Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Andere mochten auch
Andere mochten auch (20)
Mehr von coupletea
Mehr von coupletea (20)
03 lidershipi dhe teorite
- 1. LIDERSHIPI (Teoritê e Lidershipit) Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–1
- 2. VËSHTRIM I LIGJËRATËS • Si ndikojnë liderët mbi të tjerët • Kërkimi për tipare lidershipi • Identifikimi i sjelljeve të liderit • Zhvillimi i teorive situacionale • Promovimi i inovacionit: Lidershipi transformues • A janë të domosdoshëm liderët? Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–2
- 3. LIDERSHIPI Proces i ndikimit tek të tjerët për arritjen e qëllimeve ne organizatë. Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–3
- 4. SI NDIKOJNË LIDERËT MBI TË TJERËT Burimet e pushtetit të lidershipit: • Pushteti legjitim Pushteti që buron nga vendosja e pozicionit në hierarkinë menaxheriale • Pushteti shpërblyes Pushtet i bazuar në kapacitetin e dhënies së shpërblimeve të vlefshme tjerëve • Pushteti i forcës Pushtet i bazuar në kompetencën e ndëshkimit të të tjerëve Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin (Vjollca Visoka Hasani) 12–4
- 5. SI NDIKOJNË LIDERËT MBI TË TJERËT Burimet e pushtetit të lidershipit (vazhdim): • Pushteti i ekspertit Pushteti bazuar në posedimin e ekspertizës së vlerësuar nga tjerët • Pushteti i informacionit Pushtet i bazuar në qasjen dhe kontrollin mbi distribuimin e informacionit • Pushteti referent Pushtet që rezulton nga të qënit i pëlqyer, i admiruar ose me të cilin identifikohen Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–5
- 6. SI NDIKOJNË LIDERËT MBI TË TJERËT Pushteti legjitim/ autoriteti formal Pushteti shpërblyes Pushteti i ekspertit Pushteti i informacionit Pushteti i forcës Pushteti referent Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–6
- 7. SI NDIKOJNË LIDERËT MBI TË TJERËT Autorizimi mbështet lidershipin: • Rrit mundësinë e menaxherit për të marrë mbështetje nga vartësit • Rritje e motivimit & angazhimit të punëtorëve • Zvogëlim i përpjekjes mbikëqyrëse • Rritje e kohës së shpenzuar në aktivitete menaxheriale jo-mbikëqyrëse Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–7
- 8. SI NDIKOJNË LIDERËT MBI TË TJERËT Reaksione të mundshme ndaj përdorimit të pushtetit: Forcë Legjitim informacion shpërblim Referent ekspert = Rezistencë = Bindje = Përkushtim Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–8
- 9. TIPARET E LIDERSHIPIT Cilësi të brendshme dalluese ose karakteristika të individit, siç janë karakteristika fizike dhe të personalitetit, shkathtësi, aftësi dhe faktorë social Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–9
- 10. TIPARET E LIDERSHIPIT • Kërkimet e hershme nuk identifikuan tipare të përbashkëta të lidershipit • Kërkimet aktuale janë jopërfundimtare • Shumë besojnë se lidershipi është për atë se çka bëjnë liderët e jo për tiparet e tij personale Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–10
- 11. SJELLJA E LIDERSHIPIT Qasja teorike bazuar në idenë se sjellje specifike mund t’i bëjnë disa liderë më efektiv se të tjerët. Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–11
- 12. SJELLJA E LIDERSHIPIT Studimet Iowa & Michigan: • Iowa Shikoi në stilet e lidershipit (autokratik, demokratik, laissez faire) Punëtorët preferuan stilin demokratik por ky nuk ishte më i miri për performancën • Michigan Liderë të qendruar kah të punësuarit superiorë ndaj liderëve të qendruar kah puna Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–12
- 13. SJELLJA E LIDERSHIPIT • Studimet e shtetit Ohio: Sugjeruan se ideali ishte për liderët të kombinojnë qendrimin e punës me aftësi për të ndërtuar besim të ndërsjellë me vartësit Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–13
- 14. SJELLJA E LIDERSHIPIT Studimet e shtetit Ohio: Janë të identifikuara dy sjellje kyçe: • Inicimi i strukturës Shkalla deri në të cilën lideri e përkufizon rolin e vet dhe atë të vartësve në arritjen e qëllimeve të njësisë • Konsiderata Shkalla deri në të cilën lideri ndërton besim të ndërsjellë me vartësit, respekton idetë e tyre dhe brengoset për ndjenjat e tyre Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–14
- 15. 8 (9, 9) Menaxhimi klubi i skuadrës 6 (1, 1) Menaxhim i (9, 1) Autoritet– varfëruar bindje 2 4 menaxhimit të Rrugës 3 (5, 5) Mesi i 5 7 (1, 9) Menaxhim 1 Brengosje për njerëzit 9 RRJETI KOORDINATIV I LIDERSHIPIT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Brengosje për prodhimin Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–15
- 16. SJELLJA E LIDERSHIPIT Diferencat gjinore & kulturore: • Gjinia Ekzistojnë ca diferenca thelbësore ndërmjet liderëve meshkuj dhe femra. • Kultura Japoneze: fokus grupor, afatgjatë, human Evropiane: fokus individual, më human se ShBA ShBA: fokus individual Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–16
- 17. KRIJIMI I TEORISË SITUACIONALE Teoria situacionale: Teori të lidershipit që marrin në konsiderim faktorë të rëndësishëm situacional Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–17
- 18. KRIJIMI I TEORISË SË SITUATES Modeli i lidershipit situacional Teori e bazuar në premisën se liderët duhet të ndryshojnë sjelljet e tyre varësisht nga një faktor situacional më i madh—gatishmëria e ithtarëve. Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–18
- 19. KRIJIMI I TEORISË SITUACIONALE Modeli situacional i lidershipit Lartë Lartë M A RR Ë DH Ë N I A Ulët Ulët Marrëdhënie e ulët dhe detyrë e ulët Delegimi Delegimi Shitja Shitja Participimi Participimi High relationship and low task Detyrë e lartë dhe marrëdhënie e ulët High task and high relationship Detyra Detyra Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) Dukja Dukja Lartë Lartë 12–19
- 20. KRIJIMI I TEORISË SË LIDERSHIPIT Teoria rrugë-qëllim(path-goal) Teori që përpiqet të shpjegojë se si sjellja e liderit mund të ndikojë pozitivisht motivimin dhe kënaqësinë në punë të vartësve Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–20
- 21. KRIJIMI I TEORISË SË LIDERSHIPIT Teoria rrugë–qëllim • Sjelljet e liderit Sjellja udhëzuese e liderit Sjellja përkrahëse e liderit Sjellja participative e liderit Sjellja e liderit e orientuar kah arritja • Faktorët situacional Karakteristikat nënrenditëse Karakteristikat e kontekstit • Zgjedhja e sjelljes së liderit t’iu përshtatet të lartëtheksuara Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–21
- 22. KRIJIMI I TEORISË SË LIDERSHIPIT Teoria rrugë–qëllim: Faktorët e rastisjes së mjedisit Faktorët e rastisjes së mjedisit Struktura e mjedisit, autoriteti formal, grupet e punës Struktura e mjedisit, autoriteti formal, grupet e punës Sjellja e liderit Sjellja e liderit ••Direktive Direktive ••Përkrahëse Përkrahëse ••Participative Participative ••Arritje Arritje Rezultatet: Rezultatet: ••Performancë Performancë ••Satisfaksion Satisfaksion Faktorët e rastisjes nënrenditës Faktorët e rastisjes nënrenditës ••Personaliteti,eksperienca, mundësitë, nevojat Personaliteti, eksperienca, mundësitë, nevojat Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–22
- 23. PROMOVIMI I INOVACIONIT: LIDERSHIPI TRANSFORMUES Liderët transformues Motivimi i individëve të performojnë mbi pritjet normale duke i inspiruar vartësit të fokusohen në misione më të gjera që i kapërcejnë interesat e tyre personale Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–23
- 24. LIDERSHIPI TRANSFORMUES Karizma Faktor lidershipi që përbëhet nga zotësia e liderit për të frymëzuar krenari, besim dhe respekt; për të njohur se çka në të vërtetë është e rëndësishme; dhe të artikulojë me efekt ndjenjë misioni, apo vizioni, t’i inspirojnë ithtarët. Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–24
- 25. LIDERSHIPI TRANSFORMUES Motivimi iitjerëve Motivimi tjerëve Vizion mbi interesin vetjak Vizion mbi interesin vetjak Kërkimi iiqëllimeve të bendshme më të larta Kërkimi qëllimeve të bendshme më të larta Kërkimi i iperformancës mbi pritjet Kërkimi performancës mbi pritjet Karakteristikat Karakteristikat kyçe të liderëve kyçe të liderëve transformues transformues Të pasurit e karizmës Të pasurit e karizmës Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–25
- 26. A JANË TË DOMOSDOSHËM LIDERËT? Disa argumentojnë se rëndësia e lidershipit është e mbiçmuar dhe në shumë kontekste nuk bën shumë dallim. (Yukl 1989) Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–26
- 27. A JANË TË DOMOSDOSHËM LIDERËT? Neutralizuesit: Faktorët situacional që ndalojnë sjelljen e liderit nga ndikimi i performancës / kënaqësisë së vartësve KËTO PËRFSHIJNË: • Nevoja e lartë e vartësve për pavarësi • Valenca e ulët e vartësve për shpërblimet në dispozicion • Distanca fizike e liderit nga vartësit Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–27
- 28. A JANË TË DOMOSDOSHËM LIDERËT? Zëvendësimet: Faktorët situacional që e bëjnë ndikimin e lidershipit të pamundur apo të panevojshëm KËTO PËRFSHIJNË: Punë kenaqëse Vartës të aftë dhe me përvojë Orientim profesional i vartësve Punë rutine, metoda/feedback të specifikuara qartë Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–28
- 29. LIDERSHIPI & CIKLI ORGANIZACIONAL Sipërmarrës Sipërmarrës Transformues Transformues Kolektivizëm Kolektivizëm Transaksional Transaksional Formalizimi & Formalizimi & kontrolli kontrolli Transaksional Transaksional Elaborimi Elaborimi iiburimit burimit Transformues Transformues Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–29
- 30. REZYME E LIGJËRATËS • Krijimi i teorisë situacionale Modeli i rastisjes i Fiedler-it, Modeli normativ, Modeli i lidershipit situacional, Teoria rrugë–qëllim • Lidershipi transformues Karizma, konsiderimi individual & stimulimi intelektual • A janë të domosdoshëm liderët? Neutralizuesit, zëvendësuesit Copyright 2005 McGraw-Hill Australia Pty Ltd PPTs t/a Management: A Pacific Rim Focus 4e by Bartol, Tein, Matthews, Martin(Vjollca Visoka Hasani) 12–30
Hinweis der Redaktion
- Pushteti është zotësia për të ndikuar sjelljet e tjerëve dhe liderët e organizatave mund të mbështeten në disa ose të gjithë këto burime të pushtetit.
- Shumë menaxherë integrojnë aspekt të rëndësishëm të përdorimit të pushtetit në stilet e tyre të lidershipit: autorizimi i vartësve. Në këtë, vartësit supozojnë disa përgjegjësi dhe autoritet të lidershipit. Vartësve të autorizuar iu është dhënë pushteti të marrin vendime të cilat liderët apo mbikëqyrësit i kanë bërë më parë. Kjo mbështet lidershipin në disa mënyra.
- Edhe pse gjithë llojet e pushtetit janë ndikuese, ato shpijnë në nivele të ndryshme të motivimit të vartësve, d.t.th. vartësit mund të reagojnë me përkushtim, bindje ose rezistencë. Prandaj, liderët efektiv shumë pak shfrytëzojnë pushtet shtrëngues.
- Hulumtuesit e hershëm matnin tiparet e njerëzve e pastaj krijonin grup pa lider për të parë nëse posedimi i ndonjë tipari të veçantë mund të përdorej për të parashikuar se cili do të mund të bëhej lideri. Mirëpo, qasja e tiparit u braktis në vitet 1950a kur u zbulua se asnjë karakteristikë nuk i dallon liderët nga jo-liderët.
- Bazuar në premisën se nëse sjelljet efektive universale që shpijnë në lidership të suksesshëm ishin identifikuar, shumë njerëz mund t’i mësoni këto sjellje. Hulumtimi i ka rrënjët e veta në punën e realizuar në Universitetet e Iowa, Michigan dhe Ohio.
- Zhvillimi i vazhdueshëm nga Tannenbaum & Schmidt e vendosën sjelljen e lidershipit të qendruar në punë në njërin skaj dhe sjelljen e liderit të qendruar rreth punëtorit në skajin tjetër. Ata përfunduan se: Në afat të gjatë liderett janë të këshilluar të lëvizin drejt sjelljeve të qenderuara rreth punëtorëve, edhe pse ata njohën se, në afat të shkurtër menaxherët duhet të jenë fleksibil në sjelljen e tyre varësisht nga situata.
- Këto studime distancohen nga ideja e sjelljes së lidershipit si rënëse në ndonjë pikë në vazhdimësi. Ata prezantuan idetë se liderët mund të jenë të qendruar në punë për derisa njëkohësisht tregojnë sjellje të konsiderimit ë punëtorëve, kështu të krijojnë kënaqësi të madhe tek vartësit.
- Rrjeti koordinativ i i lidershipit nga Blake & McCanse thekson sjelljet e lidershipit në çështjet e detyrave dhe njerëzve. Varësisht nga brengosja për njerëzit nivelet e prodhimit, menaxheri mund të jetë kudo në rrjet koordinativ.
- Shumica e studimeve tregojnë se liderët femra dhe liderët meshkuj janë në të ngjashëm në sjelljet interpersonale dhe të detyrës të paraqitura, ose dallimet janë të vogla. Ata janë njëlloj në arritjen e kënaqësisë dhe performancës së punës së vartësve.
- Megjithëse tentojnë të identifikojnë sjelljet e lidershipit efektive në secilën situatë, hulumtuesit në fund zbuluan se sjelljet e lidershipit që patën sukses në një situatë mund të jenë jo efikase në situatë tjetër. Si rezultat, teoritë e lidershipit që u shfaqën përfshinin faktorët situacional. U quajtën teori situacionale për shkak të fokusit të tyre, ato gjithashtu njihen edhe si teori të rastisjes së lidershipit pasi që ato mbajnë tipare apo sjellje të mirëfillta të lidershipit të jenë të mundshme ose të varen nga elementët situacional.
- Teoria situacionale fokusohet në dy sjelljet e ngjashme të sjelljeve të inicimit-strukturës dhe konsiderimit që i identifikuan hulumtuesit e Ohio State. Sjellja e detyrës është sa lideri i cakton obligime dhe përgjegjësi grupit apo individit. Marrëdhënia e sjelljes është sa lideri përdor komunikimin në dy drejtime, d.t.th. dëgjimi, përkrahja dhe lehtësimi. Për të përcaktuar kombinimin e sjelljeve të liderit për situatën, lideri duhet të vlerësojë një faktor interesant: gatishmëria e ndjekësit, pra, aftësia dhe vullneti për të kryer një detyrë.
- Teoria rrugë qëllim është bazuar në teorinë e pritjes së motivimit, të cilën ajo e shfrytëzon për të gjetur mënyra që lideri mund të bëjë arritjen e punës-qëllimit më të lehtë dhe më atraktive.
- Menaxherët dhe liderët nuk janë e njëjta gjë—domosdo. Diferencat janë theksuar nga idetë e liderëve transaksional—të cilët i motivojnë vartësit që të punojnë siç pritet dhe liderët transformues—të cilët i motivojnë individët të punojnë mbi pritjet. Lidershipi transformues nuk e zëvendëson lidershipin transaksional—ai e plotëson atë.
- Sipas Bass, tre faktorë janë të rëndësishëm për lidershipin transformues: karizma, konsderimi i individualizuar dhe stimulimi intelektual—prej këtyre karizma është kruciale. Studimet tregojnë që liderët karizmatik mbështeten mjaft në pushtetin e referentit dhe ekspertit.
- Ideja që kompanitë kanë cikle jetësore, ose faza të parashikueshme të zhvillimit, udhëzon përshtatjen e lidershipit transaksional apo transformues. Megjithëse edhe stili i lidershipit transaksional edhe transformues mund të ndihmojnë në secilën fazë të organizatave efektive, theksi ndryshon. Menaxherët duhet të kuptojnë qasjet e të dy lidershipëve që të funksionojnë me efektivitet. Diskutim i mëtejshëm mund të gjendet në faqe 419.