1. ARALIN 31

2.  1. Nakapagbibigay ng sariling pakahulugan
sa konsepto ng impormal na sektor.
 2. Nauuri ang ibat-ibang anyo ng impormal
na sektor.
 3. Nakapagbibigay ng mga halimbawa ng
gawaing sakop ng impormal na ekonomiya.
 4. Nababanggit ang ilang uri ng trabaho na
kabilang sa impormal na sektor.

3.  Ang Impormal na sektor ay binubuo ng ibat ibang
hanapbuhay at negosyo katulad ng mga sari-sari
store, karinderya, newspaper vendor, barberya,
tubero, manghihilot at iba pa.Kabilang sa sektor na
ito and underground economy. Ang underground
economy ay tumutukoysa mga transaksiyong pang
ekonomiya, mga uri ng hanapbuhay at mga tao na
kumikita na hindinakukuwenta at hindi nakalata sa
pamahalaan. Ang mga taong may ganitong uri ng
negosyo ohanapbuhay ay hindi nagbabayad
ng buwis.

4.  1. Hindi nakarehistro sa pamahalaan.
 2.Hindi nagbabayad ng buwis mula sa kinikita
sa operasyon ng negosyo.
 3.Hindi nakapaloob sa legal at pormal na
balangkas na inilatag ng pamahalaan para sa
pagnenegosyo.

5.  Ayon dito ang Impormal na Sektor ay
paraan ng pag angkop ng mga
mamamayan lalo na ang tinaguriang
“Isang kahig , Isang tuka” tuwing
panahon ng pangangailangan o
kagipitan. Ito rin ang nagtala ng ibat-
ibang katawagan tungkol sa Impormal
na Sektor.

6.  INVISIBLE ECONOMY
 UNDERGROUND ECONOMY
 SMALL-SCALE SECTOR
 BLACK MARKET ECONOMY
 SHADOW ECONOMY
 HIDDEN ECONOMY
 PARALLEL MARKET
 SUBMERGED ECONOMY

7. 1.ILLEGAL NA EKONOMIYA- binubuo ito ng
mga gawaing ipinagbabawal ng batas subalit
ginagawa ng tao.
Hal. Jueteng , pagpupuslit ng ipinagbabawal
na gamot
2.DI-NAKAREHISTRO- Ang gawaing ito ay para
makaiwas sa mga probisyon ng Kodigo ng
Pagbubuwis.

8. 3. DI-NAKATALANG EKONOMIYA- binubuo ito
ng mga gawaing pang-ekonomiko na dapat
nakatala at nakasama sa National Accounting
System subalit kulang sa datos.
Hal. Mga kabayaran sa konsultasyon ng
walang resibo
4. COUNTER TRADE- ito ang komplikadong
bersyon ng kalakalang barter sa
pamamagitan ng minimum foreign exchange.

9.  Ay sinasalo nito ang mga mamamayan na
hindi nakakapasok bilang mga regular na
empleyado.Bunga nito ng kawalan ng sapat
na edukasyon o kasanayan.Ngunit may ibang
mas pinipiling mag trabaho sa impormal na
sektor kahit sila ay may lubos na kakayahan
para magtrabaho dahil ito sa ibat-ibang mga
salik tulad ng
oras,kita,opurtunidad,kapaligiran at iba pa.

10. May mga taong napipilitan ding pumasok
sa ganitong linya ng gawain lalo na kung
hindi sapat ang kinikita mula sa regular na
hanapbuhay.
Sa masaling salita , mas natutustusan o
mas napapangalagaan ng Impormal na Sektor
ang buhay ng mga tao .

11. Sinasalamin ng laganap na operasyon
ng Impormal na Sektor sa isang bansa
ang kahinaan o kakulangan ng
pamhalaan na mahigpit na mapatupad
ang mga batas na may kinalaman sa
regulasyon tulad ng pag
babantay,pagbabawal,pag samsam at
panghuhuli sa mga lumalabag dito.
Ayon sa NATIONAL CAPITAL
REGION(NCR) kung saan tuluyan ng
sinakop ng mga tindero/tindera ang nag
sisilbing daanan ng mga mamamayan.

12.  Pag lala ng mabagal na daloy ng trapiko.
 Pagdami ng mga basurang hindi nakokolekta sa
paligid
 Pagbabara ng mga kanal at estero
 Paglala ng polusyon ng hangin
 Pagliit ng limitadong espasyo para sa mga
motorista at pedestrian;
 Paglala ng kaso ng aksidente at
 Paglala ng kaso ng kriminalidad tulad ng
snatching at iba pa.

13.  Ito ang proteksiyon sa mamimili laban sa mga depektibong
kalakal o serbisyo na maaaring magresulta sa kanilang
kapahamakan.
Epekto ng Kawalan at KLakulangan ng
QUALITY CONTROL:
- Kulang sa timbang o dami ng produkto.
- Muling pagpapakete
- Mababang kalidad ng produkto o serbisyo at
- Kulang o hindi sumailalim sa masusing
pananaliksik tungkol sa masamang epekto ng
produkto at serbisyo sa kapaligiran at
kalusugan ng mamimili.

14.  Ayon sa NATIONAL BUREAU OF
INVESTIGATION(NBI),ang nakikita lamang
ng mga tumatangkilik sa mga piniratang
produkto ay ang nagtitipid nilang mula rito at
hindi ang masamang idinudulot nito sa
pambansang ekonomiya.
Mahalagang bahagi rin ng kampanya laban
sa pamimirata ang patuloy na pag mumulat sa
mamamayan tungkol sa INTELLECTUAL
PROPERTY RIGHTS(IPR).

15.  Copyright and Related Rights
 Trademarks and Service Marks
 Geographic Indications
 Industrial Designs
 Patents
 Layout Designs
 Protection of Undisclosed Information

16.  Ayon kay ISAGANI ANTONIO YUZON, isang
pilipinong dalubhasang sa Public Administration
ang mga kabilang sa Impormal na Sektor ay
maaaring suriin sa pamamagitan ng dalawang
pananaw;
1) Maaari silang ituring na biktima ng
Globalisasyon.
2) Maaaring ituring ang gawaing ito na isang paraan
ng pag-angkop ng mga mamamayan sa
masasamang epekto ng Globalisasyon sa
ekonomiya at lipunan.

17.  Maaaring walang sapat na proteksiyon sa katawan
ang mga manggagawa habang nagtratrabaho.
 Mapanganib sa mga naglalako ang kalsada dahil sa
mga rumaragasang sasakyan.
 Malalang polusyon sa hangin at maingay na
kapaligiran.
 Kalimitan ay hindi sila sakop ng INSURANCE .
 Lalaganap ang mga kaso ng paglabag sa
kasunduan.