Compatibiliteit van dimmers met CFL en LED-lampen - VEI

Compatibiliteit van
dimmer met retrofit
lampen ?

ECL – beurs
20 september 2012
tom.debeleyr@vei.be
© VEI

20 september 2012 /
ECL beurs

VEI(1)

 Kenniscentrum voor de elektro-installateurs
 3 federaties:
 Hoofdactiviteiten
 Technologische Advies Dienst
20 september 2012 / ECL-beurs

 Vragen mbt elektrische installaties, verlichting,
reglementering(AREI, KB’s, MB’s) en installatienormen
 tad@vei.be
 Informatieverspreiding
 Nieuwsbrieven
 Info-avonden
 Workshops
Voor uitgebreide informatie zie www.vei.be
© VEI

2

VEI(2)

 Eerstkomende activiteiten
 Presentatie : Nieuwe norm NBN EN 61439 – bordenbouw
 09/10/2012 te Geel – aanvang 18h30
 11/10/2012 te Gent – aanvang 18h30
20 september 2012 / ECL beurs

 Info-avond : Warmtepompen
 16/10/2012 te Gent – aanvang 18h30
 25/10/2012 te Hasselt – aanvang 18h30
 30/10/2012 te Antwerpen – aanvang 18h30

 Workshops : Smart Home – Internet en IP

Meer info op WWW.VEI.BE of op onze ECL-stand D018
© VEI

Waarom en waar dimmen ?

 Waarom ?
 Gewenste sfeer creëren
 Besparen op kosten

 Waar ?
 Residentieel
 Horeca
 Retail
 Culturele sector
 Werkomgeving
© VEI

Welke lampen ?

 Voornamelijk
 Gloeilampen/halogeenlampen (uitfasering!)
 Lage druk gasontladingslampen (TL-CFL)
 LED

Dimbaar ?
© VEI

Welke dimmers ?

 Welke dimsystemen worden voornamelijk gebruikt?
 Fase-aansnijding (R of RL)
 Fase-afsnijding (RC)
 Universele dimmer (RLC)

 Dimbare voorschakelapparatuur aangestuurd met 1..10Vdc
 Dimbare voorschakelapparatuur aangestuurd met DALI
© VEI

Welke combinaties mogelijk ?

 Klassieke lampen

→ EENVOUDIGE TABEL
→ ALGEMEEN GELDIG
© VEI

Vervanging door energiezuinige lampen ?

 Verschil met klassieke lamp !
 elektronica in de lampvoet
 Voeding op DC (LED)
HF voeden (CFL)

 Dimbaarheid ?
 Kan een bestaande dimmer behouden blijven in geval van
vervanging van gloeilampen door retrofit LED/CFL ?
 Welke dimmer kan gebruikt worden in combinatie met een
dimbare LED/CFL ?
© VEI

= COMPATIBILITEIT

Wat is compatibiliteit ?

Dimmer-retrofitlamp combinatie ?

1) het systeem werkt

= minimale eis !!!

EN

2) het systeem dimt
gelijkaardig als voorheen
= verwachting !!!
© VEI

Retrofit leds en dimming?

Beschreven in een document van NEMA: LSD 49-2010 .
NEMA = National Electrical Manufacturers Association
Virginia – USA

“Solid state lighting for Incandescent replacement”
“LED’s als vervanging voor gloeilampen”
“Best practices for Dimming”
”Beschouwingen omtrent dimbaarheid”
Leden o.a. : Osram, Sylvania, Philips, GE, ABB, Legrand, …
© VEI

Dimmen na vervanging gloeilamp –
verwachtingen ?
1. Energiebesparing
 Lager verbruik
 Betere efficiëntie lm/W
 Zo hoog mogelijke efficiëntie over het hele dimbereik
2. Betrouwbaarheid

 Levensduur van dimmer en lamp behouden
3. Identieke verlichtingsbeleving
© VEI

Lager verbruik ?

Voorbeeld van een dimmer-led combinatie

gloeilamp van 60 W geeft +/- 650 lm
© VEI

led van 10 W geeft 600 lm → lager verbruik !

Betere efficiëntie lm/W?

efficiëntie gloeilamp 650lm / 60W = +/- 10 lm/W
efficiëntie halogeenlamp = +/- 20 lm/W
© VEI

in dit voorbeeld: led = 600lm / 8,5W = 70,6 lm/W
= 7 keer BETER

Betere efficiëntie lm/W?

efficiëntie led-lamp ≠ efficiëntie systeem
SYSTEEM = led + led-driver = 60 lm/W
© VEI

Zo hoog mogelijke efficiëntie over dimbereik ?

bij dimmen
efficiëntie led stijgt (60lm / 0,17W) = 352,9 lm/W
© VEI

efficiëntie systeem daalt (60lm / 1,17W) = 51,3 lm/W

Levensduur van dimbare lampen?

Dimmen van leds verlengt de levensduur
Dimmen van CFL beperkt de levensduur
© VEI

Dimmen na vervanging gloeilamp –
verwachtingen ?
1. Energiebesparing
 Lager verbruik
 Betere efficiëntie lm/W
 Zo hoog mogelijke efficiëntie over het hele dimbereik
2. Betrouwbaarheid

 Levensduur van dimmer en lamp behouden
3. Identieke verlichtingsbeleving

Geen normen
Geen wetten

Enkel beschouwingen in NEMA LSD 49-2010
© VEI

Identieke verlichtingsbeleving ?
 Gaat de lamp aan op elk dimniveau ?
 Valt de lamp uit tijdens snel omlaag/omhoog dimmen ?
 Flikkert de lamp ?
 Neem ik ongewenst achtergrondgeluid waar ?
 Welke lichtopbrengst bij minimale en maximale dimstand ?

 Welk is mijn dimbereik (bvb. 10 -100% of 60 -80 %) ?
 Wijzigt de kleurtemperatuur ?

Hoe compatibel zijn de retrofit lampen
met een bestaande dimsituatie ?
© VEI

Identieke verlichtingsbeleving ?

Er zijn vele vragen !!!

ZIJN ER OOK OPLOSSINGEN ???
© VEI

Oplossingen ?

Een dimmerfabrikant A stelt technische specificaties op:
 geschikt voor welke type lamp
 maximaal en minimaal vermogen
…

Een lampfabrikant B stelt technische specificaties op:
 dimbaarheid
 vermogen van de lamp
…

 Kunnen we een dimmer van fabrikant A combineren met
een lamp van fabrikant B en zijn ze compatibel ?
© VEI

Oplossingen ?

Voor retrofitlampen, maar ook voor dimmers, bestaan er
compatibiliteitstabellen, opgesteld door de fabrikant van
lamp of dimmer, die aangeven in welke mate
combinaties mogelijk zijn.

 Voorbeelden
 Lampen compatibel met bepaalde dimmers
 Philips
 Megaman
…
 Dimmers compatibel met bepaalde lampen
 Niko
 Eltako
© VEI

…

© VEI 20 september 2012 / ECL beurs

Compatibiliteitstabel Philips


De tabel vermeld het volgende :

Groen = dimming mogelijk bij een welbepaald aantal lampen; maximaal
vermogen 10% van de maximale dimmerbelasting
Geel = dimming mogelijk over het volledige dimbereik, flikkering treedt
op, meestal bij 80% lichtopbrengst
Rood = de combinatie vertoont onwenselijk dimgedrag
Wit = niet getest
Grijs = lamp is ongeschikt voor gebruik met dit type dimmer
© VEI


Opgelet 1 !!!
1) Een bepaalde lamp
met bijvoorbeeld een
RL dimmer van merk A, werkt
niet noodzakelijk met een

RL dimmer van merk B !
© VEI


Opgelet 2 !!!

2) Aan dimmers met een
gelijkaardig dimvermogen
kan niet altijd eenzelfde
hoeveelheid lampen
aangesloten worden !
© VEI


Compatibiliteitstabel Niko

Compatibiliteitstabel Niko
Dimmervermogen 300W

LED lamp 12W
Bij Osram min 7 en max 10 lampen
Bij Philips min 1 en max 10 lampen

zelfde dimmer,
zelfde lampvermogen
verschillend merk van lamp
# min/max lampen niet gelijk!!!
© VEI

Zijn de tabellen een oplossing ?

JA, MAAR
 Gelijkaardige combinaties geven niet altijd hetzelfde resultaat.
 Tabellen geven niet alle combinaties weer.
 Tabellen worden opgesteld met de beste bedoelingen maar er zijn geen

eenduidige regels voor het onderzoek naar compatibiliteit.
 Tabellen worden regelmatig bijgewerkt.

Tabellen zijn een tijdelijk hulpmiddel !
Bij elke situatie tabel raadplegen, niet veralgemenen !
© VEI

Wat bij een onbekende combinatie ?
 Vuistregel toepassen (Osram, Philips, …)
 Maximale belasting op dimmer door led-lampen = 10% van het maximaal
dimvermogen
Voorbeeld. :
Dimmervermogen = 400W => 400 x 0,10 = 40W = maximale led-lamp belasting
Lampvermogen = 8 W => maximaal 5 led-lampen van 8W

 Lampnotatie interpreteren (bvb. Philips)
 Lamp GU10 4-35W 2700K = 4W LED ter vervanging van 35W halogeen
Voorbeeld :
Led-lamp GU10 4-35W 2700K
RL-dimmer 50-600W
=> minimum 2 lampen van “35W”(=vermogen oude lamp) aansluiten want
2 x 35W = 70W > 50W, aan minimale belasting van de dimmer is voldaan

OPGELET !!!
maximum aantal lampen ≠ 600W (max belasting) / 35W (oude lampvermogen) = 17 stuks
maar wel 10% van het dimvermogen
© VEI

Besluit

1. Om zeker te zijn van een bepaalde dimmer-
lampcombinatie dient men tabellen te raadplegen.
2. Als de combinatie nog niet getest werd, gebruik
vuistregels en lampnotatie, maar je hebt geen zekerheid

over een identieke werking.
3. De tabellen ontstaan op basis van criteria die voor de
opsteller van belang zijn.
4. Er bestaat nog geen algemeen geldige definitie van
compatibiliteit, hieromtrent zijn geen normen of wetten.
© VEI


Vragen?
Dank u voor de aandacht!

Compatibiliteit van dimmers met CFL en LED-lampen - VEI

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von easyFairs_belgium

Mehr von easyFairs_belgium (20)

Compatibiliteit van dimmers met CFL en LED-lampen - VEI