SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 8
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Trouw
 EINDREDACTIE WIM DE HAIR - FOTOGRAFIE PATRICK POST - VORMGEVING FRANK CASTELEIN   woensdag 8 februari 2006                                                           |9




                                                                                                              Torino2006
ITrouw                                                                                                    s Bijlage Olympische Spelen Turijn   woensdag 8 februari 2006
10 |   Trouw   woensdag 8 februari 2006   Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 3
                                                woensdag 8 februari                                                                                                                                   Torino2006 11
                                                                                                                                                                                                               |



                                                 BOBSLEEËN




                                            TORINO                                                                 TURIJN2006
                                             In Turijn begint zaterdag de olympische strijd om
                                             84 gouden medailles. In deze bijlage interviews met
                                                                                                     Italianen raken niet in de ban van Spelen
                                             Nederlandse en buitenlandse kanshebbers, maar
                                                                                                     door John Graat                        aan de hoofdstad van Piemonte toe-     betering van wegen, tram, metro en
                                             ook een fotoserie waarin het materiaal dat de spor-                                            gewezen.                               in de bouw van gebouwen gestoken.


                                                                                                     D
                                             ters naar eeuwige roem moet leiden centraal staat.               e olympische koorts wilde       De 29ste Winterspelen moeten de      Turijn was het afgelopen jaar een
                                                                                                              maar niet komen. Het olym-    stad verlossen van het imago van       bouwput. Begin januari moest de
                                             Want ook al ben je fysiek en psychisch 100 procent,              pische vuur bleek de afgelo-  een saaie industriestad. Er moeten     Italiaanse overheid nog eens bij-
                                                                                                     pen maanden tijdens zijn processie     meer toeristen komen naar de           springen met 64 miljoen. De organi-
                                             als de schaats of het board niet deugt kan het resul-   door Italië niet heilig. Diverse ma-   fraaie, barokke binnenstad. ,,We       satie kampte voortdurend met
                                             taat lelijk tegenvallen.                                len werd de feestelijke estafette ver- willen laten zien dat Turijn iets      budgetoverschrijdingen. Een kraslo-
                                                                                                     stoord door protesten. In het noor-    moois kan organiseren en we willen     terij is te elfder ure in het leven ge-
                                                                                                     den bracht het passeren van de fak-    de oude banden met de bergen her-      roepen om 20 miljoen in het laatje
                                                                                                     kel nog wel wat mensen op de been,     stellen’’, vertelde Valentino Castella-te brengen. Een faillissement heeft



                                            INHOUD
                                                                                                     maar toen de vlam richting Rome        ni, president van TOROC, het orga-     serieus gedreigd.
                                                                                                     en verder naar het zuiden zakte ble-   nisatiecomité.                            Er waren meer problemen. Zoals
                                                                                                     ven de straten akelig leeg.              De Italiaanse overheid trok royaal   politie-invallen in kantoren van
                                                                                                       De kaartverkoop wilde maar niet      de beurs. De totale kosten van deze    TOROC om de administratie te con-
                                                                                                     aantrekken. Een maand geleden          Spelen bedragen 3,4 miljard euro.      troleren. Een railverbinding door
                                                                                                     was nog maar 60 procent verkocht.      Daarvan was 1,4 miljard bestemd        Turijn is niet op tijd klaar. Voor ver-
                                             PAGINA 5 ERBEN WENNEMARS                                Op een vergelijkbaar moment had        voor de organisatie. De rest is in ver-keersellende wordt gevreesd. De af-
                                             ’Wilskracht zal bepalend zijn’                          Nagano in 1998 een score van 89                                               gelopen maanden deden zich forse
                                                                                                     procent en Salt Lake City in 2002      Vrees dat wolven                       rellen voor in de stad, gericht tegen
                                                                                                     zelfs 95 procent. Inmiddels is 70                                             de aanleg van de hogesnelheidslijn
                                             PAGINA 6/7 CLAUDIA PECHSTEIN & COACH                    procent van de één miljoen kaartjes
                                                                                                                                            op de vlucht slaan                     naar Lyon.
                                             ’We hebben elkaar de ogen nooit uitgekrabd’             verkocht. Het merendeel ging naar                                                In de bergdorpen, die tachtig kilo-
                                                                                                     het buitenland. In de Oval Lingotto    s Milieubeschermers in Italië ma-      meter buiten Turijn de sneeuwspor-
                                                                                                     zullen vooral Nederlandse schaats-     ken zich zorgen over de negatieve      ten herbergen, maken ze zich al zor-
                                             PAGINA 9/10/11 OVERZICHTEN                              fans de tribunes bezetten.             gevolgen van de sportieve activitei- gen over de postolympische perio-
                                                                                                       Skiër Giorgio Rocca, de koning       ten in de Alpen, waar alle sneeuw-     de. Het dorpje Pregalato (570 inwo-
                                             Nederlandse deelnemers en wedstrijdschema               van de slalom, klaagde regelmatig      nummers worden afgewerkt. Bij-         ners) zit straks opgescheept met vijf
                                                                                                     over het gebrek aan olympische         voorbeeld voor de wolven. Het be-      springschansen. Voor de exploitatie
                                             PAGINA 13 ELINE JURG                                    sfeer in Italië. Eind december waren schermde dier dook vijf jaar gele-       moet het dorp voor de helft opdraai-
                                                                                                     in Alta Badia slechts een paar hon-    den voor het eerst weer op in de       en. De hoop is gevestigd op toeris-
                                             ’Ik twijfel eigenlijk aan alles’                        derd mensen getuige van zijn we-       bergen van Noord-Italië, na een af- ten. De burgemeester van Albertvil-
                                                                                                     reldbekerzege. In de tijd dat landge- wezigheid van 80 jaar. De Spelen        le kwam recent alvast vertellen dat
                                                                                                     noot Alberto Tomba over de pistes      vinden deels precies binnen hun        het onderhoud van de olympische
                                             PAGINA 14 BODE MILLER                                   danste, kwamen er soms wel 40 000 jachtterrein plaats. ,,In en rond           schans in Courchevel uit 1992
                                             ’Wat hij werkelijk denkt? Geen idee’                    mensen. Rocca hoopt nog steeds dat Pregalato, waar vijf springschan-          200 000 euro per jaar kost.
                                                                                                     hij tijdens zijn jacht op goud vanaf   sen zijn gebouwd, leefde een groep        Ondertussen voelde Alberto Tom-
                                                                                                     volgende week op steun kan reke-       wolven’’, zegt Francesca Marucco,      ba zich geroepen om de publieke
                                             PAGINA 15 FALKO ZANDSTRA                                nen: ,,Het is jammer dat in Italië     onderzoekster naar de wolvenpo-        omroep RAI te vragen om meer aan-
                                             ’Ik ben nog steeds een kwajongen’                       niet genoeg over de Spelen wordt       pulatie in de regio. ,,Het lijkt er nu dacht te besteden aan de Winterspe-
                                                                                                     gesproken. De mensen kennen niet op dat ze er niet meer zijn, afgaan- len. Zodat het land waar voetbal al-
                                                                                                     eens de namen van de sporters die      de op de uitwerpselen.’’ Er zouden les beheerst op zijn minst wéét dat
                                             PAGINA 16 CHAD HEDRICK                                  ze moeten aanmoedigen.’’               15 tot 18 wolven in het gebied heb- het gastheer is van een van de groot-
                                                                                                       Turijn ligt voor veel Italianen in   ben vertoefd. Marucco vindt het        ste sportevenementen ter wereld.
                                             ’Voor mij telt alleen winnen’                           een uithoek, in de schaduw van de      moeilijk de impact van de bouw-        ,,Italianen kopen een halfjaar van
                                                                                                     Alpen en de mondaine buurman           werkzaamheden en de aanleg van         tevoren geen kaartjes. Ze komen op
                                             PAGINA 17 INGRID PAUL                                   Milaan. Begin jaren negentig zucht- wegen aan te geven, maar zij be-          het laatste moment’’, zei Castellani
                                                                                                     te de stad onder de crisis bij autofa- schouwt het hoe dan ook als een        vaak, om de moed erin te houden.
                                             ’Lease-auto en gratis laptop niet belangrijk’           brikant Fiat, een hoge werkloosheid gevaar voor het voortbestaan van          Maar zelfs Juventus speelt in Turijn
                                                                                                     en een verouderde infrastructuur. In de wolven. Volgens het organisatie- vaak voor halflege tribunes.
                                                                                                     de plannen om de stad een econo-       comité is de vrees ongegrond. De          Leeg zullen de stoeltjes de komen-
                                             PAGINA 19 ILSE ROBBEN                                   mische impuls te geven paste de        werkzaamheden zijn afgerond en         de twee weken zeker niet blijven,
                                             ’Als je echt zenuwachtig bent, klap je dicht’           kandidatuur voor de Winterspelen.      wolven zijn gewend om zich te ver- maar of Italië nog in de ban raakt
                                                                                                     Die werden in 1999 door het IOC        plaatsen, aldus TOROC.                 van deze Spelen valt te bezien.
14 |
Trouw        woensdag 8 februari        pagina 6                                                                                              Trouw         woensdag 8 februari 2006
                                                                                                                                                                        Torino2006              Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 7
                                                                                                                                                                                                      woensdag februari                                                                                                                                                    Torino2006 15
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    |


                                                                                                                                                                                                         SHORTTRACK




      KUNSTRIJDEN


               CLAUDIA PECHSTEIN                                                                                                                                                                & JOACHIM FRANKE
               ’Dat ik nu populair                                 door Rob Velthuis                       „Vaak ging het niet eens over sport.
                                                                                                           Het was soms niet fatsoenlijk wat er
                                                                                                                                                     tenland. Wat wél veranderde was
                                                                                                                                                     dat ik met mijn sport geld kon gaan
                                                                                                                                                                                                door Rob Velthuis                       dan was jij een goede trainer. Zaken Oberhof is nog een geschikt cen-
                                                                                                                                                                                                                                        als slecht weer of pech werden niet     trum om skiën, langlaufen en rode-         ’Barrières op weg
                                                                   D                                                                                                                            I
                                                                            e naar erkenning hunkeren-     werd gebracht. Het was de opgebla-        verdienen. In de DDR sportte je van-            n de DDR telde scrupule noch       geaccepteerd.”                          len op topniveau te bedrijven. Maar

               ben is een extra
                                                                            de Claudia Pechstein bracht
                                                                            een decennium lang enge-
                                                                   lengeduld op. Haar populariteit
                                                                                                           zen rivaliteit die je ook in voetbal of
                                                                                                           andere sporten ziet. Maar wij heb-
                                                                                                           ben elkaar de ogen nooit uitgekrabd
                                                                                                                                                     uit een idealistisch standpunt.”
                                                                                                                                                       „Toch kon ik tot 2002 van schaat-
                                                                                                                                                     sen niet leven. Sinds 1993 ben ik in
                                                                                                                                                                                                     excuus. Als werd ingezet op een
                                                                                                                                                                                                     nieuwe olympische sport, dan
                                                                                                                                                                                                                                           Als succestrainer kon Franke zich dat is een van de laatste overgeble-
                                                                                                                                                                                                                                        handhaven na de cultuurschok die
                                                                                                                                                                                                moest die als vanzelfsprekend mee- de samensmelting van Oost en West
                                                                                                                                                                                                                                                                                ven plaatsen.”
                                                                                                                                                                                                                                                                                  „Geld is natuurlijk het probleem,
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           naar de top bijna
               motivatie’
                                                                   kwam pas in een stroomversnelling
                                                                   na een onschuldig meningsverschil
                                                                   dat tot mediahype uitgroeide. Pech-
                                                                                                           of tegen de benen getrapt.”
                                                                                                             „Het Zickenduell was voor het
                                                                                                           schaatsen de deur die werd geopend
                                                                                                                                                     dienst van de Bundespolizei, mijn ver-
                                                                                                                                                     zekering voor na mijn carrière. Of
                                                                                                                                                     ik na Turijn stop weet ik niet. Ik be-
                                                                                                                                                                                                draaien in de geoliede medaillema-      voor het sportsysteem van de DDR
                                                                                                                                                                                                chine. Onder die druk werd Joachim was. „Voor ons stond de wereld op
                                                                                                                                                                                                Franke als schaatstrainer groot,        zijn kop. Wie mag verder werken,
                                                                                                                                                                                                                                                                                dat is het overal. De discrepantie
                                                                                                                                                                                                                                                                                tussen de financiële mogelijkheden
                                                                                                                                                                                                                                                                                voor succesvolle sporters en de
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           niet meer te nemen’
                                                                   stein kon daarmee in 2002 de deur       naar publiciteit, populariteit en         leef nog steeds veel plezier aan mijn      maar dat gebeurde wel na een perio- wie moet weg? Het was zelfs de              noodzakelijke investeringen in op-
                                                                   naar het verleden afsluiten.            sponsors. Het heeft ons beiden goed       sport. Dat ik nu populair ben is een       de van grote verwarring.                vraag of er wel banen in de topsport leiding van nieuw talent wordt
                                                                     De Berlijnse had vóór de Spelen       gedaan. Anni en ik zijn geen vrien-       extra motivatie. Dat is de erkenning          „Ik was ijshockeyspeler geweest      werden behouden.”                       steeds groter. Al het geld stroomt
                                                                   van Salt Lake City al twee gouden       dinnen, dat waren we vóór de Spe-         die ik jarenlang heb nagestreefd.”         en net een paar jaar bondscoach,           „Het werd snel duidelijk dat de      richting succes. Daardoor ontstaan
                                                                   olympische medailles op zak, plus       len van 2002 ook niet. We zijn ver-                                                  toen in de DDR de aandacht ver-         mogelijkheden in Duitsland beperkt voor jongeren bijna niet meer te ne-
              De sportieve erfenis van de DDR raakt uitgeput.      wat ’kleingeld’ in andere kleuren.      schillend, hebben een andere men-         U werkt sinds 1991 samen met Joachim       schoof naar individuele sporten. Dat waren. Wij hadden geluk met onze           men barrières op weg naar de top.
                                                                   Maar ze bleef in de schaduw van         taliteit, zijn anders opgegroeid.         Franke. Is zo’n lange periode niet moei-   had een puur economische reden.         schaatsgroep in Berlijn, we hadden      De meeste talenten kiezen er daar-
              Het bastion dat Claudia Pechstein met Joachim        Gunda Niemann en later Anni Frie-       Maar we kunnen samenwerken.               lijk?                                      Een kostbaar team had slechts één       een hal en konden onder relatief        om weer voor eerst hun studie af te
              Franke vormt, is nog een garantie voor succes. Zij   singer. Geen mens of sponsor die        Voor de teamachtervolging trainen            „Er zijn niet veel alternatieven als    kans op een gouden medaille, bij        gunstige voorwaarden ons trainings- maken.”
                                                                   naar haar omkeek.                       we af en toe samen, en we hebben          je zo’n goede trainer hebt als hij. Hij    het schaatsen waren veel titels te      programma voortzetten. Er restten         „Lang niet alles wat in de DDR ge-
              (33) als icoon van de Winterspelen; hij (65) als                                                                                                                                                                                                                                                                                                       FOTO MATT DUNHAM, AP PHOTO
                                                                     „Het gebeurde begin 2002 tijdens      een tv-commercial gedraaid voor on-       kent mij beter dan ik mezelf. Waar         winnen.”                                middelen uit DDR-fondsen waarmee beurde was goed. Maar er werd wel
              meest succesvolle Duitse schaatstrainer. Veel is     de Duitse kampioenschappen in Er-       ze bondssponsor. Verder gaan we           zijn geheim ligt, is moeilijk te zeg-         „In 1970 werd ijshockey als top-     de voorbereiding op de Winterspe-       geïnvesteerd in jeugdsportscholen
                                                                   furt. Ik was ziek, Friesinger was na    onze eigen weg.”                          gen. Hij heeft soms maar twee woor-        sport geëlimineerd. Ik was een jon-     len van Albertville kon worden afge- en adequate opleiding. Als kinderen
              ten goede veranderd, maar bij Franke smeult ook      drie afstanden onbereikbaar, waar-                                                den nodig om me goed te laten rij-         ge, ambitieuze coach die altijd had     maakt. Omdat we daar goede resul-       werden geselecteerd voor topsport,
                                                                   na ik de vijf kilometer won. Zo ziek    Heeft de tegenstelling Oost-West meege-   den, soms is zelfs zwijgen genoeg.         geleerd dat slechts winnen er toe       taten behaalden, kwam er extra          hoefden hun ouders zich geen zor-
              weemoed. ,,Het was destijds een samengaan, te-       had ik dus niet kunnen zijn, zei An-    speeld in deze kwestie?                   Dan geeft hij me vlak voor de wed-         doet. Ineens was verliezen niet erg     geld voor het schaatsen. Voor onze      gen te maken over de kosten. En de
              genwoordig zou men in het bedrijfsleven spreken      ni live op televisie. Dat is niet zo      „Dat heeft een rol gespeeld, dat        strijd een schema met een eindtijd         meer. Sterker, we moesten afzakken sport pakte het gunstig uit, voor            sporters hadden een gegarandeerd
                                                                   sportief van haar, was mijn weer-       was wat ik er minder goed aan             op een papiertje, en dan rijd ik dat.      naar de B- en C-groep. Leg dat maar     veel andere niet.”                      inkomen. Een gelijksoortig systeem
              van een vijandige overname.”                         woord. Daarmee was wat mij betreft      vond. 2002 was toch elf jaar na de        Hij is niet voor niets de meest suc-       eens uit aan je spelers. Achteraf ge-                                           kan niet makkelijk weer worden
                                                                   de zaak afgedaan.”                      Wende. Dat men toen nog steeds            cesvolle trainer in Duitsland. Franke      zien heb ik in dat proces veel levens- In het toenmalige West-Duitsland werd    uitgevoerd. De eerste vraag die dan
                                                                     Daar dachten de media anders          over Oost en West sprak vond ik           zegt altijd: ’Aan mijn zijde zijn vele     ervaring opgedaan.”                     verwacht dat het met de DDR een spor-   in Duitsland rijst is: wie draagt de
                                                                   over, zij bliezen het Zickenduell       treurig. De politiek in Duitsland         vrouwen oud geworden’.”                       „Toen was de vraag: hoe komen        tieve grootmacht zou vormen. Het tegen- verantwoordelijkheid? Is dat de
FOTO PATRICK POST                                                  (strijd op basis van afgunst) en de     spreekt er zelfs nu nog over. Jam-                                                   we met schaatsen aan de top? We         deel bleek waar, betreurt u dat?        schoolleiding of de sportorganisa-
                                                                   Busenneid (borstennijd) de wereld in.   mer, dat is voor Duitsland niet goed.     U bent altijd goed als het erop aankomt,   waren ijshockeyers, van hardrijden         „Het was destijds een samengaan, tie?”
                                                                   Pechstein was verbaasd, onthutst en     Maar ik ben geen politica, dat is een     tijdens Olympische Spelen.                 wisten we nauwelijks iets af en con- tegenwoordig zou men in het be-              „Nieuw talent komt er altijd weer,
                                                                   vervolgens gefascineerd. „In de we-     zaak van Frau Merkel.”                       „Er wordt me altijd gevraagd hoe        tacten met het buitenland waren er drijfsleven spreken van een vijandi- ook als Claudia Pechstein en Anni
                                                                   ken vóór die Winterspelen heb ik                                                  ik dat doe. Ik weet het niet, maar         niet. Ik kwam in een andere wereld ge overname. Wie overwint bepaalt Friesinger zijn gestopt. Maar ze ko-
                                                                   geen interview gegeven, maar elke       Heeft de Wende destijd voor u als top-    Franke heeft daar zeker de hand in.        terecht, de omschakeling was moei- de werkwijze. Daarom was het voor men niet meer over de grote breed-
                                                                   dag was ik in de media. Pechstein       sporter iets veranderd?                   Het is altijd zo geweest, althans op       lijk omdat je alles zelf moest uitzoe- ons zo moeilijk. Alle waardevolle        te, zoals in de tijd dat in de DDR het
                                                                   hier, Pechstein daar. Friesinger dit,     „Niet veel. Ik was achttien, zat in     Olympische Spelen. Dat fascineert          ken. Een individuele sport is iets to- kennis over talentherkenning, op-        schaatsen werd geactiveerd. Kijk
                                                                   Pechstein dat. Het was fascinerend,     de nationale selectie en was interna-     me zelf ook. Waarom zou het in Tu-         taal anders dan een teamsport.”         leiding en begeleiding is verloren      naar de mannen. Van 1986 tot 1992
                                                                   maar het kon mij op een gegeven         tionaal succesvol. Ik kon wat ande-       rijn dan anders zijn, hè? Met mijn            „Als ijshockeycoach had ik me al     gegaan. Men probeert nu wel be-         waren wij dominant in de mannen-
                                                                   moment niets meer schelen. Het          ren niet konden: naar het Westen          naam, Pechstein, kan ik alleen maar        georiënteerd op het gebied van          paalde dingen terug te halen, maar      sprint, met Mey, Hoffmann en Zin-
                                                                   bleek zelfs goed voor onze naam.’’      reizen, naar het kapitalistische bui-     geluk hebben.”                             krachttraining. Voor duurvermo-         het meeste is domweg kapot. In          ke. Ook dat is verleden tijd.”
                                                                                                                                                                                                gen, intensiteit en techniek kwam
                                                                                                                                                                                                ik in eerste instantie terecht bij rol-
                                                                   ’Als het lichaam in de juiste vorm is, kan ze psychisch alles aan’                                                           schaatsen, maar het toenmalige ma- Vier keer olympisch goud met kampioenenmaker als trainer
                                                                                                                                                                                                teriaal was niet zo geschikt als de
                                                                   s Toen Claudia Pechstein in 1991        Trainde ze te hard, dan werd ze           zou duiken. Maar voor Niemann              skeelers van tegenwoordig.”
                                                                   onder de vleugels van Joachim           ziek en kreeg ze infecties. Wij heb-      vormde die prestatie op dat be-               „Ik richtte me op succesvolle DDR- Claudia Pechstein (33) is de meest 3000 goud                                     Joachim Franke (65) is de succes-   Uwe-Jens Mey (2x)
                                                                   Franke kwam, was krachtmens             ben naar alternatieven moeten             langrijke moment een barrière.”            sporten, zoals roeien, wielrennen,       succesvolle Duitse sporter ooit tij- 5000 goud                                volste Duitse schaatstrainer.       André Hoffmann (1x)
                                                                   Gunda Niemann in het vrouwen-           zoeken om haar talent te ontwik-          ,,Vier jaar later was in Nagano de         kanoën. Maar als je mensen uit vier      dens Olympische Winterspelen.                                                 Zijn erelijst:                      Olaf Zinke(1x)
                                                                   schaatsen de referentie. ,,Niemann      kelen en dat soort incidenten te          situatie omgekeerd. Niemann had            verschillende sporten sprak, kreeg       Haar erelijst:                         Wereldtitels                           1954-1969 ijshockeyspeler bij SG
                                                                   was fysiek een onvergelijkbare          vermijden. Een goede vertrou-             onder de zeven minuten gereden,            je vier verschillende meningen. Het      1992 Albertville                       1996 Hamar: 5000                       Dynamo Weisswasser                  Medailles Olympische Winterspelen
                                                                   grootheid”, aldus Franke. ,,Zij deed    wensrelatie was een voorwaarde.”          een nieuwe dimensie in het schaat-         was de kunst daaruit datgene te ha-      5000 brons                             2000 Nagano: 1500, 3000                116 ijshockeyinterlands             8 x goud
                                                                   dingen waaraan veel mannen ka-          ,,Claudia’s grootste kwaliteit is         sen die ik moeilijk haalbaar achtte.       len dat voor schaatsen bruikbaar         1994 Hamar                             2000 Milwaukee: allround               1966: brons op EK ijshockey         4 x zilver
                                                                   pot zijn gegaan. Die aanpak was         mentale kracht, ze kan zich op be-        Maar Claudia won vervolgens het            was. Het was echt pionieren.”            3000 brons                             2003 Berlijn: 5000                     1969-1972 trainer SG Dynamo         4 x brons
                                                                   toen de trend, maar voor Claudia        slissende momenten zo concentre-          goud. Voor haar was Niemanns tijd             „Dat er voor schaatsen nauwelijks     5000 goud                              2004 Seoel: 3000                       4x DDR-kampioen
                                                                   moesten we iets anders verzin-          ren dat ze de situatie in de hand         geen barrière, maar een motivatie.         belangstelling was, deed er niet toe.    1998 Nagano                                                                                                       Ereplaatsen op WK’s
                                                                   nen.”                                   heeft. In ’94 reed ze tijdens de Spe-     Als Claudia ervan overtuigd is dat         Het ging om medailles winnen tij-        3000 zilver                            Europese titels                        Vanaf 1973 schaatstrainer           23 x goud
                                                                   ,,In haar jeugd was haar belast-        len een tijd waarvan iedereen ver-        haar lichaam in de juiste vorm is,         dens WK’s en Olympische Spelen. Je       5000 goud                              1998 Helsinki                          Olympische kampioenen:              23 x zilver
                                                                   baarheid de remmende factor.            wachtte dat Niemann daar onder            kan ze psychisch alles aan.”               mensen moesten hoog eindigen,            2002 Salt Lake City                    2006 Hamar                             Claudia Pechstein (4x)              20 x brons
12 |
Trouw woensdag 8 februari   pagina 4   Trouw   woensdag 8 februari 2006
                                                       Torino2006         Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 5
                                                                                woensdag 8 februari                                                                                                                      Torino2006 13
                                                                                                                                                                                                                                  |




                                                                                   SNOWBOARDEN




                                                                                        ERBEN WENNEMARS
                                                                          door John Graat                          zijn. ,,Het besef dat ik goed kon wor-    zijn hoofd helemaal niet meer bij.
                                                                                                                   den kwam pas later. Ik stelde altijd      Het was geen charismatische man
                                                                                                                                                                                                      ’Je kunt beter een
                                                                          D
                                                                                  e aanloop was zacht gezegd       realistische doelen. Ik wilde kampi-      meer. De coach voor wie ik door het
                                                                                  turbulent. Coach Jac Orie        oen van Dalfsen worden, daarna van        vuur ging, die er altijd was, had zijn
                                                                                  verbrak drie weken terug de Overijssel en ik droomde ervan om
                                                                          samenwerking. Emoties, hectiek,          wereldkampioen te worden. Niet
                                                                                                                                                             kracht verloren. Het was een zielig
                                                                                                                                                             hoopje mens geworden. Ik was mijn
                                                                                                                                                                                                      klootzak zijn met goud
                                                                          onrust: het komt bij Erben Wenne-        dat ik dat voor mogelijk hield.’’         kompas kwijt. Topsport luistert zo
                                                                          mars (30) altijd weer terug.
                                                                            Topsport is volgens Wennemars
                                                                                                                      In 1998 was zijn ster onder coach
                                                                                                                   Peter Mueller snel gerezen. Hij werd
                                                                                                                                                             nauw, het gaat om die laatste paar
                                                                                                                                                             procentjes. Omdat ik helemaal af-        om je nek dan een
                                                                          een snelkookpan. Wat normale             derde op het WK sprint en mocht           hankelijk van Mueller was gewor-
                                                                          mensen in hun hele leven beleven,        mee naar de Spelen van Nagano. Na
                                                                          maakte hij in tien jaar mee. Hij reis- een goede eerste 500 meter (vijfde)
                                                                                                                                                             den, wist ik het niet meer.’’
                                                                                                                                                               Het leidde tot zijn tweede misluk-     aardige jongen’
                                                                          de naar andere continenten en cul-       werd hij in de tweede manche ge-          te Spelen. ,,Na de 1000 meter zat ik
                                                                          turen. Kende hoge pieken en diepe        schept door de Noor Njos. Krimpend        helemaal alleen in de kleedkamer.
                                                                          dalen. Maakte ontroerende momen- van de pijn werd hij afgevoerd.                   Geen trainer, geen begeleiders en
                                                                          ten mee en was het middelpunt van           ,,In 1998 was ik onbevangen. Ik        ook de pers had me niet nodig. Die
                                                                          conflicten. ,,Ik weet niet of je van     dacht dat ik zo goed was omdat wij        waren allemaal achter Van Velde en
                                                                          dit leven een beter mens wordt. Je       een voorsprong hadden met de              Bos aan, logisch. Ik realiseerde me:
                                                                          wordt er niet socialer van. Maar het klapschaats. Ik heb mezelf nooit als          dit is topsport. Dat ze mij een aardi-
                                                                          maakt je wel rijker.’’                   een enorm talent gezien. Ik leefde        ge jongen vinden telt helemaal niet.
                                                                            ,,Topsporters worden vaak te veel vrij, uitbundig; lang leve de lol. Ik          Je kunt beter een klootzak zijn met
                                                                          beschermd. Ik heb het geluk gehad        had geen idee wat topsport werke-         een gouden plak om je nek.’’
                                                                          dat ik altijd in een kritische omge-     lijk inhield. Als er ergens een feestje     Voortaan wilde hij onafhankelijk                      FOTO OLAF KRAAK, ANP
                                                                          ving heb verkeerd. Jonge voetballers was ging Erben mee. Ik liep rond              blijven. Zijn lot nooit meer verbin-
                                                                          met alleen maar jaknikkers om zich met geblondeerde haren en moest                 den aan een coach. Met de nuchtere
                                                                          heen worden lui en arrogant. Maar        overal gek doen. Ik wilde opvallen,       academicus Orie kreeg hij een te-
                                                                          je moet je blijven ontwikkelen. Er       maakte niet uit hoe. Ik heb comple-       genpool van Mueller aan zijn zijde.
                                                                          komen zo veel mensen op je af die        te banketten op stelten gezet. Ik heb     Het leidde tot een ongekende suc-
                                                                          niet eerlijk zijn. Je hebt je familie en ze zelfs in de fik gestoken.’’            cesreeks, in de niet-olympische sei-
                                                                          je vrienden, maar daarnaast zijn er         Het waren de wilde jaren onder         zoenen. ,,Ik was beter getraind, leef-
                                                                          altijd mensen met een eigen agen-        Mueller. Ze waren onafscheidelijk.        de uitgebalanceerder, was minder
                                                                          da. Mensen die bij succes willen ho- Tot er sleet op kwam. Het olympi-             opgefokt, lette minder op andere rij-
                                                                          ren, of mee willen eten uit de ruif.’’ sche seizoen van Salt lake City werd        ders en maakte me niet meer druk
                                                                            ,,Mijn ouders zijn altijd heel kri-    een drama. ,,Peter werd paranoïde.        over de mening van anderen. Ik
                                                                          tisch geweest over mijn gedrag naar Hij was er in dat laatste jaar met             ging mijn eigen koers varen. Ik
                                                                          de pers. Zij vinden dat normaal                                                    kreeg rust. Pas als je jezelf onder
                                                                          doen al gek genoeg is. Renate, mijn                                                controle hebt, kun je winnen.’’
                                                                          vrouw, heeft heel weinig met sport.       Geschiedenis biedt                         Maar toen het dit seizoen niet wil-
                                                                          Zij vindt het overdreven hoe wij be-      weinig hoop op goud                      de vlotten, verloor hij zijn zelfbe-
                                                                          jubeld worden. Ik ga er vaak vanuit                                                heersing. Zijn temperament heeft
                                                                          dat mensen mij wel kennen als ik                                                   hem ver gebracht, maar ging weer
                                                                          ergens kom. Zij vindt dat volslagen       s Erben Wennemars komt in Tu-            zijn schaduwkanten tonen. Hij sloeg
                                                                          belachelijk.’’                            rijn uit op vier onderdelen: de 500,     hevig aan het twijfelen en werd
                                                                            Egbert Rolf Wennemars, vijfvou-         1000 en 1500 meter en de ploegen-        kwetsbaar. Het leidde tot de breuk
                                                                          dig wereldkampioen, getrouwd met achtervolging. Behalve op het                     met Orie. Zijn aanloop naar Turijn
                                                                          tv-presentatrice Renate van der           teamonderdeel heeft hij op de            was daardoor turbulent. Nu gelooft
                                                                          Zalm, vader van Joep en Niels en fi-      1000 meter de meeste kans op             niemand nog in olympisch succes.
                                                                          nancieel onafhankelijk, werd op 1         goud. Al weet hij dat de olympi-           ,,Als mensen beweren dat mijn
                                                                          november 1975 geboren in Dalfsen.         sche geschiedenis weinig hoop            carrière zonder olympische medail-
                                                                          Hij had een onbezorgde jeugd. Mee-        biedt. ,,Kijk naar de winnaars op        le een tragisch kantje heeft, dan
                                                                          helpen in het koeienbedrijf van zijn de Spelen van de 1000 meter: in               doen ze afbreuk aan de prestaties
                                                                          vader was vanzelfsprekend. Schaat-        hoeverre kun je daar hun groot-          die ik heb geleverd. Wilskracht zal
                                                                          sen combineerde hij lang met voet-        heid aan ontlenen? Het waren             bepalend zal zijn voor wie goud
                                                                          ballen. ,,Ik was spits, een harde         grote verrassingen. Zijn de sprin-       wint. En die is groot bij mij, heel
                                                                          voetballer, ging recht op het doel af     ters die meerdere malen wereld-          groot, juist na alles wat er is ge-
                                                                          en had een tomeloze inzet.’’              kampioen werden dan minder?’’            beurd. Ik heb twee Spelen meege-
                                                                            Hij was een druk mannetje dat           De titels op de kilometer gingen         maakt en wil er nu echt van genie-
                                                                          graag opviel. Omdat hij goed was in       naar Nikolaj Goeljajev (1988), Olaf      ten. Straks staan we met allemaal
                                                                          sport, bood de gymles de mogelijk-        Zinke (1992), Dan Jansen (1994),         strakke koppies aan de startlijn. Ik
                                                                          heid om status en aanzien te ver-         Ids Postma (1998) en Gerard van          vind het prachtig dat ik aan dat bal
                                                                          werven. Hij wilde altijd de beste         Velde (2002).                            mee mag doen.’’
40 |   Trouw   woensdag 8 februari 2006   Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 13
                                                woensdag februari                                                                                                                       Torino200641
                                                                                                                                                                                                 |




                                                       SCHAATSEN




                                                   ELINE JURG
                                                                                     door John Graat                           De uitkomst van de bob-off begin ja-coach, red.). Ja, zei hij, het is een im-
                                                  ’Ineens dacht ik:                                                            nuari zorgde echter voor nieuwe     pulsieve actie, het is laat, maar ik


                                                                                     A
                                                                                              ngst, twijfel, onrust, een ze-   hoofdbrekens. Haar eigen remster    bel je toch maar even. We hebben
                                                                                              nuwslopende stoelendans,         Urta Rozenstruik bleek bij de selec-tien minuten zitten kletsen. Dat
                                                  shit, ik heb                                materiaalpech en pijn. Op
                                                                                     weg naar Turijn bleef bobsleepilote
                                                                                                                               tie trager dan Kitty van Haperen,
                                                                                                                               normaal reserve van het team van
                                                                                                                                                                   kwam precies op het goede mo-
                                                                                                                                                                   ment. Ik werd weer rustig.’’
                                                                                     Eline Jurg niets bespaard. Om posi-       Ilse Broeders. Jurg werd plots opge-   Na het EK in Sankt Moritz had ze
                                                  mijn meiden                        tief te blijven denken, roept ze haar
                                                                                     91-jarige oma in gedachten.
                                                                                                                               scheept met een metgezel met wie
                                                                                                                               ze nog nooit een afdaling had ge-
                                                                                                                                                                   zich verzoend met Van Haperen,
                                                                                                                                                                   maar Czudaj was niet tevreden. Hij
                                                                                       Ze weet niet hoeveel doorwaakte         daan. ,,Het is zó belangrijk dat je op
                                                                                                                                                                   stelde tegen de zin van Jurg een
                                                  laten vallen’                      nachten ze dit seizoen al moest
                                                                                     meemaken. Het zijn er veel. Sinds
                                                                                                                               elkaar ingespeeld bent. Voor het ge-
                                                                                                                               voel, de timing, de hele startproce-
                                                                                                                                                                   nieuwe stoelendans in het vooruit-
                                                                                                                                                                   zicht. De tweede bob-off wordt pas
                                                                                     een paar jaar is ze toch al een slech-    dure. Met Urta weet ik dat precies. vandaag gehouden omdat Jurg twee
                                                                                     te slaapster. Soms slaapt ze maar         En ineens dacht ik: shit, ik heb mijn
                                                                                                                                                                   weken geleden in de training een le-
                                                                                     twee of drie uur per nacht. Ze zegt       meiden laten vallen. Ik was die dag lijke crash maakte. Haar slee bleek
                                                                                     dat het went. ,,Ik ben een denker.        nieuw materiaal aan het testen. ’s  flink beschadigd, zelf hield ze er een
                                                                                     Als dingen niet goed gaan, lig ik         Avonds zat ik op bed te janken. Ik  pijnlijke knie aan over. Het ge-
                                                                                     maar te malen. Ik ben van nature          wist niet waar ik met mijn emoties  wricht was een paar dagen flink ge-
                                                                                     heel onzeker. Vroeger liep ik met         heen moest. Plotseling ging mijn    zwollen, ’alsof er een voetbal in zat’.
                                                                                     mijn hoofd omlaag over straat. Men-       gsm. Henk Gemser (oud-schaats-      Ze liep vorige week nog mank.
                                                                                     sen denken altijd: die heeft een gro-                                            ,,Mijn voorbereiding is niet ideaal
                                                                                     te mond. Ik kan heel hard overko-         Trotse ambassadrice                 geweest. Dat is misschien een eufe-
                                                                                     men. Maar ik twijfel eigenlijk aan                                            misme. Ik weet niet waarom het dit
                                                                                     alles.’’                                  van de Winterspelen                 seizoen zo moest lopen. Ik heb het
                                                                                       Stof tot piekeren was er de afgelo-                                         idee dat het voor Salt Lake City veel
                                                  FOTO PATRICK POST                  pen maanden in overvloed. Op weg          s Eline Jurg (32) deed aan zwem-    rustiger was. Er is nu al zo veel on-
                                                                                     naar haar tweede Winterspelen leek        men, tennis en volleybal. In Gro-   rust geweest. Van de andere kant is
                                                                                     alles mis te gaan wat mis kón gaan.       ningen, waar ze de academie voor al het gedoe ook een extra motiva-
                                                                                     ,,Telkens heb ik gedacht: het nu is       lichamelijke opvoeding volgde,      tie. Ik bijt harder door, ik geef niet
                                                                                     niet belangrijk, hier springen we         speelde ze softbal toen ze in 1996  op, laat mijn kop niet hangen. Ik
                                                                                     ook wel weer overheen. Oogkleppen         in bobsleeën een nieuwe uitdaging geef nóg meer gas.’’
                                                                                     op en verder. Ik laat me toch al zo       vond. Het werd serieus toen die        Ondanks alles verheugt ze zich op
                                                                                     vaak afleiden.’’                          sport de olympische status ver-     de olympische afdalingen in Cesana.
                                                                                       Het begon in oktober, toen ze in        wierf. In 2001 zegde ze haar baan   Er zijn wel meer wonderen gebeurd
                                                                                     Lillehammer tijdens een training          op. Een jaar later werd ze in Salt  op de Spelen, zegt ze. En daarom wil
                                                                                     bijna een vreselijk ongeluk met een       Lake City zesde, wat een olympisch ze vrijdagavond ook per se naar de
                                                                                     rodelaar veroorzaakte. Ze kon haar        diploma opleverde. In de twee sei- openingsceremonie. ,,Twee weken
                                                                                     slee in een bocht nog net boven           zoenen daarna leek Jurg hard op     geleden begon onze bondscoach er
                                                                                     hem langs sturen. De man was              weg haar ambitie, om in Turijn in   weer over. Hij vond het beter dat we
                                                                                     woest, Jurg was boos, maar ging er-       de prijzen te vallen, waar te gaan  nog wat langer in Sankt Moritz zou-
                                                                                     van uit dat de vervelende ervaring        maken. Met Vakkanjers als hoofd- den blijven trainen. Zijn reden: hij
                                                                                     snel verwerkt zou zijn. Dat bleek         sponsor werd ze in 2003 vierde op is zelf als atleet ook nooit naar de
                                                                                     een misvatting. ,,Het heeft me lang       het EK en het seizoen daarna werd opening geweest. Maar ik heb het
                                                                                     achtervolgd. Ik was voor elke afda-       ze een keer tweede en derde in      idee dat je er ontzettend veel ener-
                                                                                     ling zó gespannen. Mijn hart klopte       World Cup-wedstrijden. In 2004      gie uithaalt als je dat stadion mag
                                                                                     bijna mijn strot uit. Ik kreeg het        werd ze knap vijfde op het WK.      binnenlopen. Dat gevoel heb ik vier
                                                                                     maar niet onder controle. Of het          Door sportkoepel NOC-NSF werd       jaar geleden heel erg gemist.’’
                                                                                     angst was? Het zou kunnen.’’              ze gekozen tot ambassadeur voor        ,,Ik grijp zoiets aan, ik moet me
                                                                                       Door concentratie-oefeningen met        de Winterspelen, samen met snow- goed voelen. Positief blijven den-
                                                                                     sportpsycholoog Wim Keizer werd           boardster Nicolien Sauerbreij en    ken. Ook al zijn er zoveel donkere,
                                                                                     ze rustiger. Maar in de wedstrijden       de schaatsers Erben Wennemars       zwarte dingen om me heen, ik blijf
                                                                                     bleven goede resultaten uit. Eind de-     en Beorn Nijenhuis. ,,Het is niet   zoeken naar lichtpuntjes. Soms ga
                                                                                     cember trok ze de stoute schoenen         echt geweldig gegaan met de am-     ik bewust aan mijn oma denken. Ze
                                                                                     aan. Ze wilde oud-piloot Rob Geurts       bassadeurs’’, zegt Jurg, doelend op is 91 jaar en volgt alles van me. Ze
                                                                                     terug als coach. Hij was na vorig sei-    Wennemars, die zonder coach         had een tijd geen Eurosport en dat
                                                                                     zoen aan de kant gezet, vooral om-        kwam te zitten, en Sauerbreij, die vond ze héél vervelend. Dan moest
                                                                                     dat het tussen hem en de Duitse           een rugblessure had. Maar: ,,Ik     het opgenomen worden. Ze is een
                                                                                     bondscoach Harald Czudaj niet bo-         vind het een eer dat ik ben ge-     inspiratiebron, zoals mijn hele fami-
                                                                                     terde. Jurg vond dat toen ook beter,      vraagd. Ze zijn blijkbaar blij met  lie en mijn vrienden. Uit hen put ik
                                                                                     maar sinds Geurts weer aan haar zij-      wat ik uitstraal: enthousiasme, ge- hoop, daar haal ik de glimlach van
                                                                                     de is, heeft ze meer zelfvertrouwen.      drevenheid en sportiviteit.’’       de dag uit.’’
22 |
Trouw       woensdag 8 februari   pagina 14                                                                                  Trouw        woensdag 8 februari 2006
                                                                                                                                                      Torino2006             Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 15
                                                                                                                                                                                   woensdag februari                                                                                                                                                           Torino200623
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        |


                                                                                                 IJSHOCKEY




                                                                                                                                                                                                                                                                 CURLING




              BODE MILLER                                                                                                                                                                   FALKO ZANDSTRA
                                              door Rob Velthuis                        Aan de andere kant mag hij zich              mede doordat hij een van de eerste       door Rob Pietersen                      ,,Die zijn ook mooi. Maar minder.’’    den voor zijn vroege afscheid. Dat
              ’Ik meen het                                                             dankzij succes, media-aandacht en            skiërs was die het voordeel erkende                                              Al zes jaar zit hij in de dak- en wand-was onzin, zo erkent hij nu: ,,Daar                ’Van mij hadden die
                                              ‘L                                                                                                                             E
                                                       ive free or die’, is de strijd- sponsors als 28-jarige miljonair noe-        van de ’getailleerde’ ski’s die nu ge-          r is hem vaak gevraagd of hij    beplating. ,,Toen ik besloot met       waren medicijnen voor geweest.”
                                                       kreet uit de Amerikaanse        men.                                         meengoed zijn.                                  niet in het verkeerde tijdperk   schaatsen te stoppen, heb ik wel       Voor zijn probleem bestonden ech-
              als ik zeg                               Onafhankelijkheidsoorlog
                                              die de staat New Hampshire in zijn
                                                                                         Miller zei al eens te overwegen
                                                                                       zich kandidaat te stellen voor het
                                                                                                                                      Bij alles vertrouwt Miller op zijn
                                                                                                                                    ervaring en instinct, die in de na-
                                                                                                                                                                                    zijn beste rondjes heeft ge-
                                                                                                                                                                             schaatst. Nu zouden al die titels niet
                                                                                                                                                                                                                     wat nachten wakker gelegen en
                                                                                                                                                                                                                     traantjes gelaten. Een zwart gat…
                                                                                                                                                                                                                                                            ter geen pilletjes. ,,Ik miste de gezel-
                                                                                                                                                                                                                                                            ligheid van de eerste jaren. Ik voel-
                                                                                                                                                                                                                                                                                                               klapschaats en die
                                              logo voert. De controversiële skiër      Amerikaans congres. Maar eerst               tuur van Easton, New Hampshire,          alleen een kast vol prijzen, maar       Van de ene op de andere dag stond      de mij in de kernploeg als een vis in
              dat ik niet                     Bode Miller heeft de spreuk van zijn werkt hij toch maar die olympische
                                              thuisstaat min of meer tot levens-       klus af, al was het maar om ver van
                                                                                                                                    werden ontwikkeld. Zijn hippie-ou-
                                                                                                                                    ders leefden afgezonderd in een
                                                                                                                                                                             ook een kist vol geld opleveren.
                                                                                                                                                                               ,,Nee”, antwoordt Falko Zandstra
                                                                                                                                                                                                                     er niemand meer voor me klaar. Ik
                                                                                                                                                                                                                     ben aan mijn lot overgelaten.”
                                                                                                                                                                                                                                                            het water. Wat hebben we een lol
                                                                                                                                                                                                                                                            gehad.”
                                                                                                                                                                                                                                                                                                               commerciële ploegen
                                              motto verheven.                          huis te zijn. ,,Ik blijf het liefst in het   zelfgebouwd huis zonder elektrici-       dan resoluut. Maar als de inmiddels       Hij dacht eraan een sportzaak te        ,,Ik was natuurlijk geen trainings-
              beroemd wil zijn’                 Skiën is zuiver als pas gevallen
                                              sneeuw. Althans, zo wordt de sport
                                                                                       buitenland tot de tweede ambtster-
                                                                                       mijn van de jonge Bush voorbij is.”
                                                                                                                                    teit en stromend water. Onderwijs
                                                                                                                                    kreeg Miller van zijn moeder.
                                                                                                                                                                             34-jarige Fries er ietsje langer over
                                                                                                                                                                             nadenkt, komt hij tot een verrassen-
                                                                                                                                                                                                                     beginnen. ,,Best leuk. Maar dan sta
                                                                                                                                                                                                                     je zes dagen in de week in de zaak,
                                                                                                                                                                                                                                                            beest, maar coach Ab Krook kon me
                                                                                                                                                                                                                                                            met zijn ogen sturen. Als we tijdens
                                                                                                                                                                                                                                                                                                               niet gehoeven’
                                              door betrokkenen wel geïdealiseerd.        Aan het begin van dit seizoen                Als driejarige stond hij op ski’s,     de conclusie: ,,Misschien had ik het    heb je donderdag ook nog koop-         trainingskamp de berg op moesten,
                                              Het is niet vreemd dat Bode Miller       klaagde Miller over motivatieproble-         wat ouder bracht hij hele dagen in       in de tijd van Ard Schenk langer vol-   avond en moet je op zondag de          fietsten ze vanaf de start bij me weg.
                                              in de skiwereld slechts wordt getole- men. Die zijn af te lezen van zijn              eenzaamheid op latten door in de         gehouden. Toen was schaatsen nog        boekhouding doen.” Dus stapte hij      Maar ik wist dat ze boven op me
                                              reerd omdat niemand voorbij kan          prestaties. Podiumplaatsen zijn              vrije natuur. Opvallend was zijn         gewoon folklore. Lekker rondjes rij-    in de voetsporen van zijn vader, die   stonden te wachten. En als ik dan                                                             FOTO PATRICK POST
                                              gaan aan zijn grote talent. Maar het schaars geworden, valpartijen talrij-            veelzijdigheid; als tiener blonk hij     den in een wollen pak. Van mij had-     hem bij het opstarten van een eigen    aan kwam slingeren, zei ik: Wat
                                              rondreizende circus is de rebel lie-     ker dan ooit, net als klasseringen in        ook uit in tennis, voetbal en snow-      den die klapschaats en die commer-                                             zeuren jullie nou? Ik heb een kwar-
                                              ver kwijt dan rijk.                      de achterhoede.                              boarden.                                 ciële ploegen niet gehoeven. Het is                                            tiertje meer dan jullie getraind.”
                                                Even gloorde die hoop aan het            Speelt de Amerikaan in het be-
                                              eind van het vorige seizoen, waarin langrijkste jaar hoog spel? Toni
                                                                                                                                      Zijn geautoriseerde biografie ver-
                                                                                                                                    scheen onlangs mede om wat mis-
                                                                                                                                                                             er niet leuker van geworden.”
                                                                                                                                                                               Wat goed is, komt snel. Zandstra
                                                                                                                                                                                                                     Tijd voor andere                          Met de komst van commerciële
                                                                                                                                                                                                                                                            ploegen verdween de gezelligheid.
                                              Miller meer dan ooit zijn veelzijdige Giger, hoofdcoach van de Oosten-                verstanden uit de weg te helpen. ,,In    kwam als een komeet. Na twee we-        verleidingen heeft                     ,,Ik moest alleen met een coach op
                                              kwaliteiten had getoond. Hij was de rijkse skiploeg, vraagt zich dat                  2002 werd ik geportretteerd als pri-     reldtitels bij de jeugd (in ’90 en ’91)                                        pad. Met hem kon je geen lol trap-
                                              eerste Amerikaan sinds Phil Mahre        openlijk af. ,,Hij gaat snel, hij valt,      mitief, opgegroeid in een schuur,        eiste hij als eerstejaars bij de senio- ex-schaatser niet                      pen.” Met het plezier verdween de
                                              (1983) die het algemeen wereldbe-        hij staat op. Dit is een mentale             ongeschoold, een verloren wilde in       ren gelijk de Europese titel voor                                              magie, de passie. En het abonne-
                                              kerklassement won en de eerste           sport, niet? Maar wat hij werkelijk          de moderne wereld. Dat is niet leuk      zich op. Een jaar later werd hij zo-                                           ment op goud.
                                              skiër sinds de Oostenrijker Marc Gi-                                                  en niet waar.”                           wel Europees als wereldkampioen.        bedrijf volledig steunde.                 Zandstra miste vooral Rintje Rits-
                                              rardelli (1989) die in één seizoen in                                                   Mogelijk werd toen zijn tegen-         De gespierde spijker deelde mokersla-     Het werd derhalve geen lang          ma, die voor Sanex koos. ,,Wij wa-
                                              alle vier disciplines zegevierde.                                                     draadse gedrag verfijnd waarmee hij      gen uit, de schaatswereld vreesde       zwart gat. Sprinter Jan Ykema          ren altijd bezig. Ik herinner me Al-
                                                Een uitgelaten triomfator was de        Onbegrepen man                              sindsdien opzien baart. Miller is een    het jarenlange juk van de Fries.        biechtte onlangs in het Algemeen       bertville, waar we elkaar op de ka-
                                              nieuwe koning der veelzijdigheid                                                      stapper, maar de verklaring dat hij        Het werd echter een korte carrière Dagblad op dat hij na zijn schaats-       mer iets te veel aan het treiteren
                                              niet. Uit onvrede met de reglemen-        in conservatieve                            soms met een kater aan de start ver-     op de langebaan. ,,Je koestert de       loopbaan vijftien jaar drugs gebruik- waren. Toen sloeg Rintje me een
                                              ten zei hij een concurrerend circuit                                                  scheen en won, werd hem niet in          mooiste herinneringen. In 1993 was te, om wat licht in de duisternis te        bloedlip. Soms was het haat en nijd,
                                              te willen opzetten. Vervolgens wilde      olympische wereld                           dank afgenomen. Net zomin als zijn       ik de beste van de wereld, daarna       zien. ,,Ongelooflijk. Zonde hè?”, ver- maar meestal supergezellig.”
                                              Miller stoppen. Hij vreesde dat de                                                    pleidooi voor verruiming van de do-      viel het allemaal tegen. Pas wees ie- zucht Zandstra. ,,Ik ben vroeg ge-          Ze hebben nog steeds innig con-
                                              roem en bekendheid als meest pro-                                                     pingreglementen.                         mand me erop dat ik tijdens het EK trouwd, heb twee kinderen. Ik heb           tact, de man die te vroeg afscheid
                                              minente Amerikaanse olympiër zijn denkt? Geen idee.”                                    Dat het voor sporters verboden is      van ’98 nog vijfde werd. Da’s toch ei- een zaak, een hypotheek en een          nam en zijn vriend die niet van op-
                                              leven zou splijten. ,,Ik wil mijn pri-     Wie weet dat wel? Men is niet an-          medicijnen te gebruiken die voor ie-     genlijk helemaal niet slecht? Voor      hond. Ik heb helemaal geen tijd        houden weet. Voor de jaarwisseling
                                              vacy niet opgeven. Dat is het me         ders gewend dan dat Miller zijn ei-          der ander vrij toegankelijk zijn,        mijn gevoel, in mijn herinneringen, voor andere verleidingen.”                 hadden ze twee zakken karbied in-
                                              niet waard. Ik meen het als ik zeg       gen weg gaat. En dat is een pad dat          noemt hij hypocriet. Hij pleit voor      was ik toen allang gestopt.”              De pas 26-jarige allrounder noem- geslagen. ,,Stonden we daar midden
                                              dat ik niet beroemd wil zijn.”           niet zelden naar het niets lijkt te lei-     vrijstelling van het bloeddopingmid-       Hij bedoelt er mee te zeggen dat      de destijds inspanningsastma als re- in de nacht, twee uur lang. Als er
                                                Miller maalt niet om prijzen,          den. Behalve voor Miller; als hij een        del epo, dat hij een ideale brandstof    de verwachtingen sinds zijn entree                                             een auto aankwam doken we weg
                                              Olympische Spelen noemt hij ont-         route naar plezier ziet, eindigt die         voor de hersenen noemt. En anabo-        zo verschrikkelijk hoog waren. Ook                                             achter een boom. We vonden het
                                              spoord in hype en commercie. ,,Ik        veelal met succes.                           le steroïden zouden slijtage van het     bij hemzelf. Alleen de hoofdprijzen Mislukte missie                            nog spannender dan de kinderen.”           Met andere ogen kijken in vluchtelingenkamp
                                              streef er niet naar gouden medailles       Zijn onstuimige skistijl werd als te       bewegingsapparaat beperken.              telden. Toen de overwinningen niet                                                ,,Ik ben nog steeds een kwajon-
                                              te winnen. Dat is iets voor mensen       riskant aangemerkt, zijn met alco-             Het maakt van hem in de rechtlij-      meer vanzelfsprekend waren, kwa-        s Falko Zandstra was na zijn suc-      gen”, zegt Zandstra. De ogen glinste-      s Falko Zandstra is ambassadeur        recht mens bent, ook weer snel.”
                                              die zichzelf willen bewijzen, en ik      hol besprenkelde levensstijl als te          nige, conservatieve olympische           men de verwijten. Hij was te lui, te    cesjaar 1993 de grote favoriet voor ren. Als schaatser was hij als mid-           van de organisatie Right to Play. In   Cabaretier Peter Heerschop waar-
                                              heb nooit geprobeerd me te bewij-        los. De Amerikaan logenstrafte alle          sport een onbegrepen man. Terwijl        gemakzuchtig. Hij had te veel ta-       olympisch goud in 1994. Die mis-       den-twintiger oud en versleten.            november was hij samen met zeil-       schuwde onlangs op een bijeen-
                                              zen aan wie dan ook.”                    kritiek door zich op te werken tot           de wereld er voor hem op zevenjari-      lent, te weinig karakter.               sie mislukte, waardoor er nu           Maar als mens streeft hij de eeuwige       ster Margriet Matthijsse een paar      komst van schaatsers over ’Schaats
                                                Miller won medailles. Twee zilve-      een van de beste allrounders aller           ge leeftijd al zo overzichtelijk uit-      ,,Ach… Zo slecht was ik niet. Als al ’slechts’ zilver (1992, 5 km) en        jeugd na. Hij heeft een vriend over-       dagen in een vluchtelingenkamp         Mee voor Right to Play’, een project
                                              ren tijdens de Winterspelen van          tijden. En dat in een tijdvak waarin         zag. ,,Het was toen voor mij vol-        die verwijten hadden geklopt was ik brons (1994, 1500 m) in de prijzen- gehouden aan het schaatsen en na-                 in Oeganda. ,,Er zaten 26000 men-      waarmee de omstandigheden in
                                              2002, en vier wereldtitels. Een van      slechts specialisten als de kansheb-         strekt logisch dat ik ooit in de we-     heus nooit wereldkampioen gewor- kast ligt. ,,Toch vind ik het gemis           tuurlijk een nog immer bekende             sen in dat kamp, ze hadden hele-       het kamp in Oeganda menselijker
                                              de laatste gouden trofeeën doet          bers worden gezien.                          reldbeker zou uitkomen. Dat was          den.”                                   aan gezelligheid in de laatste jaren naam. ,,Ik hoef het met klanten              maal niks. En toch keken ze blij.      moeten worden gemaakt. ,,Met
                                              thuis dienst als anker in zijn toilet,     Tegen de zin van al zijn coaches           geen jongensdroom. Ik wist dat, als        Falko Dak & Wand, op een zielloos van mijn carrière erger dan het            nooit over koetjes en kalfjes te heb-      Het heeft veel indruk op me ge-        schaatsen in de derde wereld graaf
                                              ,,opdat tijdens het urineren de bril     werkte Miller vóór dit seizoen 115           ik me zou concentreren op elke dag       bedrijventerrein op een steenworp       ontbreken van goud. Al moet ik         ben. Het gaat altijd over de laatste       maakt. Ik heb een paar weken an-       je eigen graf. Dat is hetzelfde als
                                              niet meer naar beneden valt”.            wedstrijden achtereen af. Tegen de           harder gaan, ik zou bereiken wat ik      van Thialf, heeft een prachtige         toegeven dat je de impact van goud schaatsuitslagen. Met die naam kom             ders naar dingen gekeken. Mijn         korfbal populair maken op de bas-
                                                Het is moeilijk te peilen waar bij     zin van al zijn coaches richtte Miller       wilde. Ik race nog steeds voor het       spreekkamer. In een glazen kast         op de Spelen waarschijnlijk pas        ik makkelijker bij nieuwe klanten          kinderen hebben alles. Toch zeu-       ketbalveldjes van zwart Amerika.
                                              Miller ernst overgaat in scherts.        zich als tiener op skiën in plaats van       genoegen om uit elke wedstrijd het       blinken olympische medailles, prij- echt ervaart als je die medaille           binnen. Maar vervolgens gaat het           ren ze af en toe om meer. Ik sta wel   Dat gaat je een zekere wereldtitel
                                              ,,Skiën zonder sponsors, trainers of snowboarden. En tegen de zin van                 beste te halen. Als mensen dat zou-      ken bekers en stenen beelden. In de thuis hebt liggen. Yvonne van Gen- natuurlijk niet meer om m’n mooie                  eens te vloeken in de file… Bela-      kosten.” Zandstra moest daar hard
                                              journalisten om me heen zou zoveel al zijn coaches handhaafde hij zijn                den inzien, misschien zouden ze          verhuisdozen in de hoek zit de rest. nip en Leo Visser waren destijds          medailles, maar om de prijs van m’n        chelijk. Jammer genoeg slijt dat ge-   om lachen: ,,Misschien was het in-
FOTO MICHAEL LECKEL, REUTERS                  leuker zijn”, zei hij eind vorig jaar.   rodeostijl. Die bracht hem succes,           mij dan begrijpen.”                      Na jaren nog altijd onuitgepakt.        voor mij ook grote helden”             product.”                                  voel, dat je een bijzonder bevoor-     derdaad niet zo slim van me…”
8   Torino 2006
8   Torino 2006

Weitere ähnliche Inhalte

Empfohlen

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Empfohlen (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

8 Torino 2006

  • 1. Trouw EINDREDACTIE WIM DE HAIR - FOTOGRAFIE PATRICK POST - VORMGEVING FRANK CASTELEIN woensdag 8 februari 2006 |9 Torino2006 ITrouw s Bijlage Olympische Spelen Turijn woensdag 8 februari 2006
  • 2. 10 | Trouw woensdag 8 februari 2006 Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 3 woensdag 8 februari Torino2006 11 | BOBSLEEËN TORINO TURIJN2006 In Turijn begint zaterdag de olympische strijd om 84 gouden medailles. In deze bijlage interviews met Italianen raken niet in de ban van Spelen Nederlandse en buitenlandse kanshebbers, maar door John Graat aan de hoofdstad van Piemonte toe- betering van wegen, tram, metro en ook een fotoserie waarin het materiaal dat de spor- gewezen. in de bouw van gebouwen gestoken. D ters naar eeuwige roem moet leiden centraal staat. e olympische koorts wilde De 29ste Winterspelen moeten de Turijn was het afgelopen jaar een maar niet komen. Het olym- stad verlossen van het imago van bouwput. Begin januari moest de Want ook al ben je fysiek en psychisch 100 procent, pische vuur bleek de afgelo- een saaie industriestad. Er moeten Italiaanse overheid nog eens bij- pen maanden tijdens zijn processie meer toeristen komen naar de springen met 64 miljoen. De organi- als de schaats of het board niet deugt kan het resul- door Italië niet heilig. Diverse ma- fraaie, barokke binnenstad. ,,We satie kampte voortdurend met taat lelijk tegenvallen. len werd de feestelijke estafette ver- willen laten zien dat Turijn iets budgetoverschrijdingen. Een kraslo- stoord door protesten. In het noor- moois kan organiseren en we willen terij is te elfder ure in het leven ge- den bracht het passeren van de fak- de oude banden met de bergen her- roepen om 20 miljoen in het laatje kel nog wel wat mensen op de been, stellen’’, vertelde Valentino Castella-te brengen. Een faillissement heeft INHOUD maar toen de vlam richting Rome ni, president van TOROC, het orga- serieus gedreigd. en verder naar het zuiden zakte ble- nisatiecomité. Er waren meer problemen. Zoals ven de straten akelig leeg. De Italiaanse overheid trok royaal politie-invallen in kantoren van De kaartverkoop wilde maar niet de beurs. De totale kosten van deze TOROC om de administratie te con- aantrekken. Een maand geleden Spelen bedragen 3,4 miljard euro. troleren. Een railverbinding door was nog maar 60 procent verkocht. Daarvan was 1,4 miljard bestemd Turijn is niet op tijd klaar. Voor ver- PAGINA 5 ERBEN WENNEMARS Op een vergelijkbaar moment had voor de organisatie. De rest is in ver-keersellende wordt gevreesd. De af- ’Wilskracht zal bepalend zijn’ Nagano in 1998 een score van 89 gelopen maanden deden zich forse procent en Salt Lake City in 2002 Vrees dat wolven rellen voor in de stad, gericht tegen zelfs 95 procent. Inmiddels is 70 de aanleg van de hogesnelheidslijn PAGINA 6/7 CLAUDIA PECHSTEIN & COACH procent van de één miljoen kaartjes op de vlucht slaan naar Lyon. ’We hebben elkaar de ogen nooit uitgekrabd’ verkocht. Het merendeel ging naar In de bergdorpen, die tachtig kilo- het buitenland. In de Oval Lingotto s Milieubeschermers in Italië ma- meter buiten Turijn de sneeuwspor- zullen vooral Nederlandse schaats- ken zich zorgen over de negatieve ten herbergen, maken ze zich al zor- PAGINA 9/10/11 OVERZICHTEN fans de tribunes bezetten. gevolgen van de sportieve activitei- gen over de postolympische perio- Skiër Giorgio Rocca, de koning ten in de Alpen, waar alle sneeuw- de. Het dorpje Pregalato (570 inwo- Nederlandse deelnemers en wedstrijdschema van de slalom, klaagde regelmatig nummers worden afgewerkt. Bij- ners) zit straks opgescheept met vijf over het gebrek aan olympische voorbeeld voor de wolven. Het be- springschansen. Voor de exploitatie PAGINA 13 ELINE JURG sfeer in Italië. Eind december waren schermde dier dook vijf jaar gele- moet het dorp voor de helft opdraai- in Alta Badia slechts een paar hon- den voor het eerst weer op in de en. De hoop is gevestigd op toeris- ’Ik twijfel eigenlijk aan alles’ derd mensen getuige van zijn we- bergen van Noord-Italië, na een af- ten. De burgemeester van Albertvil- reldbekerzege. In de tijd dat landge- wezigheid van 80 jaar. De Spelen le kwam recent alvast vertellen dat noot Alberto Tomba over de pistes vinden deels precies binnen hun het onderhoud van de olympische PAGINA 14 BODE MILLER danste, kwamen er soms wel 40 000 jachtterrein plaats. ,,In en rond schans in Courchevel uit 1992 ’Wat hij werkelijk denkt? Geen idee’ mensen. Rocca hoopt nog steeds dat Pregalato, waar vijf springschan- 200 000 euro per jaar kost. hij tijdens zijn jacht op goud vanaf sen zijn gebouwd, leefde een groep Ondertussen voelde Alberto Tom- volgende week op steun kan reke- wolven’’, zegt Francesca Marucco, ba zich geroepen om de publieke PAGINA 15 FALKO ZANDSTRA nen: ,,Het is jammer dat in Italië onderzoekster naar de wolvenpo- omroep RAI te vragen om meer aan- ’Ik ben nog steeds een kwajongen’ niet genoeg over de Spelen wordt pulatie in de regio. ,,Het lijkt er nu dacht te besteden aan de Winterspe- gesproken. De mensen kennen niet op dat ze er niet meer zijn, afgaan- len. Zodat het land waar voetbal al- eens de namen van de sporters die de op de uitwerpselen.’’ Er zouden les beheerst op zijn minst wéét dat PAGINA 16 CHAD HEDRICK ze moeten aanmoedigen.’’ 15 tot 18 wolven in het gebied heb- het gastheer is van een van de groot- Turijn ligt voor veel Italianen in ben vertoefd. Marucco vindt het ste sportevenementen ter wereld. ’Voor mij telt alleen winnen’ een uithoek, in de schaduw van de moeilijk de impact van de bouw- ,,Italianen kopen een halfjaar van Alpen en de mondaine buurman werkzaamheden en de aanleg van tevoren geen kaartjes. Ze komen op PAGINA 17 INGRID PAUL Milaan. Begin jaren negentig zucht- wegen aan te geven, maar zij be- het laatste moment’’, zei Castellani te de stad onder de crisis bij autofa- schouwt het hoe dan ook als een vaak, om de moed erin te houden. ’Lease-auto en gratis laptop niet belangrijk’ brikant Fiat, een hoge werkloosheid gevaar voor het voortbestaan van Maar zelfs Juventus speelt in Turijn en een verouderde infrastructuur. In de wolven. Volgens het organisatie- vaak voor halflege tribunes. de plannen om de stad een econo- comité is de vrees ongegrond. De Leeg zullen de stoeltjes de komen- PAGINA 19 ILSE ROBBEN mische impuls te geven paste de werkzaamheden zijn afgerond en de twee weken zeker niet blijven, ’Als je echt zenuwachtig bent, klap je dicht’ kandidatuur voor de Winterspelen. wolven zijn gewend om zich te ver- maar of Italië nog in de ban raakt Die werden in 1999 door het IOC plaatsen, aldus TOROC. van deze Spelen valt te bezien.
  • 3. 14 | Trouw woensdag 8 februari pagina 6 Trouw woensdag 8 februari 2006 Torino2006 Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 7 woensdag februari Torino2006 15 | SHORTTRACK KUNSTRIJDEN CLAUDIA PECHSTEIN & JOACHIM FRANKE ’Dat ik nu populair door Rob Velthuis „Vaak ging het niet eens over sport. Het was soms niet fatsoenlijk wat er tenland. Wat wél veranderde was dat ik met mijn sport geld kon gaan door Rob Velthuis dan was jij een goede trainer. Zaken Oberhof is nog een geschikt cen- als slecht weer of pech werden niet trum om skiën, langlaufen en rode- ’Barrières op weg D I e naar erkenning hunkeren- werd gebracht. Het was de opgebla- verdienen. In de DDR sportte je van- n de DDR telde scrupule noch geaccepteerd.” len op topniveau te bedrijven. Maar ben is een extra de Claudia Pechstein bracht een decennium lang enge- lengeduld op. Haar populariteit zen rivaliteit die je ook in voetbal of andere sporten ziet. Maar wij heb- ben elkaar de ogen nooit uitgekrabd uit een idealistisch standpunt.” „Toch kon ik tot 2002 van schaat- sen niet leven. Sinds 1993 ben ik in excuus. Als werd ingezet op een nieuwe olympische sport, dan Als succestrainer kon Franke zich dat is een van de laatste overgeble- handhaven na de cultuurschok die moest die als vanzelfsprekend mee- de samensmelting van Oost en West ven plaatsen.” „Geld is natuurlijk het probleem, naar de top bijna motivatie’ kwam pas in een stroomversnelling na een onschuldig meningsverschil dat tot mediahype uitgroeide. Pech- of tegen de benen getrapt.” „Het Zickenduell was voor het schaatsen de deur die werd geopend dienst van de Bundespolizei, mijn ver- zekering voor na mijn carrière. Of ik na Turijn stop weet ik niet. Ik be- draaien in de geoliede medaillema- voor het sportsysteem van de DDR chine. Onder die druk werd Joachim was. „Voor ons stond de wereld op Franke als schaatstrainer groot, zijn kop. Wie mag verder werken, dat is het overal. De discrepantie tussen de financiële mogelijkheden voor succesvolle sporters en de niet meer te nemen’ stein kon daarmee in 2002 de deur naar publiciteit, populariteit en leef nog steeds veel plezier aan mijn maar dat gebeurde wel na een perio- wie moet weg? Het was zelfs de noodzakelijke investeringen in op- naar het verleden afsluiten. sponsors. Het heeft ons beiden goed sport. Dat ik nu populair ben is een de van grote verwarring. vraag of er wel banen in de topsport leiding van nieuw talent wordt De Berlijnse had vóór de Spelen gedaan. Anni en ik zijn geen vrien- extra motivatie. Dat is de erkenning „Ik was ijshockeyspeler geweest werden behouden.” steeds groter. Al het geld stroomt van Salt Lake City al twee gouden dinnen, dat waren we vóór de Spe- die ik jarenlang heb nagestreefd.” en net een paar jaar bondscoach, „Het werd snel duidelijk dat de richting succes. Daardoor ontstaan olympische medailles op zak, plus len van 2002 ook niet. We zijn ver- toen in de DDR de aandacht ver- mogelijkheden in Duitsland beperkt voor jongeren bijna niet meer te ne- De sportieve erfenis van de DDR raakt uitgeput. wat ’kleingeld’ in andere kleuren. schillend, hebben een andere men- U werkt sinds 1991 samen met Joachim schoof naar individuele sporten. Dat waren. Wij hadden geluk met onze men barrières op weg naar de top. Maar ze bleef in de schaduw van taliteit, zijn anders opgegroeid. Franke. Is zo’n lange periode niet moei- had een puur economische reden. schaatsgroep in Berlijn, we hadden De meeste talenten kiezen er daar- Het bastion dat Claudia Pechstein met Joachim Gunda Niemann en later Anni Frie- Maar we kunnen samenwerken. lijk? Een kostbaar team had slechts één een hal en konden onder relatief om weer voor eerst hun studie af te Franke vormt, is nog een garantie voor succes. Zij singer. Geen mens of sponsor die Voor de teamachtervolging trainen „Er zijn niet veel alternatieven als kans op een gouden medaille, bij gunstige voorwaarden ons trainings- maken.” naar haar omkeek. we af en toe samen, en we hebben je zo’n goede trainer hebt als hij. Hij het schaatsen waren veel titels te programma voortzetten. Er restten „Lang niet alles wat in de DDR ge- (33) als icoon van de Winterspelen; hij (65) als FOTO MATT DUNHAM, AP PHOTO „Het gebeurde begin 2002 tijdens een tv-commercial gedraaid voor on- kent mij beter dan ik mezelf. Waar winnen.” middelen uit DDR-fondsen waarmee beurde was goed. Maar er werd wel meest succesvolle Duitse schaatstrainer. Veel is de Duitse kampioenschappen in Er- ze bondssponsor. Verder gaan we zijn geheim ligt, is moeilijk te zeg- „In 1970 werd ijshockey als top- de voorbereiding op de Winterspe- geïnvesteerd in jeugdsportscholen furt. Ik was ziek, Friesinger was na onze eigen weg.” gen. Hij heeft soms maar twee woor- sport geëlimineerd. Ik was een jon- len van Albertville kon worden afge- en adequate opleiding. Als kinderen ten goede veranderd, maar bij Franke smeult ook drie afstanden onbereikbaar, waar- den nodig om me goed te laten rij- ge, ambitieuze coach die altijd had maakt. Omdat we daar goede resul- werden geselecteerd voor topsport, na ik de vijf kilometer won. Zo ziek Heeft de tegenstelling Oost-West meege- den, soms is zelfs zwijgen genoeg. geleerd dat slechts winnen er toe taten behaalden, kwam er extra hoefden hun ouders zich geen zor- weemoed. ,,Het was destijds een samengaan, te- had ik dus niet kunnen zijn, zei An- speeld in deze kwestie? Dan geeft hij me vlak voor de wed- doet. Ineens was verliezen niet erg geld voor het schaatsen. Voor onze gen te maken over de kosten. En de genwoordig zou men in het bedrijfsleven spreken ni live op televisie. Dat is niet zo „Dat heeft een rol gespeeld, dat strijd een schema met een eindtijd meer. Sterker, we moesten afzakken sport pakte het gunstig uit, voor sporters hadden een gegarandeerd sportief van haar, was mijn weer- was wat ik er minder goed aan op een papiertje, en dan rijd ik dat. naar de B- en C-groep. Leg dat maar veel andere niet.” inkomen. Een gelijksoortig systeem van een vijandige overname.” woord. Daarmee was wat mij betreft vond. 2002 was toch elf jaar na de Hij is niet voor niets de meest suc- eens uit aan je spelers. Achteraf ge- kan niet makkelijk weer worden de zaak afgedaan.” Wende. Dat men toen nog steeds cesvolle trainer in Duitsland. Franke zien heb ik in dat proces veel levens- In het toenmalige West-Duitsland werd uitgevoerd. De eerste vraag die dan Daar dachten de media anders over Oost en West sprak vond ik zegt altijd: ’Aan mijn zijde zijn vele ervaring opgedaan.” verwacht dat het met de DDR een spor- in Duitsland rijst is: wie draagt de over, zij bliezen het Zickenduell treurig. De politiek in Duitsland vrouwen oud geworden’.” „Toen was de vraag: hoe komen tieve grootmacht zou vormen. Het tegen- verantwoordelijkheid? Is dat de FOTO PATRICK POST (strijd op basis van afgunst) en de spreekt er zelfs nu nog over. Jam- we met schaatsen aan de top? We deel bleek waar, betreurt u dat? schoolleiding of de sportorganisa- Busenneid (borstennijd) de wereld in. mer, dat is voor Duitsland niet goed. U bent altijd goed als het erop aankomt, waren ijshockeyers, van hardrijden „Het was destijds een samengaan, tie?” Pechstein was verbaasd, onthutst en Maar ik ben geen politica, dat is een tijdens Olympische Spelen. wisten we nauwelijks iets af en con- tegenwoordig zou men in het be- „Nieuw talent komt er altijd weer, vervolgens gefascineerd. „In de we- zaak van Frau Merkel.” „Er wordt me altijd gevraagd hoe tacten met het buitenland waren er drijfsleven spreken van een vijandi- ook als Claudia Pechstein en Anni ken vóór die Winterspelen heb ik ik dat doe. Ik weet het niet, maar niet. Ik kwam in een andere wereld ge overname. Wie overwint bepaalt Friesinger zijn gestopt. Maar ze ko- geen interview gegeven, maar elke Heeft de Wende destijd voor u als top- Franke heeft daar zeker de hand in. terecht, de omschakeling was moei- de werkwijze. Daarom was het voor men niet meer over de grote breed- dag was ik in de media. Pechstein sporter iets veranderd? Het is altijd zo geweest, althans op lijk omdat je alles zelf moest uitzoe- ons zo moeilijk. Alle waardevolle te, zoals in de tijd dat in de DDR het hier, Pechstein daar. Friesinger dit, „Niet veel. Ik was achttien, zat in Olympische Spelen. Dat fascineert ken. Een individuele sport is iets to- kennis over talentherkenning, op- schaatsen werd geactiveerd. Kijk Pechstein dat. Het was fascinerend, de nationale selectie en was interna- me zelf ook. Waarom zou het in Tu- taal anders dan een teamsport.” leiding en begeleiding is verloren naar de mannen. Van 1986 tot 1992 maar het kon mij op een gegeven tionaal succesvol. Ik kon wat ande- rijn dan anders zijn, hè? Met mijn „Als ijshockeycoach had ik me al gegaan. Men probeert nu wel be- waren wij dominant in de mannen- moment niets meer schelen. Het ren niet konden: naar het Westen naam, Pechstein, kan ik alleen maar georiënteerd op het gebied van paalde dingen terug te halen, maar sprint, met Mey, Hoffmann en Zin- bleek zelfs goed voor onze naam.’’ reizen, naar het kapitalistische bui- geluk hebben.” krachttraining. Voor duurvermo- het meeste is domweg kapot. In ke. Ook dat is verleden tijd.” gen, intensiteit en techniek kwam ik in eerste instantie terecht bij rol- ’Als het lichaam in de juiste vorm is, kan ze psychisch alles aan’ schaatsen, maar het toenmalige ma- Vier keer olympisch goud met kampioenenmaker als trainer teriaal was niet zo geschikt als de s Toen Claudia Pechstein in 1991 Trainde ze te hard, dan werd ze zou duiken. Maar voor Niemann skeelers van tegenwoordig.” onder de vleugels van Joachim ziek en kreeg ze infecties. Wij heb- vormde die prestatie op dat be- „Ik richtte me op succesvolle DDR- Claudia Pechstein (33) is de meest 3000 goud Joachim Franke (65) is de succes- Uwe-Jens Mey (2x) Franke kwam, was krachtmens ben naar alternatieven moeten langrijke moment een barrière.” sporten, zoals roeien, wielrennen, succesvolle Duitse sporter ooit tij- 5000 goud volste Duitse schaatstrainer. André Hoffmann (1x) Gunda Niemann in het vrouwen- zoeken om haar talent te ontwik- ,,Vier jaar later was in Nagano de kanoën. Maar als je mensen uit vier dens Olympische Winterspelen. Zijn erelijst: Olaf Zinke(1x) schaatsen de referentie. ,,Niemann kelen en dat soort incidenten te situatie omgekeerd. Niemann had verschillende sporten sprak, kreeg Haar erelijst: Wereldtitels 1954-1969 ijshockeyspeler bij SG was fysiek een onvergelijkbare vermijden. Een goede vertrou- onder de zeven minuten gereden, je vier verschillende meningen. Het 1992 Albertville 1996 Hamar: 5000 Dynamo Weisswasser Medailles Olympische Winterspelen grootheid”, aldus Franke. ,,Zij deed wensrelatie was een voorwaarde.” een nieuwe dimensie in het schaat- was de kunst daaruit datgene te ha- 5000 brons 2000 Nagano: 1500, 3000 116 ijshockeyinterlands 8 x goud dingen waaraan veel mannen ka- ,,Claudia’s grootste kwaliteit is sen die ik moeilijk haalbaar achtte. len dat voor schaatsen bruikbaar 1994 Hamar 2000 Milwaukee: allround 1966: brons op EK ijshockey 4 x zilver pot zijn gegaan. Die aanpak was mentale kracht, ze kan zich op be- Maar Claudia won vervolgens het was. Het was echt pionieren.” 3000 brons 2003 Berlijn: 5000 1969-1972 trainer SG Dynamo 4 x brons toen de trend, maar voor Claudia slissende momenten zo concentre- goud. Voor haar was Niemanns tijd „Dat er voor schaatsen nauwelijks 5000 goud 2004 Seoel: 3000 4x DDR-kampioen moesten we iets anders verzin- ren dat ze de situatie in de hand geen barrière, maar een motivatie. belangstelling was, deed er niet toe. 1998 Nagano Ereplaatsen op WK’s nen.” heeft. In ’94 reed ze tijdens de Spe- Als Claudia ervan overtuigd is dat Het ging om medailles winnen tij- 3000 zilver Europese titels Vanaf 1973 schaatstrainer 23 x goud ,,In haar jeugd was haar belast- len een tijd waarvan iedereen ver- haar lichaam in de juiste vorm is, dens WK’s en Olympische Spelen. Je 5000 goud 1998 Helsinki Olympische kampioenen: 23 x zilver baarheid de remmende factor. wachtte dat Niemann daar onder kan ze psychisch alles aan.” mensen moesten hoog eindigen, 2002 Salt Lake City 2006 Hamar Claudia Pechstein (4x) 20 x brons
  • 4. 12 | Trouw woensdag 8 februari pagina 4 Trouw woensdag 8 februari 2006 Torino2006 Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 5 woensdag 8 februari Torino2006 13 | SNOWBOARDEN ERBEN WENNEMARS door John Graat zijn. ,,Het besef dat ik goed kon wor- zijn hoofd helemaal niet meer bij. den kwam pas later. Ik stelde altijd Het was geen charismatische man ’Je kunt beter een D e aanloop was zacht gezegd realistische doelen. Ik wilde kampi- meer. De coach voor wie ik door het turbulent. Coach Jac Orie oen van Dalfsen worden, daarna van vuur ging, die er altijd was, had zijn verbrak drie weken terug de Overijssel en ik droomde ervan om samenwerking. Emoties, hectiek, wereldkampioen te worden. Niet kracht verloren. Het was een zielig hoopje mens geworden. Ik was mijn klootzak zijn met goud onrust: het komt bij Erben Wenne- dat ik dat voor mogelijk hield.’’ kompas kwijt. Topsport luistert zo mars (30) altijd weer terug. Topsport is volgens Wennemars In 1998 was zijn ster onder coach Peter Mueller snel gerezen. Hij werd nauw, het gaat om die laatste paar procentjes. Omdat ik helemaal af- om je nek dan een een snelkookpan. Wat normale derde op het WK sprint en mocht hankelijk van Mueller was gewor- mensen in hun hele leven beleven, mee naar de Spelen van Nagano. Na maakte hij in tien jaar mee. Hij reis- een goede eerste 500 meter (vijfde) den, wist ik het niet meer.’’ Het leidde tot zijn tweede misluk- aardige jongen’ de naar andere continenten en cul- werd hij in de tweede manche ge- te Spelen. ,,Na de 1000 meter zat ik turen. Kende hoge pieken en diepe schept door de Noor Njos. Krimpend helemaal alleen in de kleedkamer. dalen. Maakte ontroerende momen- van de pijn werd hij afgevoerd. Geen trainer, geen begeleiders en ten mee en was het middelpunt van ,,In 1998 was ik onbevangen. Ik ook de pers had me niet nodig. Die conflicten. ,,Ik weet niet of je van dacht dat ik zo goed was omdat wij waren allemaal achter Van Velde en dit leven een beter mens wordt. Je een voorsprong hadden met de Bos aan, logisch. Ik realiseerde me: wordt er niet socialer van. Maar het klapschaats. Ik heb mezelf nooit als dit is topsport. Dat ze mij een aardi- maakt je wel rijker.’’ een enorm talent gezien. Ik leefde ge jongen vinden telt helemaal niet. ,,Topsporters worden vaak te veel vrij, uitbundig; lang leve de lol. Ik Je kunt beter een klootzak zijn met beschermd. Ik heb het geluk gehad had geen idee wat topsport werke- een gouden plak om je nek.’’ dat ik altijd in een kritische omge- lijk inhield. Als er ergens een feestje Voortaan wilde hij onafhankelijk FOTO OLAF KRAAK, ANP ving heb verkeerd. Jonge voetballers was ging Erben mee. Ik liep rond blijven. Zijn lot nooit meer verbin- met alleen maar jaknikkers om zich met geblondeerde haren en moest den aan een coach. Met de nuchtere heen worden lui en arrogant. Maar overal gek doen. Ik wilde opvallen, academicus Orie kreeg hij een te- je moet je blijven ontwikkelen. Er maakte niet uit hoe. Ik heb comple- genpool van Mueller aan zijn zijde. komen zo veel mensen op je af die te banketten op stelten gezet. Ik heb Het leidde tot een ongekende suc- niet eerlijk zijn. Je hebt je familie en ze zelfs in de fik gestoken.’’ cesreeks, in de niet-olympische sei- je vrienden, maar daarnaast zijn er Het waren de wilde jaren onder zoenen. ,,Ik was beter getraind, leef- altijd mensen met een eigen agen- Mueller. Ze waren onafscheidelijk. de uitgebalanceerder, was minder da. Mensen die bij succes willen ho- Tot er sleet op kwam. Het olympi- opgefokt, lette minder op andere rij- ren, of mee willen eten uit de ruif.’’ sche seizoen van Salt lake City werd ders en maakte me niet meer druk ,,Mijn ouders zijn altijd heel kri- een drama. ,,Peter werd paranoïde. over de mening van anderen. Ik tisch geweest over mijn gedrag naar Hij was er in dat laatste jaar met ging mijn eigen koers varen. Ik de pers. Zij vinden dat normaal kreeg rust. Pas als je jezelf onder doen al gek genoeg is. Renate, mijn controle hebt, kun je winnen.’’ vrouw, heeft heel weinig met sport. Geschiedenis biedt Maar toen het dit seizoen niet wil- Zij vindt het overdreven hoe wij be- weinig hoop op goud de vlotten, verloor hij zijn zelfbe- jubeld worden. Ik ga er vaak vanuit heersing. Zijn temperament heeft dat mensen mij wel kennen als ik hem ver gebracht, maar ging weer ergens kom. Zij vindt dat volslagen s Erben Wennemars komt in Tu- zijn schaduwkanten tonen. Hij sloeg belachelijk.’’ rijn uit op vier onderdelen: de 500, hevig aan het twijfelen en werd Egbert Rolf Wennemars, vijfvou- 1000 en 1500 meter en de ploegen- kwetsbaar. Het leidde tot de breuk dig wereldkampioen, getrouwd met achtervolging. Behalve op het met Orie. Zijn aanloop naar Turijn tv-presentatrice Renate van der teamonderdeel heeft hij op de was daardoor turbulent. Nu gelooft Zalm, vader van Joep en Niels en fi- 1000 meter de meeste kans op niemand nog in olympisch succes. nancieel onafhankelijk, werd op 1 goud. Al weet hij dat de olympi- ,,Als mensen beweren dat mijn november 1975 geboren in Dalfsen. sche geschiedenis weinig hoop carrière zonder olympische medail- Hij had een onbezorgde jeugd. Mee- biedt. ,,Kijk naar de winnaars op le een tragisch kantje heeft, dan helpen in het koeienbedrijf van zijn de Spelen van de 1000 meter: in doen ze afbreuk aan de prestaties vader was vanzelfsprekend. Schaat- hoeverre kun je daar hun groot- die ik heb geleverd. Wilskracht zal sen combineerde hij lang met voet- heid aan ontlenen? Het waren bepalend zal zijn voor wie goud ballen. ,,Ik was spits, een harde grote verrassingen. Zijn de sprin- wint. En die is groot bij mij, heel voetballer, ging recht op het doel af ters die meerdere malen wereld- groot, juist na alles wat er is ge- en had een tomeloze inzet.’’ kampioen werden dan minder?’’ beurd. Ik heb twee Spelen meege- Hij was een druk mannetje dat De titels op de kilometer gingen maakt en wil er nu echt van genie- graag opviel. Omdat hij goed was in naar Nikolaj Goeljajev (1988), Olaf ten. Straks staan we met allemaal sport, bood de gymles de mogelijk- Zinke (1992), Dan Jansen (1994), strakke koppies aan de startlijn. Ik heid om status en aanzien te ver- Ids Postma (1998) en Gerard van vind het prachtig dat ik aan dat bal werven. Hij wilde altijd de beste Velde (2002). mee mag doen.’’
  • 5. 40 | Trouw woensdag 8 februari 2006 Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 13 woensdag februari Torino200641 | SCHAATSEN ELINE JURG door John Graat De uitkomst van de bob-off begin ja-coach, red.). Ja, zei hij, het is een im- ’Ineens dacht ik: nuari zorgde echter voor nieuwe pulsieve actie, het is laat, maar ik A ngst, twijfel, onrust, een ze- hoofdbrekens. Haar eigen remster bel je toch maar even. We hebben nuwslopende stoelendans, Urta Rozenstruik bleek bij de selec-tien minuten zitten kletsen. Dat shit, ik heb materiaalpech en pijn. Op weg naar Turijn bleef bobsleepilote tie trager dan Kitty van Haperen, normaal reserve van het team van kwam precies op het goede mo- ment. Ik werd weer rustig.’’ Eline Jurg niets bespaard. Om posi- Ilse Broeders. Jurg werd plots opge- Na het EK in Sankt Moritz had ze mijn meiden tief te blijven denken, roept ze haar 91-jarige oma in gedachten. scheept met een metgezel met wie ze nog nooit een afdaling had ge- zich verzoend met Van Haperen, maar Czudaj was niet tevreden. Hij Ze weet niet hoeveel doorwaakte daan. ,,Het is zó belangrijk dat je op stelde tegen de zin van Jurg een laten vallen’ nachten ze dit seizoen al moest meemaken. Het zijn er veel. Sinds elkaar ingespeeld bent. Voor het ge- voel, de timing, de hele startproce- nieuwe stoelendans in het vooruit- zicht. De tweede bob-off wordt pas een paar jaar is ze toch al een slech- dure. Met Urta weet ik dat precies. vandaag gehouden omdat Jurg twee te slaapster. Soms slaapt ze maar En ineens dacht ik: shit, ik heb mijn weken geleden in de training een le- twee of drie uur per nacht. Ze zegt meiden laten vallen. Ik was die dag lijke crash maakte. Haar slee bleek dat het went. ,,Ik ben een denker. nieuw materiaal aan het testen. ’s flink beschadigd, zelf hield ze er een Als dingen niet goed gaan, lig ik Avonds zat ik op bed te janken. Ik pijnlijke knie aan over. Het ge- maar te malen. Ik ben van nature wist niet waar ik met mijn emoties wricht was een paar dagen flink ge- heel onzeker. Vroeger liep ik met heen moest. Plotseling ging mijn zwollen, ’alsof er een voetbal in zat’. mijn hoofd omlaag over straat. Men- gsm. Henk Gemser (oud-schaats- Ze liep vorige week nog mank. sen denken altijd: die heeft een gro- ,,Mijn voorbereiding is niet ideaal te mond. Ik kan heel hard overko- Trotse ambassadrice geweest. Dat is misschien een eufe- men. Maar ik twijfel eigenlijk aan misme. Ik weet niet waarom het dit alles.’’ van de Winterspelen seizoen zo moest lopen. Ik heb het Stof tot piekeren was er de afgelo- idee dat het voor Salt Lake City veel FOTO PATRICK POST pen maanden in overvloed. Op weg s Eline Jurg (32) deed aan zwem- rustiger was. Er is nu al zo veel on- naar haar tweede Winterspelen leek men, tennis en volleybal. In Gro- rust geweest. Van de andere kant is alles mis te gaan wat mis kón gaan. ningen, waar ze de academie voor al het gedoe ook een extra motiva- ,,Telkens heb ik gedacht: het nu is lichamelijke opvoeding volgde, tie. Ik bijt harder door, ik geef niet niet belangrijk, hier springen we speelde ze softbal toen ze in 1996 op, laat mijn kop niet hangen. Ik ook wel weer overheen. Oogkleppen in bobsleeën een nieuwe uitdaging geef nóg meer gas.’’ op en verder. Ik laat me toch al zo vond. Het werd serieus toen die Ondanks alles verheugt ze zich op vaak afleiden.’’ sport de olympische status ver- de olympische afdalingen in Cesana. Het begon in oktober, toen ze in wierf. In 2001 zegde ze haar baan Er zijn wel meer wonderen gebeurd Lillehammer tijdens een training op. Een jaar later werd ze in Salt op de Spelen, zegt ze. En daarom wil bijna een vreselijk ongeluk met een Lake City zesde, wat een olympisch ze vrijdagavond ook per se naar de rodelaar veroorzaakte. Ze kon haar diploma opleverde. In de twee sei- openingsceremonie. ,,Twee weken slee in een bocht nog net boven zoenen daarna leek Jurg hard op geleden begon onze bondscoach er hem langs sturen. De man was weg haar ambitie, om in Turijn in weer over. Hij vond het beter dat we woest, Jurg was boos, maar ging er- de prijzen te vallen, waar te gaan nog wat langer in Sankt Moritz zou- van uit dat de vervelende ervaring maken. Met Vakkanjers als hoofd- den blijven trainen. Zijn reden: hij snel verwerkt zou zijn. Dat bleek sponsor werd ze in 2003 vierde op is zelf als atleet ook nooit naar de een misvatting. ,,Het heeft me lang het EK en het seizoen daarna werd opening geweest. Maar ik heb het achtervolgd. Ik was voor elke afda- ze een keer tweede en derde in idee dat je er ontzettend veel ener- ling zó gespannen. Mijn hart klopte World Cup-wedstrijden. In 2004 gie uithaalt als je dat stadion mag bijna mijn strot uit. Ik kreeg het werd ze knap vijfde op het WK. binnenlopen. Dat gevoel heb ik vier maar niet onder controle. Of het Door sportkoepel NOC-NSF werd jaar geleden heel erg gemist.’’ angst was? Het zou kunnen.’’ ze gekozen tot ambassadeur voor ,,Ik grijp zoiets aan, ik moet me Door concentratie-oefeningen met de Winterspelen, samen met snow- goed voelen. Positief blijven den- sportpsycholoog Wim Keizer werd boardster Nicolien Sauerbreij en ken. Ook al zijn er zoveel donkere, ze rustiger. Maar in de wedstrijden de schaatsers Erben Wennemars zwarte dingen om me heen, ik blijf bleven goede resultaten uit. Eind de- en Beorn Nijenhuis. ,,Het is niet zoeken naar lichtpuntjes. Soms ga cember trok ze de stoute schoenen echt geweldig gegaan met de am- ik bewust aan mijn oma denken. Ze aan. Ze wilde oud-piloot Rob Geurts bassadeurs’’, zegt Jurg, doelend op is 91 jaar en volgt alles van me. Ze terug als coach. Hij was na vorig sei- Wennemars, die zonder coach had een tijd geen Eurosport en dat zoen aan de kant gezet, vooral om- kwam te zitten, en Sauerbreij, die vond ze héél vervelend. Dan moest dat het tussen hem en de Duitse een rugblessure had. Maar: ,,Ik het opgenomen worden. Ze is een bondscoach Harald Czudaj niet bo- vind het een eer dat ik ben ge- inspiratiebron, zoals mijn hele fami- terde. Jurg vond dat toen ook beter, vraagd. Ze zijn blijkbaar blij met lie en mijn vrienden. Uit hen put ik maar sinds Geurts weer aan haar zij- wat ik uitstraal: enthousiasme, ge- hoop, daar haal ik de glimlach van de is, heeft ze meer zelfvertrouwen. drevenheid en sportiviteit.’’ de dag uit.’’
  • 6. 22 | Trouw woensdag 8 februari pagina 14 Trouw woensdag 8 februari 2006 Torino2006 Trouw woensdag 8 februari 2006 pagina 15 woensdag februari Torino200623 | IJSHOCKEY CURLING BODE MILLER FALKO ZANDSTRA door Rob Velthuis Aan de andere kant mag hij zich mede doordat hij een van de eerste door Rob Pietersen ,,Die zijn ook mooi. Maar minder.’’ den voor zijn vroege afscheid. Dat ’Ik meen het dankzij succes, media-aandacht en skiërs was die het voordeel erkende Al zes jaar zit hij in de dak- en wand-was onzin, zo erkent hij nu: ,,Daar ’Van mij hadden die ‘L E ive free or die’, is de strijd- sponsors als 28-jarige miljonair noe- van de ’getailleerde’ ski’s die nu ge- r is hem vaak gevraagd of hij beplating. ,,Toen ik besloot met waren medicijnen voor geweest.” kreet uit de Amerikaanse men. meengoed zijn. niet in het verkeerde tijdperk schaatsen te stoppen, heb ik wel Voor zijn probleem bestonden ech- als ik zeg Onafhankelijkheidsoorlog die de staat New Hampshire in zijn Miller zei al eens te overwegen zich kandidaat te stellen voor het Bij alles vertrouwt Miller op zijn ervaring en instinct, die in de na- zijn beste rondjes heeft ge- schaatst. Nu zouden al die titels niet wat nachten wakker gelegen en traantjes gelaten. Een zwart gat… ter geen pilletjes. ,,Ik miste de gezel- ligheid van de eerste jaren. Ik voel- klapschaats en die logo voert. De controversiële skiër Amerikaans congres. Maar eerst tuur van Easton, New Hampshire, alleen een kast vol prijzen, maar Van de ene op de andere dag stond de mij in de kernploeg als een vis in dat ik niet Bode Miller heeft de spreuk van zijn werkt hij toch maar die olympische thuisstaat min of meer tot levens- klus af, al was het maar om ver van werden ontwikkeld. Zijn hippie-ou- ders leefden afgezonderd in een ook een kist vol geld opleveren. ,,Nee”, antwoordt Falko Zandstra er niemand meer voor me klaar. Ik ben aan mijn lot overgelaten.” het water. Wat hebben we een lol gehad.” commerciële ploegen motto verheven. huis te zijn. ,,Ik blijf het liefst in het zelfgebouwd huis zonder elektrici- dan resoluut. Maar als de inmiddels Hij dacht eraan een sportzaak te ,,Ik was natuurlijk geen trainings- beroemd wil zijn’ Skiën is zuiver als pas gevallen sneeuw. Althans, zo wordt de sport buitenland tot de tweede ambtster- mijn van de jonge Bush voorbij is.” teit en stromend water. Onderwijs kreeg Miller van zijn moeder. 34-jarige Fries er ietsje langer over nadenkt, komt hij tot een verrassen- beginnen. ,,Best leuk. Maar dan sta je zes dagen in de week in de zaak, beest, maar coach Ab Krook kon me met zijn ogen sturen. Als we tijdens niet gehoeven’ door betrokkenen wel geïdealiseerd. Aan het begin van dit seizoen Als driejarige stond hij op ski’s, de conclusie: ,,Misschien had ik het heb je donderdag ook nog koop- trainingskamp de berg op moesten, Het is niet vreemd dat Bode Miller klaagde Miller over motivatieproble- wat ouder bracht hij hele dagen in in de tijd van Ard Schenk langer vol- avond en moet je op zondag de fietsten ze vanaf de start bij me weg. in de skiwereld slechts wordt getole- men. Die zijn af te lezen van zijn eenzaamheid op latten door in de gehouden. Toen was schaatsen nog boekhouding doen.” Dus stapte hij Maar ik wist dat ze boven op me reerd omdat niemand voorbij kan prestaties. Podiumplaatsen zijn vrije natuur. Opvallend was zijn gewoon folklore. Lekker rondjes rij- in de voetsporen van zijn vader, die stonden te wachten. En als ik dan FOTO PATRICK POST gaan aan zijn grote talent. Maar het schaars geworden, valpartijen talrij- veelzijdigheid; als tiener blonk hij den in een wollen pak. Van mij had- hem bij het opstarten van een eigen aan kwam slingeren, zei ik: Wat rondreizende circus is de rebel lie- ker dan ooit, net als klasseringen in ook uit in tennis, voetbal en snow- den die klapschaats en die commer- zeuren jullie nou? Ik heb een kwar- ver kwijt dan rijk. de achterhoede. boarden. ciële ploegen niet gehoeven. Het is tiertje meer dan jullie getraind.” Even gloorde die hoop aan het Speelt de Amerikaan in het be- eind van het vorige seizoen, waarin langrijkste jaar hoog spel? Toni Zijn geautoriseerde biografie ver- scheen onlangs mede om wat mis- er niet leuker van geworden.” Wat goed is, komt snel. Zandstra Tijd voor andere Met de komst van commerciële ploegen verdween de gezelligheid. Miller meer dan ooit zijn veelzijdige Giger, hoofdcoach van de Oosten- verstanden uit de weg te helpen. ,,In kwam als een komeet. Na twee we- verleidingen heeft ,,Ik moest alleen met een coach op kwaliteiten had getoond. Hij was de rijkse skiploeg, vraagt zich dat 2002 werd ik geportretteerd als pri- reldtitels bij de jeugd (in ’90 en ’91) pad. Met hem kon je geen lol trap- eerste Amerikaan sinds Phil Mahre openlijk af. ,,Hij gaat snel, hij valt, mitief, opgegroeid in een schuur, eiste hij als eerstejaars bij de senio- ex-schaatser niet pen.” Met het plezier verdween de (1983) die het algemeen wereldbe- hij staat op. Dit is een mentale ongeschoold, een verloren wilde in ren gelijk de Europese titel voor magie, de passie. En het abonne- kerklassement won en de eerste sport, niet? Maar wat hij werkelijk de moderne wereld. Dat is niet leuk zich op. Een jaar later werd hij zo- ment op goud. skiër sinds de Oostenrijker Marc Gi- en niet waar.” wel Europees als wereldkampioen. bedrijf volledig steunde. Zandstra miste vooral Rintje Rits- rardelli (1989) die in één seizoen in Mogelijk werd toen zijn tegen- De gespierde spijker deelde mokersla- Het werd derhalve geen lang ma, die voor Sanex koos. ,,Wij wa- alle vier disciplines zegevierde. draadse gedrag verfijnd waarmee hij gen uit, de schaatswereld vreesde zwart gat. Sprinter Jan Ykema ren altijd bezig. Ik herinner me Al- Een uitgelaten triomfator was de Onbegrepen man sindsdien opzien baart. Miller is een het jarenlange juk van de Fries. biechtte onlangs in het Algemeen bertville, waar we elkaar op de ka- nieuwe koning der veelzijdigheid stapper, maar de verklaring dat hij Het werd echter een korte carrière Dagblad op dat hij na zijn schaats- mer iets te veel aan het treiteren niet. Uit onvrede met de reglemen- in conservatieve soms met een kater aan de start ver- op de langebaan. ,,Je koestert de loopbaan vijftien jaar drugs gebruik- waren. Toen sloeg Rintje me een ten zei hij een concurrerend circuit scheen en won, werd hem niet in mooiste herinneringen. In 1993 was te, om wat licht in de duisternis te bloedlip. Soms was het haat en nijd, te willen opzetten. Vervolgens wilde olympische wereld dank afgenomen. Net zomin als zijn ik de beste van de wereld, daarna zien. ,,Ongelooflijk. Zonde hè?”, ver- maar meestal supergezellig.” Miller stoppen. Hij vreesde dat de pleidooi voor verruiming van de do- viel het allemaal tegen. Pas wees ie- zucht Zandstra. ,,Ik ben vroeg ge- Ze hebben nog steeds innig con- roem en bekendheid als meest pro- pingreglementen. mand me erop dat ik tijdens het EK trouwd, heb twee kinderen. Ik heb tact, de man die te vroeg afscheid minente Amerikaanse olympiër zijn denkt? Geen idee.” Dat het voor sporters verboden is van ’98 nog vijfde werd. Da’s toch ei- een zaak, een hypotheek en een nam en zijn vriend die niet van op- leven zou splijten. ,,Ik wil mijn pri- Wie weet dat wel? Men is niet an- medicijnen te gebruiken die voor ie- genlijk helemaal niet slecht? Voor hond. Ik heb helemaal geen tijd houden weet. Voor de jaarwisseling vacy niet opgeven. Dat is het me ders gewend dan dat Miller zijn ei- der ander vrij toegankelijk zijn, mijn gevoel, in mijn herinneringen, voor andere verleidingen.” hadden ze twee zakken karbied in- niet waard. Ik meen het als ik zeg gen weg gaat. En dat is een pad dat noemt hij hypocriet. Hij pleit voor was ik toen allang gestopt.” De pas 26-jarige allrounder noem- geslagen. ,,Stonden we daar midden dat ik niet beroemd wil zijn.” niet zelden naar het niets lijkt te lei- vrijstelling van het bloeddopingmid- Hij bedoelt er mee te zeggen dat de destijds inspanningsastma als re- in de nacht, twee uur lang. Als er Miller maalt niet om prijzen, den. Behalve voor Miller; als hij een del epo, dat hij een ideale brandstof de verwachtingen sinds zijn entree een auto aankwam doken we weg Olympische Spelen noemt hij ont- route naar plezier ziet, eindigt die voor de hersenen noemt. En anabo- zo verschrikkelijk hoog waren. Ook achter een boom. We vonden het spoord in hype en commercie. ,,Ik veelal met succes. le steroïden zouden slijtage van het bij hemzelf. Alleen de hoofdprijzen Mislukte missie nog spannender dan de kinderen.” Met andere ogen kijken in vluchtelingenkamp streef er niet naar gouden medailles Zijn onstuimige skistijl werd als te bewegingsapparaat beperken. telden. Toen de overwinningen niet ,,Ik ben nog steeds een kwajon- te winnen. Dat is iets voor mensen riskant aangemerkt, zijn met alco- Het maakt van hem in de rechtlij- meer vanzelfsprekend waren, kwa- s Falko Zandstra was na zijn suc- gen”, zegt Zandstra. De ogen glinste- s Falko Zandstra is ambassadeur recht mens bent, ook weer snel.” die zichzelf willen bewijzen, en ik hol besprenkelde levensstijl als te nige, conservatieve olympische men de verwijten. Hij was te lui, te cesjaar 1993 de grote favoriet voor ren. Als schaatser was hij als mid- van de organisatie Right to Play. In Cabaretier Peter Heerschop waar- heb nooit geprobeerd me te bewij- los. De Amerikaan logenstrafte alle sport een onbegrepen man. Terwijl gemakzuchtig. Hij had te veel ta- olympisch goud in 1994. Die mis- den-twintiger oud en versleten. november was hij samen met zeil- schuwde onlangs op een bijeen- zen aan wie dan ook.” kritiek door zich op te werken tot de wereld er voor hem op zevenjari- lent, te weinig karakter. sie mislukte, waardoor er nu Maar als mens streeft hij de eeuwige ster Margriet Matthijsse een paar komst van schaatsers over ’Schaats Miller won medailles. Twee zilve- een van de beste allrounders aller ge leeftijd al zo overzichtelijk uit- ,,Ach… Zo slecht was ik niet. Als al ’slechts’ zilver (1992, 5 km) en jeugd na. Hij heeft een vriend over- dagen in een vluchtelingenkamp Mee voor Right to Play’, een project ren tijdens de Winterspelen van tijden. En dat in een tijdvak waarin zag. ,,Het was toen voor mij vol- die verwijten hadden geklopt was ik brons (1994, 1500 m) in de prijzen- gehouden aan het schaatsen en na- in Oeganda. ,,Er zaten 26000 men- waarmee de omstandigheden in 2002, en vier wereldtitels. Een van slechts specialisten als de kansheb- strekt logisch dat ik ooit in de we- heus nooit wereldkampioen gewor- kast ligt. ,,Toch vind ik het gemis tuurlijk een nog immer bekende sen in dat kamp, ze hadden hele- het kamp in Oeganda menselijker de laatste gouden trofeeën doet bers worden gezien. reldbeker zou uitkomen. Dat was den.” aan gezelligheid in de laatste jaren naam. ,,Ik hoef het met klanten maal niks. En toch keken ze blij. moeten worden gemaakt. ,,Met thuis dienst als anker in zijn toilet, Tegen de zin van al zijn coaches geen jongensdroom. Ik wist dat, als Falko Dak & Wand, op een zielloos van mijn carrière erger dan het nooit over koetjes en kalfjes te heb- Het heeft veel indruk op me ge- schaatsen in de derde wereld graaf ,,opdat tijdens het urineren de bril werkte Miller vóór dit seizoen 115 ik me zou concentreren op elke dag bedrijventerrein op een steenworp ontbreken van goud. Al moet ik ben. Het gaat altijd over de laatste maakt. Ik heb een paar weken an- je eigen graf. Dat is hetzelfde als niet meer naar beneden valt”. wedstrijden achtereen af. Tegen de harder gaan, ik zou bereiken wat ik van Thialf, heeft een prachtige toegeven dat je de impact van goud schaatsuitslagen. Met die naam kom ders naar dingen gekeken. Mijn korfbal populair maken op de bas- Het is moeilijk te peilen waar bij zin van al zijn coaches richtte Miller wilde. Ik race nog steeds voor het spreekkamer. In een glazen kast op de Spelen waarschijnlijk pas ik makkelijker bij nieuwe klanten kinderen hebben alles. Toch zeu- ketbalveldjes van zwart Amerika. Miller ernst overgaat in scherts. zich als tiener op skiën in plaats van genoegen om uit elke wedstrijd het blinken olympische medailles, prij- echt ervaart als je die medaille binnen. Maar vervolgens gaat het ren ze af en toe om meer. Ik sta wel Dat gaat je een zekere wereldtitel ,,Skiën zonder sponsors, trainers of snowboarden. En tegen de zin van beste te halen. Als mensen dat zou- ken bekers en stenen beelden. In de thuis hebt liggen. Yvonne van Gen- natuurlijk niet meer om m’n mooie eens te vloeken in de file… Bela- kosten.” Zandstra moest daar hard journalisten om me heen zou zoveel al zijn coaches handhaafde hij zijn den inzien, misschien zouden ze verhuisdozen in de hoek zit de rest. nip en Leo Visser waren destijds medailles, maar om de prijs van m’n chelijk. Jammer genoeg slijt dat ge- om lachen: ,,Misschien was het in- FOTO MICHAEL LECKEL, REUTERS leuker zijn”, zei hij eind vorig jaar. rodeostijl. Die bracht hem succes, mij dan begrijpen.” Na jaren nog altijd onuitgepakt. voor mij ook grote helden” product.” voel, dat je een bijzonder bevoor- derdaad niet zo slim van me…”