Zabawy z naszego dzieciństwa przygotowujące do nauki czytania i pisania
1. „Zabawy z naszego
dzieciństwa
przygotowujące do nauki
czytania i pisania”
2. Czytanie i pisanie to podstawowe
środki komunikacji społecznej!
Czytania i pisania możemy uczyć
dopiero wtedy, gdy dziecko opanuje
mowę werbalną oraz osiągnie
niezbędny poziom dojrzałości
psychofizycznej i intelektualnej.
3. Zarówno czytanie jak i pisanie angażują ten sam zespół
podstawowych funkcji psychofizycznych:
słuchową,
artykulacyjną,
wzrokowo-przestrzenną,
motoryczną,
które wspólnie zapewniają im prawidłowy przebieg.
Przygotowanie do nauki czytania i pisania koncentruje się
na rozwijaniu sprawności psychomotorycznych oraz
pozytywnych nastawień emocjonalno-społecznych dzieci.
4. Percepcja słuchowa
Percepcja słuchowa angażuje trzy rodzaje słuchu:
słuch fizyczny - pozwala na odbieranie wrażeń
słuchowych i daje podstawę do rozwoju pozostałych
rodzajów słuchu
słuch muzyczny - umożliwia identyfikację wysokości
dźwięków, ich jakości
słuch fonematyczny - umiejętność prawidłowego
różnicowania dźwięków mowy ludzkiej czyli fonemów
- analiza słuchowa
- synteza słuchowa
- pamięć słuchowa
Dzieci z zaburzonym słuchem fonematycznym
mogą prawidłowo słyszeć poszczególne dźwięki,
ale nie potrafią wyróżnić ich z potoku słów.
5. Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą
percpecją słuchową mają trudności w
zakresie:
- rozumienia złożonych instrukcji i
poleceń słownych
- zapamiętywania, powtarzania trudnych
wyrazów i dłuższych zdań
-zapamiętywania ciągów słownych, np. dni
tygodnia, nazw miesięcy oraz treści
wierszy i piosenek
- nauki czytania
- nauki pisania
6. Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa
usprawniające percepcję słuchową:
zabawa w "głuchy telefon"
zabawa w „Coś w pobliżu na literę …”
zabawa w wymyślanie wyrazów
zaczynających się na tę głoskę, na którą
skończył się wyraz poprzedni
zabawa w „Państwa, miasta”
wyliczanki
7. Przykłady innych zabaw
usprawniających percepcję słuchową:
rozpoznawanie przedmiotów na podstawie dźwięków
(pęk kluczy, garnek, klocki drewniane, szklanka, folia itp.)
dobieranie w pary przedmiotów o jednakowym
brzmieniu - np. puszki słuchowe
rozpoznawanie dźwięków z otoczenia, np. tramwaj,
samochód, odkurzacz itp.
odtwarzanie określonego rytmu poprzez klaskanie,
wystukiwanie, tupanie
wyodrębnianie słów na początku, w środku i na końcu zdania
liczenie wyrazów w zdaniu
rozwijanie i układanie zdań
8. Przykłady innych zabaw
usprawniających percepcję słuchową:
podział wyrazów na sylaby ( za pomocą
klaskania, wystukiwania itp.)
liczenie sylab w wyrazach
tworzenie wyrazów rozpoczynających się daną sylabą
odgadywanie słownych zagadek
„Co powstanie gdy od słowa kra(n)
odetniemy ostatnia głoskę?"
„Co powstanie gdy do sylaby my dodamy
głoskę sz ?"itp.
„Jaki dźwięk jest po a w wyrazie szafa?"
wypowiadanie głoskami słowa przedstawionego
na obrazku (głoskowanie)
wyszukiwanie wyrazów lub nazw obrazków
zawierających w nazwie daną głoskę
wysłuchiwanie i liczenie samogłosek
w wypowiadanych słowach
9. Percepcja wzrokowa
Zdolność rozpoznawania i różnicowania bodźców
wzrokowych oraz umiejętność ich interpretowania.
Percepcja wzrokowa rozwija się pod wpływem
uczenia się i doświadczeń ze środowiska,
dlatego należy się jej uczyć podobnie jak wszelkich
innych umiejętności.
10. Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą
percepcją wzrokową mają trudności w
zakresie:
- uczenia się, różnicowania, zapamiętywania i
odtwarzania figur geometrycznych i liter
- poprawnego odtwarzania wzorów w
układankach i mozaikach
- tworzenia rysunków bogatych w szczegóły
- używania określeń dotyczących stosunków
przestrzennych i poprawnego ich
spostrzegania
11. Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa
usprawniające percepcję wzrokową:
Memory – szukanie par obrazków
Piotruś Pan
Puzzle
Układanki geometryczne
Statki
Szyfry
12. Przykłady innych zabaw
usprawniających percepcję wzrokową:
Zabawa w przebieranki (rodzic zakłada na siebie różne części
garderoby, np. czapkę pasek, skarpetki zegarek, dziecko zapamiętuje i gdy
zamyka oczy rodzic zmienia swój wygląd, np. zakłada inną czapkę lub
zakłada zegarek na drugą rękę; gdy dziecko otworzy oczy musi powiedzieć
co się zmieniło)
Zabawa „W krainie rękawiczek” (zabawa przeznaczona dla
maluszków, zadaniem dziecka jest połączenie par rękawiczek, jeśli nie
mamy dużej ilości rękawiczek możemy użyć, np. skarpetek)
Zabawa „Zgadnij, co zmieniło swoje zdjęcie” (układamy przed dzieckiem
kilka przedmiotów lub obrazków, dziecko zapamiętuje, zamyka oczy, a my
zamieniamy dwa przedmioty miejscami; gdy dziecko otworzy musi powiedzieć co
zmieniło swoje miejsce)
Zabawa „Zgadnij, czego brakuje” (układamy przed dzieckiem kilka
przedmiotów lub obrazków, dziecko zapamiętuje, zamyka oczy, a my
zabieramy jeden przedmiot; gdy dziecko otworzy musi powiedzieć czego
brakuje)
13. Przykłady innych zabaw
usprawniających percepcję wzrokową:
składanie pociętych obrazków (od prostych
dwuczęściowych, do skomplikowanych puzzli z
ulubionymi bohaterami z bajek)
wyodrębnianie różnic między obrazkami
wyszukiwanie szczegółów na ilustracjach
odwzorowywanie figur z klocków i patyczków
Loteryjki obrazkowe i literowe
14. Motoryka
Motoryka duża - sprawność ruchowa całego ciała;
Motoryka mała - sprawność ruchowa rąk w zakresie szybkości
ruchów, ich precyzji; czynności manualne niezbędne podczas
samoobsługi, rysowania, pisania;
Motoryka narządów mowy – sprawność ruchowa narządów
mowy, która decyduje o poprawności wymowy.
Sprawności motoryczne to umiejętności wymagające bardzo
precyzyjnej koordynacji (np. posługiwanie się sztućcami,
jazda na rowerze, gra w piłkę).
15. Dzieci z zaburzoną lub słabo rozwiniętą
koordynacją mają trudności w zakresie:
- ubierania się,
- prawidłowego chwytania i rzucania piłki,
- utrzymywania równowagi przy staniu na
jednej nodze, skakania,
- posługiwania się podstawowymi narzędziami i
przedmiotami codziennego użytku,
- wykonywania prac plastycznych takich jak:
rysowanie, wycinanie, wydzieranie, naklejanie,
- nauki pisania (utrzymywanie się w liniaturze
zeszytu, silny nacisk ołówka lub długopisu),
- zabaw manipulacyjnych
16. Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa
usprawniające koordynacje
ruchową, motorykę dużą:
Gra w klasy
Skakanie na skakance i w gumę
Zabawy z hula hop
Gra w badmintona
Zabawa „Król Skoczków”
Wyklaskiwanki
Zabawa w „Szczura”
17. Przykłady zabaw z naszego dzieciństwa
usprawniające koordynacje
ruchową, motorykę małą:
Gra w „Bierki”
Zabawa z Jojo
Rysowanie za pomocą szablonów
Gra w „Kapsle”
Stemplowanie
18. Przykłady innych zabaw
usprawniających motorykę dużą:
różne rodzaje zabaw rzutnych
zabawy rytmiczne polegające na wyrażaniu
ruchem muzyki, zachęcanie do swobodnej
ekspresji ruchowej
udział w różnego rodzaju zawodach
ćwiczenia tułowia, skłony i skręty w różnych
kierunkach, przód, tył, w prawo, w lewo
zabawy z piłką- toczenie piłki po podłodze
przez dwoje dzieci, strzelanie do bramki, podrzuty
piłki do góry, chwyt rękami w leżeniu na podłodze
19. Przykłady innych zabaw
usprawniających motorykę małą:
nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków,
tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy i otwory
zamalowywanie obrazków w książeczkach do malowania
zwijanie palcami chusteczek, apaszek
kalkowanie obrazków
modelowanie z plasteliny, modeliny, masy papierowe
wycinanie najpierw prostych, potem nieco bardziej
skomplikowanych kształtów z papieru kolorowego
rysowanie w liniach wzorów literopodobnych i szlaczków
podbijanie balonika wyłącznie palcami
ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu
wypuszczanie piłeczki tenisowej z ręki w dół i próby
chwytania jej w locie, samymi palcami
20. Pozostałe, ogólnorozwojowe zabawy z naszego dzieciństwa:
Zabawy tematyczne, np.. w dom, w sklep
Zabawy w teatrzyk
Zabawa „Pomidor”
Zabawa „Kolory”
Zabawa w „Chowanego”
Zabawa w „Ciuciubabkę”
Zabawa w „Ciepło – zimno”
Zabawa w „Krowę”
21. "Jeżeli planujesz na rok - sadź ryż;
Jeżeli planujesz na 10 lat - sadź drzewa;
Jeżeli planujesz na setki lat - kształć swoje dzieci."