOROLOGIA
ATOMOAK
ES BONBA ATOMIKOA
ENERGIA ATOMIKOA
FISIKA
GERRA ATOMIKOA
Atomo-energia
IK ENERGIA ATOMIKOA
ATSOTITZAK
HO Esaera zaharrak
Paremiologia
AO Sarrera honi, gainera, dagokion hizkuntzaren izena gehi dakioke.
Adibideak:
ATSOTITZAK -FRANTSESA
ATSOTITZAK- GAZTELANIA
ATSOTITZAK -INGELESA
95. ES AFORISMOAK
FOLKLOREA
Atxiloak
IK PRESOAK
Atzeratuak
IK EZINTASUN PSIKIKOA DUTEN PERTSONAK
ATZERRITARRAK
ES EMIGRAZIOA
IMMIGRAZIOA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
XENOFOBIA
Aumak
IK AHUNTZAK
AURKAKOAK
HO Kontrakoak
AO Erabili sarrera hau haur txikiei aurkako kontzeptuak irakasteko diren
liburuetarako: zuria eta beltza, handia eta txikia, lodia eta mehea etab.” (GSR
Fundazioa. Itzulpena).
Aurkaritza
IK LEHIAK
AURKIBIDEAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
AURKIKUNTZA GEOGRAFIKOAK
ES AURKITZAILEAK
BIDAIAK
ESPEDIZIOAK
97. ES ERREPIDEAK
ZIRKULAZIOA
AUTOBUSAK
ES GARRAIOAK
AUTOKRAZIA
HO Erregimen autokratikoa
AO “Pertsona bakar baten nahimena lege gorena duen gobernu-sistema.”
(Ossorio. Itzulpena).
ES ERREGIMEN POLITIKOAK
Auto-lasterketak
IK AUTOMOBIL-LASTERKETAK
AUTOMATAK
ES ROBOTAK
AUTOMOBILAK
HO Autoak
Beribilak
ES AUTOMOBILISMOA
AUTOMOBIL-LASTERKETAK
GARRAIOAK
IBILGAILUAK
AUTOMOBILISMOA
ES AUTOMOBILAK
AUTOMOBIL-LASTERKETAK
AUTOMOBIL-LASTERKETAK
HO Auto-lasterketak
ES AUTOMOBILISMOA
KIROLAK
98. LASTERKETA-AUTOMOBILAK
AUTORITARISMOA
AO “Sarrera hau erabil daiteke -haur eta gazteentzako liburuetan- beste
batzuekiko jokaeran autoritarismoa erakusten duten pertsonaiak islatzeko.” (GSR
Fundazioa. Itzulpena).
ES DIKTADURA
Auzapezak
IK ALKATEAK
AUZOAK
HO Auzuneak
ES HIRIAK
HIRIGINTZA
HIRIKO BIZIMODUA
Auzuneak
IK AUZOAK
AZALEZTATZEA
HO Liburu-jostea
ES ARTISAUTZA
LIBURUAK
Azalgorriak
IK LARRUGORRIAK
Azal-gorriak
IK LARRUGORRIAK
AZERAZEOAK
HO Astigarraren familia
ES ASTIGARRAK
99. ZUHAITZAK
AZERIAK
ES HARAGIJALEAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
AZKARTASUNA
ES ALEGIAK
Azken nahiak
IK TESTAMENTUAK
AZKONARRAK
ES HARAGIJALEAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
AZOKAK
HO Merkatuak
AO “… salgaiak erosteko, saltzeko edo aldatzeko, egunero edo egun jakin
batzuetan ezarritako toki publikoa…” (DRAE. Itzulpena)
ES DENDAK
FERIAK
SALTOKI HANDIAK
SUPERMERKATUAK
AZPIGARAPENA
ES HERRIALDE AZPIGARATUAK
POBRETASUNA
AZTEKAK
ES ARTE AZTEKA
AZTEKEN ZIBILIZAZIOA
100. AZTEKEN ZIBILIZAZIOA
HO Zibilizaio azteka
ES ARTE AZTEKA
AZTEKAK
AZTERKETAK
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES IKASKUNTZA
AZTERLANAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
AZTIAK
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
MAGIA
OKULTISMOA
SORGINAK
SORGINKERIAK
SORGINTZA
Aztikeriak
IK SORGINKERIAK
Aztoreekiko ehiza
IK FALKONERIA
Azturak
IK OHITURAK
AZUKREA
ES AZUKRE-INDUSTRIA
ELIKAGAIAK
102. BAKEZALETASUNA
HO Bakea
ES DESARMATZEA
GERRA
KONTZIENTZIA-ERAGOZLEAK
BALALAIKAK
ES INSTRUMENTUAK
BALEAK
ES ITSAS ANIMALIAK
ITSAS UGAZTUNAK
ORNODUNAK
Baleta
IK BALLETA
Baliaezinak
IK EZINTASUN FISIKOA DUTEN PERTSONAK
BALOI GIDATUAK
ES AERONAUTIKA
BALOIAK
HO Globo aerostatikoak
ES AERONAUTIKA
BALOI-BIDAIAK
BALSA
ES DANTZAK
Baltzuak
IK SOZIETATEAK
103. BALLETA
HO Baleta
ES DANTZAK
Banakuntza-gerra
IK SEZESIO-GERRA
BANANAK
HO Platanoak
ES FRUITUAK
LANDAREAK
PLATANAZEOAK
Banketxeak
IK BANKUAK
BANKUAK
HO Banketxeak
ES DIRUA
EKONOMIA
BANPIROAK
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
Barakuilu
IK BARRASKILOAK
BARATZEZAINTZA
ES BARAZKIAK
BOTANIKA
NEKAZARITZA
BARAZKIAK
104. HO Ortuariak
AO Erabili sarrera hau soilik barazkiei buruzko liburu orokorretarako.
Barazki-mota jakin bati buruzko liburuak barazki-mota horren izenaren barruan jasoko
dira.
Adibideak:
ORBURUAK
ZERBAK
ZIAZERBAK
etab.
ES BARATZEZAINTZA
BOTANIKA
BARBAROAK
AO “Herri germaniarrak, erromatar inperioari eraso egiten ziotelarik V.
mendean hura erorarazi egin zutenak.” (Moliner. Itzulpena). 2. “Barbaro”. V. mendean
erromatar inperioa erorarazi zuten eta ia Europa osoan hedatu ziren herrietako kidea.”
(DRAE. Itzulpena).
Barkuak
IK ITSASONTZIAK
BAROI-BARONESAK
ES NOBLEZIA-TITULUAK
BARRASKILOAK
HO Barakuiluak
ES ORNOGABEAK
SOINBERAK
BARROKOA
AO Ikus, gainera, arte-adierazpenak.
Adibideak:
ARTE BARROKOA
LITERATURA BARROKOA
105. MUSIKA BARROKOA
Basabereak
IK ANIMALIA BASATIAK
Basabizitza
IK BIZITZA BASATIA
Basakak
IK ALMEZAK
Basalapurrak
IK BIDELAPURRAK
BASALTOA
ES HARRIAK
BASAMORTUAK
AO Erabili sarrera hau soilik basamortuei buruzko liburu orokorretarako.
Basamortu jakin bati buruzko liburuak basamortu horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ATAKAMAKO BASAMORTUA
GOBIKO BASAMORTUA
SAHARAKO BASAMORTUA
etab.
Basapiztiak
IK ANIMALIA BASATIAK
BASERRIAK
HO Basetxeak
Etxaldeak
Landetxeak
106. AO “Landan eraikitako etxea, nekazaritzako lurrak eta, gehienetan, abereak
dituena …” (Moliner. Itzulpena).
ES BASERRIKO ANIMALIAK
BASERRITARRAK
NEKAZARIAK
NEKAZARITZA
BASERRIKO ANIMALIAK
ES BASERRIAK
BASERRITARRAK
ES BASERRIAK
LANBIDEAK
LANDA
LANDA-BIZIMODUA
LANDA-LANBIDEAK
NEKAZARIAK
NEKAZARITZA
Basetxeak
IK BASERRIAK
BASOAK
ES BASOKO ANIMALIAK
LANDAREAK
OIHANAK
ZUHAITZAK
ZURA
ZUR-INDUSTRIA
BASOKO ANIMALIAK
ES BASOAK
BASOZAINAK
107. ES LANBIDEAK
BASURDEAK
ES ORNODUNAK
UGAZTUNAK
BATAIOAK
ES JAIAK
SAKRAMENTUAK
Batelak
IK TXALUPAK
BATERIA ELEKTRIKOAK
ES ELEKTRIZITATEA
BATERIAK
ES INSTRUMENTUAK
Bedatsea
IK UDABERRIA
BEDUINOAK
ES HERRI NOMADAK
Behartasuna
IK POBRETASUNA
Behartsuak
IK ARLOTEAK
BEHIAK
HO Zekorrak
ES BELARJALEAK
108. HAUSNARKARIAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
Behiaren familia
IK BOBIDOAK
BEHIZAINAK
HO Cowboyak
Unaiak
ES LARRUGORRIAK
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
MENDEBALDE URRUNA
Behorrak
IK ZALDIAK
BEIRA
HO Kristala
ES BEIRAGILEAK
Beira-aleak
IK ALEZKO APAINGARRIAK
BEIRAGILEAK
ES BEIRA
LANBIDEAK
BEISBOLA
ES BEISBOLARIAK
KIROLAK
BEISBOLARIAK
HO Beisbol-jokalariak
109. ES BEISBOLA
KIROLARIAK
Beisbol-jokalariak
IK BEISBOLARIAK
BEKAIZKERIA
HO Inbidia
Ondamua
Belagileak
IK SORGINAK
BELA-NABIGAZIOA
BELAONTZIAK
ES ITSASONTZIAK
Belardiak
IK ZELAIAK
BELARJALEAK
HO Herbiboroak
AO Erabili sarrera hau soilik belarjaleei buruzko liburu orokorretarako.
Belarjale jakin bati buruzko liburuak belarjale horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
BEHIAK
OREINAK
ZALDIAK
etab.
ES ANIMALIAK
UGAZTUNAK
BELATZAK
110. HO Zapelatzak
ES HEGAZTI HARRAPARIAK
OBIPAROAK
ORNODUNAK
BELDARRAK
ES INTSEKTUAK
TXIMELETAK
BELDURRA
HO Izua
ES ANTSIETATEA
MAMUAK
MUNSTROAK
BELTXARGAK
HO Zisneak
ES HEGAZTIAK
OBIPAROAK
ORNODUNAK
PALMIPEDOAK
BELTZAK
ES ARRAZISMOA
ARRAZA BELTZA
GIZA ARRAZAK
Bergizarteratzea
IK BIRGIZARTEARATZEA
Beribilak
IK AUTOMOBILAK
BEROA
111. ES ENERGIA TERMIKOA
FISIKA
HOTZA
SUA
TENPERATURA
Berpizkundea
IK PIZKUNDEA
BERTUTEAK
AO Erabili sarrera hau soilik bertuteei buruzko liburu orokorretarako. Bertute
jakin bati buruzko liburuak bertute horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
FEDEA
ITXAROPENA
KARITATEA
etab.
BERUNEZKO SOLDADUAK
ES JOSTAILUAK
Beste planeta batzuetako bisitariak
IK ESTRALURTARRAK
BESTIARIOAK
HO Alegia-bildumak
AO “Erabili sarrera hau soilik alegiazko animalien deskribapena, gehienetan
irudiz lagundurik, jasotzen duten liburuetarako.” (GSR Fundazioa. Itzulpena).
ES ALEGIAK
ALEGIAZKO ANIMALIAK
Beterraba
IK ERREMOLATXA
112. BETIKO GAZTETASUNA
ES GAZTAROA
BETULAZEOAK
HO Urkiaren familia
AO Erabili sarrera hau soilik betulazeoei buruzko liburu orokorretarako.
Betulazeo-mota jakin bati buruzko liburuak betulazeo-mota horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
HALTZAK
HURRAK
URKIAK
etab.
ES ZUHAITZAK
BIBLIA
ES BIBLIAKO PERTSONAIAK
BIBLIA – ITUN BERRIA
HO Ebanjelioak
ES APOSTOLUAK
PARABOLAK
BIBLIA – ITUN ZAHARRA
BIBLIAKO PERTSONAIAK
HO Pertsonaia biblikoak
AO Erabili sarrera hau soilik Bibliako pertsonaiei buruzko liburu
orokorretarako. Bibliako pertsonaia jakin bati buruzko liburuak Bibliako pertsonaia
horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
JESUS
MOISES
NOE
113. etab.
ES BIBLIA
BIBLIOGRAFIAK
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES ARGIBIDE-LIBURUAK
Bibliotekak
IK LIBURUTEGIAK
Bibliotekariak
IK LIBURUZAINAK
Bidaia espazialak
IK ESPAZIOKO BIDAIAK
BIDAIAK
ES ABENTURAK
AURKIKUNTZA GEOGRAFIKOAK
AURKITZAILEAK
BIDAIARIAK
BIDAI-JOLASAK
ESPEDIZIOAK
ESPLORATZAILEAK
ESPLORAZIOAK
GARRAIOAK
TURISMOA
TXANGOAK
BIDAIARIAK
ES BIDAIAK
BIDAI-JOLASAK
114. ES BIDAIAK
BIDEAK
ES ERREPIDEAK
INGENIARITZA
BIDE-HEZKUNTZA
ES BIDEZAINAK
ZIRKULAZIOA
BIDELAPURRAK
HO Basalapurrak
ES DELITUGILEAK
KONTRABANDISTAK
LAPURRAK
BIDEOAK
ES IKUS-ENTZUNEZKOAK
TELEBISTA
BIDEZAINAK
ES BIDE-HEZKUNTZA
ZIRKULAZIOA
BIGARREN MUNDU-GERRA
HO Munduko bigarren gerra
ES BONBA ATOMIKOA
NAZISMOA
BIHOTZA
ES GIZA ANATOMIA
ZIRKULAZIO-APARATUA
115. BIHURRIKERIAK
HO Haur bihurriak
BIKIAK
HO Bizkiak
ES FAMILIA
BIKINGOAK
BIKINGOEN ELEZAHARRAK
BIKINGOEN MITOLOGIA
BIKOTE-HARREMANAK
ES SENAR-EMAZTEEN ARTEKO HARREMANAK
Bilakaera
IK EBOLUZIOA
Bilakaeraren teoria
IK EBOLUZIONISMOA
Bildotsak
IK ARDIAK
BILDUMAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
BILDUMAZALETASUNA
ES FILATELIA
NUMISMATIKA
ZALETASUNAK
BILOBAK
116. HO Ilobak
Ilobasoak
ES AITONA-AMONAK
AITONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
AMONA-BILOBEN ARTEKO HARREMANA
FAMILIA
LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
BILTEGIAK
BILLARRA
ES JOKOAK ETA JOLASAK
BIOGRAFIA
ES LITERATURA-GENEROAK
BIOGRAFIAK
AO Erabili sarrera hau soilik lanbide ezberdineko pertsona bi edo gehiagoren
biografietarako. Lanbide bereko pertsona bi edo gehiagoren biografiak lanbide horren
izenaren barruan jasoko dira, ondoren, BIOGRAFIAK azpisarrera jarrita.
Adibideak:
ABOKATUAK – BIOGRAFIAK
ARTISTAK – BIOGRAFIAK
ASTRONOMOAK – BIOGRAFIAK
etab.
Pertsona jakin baten biografiak pertsona horren izenaren barruan jasoko
dira.
Adibideak:
CERVANTES SAAVEDRA, MIGUEL DE – BIOGRAFIAK
KOLON, KRISTOBAL – BIOGRAFIAK
LEONARDO DA VINCI – BIOGRAFIAK
etab.
ES PERTSONAIA HISTORIKOAK
117. BIOLETAK
ES LOREAK
BIOLINAK
ES INSTRUMENTUAK
BIOLOGIA
ES ANIMALIAK
ANTROPOLOGIA
BIOLOGOAK
EBOLUZIOA
EBOLUZIONISMOA
EKOLOGIA
FISIOLOGIA
GENETIKA
LANDAREAK
NATUR ZIENTZIAK
PALEONTOLOGIA
UGALKETA
ZIENTZIA HUTSAK
ZOOLOGIA
BIOLOGOAK
ES BIOLOGIA
LANBIDEAK
ZIENTZIALARIAK
BIRGIZARTERATZEA
HO Bergizarteratzea
ES MOLDAGABEAK
BIRIGARROAK
ES OBIPAROAK
ORNODUNAK
119. BIZIA BESTE PLANETA BATZUETAN
ES ETORKIZUNEKO PLANETAK
ZIENTZIA FIKZIOA
Bizibideak
IK LANBIDEAK
BIZIKIDETZA
HO Gizarte-bizikidetza
BIZIKLETAK
ES GARRAIOAK
IBILGAILUAK
TXIRRINDULARIAK
TXIRRINDULARITZA
Bizikletariak
IK TXIRRINDULARIAK
Bizimoduak
IK OHITURAK
Biziraupena
IK BIZIRIK IRAUTEA
BIZIRIK IRAUTEA
HO Biziraupena
ES HONDORATZEAK
ITSASOAN GALDUAK
ROBINSONAK
BIZIRIK IRAUTEKO BORROKA
ES BIZITZA
120. BIZITZA
HO Bizia
ES BIZIRIK IRAUTEKO BORROKA
HERIOTZA
BIZITZA BASATIA
HO Basabizitza
BIZITZA ERREALA
ES EGUNEROKO BIZITZA
BIZKAIKO GOLKOA
HO Kantauri itsasoa
Bizkarroiak
IK PARASITOAK
Bizkiak
IK BIKIAK
BLUESA
ES MUSIKA
BOBIDOAK
HO Behiaren familia
AO Erabili sarrera hau soilik bobidoei buruzko liburu orokorretarako. Bobido
jakin bati buruzko liburuak bobido horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ANTILOPEAK
BUFALOAK
ZEZENAK
etab.
ES HAUSNARKARIAK
ORNODUNAK
121. UGAZTUNAK
BOKABULARIOAK
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES HIZKUNTZA
BOLEROAK
ES MUSIKA
BONBA ATOMIKOA
ES ARMA ATOMIKOAK
ATOMOAK
BIGARREN MUNDU-GERRA
ENERGIA ATOMIKOA
GERRA ATOMIKOA
BONSAIAK
ES LANDAREAK
LOREZAINTZA
ZUHAITZAK
Borondate gaiztoa
IK ASMO TXARRA
Borondate ona
IK ASMO ONA
Bortxakeria
IK INDARKERIA
BOTANIKA
ES BARATZEZAINTZA
BARAZKIAK
123. BRAILLEZ IDATZITAKO LIBURUAK
AO Sarrera hau erabiliko da liburua braillez idatzita dagoenean.
ES BRAILLE SISTEMA
ITSUAK
BRIKOLAJEA
ES ESKULANAK
Bromoak
IK TXANTXAK
BRONTOSAUROAK
ES DINOSAUROAK
FOSILAK
HISTORIAURREKO ANIMALIAK
BRONTZE AROA
ES HISTORIAURREA
METAL AROA
BUDISMOA
ES ARTE BUDISTA
BUDISTAK
ERLIJIOAK
YOGA
BUDISTAK
ES BUDISMOA
BUFALOAK
ES ANIMALIA BASATIAK
BELARJALEAK
BOBIDOAK
124. ORNODUNAK
UGAZTUNAK
BUFOIAK
ES PAILAZOAK
Buhameak
IK IJITOAK
Bukaneroak
IK PIRATAK
BURDIN AROA
ES HISTORIAURREA
METAL AROA
BURDINA
ES INDUSTRIA SIDERURGIKOA
Burdingintza
IK INDUSTRIA SIDERURGIKOA
Burdin-jantziak
IK ARMADURAK
Burdin-soinekoak
IK ARMADURAK
Burgoikeria
IK HANDIUSTEA
BURMUINA
HO Garuna
Zerebroa
125. ES GIZA ANATOMIA
BUROKRAZIA
ES HERRI-ADMINISTRAZIOA
FUNTZIONARIOAK
Burua
IK ADIMENA
Burua
IK ADIMENA
Buru-hilketa
IK BURU-HILTZEA
BURU-HILTZEA
HO Buru-hilketa
Norberaren buruaz beste egitea
Suizidioa
ES HERIOTZA
Burujabetza
IK EMANTZIPAZIOA
BURUZAGI GORENEN GERRA
Burzuntzak
IK MAKALAK
Buztingileak
IK ZERAMIKARIAK
Buztingintza
127. ES ARTEA
LITERATURA
DANBORRAK
ES INSTRUMENTUAK
DANTZA
ES ARTE EDERRAK
DANTZAK
Dantza herrikoiak
IK HERRI-DANTZAK
DANTZAK
AO Erabili sarrera hau soilik dantzei buruzko liburu orokorretarako. Dantza
jakin bati buruzko liburuak dantza horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
BALSA
BALLETA
POLKA
etab.
Sarrera honi eremu geografikoa zehazteko izenlaguna gehi dakioke.
Adibideak:
EL SALVADORKO DANTZAK
PERUKO DANTZAK
URUGUAIKO DANTZAK
etab.
ES ARTEAK
DANTZA
GORPUTZ-ADIERAZPENA
DASTAMENA
ES ZENTZUMENAK
128. DATU-BANKUAK
ES DATU-BASEAK
INFORMATIKA
DATU-BASEAK
AO “Bitarteko elektronikoetan gordetako informazio-multzoa, erraz
eskuratzeko eta azkar erabili eta kontsultatzeko moduan antolatua.” (Diccionario
metodológico. Itzulpena).
ES DATU-BANKUAK
INFORMATIKA
DEABRUAK
HO Demonioa
Txerrenak
ES LITERATURAKO PERTSONAIAK ORO HAR
DEKORAZIOA
ES DEKORAZIO-ARTEAK
DEKORAZIO-ARTEAK
ES ARTEA
ARTISAUTZA
DEKORAZIOA
ESMALTEAK
HERRI-ARTEAK
DELITUAK
AO Erabili sarrera hau soilik delituei buruzko liburu orokorretarako. Delitu
jakin bati edo delitu-mota jakin bati buruzko liburuak delitu horren edo delitu-mota
horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
KRIMENAK
LAPURRETAK
129. SEXU-ABUSUAK
etab.
ES DELITUGILEAK
DELITUGINTZA
GAZTEEN DELITUGINTZA
HAURREN DELITUGINTZA
ZUZENBIDEA
DELITUGILEAK
HO Kriminalak
Gaizkileak
ES BIDELAPURRAK
DELITUAK
GAZTEEN DELITUGINTZA
GIZARTE-BAZTERKETA
HAURREN DELITUGINTZA
KONTRABANDISTAK
KRIMENAK
LAPURRAK
LAPURRETAK
DELITUGINTZA
ES DELITUAK
GIZARTE-ARAZOAK
DEMOKRAZIA
HO Erregimen demokratikoa
AO “… subiranotasuna herritarrengan datzan sistema politikoa.
Subiranotasun hori erabiliz herritarrek aukeratzen dute gobernatzeko modua eta,
ondorioz, gobernatzaileak…” (Ossorio. Itzulpena).
ES ASKATASUNA
ERREGIMEN POLITIKOAK
Demonioa
130. IK DEABRUAK
DENBORA
AO Erabili sarrera hau soilik denbora kronologikoari buruzko liburuetarako.
ES ERLOJUAK
FISIKA
KRONOMETRIA
DENBORA-BIDAIAK
HO Denboraren makina
ES ZIENTZIA FIKZIOA
DENBORA-PASAK
ES JOKOAK ETA JOLASAK
ZALETASUNAK
Denboraren makina
IK DENBORA-BIDAIAK
DENDAK
HO Saltegiak
Saltokiak
ES AZOKAK
EROSKETA
MERKATARITZA
MERKATARITZA-GUNEAK
SALMENTA
DENTISTAK
HO Aho-artatzaileak
Estomatologoak
Odontologoak
ES LANBIDEAK
131. DEPRESIOA
DESARMATZEA
HO Armagabetzea
ES BAKEZALETASUNA
DESBERDINTASUN SOZIALA
HO Gizarte-desberdintasuna
ES GIZA ESKUBIDEAK
GIZARTE-BAZTERKETA
Desirak
IK NAHIAK
DETEKTIBEAK
ES POLIZIA-ELEBERRIAK
POLIZIAK
DIBERTSIOAK
ES JAIAK
JOLAS-PARKEAK
DIBORTZIOA
ES EZKONTZA
FAMILIA
FAMILIA-ARAZOAK
FAMILIA-HARREMANAK
GIZARTE-ARAZOAK
SENAR-EMAZTEEN ARTEKO HARREMANAK
DIETAK
ES ELIKADURA
ELIKAGAIAK
SUKALDARITZAKO ERREZETAK
132. DIKTADOREAK
ES DIKTADURA
DIKTADURA
HO Erregimen diktatoriala
AO “Guztien onura argudiatuz, herrialde bateko eratze-legeak aintzak hartu
gabe gobernatzeko modua.” (DEI. Itzulpena).
ES AUTORITARISMOA
DIKTADOREAK
ERREGIMEN AUTORITARIOA
ERREGIMEN POLITIKOAK
ERREGIMEN TIRANIKOA
DINOSAUROAK
AO Erabili sarrera hau soilik dinosauroei buruzko liburu orokorretarako.
Dinosauro-mota jakin bati buruzko liburuak dinosauro-mota horren izenaren barruan
jasoko dira.
Adibideak:
BRONTOSAUROAK
DIPLODOKOAK
IGUANODONAK
etab.
ES FOSILAK
HISTORIAURREKO ANIMALIAK
DIPLODOKOAK
ES DINOSAUROAK
FOSILAK
HISTORIAURREKO ANIMALIAK
DIRUA
HO Moneta
ES BANKUAK
133. EKONOMIA
DISEINUA
ES ARTEAK
MARRAZKETA
DISKO MAGNETIKOAK
ES INFORMATIKA
DOKTRINA FILOSOFIKOAK
HO Sistema filosofikoak
AO Erabili sarrera hau soilik doktrina filosofikoei buruzko liburu
orokorretarako. Doktrina filosofiko jakin bati buruzko liburuak doktrina filosofiko
horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
EXISTENTZIALISMOA
KARTESIANISMOA
PLATONISMOA
etab.
ES FILOSOFIA
DOMINGOTARRAK
HO Dominikoak
ES ERLIJIOSOAK
Dominikoak
IK DOMINGOTARRAK
DOMINOA
JOKOAK ETA JOLASAK
Donejakue Bidea
IK SANTIAGO BIDEA
134. DORTOKAK
ES NARRASTIAK
OBIPAROAK
ORNODUNAK
Dragoiak
IK HERENSUGEAK
DRAMA
ES LITERATURA-GENEROAK
DRAMAK
AO Sarrera hau, gainera, azpisarrera gisa ere erabil daiteke. Ikus hitzaurrean
funtzio bikoitza duten sarrerei buruzko paragrafoa.
ES ANTZERKIA
LITERATURA
LITERATURA-GENEROAK
DROGAK
ES ALKOHOLISMOA
DROGAZALEAK
GIZARTE-ARAZOAK
DROGAZALEAK
ES DROGAK
DRUIDAK
DUELUAK
ES KAPA ETA EZPATAKO ELEBERRIAK
DUKE-DUKESAK
ES NOBLEZIA-TITULUAK
135. Ee
Ebanjelioak
IK BIBLIA – ITUN BERRIA
Ebasleak
IK LAPURRAK
EBOLUZIOA
HO Bilakaera
ES BIOLOGIA
EBOLUZIONISMOA
GENETIKA
SORRERA
EBOLUZIONISMOA
HO Bilakaeraren teoria
AO “Doktrina biologikoa, zeinaren ustez espezie organikoak beste espezie
sinpleago batzuen eboluzioaren ondorioz sortu baitira…” (Moliner. Itzulpena).
ES BIOLOGIA
EBOLUZIOA
MENDELEN LEGEAK
EDARIAK
AO Erabili sarrera hau soilik edariei buruzko liburu orokorretarako. Edari-
mota jakin bati buruzko liburuak edari-mota horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
KAFEA
TXOKOLATEA
URA
etab.
136. Edenak
IK POZOIAK
Edertasuna
IK ESTETIKA
EGEOAK
ES ANTZINAROA
ANTZINAROKO HERRIAK
EGIPTOAR ARKITEKTURA
ES EGIPTOAR ARTEA
PIRAMIDEAK
EGIPTOAR ARTEA
EGIPTOARRAK
EGIPTOAR ARKITEKTURA
EGIPTOAR ESKULTURA
EGIPTOAR PINTURA
EGIPTOAR ESKULTURA
ES EGIPTOAR ARTEA
EGIPTOAR PINTURA
ES EGIPTOAR ARTEA
EGIPTOARRAK
ES EGIPTOAR ARTEA
Egoismoa
IK NORBEREKOIKERIA
Egokitugabeak
137. IK MOLDAGABEAK
EGOKITZAPENAK
AO Azpisarrera da. Ikus hitzaurrean azpisarrerei buruzko paragrafoa.
Egonguneak
IK KOKAGUNEAK
Egoskariak
IK LEKARIAK
Egoskinak
IK INFUSIOAK
EGUBERRIAK
HO Gabonak
ES AITA NOEL
ERLIJIO-JAIAK
ERREGE MAGOAK
GABON-KANTAK
OLENTZERO
EGUNEROKO BIZITZA
AO “Erabili sarrera hau liburuaren gaia egunero egiten diren ekintzekin lotuta
dagoenean, hala nola, lo egitearekin edo janztearekin.” (GSR Fundazioa. Itzulpena).
ES ASTEKO EGUNAK
BIZITZA ERREALA
EGUNEROKOAK
HO Egunkariak
AO Protagonistak bere egunean eguneko bizitza edota gertaerak kontatzen
dituen izkribua.
Egunkariak
138. IK PRENTSA
Egunkariak
IK EGUNEROKOAK
EGURALDIA
ES KLIMA
Eguratsa
IK ATMOSFERA
EGURGILEAK
HO Aizkolariak
ES LANBIDEAK
Egurra
IK ZURA
EGUZKIA
ES ASTROAK
ASTRONOMIA
EGUZKI-ENERGIA
EGUZKI-SISTEMA
PLANETAK
UNIBERTSOA
EGUZKI-ENERGIA
ES EGUZKIA
EGUZKI-SISTEMA
AO “Eguzkiak eta berorren planeta, satelite, asteroide eta kometek eratzen
duten multzoa.” (DEI. Itzulpena)
ES ASTEROIDEAK
ASTRONOMIA
140. HO Ehungintza
ES EHUNAK
EHUNZANGOAK
ES ARTROPODOAK
ORNOGABEAK
Eiherak
IK ERROTAK
Eiherazainak
IK ERROTARIAK
EKAITZAK
HO Tximistak
ES EURIA
FENOMENO METEOROLOGIKOAK
HAIZEA
URAKANAK
EKIALDEKO IPUINAK
EKIDOAK
AO Erabili sarrera hau soilik ekidoei buruzko liburu orokorretarako. Ekido
jakin bati edo ekido-mota jakin bati buruzko liburuak ekido horren edo ekido-mota
horren izenaren barruan jasoko dira.
Adibideak:
ASTOAK
ZALDIAK
ZEBRAK
etab.
ES ANIMALIAK
ORNODUNAK
UGAZTUNAK
141. EKINODERMATUAK
ES ARTROPODOAK
ORNOGABEAK
Ekitazioa
IK ZALDIKETA
EKLIPSEAK
ES ASTRONOMIA
EKOLOGIA
AO “Izaki bizidunen eta bizi diren ingurunearen arteko harremanak aztertzen
dituen zientzia.” (DRAE. Itzulpena)
ES ANIMALIAK
ANIMALIAK BABESTEA
ANIMALIENGANAKO MAITASUNA
BIOLOGIA
BOTANIKA
EKOSISTEMAK
GAI TOXIKOAK
HONDAMENDI EKOLOGIKOAK
INGURUMENA
KLIMATOLOGIA
KUTSADURA
LANDAREAK
MATERIALEN BIRZIKLAPENA
NATURA
NATURAREKIKO MAITASUNA
PARKEAK
ZOOLOGIA
EKONOMIA
ES BANKUAK
142. DIRUA
EKONOMIA-KRISIAK
GARRAIOAK
GEOGRAFIA EKONOMIKOA
HERRIALDE AZPIGARATUAK
HERRIALDE GARATUAK
HISTORIA
INDUSTRIA
KONTSUMOA
MARKETINA
MERKATARITZA
EKONOMIA-KRISIAK
HO Krisi ekonomikoak
ES EKONOMIA
GEOGRAFIA EKONOMIKOA
EKOSISTEMAK
ES EKOLOGIA
INGURUMENA
Elaiak
IK ENARAK
ELBA IBAIA
Elbarriak
IK EZINTASUN FISIKOA DUTEN PERTSONAK
ELEBERRI ERROMANTIKOAK
ES ERROMANTIZISMOA
Eleberri kostunbristak
IK OHITURA-ELEBERRIAK