1. Պատմություն
Կենսաբանության
հայտնագործությունները

2. Աշխարհի գիտական պատկերը


Աշխարհի գիտական պատկերը (մոդելը)
իրական գործունեության հատկությունների և
օրինաչափությունների համակարգ է, որը
ստեղծվել է գիտական հասկացությունների և
սկզբունքների համադրման ու սինթեզի
արդյունքում։Գիտության զարգացման
ընթացքում անընդհատ տեղի է ունենում
գիտելիքների, գաղափարների և
հիմնադրույթների նորացում։ Դրանց
ամբողջությունը մտնում է աշխարհի գիտական
պատկերի մեջ։

3. Կենսաբանության
զարգացումը Հայաստանում


Վաղ միջնադարի մտածողներ Եզնիկ
Կողբացին, Ագաթանգեղոսը, Ղազար Փարպեցին և Մովսես
Խորենացին դեռևս V դարում իրենց աշխատություններում
արծարծել են կենսաբանության հիմունքները:
Կենսաբանությունն ավելի մեծ զարգացում է ստացել XII–XIII
դարերում: Բժշկապետ Մխիթար Հերացուն արդեն հայտնի էր
շատ հիվանդությունների վարակիչ բնույթը: Ամիրդովլաթ
Ամասիացին տիրապետում էր մարդու անատոմիային,
ֆիզիոլոգիային, սաղմնաբանությանը:
ՀՀ-ում ներկայում գործում են կենսաբանության տարբեր
հարցերով զբաղվող մի շարք ինստիտուտներ՝ ՀՀ ԳԱԱ
Կենդանաբանության, Բուսաբանության, Մանրէաբանության,
Ֆիզիոլոգիայի, Կենսաքիմիայի, Մոլեկուլային
կենսաբանության և այլն:

4. 3 ամերիկացի Նոբելյան մրցանակի է
արժանացել գենետիկայում հայտնագործության
համար


«Հոգեբանություն կամ բժշկություն 2009» Նոբելյան
մրցանակի են արժանացել երեք գիտնականներ: Նրանք
հայտնագործել են, թե ինչպես կարելի է կրկնօրինակել
քրոմոսոմը բջջի անջատման ժամանակ և թե ինչպես է
թելոմերը պաշտպանում քրոմոսոմը: Երեք
մրցանակակիրներն ել ԱՄՆ-ից են:
Քրոմոսոմները պարունակում են իրենց մեջ մարդու
ժառանգական գեները, իսկ թելոմերները շրջապատեւմ են
քրոմոսոմները և կանխում նրանց դեգրադացիան:

5. 



Քարոլ Գրեյդերը` մրցանակիրներից մեկը,
աշխատում է Բալտիմորի Ջոնս Հոփկինս
համալսարանում: Նա 1997թ. նշանակվել է այդ
համալսարանի մոլեկուլյար կենսաբանության
ու գենետիկայի ամբիոնի վարիչ:
Մյուս մրցանակակիրը՝Ջեք Սզոստակը, ծնված
1952թ., ներկայացրել է Մասսաչուսեթսի
գլխավոր հիվանդանոցն ու Հարվարդի
բժշկական դպրոցը:
Երրորդ մրցանակակիրը Էլիզաբեթ Բլեկբերնն
է, ով ծնվել է 1948թ. այժմ աշխատում է
Կալիֆորնիա նահանգի Սան-Ֆրանցիսկոյի
համալսարանում:

6. ԱՅՍ ՀԱՅՏՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՐՈՂ Է ԲԱԽՏՈՐՈՇ
ԼԻՆԵԼ ԵՐԵՎԱՆՅԱՆ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅԱՄԲ
ՏԱՌԱՊՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
360 հազար դոլարի դրամաշնորհ հայ գիտնականին

Երեւանյան (պարբերական) հիվանդությունը
ավանդաբար համարվում է աշխարհագրական
առումով մերձավոր ժողովուրդների` հրեաների,
հույների, արաբների ու հայերի հիվանդությունը:
Հիվանդությունը «տարածքային»
դրդապատճառներով բացատրելու այլ հիմքեր էլ
կան: Արձանագրվել են բազում դեպքեր, որ
բնակավայրը փոխած հիվանդը կարողացել է
ձերբազատվել այդ հիվանդությունից: Թուրքերն
այս հիվանդությանը բավական խանդով են
վերաբերվում:

7. 
Հայ գիտնականների շրջանում ասելիք է
դարձել 1997 թվականին Երուսաղեմում
պարբերական հիվանդությանը նվիրված
միջազգային գիտաժողովի ժամանակ
կատարվածը: Թուրք գիտնականները
ելույթներ են ունեցել` փորձելով ապացուցել,
որ պարբերական հիվանդությունը միայն
հայերի կամ հույների մենաշնորհը չէ, որ
թուրքերն էլ են հիվանդանում այս
հիվանդությամբ: Կա այն տեսակետը, թե այս
ախտը հնագույն գենի, հին ազգերի
հիվանդությունն է, եւ գուցե այս հանգամանքն
է դրդում թուրքերին իրենց եւս վերագրելու
այս հիվանդությունը:

8. 


Հայ գիտնականների հետ նաեւ ամերիկացիներ,
ռուսներ ու անգլիացիներ են աշխատում:
Երեւանյան կամ պարբերական հիվանդությունը
մինչ օրս համարվել է գենետիկ հիվանդություն,
որ ժառանգաբար կարող է փոխանցվել հաջորդ
սերնդին:
Այս ախտը սովորաբար արտահայտվում է
որովայնի, կրծքավանդակի շրջանում ուժեղ
ցավերով, որոնք հետո լորձաթաղանթի
բորբոքային երեւույթներ են առաջացնում:
Հիվանդի համալիր հետազոտությունը, նույնիսկ
վիրահատությունները որպես կանոն որեւէ
շեղում չեն հայտնաբերում նրա օրգանիզմում:
Հայաստանում հիվանդների տարեկան միջին
թվի 15 տոկոսը պարբերական հիվանդությամբ է
տառապում:

9. Նոր մեթոդ` անպտղությունը
հաղթահարելու համար


Ճապոնացի գիտնականները անպտղությունից
բուժվելու նոր մեթոդ են հայտնաբերել: Նրանց
հաջողվել է սեռական բջիջներ ստանալ մաշկի
բջիջներից: Եթե այս մեթոդը զարգանա և լայնորեն
կիրառվի, ապա երեխա ունենալու խնդիրը լուծված
կլինի նաև միասեռ ամուսնությունների պարագայում:
Մոլեկուլյար կենսաբանության մասնագետ
Կաթսուխիկո Խայաշին լաբորատոր մկան մաշկային
բջիջների համապատասխան մշակումից կարողացել է
ստանալ սերմնահեղուկ և ձվաբջիջ, ապա դրանք
խաչասերելով` նոր, լաբորատոր մկներ ստեղծել: Այն,
ինչ հիմա հնարավոր է նկարագրել երկու
նախադասությամբ, Խայաշին և իր գործընկեր
Միտինորի Սաիտուն կարողացել են ստանալ 10
տարվա լաբորատոր փորձարկումներից և քրտնաջան
աշխատանքից հետո:

10. Մրցանակներ

Կենսաբանության ու աստղագիտություն ոլորտների
ընդհանուր մրցանակ է ստացել գիտնականների
միջազգային խումբը, որը պարզել է, որ մոլորված
բզեզները կարողանում են գտնել տան ճամփան՝
կողմնորոշվելով Ծիր Կաթինով։



Մրցանակի դափնեկիր են դարձել նաև գիտնականներ՝
Մեծ Բրիտանիայից, Նիդեռլանդներից ու Կանադայից,
ովքեր ապացուցել են, որ որքան երկար է կովը պառկած
գետնին, այդքան ավելի մեծ է հավանականությունը, որ
նա մոտ ժամանակները վեր կկենա։ Բացի այդ, նրանք
պարզել են, որ եթե կովը վեր է կացել, ապա չափից
ավելի բարդ է կանխատեսել, թե երբ նա նորից
կպառկի։

11. Օգտվել եմ՝
համացանցից,հանրագիտարաններից և արել
եմ թարգմանություններ: