3. • Για την εξασφάλιση
της διατροφής του
αυξημένου
πληθυσμού
αυξάνονται οι
καλλιεργούμενες
εκτάσεις με:
- εκχερσώσεις,
- αποξηράνσεις ελών.
4. Ανάπτυξη πόλεων
• Οι παλιές πόλεις επεκτείνονται
έξω από τα τείχη, ενώ
ιδρύονται και νέες.
• Οι πόλεις γίνονται κέντρο:
- εμπορίου,
- βιοτεχνίας,
- τραπεζικών εργασιών,
- τεχνολογίας.
• Ο νερόμυλος και ο ανεμόμυλος
συμβάλλουν στην ανάπτυξη
των πόλεων και της υπαίθρου.
• Αποτέλεσμα της ανάπτυξης
είναι η αύξηση του πληθυσμού
των πόλεων ( Μιλάνο, Παρίσι).
5. Εμπόριο
• Το εμπόριο αναβιώνει λόγω:
- αύξησης παραγωγής,
- αύξησης πληθυσμού,
- εφαρμογής νέας ναυτικής
τεχνολογίας,
- κατασκευής νέων δρόμων,
- καθιέρωσης θεσμού
εμποροπανηγύρεων.
• Σημαντικές εμπορικές πόλεις:
Μασσαλία, Μπριζ, Κολωνία,
Παρίσι, Λονδίνο.
• Οι έμποροι οργανώνονται σε
ενώσεις.
• Πολλαπλασιάζεται η κυκλοφορία
του χρήματος.
• Χρησιμοποιούνται οι
συναλλαγματικές (13ος αι.) και η
πίστωση.
6. Κοινωνία
11ος-13ος αι. : ακμή φεουδαρχικού συστήματος. Από το 13 ο αι. όμως:
• Στην ύπαιθρο:
- Οι δουλοπάροικοι εξαγοράζουν τις
υποχρεώσεις τους προς τους
γαιοκτήμονες και
απελευθερώνονται.
- Οι ελεύθεροι χωρικοί
εγκαταλείπουν την ύπαιθρο και
αναζητούν εργασία στις πόλεις.
• Στις πόλεις:
- Συγκροτείται η αστική τάξη
(έμποροι, βιοτέχνες, τραπεζίτες).
- Αυτή περιορίζει τα φεουδαρχικά
δικαιώματα στα αστικά κέντρα και
ενισχύει το ρόλο της στη
διακυβέρνηση των πόλεων.
- Ανάπτυξη εμπορίου και ευρεία
χρήση χρήματος → κρίση
φεουδαρχικού συστήματος (μέσα
13ου- μέσα 15ου αι).
7. Η κρίση του Μεσαιωνικού κόσμου ( μέσα
13ου αι.- μέσα 15ου αι.)
• Αίτια - συμπτώματα κρίσης:
- Έλλειψη καλλιεργήσιμων
εκτάσεων λόγω αύξησης του
πληθυσμού.
- Δυσμενείς καιρικές συνθήκες ( 14ος
αι.) → λιμός.
- Μαύρη πανώλη (14ος αι.) →
εξόντωση πληθυσμού.
- Συχνοί πόλεμοι → θάνατοι,
οικονομική φθορά.
• Συνέπειες κρίσης:
- Ερήμωση υπαίθρου.
- Μείωση παραγωγής- εμπορίου
- Έλλειψη τροφίμων → άνοδος
τιμών, μείωση πληθυσμού.
- Αύξηση φορολογίας → εξεγέρσεις
σε ύπαιθρο – πόλεις, βίαιη
καταστολή.
8. Τα Ευρωπαϊκά κράτη
• Από τον 11ο αι. στη
Γερμανία, Αγγλία και
Γαλλία οργανώνεται η
πολιτική εξουσία.
• Οι ηγεμόνες
ενισχύουν την εξουσία
τους.
• Δημιουργούνται νέοι
θεσμοί
διακυβέρνησης.
• Γεννιούνται νέα κράτη
στη Δυτική Ευρώπη.
9. Η Εκκλησία και η σύγκρουσή της με την
κοσμική εξουσία
• Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
αντιδρούσε σε έλεγχο κοσμικής
εξουσίας.
• Α΄ σύγκρουση πάπα με Γερμανό
Αυτοκράτορα → έριδα
περιβολής → συμβιβασμός με
Συμφωνία Βορμς (1122).
• Β΄ σύγκρουση πάπα με Γάλλο
βασιλιά → αιχμαλωσία της
Αβινιόν ( μεταφορά παπικής
έδρας στη Αβινιόν για 72 χρόνια,
1305 - 1377) → κρίση, ηθική
παρακμή εκκλησίας → αίτημα για
μεταρρύθμιση.
10. Η Εκκλησία και η σύγκρουσή της με την
κοσμική εξουσία
• Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
αντιδρούσε σε έλεγχο κοσμικής
εξουσίας.
• Α΄ σύγκρουση πάπα με Γερμανό
Αυτοκράτορα → έριδα
περιβολής → συμβιβασμός με
Συμφωνία Βορμς (1122).
• Β΄ σύγκρουση πάπα με Γάλλο
βασιλιά → αιχμαλωσία της
Αβινιόν ( μεταφορά παπικής
έδρας στη Αβινιόν για 72 χρόνια,
1305 - 1377) → κρίση, ηθική
παρακμή εκκλησίας → αίτημα για
μεταρρύθμιση.