1. XIX WIEK W KULTURZE POLSKIEJ. ARTYŚCI, TWÓRCY I POECI TEGO OKRESU.
2. Wstęp: Polska to kraj, który może się poszczycić długo letnia kulturą i sztuką. To kraj z którego pochodzą znani na całym świecie poeci i artyści. Mimo braku państwa w XIX w Polska nadal rozwijała się prężnie. W tym okresie żyli i tworzyli swoje dzieła: Adam Mickiewicz Fryderyk Chopin Jan Matejko Henryk Sienkiewicz I wielu innych artystów. ??? Ale co oni zrobili dla Polski ???
3. Adam Mickiewicz NAJWIĘKSZY POETA W DZIEJACH LITERATURY POLSKIEJ. Spod jego pióra wyszły najwybitniejsze dzieła polskiej poezji, takie jak Dziady i Pan Tadeusz. Mickiewicz już w młodości był ceniony i szanowany przez swoich kolegów. Podziwiano jego talent poetycki i radzono się go w wielu sprawach. W czasach studenckich należał do tajnej organizacji patriotycznej. Potem wyjechał za granicę. Najpierw – skazany za działalność patriotyczną - do Rosji. Po wielu podróżach zamieszkał we Francji. Zyskał tam miano duchowego przywódcy polaków. Uważano, że jego poezja przepowiada, czyli ,,wieści” przyszłość. Wiersze Mickiewicza potajemnie przewożono na znajdujące się pod zaborami ziemie polskie. Nie wolno ich było tu wydawać drukiem więc przepisywano je ręcznie. Były to zarówno utwory patriotyczne, jak i ballady osnute na wątkach baśniowych oraz wzruszające wyznania.
4. Adam Mickiewicz Adam Mickiewicz urodził się w Zaosiu 24. XII. 1798. Studia filologii klasycznej, literatury polskiej i historii odbywał w Wilnie (15 - 19). Później był nauczycielem w szkole w Kownie. Za uczestnictwo w Towarzystwie filomatów został zesłany do Rosji, skąd powrócił w 1829 r. Na wiadomość o wybuchu powstania udał się do Wielkopolski, lecz musiał wrócić do Paryża. Tam poślubił Celinę Szymanowską. W 1839 r wyjechał, aby objąć na uniwersytecie Lozańskim Katedrę literatury Rzymskiej. Wrócił jednak do Paryża. W czasie Wiosny Ludów stworzył we Włoszech (48) ochotniczy legion polski. Założył i był redaktorem pisma "Trybuna Ludów". W 1855 r. W czasie wojny turecko - rosyjskiej organizował w Turcji oddziały polskie. Tam zmarł na cholerę w Konstantynopolu. Oddziaływanie dorobku twórczego Mickiewicza wykroczyło poza sferę czysto poetycką. Wraz ze Słowackim i Krasickim był uważany za wieszcza narodowego. Jasność odrazy poetyckiego oraz prostota języka czyniły jego dzieła dostępne dla ogółu czytelników. Klimat jego twórczości jest jednym z ogniw polskiej świadomości narodowej. Ukazanie się pierwszego tomu poezji "Ballady i romanse" uznaje się za początek epoki romantyzmu w Polsce. Do ważniejszych utworów Mickiewicza należą "Grażyna" (23) "Sonety Krymskie" i "Konrad Wallenrod" (26), "Dziady" a szczególnie część III (32) którą obok Ksiąg narodu Polskiego i pielgrzymstwa polskiego oraz "Pana Tadeusza" uznaje się za szczytowe osiągnięcie poety.
5. Adam Mickiewicz Ciekawostki: Adam Mickiewicz zmarł w Konstantynopolu. Próbował tam utworzyć oddziały polskie, które u boku Turcji walczyłyby z Rosją. Wielką miłością Mickiewicza była Maryla Wereszczakówna. Napisał dla niej wiele pięknych wierszy. Do dziś na Litwie można oglądać ,,kamień Maryli”- miejsce ostatniego spotkania zakochanych
6. Fryderyk Chopin Genialny kompozytor i pianista. Swoją grą na fortepianie wzruszał słuchaczy aż do łez. Do dziś nie wielu potrafi mu dorównać.
7. Fryderyk Chopin Fryderyk Chopin urodził się w Żelazowej Woli. W księdze chrztów zapisano, że przyszedł na świat 22 lutego, ale rodzina zawsze podawała datę 1 marca. Był wątłym, chorowitym dzieckiem. Gdy wyjeżdżał na wakacje, miał zwyczaj pisywać listy w formie gazety. Wzorował się na "Kurierze Warszawskim". Swoje pisemko nazwał "Kurierem Szafarskim" ( redagował je w Szafarach ). Od 1818 roku Fryderyk Chopin koncertował publicznie. Grał koncert dla cara Aleksandra.Był przystojnym, towarzyskim młodzieńcem, dlatego też był zawsze mile widziany na wszelkich imprezach towarzyskich. Musiał mieć także poczucie humoru, ponieważ rysował karykatury.Zawsze pierwsze, co zrobił po wstaniu z łóżka, to zasiadał do fortepianu.Jego pierwszą miłością była Konstancja Gładkowska. Chopin chodził na wykłady Adama Mickiewicza, więc uczył się bardzo dobrze i ukończył liceum z wyróżnieniem. Kiedy w 1831 roku chciał wyjechać do Paryża, odmówiono mu zasiłku na wyjazd.Za granicą utrzymywał się z lekcji gry na fortepianie. Był dobry dla ludzi. Potrzebującym rodakom pożyczał pieniądze i lubił kupować innym prezenty. Zaprezentował na publicznym koncercie najnowszy wynalazek: eolomelodykon lub charalion, czyli instrument klawiszowy podobny do organów. Fryderyk Chopin był największym polskim kompozytorem. Długo chorował na gruźlicę i zmarł w Paryżu na tę ciężką chorobę. Według życzenia Chopina, jego serce zostało przewiezione z Paryża do kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża w Warszawie.
8. Fryderyk Chopin - ciekawostki Chopin komponował już w wieku 7 lat (Polonez g moll oraz Polonez B dur). Skomponował 57 mazurków, w nieznany wcześniej sposób nawiązując w nich do muzyki ludowej z Mazowsza. Fryderyk jako nauczyciel był bardzo surowy - zrzucał dzieciom klapę od fortepiany na ręce, gdy nie przygotowały sięna lekcje. Od cara otrzymał pierścień z brylantem, a w Paryżu propozycję zostania nadwornym kompozytorem carskim. Chopin jednak pierścień sprzedał, a propozycję odrzucił. Rok 2010 został nazwany jubileuszowym Rokiem Chopinowskim z okazji dwusetnej rocznicy narodzin kompozytora.
10. Jan Matejko Jan Matejko jest jednym z największych polskich malarzy, nie bałbym się nawet powiedzieć, że geniuszem swoich czasów. Urodził się w 1838r. w Krakowie. W latach 1852 - 60 studiował w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, potem w Monachium i Wiedniu. Odbył wiele podróży zagranicznych: Paryż, Wiedeń, Włochy, Węgry, Turcja. Jego obrazy często odnoszą się do Historii Polski, ale zapomnijmy na chwilę o tych tematach, które są trudne do zrozumienia obcokrajowcom i po prostu cieszmy oczy jego geniuszem malowania. Zmarł w 1893r. w Krakowie. W następnych slajdach umieściłem kilka jego obrazów.
11. Jan Matejko Jeśli wspominamy bitwę bod Grunwaldem, przed oczami staje nam obraz Jana Matejki. Gdy mówimy o władcach Polski, przywołujemy w pamięci portrety królów i książąt jego autorstwa. Malarstwo Matejki ilustruje historię naszego państwa. Bez jego dzieł trudno wyobrazić sobie podręczniki szkolne. Na wielkich płótnach artysta przedstawił ważne wydarzenia w dziejach Polski, a w szkicach i rysunkach utrwalił znane postaci. Już w dzieciństwie lubił rysować. W wieku 10 lat wykonywał kopie na zamówienie wydawców. Później uczęszczał do Szkoły Sztuk Pięknych. Nie był jednak dobrym uczniem, lekcje nudziły go. Często wymykał się wiec na Wawel, by tam szkicować. Malował obrazy o tematyce historycznej. Chciał, by dodawały otuchy Polakom w czasach zaborców.
12. Jan Matejko – dzieła Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki Zawieszenie Dzwonu Zygmunta
15. Jan Matejko - ciekawostki Matejko mieszkał i tworzył w Krakowie. Pracował 10- 12 godzin dziennie, nie dbając o swój słaby wzrok. W pracowni malarskiej zgromadził mnóstwo szkiców detali historycznych, a także wiele eksponatów (np. broń i zbroje). Wiernie przedstawiał je na swoich obrazach. Wiele kobiecych postaci na obrazach Matejki ma twarz żony artysty. Jaj rysy nadał malarz m.in. królowej Bonie. Od władz Krakowa Matejko otrzymał symboliczne berło królewskie w uznaniu dla swojej twórczości.
16. Henryk Sienkiewicz Najbardziej znany polski powieściopisarz. Żył ponad 100 lat temu, jednak do dziś jego powieści są w Polsce chętnie czytane przez różne grupy społeczne. Od najmłodszych przez młodzież do tych z długoletnim doświadczeniem.
17. Henryk Sienkiewicz Henryk Sienkiewicz przyszedł na świat 5 maja 1864 roku w Woli Okrzejskiej, na Podlasiu. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia w Warszawskiej Szkole Głównej – najpierw na wydziale medycyny, później – filologiczno – historycznym. Światową sławę przyniosła pisarzowi powieść z czasów Nerona – „Quo vadis”. W 1905 roku otrzymał za nią najwyższe wyróżnienie – Nagrodę Nobla. Sienkiewicz zmarł 15 listopada 1916 roku na zawał serca w Vevey w Szwajcarii. 27 października 1924 roku sprowadzono zwłoki pisarza do Polski i złożono je w krypcie katedry Św. Jana w Warszawie.
18. Henryk Sienkiewicz W pierwszych latach swej twórczości używał pseudonimu „Litwos” Stworzonych przez pisarza bohaterów „Trylogii”: Skrzetuskiego, Wołodyjowskiego, Zagłobę traktowano jak żywych ludzi i zasypywano pisarza listami, błagając np. by nie uśmiercał pana Michała Pisarz miał kompleksy z powodu niskiego wzrostu, dlatego pozował do zdjęć w pozycji siedzącej Po wybuchu wojny Henryk Sienkiewicz udał się do Szwajcarii, gdzie zorganizował Komitet Pomocy Ofiarom Wojny Na podstawie powieści Sienkiewicza nakręcona wiele filmów.
19. Henryk Sienkiewicz - posiadłość Dworek w Olęgorku pisarz otrzymał w darze od społeczeństwa. Okazją był jubileusz 25-lecia pracy twórczej. W tej posiadłości, położonej pod Kielcami, pisarz pod koniec życia spędzał letnie wakacje. Dziś mieści się tam jego muzeum.