2. Bitki korumada amaç;
Kültür bitkileri ve elde edilen ürünlerdeki
hastalık ve zararlı ve yabancı otlardan
kaynaklanan verim kaybını önlemektir.
ülkemizde, ekonomik olarak 60’ın üzerinde
kültür bitkisi yetiştirilmektedir.
Bu kültür bitkilerinde ekonomik olarak verim
kaybına yol açan 400’ün üzerinde hastalık,
zararlı ve yabancı ot türü bulunmaktadır.

3.  245 zararlı (böcekler, akarlar, nematodlar,
kemirgenler, kuşlar, yumuşakçalar vb.),
 85 hastalık etmeni (fungus, bakteri, virüs, vb)
 70’den fazlası da yabancı ot türüdür.

4. Hayvanlar aleminin ¾’ünü böcekler
oluşturmaktadır.
Yer yüzünde 1.250.000’ nin üzerinde böcek türü
bulunmaktadır.
Toplam böcek sayısının tahminen % 1' i, bitkilerde
zararlıdır.
Bu hiçbir zaman böcek zararının az ve önemsiz
olduğu anlamına gelmez.
Dünyada ortalama olarak toplam bitkisel üretimin %
12’si hatta daha yüksek bir oranı böcekler
nedeniyle kaybedilmektedir .

5. Zararlı ve hastalıklar çevresel düzenin bir
parçasıdır.
Bu düzende zararlılar ve onun doğal düşmanları
arasında bir denge vardır.
Doğaya müdahale edilmediği zaman kendi kendini
kontrol altında tutma biçimine doğal denge denir…

6. bitki örtüsü,
toprak,
su,
Tarımsal çevre
arazi yapısı, düzeni
çevre koşulları
Organizmalar

7. Doğal dengenin bozulması zararlı böcekleri ön
plana çıkarmaktadır.
O halde zararlılarla savaşımın ilk basamağı
doğal dengeyi muhafaza etmek olmalıdır.

8. Gerekli ilaçlamalar
Gerekli ilaçlamalar
Ekonomik
zarar eşiği
Ekonomik zarar
seviyesi
Popülasyon yoğunluğu
Genel denge
durumu
Zaman

9. Zararlıların yönetiminde;
Ana zararlı
Potansiyel
zararlılar

10. Zararlıların mücadelesinde en önemli
strateji,
Türü
Yaşayışı,
Zarar şekli,
Ekonomik zarar eşikleri,
Doğal düşmanları ,
Mücadele Yöntemleri’nin bilinmesidir.

11. Mücadele yöntemleri
Yasal önlemlere,
Kültürel önlemlere, Koruyucu önlemler
Mekanik önlemlere, önce
Fiziksel
Biyoteknik İyileştirici önlemler
Biyolojik, yöntemlere sonra
Alternatif pestisitlere başvurulmalıdır.

12. Yasal önlemler
Kanunlar çerçevesinde ülkemizde bulunmayan hastalık
ve zararlıların yurda girmesini önlemek, mevcut olanların
da diğer temiz bölgelere yayılmasını engelleyici
önlemlerdir.
Yurdumuzda herhangi bir yerde bulunan zararlı ve
hastalık etmenlerinin başka yerlere taşınmasını ve
bulaşmasını engellemek amacıyla alınan önlemlere İç
karantina denir.
Ülkemizde bulunmayan hastalık ve zararlıların yurt içine
girmelerini engellemek amacıyla alınan önlemlere
dış karantina denir

13. KÜLTÜREL ÖNLEMLER
Doğa ve çevreyle uyumlu
hem ucuz hem de uygulanması kolay olan
öncelikli yöntemdir.

14. 1. Zararlıların bulaşmasının önlenmesi
Tarım alanına çevreden olası bulaşmaları
önlemek amacıyla gerekli önlemler alınmalıdır.
Ağaçların altına dökülen kurtlu meyveler,
toplanarak bahçeden uzaklaştırılması önemli
bazı meyve zararlılarının bulaşmaları asgariye
indirir.

15. Meyve depolarının bahçenin uzağında inşa
edilmesi, depoda kışlayabilen meyve
zararlılarının zararını asgariye indirir.
Doğu meyve güvesi’nin en uygun kışlama yeri
meyve depolarıdır.

16. 2. Kuvvetli ve Sağlam Bitkiler Yetiştirmek
Kaliteli üretim materyali
uygun koşullar
uygun toprak işlemesi,
sulama ve gübreleme,
budama seyreltme
Bitkiler sağlıklı yetiştirilirse kendisini zararlının
etkisinden tolerans (hoşgörü) ile kurtarabilir...

17. Kaliteli üretim materyali
Menşei bilinen sertifikalı hastalık ve zararlılara daha
dayanıklı olduğu bilinen yerel çeşitlere önem ve
öncelik verilmelidir.

18. Uygun yerde yetiştirme
Her bitkinin kendine özgü toprak ve iklim isteği vardır.
Toprak yapısı ve pH sı ile
tarımsal alanın yönü
Açısından kültür bitkilerinin istekleri farklıdır.
Örneğin, asma güneye bakan yamaçlarda iyi yetişir.
kumsal ve kıraç toprağı sever, % 60 tan fazla kum içeren
topraklarda Filoksera yaşayamaz .

19. Kök-ur nematodları alüvyonlu toprakları sever,
Toprak altı zararlısı Mayıs böcekleri ve Haziran
böcekleri ( Polphylla spp.) kumsal toprakları sever .

20. Toprak işleme
Toprak işlemesi ile toprak altında yaşayan zararlılar
toprak yüzeyine çıkarılarak güneş, yağış veya rüzgar
gibi iklim koşullarına maruz bırakılır veya avcı böcekler,
kuşlara av olması sağlanır.

21. Toprak altında yaşayan böceklerin pupa ve larvaları
toprağın 10-20 cm derinliğinde bulunur.
Derin sürümle bunlar yüzeye çıkarılabilir.

22. Çekirge yumurtaları
toprağı belleyerek veya
pullukla sürerek yok edilebilir.
Yazlık sebzelerin ve ayçiçeğinin
sökümünden sonra tarlaların
sonbaharda işlenmesi çok miktarda
Bozkurt larvasını öldürür.

23. Fidanlıklarda ve meyve bahçelerinde toprakaltı zararlıları
yumurtalarını otlu yerlere bırakmayı tercih eder. Bu nedenle ot
mücadelesi için sonbaharda derin sürüm yapılmalıdır.
Zeytin sineği pupalarının imha etmek için kış aylarında toprak
derince sürülmeli, yere düşen kurtlu zeytinler 3-4 günde bir
toplanmalıdır.

24. Gübreleme
Gübrelemenin dengeli yapılmalı.
Dengesiz gübrelemede hastalık ve zararlıların çoğalır.
fizyolojik bozukluklar görülür.
Azotlu gübreler bitkilerde yeşil aksamı teşvik eder
hücrelerdeki su miktarının artmasına neden olur.
yaprakbitleri, kabuklu bitler, thripsler gibi bitki özsuyu ile
beslenen böcekler aşırı çoğalır.

25. Potaslı gübreler bitkilerin hücre çeperlerinin
kalınlaşmasını sağlar.
sokucu-emici ağız parçalarına sahip böcekler bu
durumda fazla zararlı olamazlar.
Bu zararlılara karşı bitkilerin potasyum ile
gübrelenmesi önerilebilir.
Kireçli gübreler toprak asitliliğini giderir.
Pancar sineği gibi asitli toprakları tercih eden
zararlıların populasyonları azalır.

26. Hayvan gübreleri ve organik artıklar Danaburnu ve Haziran
böceği gibi zararlıların çoğalmasına neden olabilir.
Bu tür gübrelerin münavebeli olarak kullanımı zararlı
yoğunluğunu azaltır.
çiftlik gübresi kullanılacak ise bu gübrenin iyice yanmış
olması gerekir. Çünkü birçok yabancı otun tohumu, taze
çiftlik gübresi ile bahçeye taşınabilmektedir.

27. Fiğ, bakla, bezelye gibi bitkilerle ara ziraatı
toprağın gübrelenmesi ve faydalıların
barınmasını sağladığı için önerilir.
Kanlı balsıra ( Ceroplastes rusci L)nın sorun olduğu incir
bahçelerinde potaslı gübre kullanımı bu zararlının
üremesini önler.

28. Sulama ve drenaj
Su düzeni bazı böceklerin gelişmesini engellerken bazı
türlerinkini de teşvik edebilir. Bu yüzden böceklerin
hassas dönemi ile su düzeni arasındaki ilişki mücadele
amaçlı kullanılabilir.
Bazı zararlılar aşırı nemli topraklardan hoşlanır.
Collembola mücadelesinde toprağı iyi drene etmek,
kanallar açarak nemi azaltmak önerilebilir.

29.  Tarlada zamanında ve yeterince
sulama yapılırsa. Patates güvesi
zararı azalabilir

30. Yoncanın ilk biçimden 7 gün önce sulanması ve
biçimden sonra 7-10 gün su verilmemesi Yonca
hortumlu böceği larvalarının çoğunu öldürür.
Aşırı sulama Beyazsinek populasyonunu arttırdığı
için kaçınılmalıdır.
Sarı çayakarı için akşam geç ve sabah erken
saatlerde hava serin iken sulama yapılırsa
zarar önlenebilir.

31. Seyrek yetiştirme
Seyrek yetiştirme, bitkilerin birim alandan daha fazla besin
almasını kuvvetli ve sağlam gelişmeyi , iyi bir havalanmayı
sağlar, ve nem birikmesini önler.
Nemin yüksek olduğu koşullarda devamlı sorun olan
zararlıların bulunduğu yerlerde seyrek dikim önerilir.
Yaprakbitleri, beyazsinek, unlubitler ve kabuklu bitler gibi
zararlılar nemden çok hoşlanırlar.

32. Gençleştirme ve budama
Meyve ağaçları gibi çok yıllık bitkilerde yapılan
normal ve gençleştirmek amacıyla yapılan
budamalar, bitkilerin kuvvetli gelişmelerini,
dolayısıyla zararlılardan daha az etkilenmelerini
sağlar.
Budamanın daima ağaçların durgun döneminde
yapılmasına dikkat edilmelidir.

33. budama aletlerinin dezenfeksiyonu da çok
önemlidir.
budama aletleri ile bazı hastalıklar
sağlık bitkilere kolaylıkla taşınabilir.
Budamada kullanılan araçların
dezenfekte edilmesi gerekir.

34. 3. Dayanıklı Çeşitlerin Yetiştirilmesi
Dayanıklılık, bir bitki çeşidinin aynı yerde aynı
yoğunluktaki böcek saldırısından etkilenmeyip,
diğer çeşitlerden daha bol ve kaliteli ürün
verme yeteneğidir.
Zararlılarla mücadelede hiçbir metot, zararlı
saldırısına dayanıklı bitki çeşitlerinin
yetiştirilmesi kadar büyük avantaj sağlamaz

35. Dayanıklı bitkiler üzerine hassas bitkilerin
aşılanması, yıllardır uygulanmaktadır.
Önemli bağ zararlılarından Filoksera yerli omcalar
da daha fazla zarar yaptığından dayanıklı
Amerikan asmaları kullanılmalıdır.
Asmalarda, Filoksera ve Unlu bit'e karşı dayanıklı
çeşitler başarı ile kullanılmaktadır.

36. 4. Ekim ve Dikim Zamanının Ayarlanması
Bitki ekim dikim zamanı iyi ayarlanarak, çoğu
zaman zararlı tarafından meydana getirilecek
zarar önlenebilmekte ya da en az seviyeye
indirilebilmektedir.
Sonbaharda erken ekilen baklaların, yaprakbiti
saldırısından geç ekilenlere oranla daha kolay
kurtulduğu,
Mısırın erken ekimi
Yeşilkurt zararını
azalttığı bilinmektedir.

37. .
Süne ve Kımıl erkenci hububat çeşitlerinde
daha az zarar yapar..

38. Erkenci kiraz çeşitleri Kiraz sineği zararından
daha az etkilenir.
Çünkü, Kiraz sineği erginlerinin çıkmaya
başladığı dönemde erkenci kiraz çeşitleri hasat
edilir.

39. 5. Hasat Zamanının Ayarlanması
Ekin sap kurdu mücadelesinde buğdayın hasadının
geciktirilmesi durumunda zararlı buğdayın sapını
kesmeye devam ettiği için ürünün tümünde zarar
meydana gelir.
Yonca hortumlu böceği, birinci biçime kadar olan
ürüne zarar verir. Bu nedenle biçimi, 10-15 gün
evvel yapmak zararı önlemek için etkili bir yoldur.

40. Ekinlerin erken hasat edilmesi Süne
zararını azaltılabilir.
Pamukta erken ekim ve erken hasat,
Pembekurt zararının az olmasını
sağlar.

41. 6. Ekim nöbeti
Aynı yerde bir bitkinin üst üste yetiştirilmesi toprağı
zayıflattığı için yetiştirilen bitkilerde zayıf gelişme
gösterir ve zararlılardan daha fazla etkilenir.
Zararlının kendisine konukçu olarak seçmediği
başka bitkilerin nöbetleşe yetiştirilmesi , zararlı
yoğunluğunu azaltılabilir.

42. 7. Bitki Artıklarının ve Yabancı Otların Yok Edilmesi
Zararlı ile bulaşık bitki artıklarının toplanarak tarla
veya bahçeden uzaklaştırılması, yabancı otların
temizlenmesi koruyucu bir mücadele yöntemidir.

43. Çünkü bu kalıntılar, birçok zararlı için
kışlama ve barınma yeridir.
Mısır kurdu kışı tarlada kalan mısır sapları
içinde geçirir.

44. Hasat sonrasında kalıntıların gömülmesi,
zararlıların yoğunluğunu önemli düzeyde düşürür
Ayrıca sap, saman gibi hasat artıklarında bol
miktarda yabancı ot tohumu bulunur.

45. yabancı otların gerek biçilerek gerekse toprak
işlemeleriyle yok edilmesi bu tür zararlıların
meydana getireceği zararın önüne geçilmesini
sağlar.
Bitki artıkları ve yabancı otlar yakılarak yok
edildiğinde, faydalı böcekleri de ortadan
kaldırabileceğimizi unutmayalım.

46. 8. Tuzak bitkiler
Yetiştirilen bitkilerin arasına zararlıların çok
sevdiği ve tercih ettiği bitkilerin dikilmesi veya
ekilmesiyle zararlıların bu bitkiler üzerinde
toplanması sağlanır ve burada imha edilir.
Bu yöntem özellikle biyolojik savaş etmeni
organizmaların da barınması ve varlıklarını
sürdürmeleri açısından önemli bir yöntemdir.
.

47. pancar kist nematodlarının tarladaki yoğunluğunu
azaltmak üzere tuzak bitki olarak yulaf kullanır.
Yulaf 4 -6 hafta sonra toprağa karıştırılır.
Kistlerin aktive edilmesi sonucu nematot larvaları
tuzak bitkinin köklerine geçer. Tuzak bitkiler sürülüp
toprağa karıştırıldıklarında genç nematodlar ölür.

48. MEKANİK MÜCADELE
Zararlıların el, araç ya da makine kullanarak
toplanması, öldürülmesi ya da davranışlarının
bozulması işlemidir.
Toplamak
Özellikle grup halinde yaşayan zararlılar
bulundukları bitki ile birlikte kesilip toplanarak
zararlarının önüne geçilebilir.
Kışın Altın kelebeğin
ağaçların dalları üzerinde
bulunan kışlık yuvalarının
makas ile kesilerek
toplanması ve bahçeden
uzaklaştırılması ,

49. Akdeniz meyve sineği, Elma iç kurdu gibi
zararlılardan zarar görmüş meyvelerinin toplanıp
derin çukurlara gömülmesi zararlı yoğunluğunu
önemli ölçüde azaltılabilir.

50. .
Ayrıca Elma gövde kurduna karşı kabuk altındaki larvalar,
kış döneminde bıçakla temizlenmeli ve bu işlemler
sırasında açılan yaralar macunla kapatılmalıdır

51. Ezme
Yoğun olarak görülen bazı zararlıların, el veya tel fırça ile
ezilmek suretiyle sayıları azaltılabilir.
Meyve ağaçlarının gövdelerinde odun dokusunda galeri
açarak zarar yapan Ağaç sarı kurdu, Ağaç kızıl kurdu ve
teke böceklerinin larvaları galerilere tel sokularak öldürülür.
Patates böceğinin ergin ve larvaları büyük olduğu için
kolayca görülebilir. Küçük alanlarda larva ve erginleri
toplayarak yok etmek ya da patates yapraklarındaki
yumurtaları ezmek son derece etkilidir.

52. Elma pamuklu biti ( Eriosoma lanigerum ) nimf ve
erginleri bir eldiven ya da tel fırça yardımıyla
elle ezilerek öldürülür.

53. Engelleme
Zararlıların meydana getirecekleri zararları hendek,
çit, yapışkan macun, örtü, çinko levhalar kullanarak
azaltmak mümkündür.
Örneğin domuzlara karşı bahçelerin kenarlarına
hendek kazılır veya çit gerilerek zararı önlenebilir.
Hendekler göç eden kanatsız zararlılarda da
uygulanabilir. Daha sonra hendek içerisinden
zararlılar toplanarak yok edilir.
Geçmiş yıllarda çekirge salgınlarında hareketlerinin
önlenmesi için çinko levhalardan yapılan setlerin
kullanıldığı ve bu setlerin önünde toplanan
çekirgelerin imha edildiği bilinmektedir.

54. Kuşları uzaklaştırmada rüzgarla hareket eden
renkli şeritler , kuşaklar ve özel ağlar
kullanılmaktadır.
Son yıllarda, güneş ışığını yansıtıcı özellikte olan
alüminyum folyodan yaprakbitlerini bitkilerden
uzaklaştırmada yararlanılmaktadır.

55. Tuzaklarla Yakalama
Tuzaklar iki şekilde kullanılır.
Mücadele zamanının belirlenmesinde:
Bazı zararlıların ergin uçuşları, cezbedici
maddelerin konulduğu tuzaklar yardımıyla
izlenerek en uygun mücadele zamanı saptanır.
Kitle halinde Yakalama: Zararlılar kitle halinde
yakalanarak doğrudan zararlı yoğunluğunu
azaltır.

56. REBEL
TRİFOLİO GHB

59. Yapışkan tuzaklar:
Bağ maymuncuğuna karşı omcaların gövdelerine
çepe çevre 8-10 cm genişliğinde yapışkan bir
macun kuşak halinde sürüldüğünde , Bağ
maymuncukları omca üzerine çıkışları ve kök
boğazına inişleri sırasında bu yapışkan macuna
yapışıp kalırlar.
Böylece yapışıp kalan böcekler 2-3 günde bir
temizlenmelidir .
.

60. Tuzak yemler
Böcekler için bazı cezbedici maddeler, örneğin
pekmez, melas, şarap tortuları ve sirke gibi
maddeler genellikle zehirli maddelerle birlikte
kullanılır.
Böylece böcekler bir yere toplanır ve zehirli
maddenin etkisiyle de ölür.

61. Kışlak tuzakları
Bazı böceklerin kışlaması için tuzaklar hazırlanır ve
bunlar kış sonlarında toplanarak, üzerinde veya
içinde toplanmış olan böcekler öldürülür.
Danaburnu ‘na karşı sonbaharda sebze
bahçelerinde 20-30 cm toprak derinliğine 1-2 kürek
at gübresi konulur ve üzeri toprakla örtülür.
Üzerine işaret olması için bir kazık çakılır.
Danaburnu kışlamak için buraya toplanır. Kış
sonlarında buralar açılarak Danaburnu toplu olarak
imha edilir.

62. Renk tuzakları:
Böceklerin renklere eğiliminden yararlanmak
amacıyla geliştirilmiştir.
Birçok böcek türü, sarı renge duyarlı olduğundan
genellikle sarı renkli tuzaklar kullanılır. Levha
veya silindir seklinde olup üzerlerine yapışkan bir
madde sürülür. Böylece sarı renge yönelen böcek
hızla tuzağa çarpar ve yapışır.
Örtü altında yetiştirilen sebzelerde Beyaz sinek
ve Yaprak galeri sineği mücadelesinde bu
tuzaklar kullanılır.

63. Seraya fide dikimi ile birlikte, ilk ergin uçuşunu
belirlemek üzere 1 adet / dekar sarı yapışkan tuzak
yerleştirilir.
İlk ergin uçuşu belirlendikten sonra toplu yakalama
amacıyla 3 metre aralıklarla çapraz olarak dekara
116 adet tuzak asılır.
.

64. Kiraz sineğine karşı, yoğunluğun düşük olduğu
bahçelerde sarı renk tuzaklarıyla kitlesel yakalama
yapılarak ilaçlamaya gerek kalmadan mücadele
yapılabilir

65. İyileştirici önlemler
FİZİKSEL SAVAŞ
Zararlıların yaşadıkları ortamın fiziksel özelliklerini
değiştirmek şartıyla zararlıları yok etmeye veya
faaliyetlerini azaltmaya yönelik çalışmalardır.
-Yüksek sıcaklıktan yararlanma
Yumru, kök, soğan gibi toprak altı organları veya çelik,
fidan gibi bitki materyali üzerinde bulunan akar,
nematodlar belli bir süre sıcak su içinde tutularak
öldürülürler.
Özellikle fideliklerde ve seralarda ekimden önce 10 cm
derinliğindeki toprak kaynar su ile sulanarak ya da kızgın
su buharı uygulanarak toprak yüzeyindeki zararlılar yok
edilir.

66. -Solarizasyon
Toprağın güneş sıcağı kullanılarak dezenfekte edilmesidir.
Bu yöntem hastalıklara, toprak böceklerine seralarda
nematodlara ve yabancı otlara karşı etkili olur.
Toprak solarizasyonunda beş ilke vardır.
-Solarizasyon sıcaklığın en yüksek olduğu ve güneş ışığının en
yoğun olduğunda yapılmalıdır.
-Solarizasyon için toprak su ile doyurulmuş olmalıdır.
-Solarizasyonda kullanılacak polietilen örtü saydam ve 25-30
mikron kalınlıkta olmalıdır .
-Solarizasyon uygulaması süresi 4-6 hafta olmalıdır.
-Toprak yüzeyi düzgün olmalıdır.

67. -Suya Daldırma
Özellikle tohum böcekleri için kullanılır.
Tohumlar ekilmeden önce suya batırılır.
Bulaşık olanlar hafif olduklarından su yüzünde
kalırlar ve bunlar ayrılarak ekim yapılır.

68. -Düşük sıcaklıktan yararlanma
Düşük sıcaklıklar zararlıların yaşama ve
çoğalma faaliyetlerini azalttığı veya durduğu
için bazı böceklere karşı savaşta
yararlanılabilir.
Ürünler -20 ile -30 derece sıcaklıkta bir süre
tutularak zararlılar öldürülür.

69. -Örtücü bitki kullanımı
Örtücü bitki olarak kullanılan çavdar ve tüylü fiğ (Secale
cereale) bazı geniş ve dar yapraklı yabancı ot türlerini
baskı altında tutar.

70. -Su altında bırakma
Bitkiler bir süre su altında bırakılınca özellikle toprak
altı zararlılarının bir kısmı ölür, bir kısmı da toprak
yüzeyine çıkar ve böylelikle öldürülür.
Bağ flokserasına karşı bulaşık bağlar kış aylarında su
altında bırakılarak zararı azaltılabilir. Danaburnu,
solucan, kör fare ve fare gibi zararlılar bu yolla toprak
yüzeyine çıkarlar ve öldürülürler.

71. -Mineral tuzlardan yararlanma
Mineral tuzların ve küllerin böcek ve akar ,salyangozlar gibi
yumuşak böceklerin vücutlarında çizikler meydana getirip bu
çiziklerden vücut suyunun kaybolarak ölümlerine neden olmaktır.
Tütünlerde Trips’lere, yaprak bitlerine karşı elenmiş ince kül veya
tozlar bitkiler üzerine serpilerek zararlıların fiziksel yolla ölümlerine
neden olunur.

72. -Malçlama
Herhangi bir materyalle toprak yüzeyinin
örtülerek yabancı ot tohumlarının
öldürülmesi işlemidir.
Uygulamada, kültür bitkisi yetiştirilecek alan
siyah plastik örtülerle ya da ışık geçirmeyen
başka materyallerle kapatılarak yabancı
otların ışıklanması engellenir.

73. BİYOTEKNİK YÖNTEMLER
Zararlıların yaşayışı ve davranışları üzerine etkili
olan bazı doğal veya yapay maddeler kullanarak
zararlıların normal davranış özellikleri bozulmak
suretiyle uygulanan yöntemlere Biyoteknik
yöntemler denir.
Bu amaçla, bazı doğal ve sentetik bileşiklerden
yaralanılır. Bunlardan en fazla kullanılanı
feromonlar dır.

74. Zaralıların yoğunluklarını izleyip mücadeleye
karar vermede kullanılır.
Bunun için geliştirilmiş tuzaklardan
yararlanılır.
Elma içkurdu,
Erik içkurdu, Doğu meyve güvesi,
Salkım güvesi, Mısır kurdu, Yaprak büken
zararlılara karşı Yurdumuzda dahil olmak
üzere, birçok ülkede kullanılmaktadır.

75. Zirai mücadelede, feromonlu ve cezbedici
tuzaklar tarla veya bahçelere belli aralıklarla
yerleştirilerek zararlılar kitle halinde
yakalanarak yoğunlukları azaltılabilir.
Feromonların doğal düşmanlara, bal arılarına,
tozlayıcı böceklere, omurgalı hayvanlara ve
insanlara zararlı etkileri yoktur. .

76. Elma gövdekurdu'na karşı
Beş ağaca 1 adet pekmezli besi tuzağı asılarak,
üst üste 2 yıl kitlesel yakalama yapılarak bu
zararlıyla kolaylıkla mücadele edilebilmektedir

77. Biyolojik mücadele
Genel anlamda, biyolojik mücadele kısaca " bir
canlının diğer bir canlıya karşı kullanılmasıdır ".
Kültür bitkilerinde zarar yapan böcek, hastalık
etmeni ve yabancıotlara karşı, onlarla
beslenerek yaşamını sürdüren doğal
düşmanlarının kullanılması işlemlerdir.
Bilindiği gibi, doğada mevcut bu canlı etmenler
zararlıyı dengede tutmaktadır.

78. Bu etmenler,
• Avcı ve asalak böcekler ,
• Faydalı akarlar,
• Bakteriler,
• Virüsler,
• Funguslar,
• Kuşlar vb.

82. Biyolojik mücadelenin avantajları:
Doğal dengeyi koruyucudur.
Çevre ve insan sağlığına olumsuz etkisi yoktur.
Mücadele masrafları azalır ve ekonomik tasarruf sağlar
İlaç kalıntısı olmayan ürün elde edilmesini sağlar.
Süreklidir.
Doğal düşmanların korunması ve barınması için bahçe
kenarına rüzgar kıran yapılması veya çit bitkilerinin
dikilmesi önemlidir.

83. Bitki hastalık ve zararlılarına karşı kullanılan ilaçlar da
doğal düşmanlara zarar verebilir.
Bu nedenle ilaçlama yapmak gerektiğinde ruhsatlı doğal
düşmanlara en az zararlı ilaçları seçilmelidir.
Tarladaki bitki artıklarının yakılması da doğal düşmanlara
zarar verir.
Tarladaki bitki kalıntılarının yakılması yerine toplanıp bir
yere yığılması,
yoncanın 15-20 gün arayla şerit halinde biçilmesi doğal
düşmanların korunmasını sağlar.

84. ALTERNATİF İNSEKTİSİTLER
Organik tarım yönetmeliğinde hastalık ve
zararlılarla mücadelede kimyasal pestisitlerin
kullanımı yasak olduğuna göre
kanuni mücadele,
kültürel önlemler,
fiziksel ve mekaniksel mücadele,
biyoteknik ve biyolojik mücadelenin
yeterli olmadığı durumlarda organik tarım
yönetmeliğindeki alternatif insektisitler
kullanılır.

85. ALTERNATİF İNSEKTİSİTLER
Bitkiler savunma, korunma, ortama uyum, hayatta kalma
ve nesillerini devam ettirmek için Sekonder metabolitler
üretirler.
Bu metabolitler günlük hayatta
başta beşeri ilaç,
kozmetik,
besin katkı maddesi,
birçok kimya ve zirai ilaç sanayisinde kullanılmaktadır.
Metabolitlerin en meşhuru hepimizin başı ağrıdığında
veya birçok durumda kullandığı ilaç ASPİRİN‘ dir.
Aspirinin hammaddesi söğüt ağacının kabuklarından elde
edilen asetil salisilik asittir.

86. Organik tarımda zararlılar mücadelede kullanılan
sekonder metabolitler
Fenolikler
Nitrojen içeren bileşikler
Terpenler (Terpenoidler )
Flavonoidler

87. Fenolikler
SINIF BiOLOJİK AKTİVİTE ETKİLİ MADDE
AllerJeniK, antifungal Ksantotoksin
Koumarinler Hepatotoksik Aflatoksin
Kan pıhtılaşmasını engelleyici Dikomarol
Flavanonler Acı tat verici Narinjin
Antioksidan
Flavonler and Antimikrobiyal Quercetin
flavonoller Enzim inhibitöleri Kaempferol
Genotoksik
Primin,Hyperisin
Hydroxyquinonler Allerjenik, Fotoaktif, Allelopatik
Juglone
Antitumor
Lignanlar
Antiviral
Fenoller Allerjenik, Antimikrobiyal Urushiol, ,Fenol
Stilbenoidler Beslenmeyi engelleyici, Antifungal Pinosylvin
Uzaklaştırıcı, Kekremsi tat
Tanenler
Proteinleri bağlayıcı, Molluscicid etki
Ksanthonler Sitotoksik,

88. Bitkiler aleminde 8000 den fazla fenolik bileşik
mevcuttur.
Patojen ve zararlılara karşı korunma
Mekanik olarak destek
Tozlayıcı böcekleri cezbetme
Rekabete girdiği bitkilerde büyümeyi azaltma

89. Nitrojen içeren sekonder metabolitler (alkaloitler )
Biyolojik
sınıf Etkili madde
Aktivite
Quinolizidine alkaloitler Anagyrine
Piperidine alkaloitler Tetratojenler Coniine
Steroidal alkaloitler Jervine
Nitro-Bileşikler Miserotoxin
Neurotoksik
Azoxy-Bileşikler Cycasin
Proteaz inhibitörler Trypsin inhibitors
Antinutritional
Fitohaemagglutininler Bean lectin

90. Böcek öldürücü alkoloitler
TÜTÜN ( Nicotiana tabacum ) Nicotine
Baldıran (Conium maculatum) Lysine
Memelilere zehirli
Kanarya otu ( Senecio spp) ornithine

91. Bitkilerden saptanmış 12,000 den fazla
bileşiği mevcuttur.
Zararlılara özellikle memelilere karşı
savunma silahı olan bir kimyasaldır
Antibiotik ve beslenmeyi engelleyici özellik
gösterirler

92. Terpenler
sınıf Biologik aktivite Etkili madde
Monoterpenler Uzaklaştırıcı Camphor
Çiftlik Hayvanlarına zehirli
omurgalılara zehirli Ngaione
Sesquiterpenler Allerjenik Hymenoxin
Sesquiterpene lactonler Uzaklaştırıcı Parthenolide
Glaucolide-A
Atractyloside, Grayanotoxins
Tahriş edici , zehirli ve Phorbol esters
Diterpenler Antitümor Diterpenes (Larix spp.) Çam türü
Antikanser
Taxol (Taxus brevifolia)
Lantadenes A&B
zehirli
Papyriferic acid
beslenmeyi engelleyici
Triterpenler Friedelin (Quercus spp.)
iltihap engeleyici
Dammarane triterpenes
alyuvarları tahrip edici
(Betula pendula) huş ağacı
Tetraterpenoidler
Antioksidan β-Carotene
(Carotenoid)
Phytosteroller östrogenik Mirosterol

93. Bitkilerde saptanmış Yaklaşık 40,000
Terpenoid bileşik bulunmaktadır.
Patojen ve zararlılara karşı korunma
Tozlayıcı böcekleri cezbetme
Zararlılara karşı onların düşmanını
cezbetme
Eczacılık ve kozmetik sanayinde kullanılma
özelliklerine sahiptirler

94. PELİN (Artemisia annua) artemisinin
Portakalda (Citrus sinensis ) Valencene
Vetiver (Vetiveria zizanioides) α-vetivone,
β-vetivone
Nanede (Mentha x piperita ) Menthol
Tesbih ağacı (Azadirachta indica) Azadirachtin
Pire otu Tanacetum coccineum pyrethrin

95. Monoterpenler
Böcek öldürücü
monoterpen bileşikler : Myrcene, α-pinene, pyrethrin
Tozlayıcı cezbeden
monoterpen bileşikler : Linalool, 1,8-cineole
Beslenmeyi engelleyici
monoterpen bileşikler : 1,8-cineole

96. Flavonoidler
Antibiotik ve beslenmeyi engelleyici özellik
gösterirler

97. Organik tarımda kullanılan doğal
insektisitler
Azadirachtin
Özellikleri: Uzaklaştırıcı, beslenmeyi engelleyici, doğurganlığı azaltıcı,
kısırlaştırıcı, öldürücü ve yumurta bırakmayı önleyicidir. Başta yaprak
pireleri, yaprakbitleri, beyaz sinek ve akarlar gibi yumuşak vücutlu
böcekler olmak üzere yaklaşık 600 böcek türünde mücadelesinde
kullanılmaktadır.

98. Pyrethrum
Kasımpatı (Krizantem ) ( Chrysanthemum
cinerariaefolium )'un çiçeklerinden elde edilir.
Ancak gün ışığında çabuk parçalanmaktadır.
Tozu karıncalara, yaprak pirelerine, yaprak
bitlerine ve depo zararlılarına zehirlidir.

99. Pyrethrin
Pire otu (oltu otu) Tanacetum cinerarifolium 'dan
elde edilen doğal böcek öldürücülerdir.
Işıkta ve sıcakta çabuk parçalanır ve etkinliğini
kaybeder.
Hasattan 1 gün öncesine kadar uygulanabilir.
kırmızı örümcekler, Tripsler, beyaz sineklere yaprak
pirelerine, karşı etkili bulunmuştur .

100. Rotenone
Lonchocarpus sp. ve Derris sp. (Fabaceae) Baklagil
bitkilerinin kök ve gövdelerinden elde edilir.
Balıklara ve böceklere son derecede zehirlidir.
Temas ve mide zehiri olarak etkisini gösterir
Memeliler üzerine orta derecede zehirlidir.
Yapraklarda etkin bir kalıntı bırakmaz.
Yavaş etki gösterir.
Uygulamadan 6 gün sonra sonra etkinliğini kaybeder .

101. Bitki yaprakları ile beslenen böcek türlerinde etkilidir.
Patates böceği,
Yaprak bitleri,
Fasulye yaprak böceği,
Yaprak pireleri,
Tükürük böcekleri,
Galeri sinekleri,
Elma iç kurdu,
Yaprak bükenler,
Haziran böceği ,
Armut pisillası
Kırmızı örümceklere karşı kullanılmaktadır.
Uygulama yapılırken bir maske kullanılması önerilir.
Solunum da sorun çıkarabilir

102. Ryania
Güney Amerika kökenli Ryania speciosa adlı bitkinin
kök, yaprak ve gövdesinden elde edilir.
temas ve mide zehiri etkisi göstermektedir.
Mısır kurdu, Ostrinia nubilalis ,
Elma iç kurdu, Cydia pomonella ,
Doğu meyve güvesi, Bactrocera dorsalis
Mısır yeşil kurdu, Heliothis zea gibi zararlılara
insektisit ve repellent etkisinin olduğu saptanmıştır.
Ancak memelilere, balıklara ve diğer suda yaşayan
hayvanlara yüksek toksisitesi yüzünden kullanımı
kısıtlanmıştır.

103. Quassine(Acı ağaç)
Quassine armara adlı bitkinin gövdesinden elde edilir.
meyvecilikte unlu bitlere ve testereli arılara karşı
insektisit ve repellent olarak kullanılır

104. Sabadilla
Schoenocaulon officinale bitkisinin
tohumundan elde edilir.
Ekstrakt ları Heteroptera takımına ait
zararlılarda kullanılmakla birlikte Cydia
pomonella, Ostrinia nubilalis, Thrips
tabaci ve Empoasca spp. gibi zararlılara
karşı insektisit etkisi göstermektedir.
Kontak ve mide zehiri etkilidir.
Balarılarına toksisitesi yüksek
olduğundan kullanılırken dikkat
edilmelidir. Memelilere toksitite
göstermemekle birlikte bazen gözlerde
alerji veya solunumda zorluklar meydana
getirmektedir).

105. Yağlar
Böcek ve akarların mücadelesinde çeşitli yağlardan
yararlanılmaktadır.
Koşnil, kabuklu bit, afit ve akarlara etkilidir. Ayrıca
repellent etkileri de belirlenmiştir.
Toksisite alternatif pestisitlerle kıyaslandığında
minimumdur. Yağlar doğada çabuk çözünür. Çok az kalıntı
bırakır. Kullanılan ilaçlama aletleri ile kolaylıkla
uygulanabilir.Bazı durumlarda bitki yüzeyi üzerinde
lekelenme yapabilir.
.

106. Yağ bitkilerinin tohumlarından üretilen yağlar
insektisit olarak kullanılabilir.
Soya yağı başarılı mücadele programlarında
kaydedilmiştir.
Bunun yanı sıra susam, keten, pamuk, haşhaş
ve zeytinden elde edilen bitkisel yağlar su ve
arap sabunu ile karıştırılıp çıplak vücutlu
böceklere karşı kullanılmıştır.

107. Bir başka çalışmada kimyon, anason ve
okaliptüs yağının; Aphis gossypii'e
sarımsak yağının Trigoderma granarium ' a
etkili olduğu bulunmuştur.
Bazı ceviz türleri, ardıç, sedir ağacı, akçaağaç,
sarı ağaç, ladin ağacı, japon selvisi, yalancı
köknar yağlara hassasiyet gösterir.
Azadirachtin yağı seralarda yetişen süs
bitkilerinde daha çok kullanılır.

108. ORGANİK TARIMDA KULLANILAN DİĞER
KİMYASALLAR
İnsektisit etkili sabunlar
Meyve ağaçları ve sebzelerde yaprak bitlerine karşı kullanılan
sabunun başarısı popülasyon yoğunluğuna göre değişmektedir.
Etki süresi çok kısadır. Başarılı olabilmesi için böceğin teması
gerekir. Akar, sapta beslenen zararlılar ve yumuşak vücutlu
zararlıların kontrolünde kullanılabilir .
Jelatin
İnsektisit olarak kullanımı mümkündür. Fakat ne şekilde
kullanılabileceği hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
Parafin yağları
Organik tarımda insektisit ve akarisit olarak zararlıların kış
yumurtalarına karşı kullanılmaktadır.
Kaya unu
Zararlı böceklerin solunum sistemini kapayıcı toz olarak
kullanılmaktadır.

109. Metaldehit: Sümüklüböceklerin savaşında tuzaklarda
repellent olarak kullanılmaktadır.
Kireç-Kükürt bulamacı : İnsektisit, akarisit ve fungisit
etkisi bulunmaktadır. Meyve ağaçlarında kabuklu bitleri
baskı altına aldığı saptanmıştır.
Kafein: Düşük konsantrasyonlarda böcek repellentidir.
Bazı böcekler caffeinin yüksek dozlarında hayatta
kalabilmiş, ancak üreme faaliyeti gösterememiştir.
Krolit: Sodyum fluoaluminate'nin inorganik
formulasyonudur. Ancak balıklara yüksek toksitite
gösterir. Larvalara ve sert kabuklu böceklere karşı
kullanılır.
Beyaz Kil : Diş macununda da kullanılır. İlaçlanan
yüzeyde koruyucu bir tabaka bırakarak, böceğin
temasıyla böcekleri uzaklaştırır. Conotrachelus
nenuphar (Herbst) 'e karşı etkilidir.

110. Sülfür: Toz veya sprey olarak kullanılabilir. Kırmızı
örümceklerin kontrolünde kullanılabilir. 20ºC üzerindeki
sıcaklıklarda uygulamalar bitki yapraklarına zarar verebilir.
Yağ uygulaması yapıldıysa uygulamanın üstünden 4 hafta
geçmeden sülfür uygulaması yapılmamalıdır .
Korozyona sebep olacağı için plastik ilaçlama aletleri ile
uygulama yapılmalıdır . Sülfür aynı zamanda istenmeyen bir
tat bırakacağı için hasat öncesi kullanımına izin verilmez

111. Bacillus thurigiensis Preparatları
Leptinotarsa decemlineata,
Plutella xylostella, (Lahana Yaprak Güvesi)
Pieris brassicae,
Euproctis chrysorrhoea,(Altın Kelebek)
Hyphantria cunea , (Amerikan Beyaz
Kelebeği)
Yponomeuta malinellus , (Elma Ağ Kurdu)
Malacosoma neustria vs. karşı başarılı
(Yüsük Kelebeği)uygulamalar yapılmaktadır

112. EV YAPIMI DOĞAL İNSEKTİSİTLER
Organik tarım ilkeleri doğrultusunda uygulanmasına izin
verilen bazı materyallerin kullanımı ile üretici tarafından
hazırlanan karışımlar pratikte çokça uygulanmaktadır.
Ancak bilimsel olarak çalışan biz mücadelecilerin
çalışmalar sonucunda kesin kanıtların ortaya
konulmasından önce bu karışımları tavsiye edilmesi
mümkün olmamakla birlikte alternatiflerin ortaya konulma
süreci içerisinde kontrollü olarak kullanımlarında bir
sakınca görülmemektedir.
Bu amaçla aşağıda derlenen ev yapımı doğal insektisitler
olarak isimlendirilen karışımların, kullanımlarından önce
mutlaka test edilerek kullanılması gerekmektedir.

113. Alkol spreyi
1-2 fincan %70'lik isoprophyl alkol ¼
su ile karıştırılarak kullanılır.
Seyreltilmemiş alkol kullanımı bitki için
risklidir.
Afitler, beyaz sinek, tripsler ve unlu bite karşı
uygulanmaktadır.
Bir insektisidal sabunla karışımında
prospektüs dikkate alınmalıdır.

114. Otlarla Hazırlanan Spreyler
Aromatik otlardan elde edilen solüsyonlar bir çok
organik yetiştirici tarafından kullanılmaktadır. Bu
solüsyonlar repellent etki yapmaktadır.
Bu amaçla Adaçayı, solucan otu(Gümüşdüğme , Kekik
gibi bitkiler kullanılmaktadır.
Yapılan bir çalışmada Plutella xylostella 'nın ve diğer
bazı kelebeklerin lahanadaki zararının ve yumurta
sayılarının bu solüsyonlarla azaltıldığı belirlenmiştir..

115. Ayrıca bu solüsyonlar yaprak yiyen zararlılara
karşıda kullanılmaktadır.
1-2 fincan taze yaprak
2-4 fincan su ile karıştırılır. Bu karışım bütün
gece bekletilir. İçerisine ¼ oranında temizleyici
sıvı sabun karıştırılır.
Sıvı sabun ilacın yapraklara yapışmasında ve
yayılışında etkili olmaktadır.
İlaçlamada bitkinin tüm aksamının ilaçlanması
başarıyı etkilemektedir.
Gerekli görülmesi halinde haftalık periyotlarla
uygulama tekrarlanabilir

116. Bitkisel Tozlar
Karabiber
kırmızı biber
dere otu
zencefil'in hepsi capsaicin içerir.
Böcekler üzerinde repellent etki yapmaktadır.
Sentetik capsaicin arazide kullanılmak üzere
üretilebilir.
Yapılan bir çalışmada capsaicin'in 28 gramının
1/25'i soğan bitkisi etrafına serpildiğinde Delia
antiqua 'nın koyduğu yumurta sayısını azalttığı
belirlenmiştir .

117. Delia radicum 'un lahanada ve havuçta zararını
da engellemektedir.
Ancak hazır paketlenmiş biber tozlarının
kullanımı ekonomik olmayabilir.
Eğer yetiştirici üretimini de kendi yapıyorsa
maliyet azaltıldığı için kullanımı daha uygun
olacaktır.
Uygulama sırasında hassas ciltlerde tahrişlere
neden olabilmektedir.
Uygulamada havuç, lahana veya soğan
sıralarına serpilerek uygulanabilir. Yağmur
veya sulama sonrası uygulama tekrar
edilmelidir

118. Sarımsak yağ spreyi :
Zararlılar üzerinde repellent etki yapar.
Mineral yağ veya saf sabunla
karıştırıldığında etkili bir insektisit meydana
gelir.
Sarımsak yağ spreyinin aynı zamanda
fungusit etkisi de gözlemlenmiştir.
Trichoplusia ni , afitler, beyaz sinek,
Forficula auricularia L. kontrolünde etkili
olmuştur.
Bazı yetiştiriciler patates böceği ve kırmızı
karıncalara etkili olmadığını belirlemiştir.

119. Spreyin hazırlanması için
3 tane 28 gramlık çok ince doğranmış sarımsak
dişinin 2 çay kaşığı mineral yağ içersinde en az
24 saat bekletmek gerekir.
Yavaşça içerisine yarım litre su ilave edilir.
Karışımı sağlandıktan sonra süzülerek kavanoz
içerisine bekletilmek üzere aktarılır.
Karışımdan 1-2 çorba kaşığı alınarak yarım litre
su ile karıştırılır.
Bu oran etkili oluyorsa daha fazla su ilave
edilerek uygulama yapılabilir. Uygulama tüm bitki
yüzeyi ıslanacak şekilde yapılmalıdır. Yağa
duyarlı olabilecek süs bitkilerinde uygulama
kontrollü yapılmalıdır .

120. Nicotin spreyi
Tütün bitkisinden elde edilir. Böceklere toksiktir.
Ev yapımı nikotin çayının en büyük avantajı
etkinliğinin birkaç saat sürmesidir.
Arılara toksik değildir.
Nikotin toprak zararlılarına karşı kullanılmaktadır.
Özellikle kök afitleri, tripsler, yaprak delicileri,
armut pisillası, Crioceris asparagi 'na karşı
kullanılmaktadır.

121. Bir fincan kurutulmuş ,öğütülmüş tütün
yaprağını ¼ çay kaşığı saf sabun ilave edilmiş
4.5 lt 'lik su içinde yarım saat bekleterek
süzmek suretiyle solüsyon hazırlanır.
Bu solüsyon birkaç hafta kapalı bir kapta
saklanabilir.
Toprak zararlıları için bitkinin kök bölgesine
toprak üstüne karışım uygulanır. Yaprak
zararlıları için yaprak altlarının da iyice
ilaçlanması gerekir.

122. Nikotin bitki yaprakları tarafından absorbe
edilerek birkaç hafta bitkide bulunur.
Güvenlik açısından yalnızca genç bitkilere
ve hasattan bir ay öncesine kadar
kullanımı daha uygundur.
Patlıcan, biber, domates ve diğer
solanaceae'lerde kullanımı uygun değildir.
Tütün mozaik virüsünü taşıyan tütünlerden
hazırlanan solüsyon bu virüsün bitkilere
bulaşmasına neden olabilir.

123. Ülkemizde 70º C' sıcaklıktaki 1 lt suda 50 gr.
kuru tütün 1 gün suda bekletilerek meydana
gelen eriyik pülverizasyon yöntemi ile
kullanılmıştır.
Bu yöntem tarla koşullarında patates böceği
larvaları, afit ve kırmızı örümceklere karşı etkili
olmuştur.
Kullanılan tütün yaprağının tazeliği, suyun
niteliği, uygulama dozu ve sıklığı kullanılan
ilacın etkinliğini belirlemiştir.
Nikotine sülfatın sıcak kanlılara toksisitesi
nedeniyle dikkatli kullanılması gerekir

124. Domates yaprağı
Domates,patates ve tütün yaprakları zehirli alkoloid
içerir.
Bu toksinler suda çözünür ve iyice kıyılmış
yapraklar suda bekletilerek ev yapımı ilaçlar elde
edilebilir.
Bu ilaçlar doğal düşmanları çekmede de rol oynar.
Domates yaprak ilacı afitler içinde kullanılabilir.
Aynı zamanda domates yaprak spreyi mısırda
Heliothis zea'ya karşı etkili olmaktadır.
l

125. Yapılan çalışmada mısır bitkisi domates yaprak
spreyi ile ilaçlandığında ilaçlanmayan mısıra
göre daha fazla sayıda Trichogramma çektiği
görülmüştür.
Bu solüsyonun hazırlanması için domates
yaprağı iyice kıyılarak 1-2 fincan hazırlanır. 2
fincan su içerisinde bütün gece bekletilir.
Süzülerek yaklaşık 2 fincan su ile karıştırılır.
Uygulama bitkinin bütün aksamını kapayacak
şekilde yapılır.

126. Tuz spreyi :
Pieris rapae ve kırmızı örümceklere karşı
kullanılabilir.
2 çorba kaşığı tuz ile 4.5 lt su karıştırılır.
Karışım bitkiye uygulanır.

127. Sarımsak spreyi
1 sarımsak soğanı, 1 lt su, 1 orta boy
soğan, 1 çorba kaşığı kırmızıbiber, 1 çorba
kaşığı sıvı sabun karıştırılarak hazırlanır.
Sarımsak ve soğan küçük küçük kesilerek
karıştırılır. Su içerisine konularak bir saat
beklenir.
Bir saat sonra sıvı sabun ilave edilir. Karışım
dolapta bir hafta bekletilebilir. Sümüklü
böceklere karşı kullanılabilir.

128. Gene aynı şekilde soğan sarımsak spreyi
olarak yaprakları yiyerek zarar yapan
böcekler için tarifler bulunmaktadır.
Bu spreyin hazırlığı 4 kırmızı biber, 4 soğan,
2 baş sarımsak 'tan karışım hazırlanarak
karışım sabunlu su içerisinde 24 saat
bekletilir.
Süzülerek üzerine 2 lt su ilave edilip
uygulama yapılır. Serin şartlarda bu solüsyon
2 haftadan daha fazla süre bekletilebilir.
Sarımsak spreyi patates böceği, kaphra
böceği, cruciferalarda zarar yapan larvalar ve
nematotlarda etkili olmaktadır.
ı

129. Kadife çiçeği spreyi
Kadife çiçeği su ve sabunla karıştırılarak bir
solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon afid, larvalar
ve sinekler için repellent etki yapar.)
Isırgan suyu
Ülkemizde Akdeniz Bölgesinde afitlere karşı
uygulanmaktadır.
İnsektisit etkili sabun spreyi
2.5 çorba kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt su
ilave dilerek karıştırılır

130. Bitkisel yağ
2 çorba kaşığı mısır veya ayçiçek yağı 2
çorba kaşığı sıvı sabunla karıştırılır.
Uygulama yapılmadan önce iyice
karıştırılarak uygulanır.

131. Sabun, sarımsak tozu ve kırmızı biber karışımı
2 çay kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt 'lik kavanoza
konulur. Kavanozun ağzına ince bir tül gerilerek
kırmızı biber ve sarımsak tozunun her biri ilave
edilir.
Su konularak ilave edilen kısmın kavanoza akması
sağlanır.
Bu ilacın pıhtılaşmasını önler. Tülü kavanozun
ağzından alarak karıştırılır.
Sabun, emici böcekleri, sarımsak kırmızı biber
karışımı çiğneyici tipteki böcekleri uzaklaştırır.
Bu karışımın dezavantajı yağmurla birlikte
yıkanması ve yeniden uygulamaya ihtiyaç

132. Yem tuzaklarının hazırlanışı
Kesici kurtlar için
Testere talaşı, kepek, şeker pekmezi ve
yeterli miktarda su eşit miktarlarda
karıştırılarak yapışkan bir solüsyon hazırlanır.
Akşam saatlerinde bitki çevresine ufak bir
halka şeklinde dağıtılır. Şeker pekmezi kesici
kurtları çeker ve bu solüsyondan geçmeye
çalışırken yapışkan bir yapı kazanır.
Bu maddeler güneşte kurur ve zararlılar ölür.
100 g kepek,10 gr şeker, 200gr su, 5gr.
Pyrethrum tozu karıştırılarak bitki etrafına
yayılır. Kesici kurtlar bu maddeyi yiyerek ölür.

133. Meyve Sinekleri için
Meyve sinekleri için tuzaklara yemler meyve
olgunlaşmadan, zararlılar çıkmadan önce
yerleştirilmelidir.
Bunun için :
1. Plastik bir şişenin altında küçük bir delik
açılır. Şişenin ağzı bir tıkaçla kapatılır.
Şişenin ¼'nü yemle doldurulur.
Şişe bu şekilde bahçe etrafına veya ağaçlara
asılır. Bu yemler sinekleri delikten içeri çeker
ve sinek yem içerinde ölür.
2, 10 lt su.

134. Plastik bir şişenin üst kısmını kesilir. Yem
solüsyonu şişenin yarısını içerecek şekilde
konulur. Şişenin kesilen üst kısmı şişenin geri
kalan kısmına, deliği altta kalacak şekilde
yerleştirilir. Sinekler şişelere çekilerek yem
solüsyonu içerisinde ölür.
Yem solüsyonu 2 şekilde hazırlanır.
a) 1 lt su, 250 ml idrar, birkaç damla vanilya özü,
100 gr şeker ve 10 gr pyrethrum tozu
b) 1 çay kaşığı pyrethrum tozu, 250 gr bal, 1 kaç
damla vanilya özü, 250 gr. portakal veya
salatalık kabuğu

135. Işık tuzaklarını hazırlanışı
Gece faaliyet gösteren uçan böceklerin kontrolünde
kullanılabilir.
Kesici kurtlar, sap kurtları, çeltikte zarar yapan
yaprak emicileri vs. Odunumsu yapılardan oluşan
3'lü bir dayanak hazırlanır.
Bu dayanağın uçları toprağa yerleştirilir. Orta
kısmına bir ışık kaynağı asılır. Ve alt kısmına bir
miktar yağla karıştırılmış su kasesi yerleştirilir.
Bu tuzağın en iyi yerleştirilme zamanı böceğin
yaşam çemberine ve ürünün gelişim evresine göre
belirlenir. En iyi zaman böceğin yumurta
bırakmasından öncedir.

136. ORGANİK TARIMDA İNSEKTiSİT UYGULAMALARINDA
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
1. Organik pestisitlerin uygulanmasından önce prospektüsün
mutlaka dikkatlice okunması gerekir.
2. Memelilere ve faydalılara en az toksik olan ürünlerin
kullanılması gerekir.
3. Zararlı habitatlarının ve biyolojilerinin iyi bilinmesi
gerekir.
4. Hedef zararlıya karşı uygun preparatların kullanılması ve
doğru zamanda uygulanması gerekir.
5. Yağmurlu rüzgarlı havalarda uygulama yapılmamalıdır .

137. 6. Göller, kanallar, içme suları vs. uygulamada korunmalıdır.
7. Ürünlerin uygun şartlarda muhafaza edilmesi gerekir.
8. Kullanılan kimyasal uygulayıcı için sağlık riski
taşımamalıdır.
9. İlacı hedefine ulaştırabilecek en uygun ilaçlama aleti
Kullanılmalıdır.
10. Organik pestisitlerin doğada çabuk ayrıştığı
unutulmamalıdır.
Buna bağlı olarak uygulamaların tekrarlanması
gerekmektedir.
11.Yetiştirilen bitkilerde birden fazla zararlı varsa ve
zararlıların hepsine veya birkaçına etkili olan ortak
kullanılabilecek ilaç varsa öncelikle bu ilaçlar tercih
edilmelidir.

138. 12. İlaçların çoğu değme etkili olduğundan ilaçların
hedeflerine ulaşması yani zararlılara değmesi
gerekir. Zararlıların çoğu yaprak altında bulunduğu
için yaprak altının iyi ilaçlanması gerekir
13. Bazı zararlı böcek ve akarlar yetiştirme alanının
bir bölgesinde görülür. Bu durumda sadece o bölge
ilaçlanmalıdır. Böylece hem zararlı bulunduğu yerde
öldürülmüş olur hem de diğer bölgelerde bulunan
doğal düşmanlar korunmuş olur. Bunun sonucunda
etkili savaş yaparken daha az ilaç kullanılarak daha
az masraf yapılmakta ve ilacın çevreye olumsuz
etkisi azaltılmaktadır