Aralin 37-epekto ng teknolohiya sa kalagayang ekolohikal
1.
2. MGA LAYUNIN:
Naisusuri ang mga isyu at suliraning may
kinalaman sa paggamit ng luma at depektibong
teknolohiya, kabilang ang isyu at suliraning
ekolohikal at paglilipat ng teknolohiya;
Napagtimbang-timbang ang mabuti at hindi
mabuting dulot ng paggamit ng teknolohiya;
Naipaliliwanag ang kahulugan ng technological
divide at epekto nito sa mga umuunlad na
bansa;
Nasusuri ang epekto ng technological transfer
sa mga bansa ;
Natatalakay ang epekto ng eneriyang nukleyar
sa pamumuhay ng mga tao sa isang bansa; at
Naipaliliwanag ang responsibilidad at
pananagutan sa paggamit ng teknolohiya.
3. ISYU NG TEKNOLOGIKAL DIVIDE
Ayon sa United Nations Industrial Development
Organization (UNIDO), ang tecnological divide ay
tumutukoy sa hindipagkapantay-pantay ng mga bansa sa
larangan ng teknolohiya. Itinuturing ang teknolohiya
bilang isa sa mga mahalagang salik para makapaglunsad
ng kaunlaran.
Isa sa mga maraming pagpapatunay ng neokolonyalismo
ay ang paglilipat ng teknolohiya (technology transfer)
mula a mga maunlad na bansa patungo sa mga umuunlad
pa lamang. Sa unang tingin, iisiping ito ay nakbubuti sa
mga umuunlad na bansa. Ngunit sa pangkalahatan at
pangmatagalang konsiderasyon, mayroon din itong mga
masamang epekto.
4. Technological Transfer
Ay isang proseso ng paglilipat ng
teknolohiya sa anyo ng capital
goods, kasanayan , o impormasyon mula sa
isang bansa. Ang capital goods ay
tumutukoy sa mga makinarya at kagamitan
na ginagamit sa paggawa ng produkto.
Maari din itong tumukoy sa sistema
tumukoy sa sistema ng pagpapalitan ng
teknolohiya sa pagitan ng isa o higit pang
mga bansa. Karaniwang nagmumula ang
teknolohiya sa isang bansang may maunlad
na ekonomiya at inililipat naman sa mga
bansang may mababang antas ng kaalaman
at kasanayan sa agham at teknolohiya.
SPECIAL ECONOMIC ZONE
5. Positibong epekto ng
tecnological transfer
May mga pagkakataon na kapakipakinabang ang
paglilipat ng teknolohiya mula sa maunlad na
bansa tungo sa mga bansang hindi maunlad o
umuunlad pa lamang. Higit na nabibigyan ng
pagkakataon ang mga hindi maunlad na bansa na
linangin ang kasanayan nitong umangkop sa mga
bagong tuklas na kaalaman sa agham at
teknolohiya. Dagdag sa kaalaman din ito sa mga
mananaliksik at siyentita o dalub-agham para sa
mga maaari pa nilang maging imbensiyon sa
hinaharap. Nakatutulong din ang technological
transfer sa pagpapalitan ng kaalaman ng iba’t
ibang mga bansa ukol sa mga makabagong paraan
ng pananaliksik sa larangan ng agham at
6. Luma at epektibong
teknolohiya
Subalit ang ilan sa mga teknolohiyang natatanggap ng mga
bansangumuunlad pa lamang ay karaniwang mga lumang modelo o
pingsawaan na ng mga mauunlad na bansa.
May mga lumang teknolohiya na hindi na angkop para gamitin. Sa halip
na maging kapakipakinabang, maaari pa itong makamatay at
makapinsala ng kalikasan. Bukod dito, ang mga depektibong
teknolohiya ay maaksaya at magastos sapagkat mas kumukonsumo ito
ng enerhiya at naglalabas din ng nakalalasong kemikal. Ayon sa
Greenpeace , isang pandaigdigang samahang pangkalikasan, masama
ang epekto nito sa kalikasan at kalusugan ng mga mamamayan.
Ang pilipinas ay nagsisilbing tambakan ng ilang mga pinaglumaang
teknolohiya at produktong may mababang kalidad mula sa JAPAN at
U.S. Ang ilan sa mga ito ay depektibo. Pinangangambahan din ang
posibleng pagtambang sa Pilipinas at Thailand ng mga e-waste mula sa
ibang maunlad na bansa. Ang mabilis na pagkaluma ng ilang
elektronikongkagamitan dahil sa patuuloyat mabilis na pag-unlad ng
teknolohiya ay isa sa mga dahilan ng paglaganap ng e-waste.
7. Ang pilipinas ay nagsisilbing tambakan ng ilang mga pinaglumaang
teknolohiya at produktong may mababang kalidad mula sa
JAPAN at U.S. Ang ilan sa mga ito ay depektibo.
Pinangangambahan din ang posibleng pagtambang sa Pilipinas at
Thailand ng mga e-waste mula sa ibang maunlad na bansa. Ang
mabilis na pagkaluma ng ilang elektronikongkagamitan dahil sa
patuuloyat mabilis na pag-unlad ng teknolohiya ay isa sa mga
dahilan ng paglaganap ng e-waste.
Ang pagtambak ng luma at kung minsan ay ay depektibong
teknolohiya sa mga bansang umuunlad pa lamang ay usaping
politikal din. Bukod sa maaari itong maging occupational hazzard
para samga gumagamit, lantaran dinitong paglapastangan sa
soberanya ng ibang bansa dahil sinasamantala nito ang kahinaan o
kakulangan nila ng mga batas at patakaran hinggil sa regulasyon
ng pagtatambak ng mga dayuhang produkto at teknolohiya.
Napakahalaga para sa mga mayayamang bansa ang papel na
ginagampanan ng mga bansang umuunlad pa lamang bilang
tambakan ng kanilang pinaglumaan at papatapong mga
teknolohiya upang maibsan ang kanilang suliranin sa basura.
8. E-WASTE
mga pinaglumaang teknolohiya
tulad ng mga kompyuter,cellphone, mga
calbe wire, at iba pa.
OCCUPATIONAL HAZZARD
tumutukoy sa mga
pisikal, kemikal, o sikolohikal na panganib
sa trabaho na maaaring magresulta sa
pagkaparalisa o pagkamatay ng
manggagawa.
9. ANGKOP NA TEKNOLOHIYA
BILANG ALTERNATIBO
Dapat na maunawaan ang
komposisyon ng teklohiyang dinadala
sa isang bansa ay hindi teknikal at
pisikal at teknikal na
katangian, nakapaloob din dito ang
sistema ng pagpapahalaga o VALUE
SYSTEM at kultura ng bansang
pinagmulan.
10. HALIMBAWA:
Mga makina na maaaring pakinabangan sa
kakayahan nitong mapabilis at maparami ang
produksyon ng damit.
SPINNING WHEEL
ginagamit sa paggawa ng mga damit ng
mga mamamayan ng India sa pamamagitan ng
makabayang puwersa.
11. DAHILAN:
Ito ay isang tuwirang pagpapakita ng
kanilang paninindigang lumaya.
Ito ay alinsunod sa kultura ng mga
Asyano na nagpapahalaga sa
communal tradition o sama-samang
gawain sapagkat higit nitong
napagkaisa ang kanilang lahi o
pamayanan.
Ang paggamit ng angkop na
teknolohiya ay nagtataguyod ng
sama-sama at tulong-tulong na
paggawa.
12. MASAMANG DULOT NG HINDI MAINGAT
NA PAGGAMIT NG TEKNOLOHIYA
Pagkabulabog ng mga buhay-ilang (wild life) na maaring maging sanhi ng pagkaubos ng mga ito;
Pagkakasakit ng mga tao na sa kalaunan ay maaring humantong sa pagkaparalisa o pagkamatay;
Pagkaubos ng sustansya ng lupa;
Pagkalason ng yamang tubigl;
Pagkalason ng hangin;
Noise Pollution
Pag resulta sa acid rain nadulot ng pagkasunog ng mga fossil fuel sa mga power station at mga
sasakyan;
Pag resulta sa mas mabilis disintegrasyon ng mga gusali,monument ,at iba pa bunga ng acid rain na sanhi
naman ng polusyon;
Paglaki ng konsentrasyon ng basura at iba pang nakalalasong elemento sa pook na malapit sa mga
teknolohikal na pasilidad;
Pag resulta sa global warming;
Pagkasira ng ozone layer o ang layer sa stratosphere na naglalaman ng maraming konsentrasyon ng
ozone;
Pag resulta sa mutation ng mga organismo bunga ng pang matagalan na epekto ng radiation;at
Pagbaba ng produksyon sa sector ng agrikultura.
13. SECTOR NG PANGISDAAN AT EPEKTO NITO SA
KALIKASAN
Nanganganib ang kalikasan dahil sa mas moderno t episyenteng
paraaan ng paghuhuli ng mga isda at iba pang yamang dagat sa
pangunguna ng malalaking komersyal na mangingisda (BIG
COMERSIAL FISHING OPERATOR) dahil sa pagiging over efficient
na pamamaraan ng panghuhuli , lumalabis ang produksyon kaya
papaunti ng papaunti ag kanilang huli sa pagdaan ng panahon. Ito ang
oberbasyon na mga dalubhasa sa pangisdaan at ekolohiya at maging ng
mga local na mangingisda.
May masamang naidudulot din ang makabagong paraan ng panghuhuli
ng isda. Isa na rito ang pagkahuli rin sa maliliit na isda. Ang sobrang
hui ng isda, maging ang maliliit pa lamang ay nag reresulta sa pagliit ng
populasyon ng yamang dagat dahil hndi nabibigyan ng pagkakataon
ang mga ito na lumaki at magparami.
14. MURO AMI- isang illegal na pangingisda na
karaniwang kabataan ang pinasisisid upang
bulabugin ang mga isdang nakatago sa mga korales
para mahuli ang mga ito sa mga nakaladlad na
lambat.
CYANIDE FISHING- ay isang illegal na paraan na
paraan ng pangingisda na gumagamit ng kemikal na
SODIUM CYANIDE upang paralisahin ang mga
hinuhuling isda.
15. ENERHIYANG
NUKLEYAR
Noong ika-lawang digmaang pandaigdig ay
pinatotohanan ito ng mga naganap na
pagsabog ng bomba atomika sa Hiroshima at
Nagasaki. Isapang patunay ay ang gas leak sa
Chernobyl sa Ukraine noong 1986 na
nagresulta sa daglian atpangmatagalang
pinsala sa kapaligiran at mamamayan nito.
16.
17. Ang sumusunod ay ilan sa pamamaraan upang maisagawa ang
responsableng paggamit ng teknolohiya:
Tiyakin na ang paggamit ng teknolohiya ay hindi makapipinsala
sa kalikasan at kalusugan ng tao.
Huwag mamirata o magnakaw ng orihinal na teknolohiya
Huwag gamitin ang mga teknolohiya upang mangopya ng
material ng walang pahintult o labag sa karapatan ng may ari
nito ayon sa copyright law.
Huwag gamitin ang teknolohiya tulad ng computer at internet
upang maglathala ng anumang mga bagay na kasinungalingan o
paramakapanglamang ng kapwa.
Maging maalam at maingat sa paggamit ng teknolohiya upang
maiwasan ang sakuna.