Deze quickscan hoort bij het boek Effectieve kostenreductie in de praktijk van The Essence Consulting. Meer informatie over het boek: j.de.groot@the-essence-consulting.nl

1. Quickscan kostenreductie
Inleiding
Deze Quickscan is bedoeld om meer zicht te krijgen op de kostenopbouw en
mogelijke kostenreducties. De resultaten van deze quickscan zullen u zicht
geven op de opbouw en de afwijkingen in de kosten en winstgevendheid. Op
basis daarvan kunt u bepalen waar eventueel reducties opportuun zijn. De scan
bestaat uit verschillende onderdelen. Per onderdeel worden er analyse-vragen
gesteld en worden er handreikingen gegeven om reductie-mogelijkheden op te
sporen. De quickscan is bedoeld om te worden gebruikt in combinatie met het
boek “Effectieve kostenreductie in de praktijk”.
Disclaimer
Gezien het belang van kostenreductie voor de organisatie en betrokkenen willen
wij erop wijzen dat het uitvoeren van quickscan en het interpreteren van de
resultaten moet worden uitgevoerd door een medewerker met voldoende
competenties. The Essence Consulting kan niet aansprakelijk worden gesteld
indien de informatie en/of de resultaten niet volledig voldoen aan juistheid,
volledigheid of effectiviteit. Het gebruik van de quickscan geschiedt volledig op
basis van eigen risico van de gebruiker.
Quisckscan Kostenreductie versie 1.0

2. 1. Business-analyse
Inleiding
In dit deel van de quickscan wordt de winstgevendheid van de verschillende
businesses bekeken. Dit deel van de analyse kent een sterk strategisch karakter.
Er moet dan ook voor gewaakt worden dat niet alleen naar de kosten wordt
gekeken, maar ook naar de kansen in de business.
Analyse-vragen
1.1 In welke businesses of business-segmenten 1 bevindt de onderneming zich?
1.2 Wat is de winstgevenheid van de gedefinieerde businesses of business-
segmenten?
1.3 Maak een Pareto-verdeling van de winstbijdrage van de gedefineerde
businesses of business-segmenten. Wat zijn de belangrijkste conclusies?
1.4 Maak een portfolio-matrix (of BCG-matrix). Wat zijn de belangrijkste
conclusies?
Bepaal:
- Businesses of business-segmenten die verliesgevend zijn en een
onaantrekkelijke strategische positie kennen. Hierbij moet afstoten
overwogen worden
- Businesses of business-segmenten die verliesgevend zijn en een matige
strategische positie kennen. Hierbij hoort de vraag beantwoord te worden of
de business verbeterd kan worden of dat afstoten een optie is.
- Businesses of business-segmenten die verliesgevend zijn en een voldoende
of goede strategische positie kennen. Hierbij moet worden bekeken of door
kostenreductie de winstgevendheid herstelt kan worden.
2. Klantenanalyse
Inleiding
Regelmatig komt het voor dat organisaties onrendabele klantengroepen
bedienen. Door inzicht te creeeren in de kostenopbouw per klantengroep komen
regelmatig interessante zaken aan het licht.
1
J. de Groot, “De essentie van strategie”, The Essence Consulting, 2004
Quickscan Kostenreductie © The Essence Consulting

3. Analyse-vragen
2.1 Wat zijn de klantengroepen die de organisatie bedient?
2.2 Wat is de winstgevendheid van de verschillende klantengroepen?
2.3 Hoe ziet de kostenopbouw van de verschillende klantengroepen eruit?
2.4 Bepaal, per kostencategorie, het maximum, het minimum en het
verschilpercentage
Bepaal:
- Zijn er onrendabele klantengroepen. Hierbij kan worden gekeken of het
mogelijk is om de prijzen te verhogen, kosten te verlagen of de klantengroep
niet langer te bedienen.
- Analyseer de kostenopbouw:
o Zijn er grote verschillen tussen de verschillende klantengroepen?
Waardoor worden deze veroorzaakt?
Is het mogelijk om dit voor de andere klantengroepen toe te passen?
o Zijn er kosten die onevenredig zijn verdeeld? Waardoor wordt dit
veroorzaakt?
o Wat veroorzaakt de hoogste kosten bij de groepen met de hoogste
kostenopbouw?
3. Distributiekanalen
Inleiding
De organisatie gebruikt waarschijnlijk verschillende distributiekanalen. De
kostenstructuur en de winstgevendheid van de verschillende kanalen kan sterk
verschillen. Bij ketens met verschillende kantoren of winkels, dienen deze
allemaal als een apart kanaal te worden beschouwd.
Analyse-vragen:
3.1 Welke distributiekanalen gebruikt de organisatie?
3.2 Wat is het gebruik (in aantallen en omzet) van de verschillende kanalen?
3.3 Wat is de winstgevendheid van de verschillende kanalen?
3.4 Hoe ziet de kostenopbouw van de verschillende kanalen eruit?
3.5 Bepaal, per kostencategorie, het maximum, het minimum en het
verschilpercentage
Quickscan Kostenreductie © The Essence Consulting

4. Bepaal:
- Zijn er onrendabele kanalen. Hierbij kan worden gekeken of het mogelijk is
om de prijzen te verhogen, kosten te verlagen of het kanaal af te stoten.
- Analyseer de kostenopbouw:
o Zijn er grote verschillen tussen de verschillende kanalen? Waardoor
worden deze veroorzaakt?
Is het mogelijk om dit voor de andere kanalen toe te passen?
o Zijn er kosten die onevenredig zijn verdeeld? Waardoor wordt dit
veroorzaakt?
o Wat veroorzaakt de hoogste kosten bij de kanalen met de hoogste
kostenopbouw?
4. Producten
Inleiding
De kostenopbouw en de winstgevendheid van de producten is vaak anders dan
de organisatie verwacht. Door de kostprijzen te bepalen en onderlinge
benchmarks uit te voeren kunnen er mogelijkheden voor reductie worden
ontdekt.
Analyse-vragen:
4.1 Welke producten voert de organisatie?
4.2 Wat is de winstgevendheid van de verschillende producten?
2.4 Hoe ziet de kostenopbouw van de verschillende producten eruit?
2.5 Maak een Pareto-analyse van de producten. Wat zijn de belangrijkste
conclusies?
2.6 Zijn de producten (nodeloos) ingewikkeld?
2.7 Bepaal, per kostencategorie, het maximum, het minimum en het
verschilpercentage
Bepaal:
- Zijn er onrendabele producten. Hierbij kan worden gekeken of het mogelijk is
om de prijzen te verhogen, kosten te verlagen of het product af te stoten.
- Analyseer de kostenopbouw:
o Zijn er grote verschillen tussen de verschillende producten? Waardoor
worden deze veroorzaakt?
Is het mogelijk om dit voor de andere producten toe te passen?
o Zijn er kosten die onevenredig zijn verdeeld? Waardoor wordt dit
veroorzaakt?
o Wat veroorzaakt de hoogste kosten bij de producten met de hoogste
kostenopbouw?
Quickscan Kostenreductie © The Essence Consulting

5. 5. Processen
Inleiding
De processen leveren de waarde aan de klant. Sommige processen zullen
effectief en efficient zijn, terwijl andere inefficient zijn.
Analyse-vragen:
5.1 Welke processen kunnen worden onderscheiden?
5.2 Wat zijn de kosten per resultaat dat het proces moet opleveren?
Zijn de kosten per resultaat redelijk?
5.3 Wat zijn de totale kosten van het proces?
5.4 Maak een 80/20 verdeling naar de kostendriver van het proces (klanten,
product of kanaal). Zijn er specifieke drivers die de kosten van het proces
bepalen? Bijvoorbeeld de kosten van het proces accepteren creditcards werd
veroorzaakt door 10% moeilijke gevallen.
5.5 Welke processen zijn arbeidsintensief?
5.6 Welke processen zijn niet of nauwelijks geautomatiseerd? Zijn er massale
processen waarbij gegevens worden overgetypt?
Bepaal:
- Processen die specifieke kostendrivers hebben. Bekijk of het mogelijk is om
processen te splitsen in verschillende versies.
- Processen die te hoge kosten per resultaat kennen
- Processen die arbeidsintensief zijn of niet/nauwelijks geautomatiseerd zijn
6. Inkoop overige goederen en diensten
Inleiding
De organisatie koopt verschillende goederen en diensten in. Bij deze analyse
wordt niet ingegaan op grondstoffen. Deze wordt in een ander deel van de serie
uitgebreid behandeld.
Analyse-vragen:
6.1 Welke producten en diensten koopt de organisatie in? Wat is het
inkoopbedrag per product of dienst?
6.2 Maak een Pareto-analyse van de inkopen. Wat zijn de belangrijkste
conclusies?
6.3 Wat is de frequentie en de grootte van de inkopen van de belangrijkste
producten en diensten?
Quickscan Kostenreductie © The Essence Consulting

6. 6.4 Wie leveren de belangrijkste goederen en diensten en hoe is de verdeling
van de inkoopbedragen over de leveranciers?
6.5 Wanneer is voor het laatst een herselectie van de leveranciers gemaakt of
zijn er contractonderhandelingen gevoerd?
Bepaal:
- Producten en diensten met grote inkoopbedragen waarbij verschillende
leveranciers zijn betrokken en/of de herselectie/contractonderhandelingen
niet of lange tijd geleden zijn gevoerd
Quickscan Kostenreductie © The Essence Consulting