1. Carta pastoral na Xornada do Enfermo. Pascua 2011.
Os mozos e a saúde
Queridos diocesanos:
Non seremos servidores de Cristo se non o somos dos homes nas
súas esperanzas e sufrimentos. Benedito XVI recordounos en Santiago que
Cristo é o Mesías, o Fillo do Deus vivo, que veu a servir e non a ser servido1.
Amor a Deus e amor ao próximo fúndense entre si: no máis humilde atopamos
a Xesús mesmo e en Xesús atopamos a Deus2. A liberación que se pregoa nas
avenidas da nosa sociedade menosprezando a abnegación e esquecendo aos
que padecen a experiencia do abandono e do sufrimento, encarcéranos no máis
inhumano de nós mesmos. O Misterio da Igrexa desvaneceríase e perdería o seu
sal se aspirase a ser unha institución máis entre outras, buscando entre as
cousas que son do César as riquezas que se trazan e corroen pola ferruxe (Cf.
Mt 6, 19). “A grandeza da humanidade está determinada esencialmente pola
súa relación co sufrimento e co que sofre. Isto é válido tanto para o individuo
como para a sociedade. Unha sociedade que non logra aceptar aos que sofren e
non é capaz de contribuír mediante a compaixón a que o sufrimento sexa
compartido e soportado tamén interiormente, é unha sociedade cruel e
inhumana”3.
Os mozos e a saúde
A celebración da Pascua do Enfermo chámanos a considerar este
ano a situación dos mozos en relación coa saúde. Trátase de achegarse aos que
sofren no seu corpo e/ou no seu espírito; axudarlles a afrontar esa realidade e a
vivila como posibilidade de crecemento e de maduración; recoñecer e avivar a
súa sensibilidade e solidariedade cara ás persoas enfermas maiores; e celebrar o
que dan e o que reciben. “Convén que a mocidade sexa un «crecemento» que
leve consigo a acumulación gradual de todo o que é verdadeiro, bo e fermoso,
ata cando ela estea unida «desde fóra» aos sufrimentos, á perda de persoas
queridas e a toda a experiencia do mal, que incesantemente faise sentir no
mundo en que vivimos”4.
Os mozos tamén sofren e, probablemente, máis do que as
aparencias ante a súa plenitude vital e alegría desbordante puidesen suxerir.
Sofren no seu corpo e sobre todo no seu espírito. Transitan “pola terra sacra da
dor”, vivindo esta experiencia na súa persoa ou na doutros mozos. A
enfermidade é unha experiencia dolorosa e dá orixe a diversos tipos de
1
Homilía na Praza do Obradoiro.
2
Benedito XVI, Deus caritas est, 15.
3
Id. Spe salvi
4
XOÁN PAULO II, Dilecti Amici, n 14.

2. sufrimento. Resquebraxa a dor física pero tamén o sufrimento espiritual, é dicir,
verse limitado e fráxil, ter que depender dos demais, facer sufrir aos seus
familiares, sentir a propia vida ameazada, sufrir sen saber por que, para que e
ata cando. Mirar estas realidades á luz de Cristo, axuda aos mozos a vivir máis
plenamente a vida, a valorala como un don que han de vivir en actitude de
agradecemento e encomio, e a combater o que aquí e agora xera dor e morte.
“A vida é fermosa, desde logo, pero non porque sexa fácil. E o
noso esforzo debería estar en descubrir que non deixa de ser fermosa porque
sexa difícil”. Cada un debe asumir a idea do sufrimento e da morte na súa
existencia, porque normalmente tendemos a pensar que isto lle pasa aos outros.
“Arraigados e edificados en Cristo, firmes na fe” (Col 2,7), os mozos poden
atopar o sentido á vida enteira, vivila de xeito san e gratificante e ser portadores
dos valores do Evanxeo. Enfermidade, dor e sufrimento son experiencias
persoais, cargadas sempre de misterio, un misterio difícil de aceptar e de
soportar, difícil de expresar con palabras. A saúde de moitos mozos vese
afectada pola pobreza, a marxinación, a tensión mental, o abuso do alcol, as
drogas, a frivolización da sexualidade, e unha alimentación inadecuada. É
necesario descubrir cos mozos, enfermos e sans, a luz e a forza que lles ofrece o
Evanxeo para vivir a etapa da mocidade de xeito san e saudable e invitarlles a
crear pontes de amor e solidariedade, a fin de que ningún senta só, senón
formando parte da gran familia dos fillos de Deus, como refire Benedito XVI na
Mensaxe para a Xornada Mundial da Mocidade 2011.
Constante agradecemento
Ás veces na nosa sociedade vívese de costas aos enfermos e aos
que sofren. Existe a impresión de que os enfermos complican a nosa vida,
exponnos interrogantes moi fondos e recórdannos cousas que nos custa moito
aceptar. Por iso, tendemos a desentendernos deles. Xesús non pasou de longo
ante os enfermos. Achegouse a eles, conmoveuse ante a súa situación,
dedicoulles unha atención preferente e libroulles da soidade e abandono en que
se atopaban reintegrándoos á comunidade. Agora dinos aos seus seguidores
que debemos comportarnos como El, atendendo ao que sofre, parándose xunto
a el, compadecéndose, axudándolle, vendando as súas feridas e
acompañándolle a quen poida curar a súa enfermidade (Lc 10,29-37). Na visita
pastoral visitando enfermos, tiven o gozo de comprobar a abnegación e a
xenerosidade de pais, fillos ou familiares coidando aos seus seres queridos
enfermos, maiores ou novos. Para esas persoas o meu recordo con gratitude
unido á miña oración, pedindo que o Señor sígalles bendicindo. A Igrexa
agradece de corazón a quen cada día, desde a misión encomendada, realizan
serena e atentamente o coidado dos enfermos e dos que sofren.
Saúdavos con afecto e bendí no Señor,
+ Julián Barrio Barrio,
Arcebispo de Santiago de Compostela.