http://tailieu.vncty.com

1. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Vèn lµ mét yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp. Lµ ch×a kho¸, lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn
c¸c môc tiªu kinh tÕ cña m×nh lµ lîi nhuËn, lîi thÕ vµ an toµn.
.CO
M
Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung chóng ta ch−a ®¸nh gi¸ hÕt ®−îc vai trß
thiÕt yÕu cña nã nªn dÉn ®Õn hiÖn t−îng sö dông vèn cßn nhiÒu h¹n chÕ, c¸c doanh
nghiÖp Nhµ N−íc ho¹t ®éng trong c¬ chÕ nµy ®−îc bao tiªu cung øng, chÝnh v× thÕ
hiÖu qu¶ sö dông vèn kh«ng ®−îc chó ý ®Õn, do ®ã kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶, lµm
l·ng phÝ nguån nh©n lùc .
HiÖn nay, ®Êt n−íc ta b−íc vµo thêi kú ®æi míi, cïng víi viÖc chuyÓn dÞch c¬
chÕ qu¶n lý kinh doanh ®ã lµ viÖc më réng quyÒn tù chñ, giao vèn cho c¸c doanh
OK
nghiÖp tù qu¶n lý vµ sö dông theo h−íng lêi ¨n, lç th× chÞu. Bªn c¹nh ®ã n−íc ta
®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp ®ang ®èi mÆt víi c¹nh
tranh gay g¾t, mäi doanh nghiÖp ®Òu thÊy râ ®iÒu nµy, Nhµ N−íc vµ doanh nghiÖp
cïng b¾t tay nhau héi nhËp. §iÒu nµy ®· t¹o c¬ héi vµ th¸ch thøc cho c¸c doanh
BO
nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Bªn c¹nh nh÷ng doanh nghiÖp n¨ng
®éng, sím thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr−êng ®· sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cßn nh÷ng
doanh nghiÖp khã kh¨n trong t×nh tr¹ng sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nguån vèn. V×
vËy, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kh«ng cßn lµ kh¸i niÖm míi mÎ, nh−ng nã
LO
lu«n ®−îc ®Æt ra trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh.
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 – Thuéc Tæng C«ng ty X©y dùng c«ng tr×nh
Giao th«ng 8 lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n−íc thµnh c«ng trong ngµnh
x©y dùng vµ lu«n kh¶ng ®Þnh: Lµm thÕ nµo ®Ó sö dông hiÖu qu¶ h¬n n÷a nguån vèn
®Ò tµi:
KI
kinh doanh. ChÝnh v× lÏ ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty em quyÕt ®Þnh chän
“ Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty x©y dùng CÇu 75 “.
Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn,
n©ng cao c«ng t¸c ®Çu t− vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, chuyªn ®Ò cã sö dông
ph−¬ng ph¸p thèng kª ph©n tÝch kinh doanh phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch c¸c chØ
tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh.
1

2. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Néi dung chñ yÕu cña chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn ®−îc chia
lµm ba ch−¬ng :
Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
Ch−¬ng II: Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc tÕ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña
.CO
M
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 .
Ch−¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña
C«ng ty x©y dùng CÇu 75
Chuyªn ®Ò nµy ®−îc hoµn thµnh, song ®©y lµ mét vÊn ®Ò khã mµ thêi gian
nghiªn cøu l¹i cã h¹n, do vËy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong sù
gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Qu¶n trÞ khinh doanh cña tr−êng mµ ®Æc biÖt
lµ sù quan t©m , gióp ®ì cña gi¸o viªn h−íng dÉn GVC. NguyÔn ThÞ Th¶o vµ Ban
l·nh ®¹o C«ng ty x©y dùng CÇu 75 .
KI
LO
BO
OK
Hµ Néi , ngµy 16 th¸ng 04 n¨m 2004.
2

3. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch−¬ng I:
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn
I Vèn vµ tÇm quan träng cña vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh:
I.1./ Kh¸i niÖm vÒ vèn:
.CO
M
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo
muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®−îc ®Òu cÇn ph¶i cã nguån tµi chÝnh ®ñ m¹nh, ®©y lµ
mét trong ba yÕu tè quan träng gióp doanh nghiÖp cã thÓ duy tr× ho¹t ®éng cña
m×nh, nhiÒu quan niÖm vÒ vèn, nh−:
Vèn lµ mét khèi l−îng tiÒn tÖ nµo ®ã ®−îc nÐm vµo l−u th«ng nh»m môc ®Ých
kiÕm lêi, tiÒn ®ã ®−îc sö dông mu«n h×nh mu«n vÎ. Nh−ng suy cho cïng lµ ®Ó mua
s¾m t− liÖu s¶n xuÊt vµ tr¶ c«ng cho ng−êi lao ®éng, nh»m hoµn thµnh c«ng viÖc
OK
s¶n xuÊt kinh doanh hay dÞch vô nµo ®ã víi môc ®Ých lµ thu vÒ sè tiÒn lín h¬n ban
®Çu. Do ®ã vèn mang l¹i gi¸ trÞ thÆng d− cho doanh nghiÖp. Quan ®iÓm nµy ®· chØ
râ môc tiªu cña qu¶n lý lµ sö dông vèn, nh−ng l¹i mang tÝnh trõu t−îng, h¹n chÕ vÒ
ý nghÜa ®èi víi h¹ch to¸n vµ ph©n tÝch qu¶n lý vµ sö dông vèn cña doanh nghiÖp
nghiÖp, mçi quèc gia.
BO
Theo nghÜa hÑp th×: vèn lµ tiÒm lùc tµi chÝnh cña mçi c¸ nh©n, mçi doanh
Theo nghÜa réng th×: vèn bao gåm toµn bé c¸c yÕu tè kinh tÕ ®−îc bè trÝ ®Ó
s¶n xuÊt hµng ho¸, dÞch vô nh− tµi s¶n h÷u h×nh, tµi s¶n v« h×nh, c¸c kiÕn thøc
LO
kinh tÕ, kü thuËt cña doanh nghiÖp ®−îc tÝch luü, sù khÐo lÐo vÒ tr×nh ®é qu¶n lý vµ
t¸c nghiÖp cña c¸c c¸n bé ®iÒu hµnh, cïng ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong
doanh nghiÖp, uy tÝn cña doanh nghiÖp. Quan ®iÓm nµy cã ý nghÜa quan träng
trong viÖc khai th¸c ®Çy ®ñ hiÖu qu¶ cña vèn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Tuy
KI
nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh vèn theo quan ®iÓm nµy rÊt khã kh¨n phøc t¹p nhÊt lµ khi n−íc
ta tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ cßn ch−a cao vµ ph¸p luËt ch−a hoµn chØnh.
Theo quan ®iÓm cña M¸c th×: vèn (t− b¶n) kh«ng ph¶i lµ vËt, lµ t− liÖu s¶n
xuÊt, kh«ng ph¶i lµ ph¹m trï vÜnh viÔn. T− b¶n lµ gi¸ trÞ mang l¹i gi¸ trÞ thÆng d−
b»ng c¸ch bãc lét lao ®éng lµm thuª. §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, nhµ t− b¶n øng tiÒn ra
mua t− liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng, nghÜa lµ t¹o ra c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt. C¸c yÕu tè nµy cã vai trß kh¸c nhau trong viÖc t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d−. M¸c
3

4. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chia t− b¶n thµnh t− b¶n bÊt biÕn vµ t− b¶n kh¶ biÕn. T− b¶n bÊt biÕn lµ bé phËn t−
b¶n tån t¹i d−íi h×nh thøc t− liÖu s¶n xuÊt (m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x−ëng,…) mµ gi¸
trÞ cña nã ®−îc chuyÓn nguyªn vÑn vµo s¶n phÈm. Cßn t− b¶n kh¶ biÕn lµ bé phËn
t− b¶n tån t¹i d−íi h×nh thøc lao ®éng, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thay ®æi vÒ l−îng,
t¨ng lªn do søc lao ®éng cña hµng ho¸ t¨ng.
.CO
M
Theo David Begg, Stenley Ficher, Rudiger Darubused trong cuèn (Kinh tÕ häc)
th×: vèn hiÖn vËt lµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®· s¶n xuÊt ®−îc sö dông ®Ó t¹o ra hµng ho¸
vµ dÞch vô kh¸c. Ngoµi ra cßn cã vèn tµi chÝnh. B¶n th©n vèn lµ mét hµng ho¸ nh−ng
®−îc tiÕp tôc sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh tiÕp theo. Quan ®iÓm nµy ®· cho thÊy
nguån gèc h×nh thµnh vèn vµ tr¹ng th¸i biÓu hiÖn cña vèn, nh−ng h¹n chÕ c¬ b¶n lµ
ch−a cho thÊy môc ®Ých cña viÖc sö dông vèn.
Mét sè nhµ kinh tÕ häc kh¸c l¹i cho r»ng: Vèn cã nghÜa lµ phÇn l−îng s¶n
OK
phÈm t¹m thêi ph¶i hi sinh cho tiªu dïng hiÖn t¹i cña nhµ ®Çu t−, ®Ó ®Èy m¹nh s¶n
xuÊt tiªu dïng trong t−¬ng lai. Quan ®iÓm nµy chñ yÕu ph¶n ¸nh ®éng c¬ vÒ ®Çu t−
nhiÒu h¬n lµ nguån vèn vµ biÓu hiÖn cña nguån vèn. Do vËy quan ®iÓm nµy còng
vèn.
BO
kh«ng ®¸p øng ®−îc nhu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh− ph©n tÝch
Cã thÓ thÊy, c¸c quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ vèn ë trªn, mét mÆt thÓ hiÖn ®−îc
vai trß t¸c dông trong ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ víi c¸c yªu cÇu, môc ®Ých nghiªn cøu
cô thÓ. MÆt kh¸c, trong c¬ chÕ thÞ tr−êng hiÖn nay, ®øng trªn ph−¬ng diÖn h¹ch
LO
to¸n vµ qu¶n lý, c¸c quan ®iÓm ®ã ch−a ®¸p øng ®−îc ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu vÒ qu¶n
lý ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c quan ®iÓm vÒ vèn ë trªn, kh¸i niÖm cÇn thÓ hiÖn
®−îc c¸c vÊn ®Ò sau ®©y:
KI
- Nguån gèc s©u xa cña vèn kinh doanh lµ mét bé phËn cña thu nhËp quèc d©n
®−îc t¸i ®Çu t−, ®Ó ph©n biÖt víi vèn ®Êt ®ai, vèn nh©n lùc.
- Trong tr¹ng th¸i cña vèn kinh doanh tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh lµ tµi s¶n vËt chÊt (tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n dù tr÷) vµ tµi s¶n tµi chÝnh (tiÒn
mÆt göi ng©n hµng, c¸c tÝn phiÕu, c¸c chøng kho¸n…) lµ c¬ së ®Ó ra c¸c biÖn ph¸p
qu¶n lý vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
4

5. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
- Ph¶i thÓ hiÖn ®−îc môc ®Ých sö dông vèn ®ã lµ t×m kiÕm c¸c lîi Ých kinh tÕ,
lîi Ých x· héi mµ vèn ®em l¹i, vÊn ®Ò nµy sÏ ®Þnh h−íng cho qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh
tÕ nãi chung, qu¶n lý vèn doanh nghiÖp nãi riªng.
Tõ nh÷ng vÊn ®Ò nãi trªn,cã thÓ nãi quan niÖm vÒ vèn lµ: phÇn thu nhËp
quèc d©n d−íi d¹ng tµi s¶n vËt chÊt vµ tµi chÝnh ®−îc c¸ nh©n, c¸c doanh
.CO
M
nghiÖp bá ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi
Ých.
KI
LO
BO
OK
I.2./ TÇm quan träng cña vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh :
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, mäi vËn hµnh kinh tÕ ®Òu ®−îc tiÒn tÖ ho¸, do
vËy bÊt kú mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nµo dï bÊt cø cÊp ®é nµo, gia ®×nh,
doanh nghiÖp hay quèc gia lu«n cÇn mét l−îng vèn nhÊt ®Þnh d−íi d¹ng tiÒn tÖ, tµi
nguyªn ®· ®−îc khai th¸c, b¶n quyÒn ph¸t…
Vèn lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Vèn lµ c¬ së x¸c lËp ®Þa vÞ ph¸p lý cña doanh nghiÖp, vèn ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp theo môc tiªu ®· ®Þnh.
I.2.1./VÒ mÆt ph¸p lý:
Mçi doanh nghiÖp khi muèn thµnh lËp th× ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ doanh nghiÖp ®ã
ph¶i cã mét l−îng vèn nhÊt ®Þnh, l−îng vèn ®ã tèi thiÓu ph¶i b»ng l−îng vèn ph¸p
®Þnh (l−îng vèn tèi thiÓu mµ ph¸p luËt quy ®Þnh cho tõng lo¹i doanh nghiÖp) khi ®ã
®Þa vÞ ph¸p lý míi ®−îc c«ng nhËn. Ng−îc l¹i, viÖc thµnh lËp doanh nghiÖp kh«ng
thÓ thùc hiÖn ®−îc. Tr−êng hîp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, vèn cña doanh
nghiÖp kh«ng ®¹t ®iÒu kiÖn mµ ph¸p luËt quy ®Þnh, doanh nghiÖp sÏ chÊm døt ho¹t
®éng nh− ph¸ s¶n, s¸t nhËp vµo doanh nghiÖp kh¸c… Nh− vËy, vèn ®−îc xem lµ mét
trong nh÷ng c¬ së quan träng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i t− c¸ch ph¸p nh©n cña mét
doanh nghiÖp tr−íc ph¸p luËt .
I.2.2./VÒ kinh tÕ:
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vèn lµ m¹ch m¸u cña doanh nghiÖp quyÕt
®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Vèn kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ
cßn ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra mét c¸ch liªn tôc, th−êng xuyªn.
Vèn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
§Ó cã thÓ tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng th× sau mét chu kú kinh doanh vèn cña
doanh nghiÖp ph¶i sinh lêi, tøc lµ ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i cã l·i ®¶m b¶o cho
doanh nghiÖp ®−îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn. §ã lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tiÕp tôc ®Çu
5

6. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
t− s¶n xuÊt, th©m nhËp vµo thÞ tr−êng tiÒm n¨ng tõ ®ã më réng thÞ tr−êng tiªu thô,
n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th−¬ng tr−êng.
NhËn thøc ®−îc vai trß quan träng cña vèn nh− vËy th× doanh nghiÖp míi cã thÓ
sö dông tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ h¬n vµ lu«n t×m c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn.
I.3./ §Æc tr−ng cña vèn:
.CO
M
§Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cÇn cã t− liÖu lao ®éng, ®èi t−îng lao ®éng
vµ søc lao ®éng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã ®Ó
t¹o ra s¶n phÈm lao vô, dÞch vô. §Ó t¹o ra c¸c yÕu tè phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã mét l−îng vèn nhÊt ®Þnh ban ®Çu. Cã
vèn doanh nghiÖp míi cã thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, còng nh− tr¶ tiÒn
l−¬ng cho lao ®éng s¶n xuÊt, sau khi tiÕn hµnh tiªu thô s¶n phÈm doanh nghiÖp
dµnh mét phÇn doanh thu ®Ó bï ®¾p gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®· hao mßn, bï ®¾p chi
OK
phÝ vËt t− ®· tiªu hao vµ mét phÇn ®Ó lËp quü dù tr÷ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh tiÕp theo. Nh− vËy cã thÓ thÊy c¸c t− liÖu lao ®éng vµ ®èi t−îng lao
®éng mµ doanh nghiÖp ®Çu t− cho mua s¾m cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ
h×nh th¸i hiÖn vËt cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn b»ng tiÒn lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt
BO
cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do vËy vèn s¶n xuÊt kinh doanh
mang ®Æc tr−ng c¬ b¶n sau:
- Vèn ph¶i ®¹i diÖn cho mét l−îng tµi s¶n nhÊt ®Þnh cã nghÜa lµ vèn ®−îc
biÓu hiÖn b»ng gi¸ trÞ tµi s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp.
LO
- Vèn ph¶i vËn ®éng sinh lêi ®¹t ®−îc môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Vèn ph¶i ®−îc tÝch tô tËp trung ®Õn mét l−îng nhÊt ®Þnh míi cã thÓ ph¸t
huy t¸c dông ®Ó ®Çu t− vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
- Vèn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh,
KI
vèn lu«n biÕn ®éng vµ chuyÓn ho¸ h×nh th¸i vËt chÊt theo thêi gian vµ kh«ng gian
theo c«ng thøc :
T - H - SX - H’ - T’
- Vèn ph¶i g¾n liÒn víi chñ së h÷u nhÊt ®Þnh vµ ph¶i ®−îc qu¶n lý chÆt chÏ.
- Vèn ph¶i ®−îc quan niÖm nh− mét hµng ho¸ ®Æc biÖt cã thÓ mua b¸n hoÆc
b¸n b¶n quyÒn sö dông vèn trªn thÞ tr−êng t¹o nªn sù giao l−u s«i ®éng trªn thÞ
tr−êng vèn, thÞ tr−êng tµi chÝnh. Nh− vËy vèn b¾t ®Çu lµ h×nh th¸i tiÒn tÖ chuyÓn
6

7. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
sang h×nh th¸i vËt t− hµng ho¸ lµ t− liÖu lao ®éng vµ ®èi t−îng lao ®éng tr¶i qua qu¸
tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm lao vô hoÆc dÞch vô vèn sang h×nh th¸i ho¸ s¶n
phÈm. Khi tiªu thô s¶n phÈm lao vô dÞch vô xong vèn l¹i trë vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ. Do
sù lu©n chuyÓn vèn kh«ng ngõng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nªn cïng
mét lóc vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th−êng tån t¹i d−íi nhiÒu h×nh
I.4./Ph©n lo¹i vèn:
I.4.1./C¨n cø theo nguån h×nh thµnh vèn:
a./ Vèn chñ së h÷u:
.CO
M
thøc kh¸c nhau trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l−u th«ng.
Lµ sè tiÒn vèn cña c¸c chñ së h÷u, c¸c nhµ ®Çu t− ®ãng gãp, sè vèn vay nµy
kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n nî. Doanh nghiÖp kh«ng ph¶i cam kÕt thanh to¸n, kh«ng
ph¶i tr¶ l·i suÊt. Vèn chñ së h÷u ®−îc x¸c ®Þnh lµ phÇn cßn l¹i trong tµi s¶n cña
OK
doanh nghiÖp sau khi trõ ®i toµn bé nî ph¶i tr¶ tuú theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp.
Vèn chñ së h÷u ®−îc h×nh thµnh theo c¸c c¸ch kh¸c nhau th«ng th−êng nguån vèn
nµy bao gåm:
+Vèn gãp: lµ sè vèn ®ãng gãp cña c¸c thµnh viªn tham gia thµnh lËp doanh
BO
nghiÖp sö dông vµo môc ®Ých kinh doanh. §èi víi c¸c c«ng ty liªn doanh th× cÇn
vèn gãp cña c¸c ®èi t¸c liªn doanh, sè vèn nµy cã thÓ bæ sung hoÆc rót bít trong
qu¸ tr×nh kinh doanh.
+L·i ch−a ph©n phèi: Lµ sè vèn cã tõ nguån gèc lîi nhuËn, lµ phÇn chªnh
LO
lÖch gi÷a mét bªn lµ doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ho¹t ®éng tµi
chÝnh vµ tõ ho¹t ®éng bÊt th−êng kh¸c vµ mét bªn lµ chi phÝ. Sè l·i nµy trong khi
ch−a ph©n phèi cho c¸c chñ ®Çu t−, trÝch quü th× ®−îc sö dông trong kinh doanh
vèn chñ së h÷u.
KI
b./Vèn vay :
Lµ kho¶n vèn ®Çu t− ngoµi vèn ph¸p ®Þnh ®−îc h×nh thµnh tõ nguån ®i vay, ®i
chiÕm dông tõ c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh doanh nghiÖp ph¶i
hoµn tr¶ cho ng−êi cho vay c¶ gèc lÉn l·i. Vèn vay cã thÓ sö dông hai nguån chÝnh:
Vay cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu doanh nghiÖp.
7

8. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Doanh nghiÖp cµng sö dông nhiÒu vèn vay th× møc ®é rñi ro cµng cao nh−ng
®Ó phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh th× ®©y lµ mét nguån vèn huy ®éng lín tuú thuéc
vµo kh¶ n¨ng thÕ chÊp t×nh h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Th«ng th−êng mét doanh nghiÖp ph¶i phèi hîp c¶ hai nguån vèn trªn ®Ó ®¶m
b¶o cho nhu cÇu vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕt hîp lý hai nguån vèn nµy
.CO
M
phô thuéc vµo ngµnh mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng còng nh− quyÕt ®Þnh cña ng−êi
qu¶n lý trªn c¬ së xem xÐt t×nh h×nh chung cña nÒn kinh tÕ còng nh− t×nh h×nh thùc
tÕ t¹i doanh nghiÖp.
I.4.2./ C¨n cø vµo thêi gian huy ®éng vµ sö dông vèn:
a./Nguån vèn th−êng xuyªn:
OK
§©y lµ nguån vèn mang tÝnh æn ®Þnh vµ l©u dµi mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö
dông ®Ó ®Çu t− vµo TSC§ vµ mét bé phËn tµi s¶n l−u ®éng tèi thiÓu cÇn thiÕt cho
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy bao gåm vèn chñ së h÷u vµ
vèn vay dµi h¹n cña doanh nghiÖp.
b.Nguån vèn t¹m thêi:
LO
BO
§©y lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó
®¸p øng t¹m thêi, bÊt th−êng ph¸t sinh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy th−êng gåm c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n, c¸c kho¶n
chiÕm dông cña b¹n hµng. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gióp cho doanh nghiÖp lËp
kÕ ho¹ch tµi chÝnh, h×nh thµnh nªn nh÷ng dù ®Þnh vÒ tæ nguån vèn trong t−¬ng lai
trªn c¬ së x¸c ®Þnh vÒ quy m« sè l−îng vèn cÇn thiÕt, lùa chän nguån vèn vµ quy
m« thÝch hîp cho tõng nguån vèn ®ã, khai th¸c nh÷ng nguån tµi chÝnh tiÒm tµng, tæ
chøc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cao.
I.4.3./ C¨n cø vµo ph¹m vi nguån h×nh thµnh:
a./ Nguån vèn bªn trong néi bé doanh nghiÖp :
Lµ nguån vèn cã thÓ huy ®éng tõ ho¹t ®éng cña b¶n th©n doanh nghiÖp bao
KI
gåm khÊu hao tµi s¶n, lîi nhuËn ®Ó l¹i, c¸c kho¶n dù tr÷, dù phßng, c¸c kho¶n thu
tõ nh−îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh.
b./ Nguån vèn h×nh thµnh tõ ngoµi doanh nghiÖp:
Lµ nguån vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng tõ bªn ngoµi ®¸p øng nhu cÇu ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm:
- Nguån tÝn dông tõ c¸c kho¶n vay nî cã kú h¹n mµ c¸c ng©n hµng hay tæ
chøc tÝn dông cho doanh nghiÖp vay vµ cã nghÜa vô hoµn tr¶ c¸c kho¶n tiÒn vay nî
theo ®óng kú h¹n quy ®Þnh.
8

9. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
.CO
M
- Nguån vèn tõ liªn doanh liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp gåm nguån vèn
vay cã ®−îc do doanh nghiÖp liªn doanh, liªn kÕt tõ c¸c doanh nghiÖp ®Ó phôc vô
cho viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh.
- Nguån vèn huy ®éng tõ thÞ tr−êng vèn th«ng qua viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu,
cæ phiÕu. ViÖc ph¸t hµnh nh÷ng chøng kho¸n cã gi¸ trÞ nµy cho phÐp c¸c doanh
nghiÖp cã thÓ thu hót sè tiÒn réng r·i nhµn rçi trong x· héi phôc vô cho huy ®éng
vèn dµi h¹n cña doanh nghiÖp.
Dùa theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp thÊy ®−îc nh÷ng lîi
thÕ gióp doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng trong viÖc huy ®éng nguån vèn. §ång thêi
do nhu cÇu th−êng xuyªn cÇn vèn doanh nghiÖp ph¶i tÝch cùc huy ®éng vèn, kh«ng
tr«ng chê û l¹i vµo c¸c nguån vèn s½n cã.
§èi víi c¸c nguån vèn bªn trong doanh nghiÖp cã thÓ toµn quyÒn tù chñ sö
dông vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp mµ
sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶.
OK
kh«ng ph¶i tr¶ chi phÝ cho viÖc sö dông vèn. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy dÔ dÉn ®Õn viÖc
Huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi t¹o cho doanh nghiÖp cã c¬ cÊu tµi chÝnh linh
ho¹t. Do doanh nghiÖp ph¶i tr¶ mét kho¶n chi phÝ sö dông vèn nªn doanh nghiÖp
BO
ph¶i cè g¾ng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. ChÝnh v× thÕ, doanh nghiÖp cã thÓ vay
vèn tõ bªn ngoµi ®Ó lµm t¨ng néi lùc vèn bªn trong.
I.4.4.C¨n cø vµo c«ng dông kinh tÕ cña vèn :
a./ Vèn cè ®Þnh:
LO
Lµ mét bé phËn vèn ®Çu t− øng tr−íc vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n ®Çu t− c¬
b¶n mµ ®iÓm lu©n chuyÓn tõng phÇn trong chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp, h×nh thµnh mét vßng tuÇn hoµn khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi h¹n sö dông.
b./ Vèn l−u ®éng :
KI
Lµ bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh øng ra ®Ó mua s¾m c¸c t− liÖu lao ®éng
nh»m phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
I.5./ C¬ cÊu vèn :
Lµ thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ mét doanh nghiÖp sö dông vèn l−u ®éng vµ vèn cè
®Þnh theo mét tû lÖ nµo ®ã.
9

10. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
I.5.1./ C¬ cÊu vèn cè ®Þnh:
Lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt kinh doanh øng ra h×nh thµnh TSC§ cña doanh
nghiÖp. Vèn cè ®Þnh lµ mét kho¶n ®Çu t− øng ra tr−íc ®Ó mua s¾m TSC§ cã h×nh
th¸i vËt chÊt vµ TSC§ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt.
.CO
M
I.5.2./C¬ cÊu vèn l−u ®éng:
Lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, øng ra ®Ó
mua s¾m TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ l−u th«ng nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt.
BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, muèn n©ng cao
kh¶ n¨ng sö dông vèn ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét c¬ cÊu vèn hîp lý.Tuy
nhiªn tuú tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau cã mét c¬ cÊu vèn kh¸c nhau.
NÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× tû lÖ cè ®Þnh sÏ lín h¬n so víi vèn l−u ®éng, cßn ®èi
víi doanh nghiÖp th−¬ng m¹i th× cÇn sè vèn l−u ®éng lín h¬n. NÕu c¸c doanh
OK
nghiÖp th−¬ng m¹i nµy kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc c¬ cÊu vèn hîp lý, hä ®Çu t− mua s¾m
TSC§ qu¸ nhiÒu dÉn ®Õn vèn cè ®Þnh lín, ®iÒu nµy cho l·ng phÝ ®Çu t− kh«ng cã
hiÖu qu¶ v× ®Çu t− cho TSC§ cÇn mét l−îng vèn lín, thêi gian thu håi vèn l©u, tuy
nhiªn, nÕu ®©y lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× c¬ cÊu vèn nµy lµ ®−îc bëi v× ®Çu t−
BO
trang bÞ kü thuËt s¶n xuÊt kinh doanh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i phãng søc lao ®éng,
n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ t¨ng tr−ëng.
II./ C¸c nguån huy ®éng vèn:
LO
II.1./Tù cung øng:
Cung øng vèn néi bé lµ ph−¬ng thøc tù cung cÊp vèn cña doanh nghiÖp.
Trong c¸c doanh nghiÖp c¸c ph−¬ng thøc tù cung øng vèn cô thÓ lµ:
II.1.1.KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh:
KI
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng t− liÕu lao ®éng tham gia vµo nhiÒu qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt. Trong qu¸ tr×nh sö dông, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn dÇn vµ chuyÓn dÇn gi¸ trÞ
vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét qu¸ tr×nh mang tÝnh kh¸ch
quan, phô thuéc vµo nh©n tè nh− chÊt l−îng cña b¶n th©n tµi s¶n cè ®Þnh, c¸c yÕu tè
tù nhiªn, c−êng ®é sö dông tµi s¶n cè ®Þnh,…Trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n cè
®Þnh doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®é hao mßn cña chóng ®Ó chuyÓn dÇn gi¸ trÞ hao
mßn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm ®−îc s¶n s¶n xuÊt ra tõ tµi s¶n cè ®Þnh ®ã. ViÖc x¸c
®Þnh møc khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh phô thuéc vµo thùc tiÔn sö dông tµi s¶n cè ®Þnh
®ã còng nh− ý muèn chñ quan cña con ng−êi. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ N−íc
10

11. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
.CO
M
trong qu¸ tr×nh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh phô thuéc vµo ý ®å cña Nhµ N−íc th«ng
qua quy ®Þnh, chÝnh s¸ch cô thÓ cña c¬ quan tµi chÝnh trong tõng thêi kú. C¸c
doanh nghiÖp kh¸c cã thÓ tù lùa chän thêi h¹n sö dông vµ ph−¬ng ph¸p tÝnh khÊu
hao cô thÓ. Trong chÝnh s¸ch tµi chÝnh cô thÓ ë tõng thêi kú, doanh cã thÓ lùa chän
vµ ®iÒu chØnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ coi ®©y lµ c«ng cô ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn
bªn trong doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, cÇn chó ý r»ng viÖc ®iÒu chØnh khÊu hao kh«ng
thÓ diÔn ra mét c¸ch tuú tiÖn, kh«ng cã kÕ ho¹ch mµ ph¶i dùa trªn c¸c kÕ ho¹ch tµi
chÝnh dµi h¹n vµ ng¾n h¹n ®· x¸c ®Þnh. MÆt kh¸c, cÇn chó ý r»ng ®iÒu chØnh t¨ng
khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sÏ dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ kinh doanh khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm nªn lu«n khèng chÕ bëi gi¸ b¸n s¶n phÈm.
II.1.2./ TÝch luü t¸i ®Çu t−:
TÝch luü t¸i ®Çu t− lu«n ®−îc c¸c doanh nghiÖp coi lµ nguån tù cung øng tµi
chÝnh quan träng v× nã cã −u ®iÓm c¬ b¶n sau:
- Doanh nghiÖp cã thÓ hoµn toµn chñ ®éng.
OK
- Gi¶m sù phô thuéc vµo c¸c nhµ cung øng.
- Gióp c¸c doanh nghiÖp t¨ng thªm tiÒm lùc tµi chÝnh lµm gi¶m tØ lÖ nî/vèn.
- Cµng cã ý nghÜa ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong ®iÒu kiÖn ch−a
t¹o ®−îc uy tÝn víi c¸c nhµ cung øng tµi chÝnh.
BO
Quy m« tù cung øng vèn tÝch luü t¸i ®Çu t− tuú thuéc vµo hai nh©n tè chñ yÕu
lµ tæng sè lîi nhuËn thu ®−îc trong tõng thêi kú kinh doanh cô thÓ vµ chÝnh s¸ch
ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp. Tæng sè lîi nhuËn cô thÓ thu ®−îc
trong tõng thêi kú phô thuéc vµo quy m« kinh doanh, chÊt l−îng ho¹t ®éng kinh
LO
doanh cña tõng doanh nghiÖp trong tõng thêi kú ®ã. ChÝnh s¸ch ph©n phèi lîi
nhuËn tr−íc hÕt tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp.
II.2./ C¸c ph−¬ng thøc cung øng tõ bªn ngoµi:
KI
II.2.1./Cung øng vèn tõ ng©n s¸ch Nhµ N−íc:
Víi h×nh thøc cung øng tõ ng©n s¸ch Nhµ N−íc doanh nghiÖp sÏ nhËn ®−îc
l−îng vèn x¸c ®Þnh tõ ng©n s¸ch Nhµ N−íc cÊp. Th«ng th−êng h×nh thøc nµy
kh«ng ®ßi hái nhiÒu ®iÒu kiÖn ngÆt nghÌo ®èi víi doanh nghiÖp ®−îc cÊp vèn nh−
c¸c h×nh thøc vèn huy ®éng kh¸c nhau.
Tuy nhiªn, cµng ngµy h×nh thøc cung øng vèn tõ ng©n s¸ch Nhµ N−íc ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng thu hÑp c¶ vÒ quy m« vèn vµ ph¹m vi cung cÊp vèn.
HiÖn nay, ®èi víi t−îng ®−îc cung cÊp vèn theo h×nh thøc nµy th−êng ph¶i lµ c¸c
doanh nghiÖp Nhµ N−íc x¸c ®Þnh duy tr× ®Ó ®ãng vai trß ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ; c¸c
11

12. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
dù ¸n ®Çu t− ë lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng ho¸ c«ng céng, ho¹t ®éng c«ng Ých mµ t−
nh©n kh«ng muèn vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Çu t−; c¸c dù ¸n lín cã tÇm quan träng
®Æc biÖt do Nhµ N−íc ®Çu t−.
II.2.2./ Gäi hïn vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu:
LO
BO
OK
.CO
M
Gäi hïn vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu lµ h×nh thøc doanh nghiÖp ®−îc cung
øng trùc tiÕp tõ thÞ tr−êng chøng kho¸n. Khi cã cÇu vÒ vèn vµ lùa chän h×nh thøc
nµy, doanh nghiÖp tÝnh to¸n vµ ph¸t hµnh cæ phiÕu, b¸n trªn thÞ tr−êng chøng
kho¸n. H×nh thøc cung øng vèn nµy cã ®Æc tr−ng c¬ b¶n lµ t¨ng vèn kh«ng lµm
t¨ng nî cña doanh nghiÖp bëi nh÷ng ng−êi chñ së h÷u cæ phiÕu thµnh nh÷ng cæ
®«ng cña doanh nghiÖp. V× lÏ nµy nhiÒu nhµ qu¶n trÞ häc coi h×nh thøc gäi h×nh
thøc hïn vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu lµ nguån cung øng vèn néi bé.
Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i mäi doanh nghiÖp ®−îc phÐp khai th¸c nguån vèn nµy
mµ chØ nh÷ng doanh nghiÖp ®−îc ph¸t hµnh cæ phiÕu (c«ng ty cæ phÇn, doanh
nghiÖp Nhµ N−íc cã quy m« lín).
H×nh thøc huy ®éng vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu cã −u ®iÓm rÊt lín lµ tËp hîp
®−îc l−îng vèn ban ®Çu vµ dÔ t¨ng vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh, quyÒn së h÷u
vèn t¸ch khái qu¶n trÞ mét c¸ch mét t−¬ng ®èi nªn bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp
®−îc toµn quyÒn sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nguån vèn nµy.
Bªn c¹nh ®ã, h×nh thøc gäi hïn vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu cã h¹n chÕ lµ
doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô khai h¸o th«ng tin tµi chÝnh theo luËt doanh nghiÖp;
Khi thõa vèn kh«ng hoÆc ch−a sö dông ®Õn doanh nghiÖp kh«ng hoµn tr¶ l¹i ®−îc
v× vËy, khi cã nhu cÇu gäi hïn vèn qua ph¸t hµnh cæ phiÕu ®ßi hái doanh nghiÖp
ph¶i tÝnh to¸n, c©n nh¾c. MÆt kh¸c, h×nh thøc huy ®éng vèn nµy cã thÓ lµm cæ tøc
gi¶m cho nªn doanh nghiÖp ph¶i cã quy m« lín høa hÑn lîi nhuËn cao míi dÔ b¸n
cæ phiÕu trªn thÞ tr−êng.
II.2.3.Vay vèn b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trªn thÞ tr−êng vèn :
KI
H×nh thøc vay vèn b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trªn thÞ tr−êng vèn lµ h×nh thøc
cung øng vèn trùc tiÕp tõ c«ng chóng: doanh nghiÖp ph¸t hµnh l−îng vèn cÇn thiÕt
d−íi h×nh thøc tr¸i phiÕu th−êng cã kú h¹n x¸c ®Þnh vµ b¸n cho c«ng chóng. Kh¸c
víi h×nh thøc ph¸t hµnh cæ phiÕu, h×nh thøc ph¸t hµnh cæ phiÕu víi ®Æc ®iÓm lµ
t¨ng vèn vµ t¨ng nî cña doanh nghiÖp.
Vay vèn b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cã nh÷ng −u ®iÓm chñ yÕu lµ: cã thÓ thu
hót mét l−îng vèn lín cÇn thiÕt, chi phÝ kinh doanh sö dông vèn thÊp h¬n so víi
vay ng©n hµng, kh«ng bÞ ng−êi cung øng kiÓm so¸t chÆt chÏ nh− vay ng©n hµng vµ
doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän tr¸i phiÕu thÝch hîp víi yªu cÇu cña m×nh.
12

13. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
II.2.4./ Vay vèn tõ ng©n hµng th−¬ng m¹i:
.CO
M
Tuy nhiªn, h×nh thøc huy ®éng tõ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu còng cã nh÷ng h¹n chÕ
nhÊt ®Þnh. H×nh thøc nµy ®ßi hái doanh nghiÖp n¾m ch¾c kü thuËt tµi chÝnh ®Ó tr¸nh
¸p lùc nî ®Õn h¹n tr¶ vµ vÉn cã lîi nhuËn, ®Æc biÖt khi nÒn kinh tÕ suy tho¸i, l¹m
ph¸t cao. Chi phÝ kinh doanh ph¸t hµnh cæ phiÕu kh¸ cao v× doanh nghiÖp cÇn trî
gióp cña mét (mét sè) ng©n hµng th−¬ng m¹i. Doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n tho¶
m·n ®iÒu kiÖn: Tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i nhá h¬n tæng sè vèn vµ nî dµi h¹n cña doanh
nghiÖp. MÆt kh¸c, kh«ng ph¶i mäi doanh nghiÖp mµ chØ nh÷ng doanh nghiÖp nµo
tho¶ m·n ®iÒu kiÖn theo luËt ®Þnh míi ®−îc phÐp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu.
KI
LO
BO
OK
Vay vèn tõ ng©n hµng th−¬ng m¹i lµ h×nh thøc doanh nghiÖp vay vèn d−íi
h×nh thøc ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n tõ c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i, ®©y lµ mèi
quan hÖ tÝn dông gi÷a mét bªn cho vay vµ mét bªn ®i vay.
Víi h×nh thøc vay vèn tõ ng©n hµng th−¬ng m¹i doanh nghiÖp cã thÓ huy
®éng ®−îc mét l−îng vèn lín, ®óng h¹n vµ cã thÓ mêi c¸c ng©n hµng cïng tham
gia thÈm ®Þnh dù ¸n nÕu cã cÇu vay ®Çu t− lín. Bªn c¹nh ®ã ®Ó cã thÓ vay vèn tõ
ng©n hµng th−¬ng m¹i ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã uy tÝn lín, kiªn tr× ®µm ph¸n,
chÊp nhËn c¸c thñ tôc ngÆt nghÌo. Trong qu¸ tr×nh sö dông vèn, doanh nghiÖp ph¶i
tÝnh to¸n tr¶ nî ng©n hµng theo ®óng kÕ ho¹ch. MÆt kh¸c, khi doanh nghiÖp vay
vèn ë c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i cã thÓ bÞ ng©n hµng th−¬ng m¹i ®ßi hái quyÒn
kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong thêi gian cho vay, ch¼ng h¹n;
- Ng©n hµng cho vay cã thÓ khèng chÕ gi¸ trÞ TSC§ ®Ó tr¸nh “ng©m vèn”,
tr¸nh rñi ro;
- Doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®−îc vay thªm dµi h¹n nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña
ng©n hµng cho vay;
- Doanh nghiÖp kh«ng ®−îc ®em thÕ chÊp tµi s¶n nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña
ng©n hµng cho vay;
- Ng©n hµng cho vay cã ¸p ®Æt c¬ chÕ kiÓm so¸t chi phèi ho¹t ®éng ®Çu t− ®Ó
phßng ngõa doanh nghiÖp sö dông vèn bõa b·i;
- Ng©n hµng cho vay cã thÓ ®ßi hái can thiÖp vµo sù thay ®æi ban l·nh ®¹o
cña doanh nghiÖp;…
II.2.5./TÝn dông th−¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp:
Trong ho¹t ®éng kinh doanh do ®Æc ®iÓm qu¸ tr×nh cung øng hµng ho¸ vµ
thanh to¸n kh«ng thÓ khi nµo còng ph¶i diÔn ra ®ång thêi nªn tÝn dông th−¬ng m¹i
tån t¹i lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan. Thùc chÊt, lu«n diÔn ra ®ång thêi doanh nghiÖp
nî kh¸ch hµng tiÒn vµ chiÕm dông tiÒn cña kh¸ch hµng. NÕu sè tiÒn doanh nghiÖp
chiÕm dông cña kh¸ch hµng lín h¬n sè tiÒn doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông th× sè tiÒn
13

14. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
KI
LO
BO
OK
.CO
M
d− ra sÏ mang b¶n chÊt tÝn dông th−¬ng m¹i. Cã c¸c h×nh thøc tÝn dông th−¬ng m¹i
chñ yÕu sau:
Thø nhÊt, doanh nghiÖp mua m¸y mãc thiÕt bÞ theo ph−¬ng thøc tr¶ chËm. SÏ
chØ cã h×nh thøc tÝn dông nµy nÕu ®−îc ghi râ trong hîp ®ång mua b¸n vÒ gi¸ c¶, sè
lÇn tr¶ vµ sè tiÒn tr¶ mçi lÇn, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lÇn tr¶ tiÒn. Nh− thÕ, doanh
nghiÖp cã m¸y mãc thiÕt bÞ sö dông ngay nh−ng tiÒn ch−a ph¶i tr¶ ngay, sè tiÒn
ch−a tr¶ lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp chiÕm dông ®−îc cña ng−êi cung øng.
Trong m«i tr−êng kinh doanh hiÖn nay, víi nhiÒu mÆt hµng th× mua b¸n ch−a
ph¶i tr¶ ngay ®−îc coi lµ chiÕn l−îc maketing cña ng−êi b¸n cho nªn doanh nghiÖp
dÔ dµng t×m kiÕm tÝn dông tõ lo¹i nµy. §Æc biÖt, khi thÞ tr−êng cã nhiÒu nhµ cung
øng c¹nh tranh víi nhau doanh nghiÖp cµng cã lîi thÕ vÒ gi¸ c¶, kú h¹n tr¶,… Khi
qu¸ tr×nh nµy diÔn ra mét c¸ch th−êng xuyªn th× nguån chiÕm dông nµy nh− lµ mét
nguån tÝn dông trung hoÆc dµi h¹n. Víi ph−¬ng thøc tÝn dông nµy doanh nghiÖp cã
thÓ ®Çu t− chiÒu s©u víi vèn Ýt mµ kh«ng ¶nh h−ëng tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña
m×nh. H×nh thøc tÝn dông mua m¸y mãc thiÕt bÞ theo ph−¬ng thøc tr¶ chËm l¹i cµng
cã ý nghÜa víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá thiÕu c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó vay vèn tõ c¸c
nguån kh¸c.
Bªn c¹nh ®ã, h×nh thøc mua m¸y mãc thiÕt bÞ theo ph−¬ng thøc tr¶ chËm cã
nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Ch¼ng h¹n, mua theo ph−¬ng thøc nµy doanh nghiÖp sÏ
ph¶i chÞu chi phÝ kinh doanh sö dông vèn kh¸ cao. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp chØ cã
thÓ mua theo h×nh thøc tr¶ chËm nÕu doanh nghiÖp cã uy tÝn, cã truyÒn thèng tÝn
dông sßng ph¼ng còng nh− t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh.
Thø hai, Vèn kh¸ch hµng øng tr−íc.
Trong qu¸ tr×nh kinh doanh, khi ký hîp ®ång ®Æt hµng kh¸ch hµng th−êng
ph¶i ®Æt cäc tr−íc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh, sè tiÒn ®Æt cäc nµy doanh nghiÖp ®−îc sö
dông mÆc dï ch−a s¶n xuÊt vµ cung cÊp s¶n phÈm (dÞch vô) cho kh¸ch hµng. Tuú
theo l−îng mua hµng cña kh¸ch hµng, th«ng th−êng doanh nghiÖp tÝn dông tõ hai
nguån:
- Vèn øng tr−íc cña kh¸ch hµng lín,
- Vèn øng tr−íc cña ng−êi tiªu dïng.
Th«ng th−êng sè vèn chiÕm dông nµy lµ kh«ng lín. MÆt kh¸c, ®Ó s¶n xuÊt
hµng ho¸ hoÆc dÞch vô doanh nghiÖp ph¶i ®Æt hµng (nguyªn vËt liÖu,…) nªn l¹i bÞ
ng−êi cÊp hµng chiÕm dông vèn cña doanh nghiÖp còng theo h×nh thøc nµy nªn c¸c
qu¸ tr×nh kinh doanh diÔn ra b×nh th−êng th× diÔn ra b×nh th× sè d− vèn chiÕm dông
nµy lµ kh«ng lín.
14

15. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Tuy nhiªn, kinh doanh trong thÞ tr−êng hiÖn t¹i ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i
tÝnh to¸n, c©n nh¾c rÊt cÈn thËn v× kh«ng chØ tån t¹i l−îng vèn nhÊt ®Þnh kh¸ch
hµng chiÕm dông l¹i khi mua hµng cña doanh nghiÖp nhiÒu khi lµ rÊt lín.
II.2.6.TÝn dông thuª mua (leasing):
LO
BO
OK
.CO
M
Trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng ph−¬ng thøc tÝn dông thuª mua ®−îc thùc
hiÖn gi÷a mét doanh nghiÖp cã cÇu sö dông m¸y mãc, thiÕt bÞ víi mét doanh
nghiÖp thùc hiÖn chøc n¨ng thuª mua diÔn ra kh¸ phæ biÕn. Së dÜ h×nh thøc thuª
mua diÔn ra kh¸ phæ biÕn v× nã ®¸p øng ®−îc yªu cÇu c¬ b¶n cña bªn cã cÇu (doanh
nghiÖp muèn thuª mua thiÕt bÞ) vµ bªn ®¸p øng cÇu (doanh nghiÖp thùc hiÖn chøc
n¨ng thuª mua).
H×nh thøc tÝn dông thuª mua cã −u ®iÓm rÊt c¬ b¶n lµ gióp doanh nghiÖp sö
dông vèn ®óng môc ®Ých, khi nµo doanh nghiÖp cã cÇu vÒ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ
cô thÓ míi ®Æt vÊn ®Ò thuª mua vµ chØ ký hîp ®ång thuª mua trong kho¶ng thêi
gian thÝch hîp. Doanh nghiÖp kh«ng chØ nhËn ®−îc m¸y mãc thiÕt bÞ mµ cßn nhËn
®−îc t− vÊn ®µo t¹o vµ h−íng dÉn kü thuËt cÇn thiÕt tõ doanh nghiÖp thùc hiÖn chøc
n¨ng thuª mua. Doanh nghiÖp sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cã thÓ tr¸nh ®−îc nh÷ng
tæn thÊt do mua m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng ®óng ®−îc yªu cÇu hoÆc hay do mua
nhÇm. Doanh nghiÖp sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt mµ kh«ng ph¶i ®Çu t− mét
lÇn víi vèn lín. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cã thÓ gi¶m
®−îc tû lÖ nî/vèn v× tr¸nh ph¶i vay ng©n hµng th−¬ng m¹i. Trong qu¸ tr×nh sö dông
m¸y mãc, thiÕt bÞ doanh nghiÖp sö dông cã thÓ tho¶ thuËn t¸i thuª víi doanh
nghiÖp cã chøc n¨ng thuª mua; tøc lµ doanh nghiÖp sö dông b¸n mét phÇn tµi s¶n
thiÕt bÞ cho doanh nghiÖp thuª mua råi l¹i thuª l¹i ®Ó tiÕp tôc sö dông tµi s¶n thiÕt
bÞ ®ã. Víi ph−¬ng thøc thuª mua doanh nghiÖp sö dông cã thÓ nhanh chãng ®æi
míi tµi s¶n cè ®Þnh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh.
II.2.7./ Vèn liªn doanh, liªn kÕt:
KI
Víi ph−¬ng thøc nµy doanh nghiÖp liªn doanh, liªn kÕt víi mét (mét sè)
doanh nghiÖp kh¸c nh»m t¹o vèn cho mét (mét sè) ho¹t ®éng (dù ¸n) liªn doanh
nµo ®ã. C¸c bªn liªn doanh ký hîp ®ång liªn doanh víi c¸c ho¹t ®éng cô thÓ vÒ
ph−¬ng thøc ho¹t ®éng, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c bªn cã gi¸ trÞ trong mét
kho¶ng thêi gian nµo ®ã. Khi hÕt h¹n, hîp ®ång liªn doanh hÕt hiÖu lùc.
Víi ph−¬ng thøc liªn doanh, liªn kÕt doanh nghiÖp cã mét l−îng vèn lín cÇn
thiÕt cho mét(mét sè) ho¹t ®éng nµo ®ã mµ kh«ng lµm t¨ng nî.V× vËy, nhiÒu nhµ
qu¶n trÞ häc cho r»ng ph−¬ng thøc nµy cã thÓ ®−îc coi lµ ph−¬ng thøc cung øng
vèn néi bé.Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, c¸c bªn liªn doanh cïng chia sÎ rñi ro.
Bªn c¹nh ®ã, ph−¬ng thøc liªn doanh, liªn kÕt còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt
15

16. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
®Þnh. Ch¼ng h¹n, huy ®éng vèn theo ph−¬ng thøc nµy tÊt sÏ dÉn ®Õn c¸c bªn liªn
doanh cïng tham gia kinh doanh vµ cïng chia sÎ lîi nhuËn thu ®−îc.
II.2.8./Cung øng tõ sù kÕt hîp cung vµ t− trong XD c¬ së h¹ tÇng (ph−¬ng thøc BOT):
.CO
M
Ph−¬ng thøc cung øng vèn tõ sù kÕt hîp c«ng t− trong x©y d−ng c¬ së h¹
tÇng cã ý nghÜa ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong ngµnh x©y dùng c¬ së h¹
tÇng. Thùc tÕ, cã thÓ cã nhiÒu h×nh thøc kÕt hîp kh¸c nhau víi c¸ch thøc tiÕn hµnh
cô thÓ kh¸c nhau. §ã lµ c¸ch thøc:
1. X©y dùng – së h÷u- chuyÓn giao (BOT).
2. X©y dùng – së h÷u- ®iÒu hµnh- chuyÓn giao (BOOT),
3. X©y dùng – chuyÓn giao - ®iÒu hµnh (BTO),
4. X©y dùng – së h÷u- ®iÒu hµnh (BOO),
5. X©y dùng- së h÷u- b¸n (BSO).
Tuú theo hoµn c¶nh thùc tÕ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän quyÕt ®Þnh h×nh
thøc cô thÓ thÝch hîp. Lùa chän ph−¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp ph¶i tho¶ m·n c¸c
®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh.
OK
II.2.9./Nguån vèn n−íc ngoµi ®Çu t− trùc tiÕp (FDI):
LO
BO
Trong c¬ chÕ kinh tÕ më, tõ khi cã LuËt ®Çu t− n−íc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp
trong n−íc cßn cã thÓ cung øng vèn b»ng ph−¬ng thøc c¸c doanh nghiÖp (tæ chøc
kinh tÕ) n−íc ngoµi ®Çu t− trùc tiÕp.
Víi nguån vèn n−íc ngoµi ®Çu t− trùc tiÕp doanh nghiÖp kh«ng chØ nhËn
®−îc vèn mµ cßn nhËn ®−îc c¶ kü thuËt – c«ng nghÖ còng nh− ph−¬ng thøc qu¶n
trÞ tiªn tiÕn. H¬n n÷a, doanh nghiÖp còng ®−îc chia sÎ thÞ tr−êng xuÊt khÈu.
Tuy nhiªn, huy ®éng vèn b»ng nguån vèn n−íc ngoµi ®Çu trùc tiÕp doanh
nghiÖp sÏ chÞu sù kiÓm so¸t ®iÒu hµnh cña doanh nghiÖp (tæ chøc kinh tÕ) cÊp vèn.
Møc ®é kiÓm so¸t ®iÒu hµnh cña doanh nghiÖp (tæ chøc kinh tÕ) n−íc ngoµi phô
thuéc vµo tû lÖ gãp vèn cña hä. MÆt kh¸c, mµ mét doanh nghiÖp trong n−íc vÊp
ph¶i lµ doanh nghiÖp khã t×m ®−îc ®èi t¸c n−íc ngoµi thÝch hîp nh»m ph¸t huy −u
thÕ mçi bªn. VÊn ®Ò duy tr× mèi qu©n hÖ hîp t¸c trong kho¶ng thêi gian dµi lµ bao
nhiªu còng lµ vÊn ®Ò c¸c doanh nghiÖp cÇn c©n nh¾c mét c¸ch thËn träng.
KI
II.2.10./ Nguån vèn ODA:
Cuèi cïng lµ ph−¬ng thøc cung øng cña doanh nghiÖp b»ng nguån vèn ODA.
§èi t¸c mµ doanh nghiÖp cã thÓ t×m kiÕm vµ nhËn ®−îc nguån vèn nµy lµ c¸c
ch−¬ng tr×nh hîp t¸c cña chÝnh phñ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ hoÆc c¸c tæ chøc
quèc tÕ kh¸c.
H×nh thøc cÊp vèn ODA cã thÓ lµ h×nh thøc viÖn trî kh«ng hoµn l¹i hoÆc
cho vay cã diÒu kiÖn −u ®·i vÒ l·i suÊt vµ thêi gian thanh to¸n. NÕu doanh nghiÖp
®−îc vay tõ nguån vèn ODA cã thÓ chÞu møc l·i suÊt th−êng trong kho¶ng 1%16

17. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
III.1.Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ sö dông vèn:
.CO
M
1,5%/n¨m, phÝ ng©n hµng th−êng lµ 0,2-0,3%/n¨m trong thêi h¹n cã thÓ tõ 10-20
n¨m vµ cã thÓ ®−îc gia h¹n thªm.
H×nh thøc huy ®éng vèn tõ nguån ODA cã chi phÝ kinh doanh sö dông vèn
thÊp. Tuy nhiªn, ®Ó nhËn ®−îc nguån vèn nµy c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¸c
®iÒu kiÖn thñ tôc rÊt chÆt chÏ. §ång thêi, doanh nghiÖp ph¶i cã tr×nh ®é qu¶n lý dù
¸n ®Çu t− còng nh− tr×nh ®é phèi hîp lµm viÖc víi c¸c c¬ quan chÝnh phñ vµ chuyªn
gia n−íc ngoµi.
III.HiÖu qu¶ sö dông vèn vµ ý nghÜa cña nã ®èi víi doanh nghiÖp:
Sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c n−íc trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam cho thÊy muèn
ph¸t triÓn mét doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n lµ s¶n xuÊt c¸i
g×, s¶n xuÊt nh− thÕ nµo vµ s¶n xuÊt cho ai? Tuy nhiªn nÕu nguån tµi nguyªn lµ v«
h¹n, ng−êi ta cã thÓ s¶n xuÊt hµng ho¸ mét c¸ch kh«ng h¹n chÕ, sö dông m¸y mãc
OK
nguyªn vËt liÖu bõa b·i… còng ch¼ng sao. Song mäi tµi nguyªn nh− ®Êt ®ai, kho¸ng
s¶n…l¹i lµ mét ph¹m trï h÷u h¹n ®ßi hái ngµy mét nhiÒu vµ cao h¬n, ®iÒu nµy buéc
c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông mét c¸ch cã kÕ ho¹ch c¸c nguån lùc cña m×nh ®Ó
t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
BO
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ biÓu hiÖn tËp trung cña
sù ph¸t triÓn kinh tÕ chiÒu s©u, thÓ hiÖn tr×nh ®é khai th¸c c¸c nguån lùc vµ tr×nh ®é
chi phÝ c¸c nguån lùc ®ã trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt nh»m thùc hiÖn môc tiªu kinh doanh.
C«ng thøc tæng qu¸t x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh doanh:
LO
KÕt qu¶ ®Çu ra
HiÖu qu¶ kinh doanh = 
Chi phÝ ®Çu vµo
KI
HiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu ph¶n
¸nh kÕt qu¶ tæng hîp nhÊt qu¸ tr×nh sö dông c¸c lo¹i vèn. §ã lµ sù tèi thiÓu ho¸
vèn cÇn sö dông vµ tèi ®a ho¸ kÕt qu¶ hay khèi l−îng nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh
trong mét giíi h¹n nguån nh©n tµi, vËt lùc, phï hîp víi kinh tÕ hiÖu qu¶ nãi chung.
HiÖu qu¶ sö dông vèn ®−îc l−îng ho¸ th«ng qua hÖ thèng chØ tiªu vÒ kh¶
n¨ng ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lêi ®é lu©n chuyÓn vèn… Nã ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a
®Çu vµo vµ ®Çu ra cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua th−íc ®o tiÒn tÖ.
C«ng thøc x¸c ®Þnh lµ:
17

18. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
G

V
Hv =
Trong ®ã:
Hv: hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp
G : s¶n l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô hoÆc doanh thu b¸n hµng
OK
.CO
M
V : vèn s¶n xuÊt b×nh qu©n dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
Theo c«ng thøc trªn, Hv cµng lín chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt
kinh doanh cµng cao. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp ph¶i
®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- Ph¶i khai th¸c nguån lùc mét c¸ch triÖt ®Ó, nghÜa lµ kh«ng ®Ó nhµn rçi kh«ng sinh lêi.
- Ph¶i sö dông vèn mét c¸ch hîp lý vµ tiÕt kiÖm.
- Ph¶i qu¶n lý vèn mét c¸ch chÆt chÏ, nghÜa lµ kh«ng ®Ó vèn bÞ sö dông sai
môc ®Ých, kh«ng ®Ó vèn thÊt tho¸t do bu«ng láng qu¶n lý.
III.2./ Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn trong C«ng ty :
KI
LO
BO
III.2.1./Ph−¬ng ph¸p so s¸nh:
§Ó ¸p dông ph−¬ng ph¸p so s¸nh cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn so s¸nh
®−îc cña chØ tiªu tµi chÝnh (thèng nhÊt vÒ kh«ng gian, thêi gian, néi dung, tÝnh
chÊt vµ ®¬n vÞ tÝnh to¸n…) vµ theo môc ®Ých ph©n tÝch mµ x¸c ®Þnh gèc so s¸nh.
Gèc so s¸nh ®−îc chän lµ gèc vÒ thêi gian, kú ph©n tÝch ®−îc gäi lµ kú b¸o c¸o
hoÆc kú kÕ ho¹ch, gi¸ trÞ so s¸nh cã thÓ ®o b»ng gi¸ trÞ tuyÖt ®èi hoÆc sè b×nh qu©n.
Néi dung so s¸nh gåm:
+ So s¸nh gi÷a sè thùc hiÖn kú nµy víi sè thùc hiÖn kú tr−íc ®Ó thÊy râ xu
h−íng thay ®æi vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp, ®¸nh gi¸ sù suy gi¶m hay sù gi¶m sót
trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc trong kú tíi.
+ So s¸nh gi÷a sè thùc hiÖn víi sè kÕ ho¹ch ®Ó thÊy râ møc ®é phÊn ®Êu cña
doanh nghiÖp.
+ So s¸nh gi÷a sè liÖu cña doanh nghiÖp víi sè b×nh qu©n cña ngµnh, cña c¸c
doanh nghiÖp kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp m×nh tèt hay xÊu ®−îc hay kh«ng
®−îc.
+ So s¸nh chiÒu däc ®Ó xem xÐt tû träng cña trõng chØ tiªu so víi tæng thÓ, so
s¸nh chiÒu ngang cña nhiÒu kú ®Ó thÊy ®−îc sù biÕn ®éng c¶ vÒ sè t−¬ng ®èi vµ sè
tuyÖt ®èi cña mét chØ tiªu nµo ®ã qua c¸c liªn ®é kÕ to¸n liªn tiÕp.
III.2.2./Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch tû lÖ:
Ph−¬ng ph¸p nµy dùa trªn chuÈn mùc c¸c tû lÖ cña ®¹i l−îng tµi chÝnh. VÒ
nguyªn t¾c ph−¬ng ph¸p nµy yªu cÇu ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc c¸c ng−ìng, c¸c møc ®Ó
18

19. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, trªn c¬ së so s¸nh c¸c tû lÖ
doanh nghiÖp víi c¸c tû lÖ tham chiÕu.
.CO
M
Trong ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, c¸c tû lÖ tµi chÝnh doanh nghiÖp
®−îc ph©n tÝch thµnh c¸c nhãm ®Æc tr−ng, ph¶n ¸nh nh÷ng néi dung c¬ b¶n theo
môc tiªu ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §ã lµ c¸c nhãm tû lÖ môc tiªu thanh to¸n,
nhãm tû lÖ vÒ c¬ cÊu vèn, nhãm tû lÖ vÒ n¨ng lùc kinh doanh, nhãm tû lÖ vÒ kh¶
n¨ng sinh lêi. Mçi nhãm tû lÖ l¹i bao gåm nhiÒu nhãm tû lÖ riªng lÎ, tõng bé phËn
cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. Trong mçi tr−êng hîp kh¸c nhau, tuú theo gãc ®é ph©n
tÝch, ng−êi ph©n tÝch lùa chän c¸c môc tiªu kh¸c nhau. §Ó phôc vô cho môc tiªu
ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp ng−êi ta ph¶i tÝnh ®Õn hao mßn
v« h×nh do sù ph¸t triÓn kh«ng nh÷ng cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt…
III.3./ ý nghÜa cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn:
KI
LO
BO
OK
§Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i
cã ba yÕu c¬ b¶n lµ vèn, lao ®éng vµ kü thuËt- c«ng nghÖ. C¶ ba yÕu tè nµy ®Òu
®ãng vai trß quan träng, song vèn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt kh«ng thÓ thiÕu. Bëi v×
hiÖn nay, ®ang cã mét nguån lao ®éng dåi dµo, viÖc thiÕu lao ®éng chØ x¶y ra ë c¸c
ngµnh nghÒ cÇn ®ßi hái chuyªn m«n cao, nh−ng vÊn ®Ò nµy cã thÓ kh¾c phôc ®−îc
trong mét thêi gian ng¾n nÕu chóng ta cã tiÒn ®Ó ®µo t¹o hay ®µo t¹o l¹i. VÊn ®Ò lµ
c«ng nghÖ còng kh«ng gÆp khã kh¨n phøc t¹p v× chóng ta cã thÓ nhËp chóng cïng
kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, nÕu chóng ta cã kh¶ n¨ng vÒ vèn, ngo¹i
tÖ hoÆc cã thÓ t¹o ra nguån vèn, ngo¹i tÖ. Nh− vËy, yÕu tè c¬ b¶n cña doanh nghiÖp
n−íc ta hiÖn nay lµ vèn vµ qu¶n lý sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Nh− chóng ta ®· biÕt ho¹t ®éng kinh doanh lµ ho¹t ®éng kiÕm lêi, lîi nhuËn
lµ môc tiªu hµng ®Çu cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. §Ó ®¹t ®−îc
lîi nhuËn tèi ®a c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt
kinh doanh, trong ®ã qu¶n lý vµ sö dông vèn lµ mét bé phËn quan träng, cã ý nghÜa
quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã mét chÕ ®é
b¶o toµn vèn tr−íc hÕt tõ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp
ngoµi quèc doanh. Tr−íc ®©y trong c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp,
doanh nghiÖp coi nguån vèn tõ ng©n s¸ch Nhµ N−íc cÊp cho nªn doanh nghiÖp sö
dông kh«ng quan t©m ®Õn hiÖu qu¶, kinh doanh thua lç ®· cã Nhµ N−íc bï ®¾p,
®iÒu nµy g©y ra t×nh tr¹ng v« chñ trong qu¶n lý vµ sö dông vèn dÉn tíi l·ng phÝ
vèn, hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, c¸c doanh
nghiÖp quèc doanh ho¹t ®éng theo ph−¬ng thøc h¹ch to¸n kinh doanh. Nhµ N−íc
19

20. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
KI
LO
BO
OK
.CO
M
kh«ng tiÕp tôc bao cÊp vÒ vèn cho doanh nghiÖp nh− tr−íc ®©y. §Ó duy tr× vµ ph¸t
triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cho doanh nghiÖp ph¶i b¶o toµn, gi÷ g×n sè vèn Nhµ
N−íc giao, tøc lµ kinh doanh Ýt nhÊt còng ph¶i hoµ vèn, bï ®¾p ®−îc sè vèn ®· bá
ra ®Ó t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n. §ång thêi doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh cã l·i ®Ó tÝch
luü bæ sung vèn, lµ ®ßi hái víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp.
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ ®¶m b¶o an toµn tµi chÝnh cho doanh
nghiÖp. Ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr−êng doanh nghiÖp lu«n ®Ò cao tÝnh an toµn
tµi chÝnh. §©y lµ vÊn ®Ò cã ¶nh h−ëng ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh
nghiÖp. ViÖc sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn gióp cho doanh nghiÖp n©ng cao kh¶
n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn tµi trî dÔ dµng h¬n, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh
nghiÖp ®−îc b¶o toµn, doanh nghiÖp cã ®ñ nguån lùc ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n
vµ rñi ro trong kinh doanh.
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng
c¹nh tranh. §¸p øng yªu cÇu c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, ®a
d¹ng ho¸ mÉu m· s¶n phÈm…doanh nghiÖp ph¶i cã vèn trong khi ®ã vèn cña doanh
nghiÖp chØ cã h¹n v× vËy n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ rÊt cÇn thiÕt.
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp cho doanh nghiÖp ®¹t ®−îc môc tiªu
t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u vµ c¸c môc tiªu kh¸c cña doanh nghiÖp nh− n©ng
cao uy tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng, n©ng cao møc sèng cña ng−êi lao ®éng… v×
khi ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn th× doanh nghiÖp cã thÓ më réng quy
m« s¶n xuÊt, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng vµ møc sèng cña ng−êi
lao ®éng ngµy cµng c¶i thiÖn. §iÒu ®ã gióp cho n¨ng xuÊt lao ®éng ngµy cµng ®−îc
n©ng cao, t¹o cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ c¸c ngµnh kh¸c cã liªn quan.
§ång thêi nã còng lµm t¨ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cho Nhµ N−íc.
Th«ng th−êng c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh vµ vèn l−u ®éng
®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh nh− doanh thu, lîi nhuËn … víi sè vèn cè ®Þnh, vèn l−u ®éng ®Ó ®¹t
®−îc kÕt qu¶ ®ã. HiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cao nhÊt khi bá vèn vµo kinh
doanh Ýt nh−ng thu ®−îc kÕt qu¶ cao nhÊt. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn tøc lµ ®i
t×m biÖn ph¸p lµm cho chi phÝ vÒ vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Ýt nhÊt mµ
®em l¹i kÕt qu¶ cuèi cïng cao nhÊt.
Tõ c«ng thøc:
Lîi nhuËn = Doanh thu – chi phÝ
Cho ta thÊy: víi mét l−îng doanh thu nhÊt ®Þnh, chi phÝ cµng nhá lîi
nhuËn cµng lín. C¸c biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ t¨ng lîi nhuËn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö
dông vèn ph¶i dùa trªn c¬ së ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ c¸c lo¹i chi phÝ trong ®iÒu
20

21. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
kiÖn nÒn kinh tÕ lu«n biÕn ®éng vÒ gi¸. Do ®ã ®Ó ®¶m b¶o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
suÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
còng ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®−îc víi chi phÝ bá ra trong
®ã chi phÝ vÒ vèn lµ chñ yÕu.
IV. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn :
.CO
M
IV.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chung:
+./ ChØ tiªu møc s¶n xuÊt cña vèn kinh doanh :
Møc s¶n xuÊt
=
cña vèn kinh doanh
Gi¸ trÞ s¶n l−îng (hoÆc doanh thu thuÇn)

Vèn kinh doanh b×nh qu©n
ChØ tiªu møc s¶n xuÊt cña vèn kinh doanh hay cßn gäi lµ hiÖu xuÊt sö
dông vèn, ph¶n ¸nh cø mét ®ång vèn b×nh qu©n bá vµo kinh doanh trong kú t¹o ra
OK
bao nhiªu ®ång gi¸ trÞ s¶n l−îng hoÆc doanh thu thuÇn. ChØ tiªu nµy cµng lín
chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao.
ChØ tiªu møc sinh lêi cña vèn kinh doanh:
=
BO
Møc sinh lêi vèn kinh doanh
Lîi nhuËn thuÇn

Vèn kinh doanh b×nh qu©n
ChØ tiªu møc sinh lêi cña vèn kinh doanh hay cßn gäi lµ tû suÊt lîi nhuËn
vèn s¶n xuÊt, lµ chØ tiªu chÊt l−îng tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t
LO
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, cho thÊy mét ®ång vèn bá ra s¶n xuÊt
kinh doanh thu ®−îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.
Tuy nhiªn c¨n cø vµo chØ tiªu lîi nhuËn tÝnh b»ng sè tuyÖt ®èi ch−a thÓ
®¸nh gi¸ ®óng chÊt l−îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× vËy,
KI
khi ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn, bªn c¹nh viÖc ®¸nh gi¸ ®óng møc biÕn ®éng
cña lîi nhuËn cßn ph¶i ®¸nh gi¸ b»ng sè t−¬ng ®èi th«ng qua viÖc so s¸nh gi÷a
tæng sè lîi nhuËn trong kú víi sè vèn sö dông ®Ó sinh ra lîi nhuËn ®ã.
IV.2.C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l−u ®éng
IV.2.1.HiÖu qu¶ sö dông vèn l−u ®éng :
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l−u ®éng cña doanh nghiÖp lµm ra bao
nhiªu ®ång gi¸ trÞ s¶n l−îng hoÆc doanh thu trong kú.
21

22. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Gi¸ trÞ tæng s¶n l−îng (doanh thu thuÇn)
HiÖu qu¶ sö dông vèn = 
Vèn l−u ®éng b×nh qu©n
IV.2.2./ Søc sinh lêi cña vèn l−u ®éng :
Cßn gäi lµ tû xuÊt lîi nhuËn cña vèn l−u ®éng, chØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång
vèn l−u ®éng t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn trong kú.
.CO
M
Lîi nhuËn

VL§ b×nh qu©n trong kú
Tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n =
IV.2.3./ Sè vßng quay cña vèn l−u ®éng :
ChØ tiªu nµy ®¸nh gi¸ tèc lu©n chuyÓn vèn l−u ®éng cho biÕt trong kú ph©n
tÝch vèn l−u ®éng cña doanh nghiÖp quay ®−îc bao nhiªu vßng. HoÆc cø mét ®ång
nhiªu ®ång doanh thu thuÇn.
OK
vèn l−u ®éng b×nh qu©n dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú t¹o ra ®−îc bao
Sè vßng quay vèn l−u ®éng =
Tæng doanh thu thuÇn

Vèn l−u ®éng b×nh qu©n
IV.2.4./ §é dµi b×nh qu©n mét lÇn lu©n chuyÓn:
Thêi gian kú ph©n tÝch
LO
BO
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø mét vßng quay cña vèn l−u ®éng trong kú ph©n
tÝch hÕt bao nhiªu ngµy. ChØ tiªu nµy cµng thÊp, sè ngµy cña mét vßng quay vèn l−u
®éng cµng Ýt, hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao.
Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn = 
Sè vßng quay cña vèn l−u ®éng
IV.2.5./HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l−u ®éng (K):
KI
ChØ tiªu nµy cho biÕt t¹o ra mét ®ång vèn doanh thu thuÇn trong kú ph©n
tÝch cÇn bao nhiªu ®ång vèn l−u ®éng b×nh qu©n dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh
trong kú.
Vèn l−u ®éng b×nh qu©n
K=

Tæng doanh thu
22

23. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
IV.3.C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh:
IV.3.1./HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh :
Ph¶n ¸nh mét ®ång vèn t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu hoÆc gi¸ trÞ s¶n l−îng.
IV.3.2./ Tû suÊt lîi nhuËn cè ®Þnh :
.CO
M
Doanh thu (gi¸ trÞ tæng s¶n l−îng)
HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh = 
Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú
Ph¶n ¸nh mét ®ång vèn cè ®Þnh t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng
Tû suÊt lîi nhuËn vèn cè ®Þnh
=
Lîi nhuËn

Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n
V./ C¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn :
IV.1.Lùa chän ph−¬ng ¸n kinh doanh, ph−¬ng ¸n s¶n phÈm :
OK
HiÖu qu¶ sö dông vèn, tr−íc hÕt quyÕt ®Þnh bëi doanh nghiÖp cã c«ng ¨n
viÖc lµm, tøc lµ cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Do vËy, bÊt kú doanh
nghiÖp nµo còng ph¶i quan t©m ®Õn viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm g×, bao nhiªu tiªu thô ë
®©u, víi gi¸ nµo nh»m huy ®éng ®−îc mäi nguån lùc (vèn, kü thuËt, lao ®éng) vµo
BO
ho¹t ®éng cã ®−îc nhiÒu thu nhËp, thu ®−îc nhiÒu l·i.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, quy m« tÝnh chÊt s¶n xuÊt kinh
doanh kh«ng ph¶i do doanh nghiÖp chñ quan quyÕt ®Þnh. Kh¶ n¨ng nhËn biÕt, dù
®o¸n thÞ tr−êng vµ n¾m b¾t thêi c¬... lµ nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt
LO
b¹i cña doanh nghiÖp. VËy gi¶i ph¸p ®Çu tiªn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ kinh
doanh, hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ chän ®óng ph−¬ng thøc kinh doanh, ph−¬ng ¸n s¶n
phÈm. C¸c ph−¬ng ¸n kinh doanh, ph−¬ng ¸n s¶n phÈm ph¶i ®−îc x©y dùng trªn c¬
tiÕp cËn thÞ tr−êng, nãi c¸ch kh¸c, doanh nghiÖp ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thÞ tr−êng
KI
®Ó quyÕt ®Þnh quy m«, chñng lo¹i, mÉu m·, chÊt l−îng hµng ho¸ vµ gi¸ c¶. Cã nh−
vËy s¶n phÈm s¶n xuÊt ra míi cã kh¶ n¨ng tiªu thô, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt míi ®−îc tiÕn
hµnh b×nh th−êng, TSC§ míi cã thÓ ph¸t huy hÕt c«ng xuÊt, c«ng nh©n viªn cã viÖc
lµm, vèn l−u ®éng lu©n chuyÓn ®Òu ®Æn, hiÖu qu¶ sö dông vèn cao, doanh nghiÖp cã
®iÒu kiÖn b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn.
Ng−îc l¹i, nÕu kh«ng lùa chän ®óng ph−¬ng ¸n kinh doanh, ph−¬ng ¸n s¶n
phÈm th× dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr−êng,
23

24. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
kh«ng b¸n ®−îc hoÆc b¸n chËm, vèn bÞ ø ®äng, hiÖu qu¶ sö dông vèn thÊp.
§Ó s¶n xuÊt kinh doanh ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu thÞ tr−êng, c¸c doanh nghiÖp
ph¶i hiÓu biÕt vµ vËn dông tèt ph−¬ng ph¸p marketing. C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã tæ
chøc chuyªn tr¸ch vÒ vÊn ®Ò t×m hiÓu thÞ tr−êng ®Ó th−êng xuyªn cã c¸c th«ng tin ®Çy
®ñ, chÝnh x¸c, tin cËy vÒ nh÷ng diÔn biÕn cña thÞ tr−êng. Trong ®ã, ®Æc biÖt nhËn
.CO
M
biÕt s¶n phÈm cña m×nh ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng ®Ó chuÈn bÞ s¶n
phÈm thay thÕ.
IV.2.Lùa chän vµ sö dông hîp lý c¸c nguån vèn :
§èi víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, ngoµi nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ
N−íc ®Çu t−, còng cÇn huy ®éng c¶ nh÷ng nguån vèn huy ®éng bæ sung nh»m ®¶m
b¶o s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra b×nh th−êng vµ më réng quy m« hoÆc ®Çu t− chiÒu
s©u. C¸c nguån vèn huy ®éng bæ sung trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng cã rÊt nhiÒu, do ®ã
OK
viÖc lùa chän nguån vèn lµ rÊt quan träng vµ dùa trªn nguyªn t¾c hiÖu qu¶ kinh tÕ.
NÕu ®Çu t− chiÒu s©u hoÆc më réng tr−íc hÕt cÇn huy ®éng nguån vèn doanh nghiÖp
tù bæ sung tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i, tõ quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt, phÇn cßn l¹i vay tÝn dông
Nhµ N−íc, vay ng©n hµng... VÒ nhu cÇu bæ sung vèn l−u ®éng th× tr−íc hÕt doanh
BO
nghiÖp cÇn sö dông linh ho¹t c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c quü trÝch lËp
theo môc ®Ých nh−ng ch−a sö dông, lîi nhuËn ch−a ph©n phèi...
§èi víi doanh nghiÖp thõa vèn th× tuú tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó lùa chän
kh¶ n¨ng sö dông. NÕu ®−a ®i liªn doanh, liªn kÕt hoÆc cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c
LO
vay th× cÇn ph¶i thËn träng, thÈm tra kü c¸c dù ¸n liªn doanh...
IV.3.Tæ chøc vµ qu¶n lý tèt qu¸ tr×nh kinh doanh :
§iÒu hµnh vµ tæ chøc tèt s¶n xuÊt kinh doanh ®−îc coi lµ mét gi¶i ph¸p rÊt
quan träng nh»m ®¹t kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao. Tæ chøc tèt qu¸
KI
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tøc lµ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ®−îc tiÕn hµnh th«ng suèt, ®Òu
®Æn, nhÞp nhµng gi÷a c¸c kh©u dù tr÷, s¶n xuÊt tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ vµ ®¶m
b¶o sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn, ®¬n vÞ trong néi bé doanh nghiÖp nh»m
s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm tèt, tiªu thô nhanh. C¸c biÖn ph¸p ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý
s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i h¹n chÕ tèi ®a t×nh tr¹ng ngõng viÖc cña m¸y mãc, thiÕt bÞ,
ø ®äng vËt t− dù tr÷, s¶n phÈm s¶n xuÊt kh«ng ®óng phÈm chÊt... g©y l·ng phÝ c¸c yÕu
tè s¶n xuÊt vµ lµm chËm tèc ®é lu©n chuyÓn vèn.
24

25. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
§Ó ®¹t ®−îc môc tiªu trªn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i t¨ng c−êng qu¶n lý tõng
yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
+./ Qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh, vèn cè ®Þnh :
OK
.CO
M
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, vèn cè ®Þnh c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ
chøc tèt viÖc sö dông TSC§, bao gåm:
- Bè trÝ d©y truyÒn s¶n xuÊt hîp lý, khai th¸c hÕt c«ng suÊt thiÕt kÕ vµ n©ng
cao ®−îc hiÖu suÊt c«ng t¸c cña mÊy, thiÕt bÞ, sö dông triÖt ®Ó diÖn tÝch s¶n xuÊt,
gi¶m chi phÝ khÊu hao trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Xö lý døt ®iÓm nh÷ng tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, h− háng chê thanh lý
nh»m thu håi vèn cè ®Þnh ch−a sö dông vµo lu©n chuyÓn, bæ sung thªm cho s¶n
xuÊt kinh doanh.
- Doanh nghiÖp th−êng xuyªn quan t©m tíi viÖc b¶o toµn vèn cè ®Þnh, qu¶n lý
chÆt chÏ TSC§ vÒ mÆt hiÖn vËt, tr¸nh lµm mÊt m¸t h− háng TSC§ tr−íc thêi h¹n
khÊu hao.
+./ Qu¶n lý TSL§, vèn l−u ®éng :
KI
LO
BO
HiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ s− dông vèn
l−u ®éng nãi riªng phô thuéc vµo viÖc sö dông tiÕt kiÖm vµ t¨ng nhanh tèc ®é lu©n
chuyÓn vèn l−u ®éng. Do vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng c−êng c¸c biÖn ph¸p
qu¶n lý TSL§ vµ vèn l−u ®éng.
X¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu vèn l−u ®éng cÇn thiÕt cho tõng kú s¶n xuÊt kinh
doanh nh»m huy ®éng hîp lý c¸c nguån vèn bæ sung. NÕu tÝnh to¸n kh«ng ®óng nhu
cÇu vèn l−u ®éng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu vèn, doanh nghiÖp sÏ gÆp khã kh¨n vÒ kh¶
n¨ng thanh to¸n, s¶n xuÊt kinh doanh bÞ ngõng trÖ hoÆc lµ huy ®éng thõa vèn sÏ l·ng
phÝ vµ lµm chËm tèc ®é lu©n chuyÓn vèn.
Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh thu mua, dù tr÷ vËt t− nh»m ®¶m b¶o h¹ gi¸ thµnh thu
mua vËt t−, h¹n chÕ t×nh tr¹ng ø ®äng vËt t− dù tr÷, dÉn ®Õn kÐm hoÆc mÊt phÈm chÊt
vËt t−, g©y ø ®äng vèn l−u ®éng
IV.4. M¹nh d¹n ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt kinh doanh :
Trong ®iÒu kiÖn c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ, viÖc m¹nh d¹n ¸p dông tiÕn
bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét trong ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh lîi
thÕ vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Kü thuËt tiÕn bé vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó doanh nghiÖp
s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm míi, hîp thÞ hiÕu, chÊt l−îng cao, nhê ®ã doanh nghiÖp
cã thÓ t¨ng khèi l−îng tiªu thô, t¨ng gi¸ b¸n, t¨ng lîi nhuËn. §ång thêi ¸p dông tiÕn
bé khoa häc kü thuËt, doanh nghiÖp cã thÓ rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm, gi¶m
25

26. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tiªu hao nguyªn vËt liÖu hoÆc sö dông c¸c vËt t− thay thÕ nh»m t¨ng tèc ®é lu©n
chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm vËt t−, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Sù ®Çu t− ®æi míi c«ng nghÖ, kü thuËt cã thÓ lµm cho tû träng vèn cè ®Þnh
trªn tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn, tæng chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§ trong
gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng lªn. Nh−ng nhê t¨ng n¨ng suÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ dÉn ®Õn
.CO
M
t¨ng khèi l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú, gi¶m tiªu hao c¸c chi phÝ vÒ nguyªn
vËt liÖu, tiÒn l−¬ng... t¨ng gi¸ b¸n, t¨ng lîi nhuËn vµ t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n
xuÊt kinh doanh.
IV.5.Tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh :
LO
BO
OK
Qua sè liÖu, tµi liÖu kÕ to¸n doanh nghiÖp th−êng xuyªn ph¶i n¾m ®−îc sè
vèn c¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ mÆt hiÖn vËt, nguån h×nh thµnh vµ c¸c biÕn ®éng t¨ng gi¶m
vèn trong thêi kú ®¶m b¶o vèn l−u ®éng, t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n...nhê ®ã
doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p ®óng ®¾n ®Ó xö lý kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh
nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh ®−îc thùc hiÖn thuËn lîi...
V× vËy tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n ë doanh nghiÖp lµ mét trong nh÷ng gi¶i
ph¸p quan träng nh»m t¨ng c−êng qu¶n lý, kiÓm tra, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh kinh
doanh sö dông c¸c lo¹i vèn nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao.
Tuy nhiªn kÕ to¸n lµ hÖ thèng th«ng tin thùc hiÖn, sè liÖu, tµi liÖu kÕ to¸n tù
nã ch−a chØ ra ®−îc c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó t¨ng c−êng qu¶n lý vèn s¶n xuÊt
kinh doanh, trong ®ã cã ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
Th«ng qua ®ã, ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn trong kú, t×m ra nguyªn
nh©n dÉn ®Õn thµnh tÝch, tiÕn bé so víi kú tr−íc cã biÖn ph¸p huy vµ nguyªn nh©n
g©y ra tån t¹i, sót kÐm cã biÖn ph¸p kh¾c phôc..
V.Nh÷ng nh©n tè ¶nh h−ëng tíi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn:
KI
Vèn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lu©n
chuyÓn kh«ng ngõng tõ h×nh th¸i nµy sang h×nh th¸i kh¸c. T¹i mét thêi ®iÓm vèn tån
t¹i d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã rÊt nhiÒu nh©n tè
lµm ¶nh h−ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp, cô thÓ:
V.1. Nh©n tè bªn ngoµi :
C¸c chÝnh s¸ch vÜ m« :
Trªn c¬ së ph¸p luËt, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ t¹o m«i tr−êng cho c¸c doanh
nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. BÊt kú mét sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch nµy
®Òu cã t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn doanh nghiÖp. §èi víi hiÖu qu¶ sö dông vèn th× c¸c
quy ®Þnh nh− thuÕ vèn, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp…®Òu cã
thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp.
26

27. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
BiÕn ®éng vÒ thÞ tr−êng ®Çu vµo, ®Çu ra :
BiÕn ®éng vÒ thÞ tr−êng ®Çu vµo lµ c¸c biÕn ®éng vÒ t− liÖu lao ®éng, lµ nh÷ng
thay ®æi vÒ m¸y mãc, c«ng nghÖ… nã cã thÓ gióp cho doanh nghiÖp chän c«ng nghÖ
phï hîp, häc tËp kinh nghiÖm s¶n xuÊt nh−ng ng−îc l¹i nã còng cã thÓ ®Èy c«ng
nghÖ ®i ®Õn l¹c hËu so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh.
Nh÷ng biÕn ®éng vÒ thÞ tr−êng ®Çu ra cã thÓ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn doanh
.CO
M
nghiÖp. NÕu nhu cÇu vÒ s¶n phÈm t¨ng, doanh nghiÖp cã c¬ héi t¨ng doanh thu vµ
lîi nhuËn, qua ®ã t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn. Ng−îc l¹i, nh÷ng biÕn ®éng bÊt lîi
nh− gi¶m ®ét ngét nhu cÇu, khñng ho¶ng thõa…sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn
cña doanh nghiÖp.
V.2.Nh©n tè bªn trong :
Chu kú s¶n xuÊt kinh doanh :
Chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cã hai bé phËn hîp thµnh: Bé phËn thø nhÊt lµ
OK
kho¶ng thêi gian kÓ tõ khi doanh nghiÖp nhËp kho nguyªn vËt liÖu cho ®Õn khi giao
hµng cho ng−êi mua, bé phËn thø hai lµ lµ kho¶ng thêi gian kÓ tõ khi doanh nghiÖp
giao hµng cho ng−êi mua ®Õn khi doanh nghiÖp thu tiÒn vÒ. Chu kú kinh doanh g¾n
trùc tiÕp víi hiÖu qu¶ sö dông vèn. NÕu chu kú kinh doanh ng¾n doanh nghiÖp sÏ thu
BO
håi vèn nhanh ®Ó t¸i ®Çu t− réng s¶n xuÊt kinh doanh. Ng−îc l¹i, nÕu chu kú kinh
doanh dµi doanh nghiÖp sÏ cã mét g¸nh nÆng lµ ø ®äng vèn vµ tr¶ l·i cho c¸c kho¶n
cho vay ph¶i tr¶.
Kü thuËt s¶n xuÊt :
LO
C¸c ®Æc ®iÓm vÒ kü thuËt t¸c ®éng víi mét sè chØ tiªu quan träng ph¶n ¸nh hiÖu
qu¶ sö dông TSC§ nh− hÖ sè sö dông thêi gian, c«ng suÊt…nÕu kü thuËt c«ng nghÖ
l¹c hËu doanh nghiÖp sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, h¹
KI
gi¸ thµnh ®Ó c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, tõ ®ã lµm cho viÖc b¶o toµn vµ
ph¸t triÓn vèn gÆp khã kh¨n. Ng−îc l¹i, nÕu kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i doanh
nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, gi¶m hao phÝ n¨ng l−îng, hao
phÝ söa ch÷a…t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, khi ®ã doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn chiÕm
lÜnh thÞ tr−êng.
§Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm :
§Æc ®iÓm cña s¶n phÈm ¶nh h−ëng tíi tiªu thô s¶n phÈm, tõ ®ã t¸c ®éng tíi lîi
nhuËn cña doanh nghiÖp, vßng quay cña vèn, nÕu s¶n phÈm lµ t− liÖu tiªu dïng, nhÊt
27

28. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
lµ s¶n phÈm c«ng nghÖ nhÑ sÏ cã vßng ®êi ng¾n, tiªu thô nhanh, thu håi vèn nhanh.
Ng−îc l¹i nÕu s¶n phÈm cã vßng ®êi dµi, gi¸ trÞ thu håi vèn chËm.
Tr×nh ®é qu¶n lý, h¹ch to¸n néi bé :
Tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh. Qu¶n lý tèt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh th«ng suèt ®Òu ®Æn, nhÞp
.CO
M
nhµng gi÷a c¸c kh©u, c¸c bé phËn ®¬n vÞ trong néi bé doanh nghiÖp, tõ ®ã h¹n chÕ
t×nh tr¹ng ngõng viÖc cña m¸y mãc thiÕt bÞ, tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, t¨ng tèc ®é
lu©n chuyÓn vèn.
MÆt kh¸c, c«ng t¸c h¹ch to¸n dïng c¸c c«ng cô tÝnh to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh,
®o l−êng hiÖu qu¶ sö dông vèn. Tõ ®ã ph¸t hiÖn nh÷ng tån t¹i trong qu¸ tr×nh sö dông
vèn vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.
Tr×nh ®é lao ®éng cña doanh nghiÖp :
OK
Tr×nh ®é lao ®éng cña doanh nghiÖp ®−îc thÓ hiÖn qua tay nghÒ, kh¶ n¨ng tiÕp
thu c«ng nghÖ míi, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, ý thøc gi÷ g×n tµi s¶n. NÕu lao ®éng cã tr×nh
®é cao, tay nghÒ cao th× m¸y mãc thiÕt bÞ ®−îc sö dông tèt, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng.
Tuy nhiªn ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng lao ®éng doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p
KI
LO
BO
khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt còng nh− tr¸ch nhiÖm mét c¸ch c«ng b»ng.
28

29. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch−¬ng II:
Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty x©y dùng CÇu 75
I.1./ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn:
.CO
M
I./tæng quan vÒ c«ng ty:
C«ng ty x©y dùng CÇu 75.
Tªn c«ng ty :
§Þa chØ trô së chÝnh : 61 H¹ §×nh – Thanh Xu©n – Hµ Néi ( Thuª trô së lµm
viÖc cña C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 829).
§iÖn tho¹i :
Fax
:
(844) 7564621
844 756432
OK
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 thuéc Tæng C«ng ty x©y dùng C«ng tr×nh giao
th«ng 8 vµ ®−îc thµnh lËp vµo th¸ng 7- 1975. Tõ khi thµnh lËp cho ®Õn th¸ng
4- 2000 trô së chÝnh cña c«ng ty ®Æt t¹i Thµnh phè Vinh- NghÖ An. Tõ th¸ng
4- 2000 th× trô së cña c«ng ty chuyÓn vÒ 61 H¹ §×nh – Thanh Xu©n - Hµ Néi.
BO
§©y lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ n−íc thuéc ngµnh x©y dùng c¬ b¶n víi nhiÖm
vô chñ yÕu lµ : x©y dùng míi vµ söa ch÷a c¸c c©y cÇu ë trong n−íc vµ ngoµi n−íc.
C¸c c©y cÇu mµ C«ng ty x©y dùng ®Òu mang tÝnh chiÕn l−îc cña quèc gia, mÆt
kh¸c chi phÝ cho x©y dùng ®Òu ®−îc lÊy tõ ng©n s¸ch Nhµ n−íc hoÆc tõ c¸c nguån
LO
vèn tµi trî tõ n−íc ngoµi. Nªn trong qu¸ tr×nh x©y dùng C«ng ty ®· chó träng rÊt
nhiÒu ®Õn chi phÝ, tiÕn ®é thi c«ng còng nh− kü thuËt thi c«ng c«ng tr×nh, ®Ó tõ ®ã C«ng
ty míi cã thÓ ®øng v÷ng ®−îc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng nh− n−íc ta hiÖn nay.
KI
Tr−íc nh÷ng n¨m 1975 th× C«ng ty x©y dùng CÇu 75 lµ mét ®éi thi c«ng
c«ng tr×nh cÇu thuéc Tæng C«ng ty c«ng tr×nh giao th«ng 8 vµ trùc tiÕp x©y dùng
c¸c c«ng tr×nh bªn n−íc Lµo. §Õn th¸ng 7 n¨m 1975 th× C«ng ty x©y dùng CÇu 75
®−îc thµnh lËp vµ phô tr¸ch x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ë khu vùc miÒn Trung vµ bªn
n−íc Lµo.
Trong giai ®o¹n nµy nh÷ng c«ng tr×nh mµ C«ng ty thi c«ng ®Òu lµ c¸c c«ng
tr×nh do Nhµ n−íc giao cho Tæng C«ng ty, sau ®ã Tæng C«ng ty giao l¹i cho C«ng
ty. Nãi chung c¸c c«ng tr×nh mµ c«ng ty x©y dùng ®Òu n»m trong kÕ ho¹ch ®−îc
29

30. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
.CO
M
giao hµng n¨m cña Nhµ n−íc vµ ®−îc thùc hiÖn chñ yÕu b»ng nguån ng©n s¸ch Nhµ
n−íc cÊp.
Nh÷ng n¨m ®Çu thµnh lËp th× nÒn kinh tÕ n−íc ta ®ang lµ nÒn kinh tÕ tËp
trung quan l−u bao cÊp nªn C«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ
cho thi c«ng, bé m¸y qu¶n lý cßn cång kÒnh ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶… Do ®ã c¸c
c«ng tr×nh mµ C«ng ty thi c«ng chñ yÕu lµ c¸c c«ng tr×nh võa vµ nhá.
Tõ n¨m 1990 cho ®Õn nay, khi Nhµ n−íc chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ
tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, víi chi phèi cña c¸c quy
luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng vµ sù qu¶n lý trªn tÇm vÜ m« cña Nhµ n−íc. §Ó phï
hîp víi t×nh h×nh ®ã, C«ng ty x©y dùng CÇu 75 còng chuyÓn ®æi sang lÜnh vùc kinh
doanh. Bªn c¹nh viÖc ®¶m nhËn c«ng viÖc duy tu söa ch÷a trªn, C«ng ty cßn tham
gia ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh trong n−íc còng nh− ngoµi n−íc, ®¶m nhËn c«ng viÖc
kh¶o s¸t thiÕt kÕ.
§Ó ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng vµ uy tÝn ®èi víi Nhµ n−íc, C«ng
OK
ty ®· kh«ng ngõng chó träng ®Õn chÊt l−îng cña tõng c«ng tr×nh, c¶i tiÕn kü thuËt,
n©ng cao tr×nh ®é cña c«ng nh©n viªn chøc, trang bÞ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ míi ®Ó
phôc vô cho nh÷ng c«ng tr×nh cã quy m« lín, tr×nh ®é kü thuËt cao nh− khoan cäc
nhåi, ®óc hÉng, ...
BO
§Æc biÖt, tõ n¨m 1996 cho ®Õn nay, do x¸c ®Þnh ®−îc h−íng ®i ®óng ®¾n nªn
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ph¸t triÓn m¹nh mÏ, s¶n l−îng kh«ng
ngõng t¨ng, nép ng©n s¸ch cho Nhµ n−íc còng t¨ng lªn vµ ®êi sèng cña c¸n bé
c«ng nh©n viªn cña C«ng ty ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ.
KI
LO
Cïng víi sù c¶i tiÕn khoa häc, trang bÞ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ míi, n©ng cao
tr×nh ®é cho c¸n bé c«ng nh©n viªn th× C«ng ty x©y dùng CÇu 75 kh«ng ngõng më
réng quy m« s¶n xuÊt. Tõ lóc chØ cã mét ®éi chuyªn ®i x©y dùng c¸c c«ng tr×nh
cÇu, ®Õn nay C«ng ty ®· cã tíi 13 ®éi x©y dùng c«ng tr×nh cã mÆt trªn mäi miÒn Tæ
quèc vµ c¶ n−íc Lµo cïng víi 3 x−ëng c¬ khÝ söa ch÷a vËn t¶i ë trªn 3 miÒn B¾c,
Trung, Nam.
Mét sè lÜnh vùc ho¹t ®éng chÝnh:
• ./CÇu treo.
• ./CÇu dÇm thÐp Ðp phen.
• ./CÇu dÇm thÐp benl©y.
• ./CÇu dÇm C¨ngtil¬v¬ .
CÇu bª t«ng kÐo sau b»ng thÐp c−êng ®é cao φ 5mm vµ c¸c c−êng ®é cao φ 12,7 mm
30

31. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chiÒu dµi dÇm tõ 21 m ®Õn 33 m .
C¸c c«ng nghÖ C«ng ty ®· thi c«ng thµnh th¹o lµ:
• ./DÇm bª t«ng dù øng lùc c¾t khóc C¨ng kÐo sau.
• ./DÇm bª dù øng lùc kiªn khèi kÐo sau.
• ./Mè trô víi ®é s©u lín h¬n 10 m b»ng ph−¬ng ph¸p v÷a d©ng .
KI
LO
BO
OK
.CO
M
• ./§æ bª t«ng bÞt ®¸y.
I.2./ C¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh :
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ n−íc ho¹t ®éng trong
lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n. S¶n phÈm chñ yÕu cña C«ng ty lµ söa ch÷a vµ lµm míi
nh÷ng c©y cÇu do Nhµ n−íc ®Æt ra, nªn nã mang tÝnh chÊt quèc gia. Do vËy, C«ng
ty kh«ng thÓ tiÕn hµnh x©y dùng mét c¸ch tïy tiÖn mµ ph¶i cã quy ®Þnh cô thÓ ®èi
víi tõng h¹ng môc c«ng tr×nh theo thiÕt kÕ.
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 tæ chøc thµnh 13 ®éi vµ 3 x−ëng. Trong ®ã, cã 13
®éi x©y dùng c«ng tr×nh ®¶m nhËn viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh vµ 3 x−ëng c¬ khÝ
söa ch÷a vËn t¶i. Mæi ®éi x©y dùng c«ng tr×nh gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp tõ 4 ®Õn
5 ng−êi vµ sè c«ng nh©n tõ 40 ®Õn 50 ng−êi.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 1: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Thõa Thiªn
HuÕ.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 2: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng
nh©n 50 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Qu¶ng TrÞ.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 3: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng
nh©n 50 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Qu¶ng Ninh.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 4: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.Gãi thÇu c«ng tr×nh 01 §−êng mßn Hå ChÝ Minh.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 5: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.X©y dùng cÇu Long §¹i.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 6: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng
nh©n 50 ng−êi.X©y dùng c¸c cÇu §−êng 18 (Lµo).
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 7: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.X©y dùng cÇu Tr©m vµ c¸c nót giao th«ng.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 8: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60.Cã nhiÖm vô x©y dùng c¸c nót giao th«ng.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 9: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng
nh©n 50 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Kiªn Giang.
31

32. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
LO
BO
OK
.CO
M
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 10: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Ninh ThuËn.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 11: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.Cã nhiÖm vô x©y dùng cÇu An H¹ vµ c¸c nót giao th«ng.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 12: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 5 ng−êi vµ c«ng
nh©n 60 ng−êi.X©y dùng cÇu Kªnh TÎ Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.
- §éi x©y dùng c«ng tr×nh 13: Gåm 1 ®éi tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng
nh©n 50 ng−êi.Cã nhiÖm vô söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c c©y cÇu ë TØnh Bµ RÞa –
Vòng Tµu.
- X−ëng c¬ khÝ söa ch÷a vËn t¶i vµ x©y dùng miÒn B¾c: Gåm 1 x−ëng
tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 ng−êi vµ c«ng nh©n 40 ng−êi.
- X−ëng c¬ khÝ söa ch÷a vËn t¶i vµ x©y dùng miÒn Trung: Gåm 1 x−ëng
tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 vµ c«ng nh©n 40 ng−êi.
- X−ëng c¬ khÝ söa ch÷a vËn t¶i vµ x©y dùng miÒn chi nh¸nh miÒn Nam:
Gåm 1 x−ëng tr−ëng, gi¸n tiÕp 4 vµ c«ng nh©n 40 ng−êi.
C¸c s¶n phÈm x©y dùng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm:
- Lµ nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh mang tÝnh cè ®Þnh t¹i ®Þa
®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh.
- Phô thuéc nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ t¹o kiÒu kiÖn cña tõng ®Þa
ph−¬ng x©y dùng c«ng tr×nh
- RÊt ®a d¹ng vÒ kiÓu d¸ng, kiÓu c¸ch, chñng lo¹i, phøc t¹p, khã chÕ t¹o,
khã söa ch÷a vµ cã yªu cÇu cao vÒ mÆt chÊt l−îng.
- Th−êng mang tÝnh ®¬n chiÕc vµ th−êng s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng.
- Th−êng kh«ng phôc vô cho ng−êi sö dông cuèi cïng (trõ tr−êng hîp d©n
dông), do ®ã viÖc x¸c ®Þnh vµ nghiªn cøu nhu cÇu s¶n phÈm x©y dùng cã nh÷ng
®Æc ®iÓm kh¸c víi c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô th«ng th−êng.
I.3./ C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty :
I.3.1./ C¬ cÊu tæ chøc :
KI
C«ng ty x©y dùng CÇu 75 tæ chøc thµnh c¸c phßng ban sau:
• Ban Gi¸m ®èc.
• Phßng kü thuËt thi c«ng.
• Phßng kinh tÕ – kÕ ho¹ch.
• Phßng tæ chøc – c¸n bé, lao ®éng – hµnh chÝnh.
• Phßng vËt t− - thiÕt bÞ.
• Phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh.
32

33. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
C¬ cÊu sö dông lao ®éng chung cho toµn C«ng ty :
+Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt :
= 1,00 ng−êi
+Lao ®éng phôc vô bæ trî :
= 0,22 ng−êi
1 x 22%
+Lao ®éng qu¶n lý (C¬ quan C.ty+G.tiÕp §éi):(1+0,22)+17% =0,21 ng−êi
.CO
M
HÖ sè l−¬ng cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n:
C«ng tr×nh ®Êu thÇu hoÆc chØ ®Þnh thÇu:
a./ HÖ sè l−¬ng c¬ b¶n theo c«ng viÖc:
+ Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt bËc 4,7 hÖ sè : 2,355.
+Lao ®éng phôc vô bæ trî bËc b×nh qu©n : 2,59.
+Lao ®éng qu¶n lý hÖ sè : 3,2.
b./ HÖ sè l−¬ng cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n theo c¬ cÊu sö dông lao ®éng:
H=(2.355 x 1 +0.22 x2.59 + 0.21 x 3.2 ) : (1+ 0.22 +0.21 ) = 3,5968 : 1,43 = 2,515 .
+./ M« h×nh tæ chøc:
OK
• 01 Ban gi¸m ®èc C«ng ty .
• 06 Phßng nghiÖp vô C«ng ty .
• 01 Ban ®¹i diÖn khu vùc miÒn Trung .
• 01 Chi nh¸nh t¹i TP. Hå ChÝ Minh .
LO
BO
• 11 §éi , X−ëng s¶n xuÊt .
+./ Nguån lùc lao ®éng hiÖn nay cña C«ng ty :
Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn chÝnh thøc
Lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n
Trong ®ã
:
+ Kü s−
+ Cao ®¼ng vµ trung cÊp
+ C«ng nh©n kü thuËt
+ C«ng nh©n phæ th«ng
I.3.2./ Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c phßng ban :
:
:
477 ng−êi.
287 ng−êi.
:
:
:
:
92 ng−êi.
44 ng−êi.
368 ng−êi.
260 ng−êi .
KI
Ban Gi¸m ®èc:Bao gåm Gi¸m ®èc vµ 05 phã Gi¸m ®èc. Trong ®ã, Gi¸m ®èc
phô tr¸ch chung, trùc tiÕp phô tr¸ch: Tæ chøc – C¸n bé, Tµi chÝnh – KÕ to¸n,
kho¸n ®éi. Cßn 05 Phã Gi¸m ®èc lµm nhiÖm vô gióp viÖc cho Gi¸m §èc. Ngoµi ra
cßn 1 gi¸m ®èc xÝ nghiÖp x©y dùng c«ng tr×nh I vµ 1 gi¸m ®èc chi nh¸nh c«ng ty
x©y dùng cÇu CÇu 75 t¹i Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.
+ Mét phã gi¸m ®èc phô tr¸ch néi chÝnh, s¶n xuÊt kinh doanh c¸c c«ng tr×nh
phÝa B¾c vµ §−êng 18( Lµo).
33

34. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
+ Mét phã gi¸m ®èc phô tr¸ch phô tr¸ch c¸c c«ng tr×nh khu vùc miÒn Trung.
+ Mét phã gi¸m ®èc trî lý gi¸m ®èc c«ng t¸c kÕ ho¹ch.
+ Mét phã gi¸m ®èc phô tr¸ch c«ng nghÖ míi kü thuËt thi c«ng VTTB.
+ Mét phã gi¸m ®èc, gi¸m ®èc chi nh¸nh t¹i Thµnh Phè Hå ChÝ Minh, phô
tr¸ch s¶n xuÊt kinh doanh thuéc khu vùc miÒn Nam.
.CO
M
+ Gi¸m §èc XÝ NghiÖp X©y Dùng C«ng Tr×nh I, trùc tiÕp phô tr¸ch c¸c ®éi
x©y dùng c«ng tr×nh 7, 8 vµ x−ëng c¬ khÝ söa ch÷a vËn t¶i vµ x©y dùng miÒn B¾c.
+ Gi¸m §èc chi nh¸nh c«ng ty x©y dùng CÇu 75 t¹i Thµnh Phè Hå ChÝ
Minh, trùc tiÕp phô tr¸ch c¸c ®éi x©y dùng c«ng tr×nh 9, 10, 11, 12, 13 vµ x−ëng c¬
khÝ söa ch÷a vËn t¶i vµ x©y dùng chi nh¸nh miÒn Nam.
Phßng kü thuËt thi c«ng: LËp dù ¸n, b¶n vÏ, hå s¬ thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh,
gi¸m s¸t trùc tiÕp c¸c c«ng tr×nh míi, qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ, lµ n¬i ®iÒu ®éng
møc vËt t− cho c¸c c«ng tr×nh.
OK
m¸y mãc ®Õn ch©n c«ng tr×nh. Ngoµi ra phßng cßn xem xÐt khèi l−îng ®Ó cÊp h¹n
Phßng tæ chøc – c¸n bé, lao ®éng - hµnh chÝnh: Lµm nhiÖm vô qu¶n lý lao
®éng, duyÖt vµ thanh to¸n l−¬ng, gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch cho ng−êi lao
BO
®éng. Ngoµi ra cßn phôc vô c¸c héi nghÞ cña C«ng ty vµ thay mÆt cho C«ng ty tiÕp
kh¸ch ®Õn giao dÞch, tæ chøc mua s¾m c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng, qu¶n lý, l−u tr÷ c¸c
hå s¬ c«ng v¨n.
Phßng VËt t− - ThiÕt bÞ: B¶o ®¶m cung cÊp kÞp thêi vÒ sè l−îng, chÊt l−îng vµ
LO
chñng lo¹i vËt t− cho s¶n xuÊt. Bé phËn nµy ph¶i th−êng xuyªn cö ng−êi ®i mua vËt
t−, tæ chøc qu¶n lý t×nh h×nh nhËp, xuÊt vËt t− mét c¸ch chÆt chÏ, ®ång thêi cßn cã
nhiÖm vô lËp c¸c chøng tõ vÒ qu¸ tr×nh nhËp, xuÊt vËt t−.
Phßng kinh tÕ – kÕ ho¹ch: Ngoµi viÖc cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi
KI
chÝnh, kÕt qu¶ kinh doanh lµ cë së cho gi¸m ®æc ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ ho¹t ®éng s¶n
suÊt kinh doanh, bé phËn nµy cßn cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c tµi liÖu vÒ viÖc
cung øng, dô tr÷, sö dông lo¹i tµi s¶n, nguyªn liÖu, c«ng cô, dông cô, ®Ó gãp phÇn
qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n, nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô mét c¸ch hîp lý vµ
kÞp thêi.
34

35. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Phßng kÕ to¸n – tµi chÝnh: Cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh mét
c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ toµn diÖn ®Ó ban gi¸m ®èc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh
vµ b¸o c¸o t×nh h×nh tµi chÝnh cho cÊp trªn.
- Ngoµi viÖc hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô ®−îc giao cho tõng phßng ban, c¸c
phßng ban nµy cßn ph¶i phèi hîp víi nhau ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
.CO
M
doanh cña toµn C«ng ty ®−îc hoµn thµnh tèt h¬n.
- §Ó phôc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®−îc tèt h¬n ë
mçi ®éi s¶n xuÊt cã thµnh lËp bé m¸y qu¶n lý bao gåm:
+ 01 §éi tr−ëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ phÇn ®iÒu hµnh c«ng viÖc chung cña ®éi m×nh.
+ 01 §éi phã gióp viÖc cho ®éi tr−ëng, gi¸m s¸t t×nh h×nh tiÕn ®é thi c«ng tr×nh.
+ 01 nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô thèng kª c¸c c«ng viÖc ph¸t sinh hµng
KI
LO
BO
OK
ngµy nh−: ngµy c«ng cña c«ng nh©n, t×nh h×nh sö dông vËt liÖu, c«ng cô, dông cô…
35

36. «i
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
S¬ ®å: Tæ chøc ®Þnh biªn C«ng ty x©y dùng CÇu 75
P.G®
phô tr¸ch
c¸c
c«ng tr×nh
khu vùc
miÒn trung
Phßng
kinh tÕ
kÕ ho¹ch
CT
8
KI
XD
SC - VT
XD
MiÒn
B¾c
Phßng
vËt t−
thiÕt bÞ
Phßng
KÕ to¸n
Tµi chÝnh
chi nh¸nh
C«ng ty
t¹i TP .HCM
LO
XÝ NghiÖp
x©y dùng
c«ng tr×nh i
X−ëng
c¬ khÝ
P.tæ chøc
c¸n bé
Lao ®éng
hµnh chÝnh
P . G ® . g®
chi nh¸nh
t¹i TP.sHCM
phô tr¸ch
SXKD thuéc
khu vùc
MiÒn Nam
BO
Phßng Kü
ThuËt thi
c«ng
P.G®
phô tr¸ch
c«ng nghÖ
míi kü huËt
thi c«ng
vËt t−
thiÕt bÞ
P.G®
trî lý
G®
c«ng t¸c
kÕ ho¹ch
OK
P.g® phô
Tr¸ch néi
chÝnh sxkd
c¸c tØnh phÝa
B¾c vµ
®êng 18
(Lµo)
§éi
.CO
M
Gi¸m §èc c.ty phô tr¸ch chung, trùc tiÕp phô tr¸ch:
tæ chøc – c¸n bé, tµi chÝnh – kÕ to¸n, kho¸n ®éi
§éi
§éi
§éi
§éi
§éi
§éi
X−ëng
XD
XD
XD
XD
XD
XD
c¬ khÝ
SC VT
CT
CT
CT
CT
CT
CT
1
2
3
4
5
6
XD
MiÒn
Trung
§éi
XD
§éi
XD
§éi
XD
CT
CT
CT
9
10
11
X−ëng
c¬ khÝ
§éi
§éi
XD
XD
CT
CT
SC - VT
XD.
12
13
Nam
MiÒn
D
T
36

37. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
I.4./ §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng:
Cã thÓ nãi r»ng lao ®éng thuéc ngµnh x©y dùng, t− vÊn thiÕt kÕ cã vai trß
gãp phÇn t¹o ra c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, cã sù tham gia cña t− vÊn thiÕt míi ®¶m b¶o
cho c¸c c«ng tr×nh cã chÊt l−îng, ®óng vÒ tiªu chuÈn quy ®Þnh vµ cã thÈm mü cao.
Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty x©y dùng cÇu 75 ®· ®¶m nhËn kh¶o s¸t
.CO
M
thiÕt kÕ vµ thi c«ng nhiÒu c«ng tr×nh, dù ¸n vµ ®· ®−îc chñ ®Çu t− ®¸nh gi¸ cao. §¹t
®−îc ®iÒu ®ã ph¶i kÓ ®Õn ®éi ngò lao ®éng giái vÒ chuyªn m«n kü thuËt, tr×nh ®é tay nghÒ
cao sö dông thµnh th¹o c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ.
X¸c ®Þnh ®−îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nh©n lùc, C«ng ty ®· kh«ng
ngõng khuyÕn khÝch CBCNV häc tËp trao dåi nghiÖp vô, n©ng cao tay nghÒ. §èi víi
c¸c c¸n bé qu¶n lý, C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn cho ®i häc thªm b»ng ®¹i häc thø 2 hoÆc
cao häc. C«ng ty cßn liªn hÖ víi c¸c tr−êng ®¹i häc lín trong n−íc tæ chøc n©ng cao
OK
kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ, kiÕn thøc vÒ kü thuËt cho CBCNV cña m×nh.
Do c«ng viÖc chÝnh, s¶n phÈm chÝnh cña ®¬n vÞ lµ t− vÊn thiÕt kÕ vµ x©y
dùng nªn ®ßi hái lùc l−îng lao ®éng ph¶i bao gåm chñ yÕu lµ c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i
häc trë lªn. Nhê cã hÖ thèng ®µo t¹o tuyÓn chän tõ tr−íc nªn hiÖn nay C«ng ty cã
BO
mét ®éi ngò lao ®éng t−¬ng ®èi ®ång ®Òu vÒ chÊt l−îng, n¨ng ®éng s¸ng t¹o vµ cã
kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc ®−îc giao.
Cô thÓ hiÖn nay c«ng ty cã tæng sè lao ®éng lµ 764 ng−êi. Trong ®ã lùc
l−îng trong danh s¸ch cña C«ng ty lµ 787 ng−êi, lùc l−îng thuª ngoµi vµ hîp ®ång
LO
l©u dµi lµ 1257 ng−êi. Lùc l−îng lao ®éng trong C«ng ty gåm hai khèi: C¸n bé khoa
häc kü thuËt vµ khèi qu¶n lý kinh tÕ.
Tr¶i qua 30 n¨m tr−ëng thµnh vµ ph¸t triÓn, ngµy nay C«ng ty x©y dùng cÇu 75 ®· ph¸t
triÓn ngµy cµng lín m¹nh víi ®éi ngò CBCNV cã tr×nh ®é nh− sau:
11
+ Th¹c sÜ
+ Kü s− x©y dùng
+ KiÕn tróc s−
+ Kü s− m¸y
+ Kü s− ®iÖn
+ Kü s− n−íc
+ Kü s− c¬ khÝ
5
150
25
12
7
11
8
KI
+ Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ
37

38. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
.CO
M
+ Kü s− thuû lîi
+ Kü s− cÇu ®−êng
+ Kü s− kinh tÕ x©y dùng
+ Cö nh©n kinh tÕ
+ Cö nh©n luËt
+ Cö nh©n tin häc
+ C«ng nh©n x©y dùng bËc cao
+ C«ng nh©n c¬ giíi
+ C«ng nh©n l¾p m¸y ®iÖn n−íc bËc cao
+ C«ng nh©n c¬ khÝ bËc cao
+ C«ng nh©n lµnh nghÒ hîp ®ång
I.5./ §Æc ®iÓm vÒ nguyªn vËt liÖu:
13
14
15
30
3
3
286
77
33
64
1257
I.5.1./ Cung cÊp c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu chñ yÕu:
BO
OK
Trong thùc tÕ s¶n xuÊt,C«ng ty cã thÓ sö dông vËt liÖu thay thÕ ®Ó s¶n xuÊt
s¶n phÈm. Song ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ ®èi víi bÊt kú lo¹i vËt t− nµo còng thay thÕ ®−îc.
- C¸c lo¹i vËt t− kh«ng thÓ thay thÕ ®−îc gäi lµ vËt t− chñ yÕu nã tham gia
cÊu thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm. Do vËy C«ng ty muèn ®¶m b¶o s¶n xuÊt liªn tôc
tr−íc hÕt ph¶i ®¶m b¶o viÖc cung cÊp vÒ c¸c lo¹i vËt t− trong x©y l¾p nh−: ®¸, c¸t, sái, xi m¨ng,....
- Khi ®¸nh gi¸ chung t×nh h×nh cung cÊp vËt t− chñ yÕu C«ng ty kh«ng lÊy
vËt t− cung cÊp v−ît kÕ ho¹ch ®Ó bï cho sè vËt t− cung cÊp hôt møc kÕ ho¹ch vÒ
c¸c lo¹i vËt t− chñ yÕu. §iÒu ®ã chØ cÇn mét lo¹i vËt t− chñ yÕu cã khèi l−îng cung
cÊp thùc tÕ gi¶m so víi kÕ ho¹ch còng ®Ó ®Ó kÕt luËn r»ng C«ng ty kh«ng hoµn
thµnh cung cÊp vÒ vËt t−.
LO
I.5.2./ C«ng ty ®¶m b¶o nguyªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:
KI
§Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®−îc tiÕp diÔn liªn tôc cÇn ph¶i cung cÊp
®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt ®−îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt nh−: ®¶m b¶o ®Çy ®ñ
vÒ sè l−îng, mÆt hµng, quy c¸ch tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu theo yªu cÇu s¶n xuÊt ®−îc x¸c lËp.
- Tr−íc hÕt cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ t×nh h×nh nhËp vÒ sè l−îng c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt.
- CÇn ph¶i kiÓm tra møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch khèi l−îng nhËp tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu.
- Kh¶ n¨ng ®¶m b¶o tèi ®a vÒ nguyªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ho¹t ®éng b×nh th−êng.
- Kho¶ng thêi gian ®¶m b¶o nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt.
- TÝnh chÊt ®Òu ®Æn vµ kÞp thêi cña viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt.
Trong thùc tÕ viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho C«ng ty kh«ng thÓ lµm mét
lÇm mµ theo kÕ ho¹ch ng−êi ta tiÕn hµnh tæ chøc cung cÊp nhiÒu lÇn tuú theo nhu
cÇu s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng tæ chøc cung cÊp. Do ®ã viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu
38

39. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
cÇn ph¶i kÞp thêi vµ ®Òu ®Æn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng g©y ra ø ®äng,
chóng lµm khã kh¨n vª vèn l−u ®éng cho c¸c doanh nghiÖp.
I.5.3./ C«ng ty x©y dùng cÇu 75 ®¶m b¶o viÖc mua s¾m nguyªn vËt liÖu.
a./ Nguyªn vËt liÖu dù tr÷.
.CO
M
- Khi nhÞp ®iÖu s¶n xuÊt khÈn tr−¬ng, viÖc n¾m b¾t kÞp thêi tiÕn ®é cung cÊp
tõng lo¹i vËt t− chñ yÕu lµ cÇn thiÕt ®èi víi mäi ®¬n vÞ s¶n xuÊt bëi v× nã liªn quan
®Õn tiÕn ®é s¶n xuÊt.
Tuú thuéc träng ®iÓm vËt t− cÇn qu¶n lý mét c¸ch s¸t sao mµ x¸c ®Þnh lo¹i
vËt t− nµo cÇn ph¶i th−êng xuyªn ph©n tÝch vµ ra th«ng b¸o kÞp thêi ®Ó chÊn chØnh
tån t¹i ë kh©u cung cÊp.
L−îng nguyªn vËt liÖu dù tr÷ th−êng xuyªn ®−îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
NVLDTTX = Vn x Tn
OK
Trong ®ã:
NVLDTTX : Nguyªn vËt liÖu dù tr÷ th−êng xuyªn
Vn : L−îng nguyªn vËt liÖu tiªu hao b×nh qu©n ngµy mét lÇn
: Thêi gian dù tr÷ th−êng xuyªn
BO
Tn
B»ng c¸ch so s¸nh sè ngµy dù tr÷ víi kho¶ng c¸ch gi÷a 2 lÇn cung cÊp vËt t− x¸c ®Þnh
®−îc ¶nh h−ëng cña viÖc cung cÊp ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ sö dông vèn ë xÝ nghiÖp.
VÝ dô: C¨n cø vµo t¹i liÖu h¹ch to¸n nghiÖp vô vÒ t×nh h×nh cung cÊp vËt liÖu
LO
nhùa ®−êng trong th¸ng 12 n¨m 2003 cã thÓ lËp b¶ng ph©n tÝch nh− sau:
B¶ng 1: B¶ng t×nh h×nh cung cÊp nguyªn vËt liÖu trong th¸ng 12 n¨m 2003
§¬n vÞ tÝnh
KI
VËt liÖu nhËp vÒ kho C«ng ty
Ngµy
L−îng
nhùa
®−êng
nhËp
L−îng
nhùa
®−êng
xuÊt
L−îng
nhùa ®−êng
cßn l¹i
Sè ngµy
dù tr÷
Møc
®¶m b¶o
s¶n xuÊt
Th¸ng tr−íc chuyÓn sang
§ît 1
10
3 tÊn
15 tÊn
6 tÊn
2 tÊn
+2
§ît 2
19
9 tÊn
6 tÊn
9 tÊn
3 tÊn
-5
§ît 3
28
21 tÊn
9 tÊn
21 tÊn
7 tÊn
-3
§ît 4
31
15 tÊn
4,5 tÊn
31,5 tÊn
10,5 tÊn
+ 11
Ghi chó: BiÕt møc tiªu hao b×nh qu©n 1 ngµy vÒ mÆt vËt liÖu nhùa ®−êng lµ 1,5 tÊn.
39