Classification rules in Dewey Decimal Classification

1. CÁC QUY TẮC CƠ BẢN
ĐỂ CHỌN KÝ HIỆU PHÂN LOẠI
TRONG KHUNG PHÂN LOẠI
DDC

2. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài này, sinh viên có
khả năng:
- Nhận biết được tầm quan trọng của
những quy tắc cơ bản trong khung DDC
để tiến hành phân loại tài liệu
- Phân biệt và vận dụng những quy tắc cơ
bản trong phân loại tài liệu
- Lựa chọn được những KHPL phù hợp

3. HOẠT ĐỘNG GV – SV
- SV phải tham gia vào việc lựa chọn quy
tắc phân loại và lựa chọn KHPL phù hợp
- SV giải thích được lý do lựa chọn quy tắc
và KHPL đó
- Làm một số bài tập thực hành do GV
đưa ra
- GV hướng dẫn, đánh giá SV lựa chọn
quy tắc và KHPL

4. Các quy tắc cơ bản
1. Quy tắc áp dụng (Rule of application)
2. Quy tắc lấy chủ đề thứ nhất trong hai
chủ đề trong cùng một lớp (First of
two rules)
3. Quy tắc ba chủ đề (Rule of three)
4. Quy tắc liên ngành (Interdisciplinary
number)

5. 1. Quy tắc áp dụng
(Rule of application)
- Xếp TL nói về nhiều CĐ liên quan với
nhau vào CĐ được tác động
 Khi TL nói về sự ảnh hưởng ngành A
vào ngành B thì chọn KHPL cho ngành
B

6. Sơ đồ Quy tắc áp dụng
Chuû ñeà A Chuû ñeà B Aûnh höôûng
KHPL: CCĐĐ BB

7. VD3: Ứng dụng công nghệ sinh học trong
trồng cây ăn quả (tt)
634 Vườn cây ăn quả, quả, lâm nghiệp
…Tiểu phân mục chung được thêm vào cho
chung vườn cây ăn quả, quả, lâm nghiệp…
.8 Nho
Xếp vào đây nghề trồng nho
.9 Lâm nghiệp
Bao gồm cả nông lâm nghiệp; kỹ thuật
chống cháy rừng…
 KHPL: 634

8. 2. Quy tắc lấy chủ đề thứ nhất trong hai chủ đề
trong cùng một lớp (First of two rules)
Trường hợp 1: 2 CĐ có nội dung không dùng
giải thích cho nhau
Nếu trong lớp đó của bảng chính, vị trí của
a. KHPL CĐ A trước KHPL CĐ B - KHPL CĐ A
b. KHPL CĐ B trước KHPL CĐ A - KHPL CĐ B
Có nghĩa là :
- Xếp TL vào CĐ có KHPL xuất hiện trước
(theo trật tự thập tiến) trong lớp đó của
bảng chính,
- Bất kể CĐ đó được nói trước hay sau trong
nội dung TL

9. Sơ đồ Quy tắc lấy chủ đề thứ nhất trong
hai chủ đề trong cùng một lớp
Trường hợp 1:
CCĐĐ AA CCĐĐ BB cchhọọnn KKHHPPLL
CCĐĐ AA

10. VD1: Lịch sử Indonesia và Việt Nam (tt)
959 *Đông Nam Á
.7 Việt Nam
.8 *Indonesia và Đông Timor
Tiểu phân mục được thêm vào
cho chung Indonesia và Đông
Timor, cho riêng Indonesia
*Thêm như được chỉ dẫn dưới 930 – 990
 KHPL : 959.7

11. 2. Quy tắc lấy chủ đề thứ nhất trong hai
chủ đề trong cùng một lớp (tt)
Trường hợp 2: TL nói đến 2 CĐ riêng biệt,
có chú trọng đến một CĐ
 Lựa chọn KHPL cho CĐ đó

12. Sơ đồ Quy tắc lấy chủ đề thứ nhất
trong hai chủ đề trong cùng một lớp
Chủ đề A
nhấn mạnh
CĐ B
đ
KHPL CĐ B

13. VD2: Hệ thống pháp luật của Việt Nam và một số
nước Đông Nam Á (nhấn mạnh tới Việt Nam) (tt)
349 Luật của khu vực hành chính,
vùng, khu vực kinh tế xã hội
Thêm vào chỉ số cơ bản 349 kí hiệu 4-
9 từ bảng 2
-59 Đông Nam Á
-597 Việt Nam
 KHPL : 349.597

14. VD3: Thương mại quốc tế giữa Ấn Độ và
Italia (nhấn mạnh tới Ấn Độ) (tt)
382 * Thương mại quốc tế (Ngoại
thương)
… Bao gồm cả cán cân thương mại,
chính sách thương mại và thuế quan;
hiệp định thương mại, vd., Liên minh
Châu Âu, Tổ chức Thương mại thế giới…
-54 Nam Á Ấn Độ (B2)
 KHPL: 382.0954

15. 3. Quy tắc ba chủ đề (Rule of three)
- TL có từ 3 CĐ trở lên (trong cùng một
lớp)
 Lựa chọn KHPL cho CĐ rộng hơn, bên
trên sát nhất, bao hàm tất cả các CĐ đó
(trừ khi 1 CĐ được bàn đầy đủ hơn là
các CĐ khác)
 Có nghĩa là : Chọn KHPL cho lớp khởi đầu
trực tiếp trên nó bao hàm các CĐ thuộc
các lớp phái sinh của cùng 1 lớp khởi đầu
đó.

16. Sơ đồ Quy tắc ba chủ đề
Chủ đề toång quaùt
Lớp khởi đầu
Chuû ñeà 1
Lôùp phaùi sinh
Chuû ñeà 2
Lôùp phaùi sinh
Chuû ñeà 3
Lôùp phaùi sinh
KHPL

17. VD: Trí nhớ con người, ý tưởng và sự sáng
tạo (tt)
153 Quá trình nhận thức trí tuệ và
trí thông minh
Tiểu phân mục chung được thêm cho
chung…
.1 Trí nhớ và việc học tập
.2 Hình thành và liên kết ý tưởng
.3 Trí tưởng tượng, hình tượng, óc sáng
tạo
 KHPL : 153

18. 4. Quy tắc liên ngành
(Interdisciplinary number)
Lôùp A
Lớp B
Lớp C
Lôùp (n)

19. Cách 1: Chọn KHPL liên ngành - bao trùm tất cả
những chủ đề được nói đến trong tài liệu (ưu tiên)
Vị trí KHPL liên ngành:
- Trong bảng chính:
+ Ghi chú xếp vào đây (Class here notes
+ Ghi chú xếp vào chỗ khác (Class elsewhere
notes)
- Trong bảng tra liên quan
- KHPL đầu tiên xuất hiện trong 1 mục từ chỉ
mục (thuật ngữ không viết lùi vào trong)

20. VD: Sự phát triển của trẻ em (tt)
350.231 Sự phát triển của trẻ em
Xếp vào đây tác phẩm liên ngành về
sự phát triển của trẻ em
Xếp xã hội hóa vào 303.3
- Trẻ em – sinh lý (612.6)
- Trẻ em – tâm lý (155.4)
- Trẻ em – xã hội (305.231)…
 KHPL : 305.231

21. Cách 2: Chọn KHPL cho ngành được đề
cập nhiều nhất trong nội dung tài liệu
- Sử dụng cách 2 khi không tìm được
KHPL liên ngành
- Chọn KHPL cho CĐ được nhấn mạnh
hoặc được đề cập nhiều hơn trong nội
dung TL

22. VD: Ly hôn : những vấn đề xã hội và tôn
giáo (tt)
- Ly hôn trong phạm trù đạo đức học (173)
- Ly hôn trong phạm trù tôn giáo (291.563)
- Ly hôn trong phạm trù luật pháp (346.016 6)
- Ly hôn trong phạm trù xã hội học (306.89)
 KHPL : 306.89

23. Cách 3: Phân loại vào mục 000
- Sử dụng cách 3 khi không thể sử dụng 2
cách trên
- Nội dung TL bao hàm quá nhiều lớp
trong khung phân loại

24. VD: Mối quan hệ giữa văn hóa, nghệ
thuật và khoa học kỹ thuật
Ngheä thuaät - 700
Vaên hoùa – 306 KHKT – 600
KHPL Lôùp 001 – Tri thức