Hauek dira E-inklusioari eta Euskadin herritarrek IKTen bitartez gizartean eta eremu publikoan parte hartzeari buruzko txosten bereziaren esparruan, 2011ko urriaren 27tik azaroaren 4ra egin ziren lantaldeak bideratu ondoren bildutako ondorioak edo Indar ideiak.

1. LANTALDEAK
2011ko urria
Sormen teknikak
Ideiak sortzea

2. Parte-hartzaileak
Lantaldeetan honako hauek parte hartu dute:
Alberto Bokos Innobasque – Berrikuntzaren Euskal Erakundeko Sustapen eta Komunikazioaren zuzendari nagusia
Marisa Lezkano Moya Lan-Ekintza Bilbao – Behatoki Estrategikoko arduraduna
Alberto Ortiz de Zarate Herritarrei Arreta emateko Zerbitzuko zuzendaria. Eusko Jaurlaritza
Leticia Baceiredo Monja KZgunea Kudeaketa Zentroa
Chicisimo.com baliabidearen inbertsorea. Mapalia Networks izenekoko Sequoia Internet S.L. CEOko bazkide
José Antonio del Moral sortzailea
David Montero de la Torre Arabako Enpresen eta Berrikuntzaren Zentroko zuzendaria
Ana Vitorica Euskadi Informazio Gizartean Plana (EIGP) 2010eko arduraduna. Eusko Jaurlaritza.
Aitor González Angulo Euskadiko ONCEko Lurralde Kontseiluko lehendakaria
Lorenzo Martínez Paz IRSE elkartea. Arabako Bergizarteratze Institutua. Proiektuen arduraduna eta zuzendaritza taldeko kidea
María Gutiérrez Manrique EDE Fundazioaren Prestakuntza teknikaria. Boluntako prestakuntza foroko arduraduna
Maria José Cano FEDEAFESeko kudeatzailea. Buruko gaixotasuna duten pertsonen Elkarteen Euskadiko Federazioa
Cristina Ojanguren Ekimen Sozialeko Agintzari S. Coop izenekoaren I+G+d izenekoaren teknikaria
Maite Goñi Mondragon Unibertsitateko IKTen irakaslea eta aholkulari pedagogikoa. Irakaslea Jakintza Ikastolan
Dorleta Goiburu EUDELeko Gizarte Ekintzako arduraduna
Mentxu Ramilo Araujo Proyelia Innova S.L. Formadora izenekoaren I+G eremua barnetegi teknologikoetan
Rodrigo Matamoros Arabako hiesaren kontrako batzordea
EDEX Fundazioaren Gizarte Proiektuetako zuzendaria. Zerbikas Fundazioko idazkari-diruzaina. Espetxeetako Droga-
Juan Carlos Melero mendetasunaren Taldeko koordinatzailea EDEXen
José Miguel Azkoitia TECNALIA Research & Innovation izenekoko Negozioaren Garapena-Osasun Ataleko zuzendaria

3. Parte-hartzaileak
Lantaldeetan honako hauek parte hartu dute:
Elena Ayarza Arartekoaren Haurren eta Nerabeen Kontseilua
P.A.Urdaneta ikastetxeko irakaslea. Gazteen irakaslea eta tutorea (16 eta 17 urte), Plastika eta Ikus-entzunezko,
Informatikako, Marrazketa Teknikoko, Lagundutako Diseinuko eta Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiako
Josu Garro irakaslea
Gari Araolaza CTO eta sortzailea Codesyntax izenekoan
José Mª Chaves Rivera Gizarte Ekintza Saila – Bizkaiko Foru Aldundia
GerardoZamora INGEMAko zuzendariordea
Euskal Herriko Unibertsitateko Gizarte Laneko Unibertsitate Eskolako irakaslea eta e Inmigrazioaren Euskal Behatokia –
Gorka Moreno Márquez IKUSPEGIko ikertzailea
Miren Osane Lizarralde. Aholkularia eta Mondragon Unibertsitateko irakaslea
Oskar Longo Imatz Gazteen Euskal Behatokia
Alfredo Bezos FEVASeko multimedia arduraduna. Adimen ezgaitasunen bat duten pertsonen aldeko Elkarteen Euskal Federazia
Koldo Tellitu Ikastolen Federazioko lehendakaria
Ainara Pérez Rodríguez Saregune – Sartu Araba Elkarteko hezitzailea/koordinatzailea
Javier Cueva Bizkaiko Kirol Egokituaren Federazioko lehendakaria eta FEKOOReko teknikaria
Xavier Mendizabal BIHE Elkarteko koordinatzailea (Bigarren Hezkuntzako institutuetako zuzendarien elkartea)
Raquel Raposo EMAKUNDEko Programen eta Prestakuntza Arloko arduraduna
Kantabriako Gobernurako gizarte hezitzailea. Euskal Autonomia Erkidegoko Hezitzaileen Eskola Profesionaleko
Arantza González lehendakariordea CEESPV-GHEE
Roberto Vidal Euskal Autonomia Erkidegoko Hezitzaileen Eskola Profesionaleko lehendakaria CEESPV-GHEE
Norma Andrade Elkartu elkartearen irisgarritasun teknikaria

4. #teknikak
Buruko mapa + 365
Deskribapena Lortzen ditugun xedeak
Buruko mapa diagrama bat –tresna grafikoa- da eta hitzak, ideiak, • Garrantzitsua eta arrunta dena bereizten lagundu.
egitekoak edo funtsezko hitz baten edo ideia nagusi baten inguruan • Ideiak argitu.
modu erradialean lotuta dauden beste kontzeptuak ordezkatzeko • Denbora aurreztu.
erabiltzen da. Horrez gain, ideiak sortu, ikusi, egituratu eta • Lantalde baten komunikazioa hobetu
taxonomikoki sailkatzeko erabiltzen da, baita aztertu, antolatu, • Gai garrantzitsuak modu eraginkorragoan jorratzeko aukera ematen duen
arazoak konpondu, erabakiak hartu eta idazteko barne laguntza gisa ikuspegi globala eskaini.
ere. • Ideiak eta estrategiak sortzea erraztu.
Buruko mapa vs. mapa kontzeptuala Buruko mapa amaitzen duzunean...
Mapa kontzeptualak ahozkoa bakarrik hartzen du aintzat. Irudia sinpleagoa, • Partekatu mapa zure kideekin.
hierarkizatuagoa, konbentzionalagoa da. Azterketarako laburtze aldera. • Ideia nagusiak batu eta sormen jardueran parte hartu duen taldearen
mapa eratu.
Buruko mapak gako hitz edo kontzeptu bat dauka eta gako hitz horren • Zure kideen buruko mapa entzutean, “post-it” batean idatzi zure mapa
gainean hitz horri lotutako 5 edo 10 ideia nagusi marrazten dira. osatzea iradoki dizuten ideia berriak. Ideia horiekin, ondoren, hau egin
ahal izango duzu:
• Zure buruko mapa hobetu. Ez “kopiatu”; bai, ordea, pertsonek
esandakoaren ildotik sortutako ideia eta lotura berriak gehitu.
• Tailerrak jorratzen duen gaiaren taldeko ekarpenen txanda
egin.

5. 1. GUNEA: Euskadiko
eGizarteratzearen inguruan
dugun ikuspegia
Buruko mapa 1. taldea
Buruko mapa
Sortutako ideiak

6. 1. GUNEA: Euskadiko
eGizarteratzearen inguruan
dugun ikuspegia
Buruko mapa 2. taldea
Buruko mapa
Sortutako ideiak

7. 1. GUNEA: Euskadiko
eGizarteratzearen inguruan
dugun ikuspegia
Buruko mapa 3. taldea
Buruko mapa
Sortutako ideiak

8. 1. GUNEA: Euskadiko
eGizarteratzearen inguruan
dugun ikuspegia
Buruko mapa 4. taldea
Buruko mapa
Sortutako ideiak

9. #teknikak
Aukera sorta Edward de Bonoren kapelak
Deskribapena Deskribapena
Lotura zentzugabeak -oro har egiten ditugun loturak ez direnak- Aukera sortaren prozesuan zehar sormenaren kapela berdea
sortzen laguntzen digun teknika bat da, zenbait hitz ausaz erabili dugu. Orain beste hiru kapela erabiliko ditugu: horia,
“lotzean” lortzen duguna (“atributu” deituko dugu). beltza eta gorria, aurreko urratsean sortutako ideiaren bat
Teknika horren bidez bertaratutakoak sormenaren gunean egiten aztertzeko.
dituzten lotura logiko eta ohikoetatik atera daitezen lortzen
dugu. Teknika aplikatu
Parte-hartzaileak lantaldeen arabera antolatuta (txikiak – ez 4
Kontzeptu bat entzun edo horren inguruan pentsatzerakoan,
pertsona baino gehiago), talde bakoitzari kapela bat emango
garunak kontzeptu horrekin zerikusia duten gai edo ideia
zaio eta kapela horren koloreak (eta, beraz, ezaugarriak)
batzuetara garamatza. “Aukera sortak” arautik ateratzen eta
taldeko kideek hartu behar duten “rola” edo ikuspegia
aurretik finkatu gabeko ideiak sortzen laguntzen du.
definituko ditu proposatutako ideak aztertzerakoan.
Xedeak
• Arrazoizkoak ez diren loturak eragin, ustekabeko emaitzekin. HORIA: Optimismoa, gertaeren ikuspegi logiko positiboa.
• Gune beraren inguruan ideia asko sortu. Bideragarritasuna eta jarduteko modua bilatzen ditu.
Onurak lortu nahi ditu baina horiek oinarri logikoa eduki
Elastikoa behar dute.
Etxea Parte- BELTZA: Iritzi kritikoa ematen du. Zerbait zergatik egin ezin
hartzailea daitekeen edo zergatik onuragarria ez den adierazten du.
Kostua Jasangarria
GORRIA: Sentimenduak, intuizioa, emozioak adierazten
Aukera Gorria ditu. Sentimenduak eta iritziak aditzera emateko
baimena ematen digu, barkamena eskatu
Lana gabe, azalpenak eman gabe eta justifikatzeko beharrik
Elkarlanek gabe.
oa Osasungarr
Aurreratua
Iraunkorra ia

10. 2. GUNEA: Herritarrek IKTak
hobeto eskuratzeko
•Elkarlaneko IKT prozesuak eta estrategiak, iraunkorrak, jasangarriak, ez estrategiak
puntualak, ikasitakoan eta esperimentatutakoan oinarritutakoak.
Aukera sorta eta Edward de Bonoren
• Arrazionalizatu, bikoiztasuna saihestu.
•Kostu handiak edo osagarriak ekarriko ez dituzten baliabideen erabilera Elastikoa
Etxea Parte-
sustatu, herritar orok eskura ditzatela baliabideok.
hartzailea
•Erakunde-lidergoa, merkatuan nobedadeak eskaintzeko abiadura eta Kostua Jasangarria
nahasketa motelduko duena eta herritar guztiek IKTak eskuratzeko aukera
berma dezala: Aukera Gorria
• Etxeko gutxieneko ekipamendua (ekipamendua eskuratzeko
laguntzak), sarbide unibertsala barne hartzen duena Lana
Elkarlanek
Sortutako ideiak
• Doako sarbidea, Interneta eta IKT de balde. Konexioa eskubide oa Osasungarr
gisa Aurreratua
kapelak
Iraunkorra ia
• Software askea/irekiaren erabilera sustatu
•Komunikazioaren azpiegitura publikoen erabilera bultzatu erabilera
pribaturako.
•Aurrekontu oreka, abian dauden ekimenen eta praktika onen
iraunkortasunerako aukera emango duena.
•Herri-administrazioen arteko elkarlaneko lana eta administrazioa – enpresa
– ikerketa lotura
•IKT kanalak sustatu Herri-administrazioak – Herritarrak – Enpresak
harremanetarako
•Sareko lanerako prestakuntza, erakundeari eta herritarrei zuzenduta.
•Talde desberdinetara, aldaketetara egokitu IKTen bitartez.
•Lankidetza sareak IKTen bidez bazterkeria saihesteko.
•Aberasteko eta atxikitzeko partekatu. Konexioa sustatu: asoziazionismoa,
gizarte taldeak. Sinergiak sortu.
•Gizarte jabekuntza IKTen bidez

11. 2. GUNEA: Herritarrek IKTak
•IKTek bizi kalitatearen hobekuntza berma dezatela eta etxean erosotasuna hobeto eskuratzeko
handitu dezatela:
–IKTen bitartez ohitura osasuntsuak sustatu
estrategiak
–Zahartze aktiboa bultzatu
Aukera sorta eta Edward de Bonoren
–Osasun sektoreko sare profesionalak sustatu:
– Tratamendu medikoen inguruko datuen tokiko sarea,
sektore profesionalei zuzendutakoa
– eHealth. Gaixoentzako aplikazioak (adibidez, gaixotasun
kronikoak dituzten edo gaixotasun luzeak dituzten
pertsonak), IKTak lankidetzarako eta gaixoen artean
esperientziak trukatzeko erabiliz
–Aisiarako gizarte sareak, kirolekoak, gure aisialdiari lotutakoak, IKTetan
Sortutako ideiak
parte hartzen eta erabiltzen bultzatzen dutenak.
•Aplikazioen estandarizazioa. Erabilgarritasuna hobetu horien bitartez parte
kapelak
hartu ahal izateko.
–Bateragarritasuna guztian, baita hizkuntzan, teknologia beraren hainbat
ereduren artean ere…
–Homogeneotasuna gauza arruntetan, erabiltzaileari gauzak erraztuz.
•Hildako denborak baliatu parte hartzeko: autobusaren geralekuak, tren
geltokiak, etab., herritarrek IKTak erabiltzeko aukera izan dezaten.
•IKTak berrikuntzaren ikuspegitik jorratu, aukera iturri gisa: lan, gizarte arloa,
informaziorako sarbidea
•Praktika onen zabalkundean eta erreplikan lan egin.
•IKTak GUZTIONTZAT estrategia eta prozesu parte-hartzaile aurreratuak,
desberdinak, berritzaileak, sustatzeko.
•Partaidetza diseinuaren ikuspegitik, prozesu osoan zehar.
•Partaidetza foro egonkorrak sortu.
•Proposamenak bilatzerakoan prozesu parte-hartzaile aurreratuak, honako
hau bilatuz:
–Adostu partaidetza zergatik eta zertarako.
–Eraginkortasuna emaitzetan.

12. Argazki galeria
Aukera sorta
*Urrian egindako lantaldeen irudiak.

13. #teknikak
Pentsatzeko… eta partekatzeko kutxak
Deskribapena
Ideia da kartoizko kutxa batean landu beharreko gunea sustatu eta
ahultzen duten ezaugarriak zerrendatu eta partekatzea, baita gunea
hobetzeko pertzeptzioak eta lehentasunak ere.
Oinarrizko arauak
1. Gure erronkaren edo arazoaren gunea definitu.
2. Gunearen ahuleziak, indarrak, lehentasunak eta pertzeptzioak
zerrendatu.
3. Partekatu
4. Ideiak sortu
Zenbait definizio
GUNEA: Konpondu beharreko arazoa argi eta hitz gutxitan deskribatzen duen esaldi laburra.
LEHENTASUNA: Lan egiteko ildo argia, horren alde egin behar dugu eta gure ahaleginak bertara
zuzendu behar ditugu. Neurrien, irtenbideen, gomendioen unibertso posible baten aurrean,
non jartzen dugu gunea?, non intentsifikatu behar dugu gure ekintza?
PERTZEPTZIOA: Inguruan arnasten dena. Herritarrek ezarritako gunearen inguruan uste dutena
jorratzen duen ideia, beharrezkoa al da? Agian ez du halako lehentasunik?...
AHULEZIA: Lurraldearen, herritarren, administrazioaren… alderdi, elementu, baliabide, gaitasun
eta jarrera hori eta aztertzen dugun gunea lortzeko muga bat.
INDARRA: Egon badagoena eta aurrera egiteko aukera ematen duena. Aurrera doan lana da
eta, aldi berean, aurreratu nahi den horretarako abiapuntua.

14. Euskadin eremu sozial eta publikoko partaidetzaren gaineko
indarrak, ahuleziak, lehentasunak eta pertzeptzioak
PERTZEPTZIOAK INDARRAK
•Erakunde laguntza egon badago.
•Erretroberrikuntza: espezializatu egin behar dugu, kanpora •Herri-administrazioen arteko lankidetza. Partaidetza
begiratu. errazten du.
Pentsatzeko… eta partekatzeko
•Aldaketak eta etorkizunerako aukerak. Egiteko modu berriak. •Parte hartzeko nolabaiteko kultura, parte hartzeko
•Exijentzia klase politikoa eta herri-administrazioa. nahia, egon badago. “Posible da” hori bizitzen da (we
can!).
•Prozesuaren aberastasuna.
•Baliabideak, kanalak egon badaude: plataformak, sareak.
•E-partaidetzak balio handiagoa ematen dio erakundeen Horien ezarpen indartsua.
inplikazioari, partaidetzari, kokalekuari eta hurbiltasunari. •Herritar aktiboak: demokrazia gehiago, gardentasun
•E-partaidetzaren gaineko gizarte kontzeptualizaziorik eza.
Sortutako ideiak
handiagoa.
Beharrezkoa da definitzea zertarako, zer ematen dit, nola •Dagoeneko badaude esperientziak, praktika onak (Eskola
kutxak
partekatu. 2.0) eta funtzionatu dezakeenaren eta funtzionatu ezin
•Interesa eta gogoa badaude. Ez dago atzera bueltarik. dezakeenaren inguruko erreferentziak.
•Motel egiten du aurrera… baina aurrera egiten du. •Euskadiko egoera politiko berria.
•Gure taldearen ikuspegia adierazi eta jakinarazteko
•Arraila gizarte egoera ahulena dutenen artean handituko da.
aukera ematen digu.
•Sinesgarritasun eskasa erakundeak. •Euskal gizartearen tradizioa gizarte aktibo gisa. Elkarte-
•e-partaidetza trending topic gisa… baina nahasketa dago. Su kultura.
artifizialak. •Sentsibilizazioa baliatu fluxu horizontala sortzeko.
•Bigarren mailakoa da. Ez du interesik. Ondo bizi gara. •Erakundeentzat partaidetza balio erantsi gisa.
Lehentasunak beste batzuk dira. •Gizarte eratua eta heldua e-partaidetzarako.
•Herritarrei prestakuntza emanez partaidetza lan daiteke.
•Partaidetza interes politikoagatik – ez gizarte interesengatik.
•Egia estaltzen digute. 3. GUNEA: Zure ikuspegia Euskadiko e-
•Etorkizuna da, ez oraina.
partaidetzaren inguruan
•Ez dira ardurak gain hartu nahi.
•Ezezagunaren beldur. Herritarrek IKTekiko negatibismoa.
•Kostu garestia.

15. Euskadin eremu sozial eta publikoko
partaidetzaren gaineko indarrak, LEHENTASUNAK
ahuleziak, lehentasunak eta
•Gardentasuna eta abian den partaidetza inguruaren zaintza:
pertzeptzioak • Administrazioa, HUB gisa, partaidetza sareak
sustatuz
AHULEZIAK • Partaidetza erabakitzailea (egungo informazio
ereduaren aurrean)
• Hainbat gizarte eredu, gobernantzaren eta gizarte
•Gizarte zibil ahula.
kohesiaren inguruan
Pentsatzeko… eta partekatzeko
•Iskanbilan aritzeko, “zapatak botatzeko” parte hartzen
•Partaidetza zer den – zertarako balio duen definitu.
dugu.
•Lege esparrua eta politika argiak eman. IKTak gehiago
• Modan dago baina, zer da benetan parte hartzea?
zabaldu.
Zertarako balio digu?
•Eratu eta informatu.
•Partaidetzaren itzulera eskasa.
•Sozializatu, zabaldu.
•Ez dago tokiko partaidetza-baliabiderik, gertukoena.
•Kultura parte-hartzailea sustatu. Erabilera motibatu.
•Berariazko programarik eza. Onura ateratzeko
Sortutako ideiak
•Eduki interesgarri, erakargarrietan oinarrituta.
partaidetza formal urria.
•Gizarte jabekuntza – SAREA eratu
•Sistema aldaketa: politikoek ez gaituzte ordezkatzen.
kutxak
•Sarbidea eskubide gisa eta baliabideen hornidura hobetu.
•Zerbitzuaren kostu handia. Sartzeko zailtasunak.
•Tokiko erabilgarritasuna. Udalen partaidetza, gertukoena.
Erabiltzeko konplexutasuna.
•Eremu publikoa berreskuratu.
•Konfiantzarik eza. Aurreiritziak. Beldurra. Lotsa.
•Erabiltzailearen esperientzia oinarri duen partaidetza.
•Ez ditu asmo guztiak asetzen.
•Lankidetzan arituz lan egin: pertsonak – eragileak -
•Erakundeetan denbora behar du. Burokrazian geratzen
administrazioa.
gara.
•Partaidetzarako eredu argia = gizarte kontratua.
•Gogorik eza krisiaren ondotik.
•Guztiontzat eskuragarri – baita baztertutako taldeentzat ere.
•Nazioarteko irismen gutxi.
Ahotsa eman ez duenari.
•Arrakastarik gabeko esperientziak. Desadostasuna
•Ikastetxeetan e-partaidetzaren inguruan hezi, bai ikasleei bai
esaten denaren eta egiten denaren artean.
irakasleei.
•Ezjakintasuna IKTak erabiltzen dituztenen artean.
•Ahalmen digitalak eskuratu: e-skills, arrailekin amaitzeko
(sozialak eta digitalak)
•Eskuratzeko, sartzeko erraztasuna.
3. GUNEA: Zure ikuspegia Euskadiko e- •Esperientzia arrakastatsuak aditzera eman: dagoeneko
partaidetzaren inguruan badagoena baliatu.
•IKT oinarria etorkizuneko ekonomiarako.

16. Pentsatzeko… eta partekatzeko kutxak
Argazki galeria
* Lantaldeen irudiak pentsatzeko kutxen teknikarekin.

17. #teknikak
Antzekotasunak
Deskribapena
Antzekotasuna: “gauza ezberdinen arteko parekotasun harremana”.
Gure gunearen eta itxuraz harekin zerikusirik ez duten beste gaien arteko Antzekotasunen
harremanak, paralelismoak eta ideien asoziazioak behartuko ditugu. zerrenda:
1. New York
2. Apple
Erabilgarria da… 3. Smartphone Mugikorra
• Gure adimena malgutzeko arazo bat azkar eta erraz konpontzeko ideiak 4. Hondartza
bilatzeko gai izateko. 5. Auto elektrikoa
• Denbora tarte oso txikian ideia ezberdin asko lortzeko. 6. Itsasontzi pirata
Hainbat definizio
GUNE: Konpondu beharreko arazoa argi eta hitz gutxitan deskribatzen
duen esaldi laburra.
GAIA: Antzekotasunak sortzeko oinarri gisa balioko duten gaiak
(hitzak, kontzeptuak, etab.)

18. Sortutako ideiak:
• Parte-hartzea = Demokratizazioa, guztiontzako tresna. 4. GUNEA: Parte-hartzea
• Erakundeen apustu argia.
• Hezkuntza apustu indartsua (formala eta ez formala).
sustatzeko estrategiak.
• Inbertsio handiak behar dira.
• Politika publiko ausartak eta herritarren parte-hartzea.
• Software askea sustatzea.
• Administrazioaren jarduna HUB gisa, ez zentralizatzeko baizik eta sareen bidez informazioa trukatzeko.
• Gobernuak ez du parte-hartzea zuzendu behar.
• Aplikazio informatikoetan oinarrituta askatasunen erabilerarako.
• Industria informatikoaren nazionalizazioa.
• Konponbidea pertsonengandik heldu behar da (“pertsonak arazotik gertuago daude, beraz, baita konponbidetik
Antzekotasunak
gertuago ere”). IKTak errazle gisa, konponbide beharra herritarrengandik.
Sortutako ideiak
• Parte-hartze sistema mistoa, zeharkako politika publikoen eta kultura parte-hartzaile baten bidez sortuta.
• Pertsona guztiek prozesuetan parte hartzea, beharrak eta lehentasunak sareen bidez erabakiz.
• Beldurrik ez izatea, mito faltsuak baztertzea.
• Parte-hartzea diseinatzeko beharra, metodo bat izatea, sistema argia eta legezko esparru errazlea sortuz.
• Helburu argiak, planifikatuak eta emaitzen itzuliarekin.
• Parte-hartzean berritzea erabilgarritasuna eskaintzea da. Horregatik, e-partaidetzak ezaugarri hauek izan behar ditu:
• Ezaguna, ongi hezia eta erabiltzeko erraza izatea.
• Gizartearen beharrei erantzun azkarra ematea.
• Dagoeneko egina dagoenaren gainean eratzea.
• Arretan pertsonarengan jartzea, bere eskaera eta beharretan. Ohiko gaiak bilatzea, guztiek euren iritziarekin
parte hartu ahal izateko.
• Taldeak, esparru ezberdineko pertsonak eta euren interesak elkartzea eta euren beharrei erantzuna
ematea.
• ‘Parte-hartzearen animatzaileak’ egon behar dira:
Parte-hartzean erreferenteak bilatzea (parte-hartzearen Steve Jobs)
Parte-hartzea sustatzea eduki eta formatu interesgarriaren bidez, inguru erakargarriarekin.
Parte-hartzea praktikatzen dutenei saritzea, onartzea.
E-partaidetza mugimenduekiko lotura sustatzea
• Inguru informalagoak, dinamikoak, jardunak zehaztutakoak sustatzea. Parte-hartzea bultzatzea teknologia
hedatuagoen bidez, hala nola, mugikorraren bidez.

19. Argazki galeria
Antzekotasunak
* Urrian egindako lantaldeen irudiak antzekotasunen teknikaren
bidez lan eginez.

20. HAUR ETA NERABEEN
KONTSEILUA
2011ko Azaroa
Sormen Teknikak
Ideiak sortzea

21. #teknikak
Buruko mapa + 365
Deskribapena Lortzen ditugun xedeak
Buruko mapa diagrama bat –tresna grafikoa- da eta • Garrantzitsua eta arrunta dena bereizten lagundu.
hitzak, ideiak, egitekoak, edo funtsezko hitz baten edo ideia nagusi baten • Ideiak argitu.
inguruan modu erradialean lotuta dauden beste kontzeptuak ordezkatzeko • Denbora aurreztu..
erabiltzen da. Horrez gain, ideiak, sortu, ikusi, egituratu eta taxonomikoki • Lantalde baten komunikazioa hobetu.
sailkatzeko erabiltzen da, baita aztertu, antolatu, arazoak • Gai garrantzitsuak modu eraginkorrean jorratzeko aukera ematen duen ikuspegi
konpondu, antolakuntzarako, erabakiak hartu eta idazteko barne laguntza globala eskaini.
gisa ere. • Ideiak eta estrategiak sortzea erraztu.
Buruko mapa amaitzen duzunean…
Mapa kontzeptualak ahozkoa bakarrik hartzen du aintzat. Irudia • Partekatu mapa zure kideekin.
sinpleagoa, hierarkizatuagoa, konbentzionalagoa da. Azterketarako laburtze aldera. • Ideia nagusiak batu eta sormen jardueran parte hartu duen taldearen mapa
Buruko mapa vs. mapa kontzeptuala eratu.
Buruko mapak gako hitz edo kontzeptu bat dauka eta gako hitz horren gainean hitz • Zure kideen buruko mapa entzutean, “post-it” batean idatzi zure mapa osatzea
horri lotutako 5 edo 10 ideia nagusi marrazten dira. iradoki dizuten ideia berriak. Ideia horiekin, ondoren, hau egin ahal izango duzu:
• Zure buruko mapa hobetu. Ez “kopiatu”; bai, ordea, pertsonek
esandakoaren ildotik sortutako ideia eta lotura berriak gehitu.
• Tailerrak jorratzen duen gaiaren taldeko ekarpenen txanda egin.

22. 1. GUNEA:
NOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta
IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-
Parte-hartzea zera da: HARTZEAN pentsatuz.
• Harremana.
• Komunikazioa.
• Elkarbizitza.
• Besteengandik ikastea.
• Pertsona gisa errealizatzen laguntzen gaitu.
• Gure ideiengatik borrokatzea eta beste pertsonenak errespetatzea.
Buruko mapa
•
Sortutako ideiak
Laguntza.
• Adiskidetasuna.
• Begirunea eta elkarri ulertzea.
• Talde-lana.
• Konpromisoa.
• Solidaritatea.
• Ikuspuntu eta gauzak ulertzeko modu ezberdinak.
• Isilik daudenei hitza emateko aukera.
• Entzutea eta entzunak izatea.
• Gizartea hobetzeko aukera.
• Ezagutza eta informazio gehiago kritikoago izan ahal izateko.
• Gaineratzea / Gehitzea.
• Aukera berdintasuna.
• Gauzak aldatu ahal izatea.
• Eskubideak eta betebeharrak.

23. GUNEA
NOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta
IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-
HARTZEAN pentsatuz.
Leku hauetan har dezakegu parte:
• Arartekoan.
• Lanean.
• Interneten.
• Gizarte sareetan.
Buruko mapa
Sortutako ideiak
• Blogetan.
• Bideojokoetan.
• Eskolan.
• Aisian eta kirolean.
• Auzoan, “tokikoan”.
• Erakunde eta elkarteetan.
• Internetek parte-hartze lekuak, parte-hartzaileak,
arrazoiak… zehazten laguntzen gaitu eta bertan
gaineratzen.

24. GUNEA
NOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta
IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-
HARTZEAN pentsatuz.
Parte-hartzeari buruz hitz egiten, zera
gustatuko litzaidake:
• Interneten sartzeko eskubide unibertsala
egotea, pertsona guztiek, mundu osoan, Sarean parte
hartu ahal izateko.
• Gainontzekoen iritziekiko begirune gehiago egotea.
Buruko mapa
Sortutako ideiak
• Udalari, gobernuari… hobetu nahi ditudan gauzei
buruzko iradokizunak eta eskaerak egin ahal izatea.
• Internet bidez parte hartzeko bide berriak egotea.
• Sarean parte hartzeko lekuei buruzko praktika onak
partekatzea. Horretarako gizarte sareak leku egokia
dira, neurri batean horrelako zer edo zer egiteko
aukera eskaintzen baitute.
• Parte-hartzearen bidez ingurugiroa bezalako gai
garrantzitsuak hobetzeko boterea duten pertsonei
kontzientziatu ahal izatea.

25. GUNEA
NOLA PARTE HARTZEN DUDAN eta
IKTek parte-hartzean DUTEN ESKU-
HARTZEAN pentsatuz.
Baina kontuz, ezin dugu ahaztu…
• Pertsona guztiek IKTetara sartzeko aukera izan
dezaten lortu behar dugu.
• IKTek gizarte desberdintasun handiagoa sor
dezakete.
Buruko mapa
• Taldean lan egin behar da.
Sortutako ideiak
• IKTek urrun daudenak gerturatu ditzakete, baina
hurbil daudenengandik urrun gaitzakete.
• Interneten eta gizarte sareen erabilera ziurra
egin behar dugu. Googlek dena daki eta
Facebook guztiekin dago harremanetan, baina
arriskuak ere badaude.
• Munduko arazoek kezkatzen bagaituzte ere, gure
parte-hartzea gertu dagoenera bideratuta egon
behar da, “tokikoan” parte hartzera.

26. Argazki galera
Buruko mapa
* Arartekoko Haur eta Nerabeen Kontseiluko irudiak azaroaren 12an egindako aparteko bileran.
Buruko mapekin lan egiten.

27. #teknikak
LEGO
Deskribapena Erabilgarria zaigu …
Gure burmuinak aldi berean informazio kopuru mugatu bat • Gai zailak ikertzea.
bakarrik prozesatzeko gai dira. • Ereduan beste era batean azalduko ez liratekeen alderdi
Gure eskuak burmuin konexioen eta bi hemisferioen %70-%80ra emozionalak, desioak edo ideiak islatzea.
lotuta daude. • Konponbide edo ideia ezberdinak zehatz adieraztea.
Teknika horren bidez ideiak sortzeko eta ezagutza eraikitzeko
eskuak erabili ahalko ditugu, “hatzen bidez pentsatzeko” eta
uste genuena baino askoz gehiago dakigula ohartzeko aukera Prestaketa eta garapena
eskainiz.
Aztertu nahi den edo ideien oinarri izango den egoera • Saioaren guneari erantzuna emango dion eredua aztertu aurretik,
adierazten duten ereduak eraikitzean oinarritzen da. lehenik eta behin piezekin ohitzeko aukera eskaintzen duten ariketa
pare bat egin beharko dira.
• Lehen zeregina eraikitze erraza izango da. Besterik gabe ezagutu
daitekeen zerbait eraikitzea.
• Bigarren zeregina norbere lanarekin edo eguneko jarduerarekin
loturiko eredu bat sortzea izango da. Jarduera hori mugara eramango
Oinarrizko arauak da: “…ren amets gaiztoa” edo “…ren ideala”. Helburua eredu horren
• Ez da eraikitze jolasa. Sortutako ereduek ez dute zertan inguruan istorio bat konta dezaten lortzea da.
gauza zehatz baten antzik izan. • Azkenik, bileraren gunera erantzuna eman diezaiokeen eredua sor
• Sortutako eredua bere sortzailearena da. Sortzen duenak dezaten eskatzen zaie eta norberak bere ereduaren inguruan
esaten duena izango da bileran dauden gainontzeko kontatzen dituen istorioetatik sortutako ideiak jasoko dira.
pertsonentzat ere.
• Pertsona guztiek eraikitzen dute eta guztiek komunean
jartzen dute. Ez dago arau horrekiko salbuespenik inolaz
ere.
• Ez da planifikatzen eraiki aurretik. Behin zeregina
ezagututa, zuzenean has zaitez eraikitzen.

28. GUNEA
ETORKIZUNEKO INTERNETARI buruz
Etorkizuneko Internetari buruz pentsatzen
pentsatzen dudanean, zera
gustatuko litzaidake edo zera uste
dut:
• Erabilterrazagoa.
• Argiagoa.
• Pertsona guztietara helduko da (Internet Unibertsala)
• Interneten bakarrik bizi bazara, gainontzekotik deskonektatuta, ahulagoa egingo zara.
Lego Serious Play
• Internet gudak egiteko ere erabiltzen da, baina ez guda fisikoak, muniziorik gabekoak. Informazio
Sortutako ideiak
gudak.
• Teknologiekiko atxikimendua izateko arrisku handiagoa egongo da.
• Internet gauza guztientzat beharrezkoa izango da. Zaila izango da analogikora itzultzea.
• Internet garestiagoa izango da. Enpresak (operadoreak) gure beharraz baliatuko dira prezioa
igotzeko.
• Teknologia aurreratuena gizarte statusaren irudi izango da. Mundu guztiak ezingo du “puntakoa”
eskuratu.
• Internet leku guztietan egongo da.
• Gailua gora-behera, -> ez da bakarrik ordenagailuan edo mugikorrean egongo, airean egongo da,
leku guztietan.
• Informatuago egongo gara, gure artean konektatuta.
• Internetek gizarte ezberdintasunak handituko ditu. Herrialde aberatsek dena izango dute, puntako
teknologia barne, eta behartsuek gauza guztiak lortzeko borrokatu beharko dute eta ezingo dira
bertara heldu.

29. GUNEA
ETORKIZUNEKO INTERNETARI buruz
Etorkizuneko Internetari buruz pentsatzen
pentsatzen dudanean, zera
gustatuko litzaidake edo zera uste
dut:
• Mundu guztia gizarte sareetan egongo da, baita pertsona helduak ere.
• Telemedikuntzako zerbitzu aurreratuak egongo dira gauza ohikoenetarako, baina gaixotasunean
hurbiltasuna eta gizakien beroa beharrezkoa izango da.
• Enpresen eta administrazio publikoen herritarrenganako hurbiltasun handiagoa lortuko da
Lego Serious Play
(interesetan, eskaera pertsonaletan, kontsultetan, etab. oinarrituta)
Sortutako ideiak
• Interneten enpresa gehiago egongo dira.
• Lan eredu berriak, eraginkorragoak eta robotizatuak sortuko dira.
• Dena digitala izan arren, parkera joateko, egunkaria eserleku batean irakurtzeko, aurrez aurre hitz
egiteko… beharra egongo da oraindik ere.
• Pribatutasun eta segurtasuneko kontuak asko zaindu beharko dira.
• Informazioa leku guztietan egongo da, baita gauzetan ere.
• Hezkuntza ere digitalagoa izango da.
• IKTak berdeagoak, ingurumenarekiko begirunetsuagoak izango dira.

30. GUNEA
Etorkizuneko Interneta esan dugun Nola PARTE HARTUKO DUT
modukoa izango bada… nola parte ETORKIZUNEAN ingurune
hartu nahiko zenuke ezberdinetan?
gizartean, politikan…?
• Gizartean parte-hartze handiagoa hirugarren sektorearen bidez gizarte desberdintasunen aurka
borrokatzeko eta horiek errotik kentzeko.
• Gizarte sareetan parte hartzea auzoa / hiria hobetzeko eta guztien iritziak eta proposamenak zaindu eta
bildu ahal izateko.
• Berdintasuneko politikak hobetzeko parte hartuko dugu. “Mundua guztiontzako ETXEA izan behar da,
Lego Serious Play
gustura eta berdintasunean egoteko”.
Sortutako ideiak
• IKTen bidez parte hartuko dugu ingurugiroa mantentzen laguntzeko.
• Gizarte sareak pertsonei laguntzeko eta solidaritatea sustatzeko bidea izango dira.
• IKTek eta gizarte sareek medikuntza (osasuna) bezalako gai garrantzitsuak eramango dituzte horiek
eskuratzeko aukera ez duten lekuetara.
• Parte hartu ahal izatea mundu guztian hezkuntzarako aukera berdintasuna egon dadin lortzeko.
• Elkarte-mugimenduek politikoei iritziak helarazi behar dizkiete gizarte desberdintasunen aurrean
jarduteko.
• Hedapen modu berriak behar dira herritarrak gehiago nahas daitezen. Adibidez: izaera artistiko eta
kulturaleko ekintzen bidez (kaleko antzerkia, adibidez) ingurumenaren zaintza sustatzea.
• Internet bidezko parte-hartzeak aniztasuna, kulturen trukea, begirunea hedatzeko aukera eskainiko
digu.

31. Argazki galeria
Lego Serious Play
* Arartekoko Haur eta Nerabeen Kontseiluko irudiak azaroaren 12an egindako aparteko bileran.
Lego Serious Play metodologiarekin lan egiten.