Wat Is Dementie Voor Dementie En Wat Dan Nog
•Als PPT, PDF herunterladen•
3 gefällt mir•1,738 views
een eenvoudige slideshow over dementie
![Kees Spapens ,[object Object],[object Object],[object Object]]()
Empfohlen
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Ähnlich wie Wat Is Dementie Voor Dementie En Wat Dan Nog
Ähnlich wie Wat Is Dementie Voor Dementie En Wat Dan Nog (20)
Mehr von Kees Spapens
Mehr von Kees Spapens (7)
Wat Is Dementie Voor Dementie En Wat Dan Nog
- 1. Wat is dementie? Kees Spapens, psycholoog
- 6. Raming aantal patiënten met dementie 2000-2050 Rapport Gezondheidsraad 2002
- 7. Wie gaat voor hen zorgen?
- 8. Partner en familie van ouderen met dementie hebben misschien wel meer te lijden, dan de persoon, die zelf de klachten heeft
- 13. Als iemand plotseling dement is, dan is er iets anders aan de hand
- 16. Ik heb geen zin meer!
- 20. Het wordt een puinhoop als je je niet laat helpen
- 22. Een oude boom moet je niet verplaatsen
- 23. Een hoge emotionele belasting van de mantelzorger versnelt opname en niet de gedragsproblemen op zich
Hinweis der Redaktion
- Fijn, dat jullie in zo grote getale zijn gekomen. Dat wil zeggen, dat dementie volop in de belangstelling staat.
- Ik zal eerst mezelf verder voorstellen: Kees Spapens, GZ psycholoog bij de Riagg en zoon van een in 2000 dement overleden vader. Maar wie bent u? Mag ik u vragen uw hand op te steken bij deze kleine enquête? Hebt u op enige manier een familieband met een dementerende iemand? Bent u als vrijwilliger betrokken bij de zorg van een dementerende? Bent u misschien professioneel betrokken bij dementie? Wie heeft nu zijn hand nog niet opgestoken? Wie is er wel eens vergeetachtig? Wie is er bang dement te worden ergens verderop in zijn leven? Wie doet er wat aan om niet dement te worden: geheugenspelletje, kruiswoordpuzzel, half uurtje stevig wandelen per dag?
- Wie is er wel eens vergeetachtig? Handen opnieuw. Wie is er bang dement te worden ergens verderop in zijn leven? Wie doet er wat aan om niet dement te worden: geheugenspelletje, kruiswoordpuzzel, half uurtje stevig wandelen per dag? Als je iets wilt doen aan je vergeetachtigheid, dan moet je je gewoon goed houden aan gezonde leefregels: gezond eten, bewegen, een goede structuur van afwisseling van activiteit en rust in je leven, mensen ontmoeten. Dat soort regels En als je een hekel hebt aan kruiswoordraadsels: stop er dan maar gerust mee: het is aangetoond, dat dat het geheugen niet perse verder helpt.
- De titel van het symposium: Dementie…en wat dan nog!? geeft al aan, dat niet alles verloren is, als het spook van dementie de kop op steekt: Dementie heeft te maken met vergeetachtigheid. Niks zeggen, alleen vingers: wie weet nog zeker wat mijn beroep is? En wie weet nog bij welk team ik werk Waar we gevestigd zijn? Wat ons telefoonnummer is? Hoe oud ik ben? Wie wist alle antwoorden zeker?
- Wat ging er nu fout in uw hoofd? Wat is er zo bijzonder aan geheugen? Van al wat ik u vertel onthoudt u slechts ongeveer 20 %. U kiest zelf, wat u belangrijk genoeg vindt om te onthouden en dat kiezen gaat razendsnel. Misschien gebruikt u geheugensteuntjes: Zo hoeft u mijn naam niet te onthouden, want die staat in het programma. En als u de Riagg nodig hebt zoekt u het telefoonnummer wel even op in het telefoonboek of op internet. U hoeft trouwens niks over Riagg te onthouden: u bent immers niet gek. U zet de Riagg gewoon bij de 80 % van de te vergeten informatie. ((Heb ik het er nu lang genoeg met u over gehad om voortaan meteen aan Riagg te denken wanneer u mij ziet?)) Hoe oud Ik was? ……Dat had u gemist! Of: stond het gewoon niet op de dia!?......... Zo als u zich nu voelt, voelt iemand met dementieproblemen zich ook: iemand met dementie beseft, dat hij het zou moeten weten. Maar het is gewoon helemaal weg… en dan is de neiging er natuurlijk om te zeggen: “het stond er niet op”, maar u en iedereen weet, dat hij zich wel degelijk vergist en de plank misslaat. En misschien weet die medemens met dementie wel degelijk, dat ie het niet meer weet, en is ie voortdurend druk met zich te prepareren op wat komen gaat. Alleen, Waarop moet je je voorbereiden???!!! Hebt u dat vroeger ook wel eens gedroomd, toen u nog op de middelbare school zat: dat u uw gymtas vergat mee te nemen en zo voor schut stond voor alle klasgenoten ? Dat nu maakt de dementerende dagelijks mee.
- Is dementie een relevant probleem? Dat we een probleem hebben met zijn allen mag blijken uit deze grafiek. Hierin ziet u, dat er in het jaar 2000 180.000 mensen aan een of andere vorm in welke mate dan ook aan dementie leden. Maar u ziet ook, dat de gezondheidsraad berekent, dat dat in 2050 er 400.000 zullen zijn Meer dan een verdubbeling in 50 jaar
- En dat mijn generatie zich zorgen mag maken over wie voor ons gaat zorgen blijkt uit bijgaand plaatje. De blauwe lijn is de verhouding tussen het aantal werknemers en het aantal dementiepatienten. Dit is het maatschappelijke probleem. Maar als het uw partner of familielid betreft is het een regelrechte ramp!!! En niet alleen voor de vergeetachtige, ook voor de partner.
- Dit is het maatschappelijke probleem. Maar als het uw partner of familielid betreft is het een regelrechte persoonlijke ramp!!! En niet alleen voor de vergeetachtige, ook voor de partner.
- Wat is dementie? Als je op Internet kijkt, dan vind je bij Alzheimer Nederland deze definitie Meer dan alleen geheugenstoornis Bijv. uitvoeren van dagelijkse vaardigheden gestoord: spraak, besef van tijd. Geleidelijke Karakterverandering Stemmingswisseling die heel goed heel snel kan zijn. Ik ga u voorstellen aan mijn vader:
- Dit is hem: in gesprek met zijn schoondochter al weer heel wat jaren geleden. Met hem heeft mijn familie een traject door mogen maken van toenemende dementering. Mensonterend , laat ik dat voorop stellen, maar met pareltjes van onderling gesprek, waarbij we vaak ook een glimlach niet konden onderdrukken. Hij zat er niet mee, wanneer we plezier om hem hadden. Zijn stemming, merkten we, was afhankelijk van hoe wij ons opstelden. Waren wij in een matte stemming, dan hij ook. Maar kwamen wij vrolijk de kamer binnen, dan trok je hem in no time ook mee in die vrolijke stemming. Bij de hand-outs, die u vanmiddag ontvangt zit een kroniek van de dementie van deze bescheiden maar kleurrijke man. En straks krijgt u tijdens de performance van Thomas Borggreve de gelegenheid in de huid van een dementerende als mijn vader te kruipen.
- Wanneer is vergeetachtigheid normaal en wanneer niet? Het is deze week Alzheimercollecte en toen ik met de collectebus maandag langs de deur ging trof ik iemand, die terugkwam van de kamer om geld te halen en zei: “waar was het ook weer voor?” Ik trapte er bijna in! Hoe heette het plaatsje waar de camping lag, waar u vorig jaar uw vakantie doorbracht? Sommigen zullen er geen probleem mee hebben maar anderen hebben er moeite mee en komen er niet op. Niet echt een probleem. Maar wel, wanneer u helemaal kwijt bent, dat u vorig jaar met de caravan weg bent geweest of twee jaar geleden een caravan hebt aangeschaft. Wanneer u na het zien van de vakantie-foto's nog steeds geen idee hebt, dat u in Frankrijk bent geweest, dan is er meer aan de hand dan gewone vergeetachtigheid. Zo ging mijn vader in die tijd eten bij zijn vriendin in de Akert. Linker ingang van de portaalflat: één hoog. Hij belde aan, stapte naar binnen en nog geen drie seconden later werd hij door de echtgenoot van een verbouwereerde en geschrokken bewoonster met kop en kont weer naar buiten gewerkt. Hij had niet door gehad, dat hij een flatgebouw te vróeg naar binnengestapt was. Dit is dus Niet normaal, omdat een niet dementerende iemand onwillekeurig steeds allerlei informatie gebruikt: GEHEUGENSTEUNTJES om na te gaan of alles nog klopt en er dus wel was achter gekomen, dat de deur anders was of degene die open deed….. Bij mijn vader hadden we met merktekens in zijn kleren aangegeven welke broek, overhemd en welk jasje bij elkaar past. Toch kleedde hij zich in steeds fantasierijker combinaties op den duur: niet meer normaal dus.. Maar als je af en toe namen vergeet, dan moet je maar denken: die heb ik ook lang niet meer gebruikt. Normaal dus. Als u iedere ochtend verbaasd bent, dat de vis in uw vissekom U al wéér voor is en al wakker rónd zwemt, dan is er meer aan de hand. Zeker, wanneer u bij het schoonmaken van de kom met uw hand de vis probeert te vangen en als dat eindelijk gelukt is, die op tafel legt en het arme beestje afdroogt met een theedoek. Geloof het of niet dit is een verhaal uit de praktijk en de vis in kwestie heeft het meermaals overleefd! Niet normaal dus.
- Om vast te stellen of iemand dement is let ik als psycholoog op de geheugenfunctie van de oudere. Maar die bepaalt niet alléén of er sprake is van dementie, zei ik al. Zo meende mijnheer Jansen achter het stuur van zijn auto, dat zijn vrouw weer onvoorzichtig bezig was, toen haar Jas over de vooruit/achteruit handle viel op de middenconsole. Hij was even kwijt, dat hij al twee jaar een automaat reed, maar heetgebakerd als hij was vroeg hij haar direct en geïrriteerd de jas daar weg te halen, “want ik moet dadelijk toch schakelen!” Bij dit foutje zat misschien zijn wat licht-geraakt-zijn eerder in de weg, dan dat hij al als dement moet worden gezien. Hij reed binnen het dorp nog redelijk veilig rond en had pas zijn rijbewijs weer voor een jaar verlengd gekregen. Maar ook hersenziektes als CVA en tumor hebben natuurlijk invloed op het functioneren van de hersenen. En ook of er sprake is van een schildklierstoornis, of suikerziekte misschien. Zit dementie misschien in de familie? Dat heeft er allemaal mee te maken. En ook de levensgeschiedenis kan van invloed zijn. Zo lijkt het, dat een wat hogere opleiding een beetje een beschermende factor is voor vergeetachtigheid. Aangetoond is inmiddels, dat op je gemak uren achtereen in de stoel zitten, een beetje doof en blind voor je omgeving, niet een oorzaak van dementie is (de Vught), maar zorgt u toch maar voor een goed gehoor en een goed zicht, want dan komt er tenminste iets binnen om uw hersenen aan de gang te houden.
- Plotseling dement worden, dat kan eigenlijk niet. Dan is er meer of iets anders aan de hand. Bijvoorbeeld plotseling alleen komen staan, als je partner er niet meer is. Voor de omgeving lijkt het dan, alsof dementie plotseling is ontstaan, maar mogelijk was die er al heel lang en is dat niemand opgevallen omdat de weggevallen partner alle foutjes opving en voor hem antwoordde en het gesprek voerde.
- Even voor de volledigheid de officiële definitie: Het betreft hier de ziekte van Alzheimer Cognitieve domeinen zijn: geheugen, oriëntatie, concentratie, taalfunctie, dingen plannen en ook doen, oordelen, abstract denken, interesse hebben etc. Ik kom er verder nog op en anders Jan Hoogmoed wel zo dadelijk! Die stoornis moet progressief zijn. Langzaam verergerend. Bijvoorbeeld de oriëntatie in tijd is er eerst en gaat vervolgens na enige maanden / jaren gepaard met een desoriëntatie in plaats. Eerst bijvoorbeeld buiten niet goed andere dan de bekende weg weten en later ook binnen de weg kwijt zijn. Mijn vader reed jaren vóórdat hij in het zorgcentrum werd opgenomen als een spookrijder in de stad de verkeerde baan op. Later in het traject van dementie kan het voorkomen, dat je je eigen partner niet meer herkent, zoals die vrouwelijke cliënte uit Weert: Zij werd tegen half elf ’s-avonds wat onrustig. Haar man kreeg vervolgens te horen, dat hij zich niets in zijn kop moest halen en maar gewoon naar huis moest gaan, want dat ze immers getrouwd was en geen zin had in gedonder. De vroege dementie staat erg in de belangstelling, maar komt relatief weinig voor. Maar als het je treft is het een ramp. Voor jezelf, je partner en je vaak nog jonge kinderen. Maar meestal komt een Alzheimer dementie pas op gevorderde leeftijd rond het 70ste levensjaar aan het licht. En vergis je niet: we hadden het er al over: als er iets anders aan de hand is: een of andere ziekte, dan moet die eerst behandeld worden. Normaal gesproken is een dementerende eigenlijk niet ziek.
- Een diagnose Alzheimer dementie wordt alleen maar duidelijker als: bijvoorbeeld de taalfunctie minder wordt… Ik doe testonderzoek bij dementerenden en bij een van de testonderdelen vraag ik de oudere: “wilt u op dit vel een korte zin opschrijven?” Ik werd verrast met de volgende zin: vlg dia
- Over gedragsveranderingen dadelijk nog een dia. Dementie is een ziekte, waarbij enige erfelijkheid een rol speelt. Je hebt net wat meer kans dement te worden wanneer meer familieleden dement geworden zijn. Maar het erft niet persé over. Medische onderzoeken: ruggeprik, eeg, scan
- De dementerende praat eigenlijk niet over zijn kwaal: Het overkomt de ander; mij mankeert niks. Hij ontkent het; houdt een facade op. Dag-nachtritme verschuift soms: ‘s-nachts actief rommelend, niet in bed te houden, tot wanhoop van de partner of het verzorgend personeel; overdag suf in de stoel. Achterdocht: als je je portemonnee kwijt bent en je dochter is net over de vloer geweest….. Juist: Die heeft het dus altijd gedaan. Hoe dichter je emotioneel bij de dementerende staat hoe meer je aan verwijten voor de kiezen krijgt. Dat je als dementerende vanuit je achterdocht je portemonnee in het diepvriesvakje van de koelkast hebt gelegd komt niet in je op! Agressie…. uit onmacht?! Mijn vader beet flink van zich af, toen ik hem tijdens een broodmaaltijd verbood een hap uit de kaas te nemen. Een natuurlijke reactie op mijn vastberaden opdracht de kaas neer te leggen en de kaasschaaf te gebruiken. Hij was even de draad kwijt. Wat betreft Decorumverlies : Laatst werd ik door een cliënte met een hartelijke kus uitgeleide gedaan na een eerste gesprek……; Nadat mijn vader zijn stukje vlaai ophad nam hij zijn gebit uit zijn mond en begon dat smakelijk –voor hem dan—schoon te likken. Dat het je als echtgenoot en mantelzorger af en toe wat te veel wordt is begrijpelijk. In de workshop van Elly van Zijl vanmiddag krijgt u te horen hoe de mantelzorger ondersteund wordt.
- IJsberen dwalen, met spullen sjouwen Juist helemaal niks doen en je partner zo tot wanhoop drijven: leegte, verveling. De dementerende komt niet meer buiten. Niet, dat hij dat niet kan, maar iets weerhoudt hem. Durft hij niet? Of komt het gewoon niet in hem op? Hierdoor komt hij niet meer aan de beweging toe, die hem lichamelijk en geestelijk in conditie houdt. Wie je vertrouwen het meeste waard is: je partner, je lieve trouwe dochter of zoon: die krijgt net de volle laag! Decorumverlies: schaamteloos je gaan uitkleden in het openbaar; met vieze en gescheurde kleding rondlopen; ongepaste uitspraken doen In het Alzheimercafé komen deze dagelijkse zorgen van de familie heel vaak aan bod. Jan Levels kan er je straks meer over vertellen.
- Financiën worden niet bijgehouden. Mensen gaan misbruik maken van de dementerende, zoals die taxichauffeur, die even zo vrolijk de tevoren betaalde rit voor mijn vader zich liet betalen en de dikke fooi – mijn vader kende de waarde van geld niet meer– zich dankbaar liet welgevallen. Hoe je je kunt wapenen tegen een te grote wanorde hoort u bij Ben Rentinck en Nico Heinsbroek in de workshop straks
- Dementie is er dus niet ineens! Er zijn fases in de achteruitgang: Iemand, die langzamerhand als dementerend kan worden beschouwd is dus nog lang niet toe aan verpleging in een zorgcentrum. Juist zo iemand heeft erg veel steun aan de bekende omgeving en moet je juist niet verplaatsen naar een zorgcentrum.
- De hulpverlener doet dan veel moeite om de familie uit te leggen, dat je juist hier niet al te veel moet veranderen Hierover vertellen Pieter van de Ven en Yvonne van Zutphen in hun workshop je van alles.
- Een extra symptoom van dementie is haast de onderlinge verschillen van mening, die familie van een dementerende krijgt over de beste behandeling: zegt de een: laat hem alles zoveel mogelijk zelf doen, de ander vindt, dat je de dementerende juist in alles moet helpen. De waarheid ligt natuurlijk ergens in het midden en is erg afhankelijk van de fase van dementering. Maar er ontstaat gemakkelijk onmin in de familie, terwijl bij de zorg voor een dementerende alle hands aan dek vaak nodig zijn, Ieder op de manier, waarop hij of zij kan bijdragen. Want een ding is de laatste jaren wel duidelijk geworden: mantelzorger wordt overmatige belast. Als mantelzorger doe je je best, maar je blijft hangen in de standaardoplossingen, die je altijd hebt gebruikt. Alleen gelden die nu niet meer. Het steeds mee moeten veranderen kost heel veel energie en aanpassingsvermogen. Prachtig, hoe dat menigeen toch lukt. En onze charmante Belgische apotheker Ellen Penders uit Herkenbosch vertelt u in de workshop, hoe u dementie al dan niet met medicatie kunt beïnvloeden. En onze charmante Belgische apotheker Ellen Penders uit Herkenbosch vertelt u in de workshop, hoe u dementie al dan niet met medicatie kunt beïnvloeden.