Status quo and future of the Aging (Dutch) society, focused on Social security and Health in the Netherlands. More info and documentation at : http://sites.google.com/site/vergrijs/Home/vergrijzing-quo-vadis <a href=\"http://sites.google.com/site/vergrijs/Home/vergrijzing-quo-vadis\">Link</a>

2. Introductie : Een bijzondere ontmoeting... Even voorstellen: Mijn behanger Ruud van de Berg (geb. 27-12-1942)‏ Rudy bennett The Motions (1965)‏

3. Introductie : Oud worden, het geheim? What's the secret ? The average Rock Star age of death: 42 years (USA), 35 years (Europe)‏ Very successful 'Agers' (1941)‏ (1942)‏ Other 'Non Agers' How they would have looked like today

4. Kernvragen Is Vergrijzing eigenlijk wel een probleem? Wat is vergrijzing? Op welke maatschappelijke ontwikkelingen heeft Vergrijzing invloed? Kunnen we de Vergrijzing beheersen en sturen?

7. Vergrijzing : Hoe vergrijst Nederland? Vergrijzing 1900 – 2007 NL

8. Vergrijzing : Quo Vadis? Relatieve leeftijdsverdeling & Absolute aantallen (x 1000)‏ AOW-ers

9. Vergrijzing : Grijze druk verdubbelt! Groep > 65 jr Groep 20-65 jr

10. Vergrijzing : Toenemende demografische druk Groep 0-20 jr Groep 20-65 jr Groep > 65 jr Groep 20-65 jr Groep 0-20 + > 65 jr Groep 20-65 jr

12. Arbeidsmarkt: Wie Werkt, Wie Niet? Bron: CBS & Enquête beroepsbevolking (EBB) onderzoek (2006)‏ Aantallen x 1 mln

14. Arbeidsmarkt: Het Seniorenpotentieel

15. Arbeidsmarkt: Vergrijzing en werkloosheid 45+ toenemend meer en langer werkloos

16. Arbeidsmarkt: Personen, Banen, Productiviteit CPB: loonkosten stijgen dit jaar 4% , terwijl arbeidsproductiviteit slechts 1% toeneemt. AWVN: 'Dat is gevaarlijk' ( Van der Steen) 88% 97% Spanning Meer banen dan personen Voltijd/Deeltijd Fifty-Fifty Stijging Parttime werken Toenemende arbeids- productiviteit

24. Arbeidsmobiliteit : GedragsOnderzoek (AGO). Belangrijkste redenen om voor een werkgever te kiezen in 2005 (2003) (Bron: Arbeidsmarktonderzoek AGO)‏ 1. Salaris 61% (55%)‏ 2. Werksfeer 59% (58%)‏ 3. Vast contract 45% (38%)‏ 4. Inhoud van het werk 42% (39%)‏ 5. Uitdaging van het werk 37% (36%)‏ 6. Goede sec. arbeidsvoorwaarden 28% (34%)‏ 7. Doorgroeimogelijkheden 26% (29%)‏ 8. Flexibele werktijden 25% (27%)‏ 9. Makkelijk te bereiken 23% (23%)‏ 10. Mogelijkheid om parttime te werken 19% (21%)‏

25. Arbeidsmobiliteit : De gepensioneerden spreken....... Bron: TNO Kwaliteit van Leven (2008)‏ Wat drijft gepensioneerden om te blijven werken? Niet Belangrijk Neutraal Wel Belangrijk Ranking Geld 17 39 44 Sociale contacten 5 21 74 3 Nuttig bezig zijn 4 15 81 2 Verder ontwikkelen 29 46 25 Leuk/aard van het werk 1 9 90 1 Kennis & vaardigheden benutten 8 26 66 4 Betrokkenheid bij onderneming 9 34 57 5 Uitdaging 16 38 46 Waardering 21 45 34 Carrière 61 36 3 Loopbaanstap 65 30 5 Pensioen geeft onvoldoende voldoening 22 39 39 Meetellen in de maatschappij 21 34 45 Verveling 50 34 17

26. Arbeidsmobiliteit: Invloed Werkdruk? Toenemende werkdruk 52% werknemers, bijna 3 mln werknemers, werkt structureel over (7 uur per week). __________________ ter vergelijking NEA onderzoek 2003/2006 Ca. 29% werkt over Onderzoek Blauw / Randstad (2007)‏

27. Arbeidsmobiliteit: Een kwestie van HR visie? Ontwikkeling In-, Door- en Uit-stroomkosten personeel Werkgever I Geen actief IDU beleid Totale kosten 75% Salaris Werkgever II Wel actief IDU beleid Totale kosten 48% Salaris Het rendement van 1% p/j meer investeren in je personeel IDU-Beleid > Leeftijdsbewust Personeelsbeleid % Salaris

29. Langer Leven: Ontwikkeling levensverwachting

30. Langer Leven : 'Gezonde' Levensverwachting Bron: Perenboom, R.J.M. (2002). Trends in gezonde levensverwachting: Nederland 1983-2000 . Leiden: TNO Mannen Sterven Eerder En Vrouwen Zijn Meer Ziek

31. Langer Leven : Levensverwachting naar opleiding Bron: CBS e.o. (2002)‏ Hoger Opgeleid = Langer (Gezond)‏ Leven Mannen Levensverwachting LO LVO HVO HBO/WO Totaal 73 76 76 78 Gezond Goede ervaren gezondheid 53 61 63 69 Zonder lichamelijke beperkingen 64 69 71 74 Goede geestelijke gezondheid 66 70 70 73 Vrouwen Levensverwachting LO LVO HVO HBO/WO Totaal 80 82 82 82 Gezond Goede ervaren gezondheid 54 63 65 68 Zonder lichamelijke beperkingen 65 70 72 73 Goede geestelijke gezondheid 68 71 72 72

39. Vergrijzing en Zorg : Kosten laatste levensfase Toenemende kosten in de laatste levensfase Gemiddelde ziekenhuiszorgkosten per individu RIVM: Levensloop en zorgkosten (2008)‏

41. Vergrijzing en Zorg : Daly's naar Leeftijd Disability-Adjusted Life-Years (DALY's; spreek uit als 'dallies'). Een DALY staat voor 1 gezond of normaal levensjaar dat iemand als gevolg van een minder goede gezondheid verliest. Ziektelast (DALY’s per 1.000 personen) naar leeftijd en aandoening Bron: RIVM, Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2006 Overige ziekten o.a. diabetes mellitus, astma en COPD, gezichts- en gehoor-stoornissen

44. Vergrijzing en Zorg : Voorbeeld Roken Bron: DE GEMAKKELIJK | STOPPEN MET ROKEN | METHODE ©. Het aantal overlijdensgevallen t.g.v roken per jaar bedraagt Het % Nederlanders ouder dan 12 jaar dat rookt, bedraagt 20% accijnsverhoging vermindert het aantal rokers met De tabaksomzet in Nederland bedraagt Tabakontmoedigingsbeleid kost Nederland in 2007 Ca. 20.000 ruim 25%. Target 2010: 20% € 3,9 mlrd. Winst NL staat: € 2,1 mlrd € 6,8 mln. (€ 4,4 mln. overheid)‏ 20.000 ! Gegevens Cijfers Rokende medewerkers 20% - 25% Gem. aantal sigaretten per dag per roker 10 Gemiddelde rooktijd voor 1 sigaret 5 minuten Totale rooktijd per dag 50 minuten Gemiddeld aantal werkuren per jaar 1600 Aantal rookuren per jaar 195 (ofwel 12%)‏ Gemiddeld uurloon per werknemer € 18,00 Gem. kosten per rokende werknemer p/j € 3.510,00 Jaarlijkse rookkosten bij 20 rokers € 70.200,00 Jaarlijkse rookkosten bij 100 rokers € 351.000,00 Gem. rookkosten per medewerker € 700 - € 878

47. Internationaal Perspectief : Eurobarometer Bron: Flash Eurobarometer april 2008 Thinking about your country in, let’s say, 20 years’ time, do you 1 strongly agree, 2 agree, 3 disagree, 4 strongly disagree with the following statement Overall, in 20 years’ time, would you say that people’s lives in The Netherlands will be better than today?

48. Internationaal Perspectief : Eurobarometer I Thinking about your country in, let’s say, 20 years’ time, do you strongly agree, agree, disagree orstrongly disagree with the following statements? Bron: Flash Eurobarometer april 2008

49. Internationaal Perspectief : Eurobarometer II Bron: Flash Eurobarometer april 2008

50. Internationaal Perspectief : Eurobarometer III Het is andermans probleem Bron: Flash Eurobarometer april 2008

56. Vergrijzing: Visie vertalen in actie... Bron foto robot: Honda 2040 2008 We zullen de fruitboom van Sociale Zekerheid en Zorg moeten snoeien om een goede oogst te kunnen blijven garanderen. Nu ferm ingrijpen, straks oogsten Jos Berkemeijer (2008)‏