เอกสารแนะนำการเขียนโปรแกรมภาษาจาวา

1. บทที่ 9
การจัด การกับ ข้อ ผิด พลาด
(Exception Handling)
อ.ธนิศ า เครือ ไวศยวรรณ
คณะเทคโนโลยีส ารสนเทศ
สถาบัน เทคโนโลยีพ ระจอมเกล้า เจ้า
คุณ ทหารลาดกระบัง

2. วัต ถุป ระสงค์
 แนะนำา ข้อ ผิด พลาดทีอ าจเกิด ขึ้น ได้ใ นภาษาจาวา
่
 แนะนำา คลาสทีเ กี่ย วข้อ งกับ การจัด การกับ ข้อ ผิด
่
พลาดทีก ำา หนดไว้ใ น Java API
่
 อธิบ ายคำา สัง ทีใ ช้ใ นการจัด การกับ ข้อ ผิด พลาดคือ
่ ่
คำา สั่ง try,catch และ finally
 อธิบ ายกฎการจัด การกับ ข้อ ผิด พลาด
 แนะนำา วิธ ีก ารสร้า งคลาสประเภทข้อ ผิด พลาดขึ้น
มาใหม่

3. ข้อ ผิด พลาด
 โปรแกรมภาษาจาวาแบ่ง ข้อ ผิด พลาดทีอ าจเกิด
่
ขึ้น ขณะรัน โปรแกรมเป็น สอง ประเภทคือ
• Error เป็น ข้อ ผิด พลาดที่ไ ม่ส ามารถแก้ไ ขและจัด การได้
เช่น VirtualMachineError,OutOfMemoryError
• Exception เป็น ข้อ ผิด พลาดที่ส ามารถแก้ไ ขหรือ จัด การ
ได้ เช่น
ArrayIndexOutOfBoundsException,FileNotFoundException
 ข้อ ผิด พลาดในภาษาจาวาจะกำา หนดเป็น ออปเจ็ค
ของ คลาสต่า งๆ โดยมีค ลาส Throwable เป็น คลาส
ราก

4. คลาสที่เ กี่ย วข้อ งกับ ข้อ ผิด พลาด

5. คลาสประเภท Exception
 Exception เป็น ข้อ ผิด พลาดทีเ กิด ในขณะรัน
่
โปรแกรมภาษาจาวา
 Exception แบ่ง ออกเป็น สอง ประเภท คือ
• RuntimeException
• IOException
 RuntimeException เป็น ข้อ ผิด พลาดทีอ าจหลีก เลี่ย ง
่
ได้ห ากมีก ารเขีย นโปรแกรมทีถ ูก ต้อ ง
่
 IOException เป็น ข้อ ผิด พลาดทีภ าษาจาวากำา หนด
่
ให้ต ้อ งมีก ารจัด การ หากมีก ารเรีย กใช้เ มธอดที่
อาจเกิด ข้อ ผิด พลาดประเภทนีไ ด้ ้

6. คลาสประเภท Exception ที่ส ำา คัญ
และพบบ่อ ย
 ArithmeticException
 ArrayIndexOutOfBoundsException
 EOFException
 FileNotFoundException
 InterruptedException
 IOException
 NullPointerException
 NumberFormatException

7. ตัว อย่า งโปรแกรมที่อ าจเกิด ข้อ ผิด
พลาด
public class ExceptionDemo {
public class ExceptionDemo {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
System.out.println(args[2]);
System.out.println(args[2]);
System.out.println("Hello");
System.out.println("Hello");
}}
}}

8. คำา สัง
่ try..catch
 ภาษาจาวามีค ีย เ วิร ์ด try
์ ทีเ ป็น คำา สัง ทีใ ช้ใ นการ
่ ่ ่
จัด การกับ เมธอดหรือ คำา สั่ง ทีอ าจเกิด ข้อ ผิด พลาด
่
ซึ่ง จะส่ง ออปเจ็ค ประเภท Exception ในขณะรัน
โปรแกรม
 รูป แบบ
try {
[statements]
}
 โปรแกรมภาษาจาวาจะสั่ง งานชุด คำา สั่ง ทีอ ยูใ น
่ ่
บล็อ กทีล ะคำา สัง และหากเกิด ข้อ ผิด พลาดขึน ในคำา
่ ้
สั่ง ประเภทใดก็จ ะมีก ารส่ง ออปเจ็ค ของข้อ ผิด
พลาดประเภท Exception นัน ขึน มา
้ ้

9. คำำ สัง
่ try..catch
 ในกรณีท ต ้อ งกำรจัด กำรกับ ข้อ ผิด พลำดทีเ กิด ขึ้น
ี่ ่
โปรแกรมจะต้อ งมีช ุด คำำ สั่ง อยูใ นบล็อ กของ
่
คีย เ วิร ์ด catch ที่จ ะระบุช นิด ของออปเจ็ค ในคลำส
์
ประเภท Exception ทีต ้อ งกำรจัด กำร
่
 รูป แบบ
catch(ExceptionType argumentName){
[statements]
}

10. ตัว อย่ำ งโปรแกรมที่ม ีก ำรจัด กำร
กับ ข้อ ผิด พลำด
public class ExceptionHandlingDemo {
public class ExceptionHandlingDemo {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
try {
try {
System.out.println(args[2]);
System.out.println(args[2]);
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
System.out.println("There is no third command
System.out.println("There is no third command
line argument");
line argument");
}}
}}
}}

11. กำรจัด กำรกับ ข้อ ผิด พลำดหลำยๆ
ประเภท
 โปรแกรมภำษำจำวำสำมำรถจะมีช ุด คำำ สัง ของ
่
บล็อ ก catch ได้ม ำกกว่ำ หนึง ชุด สำำ หรับ ในแต่ล ะ
่
บล็อ กคำำ สั่ง try
 ชนิด ของออปเจ็ค ประเภท Exception ทีอ ยูใ นชุด
่ ่
คำำ สั่ง ของบล็อ ก catch จะต้อ งเรีย งตำมลำำ ดับ กำร
สืบ ทอด
 ในกรณีท ม ข ้อ ผิด พลำดเกิด ขึ้น
ี่ ี ภำษำจำวำจะ
พิจ ำรณำว่ำ เป็น ข้อ ผิด พลำดชนิด ใด ซึ่ง กำรทีจ ะ
่
จัด กำรกับ ออปเจ็ค ประเภท Exception นัน จะ ้
พิจ ำรณำจำกคลำสทีม ก ำรสืบ ทอดตำมลำำ ดับ ชั้น
่ ี

12. ตัว อย่ำ งโปรแกรม
public class ExceptionHandlingDemoV2 {
public class ExceptionHandlingDemoV2 {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
try {
try {
int i = Integer.parseInt(args[0]);
int i = Integer.parseInt(args[0]);
System.out.println(4 / i);
System.out.println(4 / i);
} catch(ArithmeticException ex) {
} catch(ArithmeticException ex) {
System.out.println(ex.toString());
System.out.println(ex.toString());
} catch(NumberFormatException ex) {
} catch(NumberFormatException ex) {
System.out.println("Invalid numeric format");
System.out.println("Invalid numeric format");
}}
}}
}}

13. ตัว อย่ำ งโปรแกรมที่ไ ม่ถ ูก ต้อ ง
public class ExceptionHandlingDemoV3 {
public class ExceptionHandlingDemoV3 {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
try {
try {
int i = Integer.parseInt(args[0]);
int i = Integer.parseInt(args[0]);
System.out.println(4 / i);
System.out.println(4 / i);
System.out.println(args[2]);
System.out.println(args[2]);
} catch(RuntimeException ex) {
} catch(RuntimeException ex) {
System.out.println(ex.toString());
System.out.println(ex.toString());
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
System.out.println("There is no third command
System.out.println("There is no third command
line argument");
line argument");
}}
}}
}}

14. บล็อ ก finally
 ภำษำจำวำมีค ีย เ วิร ์ด finally
์ ทีจ ะมีช ุด คำำ สั่ง อยูใ น
่ ่
บล็อ กเพือ ระบุใ ห้โ ปรแกรมทำำ ชุด คำำ สัง ดัง กล่ำ ว
่ ่
หลัง จำกสิน สุด กำรทำำ งำนของชุด คำำ สั่ง ในบล็อ ก
้
try หรือ catch
 ภำษำจำวำ จะทำำ ชุด คำำ สั่ง ในบล็อ ก finally เสมอ
แม้ว ่ำ จะมีคำำ สัง return ในบล็อ ก try หรือ catch
่
ก่อ นก็ต ำม กรณีเ ดีย วทีจ ะไม่ท ำำ ชุด คำำ สั่ง ในบล็อ ก
่
finally คือ มีคำำ สั่ง System.exit();

15. ตัว อย่ำ งโปรแกรม
public class FinallyDemo {
public class FinallyDemo {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
try {
try {
System.out.println(args[2]);
System.out.println(args[2]);
System.out.println("Hello");
System.out.println("Hello");
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {
System.out.println("There is no third argument");
System.out.println("There is no third argument");
} finally {
} finally {
System.out.println("Finish running the program");
System.out.println("Finish running the program");
}}
}}
}}

16. ตัว อย่ำ งโปรแกรม
public class FinallyDemoV2 {{
public class FinallyDemoV2
public static void main(String args[]) {{
public static void main(String args[])
FinallyDemoV2 obj == new FinallyDemoV2();
FinallyDemoV2 obj new FinallyDemoV2();
obj.myMethod(args);
obj.myMethod(args);
}}
public int myMethod(String args[]) {{
public int myMethod(String args[])
try {{
try
System.out.println(args[2]);
System.out.println(args[2]);
return 0;
return 0;
}} catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex) {{
catch(ArrayIndexOutOfBoundsException ex)
System.out.println("There is no third argument");
System.out.println("There is no third argument");
}} finally {{
finally
System.out.println("Finish running the program");
System.out.println("Finish running the program");
return 1;
return 1;
}}
}}
}}

17. การจัด การกับ เมธอดที่ส ง ออปเจ็ค
่
ประเภท Exception
 เราสามารถจะจัด การกับ ออปเจ็ค ของ Exception
โดยใช้ค ลาสทีเ ป็น superclass ของ Exception
่
นัน ได้ อาทิเ ช่น เราสามาร ถ จัด การกับ
้
FileNotFoundException โดยใช้ IOException หรือ
Exception แทนได้
 การจัด การกับ Exception มีส อง แบบ คือ
• ใช้ค ำา สั่ง try/catch
• ใช้ค ำา สั่ง throws ในการประกาศเมธอดที่จ ะมีก ารเรีย ก
ใช้เ มธอดใดๆที่อ าจส่ง
ออปเจ็ค ประเภท Exception

18. คำา สั่ง throws
 รูป แบบการใช้ค ำา สัง throws
่ มีด ัง นี้
[modifier] return_type methodName([arguments]) throws
ExceptionType[,ExceptionType2] {
...
}
 ตัว อย่า ง
public void openfile(String s) throws
FileNotFoundException {
...
}

19. คำา สั่ง throws
 เมธอดใดๆสามารถทีจ ะจัด การ กับ Exception
่ โดย
ใช้ค ำา สัง throws ได้ม ากกว่า หนึง ประเภท
่ ่
 ตัว อย่า ง
public void openFile(String s)throws
FileNotFoundException,UnknownHostException {
...
}
 กรณีท ม ก ารใช้ค ำา สั่ง throws ส่ง ต่อ ไปเรื่อ ยๆ แล้ว
ี่ ี
เมธอด main() ซึ่ง เรีย กใช้เ มธอดสุด ท้า ยทีใ ช้ค ำา สัง
่ ่
throws ไม่ม ก ารจัด การกับ ออปเจ็ค ประเภท
ี
Exception ดัง กล่า ว โปรแกรมจะเกิด ข้อ ผิด
พลาดในขั้น ตอนการรัน โปรแกรม เมือ มีข ้อ ผิด
่

20. ตัว อย่า งโปรแกรมทีไ ม่ม ีก ารจัด การ
่
กับ Exception
public class ExceptionDemo1 {
public class ExceptionDemo1 {
public static void main(String args[]) {
public static void main(String args[]) {
ExceptionDemo1 ex1 = new ExceptionDemo1();
ExceptionDemo1 ex1 = new ExceptionDemo1();
ex1.method1();
ex1.method1();
}}
public void method1() throws ArithmeticException {
public void method1() throws ArithmeticException {
method2();
method2();
}}
public void method2() throws ArithmeticException {
public void method2() throws ArithmeticException {
System.out.println(2/0);
System.out.println(2/0);
}}
}}

21. กฎ ของการกำา หนดเมธอดแบบ
overriden
 เมธอดแบบ overriden จะไม่อ นุญ าตให้ม ก ารจัด
ี
การออปเจ็ค ประเภท Exception โดยใช้ค ำา สัง ่
throws มากชนิด กว่า ทีเ มธอดเดิม จัด การอยูไ ด้
่ ่

22. ตัว อย่า งโปรแกรม ที่ม ีเ มธอดแบบ
overriden ทีถ ูก ต้อ ง
่
import java.io.*;
import java.io.*;
public class Parent {
public class Parent {
public void myMethods() throws IOException { }
public void myMethods() throws IOException { }
}}
___________________________________________________________
___________________________________________________________
public class OverrideException extends Parent{
public class OverrideException extends Parent{
public void myMethods() throws IOException {
public void myMethods() throws IOException {
new FileInputStream("temp.txt");
new FileInputStream("temp.txt");
}}
}}

23. ตัว อย่า งโปรแกรม ที่ม ีเ มธอดแบบ
overriden ที่ไ ม่ถ ูก ต้อ ง
import java.io.*;
import java.io.*;
public class Parent {
public class Parent {
public void myMethods() throws FileNotFoundException { }
public void myMethods() throws FileNotFoundException { }
}}
__________________________________
__________________________________
public class OverrideExceptionV2 extends Parent {
public class OverrideExceptionV2 extends Parent {
public void myMethods() throws
public void myMethods() throws
FileNotFoundException,IOException {
FileNotFoundException,IOException {
new FileInputStream("temp.txt");
new FileInputStream("temp.txt");
}}
}}

24. การสร้า งคลาสประเภท Exception
ขึ้น ใหม่
 การสร้า งคลาสประเภท Exception ขึ้น มาใหม่
สามารถทำา ได้โ ดยนิย ามคลาสใดๆให้ส บ ทอดมา
ื
จากคลาสทีช ื่อ Exception
่
 โดยทัว ไปคลาสทีช ื่อ
่ ่ Exception จะมี
constructor สองรูป แบบคือ
• public Exception()
• public Exception(String s)
 ดัง นั้น คลาสทีส บ ทอดมาจากคลาสทีช ื่อ Exception
่ ื ่
ควรจะมี constructor ทัง สองแบบ โดยรูป แบบ
้
หนึง จะมี argument ทีม ช นิด ข้อ มูล เป็น String
่ ่ ี
และมีค ำา สัง แรกใน constructor เป็น คำา สั่ง
่
super(s);

25. ตัว อย่า งคลาสประเภท Exception
ที่ก ำา หนดขึ้น ใหม่
public class MyOwnException extends Exception {
public class MyOwnException extends Exception {
public MyOwnException (String s) {
public MyOwnException (String s) {
super(s);
super(s);
}}
}}

26. การเขีย นเมธอดเพือ ส่ง ออปเจ็ค
่
ประเภท Exception
 เมธอดทีต ้อ งการส่ง ออปเจ็ค ประเภท
่ Exception
เมือ เกิด ข้อ ผิด พลาดขึ้น ในคำา สั่ง ใด จะต้อ งเรีย กใช้
่
คำา สั่ง ทีช อ throw เพือ จะสร้า งออปเจ็ค ของคลาส
่ ื่ ่
ประเภท Exception ขึ้น มา
 รูป แบบ
throw new ExceptionType([arguments])
 นอกจากนีค ำา สัง ประกาศเมธอดนัน จะต้อ งมีค ำา สัง
้ ่ ้ ่
throws เพื่อ กำา หนดให้ค ำา สัง ในเมธอดอื่น ๆทีเ รีย ก
่ ่
ใช้เ มธอดนีต ้อ งเขีย นคำา สั่ง ในการจัด การกับ ข้อ ผิด
้
พลาดนี้

27. ตัว อย่า ง คลาส FileHandler
import java.io.*;
import java.io.*;
public class FileHandler {
public class FileHandler {
public static void openFile(String filename) throws
public static void openFile(String filename) throws
MyOwnException {
MyOwnException {
File f = new File(filename);
File f = new File(filename);
if (!f.exists()) {
if (!f.exists()) {
throw new MyOwnException("File Not Found");
throw new MyOwnException("File Not Found");
}}
}}
}}

28. ตัว อย่า งโปรแกรมที่ม ีก ารจัด การ
กับ ข้อ ผิด พลาด
public class FileOpener {
public class FileOpener {
public static void main (String args[]) {
public static void main (String args[]) {
try {
try {
FileHandler.openFile(args[0]);
FileHandler.openFile(args[0]);
System.out.println("Open successful");
System.out.println("Open successful");
} catch (MyOwnException ex) {
} catch (MyOwnException ex) {
System.err.println(ex);
System.err.println(ex);
}}
}}
}}

29. สรุป เนื้อ หาของบท
 ข้อ ดีป ระเภทหนึ่ง ของภาษาจาวาคือ เราสามารถ
เขีย นโปรแกรมให้ม ก ารตรวจจับ และจัด การกับ ข้อ
ี
ผิด พลาดทีอ าจเกิด ขึ้น ได้ โดยทีก ารทำา งานไม่ต อ ง
่ ่ ้
หยุด ลง
 Error เป็น ข้อ ผิด พลาดทีไ ม่ส ามารถแก้ไ ขและ
่
จัด การได้ ส่ว น Exception เป็น ข้อ ผิด พลาดที่
สามารถแก้ไ ขหรือ จัด การได้
 คำา สั่ง try และ catch เป็น คำา สั่ง ทีใ ช้ใ นการตรวจจับ
่
และจัด การกับ ข้อ ผิด พลาดทีอ าจเกิด ขึ้น ได้ โดย
่
บล็อ กคำา สั่ง catch สามารถมีไ ด้ม ากกว่า หนึง บล็อ ก
่
สำา หรับ ในแต่ล ะบล็อ กคำา สั่ง try
 คำา สั่ง finally เป็น คำา สั่ง ทีอ ยูต ่อ จากคำา สั่ง
่ ่ try/catch

30. สรุป เนื้อ หาของบท
 คำา สั่ง throws
จะใส่ไ ว้ต รงคำา สั่ง ประกาศเมธอด
สำา หรับ เมธอดที่ย ง ไม่ต ้อ งการจัด การกับ ข้อ ผิด
ั
พลาดแต่จ ะให้เ มธอดทีเ รีย ก ใช้เ มธอดนี้ เป็น ตัว
่
จัด การแทน
 เราสามารถสร้า งคลาสประเภท Exception ชนิด
ใหม่ข ึ้น ได้ โดยจะต้อ งสืบ ทอดมาจากคลาสที่ช อื่
Exception และต้อ งมีก ารเรีย กใช้ Constructor
ของคลาส Exception ด้ว ย

31. แบบฝึก หัด
 ข้อ ที่ 1
• ทดลองเขีย นโปรแกรมเพื่อ จัด การกับ ข้อ ผิด พลาด อาทิ
เช่น IOException
ArrayIndexOutOfBoundsException
 ข้อ ที่ 2
• ทดลองเขีย นโปรแกรมเพื่อ สร้า งคลาสของข้อ ผิด พลาด
ขึ้น มาใหม่ โดยยกตัว อย่า งโปรแกรม Account