presentation @ DFD2009 Baarn

1. Document Freedom Day 2009
“In Contact met de Overheid via Open Formaten”
Baarn, 21 maart 2009
Fabrice Mous – programmabureau NOiV

8. NOiV
8
NOiV bouwt mee aan de e-overheid

9. Programma
Begrippen en context
ODF dubbele verplichting
Stand van zaken / monitor
Vragen

10. ~ 30 mins

11. Begrippen en context

12. #1

18. Interoperabiliteit (EIF)
quot;Interoperability means the ability of information and
communication technology (ICT) systems and of the
business processes they support to exchange data
and to enable the sharing of information and
knowledgequot;.
European Interoperability Framework, IDABC 2004
European Communities. (2004). European Interoperability Framework
http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761

19. Interoperabiliteit (NOiV)
“Het Kabinet spreekt van interoperabiliteit als het
vermogen van (informatie)systemen om op
elektronische wijze gegevens en informatie te
kunnen uitwisselen binnen en tussen organisaties.“
Actieplan 'Nederland Open in Verbinding', 2007
Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open
Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

20. #2

22. 1.Free Redistribution
2.Source Code
3.Derived Works
4.Integrity of The Author's Source Code
5.No Discrimination Against Persons or Groups
6.No Discrimination Against Fields of Endeavor
7.Distribution of License
8.License Must Not Be Specific to a Product
9.License Must Not Restrict Other Software
10.License Must Be Technology-Neutral
http://www.opensource.org/docs/definition.php

23. Open source software
Goedgekeurde licentie Open Source Initiative (OSI)
●
Kenmerken
●
Vrije en eenvoudige toegang tot broncode
●
Licentiemodel regelt gebruik en IPR
●
geen restricties op inzage en gebruik
–
vrije vermenigvuldiging, aanpassing en
–
verspreiding
Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open
Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

25. #3

28. ✔ gepubliceerd en vrijelijk beschikbaar (nominale bijdrage)
✔ vastgesteld op basis van een open beslissingsprocedure
en belegd bij een non-profit organisatie
✔ intellectueel eigendom royalty-free beschikbaar gesteld
✔ vrij hergebruik
Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open
Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

29. quot;The name is not the thing named.quot;
Gottlob Frege (1848-1925)

32. Definities, definities ...
definities

33. Interoperabiliteit
European Interoperability Framework
http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761
Open soure software
Open Source Definition
http://www.opensource.org/docs/definition.php
Website NOiV
http://www.noiv.nl/wat_is_open_source_software
Open standaarden
European Interoperability Framework
http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761
website NOiV
http://www.noiv.nl/wat_zijn_open_standaarden

36. Open source software
@ Tweede Kamer
1999 – Ursie Lambrechts (D66)
●
kamervragen open source software
●
Europees perspectief > concurrentiepositie
●

37. Onderzoek
zomer 2002
●
kabinet Kok II
●
onderzoek welke wijze bevordering OS en OSS
●
resultaat: programma OSOSS (2003)
●

38. Motie Vendrik
november 2002
●
kabinet Balkenende I
●
unaniem aangenomen door Tweede Kamer
●
Nederland koploper!
●

40. MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.
Voorgesteld 20 november 2002
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol
speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de
aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd
is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met
zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de
samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software
biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier
verbetering in aan te brengen;
verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de
publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet;
verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van
software met een open broncode (open source software) in de publieke
sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen
te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,
Vendrik
Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels
Tweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.

41. MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.
Voorgesteld 20 november 2002
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol
speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de
aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd
is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met
zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de
samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software
biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier
verbetering in aan te brengen;
verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de
publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet
verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van
software met een open broncode (open source software) in de publieke
sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen
te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,
Vendrik
Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels
Tweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.

42. MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.
Voorgesteld 20 november 2002
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol
speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de
aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd
is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met
zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de
samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software
biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier
verbetering in aan te brengen;
verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat
in 2006 alle
door de publieke sector gebruikte
software aan open standaarden voldoet
verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van
software met een open broncode (open source software) in de publieke
sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen
te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,
Vendrik
Tweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.
Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels

44. Verantwoording beleid
oktober 2006 schriftelijke beantwoording
minister EZ
maart 2007 algemeen overleg Tweede Kamer
staatssecretaris EZ

45. Toezegging Kabinet
“Voor Prinsjesdag krijgt de Kamer een
uitgebreide brief met een analyse en
stappenplan”

46. Vendrik
“Een fors tandje bij ...”

48. 17-09-2007
(1 dag voor Prinsjesdag)

49. Actieplan “Nederland Open
in Verbinding”

50. http://www.noiv.nl/noiv/

51. analyse

53. ... op meerdere niveau's

54. doelstellingen

56. Van plan naar uitvoering
Open standaarden
actielijn 1-6
Open source software
actielijn 7-9
Flankerende acties
actielijn 10-17

58. Beleidsaccenten
toepassing open standaarden
‘comply-or-explain’
implementatiestrategieën aanbesteding,
inkoop en gebruik
invoering Open Document Format

59. een dubbele verplichting

60. Wat is ODF?
ODF (OpenDocument Format) is een door ISO
gepubliceerde open standaard voor het bewaren en
uitwisselen van tekstbestanden, rekenbladen,
grafieken en presentaties.

61. ODF dubbele verplichting?
Verplichting tot ondersteuning
Verplichting gebruik ODF in nieuwbouw en
verbouw software

62. Ondersteuningsverplichting

63. Citaat
Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de
huidige bestandsformaten, ODF voor lezen, schrijven
en uitwisselen van documenten. Mede overheden en
overige instellingen volgen zo snel mogelijk, doch
uiterlijk december 2008.
Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open
Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

64. Citaat (focuspunt 1)
“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast
de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen,
schrijven en uitwisselen van documenten. Mede
overheden en overige instellingen volgen zo snel
mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

65. Rijksdiensten
Onder Rijk vallen de ministeries bestaande uit:
kerndepartementen
●
rijksdiensten
●
agentschappen (maar geen ZBO's)
●

66. Medeoverheden
Tot mede-overheden worden gerekend:
gemeenten
provincies
waterschappen
ZBO's en semi-publieke instellinge in sectoren zorg,
onderwijs en sociale zekerheid

67. Citaat (focuspunt 2)
“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast
de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen,
schrijven en uitwisselen van documenten. Mede
overheden en overige instellingen volgen zo snel
mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

68. Ondersteunen (van ODF)
minimale vereisten
Via (1) een conversie-tool, (2) een plugin of (3) een
toepassing
Alternatief voor bewerkbare documenten aangeboden
op websites

69. Ondersteunen (van ODF)
aanvullende vereisten
huisstijl en sjablonen
ODF-versies standaarddocumenten
ODF-versies documenten op intranet
ODF-ondersteuning in backendsystemen

70. Citaat (focuspunt 3)
“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de
huidige bestandsformaten, ODF voor lezen,
schrijven en uitwisselen van documenten. Mede
overheden en overige instellingen volgen zo snel
mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

71. ODF = nevenschikkend
ODF is niet het standaard documentformaat
ODF wordt naast bestaande documentformaten ondersteund

72. Verplichting ODF in opdrachten
en aanbestedingen

73. 'Comply or Explain'
(CorE)

74. Over CorE
rijksbrede instructie per 1 april 2008
maatregel gepubliceerd en geaccordeerd door EC
gepubliceerd in Staatscourant 21 november 2008
overheden zelf verantwoordelijk voor toepassing CorE
< € 50.000,- dan gebruik open standaarden basislijst
http://www.forumstandaardisatie.nl/fileadmin/OVOS/Instructie_rijksdienst_bij_aanschaf_ICT.pdf

75. Basislijst open standaarden
lijst met open standaarden
Forum Standaardisatie stelt voor/vast
uitbreiding lijst 2 keer per jaar
inzet open standaarden niet op basislijst
basislijst open standaarden @ http://www.forumstandaardisatie.nl/lijst-open-standaarden/
http://www.forumstandaardisatie.nl/fileadmin/OVOS/OS_Leidraad_beoordeling_standaarden.pdf

76. Kortom ...
Gebruik open standaarden nu
verplicht bij ICT-opdrachten en
aanbestedingen!!

77. Dus ...
... open source software als voorkeur
... open standaarden als norm

78. NOIV monitor

86. “The more extensive a man's knowledge of what has
been done, the greater will be his power of knowing
what to do.quot;
Benjamin Disraeli (1804 - 1881)

87. Meer informatie
Actieplan 'Nederland Open in Verbinding'
http://www.noiv.nl/noiv
ODF @ 'Nederland Open in Verbinding'
http://www.noiv.nl/odf
Bureau Forum Standaardisatie
http://www.forumstandaardisatie.nl

88. Vragen?

89. Document Freedom Day 2009
“In Contact met de Overheid via Open Formaten”
Baarn, 21 maart 2009
Fabrice Mous – programmabureau NOiV