II Konferencja Naukowa : Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian, Warszawa, 15-16.04.2013 r. Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski The 2nd Scientific Conference : Information Science in an Age of Change, April 15-16, 2013. Institute of Information and Book Studies, University of Warsaw

1. Wiesław BABIK
Uniwersytet Jagielloński
w.babik@uj.edu.pl
Refleksja ekologiczna
w nauce o informacji
II Międzynarodowa Konferencja Naukowa Zakładu Systemów Informacyjnych
Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW
„Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian”, Warszawa 15-16 kwietnia 2013 r.

2. Zamierzenia...
Celem wystąpienia jest przedstawienie
ekologii informacji jako pola badawczego
nauki o informacji, związanego z
rozwiązywaniem współczesnych problemów
informacyjnych w społeczeństwie informacji i
wiedzy.

3. Plan
• Charakterystyka ekologii informacji jako kierunku
/dziedziny/pola badawczego – podejście akademickie.
• Geneza ekologii informacji (prekursorzy i ojcowie ekologii
informacji).
• Związki ekologii informacji z innymi dyscyplinami naukowymi.
• Najważniejsze kierunki rozwoju ekologii informacji.
• Próby implementacji ekologii informacji w nauce o informacji.
• Wyniki badań pilotażowych nad polem badawczym ekologii
informacji.
• Próba zdefiniowania podejścia ekologicznego w nauce o
informacji.
• Ekologia informacji za granicą i w Polsce.

4. Od znaczenia etymologicznego
do metafory
- Ekologia (od gr. oikos = dom + logos = nauka) – nauka
o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, badająca
oddziaływania między organizmami, a ich
środowiskiem.
- Ekologia umysłu; ekologia humanistyczna; ekologia
zasobów naturalnych; ekologia porównawcza;
ekologia języka; ekologia człowieka; ekologia
polityczna itp.;
- W metaforach tkwi ogromna siła pobudzania
zachowań i budowania nowych wizji, także
naukowych [Czarnocka, Mazurek 2012].

5. Ekologia informacji to metafora
Ekologia informacji to metafora traktująca przestrzeń
informacyjną jako ekosystem/infosystem [np. Nardi,
Bonie 1999].
W kontekście rozwoju społeczeństwa informacji i
wiedzy termin ten wyraża związek między ideami
ekologii (środowiska przyrodniczego) a dynamiką
rozwoju i cechami cyfrowej przestrzeni informacji.
W opisie i analizie systemów informacyjnych ekologia
informacji posługuje się m.in. językiem ekologii
środowiska przyrodniczego (przyrody).

6. • Genezy ekologii informacji można doszukiwać się już w starożytnym
bibliotekarstwie, które ze swej istoty pomagało i pomaga w opanowaniu
informacji przez człowieka.
• Ekologia informacji jako taka jest kojarzona z ideami i pracami Eryomina,
Davenporta i Prusaka, którzy o ekologii informacji pisali od lat 70. XX wieku
w USA i ówczesnym ZSSR. Ekologia informacji dopatruje się (umieszcza)
przyczyny kryzysu ekologicznego w środowisku informacyjnym, w
niezrównoważonym rozwoju tego środowiska, polegającym na zachwianiu
właściwych proporcji (równowagi) pomiędzy czynnikami wywołującymi i
sterującymi ten rozwój.
• Ekologia informacji, to koncepcja badawcza, zaproponowana przez w/w
twórców ekologii informacji, postulująca badanie procesów
informacyjnych (gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie informacji)
w sposób analogiczny do badań procesów ekologicznych prowadzonych
przez biologów. W tej koncepcji są istotne także badania czynników
wpływających na stan środowiska informacyjnego człowieka
(antropoinfosferę).
Geneza ekologii informacji

7. • Nadmiar informacji, przejawiający się m.in. w przeciążeniu
informacyjnym, jest jedną z przyczyn tzw. ekologicznego
kryzysu informacyjnego (tzw. kryzysu ekologicznego
środowiska informacyjnego), polegającego na
niezrównoważonym rozwoju różnych sfer człowieka:
intelektualnej, wolitywnej, afektywnej i in.
• Panowanie nad informacją i środowiskiem informacyjnym
(jego stanem) jest postrzegane jako zjawisko naturalne, w
przeciwieństwie do dominacji informacji nad człowiekiem, co
następuje w okresie kryzysu ekologicznego. Ekologia
informacji proponuje wizję funkcjonowania człowieka i
społeczeństwa w harmonii z jego/ich naturalnym
środowiskiem informacyjnym, to jest takim, które jest
dostosowane (dostrojone) do ich naturalnych
(zrównoważonych) ekosystemów.

8. • Taka eko-społeczność informacyjna zagoiłaby
rozdarcie między sztuczną i nienaturalną
produkcją/wytwarzaniem w środowisku człowieka
informacji, w tym szaleńczym wytwarzaniem jak
największych ilości śmieci informacyjnych,
powodujących zanieczyszczenie tego środowiska i
choroby informacyjne a naturalnym stanem
antropoinfosfery.
• Ekologia informacji powinna konstruować modele
wyjaśniające „naturalny przekaz informacji”.

9. Pojęcie ekologii informacji
Na pojęcie ekologii informacji składa się wiele
oddziałujących na siebie i wzajemnie zależnych
podsystemów społecznych, kulturowych i
politycznych oraz technologicznych, które
wpływają na procesy tworzenia, przepływ i
wykorzystywanie informacji.

10. Ekologia informacji jest – obok architektury informacji
– jedną z najnowszych specjalności nauk
informacyjnych (nauki o informacji).
To nowe pole badawcze nauki o informacji.
„Zaczęła się rozwijać pod naporem i przeciw dominacji
technologicznych aspektów projektowania i
eksploatacji systemów informacyjnych w rozległych
sieciach komputerowych na przełomie XX i XXI
wieku” (A. Sitarska).

11. Ekologia informacji: co to jest?
Ekologia informacji to dyscyplina wiedzy (specjalność
nauk o informacji), której zadaniem jest odkrywanie
praw rządzących przepływem informacji w
biosystemach, włącznie z człowiekiem,
społeczeństwem, ich wpływem na zdrowie
psychiczne, fizyczne i społeczne ludzi oraz rozwijanie
odpowiednich metodologii mających na celu
kształtowanie środowiska informacyjnego” [Eryomin,
1998]

12. Konteksty ekologii informacji
 psychologiczny;
 społeczny;
 prawny;
 techniczny;
 medyczny;
 informatologiczny;
 biznesowy;
 interdyscyplinarny;
 ...

13. Prekursorzy ekologii informacji?
• Badania z tego zakresu są prowadzone od początku
lat 50. XX wieku w USA, Europie Zachodniej, Polsce.
• Za prekursorów ekologii informacji można uznać:
– Alvin Toffler „Szok przyszłości” (wyd. ang. 1970);
– Juliusz Lech Kulikowski „Informacja i świat, w którym
żyjemy” (Warszawa: Wiedza Powszechna 1978)
– Neil Postman „Technopol. Tryumf techniki nad kulturą”
(wyd. ang. w roku 1992)

14. Twórcy/pionierzy ekologii informacji –
T. Davenport & L. Prusak (USA)
Koncepcja ta akcentuje związek między ekologią informacji i
zarządzaniem informacją. Thomas H. Davenport i Laurence
Prusak (1997) odnoszą pojęcie ekologii informacji do
specyficznego zarządzania informacją, które określają jako
holistyczne zarządzanie informacją lub skoncentrowane na
człowieku zarządzanie informacją. Akcentują, że informacja i
wiedza są wytworami typowo ludzkimi i nigdy nie będą
dobrze zarządzane, jeśli priorytetu w tych działaniach nie
przyzna się człowiekowi.
Esencję tego podejścia stanowi przywrócenie człowiekowi
należnego mu miejsca w centrum świata informacji, kierując
technologię na peryferia (na swego rodzaju banicję).
Thomas H. Davenport i Laurence Prusak, Information ecology:
Mastering the information and knowledge environment (1997)

15. Twórcy ekologii informacji - Aleksiej Eryomin
(Rosja)
• W 1981 r. ukończył Akademię
Medyczną w Saint-Petersburgu
• Obecnie członek British
Ecological Society
• Autor ponad 50 publikacji.
Najważniejsza z zakresu ekologii informacji to:
Information ecology - a viewpoint.
„The International Journal of Environmental
Studies” (1998)

16. Najważniejsze koncepcje ekologii informacji
• Organizacyjna koncepcja ekologii informacji T.
Davenporta i L. Prusaka (1997).
• Koncepcja ekologii informacji A. Eryomina (1998).
• Pragmatyczna koncepcja ekologii informacji R.
Capurro (1989).
• Aksjologiczna koncepcja ekologii informacji B.A.
Nardi i V.L. O’Day (1999).
• Etyczna koncepcja ekologii informacji L. Floridi (2002)
• ...

17. Definicja „ekologii informacji”
Ekologia informacji oznacza „Sumę ocen jakości,
zarządzania, produktów i wartości informacji, jak również
ocenę usług i potrzeb informacyjnych. (...) to dyscyplina
wiedzy, której zadaniem jest odkrywanie praw
rządzących przepływem informacji w biosystemach,
włącznie z człowiekiem, społeczeństwem, ich wpływem
na zdrowie psychiczne, fizyczne i społeczne ludzi oraz
rozwijanie odpowiednich metodologii mających na celu
kształtowanie środowiska informacyjnego.
(A.L. Eryomin: Information ecology - a viewpoint.
„International Journal of Environmental Studies”.
Secions A&B 1998 No3/4).

18. Elementy ekologii informacji
• Strategia informacyjna - odpowiada na pytania: Co chcemy zrobić z
informacją?, Do czego jest ona nam potrzebna?;
• Polityka informacyjna - dotyczy odpowiedzialności rządu za zarządzanie i
wykorzystanie informacji;
• Kultura informacyjna - dotyczy sposobów określania zewnętrznej i
wewnętrznej wartości informacji;
• Pracownicy informacji - profesjonaliści, selekcjonujący, interpretujący,
kategoryzujący i integrujący informacje;
• Proces informacyjny - opisuje poszczególne, kolejne etapy zarządzania
informacją;
• Architektura informacji - dotyczy struktury i lokalizacji informacji; jest
mapą aktualnego otoczenia informacji, oferuje model otoczenia
informacyjnego.
• Źródło: Opracowano na podstawie: Oleński, Józef (2002). Elementy
ekonomiki informacji. Podstawy ekonomiczne informatyki gospodarczej.

19. Zadania ekologii informacji
Ochrona środowiska informacyjnego człowieka, zagrożonego przede
wszystkim przez nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne.
Środkami realizacji tego zadania są:
• Stałe i ciągłe dbanie o jakość informacji (ze względu na człowieka, gdyż zła
jakość informacji negatywnie wpływa na człowieka). Ekologia informacji
ma charakter antropocentryczny;
• Niedopuszczanie do generowania informacji, które nie spełniają norm
jakościowych, stanowią swoista ‘truciznę’ zanieczyszczająca środowisko
informacyjne społeczeństwa i gospodarki;
• Usuwanie informacji, które trwale i całkowicie utraciły swoja użyteczność
a także utylizację informacji, czyli przywracanie użyteczności informacjom,
które się do tego nadają;
• Zapewnienie wartościowego, bezpiecznego i dobrze zorganizowanego
dostępu do wiedzy i informacji (w tym usuwanie barier informacyjnych);
• Kształtowanie środowiska informacyjnego człowieka;
• Rozwijanie odpowiednich metodologii mających na celu poprawę i
usprawnienie funkcjonowania człowieka w tym środowisku, w tym
badanie procesów percepcji i recepcji informacji;
• Wprowadzanie stanu równowagi i harmonii w antropoinfosferze.

20. Badania w zakresie ekologii
informacji
• Badania z tego zakresu są prowadzone od początku
lat 70. XX wieku w Europie Zachodniej, USA i Rosji.
• Ekologią informacji zajmują się m.in.:
a/ klasycy:
– Aleksiej L. Eryomin (Rosja)
– Rafael Capurro (Niemcy)
– Thomas H. Davenport (USA)
– Laurence Prusak (USA)
– Bonnie Nardi (USA)
– Vicki O’Day (USA)
– Luciano Floridi (Włochy)
b/ inni:
– Abddus Sattar Chaudhry
– Susan E. Higgins
– …

21. Przedmiot badań ekologii informacji
• Identyfikowanie kryteriów jakościowych i ilościowych
informacji;
• Badanie relacji pomiędzy informacją a zdrowiem
człowieka;
• Badanie wartości informacji;
• Badanie procesów przekazywania i recepcji
informacji;
• Badanie jakości usług informacyjnych;
• Określanie odpowiedzialności za informacje i jej
skutki społeczne;
• Badanie rozwoju/ewolucji środowiska
informacyjnego;
• Zarządzanie informacją w pracy, domu,
społeczeństwie.

22. Kierunki badań ekologii informacji
(wg A.L. Eryomina (1998) – (1/2)
• badanie relacji pomiędzy informacją a zdrowiem
człowieka;
• badanie potrzeb informacyjnych;
• identyfikowanie kryteriów ilościowych i
jakościowych informacji;
• badanie wartości informacji;
• badanie metod przechowywania i dostępu do
informacji;

23. Kierunki badań ekologii informacji
(wg A.L. Eryomina (1998) – (2/2)
• badanie procesów przekazywania i recepcji
informacji;
• badanie relewancji;
• ocena jakości usług informacyjnych;
• określanie odpowiedzialności za informację i jej
skutki społeczne;
• zarządzanie informacją w miejscu pracy,
organizacjach, społeczeństwie.

24. Holistyczność ekologii informacji
Charakterystyczne cechy ekologii informacji:
1. Integruje różne rodzaje informacji: elektroniczną,
nieelektroniczną, ustrukturyzowaną i
nieustrukturyzowaną, tekst, audio, video… Stąd
ekologia: mediów, języka, polityki, Internetu …
2. Umożliwia śledzenie ewolucji środowiska
informacyjnego;
3. Posługuje się przede wszystkim obserwacją i
opisem;
4. Zawsze w centrum stawia człowieka i jego
zachowania spowodowane wpływem nań
informacji.
Wymienione aspekty są analogiczne do aspektów
ekologii środowiska przyrodniczego.

25. Informacja ekologiczna, to znaczy
jaka?
- Przyjazna dla człowieka;
- Nie szkodząca środowisku informacyjnemu
człowieka;
- …

26. Ekologia informacji wyzwaniem
dla człowieka XXI wieku
Ekologia informacji usilnie dąży do zapewnienia
zrównoważonego rozwoju człowieka w
społeczeństwie informacji i wiedzy.
Idea zrównoważonego rozwoju społeczeństwa
informacji i wiedzy to próba udzielenia odpowiedzi
na zespół zagrożeń wynikających z
niekontrolowanego generowania informacji i wiedzy i
ich negatywnego wpływu na człowieka.
Zrównoważony rozwój to taki rozwój, który nie zakłóca
naturalnych eko(info)systemów tworzących
antropoinfosferę, w której funkcjonuje człowiek.

27. Działania na rzecz ekologii informacji
powinny polegać na:
- Zwiększaniu świadomości informacyjnej człowieka jako
podmiotu w procesach informacyjnych;
- Rozwijaniu kompetencji informacyjnych umożliwiających
racjonalne zarządzanie informacją, panowanie nad
nadmiarowością informacji, uniezależnianie się od
niepożądanych wpływów informacji, zwłaszcza od manipulacji
ludzkimi postawami i zachowaniami;
- Wychowaniu/edukacji do odpowiedzialności za
tworzenie/generowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie i
wykorzystywanie informacji;
- Równoważeniu rozwoju człowieka w świecie techniki,
technologii i informacji;
- Umiejętnym wykorzystywaniu informacji do budowania
indywidualnej i zbiorowej wiedzy dla indywidualnego i
wspólnego dobra ludzkości.

28. Perspektywy dalszych prac badawczych
To m.in.:
- Badania naukoznawcze.
- Badania bibliometryczne rozwoju tej dyscypliny.
- Integracja informacji i wiedzy (podejście holistyczne).
- Synteza (opracowanie kompleksowe po serii analiz
szczegółowych przypadków).
- Potrzeba opracowania monograficznego.
- Od ekologii informacji, poprzez ekologie informacji do
ekologii wiedzy? Kierunek ekologia wiedzy? [por. George Pór
2000].
- W dalszych badaniach może być kluczowe poznanie
mechanizmów działania ludzkiego mózgu (wyniki badań
neuronauk).

29. Badania pilotażowe ekologii informacji
• Metodyka badań.
• Przedmiot badań.
• Przebieg badań.
• Wyniki badań
• Wnioski z badań.

30. Wyniki badań
Czasopisma, w których znaleziono przynajmniej dwa artykuły na temat ekologii
informacji [Tymoszuk 2012]

31. Wyniki badań
Przyrost piśmiennictwa dotyczącego ekologii informacji [Tymoszuk 2012]

32. Wyniki badań
• Wśród autorów piszących więcej na temat ekologii informacji znaleźli się:
• Guallar, Javier (2 artykuły),
• Nardi, Bonnie A (2 artykuły),
• O'Day, Vicky (2 artykuły),
• Solés, Daniel Gil (2 artykuły),
• Williamson, Kirsty (2 artykuły).
W Journal o f Documentation oraz Journal of the American Society for
Information Science and Technology (JASIST) o ekologii informacji pisano
częściej niż w innych czasopismach.

33. Wyniki badań
• Obecność problematyki ekologii informacji na
konferencjach naukowych w Polsce i za granicą:
- Bratysława (ISKO)
- Zakopane
- Kraków
- Bydgoszcz
- Słupsk 2012
- Bratysława 2012
- …

34. Wyniki badań
• Najważniejsze opracowania klasyków ekologii
informacji prezentujące myśl ekologiczną:
- T.H. Davenport i L. Prusak: /-/
- A. L. Eryomin: /-/
- R. Capurro: Towards an Information Ecology (1990).
- B. Nardi i V. O’Day: Information Ecologies
Using Technology with Heart. The MIT Press
Cambridge, Massachusetts London, England
1999.

35. Wyniki badań
• Obszar badań ekologii informacji to:
- Potrzeby informacyjne użytkowników;
- Zachowania informacyjne użytkowników informacji;
- Bariery informacyjne w dostępie do informacji;
- ….
Stąd ekologie poszczególnych obszarów.

36. Wyniki badań
• Charakterystyczne cechy badań
„ekologicznych” w ramach nauki o informacji:
- Brak profesjonalistów;
- Działalność badawcza „przy okazji”, „ad hoc”;
- Jedno z pól badawczych nauki o informacji.

37. Ekologia informacji
w nauce o informacji
Refleksja teoretyczna nad ekologią informacji pojawiła
się w nauce o informacji na bazie praktycznej
działalności w ramach informacji naukowej,
głównie radzenia sobie z problemami nadmiaru
informacji. W szczególności dotyczy ona:
1. Ochrony dziedzictwa kulturowego;
2. Identyfikacji i ochrony więzi informacyjnych w
środowisku twórców i użytkowników informacji;
3. Równoważenia aspektów społecznych i
technologicznych w postrzeganiu przestrzeni
informacyjnej (social informatics versus social
strategies to support cultural values for a digital
age).

38. Zakres problematyki
Ekologia informacji dotyczy obszaru, który stanowi
przestrzeń informacyjna rzeczywista i wirtualna.
Nurty:
1. Ochrona środowiskowego dziedzictwa
informacyjnego i cyfrowego (czyli ochrona samej
informacji);
2. Dbałość i troska o odpowiednią prezentację
informacji (i instytucji związanych z informacją) w
środowisku elektronicznym.
3. Ochrona człowieka przed nadmiernym i
negatywnym wpływem „toksycznych” informacji.
[Babik 2006, dok. elektr.].

39. Podejście/perspektywa ekologiczna
w nauce o informacji
1. Podejście to dotyczy relacji człowieka z jego środowiskiem
informacyjnym;
2. Ekologia informacji akcentuje wpływ na człowieka
środowiskowych czynników informacyjnych i odwrotnie, a
więc dotyczy relacji między człowiekiem a jego
środowiskiem informacyjnym;
3. Ekologiczne spojrzenie w nauce o informacji oznacza
poszukiwanie w środowisku informacyjnym człowieka tych
elementów i związków pomiędzy nimi, które dotyczą
oddziaływania informacji na człowieka oraz odwrotnie, a
zwłaszcza ochrona człowieka przez niekorzystnym
oddziaływaniem informacji oraz ochrona samej informacji
przed niszczycielskim działaniem człowieka [Babik 2012b].

40. Początki ekologii informacji
w Polsce
• Ekologia informacji
• TELEINFO 07/97 - Wolna Trybuna
• Możliwość ogarnięcia wielokrotnie większej ilości
informacji spowodowała, że ludzie przestają ją
szanować. Ponieważ jest tania, więc mamy
skłonność do rozrzutności. Tymczasem informacja
jest bezlitosna. Zapełnia każdą lukę, w którą się
może wcisnąć, wykorzystuje każdy moment
nieuwagi, żeby wtargnąć i zająć miejsce tam, gdzie
tylko zdoła znaleźć choć trochę wolnej przestrzeni.
[...]
• (Dr Piotr Chrząstowski)

41. W Polsce na temat ekologii informacji
pisali m. in.:
Badacze, którzy nie używają terminu „ekologia informacji”:
•Juliusz Lech Kulikowski
•Ryszard Tadeusiewicz
•Stanisław Juszczyk
•Maria Ledzińska
•…
Badacze, którzy posługują się terminem „ekologia informacji”:
•Piotr Chrząstowski
•Wiesław Babik
•Daniel Kotyras
•Anna Sitarska
•Józef Oleński
•Ewa Głowacka
•Katarzyna Materska
•Beata Taraszkiewicz

43. Podsumowanie
• Ekologia informacji to teoria nadbudowana nad działalnością praktyczną w
dziedzinie informacji. Działalność, o której tu mowa, to w interesie człowieka
szeroko rozumiana ochrona informacji, m.in. przed różnego rodzaju
zanieczyszczeniami, a więc dbałość o czystość informacji.
• Ekologia informacji dostarcza nowej perspektywy badania problemów związanych
z informacją.
• Aby tak się stało niezbędna jest wiedza o cechach i rodzajach informacji, o procesie
informacyjnym a także o potencjalnych zagrożeniach właściwego odbioru
informacji a więc odpowiednia edukacja informacyjna zmierzająca do
uświadomienia konieczności selekcji informacji na każdym z etapów jej obiegu.
• Ekologia informacji ma charakter interdyscyplinarny, a więc wymaga
interdyscyplinarnych badań naukowych oraz wieloaspektowego podejścia.
• Nie ma jednej ekologii informacji. Są ekologie informacji, oparte na różnych
koncepcjach i dotyczące różnych przedmiotów/instytucji/rzeczywistości/środowisk.
• Niezbędne jest zintegrowane podejście do tej problematyki.
• Jej zadaniem jest zrównoważony rozwój środowiska informacyjnego człowieka
(antropoinfosfery), to jest to próba wprowadzenia naturalnej równowagi
pomiędzy nadmiarem a deficytem (brakiem) informacji.
• Działania ekologiczne mają na celu zapobieganie anomaliom informacyjnym dzięki
czemu stają się katalizatorem rozwoju człowieka.
• Ekologia informacji to cywilizacyjne wyzwanie dla społeczeństwa informacji i
wiedzy XXI wieku.

44. Wybrana literatura przedmiotu (1)
• Babik W. (2006): O niektórych chorobach powodowanych przez
informacje. [W:] Komputer w edukacji. 16. Ogólnopolskie Sympozjum
Naukowe. Kraków 29-30 września 2006. Red. Nauk. J. Morbitzer.
Kraków: Pracownia Technologii Nauczania AP 2006, s. 15-20.
• Babik W. (2001): Ekologia informacji. „Zagadnienia Informacji
Naukowej” 2001 Nr 2(78) s. 64-70.
• Babik W. (2012a): Ekologia informacji katalizatorem równoważenia
rozwoju społeczeństwa informacji i wiedzy. „Zagadnienia Informacji
Naukowej” 2012 nr 2 s. 48-65.
• Babik W. (2012b): Kultura informacyjna – spojrzenie z punktu widzenia
ekologii informacji. „Bibliotheca Nostra” 2012 Nr 2(28), s. 31-40.
• Babik W. (2002): Ekologia informacji – wyzwanie XXI wieku. „Praktyka i
Teoria Informacji Naukowej i Technicznej” 2002 Nr 1(37) s. 20-25.
• Chrząstowski P. (1997): Ekologia informacji. „Teleinfo On-Line. Przegląd
Rynku Informatyki i Telekomunikacji” [dok. Elektr.]
http://www.teleinfo.com.pl/ti/1997/07/f05.html [Odczyt: 22.09.2008].
• Czarnocka M., Mazurek M. (2012): Metafory w nauce. „Zagadnienia
Naukoznawstwa” 2012 Z. 1(191), s. 5-26.

45. Wybrana literatura przedmiotu (2)
• Davenport T., Prusak L. (1997): Information ecology. Mastering
Informational Knowledge Environment. New York, Oxford: Oxford
University Press US, 272 s.
• Eryomin A.L. (1998): Information ecology – a viewpoint. “International
Journal of Environmental Studies”: Sections A&B No ¾ p. 241-253.
• Kotyras D. (2003): Ekologia informacji. Magazyn Internet nr 9 s. 41-43.
• Kulikowski J.L. (1978): Człowiek i infosfera. „Problemy” nr 3 (384) s. 2-6.
• Ledzińska M. (2001): Człowiek współczesny wobec nadprodukcji
informacji, czyli o informacyjnym stresie. [W:] Różnice indywidualne:
wybrane badania inspirowane Regulacyjną Teorią Temperamentu
Profesora Jana Strelau, Red. W. Ciarkowska, A. Matczak. Warszawa:
Uniwersytet Warszawski. Interdyscyplinarne Centrum Genetyki
Zachowania, s. 135-154.
• Ledzińska M. (2002): Stres informacyjny – sposoby radzenia sobie i
przeciwdziałania. [W:] Konteksty stresu psychologicznego. Red. I.
Heszen-Niejodek. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s.
27-40.
• Tadeusiewicz R.: W dymie i we mgle.
http://www.solidarnosc.org.pl/~ksn/Docs/rystad.pdf

46. ...
Bardzo dziękuję za uwagę!
Kontakt:
w.babik@uj.edu.pl
http://adamtomaszkiewicz.pl/ekologia/index.php?id=o_ekologii
http://bibliopedia.umcs.lublin.pl/index.php/Ekologia_informacji

47. • The Polish Society for Information Science, together with the Polish
Chapter of the ISKO invites to Zakopane, Poland (24-27 September
2013) for the International Conference – XII Forum on Scientific and
Technical Information.
• This year the conference will focus on „Society – Information –
Innovation. Challenges of the Digital Age”
• At the forum will be organized Polish-German ISKO session dedicated
knowledge organization.

48. Knowledge Organization in the 21st Century: History, Present, Future
•The facets for paper presentations include (but are not limited to):
•Epistemology of Knowledge Organization.
•Categories and Conceptual Structures for the Digital Environment.
•Information and Knowledge in the Modern Society.
•Classification Schemes, Taxonomies, and Categorization Schemes.
•Facet Analysis as Theoretical Basis of Knowledge Representation, Organization and Management.
•Thesauri, Semantic Networks and Ontologies.
•Data Modeling for Semantic Web.
•Indexing and Searching in Multilingual Environments.
•Organization of Unstructured Information.
•Challenge of Multimedia for Knowledge Organization.
•Web Indexing, Social Tagging.
•User Needs in a Changing World (Antropoinfosphere).
•Linguistic Aspects and Other Issues in Automatic Categorization and Indexing.
•Information and Knowledge Ecologies.
•History of Knowledge Organization and ISKO.
•Knowledge Organization in the Future.
13th International ISKO Conference will be held
in Cracow (Poland), 19-22 May 2014.

49. Contact:
National Coordinator ISKO Chapter in
Poland
Prof. dr hab. Wiesław Babik
E-mail: w.babik@uj.edu.pl
Http://skryba.inib.uj.edu.pl/isko/