Amortyzacja środka trwałego z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego

1. Amortyzacja środka trwałego z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

2. Co to są środki trwałe? Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi zasoby jednostki spełniające równocześnie trzy następujące warunki: - przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok, - są kompletne i zdatne do użytku, - przeznaczone są na potrzeby jednostki. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

3. Środki trwałe c.d. Zalicza się do nich w szczególności: a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budynki i budowle, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkaniowego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, d) inwentarz żywy. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

4. Definicja amortyzacji Amortyzacja - proces utraty wartości majątku trwałego, wywołany jego zużyciem fizycznym - powstałym w skutek eksploatacji oraz ekonomicznym (moralnym) - będącym wynikiem postępu technicznego, związanego z możliwością uzyskania na rynku np. maszyn, urządzeń bardziej wydajnych, tańszych w eksploatacji, pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości. Ta utrata wartości jest przenoszona na wartość produktów wytworzonych przy wykorzystaniu amortyzowanego majątku trwałego. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

5. Wartość netto posiadanych środków trwałych ulega stopniowemu zmniejszeniu na skutek ich zużycia, które w ewidencji ujmowane jest odrębnie (na dzielnym koncie). Wyróżnia się dwa rodzaje zużycia: Zużycie fizyczne, powstające w toku używania środka trwałego. Na jego wysokość wywiera wpływ : rodzaj i jakość środka trwałego, intensywność eksploatacji, staranność obsługi, częstotliwość remontów itp., Zużycie ekonomiczne (moralne) wynikające z postępu technicznego, co powoduje konieczność wymiany dobrych jeszcze fizycznie obiektów na lepsze, a niejednokrotnie i tańsze w eksploatacji. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

7. Metody amortyzacji Metoda liniowa Metoda liniowa (inaczej równomierna lub proporcjonalna) polega na odpisywaniu stałej raty (np. co miesiąc) takiego samego odsetka wartości środka trwałego (np. jeśli okres amortyzacji środka trwałego obejmuje 5 lat, czyli 60 miesięcy, to co miesiąc będzie odpisywana w koszty 1/60 część wartości tego środka trwałego). Oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego i utrata jego wartości jest taka sama w każdym okresie. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

8. Metoda degresywna Metoda degresywna to metoda malejących odpisów amortyzacyjnych . W Polsce utożsamiana najczęściej ze specyficzną metodą opisaną w przepisach podatkowych. Polega na zastosowaniu odpowiedniego współczynnika podwyższającego, wykorzystywana w szczególnych przypadkach. Oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego a zwłaszcza zmniejszenie jego wartości następuje w początkowym okresie jego używania szybciej niż w następnych okresach. Metoda progresywna Metoda progresywna to metoda rosnących odpisów amortyzacyjnych. Oparta jest na założeniu, że wraz z upływem czasu zużycie środka trwałego i utrata jego wartości następuje coraz szybciej. Metoda naturalna W metodzie naturalnej okresowy odpis amortyzacyjny szacuje się przez porównanie wykorzystania amortyzowanego składnika majątku (najczęściej jego produkcji lub czasu pracy w przypadku maszyn produkcyjnych lub ilości przejechanych kilometrów dla środków transportu) z określoną przez producenta maksymalną zdolnością produkcyjną w ciągu całego okresu życia. Nie funkcjonuje od 1 wrzesnia 2007r. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

9. Amortyzacja a arkusz kalkulacyjny Funkcja SLN Funkcja SLN oblicza wartość amortyzacji liniowej środka trwałego dla jednego okresu. Składnią funkcji jest następująca: SLN(koszt; odzysk; czas_życia) gdzie koszt to koszt początkowy środka trwałego, odzysk to wartość środka trwałego po zakończeniu okresu amortyzacji (argument ten nazywany jest nieraz wartością odzyskaną środka trwałego) a czas_życia to liczba okresów, w których środek trwały jest amortyzowany (argument ten nazywany jest nieraz czasem użytkowania środka trwałego). Wszystkie trzy parametry są wymagane. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

10. SLN c.d. Przykład Załóżmy, że zakupiono ciężarówkę o wartości 30 000 zł. Czas użytkowania pojazdu określono na 10 lat, a wartość końcową na 7500 zł. Amortyzacja za każdy rok wynosi: SLN(30000; 7500; 10) jest równe 2250 zł Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

11. Funkcja DB Funkcja DB Funkcja DB oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie, obliczoną z wykorzystaniem metody równomiernie malejącego salda. Składnia funkcji jest następująca: DB(koszt;odzysk;czas_życia;okres;miesiąc) Pierwsze trzy parametry są identyczne jak w przypadku funkcji SLN. Argument okres to okres, dla którego zostanie obliczona amortyzacja. Argument okres musi być wyrażony w tych samych jednostkach, co argument czas_życia. Pierwsze cztery argumenty funkcji są wymagane, natomiast miesiąc (parametr opcjonalny) to liczba miesięcy w pierwszym roku. Jeżeli argument zostanie pominięty, przyjmowana jest liczba miesięcy równa 12. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

12. DB c.d. Przykłady Fabryka kupuje nową maszynę. Maszyna kosztuje 1 000 000 zł, a okres jej amortyzacji wynosi sześć lat. Wartość urządzenia po okresie amortyzacji wynosi 100 000 zł. Poniższy przykład przedstawia przebieg amortyzacji w okresie, w którym maszyna była używana. Wyniki zaokrąglono do liczb całkowitych. DB(1000000;100000;6;1;7) jest równe 186 083 zł DB(1000000;100000;6;2;7) jest równe 259 639 zł DB(1000000;100000;6;3;7) jest równe 176 814 zł DB(1000000;100000;6;4;7) jest równe 120 411 zł DB(1000000;100000;6;5;7) jest równe 82 000 zł DB(1000000;100000;6;6;7) jest równe 55 842 zł DB(1000000;100000;6;7;7) jest równe 15 845 zł Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

13. Funkcja DDB Funkcja DDB oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie, obliczoną przy użyciu metody podwójnie malejącego salda lub innej metody określonej przez użytkownika. Składnia funkcji jest następująca: DDB(koszt;odzysk;czas_życia;okres;współczynnik) Znaczenie pierwszych czterech argumentów jest identyczne jak w przypadku funkcji DB; wszystkie cztery argumenty są wymagane. Ostatni argument, współczynnik, to szybkość zmniejszania się salda. Jeżeli współczynnik ten zostanie pominięty, to zakłada się, że wynosi 2 (metoda podwójnie malejącego salda). Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

14. DDB c.d. Przykłady Załóżmy, że do fabryki zakupiono nową maszynę za 2400 zł. Jej czas eksploatacji określono na 10 lat. Wartość końcowa wynosi 300 zł. Poniższe przykłady pokazują amortyzację w różnych okresach. Wyniki zaokrąglono do dwóch miejsc po przecinku. DDB(2400;300;3650;1) jest równe 1,32 zł, amortyzacji po pierwszym dniu. W programie Microsoft Excel przyjmowane jest automatycznie, że współczynnik wynosi 2. DDB(2400;300;120;1;2) jest równe 40,00 zł, amortyzacji po pierwszym miesiącu. DDB(2400;300;10;1;2) jest równe 480,00 zł, amortyzacji po pierwszym roku. DDB(2400;300;10;2;1,5) jest równe 306,00 zł, amortyzacji po drugim roku używając współczynnika o wartości 1,5 zamiast metody podwójnie zmniejszającej się podstawy. DDB(2400;300;10;10) jest równe 22,12 zł, amortyzacji po 10 latach. W programie Microsoft Excel przyjmowane jest automatycznie, że wartość argumentu współczynnik wynosi 2. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

15. Funkcja SYD Funkcja SYD oblicza amortyzację środka trwałego w podanym okresie metodą sumy cyfr wszystkich lat amortyzacji. Składnia funkcji jest następująca: SYD(koszt;odzysk;czas_życia;okres) Znaczenie argumentów jest identyczne jak w przypadku funkcji DB i DDB; wszystkie cztery argumenty są wymagane. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

16. SYD c.d. Jeżeli kupiliśmy za 30 000 zł samochód ciężarowy, który ma czas użyteczności 10 lat i wartość odzysku 7 500 zł, roczne odliczenie amortyzacyjne za pierwszy rok wynosi: SYD(30000;7500;10;1) jest równe 4090,91 zł Roczne odliczenie amortyzacyjne za 10-ty rok wynosi: SYD(30000;7500;10;10) jest równe 409,09 zł Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

17. Funkcja AMORLINC Oblicza amortyzację dla każdego okresu rozrachunkowego. Funkcja ta jest dostosowana do francuskiego systemu księgowego. Jeśli zakupu dokonuje się w połowie roku rozrachunkowego, to pod uwagę bierze się amortyzację podzieloną proporcjonalnie. Składnia AMORLINC ( cena ; zakup_data ; pierwszy_okres ; odzysk ; okres ; stopa ; podstawa ) Cena jest ceną zakupu. Zakup_data jest datą zakupu pozycji aktywów. Pierwszy_okres jest datą kończącą pierwszy okres. Odzysk jest wartością końcową pozycji aktywów na końcu okresu amortyzacyjnego. Okres jest wybranym okresem. Stopa jest stopą amortyzacji. Podstawa jest argumentem rok_podstawa do wykorzystania Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

18. Amorlinc c.d. Przykład Załóżmy, że urządzenie zakupiono 19 sierpnia 1998. Cena początkowa wynosiła 2400 zł, a końcowa 300 zł przy 15% stopie amortyzacji. 31 grudnia 1998 jest końcem pierwszego okresu. AMORLINC(2400;"8/19/1998";"12/31/1998";300;1;0,15;1) wartość amortyzacji w pierwszym okresie wynosi 360 zł. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

19. Funkcja AMORDEGRC Oblicza amortyzację dla każdego okresu rozrachunkowego. Funkcja ta jest dostosowana do francuskiego systemu księgowego. Jeśli zakupu dokonuje się w połowie roku rozrachunkowego, to pod uwagę bierze się amortyzację podzieloną proporcjonalnie. Jest to funkcja podobna do AMORLINC, oprócz tego, że współczynniki amortyzacji stosowane w obliczeniach zależą od okresu amortyzacji danej pozycji aktywów. Składnia AMORDEGRC ( cena ; zakup_data ; pierwszy_okres ; odzysk ; okres ; stopa ; podstawa ) Cena jest ceną zakupu. Zakup_data jest datą zakupu pozycji aktywów. Pierwszy_okres jest datą kończącą pierwszy okres Odzysk jest wartością końcową na koniec okresu amortyzacyjnego. Okres jest wybranym okresem. Stopa jest stopą amortyzacji. Podstawa jest argumentem rok_podstawa do wykorzystania. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

20. Amordegrc c.d. Przykład Załóżmy, że urządzenie zakupiono 19 sierpnia 1998. Cena zakupu wynosiła 2400 zł, a wartość końcowa 300 zł, przy 15% stopie procentowej. 31 grudnia 1998 jest końcem pierwszego okresu. AMORDEGRC(2400;"8/19/1998","12/31/1998";300;1;0,15;1) wartość umorzenia za pierwszy okres wynosi 775 zł. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

21. Metody – porównanie graficzne Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

22. Przykładowe zastosowania a) Za pomocą metody liniowej obliczyć wartość amortyzacji środka trwałego o koszcie początkowym 10000 zł, wartości odzyskanej 1000 zł, jeżeli czas użytkowania wynosi 4 lata. b) Za pomocą metody równomiernie malejącego salda obliczyć wartość amortyzacji maszyny o koszcie początkowym 55000, wartości odzyskanej 6000 zł, w 2 roku amortyzacji, jeżeli czas użytkowania wynosi 4 lata przyjmując, że w pierwszym roku maszyna była wykorzystywana przez 5 miesięcy. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

23. Przykładowe zastosowania c.d. c) Za pomocą metody podwójnie malejącego salda obliczyć amorytzację samochodu o koszcie 75000 zł, którego wartość odzyskana wynosi 25000 w 3 roku amortyzacji, jeżeli czas użytkowania wynosi 5 lat. Przeprowadzić też te same obliczenia dla metody ze współczynnikiem = 1,5. d) Za pomocą metody sumy cyfr wszystkich lat amortyzacji obliczyć wartość amortyzacji maszyny o koszcie początkowym 15000, wartości odzyskanej 1000 zł, w 1 roku amortyzacji, jeżeli czas użytkowania wynosi 4 lata. Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej

24. Bibliografia Jerzy Kisielnicki, MIS - systemy informatyczne zarządzania / 2008 Tomasz Szapiro, Decyzje menedżerskie z Excelem, 2000 Zbigniew Smogur, Excel w zastosowaniach inżynieryjnych, 2008 http://mfiles.pl/pl/index.php/Amortyzacja http://ksiegowosc.infor.pl/rachunkowosc/amortyzacja/ Laboratorium Informatyki Politechniki Warszawskiej