SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 90
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Master Course
                          Integrale Psychiatrie

                             Integraal werken
                              voor Huisartsen
                                19 April 2012

                                Elkana Waarsenburg

                                       Huisarts
                                elkanahwa@gmail.com


donderdag 26 april 2012
Interconnectedness




donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
WHO definitie gezondheid 1948:




donderdag 26 april 2012
WHO definitie gezondheid 1948:




donderdag 26 april 2012
WHO definitie gezondheid 1948:




donderdag 26 april 2012
WHO definitie gezondheid 1948:

         ‘Health is a state of complete
          physical, mental and social well




donderdag 26 april 2012
Successen

          De reguliere zorg is succesvol:

         Nieuwe ontwikkelingen en inzichten
         Technologische vooruitgang
         Wetenschappelijke onderbouwing van
          diagnostiek en behandeling (EBM ‘90)
         Uniforme richtlijnen en consensus
         Stijgende levensverwachting


donderdag 26 april 2012
Zorg(elijke) ontwikkelingen

      Institute of Medicine in Amerika 2009:


          ‘The disease-driven approach to
          care has resulted in spiraling
          costs as well as a fragmented
          health system that is reactive
          and episodic as well as
          inefficient and impersonal’


donderdag 26 april 2012
Zorg(elijke) ontwikkelingen

      -   Zorgverleners: daling werkplezier en afname kwaliteit van zorg
          (door oa marktwerking) (Artsennet, 2009)

      -   Toename chronisch ziekten/zieken      (Tataryn, 2001)


      -   EB werken: ‘ one size fits all’ / minder zorg op maat

      -   Ontevredenheid van patiënten tav beperkte bio-medische insteek;
          bij sommigen behoefte aan persoonlijke, holistische aanpak (Fabrega,
          2000)



      -   Toename gebruik en vraag naar Complementaire en Alternatieve
          Geneeswijzen (CAG) (Eisenberg ea 1998, Hoenders 2006, Borgemeester 2007)

      -   20-50 % vd populatie westerse wereld en 80% gebruik wereldwijd
          (WHO 2006)

donderdag 26 april 2012
Definities
         Tot jaren ‘80: ‘fringe medicine’
         Jaren ‘80: strijd regulier tegen alternatief
         Jaren ‘90: Complementair (aan)

          Behoefte naar integratie van beide systemen,
          vanuit de patiënten en (een deel van de) artsen

         Vanaf 2000: Integraal

donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Integrative Medicine
         Wereldwijde beweging in de reguliere gezondheidszorg
         Ontstaan in 2000
         VS: integrative, UK: integrated
         The Consortium of Academic Health Centers for
          Integrative Medicine; 2012: 50 academische
          ziekenhuizen, waaronder Duke, Stanford, Harvard, Mayo
          clinics
         www.imconsortium.org




donderdag 26 april 2012
Definitie Integrative Medicine

         Integrative Medicine is the practice of medicine
          that reaffirms the importance of the relationship
          between practitioner and patient (1), focuses on
          the whole person (2), is informed by evidence,
          and makes use of all appropriate therapeutic
          approaches, healthcare professionals and
          disciplines (3) to achieve optimal health and
          healing (4).

          Developed and Adopted by The Consortium, May 2004
          Edited May 2005


donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
1: Therapeutische Relatie




donderdag 26 april 2012
1: Therapeutische Relatie




donderdag 26 april 2012
1: Therapeutische Relatie


         Herwaarderen en optimaliseren van de
          therapeutische relatie die door ons
          enthousiasme voor wetenschappelijk onderzoek
          wat uit het oog verloren is geraakt.




donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
2. Holisme




donderdag 26 april 2012
2. Holisme




donderdag 26 april 2012
2. Holisme
         Engel 1973: bio-psycho-sociaal model




donderdag 26 april 2012
2. Holisme
         Engel 1973: bio-psycho-sociaal model




donderdag 26 april 2012
2. Holisme
         Engel 1973: bio-psycho-sociaal model

         60-70 % van de patienten in de huisarts praktijk
          heeft een psycho-somatische klacht

         In theorie is iedereen overtuigd van belang bio-
          psycho-sociaal model; in de praktijk komt het er
          nauwlijks van in de 2-de lijn(Astin et al,2003)




donderdag 26 april 2012
2: Holisme

      Betrekken van diverse dimensies:

         Biologisch
         Psychologisch
         Sociaal
         Ecologisch (mens en omgeving)
         Spiritueel (zingeving, well-being)


donderdag 26 april 2012
Definitie Integrative Medicine

         Integrative Medicine is the practice of medicine
          that reaffirms the importance of the relationship
          between practitioner and patient (1), focuses on
          the whole person (2), is informed by evidence,
          and makes use of all appropriate therapeutic
          approaches, healthcare professionals and
          disciplines (3) to achieve optimal health and
          healing (4).

          Developed and Adopted by The Consortium, May 2004
          Edited May 2005


donderdag 26 april 2012
4. Gezondheid en welzijn

       Focus ligt op het vergroten van welzijn/
          gezondheid
         Preventie op alle niveau’s ( klinisch,
          gedrag, sociaal, spiritueel en ecologisch)
         Zelfhelend vermogen
         Healing environment
          Voorbeelden: Voeding, beweging,
          meditatie/relaxatie, oplossingsgericht
          werken
donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Definitie Integrative Medicine

         Integrative Medicine is the practice of medicine
          that reaffirms the importance of the relationship
          between practitioner and patient (1), focuses on
          the whole person (2), is informed by evidence,
          and makes use of all appropriate therapeutic
          approaches, healthcare professionals and
          disciplines (3) to achieve optimal health and
          healing (4).

          Developed and Adopted by The Consortium, May 2004
          Edited May 2005


donderdag 26 april 2012
3: Toepassen van Regulier en CAG obv
             Evdidence Based Medicine
         ‘Is informed by evidence’..
         Groeiende nadruk in de zorg om te werken
          vanuit Evidence Based Medicine (EBM)
         Tevens groeiende hoeveelheid onderzoek
          naar werking CAM
         CAM obv EBM? Kan dat?



donderdag 26 april 2012
EBM


      1.   E= Evidence
      2.   EB = Evidence Based
      3.   EBM = Evidence Based Medicine
      4.   EBAM= Evidence Based Alternative Medicine




donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Evidence




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something

         Nederlands: één woord: bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something

         Nederlands: één woord: bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something

         Nederlands: één woord: bewijs

         Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt
          aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren
          verondersteld heeft.




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something

         Nederlands: één woord: bewijs

         Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt
          aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren
          verondersteld heeft.




donderdag 26 april 2012
Evidence
         Engels: proof/ evidence; spraakverwarring

         Proof : onomstotelijk bewijs

         Evidence: reason for believing something

         Nederlands: één woord: bewijs

         Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt
          aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren
          verondersteld heeft.

          van Dalen, Groot woordenboek van de Nederlandse taal, viertiende uitgave



donderdag 26 april 2012
EB/ Hiërarchie

      - Niveau van bewijsvoering

         Cochrane
         Meta-analyses, systematische reviews
         Dubbel blinde RCT’s
         Ongecontroleerd onderzoek
         Expert opinion
         Case studies
donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Evidence Based




donderdag 26 april 2012
Evidence Based
         Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is
          die wel evidence based..”?)




donderdag 26 april 2012
Evidence Based
         Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is
          die wel evidence based..”?)
         Is die werkzaam?




donderdag 26 april 2012
Evidence Based
         Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is
          die wel evidence based..”?)
         Is die werkzaam?
         Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s
          (hiërarchie van bewijsvoering)




donderdag 26 april 2012
Evidence Based
         Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is
          die wel evidence based..”?)
         Is die werkzaam?
         Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s
          (hiërarchie van bewijsvoering)
         Richtlijnen




donderdag 26 april 2012
Evidence Based
         Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is
          die wel evidence based..”?)
         Is die werkzaam?
         Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s
          (hiërarchie van bewijsvoering)
         Richtlijnen
         Gevolg: een therapie die de
          drempelwaarde 2 db rct’s niet heeft
          gehaald zou dan NOOIT mogen worden
donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs

         Klinische expertise




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs

         Klinische expertise




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs

         Klinische expertise

         Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs

         Klinische expertise

         Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Medicine

      Methodiek van werken
      (los van een therapievorm)

         Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs

         Klinische expertise

         Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt

          Sackett DL, Straus SE, Richardson WS, Rosenberg W, Haynes RBE (2000) Evidence-
          based Medicine: How to Practice and Teach EBM



donderdag 26 april 2012
http://www.youtube.com/watch?v=PRiSlU1ucqI&feature=player_embedded




donderdag 26 april 2012
http://www.youtube.com/watch?v=PRiSlU1ucqI&feature=player_embedded




donderdag 26 april 2012
Evidence Based Alternative Medicine

         Hierbij zou een therapie die minder dan 2 DB
          RCT’s als onderbouwing heeft WEL kunnen
          worden toegepast (mits er geen andere
          therapie is die een hogere vorm van
          bewijsvoering heeft)
         Wens en voorkeur van de patiënt moet
          worden mee genomen in het besluit
         EMB + CAM = EBAM
         Hiermee kan CAG wel degelijk binnen
          reguliere zorg worden aangeboden op basis
          van EBM

donderdag 26 april 2012
donderdag 26 april 2012
Definitie CAM/CAG
          Diagnose, behandeling en/of preventie die
          complementair is aan reguliere geneeskunde
          door bij te dragen aan een gemeenschappelijk
          geheel, door te voorzien in een behoefte waarin
          regulier niet voorziet of door andere
          basisconcepten (alternatief) van geneeskunde
          toe te passen”
          (Ernst, 1995).



donderdag 26 april 2012
Onderscheid C en A (CAG)
         Complementair: verklaringsmechanisme wel
          begrijpelijk; redelijke bewijsvoering; matige
          acceptatie; vanwege sociale, politieke of
          ideologische redenen (meestal) geen onderdeel
          regulier

         Alternatief: verklaringsmechanisme anders;
          geen/twijfel over bewijsvoering; weinig
          acceptatie; geen onderdeel van regulier
                                        (Lake, 2006)

donderdag 26 april 2012
CAG en patiënten
         40-70% wereldbevolking gebruikt CAG
         10-15% naar alternatief therapeut
         30-40% “complementair gebruik”
         Nederland: 1 miljoen gaat pj. naar alternatief
          therapeut, vele miljoenen complementair ( v
          Dijk )
         Genoemde voordelen: meer tijd,minder
          bijwerkingen, holistische benadering & zorg op
          maat.
         5% van de patiënten maakt alleen gebruik van
          CAG; 95% combineert het
donderdag 26 april 2012
CAG
         Patiënten praten er niet over
         Bang om bekritiseerd te worden of uitgelachen
         Artsen veelal afhoudend en/of negatieve
          uitlatingen over CAG
         Hierdoor is de patiënt vooral op zichzelf
          aangewezen tav vraag en gebruik van CAG
         Waardoor: onduidelijkheid welke therapie vorm,
          onzekerheid over veiligheid, kans op misbruik,
          valse hoop,
         Patiënten dreigen tussen wal en schip te vallen
          door splitsing regulier en CAM
donderdag 26 april 2012
CAG-protocol




donderdag 26 april 2012
Werkzaam           Niet-Werkzaam


                Veilig     Gebruik/adviseer   Tolereer


                Onveilig   Zorgvuldig         Negatief advies
                           monitoren




                                                         Cohen ea 2002



donderdag 26 april 2012
Definitie Integrative Medicine

         Integrative Medicine is the practice of medicine
          that reaffirms the importance of the relationship
          between practitioner and patient (1), focuses on
          the whole person (2), is informed by evidence,
          and makes use of all appropriate therapeutic
          approaches, healthcare professionals and
          disciplines (3) to achieve optimal health and
          healing (4).

          Developed and Adopted by The Consortium, May 2004
          Edited May 2005


donderdag 26 april 2012
Voorbeeld Duke Werkmodel Integrative Medicine




donderdag 26 april 2012
Gezondheid en
                          Interconnectedness
         ‘ the complex interplay between biology,
          behaviour, psychsocial factors and the
          environment calls for ‘a system approach
          to health care and in health science
          research that can evaluate multipe
          variables interacting in dynamic ways’

                                        Dean Ornish 2010


donderdag 26 april 2012
Conclusie IM
         IM is een wereldwijde ontwikkeling in de
          reguliere zorg
         IM gebaseerd op 4 pilaren
         Kan theoretisch op ieder specialisme
          worden toegepast; dus ook huisarts
          praktijk
         IM biedt een model waarin verschillende
          behandel methoden veilig te integreren
          zijn op basis van de principes van EBM


donderdag 26 april 2012
Interconnectedness




donderdag 26 april 2012
Creëren van een netwerk voor
                   Huisartsen
         Waarom?
          – vinden van gelijk gestemde collega’s
          - vinden van relevante informatie
          - hulp krijgen bij vorm geven van IM in de (huisarts) praktijk
          - vormen van groepen van collega’s tav intervisie en nascholing
          - verwijzen van patienten

         Hoe?
          - een gedeelde visie op ( huisarsten) integrale gezondheidszorg?
          - een methode van werken (CAM protocol?)
          - een ontmoetingsplek (LinkedIn group/ web-site HVM?)
          - evenementen (congres/ nascholing?)
          - www.huisartsvanmorgen.nu ( in progress)

donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




         Een netwerk vormen?




donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




         Een netwerk vormen?
         Wat wil je hieraan toevoegen/
          veranderen?




donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




         Een netwerk vormen?
         Wat wil je hieraan toevoegen/
          veranderen?
         Hoe verder vanaf vandaag?



donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




         Een netwerk vormen?
         Wat wil je hieraan toevoegen/
          veranderen?
         Hoe verder vanaf vandaag?
         …………….

donderdag 26 april 2012
Discussie/ ideeen




         Een netwerk vormen?
         Wat wil je hieraan toevoegen/
          veranderen?
         Hoe verder vanaf vandaag?
         …………….
         …………
donderdag 26 april 2012
Bedankt voor de aandacht!




donderdag 26 april 2012
Bronnen
         Wisneski, Anderson 2005; The scientific basis of Integrative
          Medicine
         Kligler, Lee 2004: Integrative Medicine
         Wilber 2008: Integral Life Practice
         K.Bongers 2011: Integrative Medicine
         Ernst 2006: The desktop guide to CAM; an evidence- based
          approach
         www.imconsortium.org
         www.nccam.nih.gov
         www.iscmr.org
         http://esim.ecim-congress.org
         www.bravewell.org
         www.congresintegralepsychiatrie.nl
         www.nikim.nl
donderdag 26 april 2012

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Mastercourse Waarsenburg cip2012

Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A Huijnen
Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A HuijnenBurn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A Huijnen
Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A HuijnenKNMG Limburg
 
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medicaKris Van den Broeck
 
De kunst van samen beslissen
De kunst van samen beslissen  De kunst van samen beslissen
De kunst van samen beslissen Markus Oei
 
Werkdocument eetstoornissen
Werkdocument eetstoornissenWerkdocument eetstoornissen
Werkdocument eetstoornissenEvaConstant1
 
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld Huber
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld HuberCongres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld Huber
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld HuberMVO Nederland
 
1 baswao vandenberghe_tom
1 baswao vandenberghe_tom1 baswao vandenberghe_tom
1 baswao vandenberghe_tomtomwiki
 
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis Oncology
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis OncologyOnderzoeksrapport Bachelor Thesis Oncology
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis OncologyFemkeTerpstra
 
Prisma als 'voorzet'
Prisma als 'voorzet'Prisma als 'voorzet'
Prisma als 'voorzet'LAZ CBO
 
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’AnneberitH
 
Tom vandenberghe werkdocument
Tom vandenberghe werkdocumentTom vandenberghe werkdocument
Tom vandenberghe werkdocumenttomwiki
 
ZegelGezond presentatie Bartho Hengst
ZegelGezond presentatie Bartho HengstZegelGezond presentatie Bartho Hengst
ZegelGezond presentatie Bartho HengstZegelGezond
 
Workshop Leefstijlgeneeskunde werkcongres preventie in zorgstelsel v7
Workshop Leefstijlgeneeskunde  werkcongres preventie in zorgstelsel v7Workshop Leefstijlgeneeskunde  werkcongres preventie in zorgstelsel v7
Workshop Leefstijlgeneeskunde werkcongres preventie in zorgstelsel v7Wim Tilburgs
 
ICC - internationale consensus criteria
ICC - internationale consensus criteriaICC - internationale consensus criteria
ICC - internationale consensus criteriaNancy Van Hoylandt
 
Curriculum Vitae kort
Curriculum Vitae kortCurriculum Vitae kort
Curriculum Vitae kortRien Van
 

Ähnlich wie Mastercourse Waarsenburg cip2012 (20)

Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A Huijnen
Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A HuijnenBurn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A Huijnen
Burn-out bij jonge medisch specialisten en patiëntveiligheid - A Huijnen
 
Ebp en irb
Ebp en irbEbp en irb
Ebp en irb
 
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica
20181006 psy in de huisartsenpraktijk voor domus medica
 
Werkdocument
WerkdocumentWerkdocument
Werkdocument
 
De kunst van samen beslissen
De kunst van samen beslissen  De kunst van samen beslissen
De kunst van samen beslissen
 
Werkdocument eetstoornissen
Werkdocument eetstoornissenWerkdocument eetstoornissen
Werkdocument eetstoornissen
 
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld Huber
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld HuberCongres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld Huber
Congres Gezonde Zorg - 4 december 2014 - Machteld Huber
 
Ppt artikel
Ppt artikelPpt artikel
Ppt artikel
 
Ppt artikel
Ppt artikelPpt artikel
Ppt artikel
 
1 baswao vandenberghe_tom
1 baswao vandenberghe_tom1 baswao vandenberghe_tom
1 baswao vandenberghe_tom
 
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis Oncology
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis OncologyOnderzoeksrapport Bachelor Thesis Oncology
Onderzoeksrapport Bachelor Thesis Oncology
 
Positieve gezondheid
Positieve gezondheid Positieve gezondheid
Positieve gezondheid
 
Burnout1
Burnout1Burnout1
Burnout1
 
Prisma als 'voorzet'
Prisma als 'voorzet'Prisma als 'voorzet'
Prisma als 'voorzet'
 
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’
‘PRISMA als 'VOORZET' in diabetesbehandeling’
 
Tom vandenberghe werkdocument
Tom vandenberghe werkdocumentTom vandenberghe werkdocument
Tom vandenberghe werkdocument
 
ZegelGezond presentatie Bartho Hengst
ZegelGezond presentatie Bartho HengstZegelGezond presentatie Bartho Hengst
ZegelGezond presentatie Bartho Hengst
 
Workshop Leefstijlgeneeskunde werkcongres preventie in zorgstelsel v7
Workshop Leefstijlgeneeskunde  werkcongres preventie in zorgstelsel v7Workshop Leefstijlgeneeskunde  werkcongres preventie in zorgstelsel v7
Workshop Leefstijlgeneeskunde werkcongres preventie in zorgstelsel v7
 
ICC - internationale consensus criteria
ICC - internationale consensus criteriaICC - internationale consensus criteria
ICC - internationale consensus criteria
 
Curriculum Vitae kort
Curriculum Vitae kortCurriculum Vitae kort
Curriculum Vitae kort
 

Mastercourse Waarsenburg cip2012

  • 1. Master Course Integrale Psychiatrie Integraal werken voor Huisartsen 19 April 2012 Elkana Waarsenburg Huisarts elkanahwa@gmail.com donderdag 26 april 2012
  • 4. WHO definitie gezondheid 1948: donderdag 26 april 2012
  • 5. WHO definitie gezondheid 1948: donderdag 26 april 2012
  • 6. WHO definitie gezondheid 1948: donderdag 26 april 2012
  • 7. WHO definitie gezondheid 1948: ‘Health is a state of complete physical, mental and social well donderdag 26 april 2012
  • 8. Successen De reguliere zorg is succesvol:  Nieuwe ontwikkelingen en inzichten  Technologische vooruitgang  Wetenschappelijke onderbouwing van diagnostiek en behandeling (EBM ‘90)  Uniforme richtlijnen en consensus  Stijgende levensverwachting donderdag 26 april 2012
  • 9. Zorg(elijke) ontwikkelingen Institute of Medicine in Amerika 2009: ‘The disease-driven approach to care has resulted in spiraling costs as well as a fragmented health system that is reactive and episodic as well as inefficient and impersonal’ donderdag 26 april 2012
  • 10. Zorg(elijke) ontwikkelingen - Zorgverleners: daling werkplezier en afname kwaliteit van zorg (door oa marktwerking) (Artsennet, 2009) - Toename chronisch ziekten/zieken (Tataryn, 2001) - EB werken: ‘ one size fits all’ / minder zorg op maat - Ontevredenheid van patiënten tav beperkte bio-medische insteek; bij sommigen behoefte aan persoonlijke, holistische aanpak (Fabrega, 2000) - Toename gebruik en vraag naar Complementaire en Alternatieve Geneeswijzen (CAG) (Eisenberg ea 1998, Hoenders 2006, Borgemeester 2007) - 20-50 % vd populatie westerse wereld en 80% gebruik wereldwijd (WHO 2006) donderdag 26 april 2012
  • 11. Definities  Tot jaren ‘80: ‘fringe medicine’  Jaren ‘80: strijd regulier tegen alternatief  Jaren ‘90: Complementair (aan) Behoefte naar integratie van beide systemen, vanuit de patiënten en (een deel van de) artsen  Vanaf 2000: Integraal donderdag 26 april 2012
  • 13. Integrative Medicine  Wereldwijde beweging in de reguliere gezondheidszorg  Ontstaan in 2000  VS: integrative, UK: integrated  The Consortium of Academic Health Centers for Integrative Medicine; 2012: 50 academische ziekenhuizen, waaronder Duke, Stanford, Harvard, Mayo clinics  www.imconsortium.org donderdag 26 april 2012
  • 14. Definitie Integrative Medicine  Integrative Medicine is the practice of medicine that reaffirms the importance of the relationship between practitioner and patient (1), focuses on the whole person (2), is informed by evidence, and makes use of all appropriate therapeutic approaches, healthcare professionals and disciplines (3) to achieve optimal health and healing (4). Developed and Adopted by The Consortium, May 2004 Edited May 2005 donderdag 26 april 2012
  • 18. 1: Therapeutische Relatie  Herwaarderen en optimaliseren van de therapeutische relatie die door ons enthousiasme voor wetenschappelijk onderzoek wat uit het oog verloren is geraakt. donderdag 26 april 2012
  • 22. 2. Holisme  Engel 1973: bio-psycho-sociaal model donderdag 26 april 2012
  • 23. 2. Holisme  Engel 1973: bio-psycho-sociaal model donderdag 26 april 2012
  • 24. 2. Holisme  Engel 1973: bio-psycho-sociaal model  60-70 % van de patienten in de huisarts praktijk heeft een psycho-somatische klacht  In theorie is iedereen overtuigd van belang bio- psycho-sociaal model; in de praktijk komt het er nauwlijks van in de 2-de lijn(Astin et al,2003) donderdag 26 april 2012
  • 25. 2: Holisme Betrekken van diverse dimensies:  Biologisch  Psychologisch  Sociaal  Ecologisch (mens en omgeving)  Spiritueel (zingeving, well-being) donderdag 26 april 2012
  • 26. Definitie Integrative Medicine  Integrative Medicine is the practice of medicine that reaffirms the importance of the relationship between practitioner and patient (1), focuses on the whole person (2), is informed by evidence, and makes use of all appropriate therapeutic approaches, healthcare professionals and disciplines (3) to achieve optimal health and healing (4). Developed and Adopted by The Consortium, May 2004 Edited May 2005 donderdag 26 april 2012
  • 27. 4. Gezondheid en welzijn  Focus ligt op het vergroten van welzijn/ gezondheid  Preventie op alle niveau’s ( klinisch, gedrag, sociaal, spiritueel en ecologisch)  Zelfhelend vermogen  Healing environment Voorbeelden: Voeding, beweging, meditatie/relaxatie, oplossingsgericht werken donderdag 26 april 2012
  • 29. Definitie Integrative Medicine  Integrative Medicine is the practice of medicine that reaffirms the importance of the relationship between practitioner and patient (1), focuses on the whole person (2), is informed by evidence, and makes use of all appropriate therapeutic approaches, healthcare professionals and disciplines (3) to achieve optimal health and healing (4). Developed and Adopted by The Consortium, May 2004 Edited May 2005 donderdag 26 april 2012
  • 30. 3: Toepassen van Regulier en CAG obv Evdidence Based Medicine  ‘Is informed by evidence’..  Groeiende nadruk in de zorg om te werken vanuit Evidence Based Medicine (EBM)  Tevens groeiende hoeveelheid onderzoek naar werking CAM  CAM obv EBM? Kan dat? donderdag 26 april 2012
  • 31. EBM 1. E= Evidence 2. EB = Evidence Based 3. EBM = Evidence Based Medicine 4. EBAM= Evidence Based Alternative Medicine donderdag 26 april 2012
  • 34. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring donderdag 26 april 2012
  • 35. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring donderdag 26 april 2012
  • 36. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs donderdag 26 april 2012
  • 37. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs donderdag 26 april 2012
  • 38. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something donderdag 26 april 2012
  • 39. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something donderdag 26 april 2012
  • 40. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something  Nederlands: één woord: bewijs donderdag 26 april 2012
  • 41. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something  Nederlands: één woord: bewijs donderdag 26 april 2012
  • 42. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something  Nederlands: één woord: bewijs  Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren verondersteld heeft. donderdag 26 april 2012
  • 43. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something  Nederlands: één woord: bewijs  Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren verondersteld heeft. donderdag 26 april 2012
  • 44. Evidence  Engels: proof/ evidence; spraakverwarring  Proof : onomstotelijk bewijs  Evidence: reason for believing something  Nederlands: één woord: bewijs  Definitie bewijs : datgene waardoor onweerlegbaar wordt aangetoond dat iets is zoals men beweert of van tevoren verondersteld heeft. van Dalen, Groot woordenboek van de Nederlandse taal, viertiende uitgave donderdag 26 april 2012
  • 45. EB/ Hiërarchie - Niveau van bewijsvoering  Cochrane  Meta-analyses, systematische reviews  Dubbel blinde RCT’s  Ongecontroleerd onderzoek  Expert opinion  Case studies donderdag 26 april 2012
  • 48. Evidence Based  Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is die wel evidence based..”?) donderdag 26 april 2012
  • 49. Evidence Based  Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is die wel evidence based..”?)  Is die werkzaam? donderdag 26 april 2012
  • 50. Evidence Based  Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is die wel evidence based..”?)  Is die werkzaam?  Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s (hiërarchie van bewijsvoering) donderdag 26 april 2012
  • 51. Evidence Based  Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is die wel evidence based..”?)  Is die werkzaam?  Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s (hiërarchie van bewijsvoering)  Richtlijnen donderdag 26 april 2012
  • 52. Evidence Based  Gaat over 1 therapievorm/interventie (“is die wel evidence based..”?)  Is die werkzaam?  Criterium is meestal 2 dubbelblinde RCT’s (hiërarchie van bewijsvoering)  Richtlijnen  Gevolg: een therapie die de drempelwaarde 2 db rct’s niet heeft gehaald zou dan NOOIT mogen worden donderdag 26 april 2012
  • 55. Evidence Based Medicine Methodiek van werken donderdag 26 april 2012
  • 56. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm) donderdag 26 april 2012
  • 57. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm) donderdag 26 april 2012
  • 58. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs donderdag 26 april 2012
  • 59. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs donderdag 26 april 2012
  • 60. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs  Klinische expertise donderdag 26 april 2012
  • 61. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs  Klinische expertise donderdag 26 april 2012
  • 62. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs  Klinische expertise  Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt donderdag 26 april 2012
  • 63. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs  Klinische expertise  Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt donderdag 26 april 2012
  • 64. Evidence Based Medicine Methodiek van werken (los van een therapievorm)  Best beschikbare (veilig en effectief) bewijs  Klinische expertise  Waarde(n) en voorkeur van de individuele patiënt Sackett DL, Straus SE, Richardson WS, Rosenberg W, Haynes RBE (2000) Evidence- based Medicine: How to Practice and Teach EBM donderdag 26 april 2012
  • 67. Evidence Based Alternative Medicine  Hierbij zou een therapie die minder dan 2 DB RCT’s als onderbouwing heeft WEL kunnen worden toegepast (mits er geen andere therapie is die een hogere vorm van bewijsvoering heeft)  Wens en voorkeur van de patiënt moet worden mee genomen in het besluit  EMB + CAM = EBAM  Hiermee kan CAG wel degelijk binnen reguliere zorg worden aangeboden op basis van EBM donderdag 26 april 2012
  • 69. Definitie CAM/CAG Diagnose, behandeling en/of preventie die complementair is aan reguliere geneeskunde door bij te dragen aan een gemeenschappelijk geheel, door te voorzien in een behoefte waarin regulier niet voorziet of door andere basisconcepten (alternatief) van geneeskunde toe te passen” (Ernst, 1995). donderdag 26 april 2012
  • 70. Onderscheid C en A (CAG)  Complementair: verklaringsmechanisme wel begrijpelijk; redelijke bewijsvoering; matige acceptatie; vanwege sociale, politieke of ideologische redenen (meestal) geen onderdeel regulier  Alternatief: verklaringsmechanisme anders; geen/twijfel over bewijsvoering; weinig acceptatie; geen onderdeel van regulier (Lake, 2006) donderdag 26 april 2012
  • 71. CAG en patiënten  40-70% wereldbevolking gebruikt CAG  10-15% naar alternatief therapeut  30-40% “complementair gebruik”  Nederland: 1 miljoen gaat pj. naar alternatief therapeut, vele miljoenen complementair ( v Dijk )  Genoemde voordelen: meer tijd,minder bijwerkingen, holistische benadering & zorg op maat.  5% van de patiënten maakt alleen gebruik van CAG; 95% combineert het donderdag 26 april 2012
  • 72. CAG  Patiënten praten er niet over  Bang om bekritiseerd te worden of uitgelachen  Artsen veelal afhoudend en/of negatieve uitlatingen over CAG  Hierdoor is de patiënt vooral op zichzelf aangewezen tav vraag en gebruik van CAG  Waardoor: onduidelijkheid welke therapie vorm, onzekerheid over veiligheid, kans op misbruik, valse hoop,  Patiënten dreigen tussen wal en schip te vallen door splitsing regulier en CAM donderdag 26 april 2012
  • 74. Werkzaam Niet-Werkzaam Veilig Gebruik/adviseer Tolereer Onveilig Zorgvuldig Negatief advies monitoren Cohen ea 2002 donderdag 26 april 2012
  • 75. Definitie Integrative Medicine  Integrative Medicine is the practice of medicine that reaffirms the importance of the relationship between practitioner and patient (1), focuses on the whole person (2), is informed by evidence, and makes use of all appropriate therapeutic approaches, healthcare professionals and disciplines (3) to achieve optimal health and healing (4). Developed and Adopted by The Consortium, May 2004 Edited May 2005 donderdag 26 april 2012
  • 76. Voorbeeld Duke Werkmodel Integrative Medicine donderdag 26 april 2012
  • 77. Gezondheid en Interconnectedness ‘ the complex interplay between biology, behaviour, psychsocial factors and the environment calls for ‘a system approach to health care and in health science research that can evaluate multipe variables interacting in dynamic ways’ Dean Ornish 2010 donderdag 26 april 2012
  • 78. Conclusie IM  IM is een wereldwijde ontwikkeling in de reguliere zorg  IM gebaseerd op 4 pilaren  Kan theoretisch op ieder specialisme worden toegepast; dus ook huisarts praktijk  IM biedt een model waarin verschillende behandel methoden veilig te integreren zijn op basis van de principes van EBM donderdag 26 april 2012
  • 80. Creëren van een netwerk voor Huisartsen  Waarom? – vinden van gelijk gestemde collega’s - vinden van relevante informatie - hulp krijgen bij vorm geven van IM in de (huisarts) praktijk - vormen van groepen van collega’s tav intervisie en nascholing - verwijzen van patienten  Hoe? - een gedeelde visie op ( huisarsten) integrale gezondheidszorg? - een methode van werken (CAM protocol?) - een ontmoetingsplek (LinkedIn group/ web-site HVM?) - evenementen (congres/ nascholing?) - www.huisartsvanmorgen.nu ( in progress) donderdag 26 april 2012
  • 84. Discussie/ ideeen  Een netwerk vormen? donderdag 26 april 2012
  • 85. Discussie/ ideeen  Een netwerk vormen?  Wat wil je hieraan toevoegen/ veranderen? donderdag 26 april 2012
  • 86. Discussie/ ideeen  Een netwerk vormen?  Wat wil je hieraan toevoegen/ veranderen?  Hoe verder vanaf vandaag? donderdag 26 april 2012
  • 87. Discussie/ ideeen  Een netwerk vormen?  Wat wil je hieraan toevoegen/ veranderen?  Hoe verder vanaf vandaag?  ……………. donderdag 26 april 2012
  • 88. Discussie/ ideeen  Een netwerk vormen?  Wat wil je hieraan toevoegen/ veranderen?  Hoe verder vanaf vandaag?  …………….  ………… donderdag 26 april 2012
  • 89. Bedankt voor de aandacht! donderdag 26 april 2012
  • 90. Bronnen  Wisneski, Anderson 2005; The scientific basis of Integrative Medicine  Kligler, Lee 2004: Integrative Medicine  Wilber 2008: Integral Life Practice  K.Bongers 2011: Integrative Medicine  Ernst 2006: The desktop guide to CAM; an evidence- based approach  www.imconsortium.org  www.nccam.nih.gov  www.iscmr.org  http://esim.ecim-congress.org  www.bravewell.org  www.congresintegralepsychiatrie.nl  www.nikim.nl donderdag 26 april 2012