2. Editoren Marian Verbeek - VVSG-Stafmedewerker gemeentelijke werking en organisatie Koen Van Heddeghem - coördinator-stafmedewerker team veiligheid.
3. GAS: gemeentelijk administratieve sancties? “Sinds de wet van 13 mei 1999 heeft de wetgever aan de gemeenten de mogelijkheid geboden om hun politiereglementen niet meer uitsluitend te laten bestraffen door de strafrechter, maar om eigen administratieve sancties vast te stellen en die sancties door het eigen bestuur te laten toepassen.” Bron: Gemeentelijke administratieve sancties, http://antwerpen.be/eCache/BTH/317.cmVjPTQ1MDI.html, 2009.
4. Synthese artikel nachtlawaai en vandalisme Op 1 april 2005 trad het vernieuwde systeem van GAS in werking, dit hield in dat nachtlawaai en vandalisme uit de strafwet werden gehaald. Dit zat blijkbaar toch niet zo goed in elkaar en dus werd er een reparatiewet ingevoerd.
5. De reparatiewet Zorgde voor het wegwerken van tekortkomingen. Gedragingen zoals het beschadigen van roerende goederen, nachtlawaai en beschadiging van landelijke of stedelijke afsluitingen en het plegen van lichte gewelddaden worden terug in de strafwet opgenomen. De gedragingen worden toegevoegd aan de zogenaamde “gemengde inbreuken”. Wat betekent dat gemeenten voor deze gedragingen enkel een administratieve geldboete kunnen opleggen wanneer het parket niet reageert. Nieuw is ook dat het parket nu twee maanden tijd krijgt om te reageren in plaats van één maand.
6. De gevolgen Gedragingen zoals nachtlawaai en vandalisme worden terug toegedragen aan het parket. Geldboete kan pas na (g)een reactie van het parket. Politie moet er terug rekening meehouden dat nachtlawaai en vandalisme terug strafrechtelijke inbreuken worden en verbaliseren op grond van het Strafwetboek.
7. Wat was het probleem? Vernieuwde gas-wet zorgde voor een aantal praktische en procedurele problemen zoals: Minderjarigen beneden de 16 jaar kwamen niet meer in aanmerking voor beschermingsmaatregelen. Tegen een 14-jarige die vandalisme pleegde kon men niet meer optreden. Daarnaast bleken sommige termijnen te kort om werkbaar te zijn.
8. Belangrijkste wijzigingen op een rijtje (deel 1) 4 artikelen uit titel X van het Strafwetboek terug gepenaliseerd. Gedragingen zoals beschadiging van roerende goederen, nachtlawaai, beschadiging van landelijke of stedelijke afsluitingen en plegen van lichte gewelddaden worden terug in de strafwet opgenomen. Minderjarigen die in loop van de administratieve procedure meerderjarig worden, kunnen nog gesanctioneerd worden met een administratieve boete. Volgens de huidige wet (van 17 juni 2004) kunnen gemeenteambtenaren die vaststellingen mogen doen van feiten die gesanctioneerd worden met een administratieve boeten, enkel vaststellingen doen op het grondgebied van de gemeente waar zij zijn aangesteld. Het wetsontwerp voorziet dat gemeenten in een meergemeentezone een protocol mogen afsluiten om deze ambtenaren bevoegdheid te geven over het grondgebied van de politiezone. Binnen de maand na de vaststelling dient de vaststellende ambtenaar het origineel van de vaststelling over te maken aan het parket en/of de sanctionerende ambtenaar. Nieuw is ook dat indien dit niet gebeurt binnen de maand, de ambtenaar geen administratieve sanctie meer kan opleggen.
9. Wijzigingen (deel2) De vaststellende ambtenaar moet steeds een afschrift van vaststellingen tegen minderjarigen die enkel gesanctioneerd kunnen worden met een administratieve geldboete overmaken aan het parket. De huidige wet voorziet twee procedures voor de zogenaamde ‘gemengde’ inbreuken (waar samenloop mogelijk is tussen administratiefrechtelijk en een strafrechtelijke inbreuk). Gedragingen zoals het beschadigen van roerende goederen, nachtlawaai en beschadiging van landelijke of stedelijke afsluitingen, plegen van lichte gewelddaden worden toegevoegd aan de categorie van de ‘gemengde’ inbreuken. De huidige wet voorziet geen samenloopprocedure voor de gevallen van samenloop die niet onder de procedure van de ‘gemengde’ inbreuken vallen. Nieuw is dat het ontwerp voorziet dat ouders, voogden of personen die het ouderlijk gezag hebben over een minderjarige als burgerrechtelijke aansprakelijke partij betrokken worden in de administratieve procedure en dezelfde rechten hebben als alle overtreders. Dit was voordien niet het geval.
10. GAS vandaag de dag Het overlastbeleid werpt zijn vruchten af ! We kunnen besluiten dat het systeem van de gemeentelijke administratieve sancties vandaag vrij goed functioneert. Na een lange inlooptijd met heel wat hindernissen passen steeds meer Vlaamse steden en gemeenten het systeem toe en zien ze in het instrument een effectief middel in hun strijd tegen overlast. Bron: Gemeentelijke administratieve sancties, http://www.vvsg.be/veiligheid/bestuurlijke%20handhaving/GAS/Documents/TDS%20doc%20003_survey%20GAS_samenvatting%20resultaten.pdf, 2009