De economische crisis in Oostenrijks perspectief

1. WAAROM U ARMER WORDT De economische crisis in Oostenrijksperspectief Brecht Arnaert, Poperinge, 18 maart 2011

2. Structuur van de lezing De productiestructuur Monetaire geschiedenis Moderne inflatie De “Oostenrijkse” analyse Terug naar écht geld 18/03/11 Café Saint-Georges Poperinge 2

3. Centraleprobleemstelling 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 3 Hoe ontstaancrisissen?

4. Karl Marx 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 4 Das Kapital, 1867: “Economischecrisissenontstaan door overproductie, inherent aan het kapitalisme. De enigeoplossing is de collectivisering van alleproductiemiddelen in handen van de arbeiders.” communistischeexperimenten: USSR, China, Cuba. Allemaalmislukt: centraleeconomische planning werktniet.

5. John Maynard Keynes 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 5 General Theory, 1936: “Economischecrississenontstaan door onderconsumptie. De enigeoplossing is het stimuleren van de vraag door de overheid. The New Deal in de VS, grotepubliekewerken, verhogen van de “koopkracht” door subsidies en uitkeringen Werktblijkbaarookniet: hoe meeroverhedenuitgeven, hoe slechter het gaat …

6. Milton Friedman 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 6 The monetary history of the US, 1963: “Economischecrississenontstaan door eentelossegeldpolitiek. De enigeoplossing is door matig geld bijtedrukken, ongeveer 3 % per jaar” Theoriewerkte: 1976: stagflatie Maar alszijntheoriewerkte, waaromdannog steeds crisis? Andereverklaringnodig. Bestaat al 140 jaar. Maar werdnooiterkend. Nu wel.

7. Crisis … ook in de economischetheorie 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 7 Grossomodo 4 economischescholen 1. Marxisten 2. Keynesianisten 3. Monetaristen “Hoe beperken we de schadelijkegevolgen van de economischecycli?” 4. De “Oostenrijkers” “Hoe is het uberhauptmogelijkdatcycli in de eersteplaats al ontstaan?”

8. Carl Menger 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 8 Principles of Economics, 1871: “Economischecrississenontstaandoordatoverheden de natuurlijkeprijsvorming van kapitaalverstoren ” Revolutionair: overheidnietlangeralsoplossing, maar alsprobleem? Eéngeïntegreerdetheorie van waarde, geld, kapitaalen prijzen. Evolueerde tot de ABC-theorie: de overheidveroorzaakteen “boom”, waarnaeen “bust” moetvolgen

9. 1. De productiestructuur 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 9

10. Eenbroodjemartino … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 10 Tijd Kapitaal ≠ Geld Minecorp (alumi.) Weiss Technik (oven) Distrifood (broodjes) De smulbek (belegdbroodje) Geld

11. De enigeeconomischekeuze 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 11 Investeren Consumeren OF Sparen is het liquidehouden van je middelen tot je zeconsumeert of investeert

13. Nieuwe economische ontwikkeling Tijd Reddy (R&D) Minecorp (alumi.) Weiss Technik (oven) Distrifood (broodjes) De smulbek (belegdbroodje) Geld 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 14 Tijd Minecorp (alumi.) Weiss Technik (oven) Distrifood (broodjes) De smulbek (belegdbroodje) Geld

14. Natuurlijkproces De toewijzing van kapitaalnaarbepaaldesectorenwordtgeregeld door de mate waarinmensenbereidzijnhunconsumptieuittestellen Hoe meerergespaardwordt, hoe meerkapitaalerbeschikbaar is, en hoe lager de prijservan Nieuwe “lagen van productie” voegenzich toe aan de economie. Spaarparadox van Keynes is dusfout: eeneconomiehangtnietaf van de consumptie, maar wel van de productie 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 15 Je kunt je geen weg uit de crisis spenderen, er moet gespaard worden

15. Hamvraag: wiebepaalt de rente? IEDEREEN: Elk individu in de economie maakt zijn eigen keuze. Wanneer er over het algemeen veel geconsumeerd wordt, zal de rente hoog zijn. Wanneer er veel gespaard wordt, zakt de rente NIEMAND:Er is géén centrale sturing. Op een bepaald punt wordt het namelijk zo aantrekkelijk om te sparen, omdat kapitaal zo schaars wordt dat het mooie rentes oplevert voor zij die het willen uitlenen, dat er inderdaad meer gespaard wordt 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 16 Zelfregulerendsysteem. Decentraal. Individueel. Op echtewaardegebaseerd

16. 2. Monetairegeschiedenis 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 17 6000 jaar in 6 minuten …

17. Ruilhandel Voorbeeld: Vissen met bessen, brandhout met vlees, silexknol met eengoedstuk leer. Verschillendeproblemen: Hoe bewaar je overtolligebessen? Hoe herken je de kwaliteit van eenvis? Hoe ben je zekerdat je je leer kwijtgeraakt ? Hoe betaal je éénbes? Kenmerken van eengoedruilmiddel: Houdbaar Herkenbaar Aanvaardbaar Deelbaar 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 18

18. Geld = Een indirect ruilmiddel Geld kanalleszijnwat in eensamenlevingals indirect ruilmiddelaanvaardwordt. RomeinseRijk: zout, Indianen: beverhuiden, Virginia (VS): tabak, de gevangenis nu: sigaretten  Goud en zilver Essentieel punt: geld is altijdietsdat BESTAAT. Daaromadagium: “geld is kaas” Driestappen: munten, biljetten en rekeningen 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 19

19. Private muntslag Ontgonnengoudwerdgemunt: Betereherkenbaarheid Zekerder over zuiverheid Gestandaardiseerdeeenheden (nietmeerwegen) Essentieelinzicht: Een munt is nietsmeerdaneennaamvooreengewicht in goud. In meerdan 90 talen is het woordvoor “de munt” ook het woordvoorgewicht. Cf Pond 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 20 EenLydische “Stater” (640 vC) EenFranse “Livre” (ca. 1360)

20. Private bankbiljetten Jaarmarkten in Brugge, Venetië, internationalehandel Grote transacties, grootgevaar: overvallen Wisselbrieven: betaling op naam en voor exact bedrag (vb 123 goudendaalders) Bankbiljetten = wisselbrievenaantoonder en in vastecoupure(vb: 100, 20 en 3 muntstukken) 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 21

21. Zelfregulerendbanksysteem Bankiersgespecialiseerd in het bijhouden van geld: gingenzelfbiljettenuitgeven op basis van goudvoorraad Succes van bankbiljetten Verleiding tot Fractioneel Reserve Bankieren Maar! Zelfregulerend systeem: fraudeurs werden bestraft door uitsluiting van het beroep  sterkrechtsgevoel. Goudstandaard intact 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 22

22. Klassiekeinflatie: coin clipping “Koninklijke” muntslag Zelfdeaantalmunten … Min de diefstal … “Seignorage” 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 23 Private muntslag

23. 3. Moderneinflatie 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 24

24. Overheidsfinanciering in eenvrijemarkt 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 25 OVERHEIDConstantebehoefteaan geld: uitgifteobligaties US Treasury, 1789, Washington

25. Bankierswordenpoliticus … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 26 OVERHEIDConstantebehoefteaan geld: uitgifteobligaties MARKTLEIDERNatuurlijk monopolie door goede reputatie US Treasury, 1789, Washington

26. Wettelijk monopolie op gelduitgave 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 27 OVERHEID“Ik wil altijd zeker zijn van financiering” MARKTLEIDER“Ik wil altijd zeker zijn van mijn marktpositie” US Treasury, 1789, Washington

27. Nieuwe “ruilhandel” OVERHEID“Ik wil schuld kunnen uitgeven zonder beperking” 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 28 CENTRALE BANK“Ikwilaan FRB kunnendoen” US Treasury, 1789, Washington Federal Reserve, 1913, Washington Dubbel bedrog: als burger en als spaarder

28. Het voordeel voor de overheid US TREASURY 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 29 FEDERAL RESERVE Treasury Note, 16 april 1838, 5 % Federal Reserve Note, 1934 Geld Schuld Onbeperktefinancieringsbron

29. Het voordeelvoor de banken 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 30 10 000 euro in de bank laat toe nogeens 90 000 euro tecreëren Meer biljettenuitgevendangoud

30. Wiedraagt het nadeel? 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 31 Inflatie

31. Waarde van de dollar … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 32

32. Conclusie MONETAIR: Vrijemarktwordtcentralesturing (FED) Watvroegerfraude was, wordt nu gelegaliseerd (FRB)  Geld wordtschuld. Schuld is afspraak. Geld is afspraak. ECONOMISCH: Schuld = Krediet = het kapitaal van eenander Kapitaal = geld + tijd Tijdspreferentiebepaaltproductiestructuur  Enkel geldontwaarding? Of nog effecten? 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 33

33. 4. De “Oostenrijkse” analyse 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 34

34. Terug naar “Hayek’s Triangle” Tijd Reddy (R&D) Minecorp (alumi.) Weiss Technik (oven) Distrifood (broodjes) De smulbek (belegdbroodje) Geld 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 35 Tijd Tijdsvoorkeurbepaalt productiestructuur Minecorp (alumi.) Weiss Technik (oven) Distrifood (broodjes) De smulbek (belegdbroodje) Geld

37. Valseeconomischesignalen 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 38 Tijd Vrijemarkt Centrale bank Tijdspreferenties zijn NIET veranderd, en toch is er MEER kapitaal! Geld

38. Fasen van de cyclus Door goedkoperkapitaalwordtermeergeïnvesteerd in HOCG: langereproductieprocessen (kapitaal is ertoch) Nieuw geld sijpelt door van de hogereindustriëennaar de lagere: pas betaaldeingenieurgeeft geld uit in restaurant 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 39 Boom MAAR !!! verhoudingconsumeren/investeren is nietgewijzigd Men geeft navenant gewoon evenveel geld uit in de lagere industriëen (voeding, vrije tijd) Vraag in hogere industrieën daalt: investeringen bleken fout te zijn Faillisementen, ontslagen, crisis Bust

39. 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 40 Macro versus micro Financiering door inflatie VALSE Producenten- kredieten VALSE Hogereinkomens spenderenzelfde aandeel

40. 5. Politiekeobservaties 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 41

41. De wettelijkheid … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 42 De Morgen, 16 maart 2011. Inflatie 3,5 procent. Werkelijk?

43. Maniokrellen in Kameroen

44. Cafetariarellen in China

45. Suikerrellen in HaïtiEgypte: 35 % van het inkomen wordtaanvoedselbesteed Ook in België: groeiendearmoede

46. Verschil = gigantisch 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 44 INDEX INFLATIE Korfproducten Alleproducten 3,5 % ??? %

47. Tegenstrijdigeeisen 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 45

49. Zalpijnlijkeaanpassingzijn

50. Tevergelijken met ontnuchtering

52. Bail-outs; “too big to fail”

53. Daarvoorschuldaangaan

54. Die schuldmonetariserenVicieuzecirkel: nieuweverstoringproductiestructuur, nieuwe boom-bust! Geld

55. Waarom het nietzalstoppen … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 47 DRUGSVERSLAAFDE MENS FIATGELDVERSLAAFDE ECONOMIE Steeds groteredossissennodigvoorzelfde effect Roofbouw op het lichaam Dood Steeds meerartificiële jobs Inflatieeetkapitaal op Totale crash van het monetairsysteem

56. “Helicopter” Ben Overheid: drugsdealer 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 48 Burgers Bedrijven Reddende Engel!

57. Crash is onvermijdelijk Eurozone: groteschulden, Griekenland en Ierland “gered” met nieuw geld, maar ratings onlangstochverlaagd VS: 14 400 miljard dollar, in 2005 nog maar 7 400 miljard dollar. Pensioenennietbijgerekend. Japan: meerdan 200 % overheidsschuld, éntweedegrootstehouder van VS-schuld, heefternstigemoeilijkheden China: geenschuld, maar ookzwareinflatiedoordat men de Yuan aan de dollar gekoppeldheeft. Is gestopt met het opkopen van VS-schuld  Schuld is tegrooten onomkeerbaar: ofwel FAILLIET ofwel HYPERINFLATIE 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 49

58. Is Japan de lont? 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 50 Op éénnagrootstehouder van Amerikaanseoverheidsschuld. Watgebeurterals Japan nietmeerbijkoopt? China is al gestopt. Dollar is wereldreservemunt. Als die crashtworden heel watlandenmeegesleurd

59. The future is … black Massaleontslagenzullenvermedenworden door geld bijtedrukken, dus munt zalverderontwaarden Index meet niet de echteinflatie, maar is toch de basis voorloononderhandelingen: verarming Groeiendeschulden, criminaliteit, verwaarlozing van gebouwen, afname van gezondheid, drugsgebruik Voedselzal steeds groteraandeel in uitgavenzijn: besparen op eten, honger: socialeonrust in grootsteden:oproerpolitie, betogingen, gewonden, doden Punt waaropniemandnoggelooft in de koopkracht van de munt: bank runs, wetten op het afhalen van geld, hyperinflatie 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 51

60. 5. Terugnaarécht geld 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 52

61. Waar het misliep 1913: Federal Reserve: fractional reserve banking  inflateren op kosten van eigenbevolking (“jobs creëeren”) 1935: Afschaffingbinnelandsegoudstandaard  Inwisselbaarheid in goudbeëindigd (“herstelpromoten”) 1944: Bretton Woods: goudwisselstandaard  Inflateren op kostenv.d. wereldbevolking (“democratiebrengen”) 1971: Nixon: sluiten van de goldwindow  bezit van goudwerdnutteloosgemaakt (“flexibiliteit”) 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 53

62. 1913: Afschaffingvrij en full reserve bankieren Centralemonetaire planning Vrijevorming van tijdspreferentieverstoord Productiestructuurvervormd 1929: Black Thursday 1933: privaatbezit van goudwerdstrafbaargesteld 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 54

63. 1935: Afschaffingbinnenlandsegoudstandaard 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 55 1934: “One Hundred dollars in Gold, payable to bearer upon demand” 1966: “This note is legal tender for all debts, public and private”

64. 1944: Afschaffinginternationalegoudstandaard Bretton Woods InvoeringgoudWISSELstandaard Munt van 44 landenkonomgewisseldworden in dollars, en DAN in goud VS inflateerde op de rug van de internationalegemeenschap “Eurodollars” 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 56

65. 1971: AfschaffinginternationalegoudWISSELstandaard 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 57 15 augustus 1971: Nixon sluit het goudvenster 1973: oliecrisis Jaren 80: depressie

67. Inflatieloos

68. Echt, vrij

70. Inflatie

71. Vals, dwang

73. Brecht Arnaert dankt u … 18/03/11 Jong N-VA Westhoek 60 Vragen? brechtarnaert@gmail.com