Xem thêm và bình luận tại đây nhé: http://hanhtrinhdelta.edu.vn/index.php/ky-nang-giao-tiep/tai-sao-cha-me-hay-xung-khac-voi-con-cai/

1. Tại sao con cái hay xung khắc với cha mẹ?
Trình bày: DeltaViet
Khóa học Hành Trình Delta Trực Tuyến
www.hanhtrinhdelta.edu.vn

2. Mở đầu
• Không biết bao lần bạn vùng vằng bỏ về phòng và đóng sầm cửa lại khi
nghe ba mẹ nhắc nhở hay phê bình chuyện gì đó. Cho dù mối quan hệ của
bạn với ba mẹ tốt đến đâu, bạn cũng không tránh khỏi một lần dỗi hờn ba
mẹ, thậm chí “căm ghét” chỉ vì họ nhắc nhở bạn quá nhiều về một chuyện
cỏn con 
• Xã hội phát triển chóng vánh, sự cách biệt về quan điểm sống, lý tưởng
sống giữa cha mẹ và con cái càng xa vời khiến cho hai bên không tìm được
tiếng nói chung và cuối cùng, mâu thuẫn xảy ra.
• Hậu quả cho tình trạng này có thể trầm trọng đến mức con cái bỏ nhà đi, tự
tử, cha mẹ đối xử hà khắc với con cái…
• Slide này sẽ chỉ ra những nguồn gốc sâu xa dẫn đến mâu thuẫn của cha
mẹ và con cái để bạn hiểu hơn về cha mẹ mình và có cách ứng xử phù
hợp.

3. Cha mẹ khác biệt con cái ở
những điểm nào?
• Sự khác biệt về thế hệ
1
• Sự trưởng thành của con cái
2
• Quan niệm về tình yêu, hôn nhân
3
• Sự quan tâm không đúng cách của
cha mẹ
4

4. 1. Sự khác biệt về thế hệ
• Chắc chắn khi bạn 5 tuổi sẽ không giống với ba mẹ bạn khi họ 5 tuổi. Xã
hội phát triển nhanh đến mức, kinh tế, văn hóa thay đổi nhanh chóng qua
từng quãng thời gian. Bạn và ba mẹ bạn sẽ chịu sự tác động đó. Lấy ví dụ,
vào lúc ba mẹ bạn học lớp 1, họ chỉ cần hai cuốn sách, một cây viết chì và
vài cuốn vở là đã có hành trang tới trường.
• Còn vào thời của bạn thì sao? Một
đống sách vở và bài tập! Bạn dường
như bơi trong bể kiến thức, chịu
nhiều áp lực còn ba mẹ lại nghĩ
được đi học là rất may mắn. Đôi khi
ba mẹ bạn nhìn đống sách vở và hãi
hùng thay bạn, nhưng họ cũng chỉ
biết khuyên bạn cố gắng học mà
thôi. Chỉ đơn giản, hai thế hệ không
cùng một nền giáo dục thì đã thiếu đi
sự đồng cảm về tâm lý, sự tương
đồng về mặt hấp thu tri thức, vốn
sống.

5. • Vào lúc mẹ bạn 18 tuổi, chắc có cho tiền triệu bà cũng không dám mặc
quần sọt, áo hai dây ra đường. Thời của bạn thì khác. Vậy nên đôi khi mẹ
bạn mắng nạt bạn về cách ăn mặc thì bạn lại giãy nãy lên cho rằng mẹ bạn
khắt khe, cổ hủ…Thực sự, hãy xem ba mẹ bạn đã sống vào hoàn cảnh như
thế nào bằng tuổi bạn, vì sao họ lại nghĩ như thế…bạn sẽ thấy câu trả lời
rất rõ ràng. Đó là sự khác biệt về mặt văn hóa, lối sống.
• Cũng chính vì điều này mà con cái cho rằng ba mẹ không hiểu chúng còn
ba mẹ lại lo ngại con mình hư hỏng…(có lẽ thời của họ, việc ăn mặc hơi
“mốt” thể hiện bạn là cô gái/chàng trai hư hỏng), ra sức kiểm soát, hạn chế
con cái đi chơi với bạn bè…Làm cho mối quan hệ của hai bên trở nên căng
thẳng.

6. • Nhiều bậc cha mẹ nghĩ
rằng, con cái nên tập
trung vào học hành để
đạt được những thành
công trong nghề nghiệp,
có cuộc sống ổn định
sau này…mà không để
ý đến tâm tư, nguyên
vọng riêng của con trẻ.
Họ thường ép con cái đi
theo hướng mà họ
muốn/họ cho là xán lạn
và bắt con cái nghe
theo.
• Con cái lại phản ứng lại sự ép buộc này bằng những hành động hết sức dại
dột, phản kháng mà không tìm cách hòa giải. Cha mẹ lại luôn cho rằng con
cái đi sai đường, không chịu lắng nghe tâm sự của con mình. Rốt cuộc,
“cuộc chiến” không bao giờ chấm dứt.

7. 2. Sự trưởng thành của con cái
• “Con cái càng lớn càng hư, không biết nghe lời bố mẹ!” – Có bao giờ bạn
nghe bố mẹ bạn mắng vậy chưa? Chắc chắn là bạn không thể nào tránh
khỏi một hai lần trong đời, nhất là vào giai đoạn bạn bước vào tuổi trưởng
thành, khi bạn bắt đầu định hình nhân cách, tư duy độc lập và dần thoát
khỏi tầm ảnh hưởng của cha mẹ mình.
• Khác với thời thơ ấu, ở tuổi trưởng thành, con cái rất dễ bị ảnh hưởng với
môi trường bên ngoài gia đình, như trường lớp, bạn bè…Chúng bắt đầu
thoát khỏi tầm ảnh hưởng của bố mẹ và phán xét các hành động của người
lớn. Khi chứng kiến ba mẹ cãi nhau, làm sai điều gì…lòng tôn trọng của con
cái với cha mẹ sẽ giảm sút và chúng bắt đầu tỏ ra không nghe lời.

8. • Lo lắng con cái hư hỏng vào giai đoạn mấp mé thành niên là nhiều tâm
trạng chung của các bậc bố mẹ. Ở tuổi này, nếu ba mẹ không có những
điều chỉnh phù hợp, vừa là ba mẹ vừa là bạn của con thì con cái rất dễ
đứng về phía đối lập với ba mẹ. Con cái đang giai đoạn hình thành nhân
cách có cái tôi rất lớn, nhiều tự ái và nó luôn nghĩ “mình đã lớn rồi, tự quyết
định được mọi việc. Ba mẹ không hiểu gì hết!”. Suy nghĩ này dẫn con cái
đến việc tự động cô lập với cha mẹ, ít chia sẻ với ba mẹ hơn và dễ có phản
ứng thái quá nếu ba mẹ không tôn trọng chúng.

9. 3. Quan niệm về tình yêu, hôn nhân
• Một trong những điều khiến
con cái luôn khắc khẩu với
cha mẹ đó là sự khác biệt về
quan niệm tình yêu, hôn
nhân. Giữa cha mẹ và con
cái có rất nhiều điểm khác
biệt, song khác biệt về quan
điểm yêu đương, vấn đề lập
gia đình rất dễ dẫn đến sự
bất hòa. Nhất là khi cha mẹ
cố tình ép duyên con cái
hoặc con cái phạm một sai
lầm về tình yêu, hôn nhân
nào đó (ví dụ, “ăn cơm trước
kẻng”, lấy người không môn
đăng hộ đối…)
Điều này thì quá quen thuộc với mỗi gia đình rồi, thế nhưng bạn có biết
nguyên nhân dẫn đến mối bất hòa này không?

10. • Cha mẹ can thiệp và dễ bất hòa với con cái về chuyện tình cảm, hôn nhân
của chúng vì hai lý do chính:
• +) Thứ nhất: tình cảm dành cho con cái. Tình cảm cho con cái rất lớn nên
khi con cái dành tình cảm của mình cho ai đó, cha mẹ rất mong muốn đó là
người mẫu mực, có thể đem lại hạnh phúc cho con cái của họ. Nếu cô
gái/chàng trai con cái dẫn về nhà “không được mắt” họ, họ sẽ lập tức phản
đối vì sợ con cái mình sau này khổ cực này nọ…
Thông thường, tiêu chí một
người đem lại hạnh phúc cho
con cái, đối với cha mẹ
không phải là tình yêu, sắc
đẹp mà là sự ổn định nghề
nghiệp, gia thế, sự đảm
đang, tính tình hiền lành…
Đây lại không phải là chuẩn
mực của con cái (nhất là với
các bạn còn trẻ tuổi) nên hai
bên đã không tìm được tiếng
nói chung trong vấn đề này.

11. • +) Thứ hai: cha mẹ quan tâm đến thể diện của mình. Mối quan hệ trong xã
hội của con cái có ảnh hưởng rất lớn đến bộ mặt của cha mẹ, dù cho con
cái không ý thức được điều này. Cha mẹ sẽ rất vui nếu con cái quen với
được nhiều bạn học giỏi, có người yêu con nhà nề nếp… vì điều này thể
hiện một phần giá trị con cái họ, qua đó khẳng định giá trị của họ. Trong mỗi
cha mẹ, ai cũng có tâm lý này, có điều nó biểu hiện ít nhiều ở từng gia đình
khác nhau, và nó ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái khác
nhau mà thôi.
Dù sao đi nữa,
hãy tin rằng ba
mẹ luôn muốn
mang lại điều tốt
nhất cho bạn.

12. 4. Sự quan tâm không đúng cách
của cha mẹ
• Con cái sẽ rất dễ bất mãn với cha mẹ bởi hai lý do chính: cha mẹ không
quan tâm đến con hoặc quan tâm không đúng cách. Khi cha mẹ không
quan tâm đến con cái (vì nhiều lý do), con cái sẽ cảm thấy mình cô độc, lạc
lõng, không được sẻ chia và khoảng cách với cha mẹ sẽ lớn dần lên. Bên
cạnh đó, việc quan tâm không đúng cách của cha mẹ cũng khiến con cái
cảm thấy khó chịu, ghét bỏ cha mẹ mình.
• Một số kiểu quan tâm không đúng cách:

13. • Kiểm soát thời gian biểu của con.
• Bắt con làm theo ý mình vì nghĩ rằng điều đó tốt cho chúng
• Cấm cản bạn bè của con vì nghĩ đó toàn bạn bè xấu.
• Đăng ký học thêm, học phụ đạo, năng khiếu…cho con mà không cần biết
con có hứng thú hay không. Dĩ nhiên việc học hành là tốt cho con cái,
nhưng cha mẹ cần quan tâm xem con thích học gì, tâm lý của con khi đi
học…
• Không cho con cái thể hiện sở thích, sở trường cá nhân.
• Tự quyết định những chuyện trọng đại trong đời con cái như thi đại học, lựa
chọn nghề nghiệp, kết hôn,…

14. Phải làm gì để gỡ bỏ bất hòa
giữa cha mẹ và con cái?
• Tùy vào hoàn cảnh mỗi gia đình, con cái và cha mẹ cần chủ động trong vấn
đề tìm hiểu tâm tư, tình cảm của người kia để có những điều chỉnh xúc cảm
cho phù hợp. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, cả hai bên nên chủ động
tìm hiểu bên kia để hiểu rõ hơn về quan niệm sống, tính cách, ước mơ,
chuyện tình cảm của mỗi bên. Ví dụ, khi bạn được bố tâm sự “hồi đó bố rất
thích làm bác sĩ nhưng không có cơ hội học hành… bạn sẽ hiểu vì sao bố
muốn bạn thi vào trường y dược nào đó.
• Các thành viên nên tham gia
đầy đủ và thường xuyên các
sự kiện của gia đình, hoặc
đơn giản chỉ là bữa cơm, bữa
tiệc nhỏ…
• Thỉnh thoảng hãy nhờ vả bố
mẹ một việc gì đó mà họ có
khả năng làm được, họ sẽ rất
vui nếu được giúp đỡ bạn.

15. • Nếu gia đình bạn có điều kiện, vào dịp cuối tuần, nghĩ lễ nào đó, hãy đề
nghị cả nhà cùng đi chơi xa, đi picnic, du lịch…để tăng sự gắn bó giữa các
thành viên. Nếu không có nhiều điều kiện, bạn cũng có thể tự tạo một hoạt
động giải trí nho nhỏ như tổ chức nấu ăn cuối tuần, thuê một bộ phim bom
tấn nào đó để cả nhà cùng xem…
• Nếu bạn không ở bên cạnh cha mẹ, hãy thường xuyên gọi điện về hỏi thăm
sức khỏe, kể chuyện học hành, công việc của bạn. Vào dịp lễ Tết, nên mua
một món quà nhỏ để bày tỏ tình cảm đối với cha mẹ. Có thể là giá trị không
lớn nhưng bố mẹ bạn sẽ rất vui đấy 

16. Trong khi trò chuyện:
• Phía cha mẹ: cố gắng thấu hiểu tâm lý của con. Đừng quát mắng nặng nề
hay trách cứ mãi một việc đã qua. Hãy nói chuyện với con một cách cương
quyết, chứ không phải là dữ dội. Cần quan sát thái độ, cử chỉ của con, biết
sơ qua bạn bè của con để phần nào định hình được cuộc sống của con trẻ
và những vấn đề chúng gặp phải. Tìm cách nói chuyện với chúng về các
vấn đề học tapajm công việc, bạn bè, tình yêu giới tính…
• Phía con cái: hãy nghe lời cha mẹ trước đã. Nếu bạn chắc chắn rằng quan
điểm của ba mẹ sai, tìm cách thuyết phục cho cha mẹ hiểu, đừng cãi lại.
Phản ứng thái quá của bạn có thể làm cho tình hình thêm căng thẳng và ba
mẹ càng khăng khăng giữ ý kiến của mình vì thái độ hiếu thắng của bạn.
• Khi một trong hai bên đang giận dữ, đừng đề nghị nói chuyện, trao đổi bất
cứ vấn đề gì nghiêm trọng. Khi đang có tâm trạng không vui, chúng ta rất
khó kiềm chế cảm xúc, dễ mất bình tĩnh, và khả năng tiếp nhận thông tin
kém.

17. Thảo luận thêm
• Bạn có thể thảo luận thêm cùng DeltaViet về mối quan của bạn với ba mẹ
tại link sau đây: http://hanhtrinhdelta.edu.vn/index.php/ky-nang-giao-tiep/tai-
sao-cha-me-hay-xung-khac-voi-con-cai/
Trình bày: DeltaViet
Khóa học Hành Trình Delta Trực Tuyến
www.hanhtrinhdelta.edu.vn