Lecture 3

Update 1

СЭДЭВ №3 Тэсэлгээний ажлын зураг,
тооцооллын харьцаа

Course instructor - Khatanzorig.E
(Mining engineering school)



Тэсэлгээний ажлын зураг тооцооны холбоо,
үндэслэл, Анхны зураг тооцооны 5 харьцаа,
Тэсэлгээний зураг тооцооны жишээнд суурилсан
харьцаа, KB –ийг тодорхойлох






Энэ хэсэгт өнөө үед хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг
геометр загварчлалын үндэсийг судлана. Мөн 5
төрлийн зураг тооцооны харьцааг авч үзнэ.
Хамгийн эхэнд цооног хоорондын зай болон эгнээ
хоорондын зайн харьцааг авч үзье. Бүдүүвч 9.7-д
харуулав.







Дээрх зургаас харвал цооног хоорондын зайг эгнээ
хоорондын зайн харьцаанаас (KS) хамааруулан
тогтоож болно:
S = KS B
KS – эгнээ хоорондын зай дахь цооногийн
хоорондын зайн харьцаа. Энэ бол эхний зураг
тооцооны харьцаа юм.







Тодорхой диаметр бүхий цооног бүр өөр өөрийн
эвдлэх чулуулгийн хязгаарлагдсан талбайг (AR)
дээрх зурагт харуулав.
AR = B x S
Үүний нэгж урт дахь эзэлхүүнийг тодорхойлвол:
VR = B x S x 1 болно.










Чулуулгийг хүссэн зэрэг хүртэл бутлах нэгж
эзэлхүүнд шаардагдах тэсрэлтийн энерги (Ev)
хангалттай байх ёстой. Нийт шаардагдах энергийг
(ER) олвол:
ER = VR х Еv = B x S x Ev
S = KS B болон дээрх ER = VR х Еv = B x S x Ev
тэгшитгэлийг нэгтгэвэл шаардагдах энерги нь:
ER = KS B2Ev болно.






Шаардлагатай бутлагдлын энерги нь эгнээ
хоорондын
зайн
квадратад
пропорциональ
хамааралтай.
ER α B2



Боломжтой тэсрэлтийн энергийг (EA) цооногийн
нэгж урт дахь эзэлхүүн (Ve)-ээр тодорхойлж болно.



De – тэсрэх бодисын диаметр




Дээрх тэгшитгэлийг эзэлхүүн энергээр үржүүбэл
нэгж эзэлхүүн дэх энергээр илэрхийлж болно:



Савлагдсан тэсрэх бодис хэрэглэж байгаа нөхцөлд
тэсрэх бодисын диаметр (De) цооногийн диаметр
(D)-ээс бага байж болно. Хэдий тийм ч тэсрэх
бодисыг эзэлхүүний хүчин зүйлээр тооцоолон
тэсэлгээг зохион байгуулж байгаа бол цооногийн
хөндлөн огтлолын талбайг тэсрэх бодисоор
дүүргэнэ. Ерөнхийдөө цооногийн диаметр (D),
болон тэсрэх бодисын диаметр (De)-тэй тэнцүү гэж
үздэг.





Боломжтой болон шаардагдах энерги нь хоорондоо
тэнцүү гэдгээс үзвэл эгнээ хоорондын зай нь
цооногийн диаметрт пропорциональ хамааралтай
гэдгийг олж болно.
BαD









KB пропорциональ тогтмол хамаарлыг доорх
байдлаар тодорхойлж болно.
B = KB D
KB- цооногийн диаметр дэх эгнээ хоорондын зайн
харьцаа
Энэ бол хоёрдох зураг тооцооны үндсэн харьцаа
юм. KB тогтмол нь 2 тэсэлгээний энерги хоёуланг
нь болон чулуулгийн нягтыг хамтатган авч үзсэн
байдаг.




Эгнээ хоорондын зайг дагаад өсөх цооногийн
диаметрийн шугаман хамаарлыг ижил тэсрэх
бодистой үед авч үзсэн бүдүүвч 9.8-ийг харна уу.




Илүү энерги нь илүү өрөмдлөгийг өргөтгөсөнөөр
үүсдэг. Тохиромжтой гүнг тогтоох хэд хэдэн
үндэслэл байдаг бөгөөд үүний нэг нь цооногийн
түгжээснээс хамааруулан сонгох юм. Үүний гол
санаа нь цооногийн уртад тулгуурлах бөгөөд
тэсрэх бодисын багана тогтвортой нөхцөл байдалд
байхад долгион тархах тэсрэх бодисын анхны
характеристик үзүүлэлтэнд тархах зай (run up)
байна. Доголын доод ирмэгийн босго үүсгэхээс
сэргийлэхийн тулд цооногийн даралт аль болох их
хэмжээний байх шаардлагатай.








Тэсрэлтийн даралт (Pe) тэсрэлтийн хурдны
квадратад пропорциональ хамааралтай байх ба энэ
тархалтын хурд нь доголын өндөршилөөс хэтрэх
ёсгүй.
Pe α (VOD)2
Хамгийн бага цацалтын зайг бууруулахын тулд 6D
байхаар авч үзнэ. Гал авалцуулах хэрэгслийг хааяа
тэсэлгээний цооногийн доор байрлуулдаг. Энэ нь
газрын гүний ус болон хагаралтай холбоотой.




Энгийн түгжээс 2D гэж үзвэл илүү өрөмдлөгийн
урт :



J ≈ 8D байна. B α D хамааралтай ба илүү
өрөмдлөгийн урт



J = KjB гэж илэрхийлэгдэнэ.



Kj = эгнээ хоорондын зай ба илүү өрөмдлөгийн зайн
харьцаа
Энэ бол гуравдах зураг тооцооны үндсэн харьцаа
юм.














Тэсрэх бодисын эзэлхүүн чадал болон чулуулгийн
төрөлд тохирсон эгнээ хоорондын зайг:
B = (25 - 35)D
J ≈ 8D болон B=(25-35)D тэгшитгэлүүдийг ашиглан
нэгтгэвэл:
Kj = 0.23 - 0.32 гэж тодорхойлогдоно.
Жирийн загварчлалд хэрэглэгддэг Kj-н тоон утга нь
0.3 байдаг.




Цооногийн амсарын ойролцоо тэсрэлтийн цацралтыг сайн
удирдах хэрэгтэй. Газрын хэвтээ гадаргууг эвдлэх нь
босоо гадаргууг эвдлэхээс илүү төвөгтэй байдаг. Учир нь
тэсрэх бодис цооногийн дагуу байрласан байдаг тул босоо
гадаргуу руу тэсрэлтийн энерги чиглэсэн байдагт оршино.
Үүнийг жишээгээр авч үзвэл бүдүүвч 9.10-т цооногийн
эргэн тойрон дох чулуулгийг бутлах бөмбөлөг цэнэг нь B
радиус ба түүнээс дооших эзлэхүүн чулуулгийг бутлах
чадвартай.




Ерөнхий шаардлага: V ≥ B байна.



Дээрх бүдүүвч 9.11-т цилиндр хэлбэрийн цэнэг (Tc)
чулуулгийг эвдлэх тойрог нөлөөллийг авч үзсэн
байна. Үүнд тэсрэх бодисын хэмжээ, үзүүлэлт ижил
бөгөөд цэнэгийн тэнцэтгэлийг зэрэг мэдээж хэрэг
бодит цэнэгтэй ойролцоо байна.









Эхний утга нь Тс нь эгнээ хоорондын зайтай (B)
шугаман хамааралтай болж байна.
Тс =КтсВ
В ихэсвэл Тс дагаад ихсэнэ. Тэгвэл цэнэглэгдээгүй
цооногийн урт (T):
байна.

V ≥ B тэгшитгэл бутлагдлын хүндрэлийг
хамааруулан тооцвол V = B болж байна.










Тс = КтсВ болон T = V - 0.5Tc тэгшитгэлийг
нийлүүлбэл:
болж байна. Үүнийг хялбарчилвал:
T = KТB болно . Үүнд: Kт = 1 – Ктс/2

Энэ бол дөрөв дэх зураг тооцооны харьцаа болж
байна. Гол асуудал бол Ктс-г тодорхойлох юм.




Доголын
тэсэлгээний
бөмбөгөр
хэлбэрийн
нөлөөллийн хүрээтэй цилиндр хэлбэрийн цэнэгийн
адил чанарыг LANGEFORS and KIHLSTRŐM
(1963) нарын зөвлөсөнөөр Бүдүүвч 9.12-т авч үзье.




Бүдүүвч 9.12-оос доод ирмэг дэх уртасгасан цэнэг
нь бөмбөлөг хэлбэрийн 0.6xlxB жинтэй цэнэгийн
эвдлэх хүчтэй тэнцүү гэдгийг харж байна. Үүнээс
үзвэл усртасгасан цэнэгийн энерги цооногийн амны
ойролцоо агуулагдсан байх нь доголын доод ирмэг
хүртэл маш их зай туулах замдаа энерги нь сарнин
тархдаг болж байна.




Тууш цэнэгийн урт 0.3В нь 0.3хlхВ масстай.
Хамаарлын муруйн графикаас харахад бөмбөрцөг
хэлбэрийн цэнэгийн нөлөөллийн аргаар доод
ирмэгийн өндөршилтөд 0.3хlхВ масстайгаар
байрлуулсантай ижил нөлөөтэй байна. Цэнэг 0.3Вээс богиносвол хамаарал мөн үйлчлэх бөгөөд
цаашлаад доод ирмэг дэх өгөгдсөн жинтэй
уртасгасан цэнэг нь бөмбөлөг хэлбэрийн ижил
жинтэй цэнэгтэй ижил нөлөөтэй байна.




0.3В-ээс урт уртасгасан цэнэгийн доод ирмэг дэх
нөлөө тогтмол буурахтай зэрэгцэн уртасна.
Уртасгасан цэнэгийн доголын доод ирмэгээс
дооших уртсалтыг тооцоогоор мөн адил хийнэ.
Нэмж хэлэхэд доголын доод ирмэгийн өндөршилөөс
дээш 0.3В, доош 0.3В (0.6xlxB) –аар уртсах нь
муруйн хамаарлаар бол бөмбөлөг хэлбэрийн
цэнэгийн аргаар 0.6хlxB жинтэй доод ирмэгийн
өндөршилийн чанх доор байрлуулсан нь чулуулгийг
эвдлэх чадвар ижил байна.








Энэ ойлголтыг цооногийн амсарын хэсэгт
шилжүүлэн авч үзвэл:
TC ≤ 0.6В
Тс = KTCB болон Тс ≤ 0.6B харьцуулбал KTC ≤ 0.6
болно.
KTC ≤ 0.6 болон КТ = 1- KТС/2 харьцуулбал Кт ≥ 10.6/2 = 0.7 буюу Кт ≥ 0.7




Хэрэв 1-р цооногийн диаметрийг ихэсгэвэл бүдүүвч
9.13 дээр цэнэгийн төв доошилж байна.




Энэ төв доод ирмэгийн өндөршил хүртэл доошилох
боломжтой бөгөөд үүнээс хэтрэхгүй. Доорх
бүдүүвч 9.14-д харуулав.













Үүнээс үзвэл эгнээ хоорондын зай доголын
өндөртэй тэнцүү байхаар цооногийн диаметрийг
тооцоолно.
Сүүлийн 5 зураг тооцооны харьцаа бол:
H = KHВ
KH – Эгнээ хоорондын зай дах доголын өндрийн
харьцаа. Үүний тоон утга KH ≥ 1 байна. Орчин
үеийн ихэнх ил уурхайд KH = 1.5 – 2 байдаг.
H = KHВ , KH ≥ 1 болон В = KBD тэгшитгэлийг
нэгтгэн харвал:
Н ≥ KBD болно. Үүнээс D-г олвол: D ≤ H / KB буюу
диаметрын хязгаарыг тогтоох тэгшитгэл.



















Харьцаа №1
Цооног хоорондын зай – Эгнээ хоорондын зайн хамаарал
S = KsB
Харьцаа №2
Эгнээ хоорондын зай – Цооногийн диаметрын хамаарал
B = K BD
Харьцаа №3
Илүү өрөмдлөгө – Эгнээ хоорондын зайн хамаарал
J = KjB
Харьцаа №4
Түгжээс – Эгнээ хоорондын зайн хамаарал
T = K TB
Харьцаа №5
Доголын өндөр – Эгнээ хоорондын зайн хамаарал
H = KHB
Дээрх хэсэгт гарсан KS,KB,KJ,KT,KH харьцаануудын тоон утгыг
дор авч үзье.




KS харьцаа
Өрөмдөшдсөн цооногийн зай – эгнээ хоорондын
зайн хамаарал нь доголын энерги энерги тархалтын
хэмжээнд тулгуурлагдсан байна. Квадрат талбай
дахь хамгийн зөв энерги тархалт KS = 1 байна.
Хэдий тийм ч KS = 1-1.5 хооронд тийм ч их
тархалтын болон бүтээлийн
ялгаа байхгүй.
Сөөлжсөн өрөмдлөгийн аргын хувьд квадратын
аргаас илүү сайн энергийн тархалтыг үзүүлнэ.







KB харьцаа
ANFO (ρ = 0.8 g/cm3, SANFO = 1) хэрэглэх үед,
чулуулгийн дундаж нягт (ρr = 2.65 g/cm3) байх үед
КВ ≈ 25 байна гэж тогтоосон байна. Бусад тэсрэх
бодисыг хэрэглэх үед тэсрэх бодисын нягт (ρe),
тэсрэх бодисын массын чадал (SANFO), чулуулгийн
дундаж нягтийг ашиглан өмнөхтэй адил байдлаар
тогтоож болно.
Жишээ: Тэсрэх бодисын нягт 1,2 g/cm3, массын
чадал 1.1 байх үед тохиромжтой KB-н тоон утга:





KJ харьцаа
KJ харьцааны хамгийн түгээмэл тоон утга бол 0,3
байдаг. Илүү өрөмдлөгө шардлагагүй тунамал,
хагаралтай ан цавархаг орд байж болно. Доод
ирмэгийн хатуу өшгөцөг байх үед илүү
өрөмдлөгийн хэмжээ KJ = 0.3-г хамаарлыг ашиглан
нэмэгдэнэ. Энэ нь илүү хүчтэй тэсрэх бодисыг
хэрэглэхээс илүү хямд тусна.










Илүү өрөмдлөгийн бүс нь ерөнхийдөө доголын дээд,
доод талбайг бүрэлдүүлэх гол хүчин зүйл гэдгийг санах
хэрэгтэй. Хэт их эсвэл хэт бага тэсрэлтийн энерги нь
цаашлаад цаг хугацааны болон хөрөнгө мөнгөний
хохиролыг авчирна. Хэт их илүү өрөмдлөгө нь дараах
сөрөг үр дүнг гаргана:
Өрөмдлөгө болон тэсэлгээний зардал ихсэх
Газрын чичирхийлэл ихсэх
Тохиромжгүй бутлалт, эвдрэл доголын доод талбайд
үүснэ. Энэ нь өрөмдлөгийн хүндрэл үүсэх, тэсэлгээний
цооног баарах, доголын доод тал гажилт өгч болно.
Илүү өрөмдлөгө нь босоо чиглэлд тэсэлгээг дэмждэг
тул цэнэг бааруулах, хэт эвдлэх магадлалыг
нэмэгдүүлнэ.





КТ харьцаа
Том хэмжээний цооногийн Кт хамгийн бага
тоон утга нь Кт = 1.7 байх ба зарим
мэргэжилтнүүд үүнийг Кт=1.0-оор авч
тооцоолохыг зөвлөдөг. Цэнэгийн амсартай
хэт ойр байрлуулах нь үүсэх доголын
хажууг хэт эвдлэх, чулуулаг хэт шидэгдэх,
тэсрэлтийн хийн эрт ялгаралт явагдах, муу
бутлагдлын зэргийг үзүүлэх зэрэг сараг
талтай. Нөгөөтэйгүүр түгжээсний уртыг
нэмэгдүүлэх нь амсрын ойролцоо энергийн
төвлөрлийг багасган, том бул чулуулаг
байгаа хэсэг рүү чиглүүлэх магадлалтай.




КН харьцаа
Өнөө үед КН–г 1.6 ба түүнээс дээш тоон
утгаар авна. Эгнээ хоорондын зайг доголын
өндөртэй ижил (KH =1) тооцож байна.











Геометрын
хэмжээсийн
хамаарлыг
хэрхэн
ашиглахыг харуулахын тулд дараах анхны
параметрүүдийг авч үзэж тооцооллыг харуулав:
Чулуулаг: Syenite Porphyry (SG = 2.6)
Тэсрэх бодис: ANFO (ρ = 0.8 g/cm3, SANFO = 1)
Доголын өндөр: 15m
Цооногийн диаметр: 381mm (15ins)
Босоо блок хэлбэрийн схемээр загварчлана
Нэг удаагийн тэсэлгээнд 4 эгнээ, эгнээ бүр 6
цооногтой











Зураг тооцооны харьцааг ашиглан дараах зүйлсийг
тодорхойлж болно.
КВ = 25
B = 25 (0.381) = 9.5m
S = 1.15B = 11m
T = 0.7B = 6.5m
J = 0.3B = 3m
L = H + J = 15m + 3m =18m
Үүнээс КН-ийг тодорхойлбол: КН = 15 /9.5 = 1.6
(acceptable)




Доорх бүдүүвч 9.15-д тооцооллын дагуух схемыг
дүрслэв.



Эгнээ хоорондын зай болон цооног хоорондын зайн
хязгаарыг доголын нүүрний шугамаас адил зайд
төлөвлөв.




Цооног бүрт хийгдэх тэсрэх бодисын эзэлхүүн (Ve)
ба масс (We)-ийг тодорхойловол:



Нэг удаагийн тэсэлгээнд 24 цооног тэслэх бөгөөд
нийт шаардагдах тэсрэх бодисын хэмжээг:



n = нэг удаа тэсэлгээ хийх цооногийн тоо




Тэслэгдэх чулуулгийн эзэлхүүн:



Чулуулгийн нягтыг ашиглан нийт тэслэгдэх
чулуулгийн массыг тооцвол:
ТR = ρRVR = 2.6 ton/m3 x 37620 m3 = 97812 tons





Хувийн зарцуулалт (PF) нь нэгж хэмжээний
чулуулгийг бутлахад зарцуулагдах тэсрэх бодисын
хэмжээг тодорхойлно.




ANFO-н хувийн зарцуулалт нь тэсрэх бодисын хамт
тэмдэглэгдсэн байдаг. Зураг тооцооны ажлыг
гүйцэтгэхийн тулд гаргах шийдвэр нь цооногийн тэсрэх
дэс дарааллыг анхааран авч үзэх хэрэгтэй.



Цооногийн тэсрэлтийн дарааллыг тогтоох үед олон
хүчин зүйлийг бодолцох хэрэгтэй.
Хүссэн бутлагдлын ангилал
Газрын гадаргуу болон цооног дахь удаашруулагч
Тэсрэлтийн чиглэл
Хаягдлын овоолгын төрөл/ачих төхөөрөмж
Удаашруулагчийн тоо
Цооногийн цэнэг холболтын систем
Экологийн хүчин зүйл буюу шаардлага (газрын
чичиргээ, цохилт зэрэг)


















Үүнд:
Нэгэн зэрэг тэсрэх цооногийн тоонд байгалийн
хязгаарлалт байхгүй
Газрын гадаргын гал дамжуулагч утас (шижим) –г
удаашруулагчийг ашиглаж болно.
Галын чиг мөрөгцөгтэй 45 градус байна. (VI design)
Цооногийн тасралтаас зайлсхийхийн тулд ашиглах
газрын гадаргын удаашруулагч 3.3 ms/m (1ms/ft) байна.
Цооног баарах магадлалыг багасгахын тулд цооног бүрт
2 өдөөгч холбож өгнө.
Удаашруулагчийг аль болох бага хэмжээгээр ашиглах




Бүдүүвч 9.16-д гал дамжуулах утасны холболтын
схемыг үзүүлэв.




Гал дамжуулах утасны чадал 5g/m байхаар
сонгосон. Тэсэлгээний бүдүүвчийн үндэслэл,
ашигтай эгнээ хоорондын зай нь өрөмдөгдсөн эгнээ
хоорондын зайнаас бага байх учраас дээрх байдлаар
сонгов.



Нөгөөтэйгүүр цооног хоорондын зай ихсэнэ.




Ве = 6.7 буюу ашигтай эгнээ хоорондын зайг
ашиглан эгнээ хооронд газрын гадарга дээрх
удаашруулагчийн
шаардагдах
хэмжээг
тодорхойлбол:



Стандарт
миллисекундын
удаашруулагчийн
хэлбэлзлийн үе D1 = 30 ms байдаг. Зарим нь D1 =
25ms байдаг. Иймд бид хамгийн ойролцоо болох D1
= 25ms сонгоно.



Цооногийн гал дамжуулах утас нь 1g/m чадалтай
бөгөөд энэ нь өдөөгчийг идэвхижүүлэхэд
хангалттай боловч дангаараа тэсрэх бодисыг
идэвхижүүлэхэд хангалтгүй.



Өдөөгч нь доголын доод ирмэгийн өндөршилийн
түвшинд байрлана. (Бүдүүвч 9.17)













LANGEFORS and KIHLSTROM (1978) нарынхаар эгнээ
хоорондын зай 0,5m -8m байх хооронд сайн бутлагдал
гаргах удаашруулах хугацаа (τ) болон эгнээ хоорондын
зай нь хоорондоо шугаман хамааралтай байна.
τ = KDTB
Үүнд:
τ- удаашруулагчийн хугацаа (ms)
KDT – тогтмол тоон утга (3-5 ms/m)
B- эгнээ хоорондын зай (m)
Энэ тэгшитгэлийн дагуу эгнээ хоорондох бутлагдлын
зэргээс хамаарах удаашруулах хугацааг дараах
хэмжээгээр авна.
τ = 20-33ms



Онолын хувьд групп бүрт нэг хэмжээний
удаашруулагч хэрэглэнэ. Өөрөөр хэлбэл өөр өөр
хурдтай удаашруулагч ашиглахгүй гэсэн үг. Олон
цооногт хэрэглэгдэх иймэрхүү удаашруулагч
хэрэглэж байгаа үед сүүлийн цооногууд нэлээд
хүндхэн даралттай тулгардаг.








Хэрэв цооног хооронд хангалттай удаашруулах
хугацааг тооцоолоогүй тохиолдолд чулуулгийг
шидэх орон зай үлдэхгүй. Энэ нь дараах үр дүнд
хүргэнэ.
Хатуу, өндөр босго үүснэ
Дараагийн тэсрэлтэнд босго үүснэ
Хэлбэргүй хонхорхой болон цооногийн дээд хэсэгт
чулуулгийн хэт шидэлт үүснэ.







Өнөөгийн бодлого бол өмнөх эгнээний дээрх
асуудлыг шийдэхүйц хангалттай чулуулгийг
шидэгдэх боломжийг олгохын тулд 3-5ms/ft
удаашруулагчийг эгнээ хооронд ашиглах юм.
Үүнээс үзвэл:
Тmin = 66-100ms




Цооногийн дор байрлуулсан удаашруулагчаар
бэлтгэгдсэн эхний цооног тэсрэхээс өмнө эгнээ нь
эрчимжсэн байна. Энэ нөхцөлд эгнээ хоорондийн
удаашруулагч 75 ms байх ба 5 эгнээ цооног эхний
цооног тэсрэхээс өмнө эрчимжсэн байна. Дээд
хэсгийн эвдрэл болон газрын гадарга дээрх
удаашруулагчийг ашиглахын тулд цооногийн
доорхи удаашруулагчийг 350ms байхаар сонгоно.
Энэ удаашруулагч нь цооногт цэнэг байрлуулахаас
өмнө цооногийн доод хэсэгт байрлуулагдана.




Энэ нь цооног бүрт ижил хором удаашруулагчийг
ашиглах
нь
цэнэглэх
ажиллагаанд
илүү
тохиромжтой. Гол гал дамжуулах шугамд
удаашруулагчийг эцсийн холболт
хийх үед
байрлуулна. Бүдүүвч 9.18-д удаашруулах схем
харуулав.




Өнөө үед цахилгаан бус детонацийн шижимийг
өргөнөөр хэрэглэж байна. Цахилгаан бус утасгны
детонацийн хурд нь ойролцоогоор техникийн
хурдны хагастай тэнцүү байдаг бөгөөд үүнийг
тооцоололд тусгасан байх шаардлагатай байдаг.
Харин электроник удаашруулагчийг ашиглах нь
детонацийг тараах капсулийн тооцоог хийх
шаардлагагүй болж оновчтой хугацааг үзүүлнэ.




Бүдүүвч 9.19-д нэг цооногийн тэсрэлтээр чулуулгийн
массив эвдрэх хагарлын төрлийг харуулав.
Энэд
харьцангуй урт 6-8 тооны харилцан адилгүй үүснэ.
Цооног руу буюу төв хэсэг рүү ойртох тусам хагарал
богиносон олон тооны болж байна. Радиал хагарлын
хамгийн их урт (Re) өгөгдсөн тэсрэх бодис, чулуулгийн
шинж чанартай үед цооногийн диаметрээс шууд
хамаарна. Цооногийн диаметр 150-аас 310 cm хүртэл
ихэсгэхэд хамгийн урт хагаралын урт ойролцоогоор 2
дахин ихсэнэ. Энэ нь дараах загварчлалын хамааралтай
дүйцэж ойлгогдоно.








B = KBD
B α Re буюу өмнө нь гарч байсан эгнээ хоорондын
зай нь хагарлын урттай шууд хамааралтай байна.
Хэрэв тэсрэх бодисын чадал тодорхой цооногийн
диаметртэй үед ихсэх эсвэл багасвал гадаад
хагарлын радиус түүнчлэн өөрчлөгдөнө.Энэ нь KB
тоон утгын сонголтоос хамаарна. Тэслэгээний
ажлын загварчлалд шаардагдах гол хэмжигдэхүүн
нь цооногийн диаметрээс хамаарах КВ –ээр
тодорхойлогдох эгнээ хоорондын зайн дээр
тулгуурлагдана.
B= KBD
КВ-н тоон утга нь КВ=25










Энэ нь ANFO-г дунд зэргийн нягттай (SG =
2.65ton/m-3) үед хэрэглэхэд цооногийн диаметрийн
өргөн хүрээний сайн тохирно гэдгийг тогтоосон
байдаг. Өөр нягттай чулуулагт ANFO-г хэрэглэх үед
KB –н сонгоход өөр аргачлал хэрэгтэй. КВ –н үндсэн
тэшитгэлийг бий болгохын тулд метрийн нэгжийн
системийг анх ашигласан англи системийн
тэгшитгэлээр хялбар илэрхийлэгдэнэ. Эдгээр
параметрүүд өмнө яригдсан байгаа бөгөөд эдгээр
нь:
SGE = тэсрэх бодисын харьцангуй нягт
SGR = чулуулгийн харьцангуй нягт
PFexp = хувийн зарцуулалт (kg/ton)
TF = хувийн багтаамж (m3/ton)



Үндсэн хэмжээсүүдийг Бүдүүвч 9.20-д нэг групп-н
нэг цооногийн үндсэн хэмжээсийг харуулав:




Эвдрэх чулуулгийн
тодрхойлбол:



Метрын системээр бол:
ρН2О = 1mt/m3




хэмжээг

(TR)

массаар

Хувийн зарцуулалт нь тодорхой бутлагдлын зэргийг
харгах шаардлагатай бөгөөд шаардагдах тэсрэх
бодисыг(ERQD):




Нийт тэсрэх бодисын хэмжээг тодорхойлбол:



De – тэсрэх бодисын диаметр



Шаардлагатай тэсрэх бодисын хэмжээг боломжтой
тэсрэх бодистой тэнцүү гэж үзвэл:



Тэгшитгэлээс B-г тодорхойлбол:




Дээрх тэгшитгэлийг B=KBD-тэй эквивалент гэж
үзвэл KB:



Тухайн тэсрэх бодисын хувийн зарцуулалтыг
тэгшитгэлд ANFO-ийн хувийн зарцуулалттай
тэнцүү гэж авч үзвэл:



SANFO – ANFO-н хувийн зарцуулалт
Тэгвэл дээрх КВ-г олох тэгшитгэл:






www.khatnaa-mining.blogspot.com

THANK YOU FOR
YOUR ATTENTION


Lecture 3

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Andere mochten auch

Andere mochten auch (8)

Lecture 3