2. - 2 -
Жастардың ӛзекті мәселелері бойынша статистикалық бюллетені /қазақ тілінде/ 128 бет.
Тапсырыс беруші: «Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Жастар ісі комитеті» ММ.
Орындаушы: «Қазақстанның жас кәсіпкерлері қауымдастығы» ЗТБ
Бюллетеньді «Қазақстанның жас кәсіпкерлері қауымдастығы» ЗТБ интернеттегі сайтынан www.jkk.kz алуға болады.
Мекен-жайы: 010000, Қазақстан Республикасы, Астана қ., Алматы ауданы, Ж.Нәжімеденов кӛшесі 10, 1 кеңсе.
Тел.: 8 (7172) 68-00-81
Электронды пошта: kazjkk@gmail.com
Интернет сайты: www.jkk.kz

3. - 3 -
МАЗМҰНЫ
1. Жастар саясаты бойынша ақпараттық шолуларға контент- талдау ………….........……………………...............................……….4
2. Проблемалық сҧрақтар …………………………….................…....……15
3. Тақырыптық бағыттар бойынша дайджест ………...…......….…...…..36
4. «Жастар және ғылым» ……….…………..…………....…........…...…….36
5. «Жастар және спорт» ……….………………………....…..…........…..…39
6. «Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы» ………..…....….....…..…...….48
7. «Жастар және еңбек» ………………………………..........….........….....51
8. «Жастар және әскер» ………...………….………...…..........…..…....….61
9. «Жастар және білім» ……............…………………....…….........……....66
10. «Жастар және мәдениет» ………………...…….......………........….…..79
11. «Жастар және бизнес»…………….......………........……..….......….….88
12. «Жастар арасындағы отбасылық қҧндылықтар» ....….…...............…92
13. «Жастар және қылмыс»…………….......……….………................…….99
14. «Жастар және әлеуметтік қорғау» ………….……......…..........……...105
15. «Жастар шешім қабылдауда» …......……………….......…......…...….110
16. Шетелдік БАҚ бойынша дайджест ....................................................125

4. - 4 -
Жастар саясаты бойынша ақпараттық шолуларға контент-талдау
(01-30.09.2014)
Есептік мерзімде бҧқаралық ақпарат қҧралдарына іріктеу, мониторинг және ақпараттарды бӛлек тақырыптар бойынша жинақтау арқылы жаппай контент-талдау жҥргізілді. Ақпараттық дереккӛздер ретінде мынадай материалдар қамтылды: 200 – республикалық және аймақтық орыс тілді басылымдар, 60 – қазақ тілді дереккӛздер, 12 – Қазақстан аумағында таратылу аумағы кең ауқымды қамтитын телеарналар, 150 – интернет-басылымдар мен 30 шетелдік интернет- басылымдар.
Талдаудың нысаны ретінде алдыңғы қатарлы республикалық басылымдардағы материалдар, ақпараттық-талдау және интерактивті бағдарламалар, жаңалықтар топтамасы мен арнайы шығарылымдар қамтылды.
Талдаудың бағыты: мазмҧны, сапалық және сандық кӛрсеткіштер, маңызды талдаулар бірліктері хронологиялық реттілігімен жасалды. Ақпаратта таңдаудағы критерий: жастар саясатына тікелей немесе жанамалай қатысы бар материалдар қарастырылды.
Материалдардың БАҚ түрлері бойынша саны
168
16
37
Жағымды
Бейтарап
Жағымсыз
93
62
51
15
Ақпарат агенттіктер
Газет
Телеарна
Интернет басылымдар
Есептік мерзім ішінде 221 материалға контент-талдау жҥргізілді. Оның ішінде 168 (76,1%) материал жағымды, 16 (7,2%) материал бейтарап, 37 (16,7%) материал жағымсыз мазмҧнда (проблемалық сҧрақтар).
Аталмыш талдаудағы материалдарды БАҚ тҥріне қарай қарастыратын болсақ: басым кӛпшілігі ақпараттық агенттіктерден 93 (42,1%) материал, телеарналардағы 51 (23,1%) материал, баспа қҧралдарындағы 62 (28,1%) материалдар және интернет басылымдардан 15 (6,7%) материал қҧрап отыр.

5. - 5 -
Баспа және электронды ақпарат құралдарында жарық көрген материалдар бойынша контент көшбасшылары
Белсенді БАҚ рейтингісі
№
Түйінді сөздер
БАҚ түрі
Бар- лығы
Газет
ТВ
Интернет- басылым
Ақпараттық агенттік
1
Мемлекеттік жастар саясаты
41
34
9
63
147
2
ҚР Білім және ғылым министрлігі Жастар ісі комитеті
15
13
3
28
59
3
ҚР Президентінің жанындағы Жастар саясаты жӛніндегі кеңес
6
4
3
2
15
Барлығы
62
51
15
93
221
Көп аталғандар рейтингісі
0
10
20
30
40
Kyzylorda-news.kz
Сыр бойы
Астана Ақшамы
Хабар
Казахстанская правда
Inform.kz
Егемен Қазақстан
Baq.kz
Bnews.kz
24kz
6
6
6
12
20
21
22
29
30
31
0
50
100
Ақпарат агенттіктер
Газет
Телеарна
Интернет басылымдар
63
41
34
9
28
15
13
3
2
6
4
3
ҚР Президентінің жанындағы Жастар саясаты жөніндегі кеңес
ҚР Білім және ғылым министрлігі Жастар ісі комитеті
Мемлекеттік жастар саясаты
Материалдар бойынша ең кӛп аталғандар ақпараттық агенттіктерде (93), газет беттірінде (62), телеарналарда (51) және интернет басылымдарда (15).

6. - 6 -
Материалдар шығарылымының динамикасы
Өңірлер бойынша шыққан материалдар
0
2
4
6
8
10
12
14
01.09.2014
02.09.2014
03.09.2014
04.09.2014
05.09.2014
06.09.2014
07.09.2014
08.09.2014
09.09.2014
10.09.2014
11.09.2014
12.09.2014
13.09.2014
14.09.2014
15.09.2014
16.09.2014
17.09.2014
18.09.2014
19.09.2014
20.09.2014
21.09.2014
22.09.2014
23.09.2014
24.09.2014
25.09.2014
26.09.2014
27.09.2014
28.09.2014
29.09.2014
30.09.2014
5
14
13
10
12
10
3
13
4
7
8
9
4
3
11
9
9
9
8
12
0
11
11
8
6
4
0
0
4
4
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Ақтӛбе обл.
Ақмола обл.
Батыс-Қазақстан обл.
Маңғыстау обл.
Солтҥстік-Қазақстан обл.
Павлодар обл.
Жамбыл обл.
Атырау обл.
Қостанай обл.
Алматы обл.
Шығыс-Қазақстан обл.
Қарағанды обл.
Қызылорда обл.
Алматы қ.
Оңтҥстік-Қазақстан обл.
Астана қ.
2
3
3
4
4
5
5
6
7
8
13
15
17
18
19
92

7. - 7 -
2014 жылдың 1-30 қыркүйек аралығында жалпы жарияланған мақалалардың тілдік параметрлері бойынша
арасалмағы
№
Тақырыбы
БАҚ тілі
Барлығы
Қазақ тілі
Орыс тілі
1.
«Жастар және ғылым»
5
1
6
2.
«Жастар және спорт»
23
8
31
3.
«Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы»
6
1
7
4.
«Жастар және еңбек»
20
6
26
5.
«Жастар және әскер»
9
2
11
6.
«Жастар және білім»
14
12
26
7.
«Жастар және мәдениет»
18
6
24
8.
«Жастар және бизнес»
7
5
12
9.
«Отбасылық қҧндылықтар»
11
3
14
10.
«Жастар және қылмыс»
14
9
23
11.
«Жастар және әлеуметтік қорғау»
11
2
13
12.
«Жастар шешім қабылдауда»
19
9
28
Барлығы
157
64
221
157
64
Қазақ тілі
Орыс тілі

8. - 8 -
Тақырыптар бойынша
№
Тақырыбы
Жағымды
Жағымсыз
Бейтарап
Бар- лығы
бірлік
(%)
бірлік
(%)
бірлік
(%)
1
«Жастар және ғылым»
6
2,7
6
2
«Жастар және спорт»
30
13,6
1
0,5
31
3
«Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы»
4
1,8
2
0,9
1
0,5
7
4
«Жастар және еңбек»
21
9,5
5
2,2
26
5
«Жастар және әскер»
8
3,6
3
1,3
11
6
«Жастар және білім»
16
7,2
8
3,6
2
0,9
26
7
«Жастар және мәдениет»
24
10,9
24
8
«Жастар және бизнес»
12
5,4
12
9
«Отбасылық қҧндылықтар»
13
5,9
1
0,5
14
10
«Жастар және қылмыс»
1
0,5
21
9,5
1
0,5
23
11
«Жастар және әлеуметтік қорғау»
8
3,6
2
0,9
3
1,3
13
12
«Жастар шешім қабылдауда»
25
11,4
3
1,3
28
Барлығы
168
76,2
37
16,7
16
7,2
221
Тақырыптық бағыттар бойынша
0
10
20
30
40
50
60
70
"Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы"
"Отбасы қҧндылықтары"
"Жастар және ғылым"
"Жастар және армия"
"Жастар және әлеуметтік қорғау"
"Жастар және бизнес"
"Жастар және мәдениет"
"Жастар және еңбек"
"Жастар және спорт"
"Жастар және қылмыс"
"Жастар және білім"
"Жастар шешім қабылдауда"
4
6
7
10
10
11
12
19
28
33
37
62

9. - 9 -
Тақырыптық бағыттар бойынша талдау
«Жастар және ғылым»
Есептік мерзім ішінде «Жастар және ғылым» тақырыбында 6 материал жарық кӛрді. Бҧл барлық жарық кӛрген материалдардың 2,7%-ын қҧрайды. Аталған материалдардың барлығы оң сипатта. Аталмыш материалдар «Егемен Қазақстан» республикалық газеті мен «Baq.kz», «Inform.kz» интернет порталдарында және «24kz», «Хабар» телеарналарында орналастырылған. Ғылым саласында шыққан материалдардың негізгі бағыты Қазақстан жастарының тҥрлі республикалық, халықаралық дәрежедегі ӛтіп жатқан тҥрлі саладағы олимпиадаларға белсене атсалысып және жҥлделі оралып жатқандығы жайында, сонымен қатар Назарбаев Университетінде «Самҧрық-Қазына» ғылыми-зерттеу орталығының ашылатындығы және жастардың ғылым саласындағы жетістіктері жайында қозғалған.
«Жастар және спорт»
«Жастар және спорт» тақырыбында 31 материал жарық кӛрген. Бҧл тематика шыққан материалдардың 14,1%-ын қҧрайды. Аталмыш материалдардың 30-ы оң сипатта және 1 мақала жағымсыз сипатта. Мақалалар «Bnews.kz» (1), «Newtimes.kz» (1), «Inform.kz» (4) және «Baq.kz» (4) ақпарттық порталдарында, «EKaraganda.kz» (1), «Kyzylorda- news.kz» (1) интернет басылымдарында, республикалық «24kz» (5), «Хабар» (1), «КТК» (1) телеарналарында, сонымен қатар республикалық «Казахстанская правда» (4), «Астана Ақшамы» (1), «Егемен Қазақстан» (6) және жергілікті «Сыр бойы» (1) баспа беттерінде жарияланған. Жарияланған мақалаларда жастардың салауатты ӛмір салтын кеңінен насихаттап жатқандығы және Қазақстан жастарының республикалық және халықаралық тҥрлі спорт жарыстарына қатысып, олжалы болып жатқандығы жайында баяндалған. Жағымсыз сипаттағы мақалада Қазақстан футбол командасы Франция командасынан жеңіліп қалғандығы жайында баяндалған.
30
1
Жағымды
Жағымсыз

10. - 10 -
«Жастардың өсімпаздық денсаулығы»
«Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы» тақырыбында 7 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық шыққан материалдардың 3,2%-ын қҧрайды. Кӛрсетілген материалдардың 4-уі оң, 1 мақала бейтарап, ал 2 мақала жағымсыз сипатта. Аталмыш материалдар «І-news.kz» ақпарат сайты мен «24kz», «Хабар» республикалық телеарналарында және республикалық «Егемен Қазақстан» газетінде жарияланған.
«Жастар және еңбек»
«Жастар және еңбек» тақырыбында 26 материал жарық кӛрген. Бҧл жарияланған барлық материалдардың 11,7%-ын қҧрайды. Жарық кӛрген мақалалардың 21-і оң сипатта, 5 мақала бейтарап сипатта. Аталмыш материалдар «Bnews.kz» (3), «Inform.kz» (3), «Baq.kz» (2) ақпараттық агенттіктерінің сайттарында, сонымен қатар «24kz» (5), «Хабар» (2), «Қазақстан» (2) телеарналарында және республикалық «Казахстанская правда» (3), «Егемен Қазақстан» (5), аймақтық «Сыр бойы» (1) газетінде жарияланған.
Жарық кӛрген мақалалардың басым кӛпшілігі «Жасыл ел» және «Жҧмыспен қамту 2020», «Дипломмен ауылға» бағдарламаларының жергілікті жерлерде орындалу барысы және тағы да басқа жас мамандарды жҧмысқа шақыру жәрмеңкелерінің ӛтіп жатқандығына бағытталған. Ал бейтарап сипаттағы мақалада Қазақстан жастарының жҧмыссыздық жағдайы жайында айтылған.
4
2
1
Жағымды
Жағымсыз
Бейтарап
21
5
Жағымды
Бейтарап

11. - 11 -
«Жастар және әскер»
«Жастар және әскер» тақырыбында 11 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық жарияланған материалдардың 4,9%-ын қҧрайды. Материалдардың 8 оң сипатта және 3 мақала жағымсыз сипатта.
Аталмыш материалдар республикалық «Егемен Қазақстан» (2), «Казахстанская правда» (1) газеттері мен «Baq.kz» (2), «Thenews.kz» (1) ақпараттық сайттарында сонымен қатар республикалық «24kz» (4), «КТК» (1) телеарларында жарияланған.
Бҧл тақырыптағы мақалалар негізінен жас сарбаздардың бос уақытын тиімді ӛткізуіне және олардың тҥрлі қызығушылықтарына арналған. Министрдің Ҧлттық қорғаныс университетіне барғандығы және Петропавл қаласында жас сарбаздар ант қабылдағаны жайында баяндалған. Жағымсыз сипаттағы мақаларда әскер қатарынан сарбаздың қашқандығы жайында баяндалған.
«Жастар және білім»
«Жастар және білім» тақырыбында 26 материал жарық кӛрген. Бҧл жарияланған барлық материалдардың 11,7%-ын қҧрайды. Жарық кӛрген материалдардың 16–ы оң сипатта, 8 материал жағымсыз және 2 материал бейтарап сипатта.
Аталмыш материалдар «Baq.kz» ақпараттық агенттігі тарапынан 3 материал жарияланған, «24kz» телеарнасында 2 материал, ал қалған материалдар «Астана ТВ», «Хабар» телеарналары мен «Казахстанская правда», «Астана Ақшамы», «Егемен Қазақстан», «Сыр бойы»
8
3
Жағымды
Жағымсыз
16
8
2
Жағымды
Жағымсыз
Бейтарап

12. - 12 -
газеттерінде және «Bnews.kz», «Info-tses.kz», «YK-news.kz», «Gazeta.kz», сайттарында жарияланған.
«Жастар және мәдениет»
«Жастар және мәдениет» тақырыбында 24 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық жарық кӛрген материалдардың 10,9%-ын қҧрайды. Жарияланған материалдардың барлығы оң сипатта. Аталмыш материалдардар «24kz», «Хабар» телеарналарында, «Егемен Қазақстан», «Астана Ақшамы», «Казахстанская правда», «Сыр бойы» газеттерінде және «Baq.kz», «Bnews.kz», «Thenews.kz», «Inform.kz», «Tengrinews.kz», «Kyzylorda-news.kz» және «Ekaraganda.kz» ақпараттық сайттарында жарияланған.
Бҧл жарық кӛрген материалдарда жас суретшілеріміз Жапон елінде ӛткен жарыста жеңімпаз атанғандығы, еліміздің оңтҥстігінде жас ақындар мҥшәйрасының ӛтетіндігі жайында, сонымен қатар студенттерге арналған «Жас сарапшы» байқауының басталғандығы жайында баяндалған.
«Жастар және бизнес»
«Жастар және бизнес» тақырыбында 12 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық шыққан материалдардың 5,4 %-ын қҧрайды. Жарияланған материалдардың барлығы оң сипатта. Аталмыш материалдар «24kz» пен «Хабар» телеарналары, «Altaynews.kz», «Baq.kz», «Inform.kz» сайттардында және «Вечерняя Астана» мен «Казахстанская правда» республикалық газеттерінде жарияланған. Аталған материалдардың басым кӛпшілігі «Атамекен Стартап- 2014», «Жас кәсіпкерлік мектебі» бағдаралмалардың орындалу барысы, сонымен қатар жастарға арналған «Шабыт» жобасының жҧмысының таныстырылғандығы және тағы да басқа жастардың бизнес саласында белсенділік кӛрсетіп жатқандығы жайында баяндалған.
«Жастар арасындағы отбасы құндылықтары»
«Отбасы қҧндылықтары» тақырыбында 14 материал жарық кӛрген. Жарияланған барлық материалдардың 6,4%-ын қҧрайды. Бҧл жарық кӛрген материалдардың 13-і оң, ал 1 мақала бейтарап сипатта.
Аталмыш материалдар республикалық «Айқын», жергілікті «Ақтӛбе» газеттерінде, сонымен қатар «Хабар» телеарнасы мен «Bnews.kz», «Inform.kz», «Baq.kz» және «Kyzylorda-news.kz», «EKaraganda.kz» ақпараттық сайттарында жарияланған.

13. - 13 -
«Жастар және қылмыс»
«Жастар және қылмыс» тақырыбында 23 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық жарық кӛрген материалдардың 10,5%-ын қҧрайды. Жарияланған материалдардың 1 мақала жағымды, 1 мақала бейтарап, ал 21 мақала жағымсыз сипатта жарияланған.
Аталмыш материалдардың басым кӛпшілігі – Республикалық «24kz» (1), «КТК» (2) телеарналарында, ал қалған мақалалар «Айқын» (1), газетінде және «BNews.kz», «Baq.kz», «Іnform.kz», «Zakon.kz», «Thenews.kz», «І-news.kz» сайттарында 9 материал жарияланған.
Бҧл жарық кӛрген материалдардың басым кӛпшілігінде жастардың кҥнделікті ӛмірде қылмысқа бой алдыратындығы жайында сӛз қозғалған. Жағымды сипаттағы жарияланған мақалаларда жастардың қылмыспен кҥресіп жатқандығы және бейтарап сипаттағы мақалада депутаттар жастар арасындағы суицид жағдайларының кӛбеюін, темекі қҧрамдас заттардың қолдануымен байланыстыратындығы жайында айтылған.
Олар мынадай тақырыпта: «Жаяу жҥргіншіні қағып ӛлтіріп, қашып кеткен 20 жасар алматылық жігіт ҧсталды», «Атырау облысында жас жігітті қарумен басынан жарақаттаған», «Рудныйда жас келіншек мҥгедекті қылқындырып, 200 теңгесін тартып алған», «Астанада оқушы сыныптасын қалам сҧғып ӛлтірді», «Ақтауда 15 жасар қыз 5-ші қабаттан секіріп кетті».
«Жастар және әлеуметтік қорғау»
«Жастар және әлеуметтік қорғау тақырыбында 13 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық материалдардың 5,8%-ын қҧрайды. Жарияланған материалдардың 8-ы оң сипатта, 3-і бейтарап сипатта және 2 мақала жағымсыз сипатта. Жарық кӛрген материалдар «24kz», «Қазақстан»
13
1
Жағымды
Бейтарап
1
21
1
Жағымды
Жағымсыз
Бейтарап

14. - 14 -
телеарналарында, «Baq.kz», «Іnform.kz», «Thenews.kz», «Altaynews.kz» порталдарында және «Казахстанская правда», «Егемен Қазақстан» газетінде жарияланған.
Жарық кӛрген материалдардың мазмҧны негізінен «Қолжетімді баспана-2020» бағдарламасының орындалуы аясында және қазақстандық студенттерге 15 жаңа жатақхана салынатындығы туралы қамтылған. Бейтарап сипаттағы мақалада батыс-қазақстандық студенттер жолақы жеңілдігін сҧрап отырғандығы аясында, ал жағымсыз сипаттағы мақалаларда жатақханада орын жетпеген студенттер баспана іздеп жҥргендігі жайында баяндалған.
«Жастар шешім қабылдауда»
«Жастар шешім қабылдауда» тақырыбында 28 материал жарық кӛрген. Бҧл барлық жарық кӛрген материалдардың 12,7%-ын қҧрайды. Жарияланған материалдардың оң сипатта 25 және бейтарап сипатта 3 материал шыққан.
Аталмыш материалдар «24kz» телеарнасында, «Казахстанская правда», «Вечерняя Астана», «Айқын», «Егемен Қазақстан», «Астана Ақшамы» жергілікті «Сыр бойы» газеттерінде және «Bnews.kz», «Baq.kz», «Inform.kz» ақпарат агенттіктерінің сайттары мен «Vsemee.kz» интернет басылымында жарияланған.
8
2
3
Жағымды
Жағымсыз
Бейтарап
25
3
Жағымды
Бейтарап

15. - 15 -
Проблемалық сұрақтар
«Жастар және спорт»
Встреча, которая прошла в Астане, завершилась со счетом 5:1 в пользу гостей
Казахстанская правда
Молодежная сборная Казахстана с крупным счетом проиграла Франции
4 Сентября 2014
Матч на стадионе "Астана-Арена" завершился со счетом 5:1.
Молодежная сборная Казахстана по футболу (U-21) потерпела разгромное поражение от сверстников из Франции в заключительном матче отборочного турнира чемпионата Европы 2015 года, сообщает Vesti.kz.
Встреча, которая прошла в Астане, завершилась со счетом 5:1 в пользу гостей. Автором единственного мяча в составе сборной Казахстана стал форвард карагандинского "Шахтера" Роман Муртазаев, отличившийся на 36-й минуте. У французов дублями отметились Яя Саного и Лайвен Курзава, еще один гол на свой счет записал Морган Сансо.
Молодежная сборная Казахстана завершила отборочный турнир с девятью очками. На данный момент они занимают третье место в группе 10 из 5 команд. Французские футболисты, которые одержали победы во всех матчах, с 21-м очком лидируют в группе.
Автор: Асхат Ниязов
«Жастардың ӛсімпаздық денсаулығы»
Алмаш Бекмҧхаметова, Ана мен бала орталығының бӛлім меңгерушісі: - Ата- ана дайын болуы керек. Олардың қорықпағандары жӛн.
24kz
Жатыр мойны обырымен ауыратын жас қыздар саны артып келеді
20 09 2014 08:24
Жатыр мойны обыры кҥннен кҥнге жасарып барады. Медицина мамандары осылай дабыл қағуда. Астанада бас қосқан дәрігерлер жеткіншек қыздарға жатыр мойны қатерлі ісігіне қарсы екпе жасаудың ӛзектілігін сӛз етті. Мамандардың пікірінше, бҧл аты жаман аурудың алдын алуға болады. Әсіресе, І, ІІ дәрежеде болған жағдайда ем оңай қонады. Сондықтан тҧрғындарды қатерлі дерт туралы дҧрыс ақпараттандыру қажеттігін айтуда дәрігерлер. Бҧл ауруадамның папиллома вирусын жҧқтыруынан пайда болады. Әсіресе, жатыр мойнының тіндері әлі толық пісіп жетілмеген жеткіншек қыздардың иммунитеті вирусты бірден қабылдап алады. Сондықтан ата-аналар қыздарына ерте жыныстық қатынасқа тҥсу мен темекі шегудің арты орны толмас қайғыға әкеп соғуы мҥмкін екенін айтып тҥсіндіруі керек. Статистикалық деректерге сҥйенсек, елімізде қазір жатыр мойны ісігіне шалдыққан 10 мың әйел онкологтердің жіті бақылауында тҧр. Ал жыл сайын бҧл дертке 1200 әйел шалдықса, олардың жартысынан кӛбі кӛз жҧмады екен. Алмаш Бекмҧхаметова, Ана мен бала орталығының бӛлім меңгерушісі: - Ата-ана дайын болуы керек. Олардың қорықпағандары жӛн. Бҧл – жатыр мойны ісігінен қызын сақтағаны. Зиянын кӛрген жоқпын. Вакцинаны ӛзге мемлекеттер қолданып жатыр. Зияны болса, ол мәселе кӛтерілер еді.
Талғат Кӛпелбек, Жамбыл облысы тҧтынушылар қҧқығын қорғау -Ҥй жануарларына жақындау, олардың сілекейі болмаса, тырнап алуы кезінде оған ешкім мән бермейді
Хабар
Жамбылдық 19 жастағы бозбала қҧтырма ауруынан қайтыс болды

16. - 16 -
26 September 2014
Жамбыл облысы Байзақ ауданының 19 жастағы тҧрғыны қҧтырма ауруынан қайтыс болды. Оны бір жарым ай бҧрын ӛз иті қауып алған. Жарақатына мән бермеген бозбала араға уақыт салып ауруханаға тҥсті. Бірақ дәрігерлер ажалдан арашалап қала алмады.
Осындай оқиғаға қҧралған бейнероликті Жамбыл облысының эпидемиологтары бҥкіләлемдік қҧтырма ауруына қарсы кҥрес кҥніне арналған шарада кӛрсетті. Ондағы мақсат дер кезінде дәрігерге жҥгініп, сақтық шараларын жасау. Қауіпті ауру әсіресе ҥй жануарлары ит пен мысықтан жҧғатындықтан абай болуға шақырды. Облыста жыл басынан бері қҧтырма ауруына қатысты жеті оқиға тіркелген. Сондықтан сәл ғана жараның ӛзіне дәрігерге қаралып, ем қабылдаған ләзім.
Талғат Кӛпелбек, Жамбыл облысы тҧтынушылар қҧқығын қорғау -Ҥй жануарларына жақындау, олардың сілекейі болмаса, тырнап алуы кезінде оған ешкім мән бермейді. Жастар сонымен жҥре береді. Ата-анасына айтпайды. Бір жарасы айдан кейін осындай ауруға әкеледі, ақыры ӛліммен аяқталады.
«Жастар және армия»
Ғҧлан Омаров, Тараз қалалық №2 ауруханасы бас дәрігерінің орынбасары: - Дене кҥйігі 20-35 пайызды қҧрайды. Қазір екі науқастың жағдай аса ауыр, олардың денесінің 30-35 пайызын кҥйік шалған.
24kz
Таразда бес сарбаз кҥйіп қалды
02 09 2014 20:14
Таразда 5513 әскери бӛлімінің бес сарбазы кҥйіп қалды. Оқыс оқиға бӛлімшедегі кӛліктерге техникалық қызмет кӛрсету орнында болған. 19-21 жас аралығындағы әскерлер жанармай тексеру шҧңқырында тазалау жҧмыстарын жҥргізіп жатқан. Кенеттен шыққан жалыннан киімдері жанып, сарбаздардың қол-аяқтарын кҥйік шалған. Олардың екеуі ауыр халде Тараз қалалық №2 ауруханаға жеткізілді. Қазір олар жансақтау бӛлімінде жатыр. Ал қалғандарының денесінің 20-25 пайызын от шарпыған. Зардап шеккендердің барлығы – Ақмола, Қостанай және Павлодар облыстарының тҧрғындары. Тӛртеуі былтыр желтоқсан айынан бастап мерзімді қызметте болса, біреуі келісімшарт бойынша отан алдындағы борышын ӛтеп жҥр. Ғҧлан Омаров, Тараз қалалық №2 ауруханасы бас дәрігерінің орынбасары: - Дене кҥйігі 20-35 пайызды қҧрайды. Қазір екі науқастың жағдай аса ауыр, олардың денесінің 30-35 пайызын кҥйік шалған. Қазір жағдайлары орташа. Қазір ем қабылдап жатыр. Бақыт Әліпбаев, 5513 әскери бӛлімінің тәрбие және әлеуметтік-қҧқықтық жҧмыстар бӛлімшесі басшысының аға кӛмекшісі: - Ҧлттық ҧлан 5513 әскери полиция қызметкерлері, Тараз қалалық №1 полиция бӛлімшесінің қызметкерлері қызметтік тергеу жҥргізіп жатыр. Себебі әлі белгісіз. Тексеру барысында анықталады.
Thenews.kz
Әскерден қашар алдында сарбаз әріптесін ауыр жаралаған
Алматы облысындағы әскери бӛлімнен қаруымен бірге қашып кеткен қатардағы жауынгер қолға тҥсті деп хабарлайды NUR .KZ Ҧлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің баспасӛз қызметіне сілтеме жасап.
Серік Дәулетбай ―Шҧғыл іздестіру шарасының нәтижесінде кеше іздеу жарияланған қатардағы жауынгер Серік Дәйлетбай ҦҚК Шекара қызметі мамандарымен ҧсталды‖, – делінген хабарламада.
Табельді тапанша мен оқ-дәрілері тәркіленіп алынды. Тергеу амалдары жҥргізілуде.

17. - 17 -
Естеріңізге салайық, кеше Ҧлттық қауіпсіздік комитеті шекара қызметінің қатардағы жауынгері кезекшілік кезінде ӛз бекетін тастап, қашып кеткендігі жарияланған болатын.
Сарбазбен бірге Макаров тапаншасы мен 16 оқ-дәрі де жоғалған.
Бас әскери прокуратурасының мәліметінше, аталған іс бойынша қылмыстық іс қозғалды.
Еске сала кетсек, бҧған дейін Оңтҥстік Қазақстан облысы Жетісай кентінің тумасы 21 жастағы Серік Дәулетбайдың Алматы облысының Боралдай кентіндегі әскери бӛлімінен қашып кеткенін хабарлағанбыз.
Ақпараттарға қарағанда, жауынгер келіcімшартпен қызмет атқарып жҥрген әріптесімен тӛбелесіп қалыпты. Соңғы деректерге қарағанда, тӛбелес кезінде алған жарақаттарынан әріптесі ауруханада кӛз жҧмды.
19.09.2014 15:59,Новости NUR.KZ
КТК
Срочника-дезертира могут обвинить в убийстве
19.09.2014
Гульмира Шамбаева
5 / 5 звезд (всего 1)
Вооруженного дезертира, бежавшего из воинской части под Алматы, поймали. По некоторым данным, о том, где находится 21-летний Серик Даулетбай, полиции рассказали его же родители. Беглеца, покинувшего место службы с пистолетом Макарова и двумя полными обоймами, задержали в поселке Алгабас, у родственников. Но помимо наказания за побег срочнику придется отвечать и за человеческую жизнь! В больнице несколько часов назад скончался старшина, которому Даулетбай перед тем, как сбежать из части, нанес тяжелую травму.
Почти сутки понадобились, чтобы разыскать сбежавшего из части солдата- срочника. Рядовой Серик Даулетбай служил в пограничном авиационном полку КНБ республики. Накануне утром он, как выяснилось, устроил в части драку, жестоко избил караульного и дезертировал, прихватив с собой боевое оружие и два магазина к нему. На поиски беглеца были брошены все силы, разосланы ориентировки по всем полицейским постам Алматы и Алматинской области. И вот сегодня 21-летнего солдата задержали.
Дезертира обнаружили в пригороде Алматы. Даулетбай скрывался дома у родственников. По некоторым сведениям, местонахождение парня указал его же отец, после долгих переговоров с руководством Погранслужбы.
Оксана Парпура - начальник пресс-службы ПС КНБ РК:
- В результате оперативно-розыскных мероприятий, объявленный вчера в розыск рядовой срочной службы Серик Даулетбай задержан сегодня в 12.30 сотрудниками Пограничной службы Комитета национальной безопасности. Табельное оружие, пистолет Макарова и боеприпасы изъяты.
Старшину, который в то утро был дежурным по авиапарку и которого ударил рядовой Даулетбай перед побегом, с тяжелой черепно-мозговой травмой доставили в госпиталь. И вот как стало известно несколько часов назад, военнослужащий скончался. Правда, в самой клинике от комментариев на эту тему отказываются.
- Здравствуйте, мы по поводу старшины – воинская часть 2177. Говорят, он скончался, правда?
– Наверное, не знаю.
– А можно узнать, врач, с кем-то поговорить?
– Нет, не с кем.

18. - 18 -
В части 2177, которая дислоцируется в поселке Бурундай близ Алматы сейчас настоящий переполох. Сюда съехалось все столичное руководство, прокуроры и военная полиция.В отношении солдата уже возбуждено уголовное дело.
Что побудило рядового на жестокий поступок и побег, теперь будут выяснять следователи. Известно лишь, что Серик Даулетбай родом из села Жетысай Южно- Казахстанской области. На срочную службу был призван в мае этого года.
«Жастар және білім»
Берік Ахметов, Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің проректоры:
Университет тергеу органы емес. Тергеу жҥргізе алмайды. Біздің ішкі комиссиямыз бҥкіл шыққан әділетсіз заңсыздықтардың бәрін жинадық та, прокуратуға ӛткіздік.
Астана ТВ
ОҚО-ның университеті студенттерден қосымша тӛлем талап етіп жатыр
05 қыркҥйек, 20:00
Оңтҥстік Қазақстан облысындағы Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің студенттерінен маза кетті. Олар «жоқ» қарыз ҥшін оқудан шыққалы жатырмыз деп шыр-пыр. Тҥркістандағы Қожа Ахмет Яссауи атындағы жоғары оқу орнының ондаған топ студенті ӛздерінің университетке берешек екендерін оқу орнын бітірер жылы бір- ақ біліп отыр. Оларға қарызды толықтай тӛлеуге қыркҥйек соңына дейін мҧрсат берілген. Дал болған жастар жайын және олардың тӛлеген қаржысы қайда кеткенін әріптесім Айзада Тӛребекқызы анықтап кӛруге тырысты.
Жаңа оқу жылы Тҥркістандағы қазақ-тҥрік университеті студенттері ҥшін жайсыз жаңалықпен басталып отыр. Алдағы кӛктемде диплом аламыз деп ҥміттеніп жҥрген бір топ жас ӛздері оқыған жылдарға соқыр тиын тӛлемеген болып шықты. Турасында жыл сайын оқу ақысын тӛлеп келгенмен, онысын дәлелдей алмай әуре. Бірінің берешегі 80 мың теңгеден басталса, кейбірінің борышы 600 мың теңгеден асады.
Мадина Қҧдайберген, Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің студенті:
Менің қарызым 643 мың теңге. 2011-13 жыл аралығындағы қарыз. Ал негізінде мен оның барлығын офис-менеджері Отарбекова Фаридаға бергем. Отарбекова Фаридадан квитанция сҧрағанымда, «ҥйде» деді. Ҥйіңізге барып алайын дегенімде «Мен қонақтамын» деп ҥйіне шақырмады. Сонымен ала алмадым.
Студенттер университеттің Кентау қаласындағы бӛлімшесі жабылғанға дейін, сонда оқып келгендерін айтады. Сӛздеріне сенсек, ол жақта есеп-қисап бӛлімі жоқ. Сол себепті ақшаны кеңсе-менеджерінің қолына ҧстатып келіпті, кӛпшілігі. Бӛлімшенің жыры аздай, бас ғимаратқа ауысып келген жылдардың да тӛлемі туралы дерек ҧшты- кҥйлі жоқ. Дәлелдей алмай әуреміз дейді басы қатқан студенттер. Тіпті банк арқылы есептескендердің ӛзі берешек болып отырғандарын айтады.
Жазира Шәкірханова, Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің студенті:
Менің ӛзіме оқу орны 92 мың жазып қойған. Ол 92 мыңды мен тӛлегем. Міне, сынақ кітапшамда курстан курсқа ӛтілді деген. 3-курсқа дейін мӛрі бар деканның. Бҧл мӛр бола тҧра, мені қыркҥйектің 8-не дейін лично ӛзімді шығарып жіберем дейді, декан.
Аяулым Қҧдиярова, Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің студенті:
Менің 99 мың қарызым бар. Оны 100 мың қылып бергем. Апай менен оны мен кассада очередь кӛп болған соң, сессияға таяу қалған кезде «мен ӛзім тӛлей салам. Сен сессияға кіре бер» деп зачеткама печать басып берген. Сессияға жіберілді деп.
Серік Мананбаев, студенттің туысы:
Жалған боп тҧр. Оны қазір мына жерде осы жердің бухгалтериясымен салыстырғанда, бҧл жерде менің тҥсінгенім бойынша, 194-ші отделение осы

19. - 19 -
Тҥркістандыкі. Ал 129 деген жоқ нәрсе. Бҧны басқа жаққа тексертсек, «Бҧл Тҥркістанның бӛлімшесі» дейді. Бірақ мына печать ӛтірік істелінген. Мынадай адам Тҥркістан Халық банкінде Толысбаев Қуаныш деген кассир боп істемеген.
Амалы таусылған студенттер жуырда прокуратураға арыз тҥсіріпті. Олардың мәліметінше, 300-ге жуық тәлімгер осындай қиындыққа тап болған. Алайда оқу орны басшылары бҧл санды елуге жуық деп қысқартты.
Берік Ахметов, Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-тҥрік университетінің проректоры:
Университет тергеу органы емес. Тергеу жҥргізе алмайды. Біздің ішкі комиссиямыз бҥкіл шыққан әділетсіз заңсыздықтардың бәрін жинадық та, прокуратуға ӛткіздік. Енді солардың шешімін кҥтіп отырмыз. Оған дейін біз олардан ақша талап етуге қҧқымыз жоқ. Себебі дәлелдемесі жоқ.
Қазір бҧл іс Тҥркістан қаласы прокуратурасының назарында.
Артықбек Пашаев, Тҥркістан қаласының прокуроры:
Қазіргі таңда қазақ-тҥрік мемлекеттік университетінің студенттері ақша тӛлемеді деген факті бойынша қаржы полициясымен тексеру жҥргізілген. Қазіргі таңда қаржы полициясы мен мамандарды қатыстырумен қаржы бақылау комитетінің облыстық мамандарымен тексеру жҥргізу тағайындалды. Тексеру тағайындалған қорытындысымен нақты процессуалдық шешім қабылданады.
Қҧзырлы орындар ақ-қараны анықтағанға дейін студенттер оқудан шығып қаламыз ба деп қорқады. Ӛйткені олардың біразына берілген соңғы мерзім - алдағы дҥйсенбі.
Айзада ТӚРЕБЕКҚЫЗЫ
«Аймақта 20-дан аса мектеп апатты жағдайда тҧр, онда жалпы саны ҥш мыңға тарта оқушы білім алады. Аймақ басшылығы.
Bnews.kz
Қызылорда облысында ҥш мыңға жуық оқушы апатты мектептерде оқуға мәжбҥр
ҚЫЗЫЛОРДА. 9 қыркҥйек 2014, 15:25. BNews.kz
Қызылорда облысында ҥш мыңға жуық оқушы апатты жағдайда тҧрған мектептерде білім алуға мәжбҥр. Бҧл туралыBNews.kz тілшісіне Қызылорда облысы прокурорының аға кӛмекшісі Әліби Зейнолла айтты.
«Аймақта 20-дан аса мектеп апатты жағдайда тҧр, онда жалпы саны ҥш мыңға тарта оқушы білім алады. Аймақ басшылығы аталмыш проблемадан хабардар, бҧл мәселені шешіп те жатыр, алайда балалардың қауіпсіздігі тҧрғысынан келер болсақ, жағдай әзірге кӛңіл кӛншітпейді», - деді ол.
Облыстық әкімдіктің ақпаратынша, алдағы екі-ҥш жылда ескі ғимараттардың орнына жаңасы салынып, апатты мектептер мәселесі толығымен шешімін таппақ.
«Алайда мектептердің санитарлық, ӛртке қарсы қауіпсіздік проблемалары да бар. Мысалға, қазіргі таңда жҧмыс істеп тҧрған ҥш жҥзге жуық ғимараттың шамамен 50%-ы санитарлық не болмаса ӛртке қарсы нормаларға сәйкес келмейді. Ал облыстағы жеті орта мектепте спорт зал деген атымен жоқ, мҧндай жағдайда дене шынықтыру сабағын ӛткізудің ӛзі қиындықтар туғызады», - деді Ә.Зейнолла
Bnews.kz
Жыл сайын 35 мыңға жуық мектеп тҥлегі далада қалады – БҒМ
АСТАНА. 12 қыркҥйек 2014, 13:21. BNews.kz Фото: businesspundit.com
Мектеп тҥлектерiнiң 35 мыңға жуығы жыл сайын жоғарғы және кәсiптiк бiлiм беретiн оқу орындарына тҥсе алмайды. Бҧл туралы бҥгiн БҒМ баспасӛз мәслихаты

20. - 20 -
барысында Кәсiптiк-техникалық және ортадан кейiнгi бiлiмдi модернизациялау департаментiнiң директоры Сабыржан Мадеев мәлiмдедi, деп хабарлайды BNews.kz тiлшiсi.
«ҦБТ тапсырмаған және шектi балды жинай алмаған мектеп тҥлектерiнiң жалпы санын бiрге алатын болсақ, 67 мың 291 адамды қҧрайды. Бҧл – жалпы мектеп тҥлектерiнiң 50%-ы. Соңғы жылдары талдау жҥргiзiп, мектептi аяқтаған 25-30% оқушының колледждерге оқуға тҥсетiнiн анықтадық. Бҧл кӛрсеткiштi 30%-деп алған кҥннiң ӛзiнде 30-35 мыңға жуық мектеп тҥлегi далада қалып жатыр», - дедi С.Мадеев.
Диана ҚҦЛМАҒАНБЕТОВА
Астана Ақшамы
ЖАСТАР КІТАП ОҚИ МА?
Технология дамыған сайын, кітап оқушылар қарасы азайып бара жатқандығы жасырын емес. Ҧялы телефон мен планшеттерінен-ақ кітап оқуды жӛн санайтындар қатары кӛбеюде. Сонда да кітапты қолға ҧстап, беттерін парақтап оқудан рахат табатындар да жоғалмаған болар? Астаналықтар кітап оқи ма? Қандай шығармаларды оқиды? Осы сҧрақтар бізді Астанадағы ең ҥлкен кітап дҥкендеріне – «Абай» мен «Астана кітапқа» жетеледі.
Жалпы, «Абай» кітап дҥкенін білмейтін астаналық жоқ шығар. Мектеп кітапханасының оқулықтары қолымызға тимей қалған кездерде қажет кітаптардың осы жерден табыла кететіні әлі есімде. Кӛркем әдеби кітаптарды іздесек те, ең әуелі сол дҥкенге жҥгіретінбіз. Сондықтан болар, ең алдымен «Абай» дҥкеніне бағыт алдық.
Дҥкенге адамдар бірінен соң бірі келіп жатыр. «Оларды не қызықтырады екен» деп байқап кӛріп едік, сҧрайтындары мектеп оқулықтары мен ҦБТ-ға арналған тест кітапшалары болып шықты. «Әрине, оқу жылының басы болғандықтан, солай шығар» деп ойладық.
«Жастардың кітап оқуға қызығушылығы жоқ деп айта алмаймын. Бірақ келетіндердің кӛбі – орта сыныптағы оқушылар. Олар мектеп бағдарламасында оқытылатын Абай атамыздың, Шәкәрім Қҧдайбердіҧлы, Мҧхтар Әуезов, Ғабит Мҥсірепов, Жҥсіпбек Аймауытҧлы, Мағжан Жҧмабаев, Міржақып Дулатҧлы, Сәбит Мҧқанов, т.б сынды ақын-жазушылардың кітаптарын сҧрайды» дейді сатушы Гҥлдана Әлібекова. Ал, студенттер қауымы мҧнда оқу жылы аяқталып, кітапханаға берешегін қайтару, жоғалтқан кітабының орнын толтыру ҥшін ғана бас сҧғады екен. Дегенмен, олардың ішінде кӛркем әдебиетті оқитындар да баршылық. Қызметкерлер, тіпті, жҥздерін жатқа білетіндігін айтты. «Филология факультетінің студенттері ғой» дейді Гҥлдана.
Дҥкен сӛрелеріндегі кітаптарға кӛз жҥгірте отырып, осы заманда жазылған жаңа туындылардың некен-саяқ екенін байқадық. Шерхан Мҧртаза, Мҧхтар Мағауин, Дулат Исабеков, Тӛлен Әбдіковтің кітаптары бірен-саран ғана. «Жастар «жаңадан шыққан авторлардың шығармалары бар ма?» деп сҧрайды бізден. Қалқаман Сарин, Ерлан Жҥніс, Бейбіт Сарыбайдың кітаптарын да іздейді. Олар тҥгілі, ӛзіміз де қайдан табарымызды білмейміз. Авторлар кітаптарын азғантай тиражбен жеке меншік баспалардан шығартып, ӛздері тарататын болып тҧр ғой. Сол жағынан қиналатынымыз бар. Әйтпесе, бҥгінгі уақыттың тынысын суреттейтін ӛзекжарды туындылардан тҧратын ҥлкен бҧрыш ашқымыз-ақ келеді. Ӛкінішке орай, баспалардың ҧсынатыны да ӛткен кезеңде жазылған, қайта басылып жатқан шығармалар» дейді сатушы қыз.
«Астана кітаптың» жағдайы ӛзгешелеу. Қазақ тіліндегі кітаптар орыс тіліндегіге қарағанда әлдеқайда аз болса да, мҧнда «Абайда» кездеспеген авторлардың кітаптарын кӛрдік. Менеджер жастар Әзілхан Нҧршайықовтың «Махаббат, қызық мол жылдар» романын әлі де қызыға оқитындарын жасырмады. «Ал, біздің

21. - 21 -
байқауымызша, шетел авторларынан ең кӛп оқылатыны – Пауло Коэльо, Джейн Остен, Стефани Майер, Маргарет Митчелл, т.б» дейді ол.
Дҥкендегі әр сӛрені мҧқият қарап, керегін іздеп жҥрген жас қызды кӛрдік. Студент екен. Әңгімеге тарттық. «Кітапты да, электронды нҧсқаны да оқығанды ҧнатамын. Бірақ екіншісінен кӛзім талып кетеді. Негізінен, Мҧхтар Мағауиннің шығармаларын сҥйіп оқимын. Кӛп кітабын оқыдым. Ӛкінішке қарай, дҥкендерде кітаптары кездесе бермегендіктен, кітапханадан алып оқып жҥрдім» дейді студент қыз.
Негізінде, Қазақстанда он екі мыңдай кітапхананың 5000-ға жуығы – мемлекеттік кітапхана. Ал, мемлекеттік тапсырыспен шығатын кітаптардың саны 2000-нан аспайды. Есептеп қарасаңыз, 2000 кітапты ары-бері тартсаңыз да, кітапхана мен дҥкендерге жеткізу мҥмкін емес. Сондықтан олардың электронды нҧсқалары kitap.kz, Әдебиет порталы секілді сайттарға шығады. Ізденушілердің кӛбі кітабы шықпаған шығармаларды осылайша ғаламтордан оқуға мәжбҥр.
Мәдина ЖАҚЫП
Gazeta.kz
15.09.2014 Студенты РК назвали прейскурант коррупционных услуг в вузах Молодежное крыло «Жас Отан» партии «Нур Отан» объявило результаты анонимного анкетирования среди студентов «Чистая сессия». «На основе ответов были выявлены цены в вузах страны на те или иные услуги. Так, к примеру, за 12 тысяч тенге в одном вузе можно «закрыть» предмет, а в других за эту же сумму «закрыть» всю сессию», - говорится в сообщении МК «Жас Отан», распространенном в ходе совместного заседания Комитета партийного контроля Республиканского общественного совета по противодействию коррупции и молодежного крыла, сообщает Казинформ. Опрос показал, что сдача сессии в среднем обходится в 29 тысяч тенге, «закрыть» один предмет стоит 5 тысяч тенге. Так, по итогам опроса, средняя цена курсовой работы составляет 13 тысяч тенге. Самые дешевые варианты начинаются от 2-3 тысяч тенге. Также по данным МК «Жас Отан», по республике средняя стоимость дипломных работ ориентировочно равна 60 тысячам тенге. Самые дешевые работы можно приобрести примерно за 30 тысяч тенге. «Актуальным вопросом для приезжих студентов является место в общежитии. За определенную сумму можно без всяческих проблем получить желанное место. Для этого необходимо только заплатить нужным людям. Так, за место в общежитии вузов средняя цена по стране составила 15 тысяч тенге», - также отмечается в сообщении. Оказалось, что через коррупционные схемы решаются и другие вопросы. Так, перевод студента с платной формы обучения на грант стоит около 500 тысяч тенге, в регионах за это нужно заплатить примерно 100 тысяч тенге. В итоге, средняя цена по стране составила около 250 тысяч тенге. Кроме того, для поступления и обучения на военной кафедре, нужно будет расстаться в среднем с суммой 500 тысяч тенге, показали итоги анкетирования. «По результатам акции студенты видят несколько причин, побуждающих коррупцию в вузах: отсутствие интереса к учебе у студентов (20,8%), отсутствие контроля (18,3%),низкий уровень заработной платы преподавательского состава (17,3%), низкий уровень профессионализма (12,6%)», - говорится в пресс-релизе. Чаще всего коррупция встречается на таких этапах, как сдача экзаменов и зачетов (21,1%), пропуск занятия (9,4%), сдача дипломных и курсовых работ (6,4%). Также известно о присутствии коррупции в самом учебном процессе. Передатчиками взятки от студента к преподавателю в большинстве случаев

22. - 22 -
выступают старосты (12,6%), неформальные лидеры (3,6%), знакомые преподаватели (3%). Нередко наблюдается передача взятки лично из рук в руки (10%). Более 90% опрошенных ответили, что коррупция в их учебных заведениях присутствует, и молодежь относится к этому нормально.
Опрос был проведен с 26 мая по 10 июня. В нем приняли участие 1200 человек из 62 вузов страны. Средний возраст участников анкетирования составил 20 лет. 93,4% респондентов обучаются на бакалавриате, 5,2% - в магистратуре, 1,4% - в докторантуре. 40% респондентов обучаются на гранте и 60% на коммерческой основе.
Baq.kz 16 Қыркҥйек 2014, 18:02 172 0Қоғам Жастар ЖОО-да емес, диплом базарында жҥргендей әсерде қалдық - Н.Сыдықов АСТАНА. 16 қыркҥйек. BAQ.KZ – Жастар ЖОО-да емес, диплом базарында жҥргендей әсерде қалдық. Бҧл туралы бҥгін Республикалық жемқорлыққа қарсы іс- қимыл қоғамдық кеңесінің (РЖҚІҚК) отырысында «Жас Отан» жастар қанатының атқарушы хатшысы Нҧрлан Сыдықов мәлімдеді, деп хабарлайды "Нҧр Отан" партиясының баспасӛз қызметі. Оның айтуынша, «Нҧр Отан» партиясының «STOP Қылмыс» жобасының аясында жасотандықтар жыл ортасына қарай Астана мен Алматы қалалары және еліміздің барлық облыстарында «Таза сессия» акциясын ӛткізген. «Сауалнама барысында алынған мәліметтер негізінде ЖОО-дағы қандай да бір қызметтердің бағасын анықтадық. Мысалы, 12 000 теңгеге бір ЖОО-да бір пәнді ғана жабу мҥмкін болса, екіншісінде барлық сессияны жаба алады екенсіз. Яғни, еліміз бойынша сессияны жабу қҧны орта есеппен 29 000 теңгені қҧрайды. Ал бір пәнді жабу 5000 теңге», - деді ол. «Бҧған қарап, біз, жастар ЖОО-ға білім алу ҥшін емес, жай ғана диплом алу ҥшін баратындай әсерде қаламыз. Бәрі ақшамен шешілетін болса, оның несі білім деп сауал тастауымыз заңды болса керек. Тіптен, курстық жҧмыстардың ӛзі 13 000 теңге екен. Ең арзандары 2000-3000 теңгені қҧрайды», - деп атап ӛтті Нҧрлан Сыдықов. Сондай-ақ, ол, 60 000 теңгеге диплом жҧмысын сатып алуға болатынын айта келе, олардың да орташа қҧнының ағымдағы уақытта 30 000 теңгені қҧрайтынына тоқталды. Айта кетейік, а.ж. 26 мамыр мен 10 маусым аралығында «Жас Отан» жастар қанатының кҥш салуымен 62 ЖОО-ны қамтыған анонимді сауалнама жҥргізілді. Бҧл акция оқу ордаларындағы жемқорлық фактілерін әшкерлеуге бағытталды.
Bnews.kz
В Казахстане молодые педагоги «воспитывают» учеников бранными словами – К.Султанов
АСТАНА. 29 сентября 2014, 17:39. BNews.kz фото с сайта online12.ru
В Казахстане молодые педагоги «воспитывают» учеников бранными словами. Об этом в ходе встречи в ЕНУ им. Л.Н.Гумилева «Права человека - основа гармоничного развития общества и государства» сообщил председатель комиссии по правам человека при Президенте РК Куаныш Султанов, передает корреспондент BNews.kz.
«В школах сейчас стало практикой со стороны преподавателей нарушение элементарного закона по отношению к ученикам. Не то, что грубят, очень участилось много случаев рукоприкладства. Что это такое? Такие бранные слова применяют по отношению к ученикам учителя. Выпускники вузов приходят в школу, бранные слова

23. - 23 -
применяют ужасные. Преподаватель физкультуры или преподаватель ритмики сейчас в учебных школах они вообще без рукоприкладства, без того, чтобы толкнуть ученика, ученицу, они занятия не проводят», - уточнил он.
По словам Султанова, подобные педагогические ошибки совершаются по причине правовой неграмотности.
«Самое главное - пропаганда, разъяснение права. Многие совершенно не знают ни прав, ни обязанностей. Мы должны готовить людей - жить по закону. Много бед происходит, что человек нарушает законы по незнанию. Нам надо проводить продуктивную работу по воспитанию правового сознания молодого поколения», - рассказал К.Султанов.
YK-news.kz
Образование в восточноказахстанских вузах стоит дороже чем в европейских — исследование
30.09.2014
Учебный год в вузах только начался, а родители вчерашних школьников уже переживают: не придется ли их детям провести юность в трудах, а не в университете? Многие студенты вынуждены сами зарабатывать на обучение. Будущие бакалавры убеждены, что плата непомерно высока. Специалисты Министерства образования республики оправдываются тем, что с 2011 года официально не меняли прейскурантов. Руководство университетов зачастую никак не комментирует "невеселую" стоимость "веселых" студенческих лет. С каких пор альма-матер стали во всех смыслах дорогими для молодых людей и почему цены в государственных университетах разных регионов страны отличаются на сотни тысяч тенге, выяснял корреспондент YK-news.kz.
Многие папы и мамы задумываются об оплате высшего образования для своих детей едва ли не с того момента, как ребенок отправляется в первый класс. Глядя на прейскуранты в отечественных вузах, сложно подозревать родителей в излишней предусмотрительности.
Самые дорогие нынче педагогические специальности: будущие наставники младых умов вынуждены выкладывать чуть больше 443 тысяч тенге за один год учебы.
- Такие решения принимают не на местном уровне, - пояснил в ответе на запрос корреспондента YK-news.kz ректор ВКГУ им. С. Аманжолова Алибек Кувандыков. - По Закону РК "Об образовании" стоимость обучения не может быть ниже республиканского образовательного гранта. Его размер утверждают в правительстве ежегодно, и он отличается в зависимости от специальности.
Действительно, цены разнятся. Для студентов гуманитарного, правового и естественно-научного направления плата за один год, проведенный в стенах восточно-казахстанских "оксфордов", составляет "всего-то" 342 900 тенге, остальные категории в той или иной степени превышают эту сумму.
Самое главное, что тариф на обучение не ограничен в верхних пределах. Вуз вправе обозначить любую сумму, лишь бы превысить заветный порог госгранта.
- Конечно, региональный вуз может установить стоимость хоть в миллион. Но ректоры сами понимают, что за такие деньги к ним не пойдут учиться. Поэтому все назначают приемлемые суммы, - заверил корреспонденту YK-news.kz директор департамента высшего, послевузовского образования и международного сотрудничества Министерства образования РК Жасулан Шаймарданов.
Столичные чиновники заявляют, что и так стараются не задирать пороговый уровень, чтобы родителям было в радость, а не в тягость учить своих сыновей и дочек.

24. - 24 -
- Разумеется, правительство учитывает влияние мировых экономических кризисов и корректировку курса валют в стране, - заверил господин Шаймарданов. - Именно поэтому размер образовательного гранта оставался неизменным с 2011 года (в среднем 342 900 тенге). Отмечу, что по закону вузы не имеют права назначать плату менее этой суммы. Что касается педагогических специальностей, то на эти направления государство выделяет много грантов. Таким образом частично снимается вопрос о значительной стоимости. Вообще высшее образование - достаточно дорогостоящее во многих странах. Это мировая тенденция.
Восточно-казахстанские университеты явно стремятся не только не отставать от других держав, но даже обгоняют некоторые из них. Так, в нескольких вузах России тариф ниже, чем в местных альма-матер. Причем в нашей области абитуриентам дешевле всего выучиться на юристов и экономистов, хотя с высоких трибун регулярно сетуют на переизбыток таких специалистов. В соседней стране тем временем эконом- вариант - это профессии технические и педагогические. Например, чтобы стать учителем русского языка и литературы, в ВКГУ им. С. Аманжолова предстоит заплатить немногим более 443 тысяч тенге за год, а в Новосибирском государственном университете - 75 тысяч рублей (375 тысяч тенге).
Со своим прейскурантом
Размер государственного гранта определен и утвержден правительством для всех вузов без исключения. Но частные вузы, невзирая на это, держат цены "на поводке".- Такие действия не что иное, как нарушение статьи 62 Закона РК "Об образовании", - подчеркивает проректор ВКГТУ имени Д. Серикбаева Олег Гавриленко. - Это достаточное основание для проверки.
Несмотря на единый стандарт, суммы оплаты в госвузах разных регионов отличаются, и порой весьма значительно. Для примера сравним прейскурант на официальных сайтах в КГУ имени Байтурсынова (город Костанай) и в ВКГУ им. С. Аманжолова. Стоимость одного года обучения по специальности "История" в костанайском вузе обойдется в 385 195 тенге. Предусмотрены и скидки. Между тем в местном университете аналогичная специальность дороже - 443 300 тенге.
Мы запросили у администрации учебных заведений информацию о том, на какие статьи расходов тратятся средства.
- 60 процентов от общих доходов предназначено для фонда заработной платы, - ответил ректор КГУ им. А. Байтурсынова Аскар Наметов. - Финансовое состояние университета позволяет ежегодно увеличивать оклады преподавателей и других сотрудников. Стоимость обучения мы устанавливаем, исходя из утвержденных размеров госгранта.
В отличие от костанайского вуза, предоставившего подробные сведения, в ВКГУ имени С. Аманжолова сдержанно заявили, что такие данные относятся к коммерческой тайне.
Интересно, что никакое ведомство не вправе проверить, как именно вуз расходует средства. В 2011 году государственные вузы страны поменяли юридический статус, и с этого времени амбарные книги университетов стали закрытой информацией.
- Университет вправе самостоятельно определять направления и размеры расходования поступающего дохода, - подытожил Жасулан Шаймарданов.
YK-news.kz
«Жастар және қылмыс»
- Алматы полициясы 39 жасар ер адамды қағып кетіп, оқиға орнынан ізін суытқан жҥргізушіні ҧстады - қалалық ІІД баспасӛз қызметінің жетекшісі Салтанат Әзірбек.

25. - 25 -
Inform.kz
02 Қыркҥйек 2014, 15:59
Жаяу жҥргіншіні қағып ӛлтіріп, қашып кеткен 20 жасар алматылық жігіт ҧсталды
АЛМАТЫ. ҚазАқпарат - Алматы полициясы 39 жасар ер адамды қағып кетіп, оқиға орнынан ізін суытқан жҥргізушіні ҧстады.
Бҧл туралы қалалық ІІД баспасӛз қызметінің жетекшісі Салтанат Әзірбек айтты.
Оқиға кеше Тӛле би - Әйтиев кӛшелерінің қиылысында орын алған. Жаяу жҥргіншілер жолын кесіп ӛтіп бара жатқан 39 жастағы ер адамды кӛлік қағып, қаза болды. Жҥргізуші жапа шеккен адамға кӛмектеспестен, оқиға орнынан ізін суытқан.
«Адамды қаққан Жетісу ықшамауданының 20 жасар тҧрғыны болып шықты. Қазір ол ҧсталды. Кезекші бӛлімнің қызметкерлеріне ол ӛзінің қатты қорқып, сасқанынан қашып кеткенін айтқан. Ӛз қылмысын мойындап отыр. Аталған дерекке қатысты ҚР ҚК 296-бабы (адам ӛліміне әкеп соқтырған жол-кӛлік оқиғасы), 297-бабы (апат орнынан кетіп қалу) бойынша қылмыстық іс қозғалды. Кҥдіктінің қылмысы дәлелденсе, 2 жылдан 5 жылға дейін бас бостандығынан айырылуы мҥмкін», - деді С.Әзірбек.
Айқын
МАХАББАТ ПА, МАСҚАРА МА?
04.09.2014 11:40 Дуанабай Жолдасбек
Ақтӛбеде 24 жасар жігіт тҧрмысқа шығудан бас тартқан сҥйіктісін пышақтап ӛлтірді. Кейін ӛзі кӛп қабатты ҥйдің 21-ші қабатындағы балконнан секіріп кеткен. Ӛзіне қол салған азамат сҥйіктісі ҥшін Ақтӛбеге Алматыдан арнайы келіпті.
20 жасар бойжеткенмен ғаламтор арқылы ҧзақ уақыт хат алысып тҧрған. Сӛз сала келгенінде сҥйіктісі тҧрмысқа шығудан ҥзілді-кесілді бас тартады. Мҧндайды кҥтпеген жігіт сол бойы бойжеткенді пышақтап тастаған. Бҧл қанды оқиғаны марқҧм қыздың 9 жасар бауыры кӛріп қалыпты. Қылмысы әшкере болатындығынан қорыққан жігіт ақыры биіктіктен қҧлап ӛлген.
Кҥдікті қолға тҥсті. ҚР ҚК 96-бабы 1-тармағына сәйкес қылмыстық іс қозғалды», - деп хабарлады облыстық ІІД баспасӛз қызметінің жетекшісі Гҥлназира Мҧхтарова.
Inform.kz
05 Қыркҥйек 2014, 02:05
Атырау облысында жас жігітті қарумен басынан жарақаттаған
АТЫРАУ. ҚазАқпарат - Атырау облысы Қҧлсары қаласында қарумен жас жігітті жарақаттады.
«20 жастағы жігіттің бас жарақатымен ауруханаға тҥскені жайында полицияға медицина қызметкерлері хабарлаған. Кҥдікті қолға тҥсті. ҚР ҚК 96-бабы 1-тармағына сәйкес қылмыстық іс қозғалды», - деп хабарлады облыстық ІІД баспасӛз қызметінің жетекшісі Гҥлназира Мҧхтарова.
Аталған оқиғаның мән-жайы туралы ІІД еш ақпарат бермеді. Тек жарақат алған жігіттің қазіргі кезде ауыр халде аурухананың жансақтау бӛлімінде жатқаны ғана белгілі болды.
«Қазіргі таңда кҥдікті уақытша ҧстау изоляторына жабылды», - ІІД баспасӛз қызметі.
Bnews.kz
Аймақтар
Ақмола облысының тҧрғыны жас қызды 50 мың теңгеге сатып жіберген
КӚКШЕТАУ. 8 қыркҥйек 2014, 18:32. BNews.kz

26. - 26 -
Ақмола облысында адам сату фактісі анықталды. ІІД ҦҚКБ қызметкерлері жас қызды сатып жіберген жігітті ҧстады, деп хабарлайды BNews.kz тілшісі.
Полицейлер нақтылағандай, 25 жастағы жігіт 19 жасар қызды 50 мың теңгеге сатып жіберген.
«Жауап алу барысында ҧсталған азамат жҧмыс істейтінін және қонақ ҥйде тҧратынын айтты. Осы жылдың шілде айының басында досы оны жас қызбен таныстырып, қызды уақытша паналатуды сҧраған. Қонақ ҥй нӛмірінде бірге тҧрған кезде қыз ҥнемі бір жаққа кетіп, әр тҥрлі уақытта оралып отырған. Бір кҥні қыз жігітке ӛзінің жыныстық қызмет кӛрсететінін ашық айтқан», - деп мәлімдеді ІІД баспасӛз қызметінен.
Қонақ ҥйде тҧрып жатқаны ҥшін жеңіл жҥрісті қыз ақша тӛлемепті. Осылайша, есеп айырыспақ болған жас жігіт қызды танысына сатып жіберген.
«Қазіргі таңда кҥдікті уақытша ҧстау изоляторына жабылды», - деп тҥйіндеді департаменттен.
Bnews.kz
Аймақтар
Ҧстаз оқушысын суицидке итермеледі деген айыппен сотталды
САЙРАМ. 11 қыркҥйек 2014, 09:44. BNews.kz
Оңтҥстік Қазақстан облысы, Сайрам ауданында «15 жасар қызды суицидке итермеледі» деген айыппен 55 жастағы әйел 2 жылға бас бостандығынан айырылды, деп хабарлайды tv7.kz.
Тәртіп сақшыларының мәліметінше, ол ӛз-ӛзіне қол салған шәкірт оқитын мектепте мҧғалім екен. Педагог кәмелетке толмаған қызды балағаттап, ар-намысына тиетін сӛздер айтқан. Мҧны кӛңіліне алып қалған жеткіншек ызаланып, ӛзіне-ӛзі қол салған.
«Аталған қылмыстық іс жазғы демалыс уақытында болған. Оның ӛзінің атқарып жатқан қызметімен ешқандай байланысы жоқ. Бҧл бірінші. Екінші, кәмелет жасқа толмаған қыз ӛзінің артында қалдырған қол хатында аталған азаматшаның ӛзіне қатысты қадір-қасиетін қорлайтын, ар-намысына тиетін сӛздер айтқаны туралы тіл хат қалдырған болатын», - деп тҥсіндірді облыстық прокуратураның басқарма бастығы Руслан Әбдірайымов.
Айта кетейік, қайғылы жағдай осыдан бір жыл бҧрын болған. Былтырғы тамыздан бері марқҧмның туыстары қатаң жазаны кҥтіп жҥріпті.
«Біз бір жылдан бері қашан шара кӛріледі деп кҥтіп жҥрміз. Әлі шара кӛрілген жоқ. Қайта бҧл әйел мектепке барып, жҧмысқа шығамын деп жҥгіріп жҥр екен», - дейді әпкесі Рано Ташниязова.
Дегенмен, сот барысында педагог ӛз кінәсін мойындамапты. Сондықтан мектеп мҧғалімі аппеляциялық сотқа шағымданған.
Bnews.kz
Студент ата-аналардан ақша жинап қашып кеткен
АЛМАТЫ. 11 қыркҥйек 2014, 09:00. BNews.kz
Алматыда бір топ ата-ана «алаяққа алдандық» деп дабыл қақты. Айтуларынша, былтыр қыркҥйек айында 12 адам балаларын шетелге пән олимпиадасына жіберу ҥшін Жасҧлан Мазанов деген жігітке қыруар қаржы жинап беріпті. Алайда 70 мыңдай долларды қалтасына басқан ол содан кейін ҥшті-кҥйлі жоғалған.
Бір қызығы жҧртты алдап соққан азамат Ҧлттық техникалық университеттің 3-ші курс студенті екен.Ол оқушыларды мемлекеттік бағдарламамен Мәскеуге олимпиадаға жіберемін деп сендірген. Артынан алданғанын тҥсінген ата-аналар қҧзырлы орындарға шағымданады. Бірақ содан бері 5 ай уақыт ӛтсе де, жҧртты алдап

27. - 27 -
соққан азамат әлі ҧсталмапты. Сондықтан ашынған ата-аналар қалалық ішкі істер департаментінің алдына жиналып, мән-жайды білмек болды. Ал ондағылар Жасҧлан Мазановқа қатысты қылмыстық іс қозғалды, енді кӛп ҧзамай тҧтқындалады деп сендіріп отыр. Бірақ бҧған ақшадан қағылған ата-аналар илана қойған жоқ.
«Қалай ҧстай алмайды оны мен тҥсінбеймін. Тауық ҧрласа соны соттап жатыр. Ал, ол болса 70 мың долларды жинап алып бҥкіл ата-ананы отырғызып кетті. Ол шетелге демалуға барып жҥр дейді. Зәулім ҥй салып жатыр екен», - дейді Алматы қаласының тҧрғыны Нҧрхан Байғожаева.
Bnews.kz
Аймақтар Оқиғалар
Алматыда 22 жастағы жҥргізуші жаяу адамды қағып ӛлтірді
АЛМАТЫ. 12 қыркҥйек 2014, 15:15. BNews.kz
Жаяу жҥргіншіні басып ӛтіп, мерт қылған кҥйі оқиға орнынан ізін суытқан қашқын жҥргізушіні Алматы полицейлері қҧрықтады. Бҧл туралы «Алматы» телеарнасы «Куәгер» бағдарламасы хабарлады.
Естеріңізге сала кетсек, жол-кӛлік апаты Алматының Алатау ауданында тҥнгі ҥш жарымда тіркелген. Белгісіз кӛлік қҧралы Момышҧлы кӛшесімен қозғалып келе жатып, рҧқсат етілмеген жерден жолды кесіп ӛтпекші болған ер адамды қағып ӛткен. Сонымен қатар, жҥргізуші оқиға орынынан ізін суытқан. Жол талғамайтын кӛлік астына 39 жастағы Оңтҥстік Қазақстан облысының тумасы тҥскен.
Қылмыстың куәгері болған азамат жарақат алған адамды жетінші қалалық клиникалық ауруханаға жеткізеді. Алайда, уақыт ӛте жҥргінші есін жинамастан жан тапсырды. Әкімшілік полицияның іздестіру бӛлімінің қызметкерлері қашқынды анықтауға кірісті. Ол 22 жастағы Алматы қаласының тҧрғыны болып шықты.
24kz
Рудныйда жас келіншек мҥгедекті қылқындырып, 200 теңгесін тартып алған
13 09 2014 19:47
Рудныйда 27 жастағы келіншек мҥгедек жанға әлімжеттік жасап, қалтасындағы ақшасын тонап кетті. Жҧлыны зақымданған Геннадий Пугачевті кҥдікті келіншек шіркеу маңында кҥтіп тҧрған. Кейін ол арбаға таңылған адамның қасына келіп, кӛмектескісі келетінін айтады. Бірақ жол-жӛнекей әйел 56 жастағы еркекке сес кӛрсетіп, әуелі ақша сҧрайды. Кейін әлімжеттік жасап, мойнынан қылқындырып, қалтасындағы 200 теңгедей ақшасын тартып алады. Амалы таусылған мҥгедек кҥдіктінің білегінен тістепті. «Ол менің жағама жабысып, қылқындыра бастады. Тіпті кӛйлегімнің тҥймесі ҥзіліп кетті. Сосын желкемнен кейін тартып тҧрды да, қалтамды тінтіп, қалған тиын- тебенді сыпырып алды. Бҧдан кейін мені ҧра бастады. Оң жағыма қатты соққы тиді», - дейді жәбірленуші. Мҥгедек жанның айқайын жақын маңда жҥргендер естіп қалып, араша тҥскен кӛрінеді. Ал кҥдікті бірден ізін суытқан. Жас келіншектен жәбір кӛрген Геннадий Пугачев кейін полицейлерге қоңырау шалып, оны жазаға тарту жӛнінде арыз тҥсіреді. Тәртіп сақшылары бҧл іске қатысты «қарақшылық» бабы бойынша қылмыстық іс қозғады. Қостанай облыстық ІІД мемлекеттік тіл және ақпарат бӛлімінің қызметкері Мҧрат Кӛшетовтің айтуынша, 1987 жылы туған кҥдікті әйелге қатысты ешқайда кетпеу туралы бҧлтартпау шарасы қабылданды. Жақын арада іс аяқталып, сотқа жолданатын болады. Бҧл бап бойынша кҥдіктіге 6 жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған.
Bnews.kz
Ақтауда 15 жасар қыз 5 қабаттан секіріп кетті
АҚТАУ. 15 қыркҥйек 2014, 20:41. BNews.kz