In deze nieuwsbrief: AANKONDIGING 01 productie schaaldaken rabin centre VERSLAG 11 masterclass staal 2004 NIEUWS 03 grs 05 rabin centre 09 zhsb follie 10 landgoed zonnestraal 13 dax magazine BOOOSTING 08 antwoordkaart 14 book 15 participanten 16 agenda, colofon, bestuur Voor meer nieuws: www.booosting.nl

1. booosting JUNI 2005 JAARGANG 16
•
•
voor het
Rabin Center in Avivl
wordt gekenmerkt dooA wee
bijzondere gebouwdelen: ' he
Great Hall' en de 'Library'. Beid.
delen hebben plastisch vormgegeven
daken, ca . 30m x 30m, die gelijkenis
vertonen met duivenvleugels, als metafoo
VIJF
en eerbetoon aan de vermoorde vredes
president Rabin . Door de architect Moshe
DUBB ELG EKR OMDE
Safdie (Boston) werd benadrukt dat de daken
het uiterlijk moesten hebben van naadloze DUI VENVLEUGELS
schalen. Om dit te kunnen realiseren heeft
Octatube onderzoek gedaan naar het 'surfplank
constructieprincipe ' .
De daken worden opgebouwd uit schuim en aan
beide zijden met een GRP (Glassfiber Reinforced
Polyester) gespannen huid ingepakt. Samen met het
Holland Composites Industrials dat is gespecialiseerd in
composiet constructies, zijn prototypes vervaardigd op
schaal, :1.
1 GREAT HALL WJNGS > Zie ook pagina 03' 07 van deze nieuwsbrief

2. V MAKFITE RABIN CENTRE

3. GLASSFIBER REINFORCED
POLYESTER (GRP)
SCHAALDAKEN VOOR HET
RABIN eTER IN TEL
et incrementele ontwerpen en ontwikkelen van nieuwe productsystemen hun toepassingen over de grenzen, waar de innovatie echt internationaal
In de bouw kan , samen met het noodzakel ijke onderzoek, als een continu wordt gemeten. De innovatieve ingenieur moet in het experimentele proces
proces worden beschouwd . Veel sequentiële ontwerpen kenmerken zich in lIe co-makers vanu it één hand coördineren en hun werk integreren en VOOfi
een stapsgewijze aanpak met een toenemend niveau van kennis en inzicht. et gehele proces de verantwoordelijkheid nemen .
ieuwe bouwproductsystemen hebben een wereldn iveau en vinden vaak
p ctatube heeft in tien jaar tijd ruim twintig bouwprojecten met kozijnloze
beglazing in Israël met succes voltooid. Hierdoor werd een grote naams
bekendheid opgebouwd in Israël. Die staat voor ingen ieursmatige durf, co-
akership in het architectonisch/constructief ontwerpen en hoge nauw-
keurigheid in de uitvoering. Een revolutie in de locale bouwuitvoering, die
iteraard tot voortdurende problemen met lokale betonaannemers leidt.
,In november 2002 werden de aanbestedingstekeningen ontvangen voor het
iYitzak Rabin Center in Tel Aviv, ontworpen door arch itect Moshe Safdie uit
Boston. Het ontwerp werd gekenmerkt door twee bijzondere objecten:
'The Great Hall' en 'The Library'. Beide gebouwdelen hebben buitengewoon
lastisch vormgegeven daken, die gelijkenis vertonen met duivenvleugels als
(l1etafoor en eerbetoon aan de in november 1995 vermoorde vredes-
president Yitzak Rabin . De draagconstructie van de
'ngewikkelde vorm van deze zgn. 'Iiquid design roofs' in
tie tender werden door het ingenieursbureau Ove Aru
(New Vork) berekend en ontworpen als een arbitraire
open staalstructuur. Hierop zou een laag beton moeten
gestort met een gladde afwerking.
!I LJBRARY OVERVIEW

4. (GRP)
De keuze voor de dak-
bedekking werd overgelaten
aan de inschrijvende aan-
nemers. De architect had echter
aangegeven een naadloze en perfect
vloeiende oplossing voor het dak
absoluut te prefereren.
De voorkeur voor een naadloze oplossing
maakte het werken vanuit een geprefabriceerd
systeem een moeilijk haalbare onderneming.
Het succes van het project zou nl. niet afhankelijk
zijn van nauwkeurige engineering en 'prefab'
productie bij Octatube in Delft, maar grotendeels
afhangen van de locale arbeiders en supervisors,
hetgeen uiteraard niet geprefereerd wordt in een
industrieel gevoerd productieproces.
De opdrachtgever en de bouwmanager bleven hameren
op de sluitingsdatum voor de aanbesteding en stelden
deze zelfs nog een maand uit. Inmiddels had Octatube
ervaring opgedaan met (voor de bouw) innoverende
technieken voor het gemeentelijk Floriade Paviljoen (Asymptote Architects).
Dit vond plaats in de vorm van geëxplodeerd vervormde aluminium
panelen: één van de eerste verworvenheden van een nieuwe 'Blob'-
technologie. Maar in plaats van aluminium als huid zou een continu
'stressed skin' principe beter kunnen worden ingezet: twee dragende
glasvezelversterkte polyester huiden om een constructief dragende
schuimkern.
11 LlBRARY WINGS >

5. ooostin
(GRP) € 2,5 miljoen. Het alternatief: de dragende GRP sandwich met gespannen
huid zou de prijs van € 4 miljoen overschrijden. Besloten werd dat de
verkoopprijs voor dit alternatief de prijs van de oorspronkelijke
materialisatie met hoogstens één miljoen mocht overschrijden : € 3,5
miljoen. Eekhout was ervan overtuigd dat de architect onmiddellijk verliefd
zou worden op het alternatieve idee van een zelfdragende sandwich, een
eerlijke constructie waarin de vorm tevens de constructie is en de
constructie de vorm . Wat is er mooier voor een Modernistisch architect?
Deze twee voorstellen werden vlak vóór de sluitingsdatum van de tender
naar Israël gefaxt. AI na twee dagen belde Moshe Safdie met zijn
compliment: 'An amazing solution!' . De volgende dag vloog Eekhout naar
Tel Aviv voor uitleg. De bouwcommissie was verbijsterd over de
constructieve en logistieke implicaties van het alternatieve voorstel. De grote
vleugels zouden in één van de lege scheepswerfhallen in Nederland
vervaardigd kunnen worden. Omdat de schalen, gemaakt van gelijmde
polystyreen blokken, omgekeerd moesten worden om aan beide zijdes de
gespannen huid aan te brengen, was een minimale breedte van 2sm en een
vrije hoogte van 20m vereist. Als de schalen waren voltooid, zouden ze over
het water naar de haven van Rotterdam gesleept en per schip vervoerd . Op
de rede van Tel Aviv zou een grote vrachthelikopter de schalen één voor één
AGREAT HALL DOORSNEDE kunnen oppakken en vijfkm landinwaarts naar de bouwplaats vliegen. Een
mobiele kraan zou vervolgens de daken op de kolommen plaatsen, waarna
Uit vier brainstormsessies kwam het idee om de daken als gigantische 3D de rest van de montage relatief eenvoudig zou zijn. Deze hele operatie was
vrij gevormde 'surfplanken' van schuim te maken met aan beide zijden een uiteraard relatief onconventioneel en duur, maar garandeerde een goede
constructief werkzame huid van GRP (Glassfiber Reinforced Polyester). De kwaliteit.
twee daken waren elk 15X15 / 30x30m, onderverdeeld in vijf vleugels van
maximaal30m bij ca. 15 tot 2om. MAYA3D
Safdie bedacht een wijze stap voorwaarts. Na de eerste
VERLIEFDE ARCHITECT onderhandelingen werd een 'pre-engineering' contract
Voor de aanbesteding werd besloten zowel het alternatief van Octatube uit verkregen, waarmee het design van de beide daken werd
te werken als de oorspronkelijk gespecificeerde warrige stalen constructie, aangepast in Maya (3D CAD software). Dit was inclusief
maar nu met een dunne GRP composiet als dakbedekking. De kostenraming de betonnen substructuur, kolommen, glasfaçades,
voor deze stalen variant met een dunne 80mm GRP sandwich kwam uit op stalen dakconstructie en de GRP schaaldaken . Het
>

6. (GRP) een globale statische analyse en Solico een eerste constructieve analyse
van de polyester schaalconstructies. Gelijktijdig konden door Holland
Composites en Octatube prototypes op schaal 1:1 vervaardigd worden van
zowel het alternatief, de GRP 'stressed skin', als de oorspronkelijke hybride
uitschrijving (Plan B voor het geval dat het GRP alternatief niet zou
werken) .
LAGERE PRIJS
Gebaseerd op deze pre-engineering kon de initiële verkoopprijs van de
sandwichvariant na een jaar werken worden teruggebracht met 30%, zodat
de huidige contractprijs lager ligt dan de gemiddelde aanbiedingen van de
hybride uitschrijving. Een verstandig besluit waarvoor Octatube vaak pleit in
Nederland, maar uit angst voor monopolisering van het aanbod krijgt dit bij
opdrachtgevers vaak geen gehoor. Toch is dit de enige weg uit een impasse
die vlak voor een revolutionaire innovatie staat. Wie gaat investeren om een
reële sprong voorwaarts in de techniek te maken tegenover welke beloning?
ONTWERPEN EN UITVOEREN IN ÉÉN HAND
Het traject van het redesignjpre-engineering duurde een jaar. Daarmee lag
het ontwerp vast. Octatube verrichtte het definitieve ontwerpwerk en de
architect kwam regelmatig op bezoek in Delft om de voortgang te
accorderen. Er was slechts één partij bezig met het computerwerk en dat was
ALIBRARY DOORSNEDE ook een duidelijke stap voorwaarts: geen chaos. De terugkoppelingen vanuit
de daadwerkelijke technologie, de detaillering en de constructieve analyse
tekenwerk van de architect was uitgevoerd door een maquette 3D in te hadden meteen een impact op het definitieve ontwerp en moesten daarom
scannen en bestond uit een groot aantal punten (in DXF-formaat) die samen vanuit één tekenhand worden geïntegreerd in het ontwerp. Met een
de geometrie beschreven. Voor de engineering is deze beschrijving van een revolutionaire innovatie als in dit project bewijzen Octatube's adagia van
geometrie onbruikbaar. Door verschillende doorsneden uit het 'ontwerpen en uitvoeren in één hand' en 'de integratie van architectonische,
oorspronkelijke model van de architect te onttrekken en deze in Maya in een constructieve en industriële ontwerpen' hun bestaans-
vloeiende lijn met elkaar te verbinden ontstond eenbruikbaar model. Maya recht. Met respect voor de wensen van de architect werd
bleek een uitstekend medium om er de vrije vormgeving van het geheel van een intensief design- en engineeringtraject doorlopen
daken, glasstroken, gevels en betonnen ondersteuningsmuren in te waarbij de coördinatie met de twee co-makers Solico, als
ontwerpen. Daarnaast konden in Maya de constituerende onderdelen: GRP engineer en Holland Composites als GRP
sandwichpanelen, de kolommen en glazen gevelpanelen, worden producent onmisbaar waren en de totale technische
gedefinieerd en gekoppeld tot de totale 3D compositie. Ocatatube maakte> integratie vanuit één hand werd gevoerd.

7. (GRP) TIJDSBESTEK
Na de design fase van een jaar, nam de engineering en het testen in feite ook
een vol jaar in beslag. Door de politieke wisseling van arbeiderspartij naar
conservatief werden alle innovaties door de lokale overheden met een loep
bekeken, bekritiseerd en gewantrouwd. Ook aan die tegenwind moet
voortdurend met geduld het hoofd worden geboden. Velen zouden het
• • project graag willen zien stranden .
TIJDSDRUK
In januari 2005 zijn de producties van het staal en de GRP schaalsegmenten
begonnen. Ook het produceren blijkt een zeer experimenteel proces met
steeds weer onvoorziene aspecten die geanalyseerd en ingenieursmatig
moeten worden opgelost. Improvisaties brengen de wet van Murphy
naderbij. Ingenieursmatig handelen in de beste tradities van de TU Delft
maakt de aanvankelijk geblufte ambitie tot werkelijkheid. Maar er is de druk
van de tijd. Op 4 november a.s., op de lO-jarige sterfdag van Rabin zal een
internationale schare aan hoge politici moeten kunnen zien wat het
resultaat van het werk van Octatube is.
IICREAT HALL INSERT POINT S
?
Innovatiedrang, moed en ondernemingslust evenals een zekere naïviteit (om Octatube Space Structures
niet te willen weten welke hindernissen er in de toekomst genomen Mick Eekhout
moeten worden), vormen de inbedding van engineering met een meer- T 015 257 1300
voudige innovatiegraad . E m.eekhout@octatube.nl
Het designtraject werd afgesloten met de herziene offerte en de I www.octatube.nl
goedkeuring van de architect, waarna de opdracht werd verstrekt. De
definitieve engineering betekende naast het totale tekenwerk in
AutoCadjMechanical Desktop en het vervaardigen van de definitieve
constructieve analyses ook het voorzien van de definitieve productie-
methode van de GRP schalen, het testen van GRP segmenten op
delaminatie, vermoeidheid, assemblageverbindingen, vervorming, de
brandwerendheid en de logistiek van het voorpassen in Nederland, het
vervoerenjverschepen in speciale containers, het assembleren op de
bouwplaats , het afwerken en inhijsen. > Zie ook pagina 03-07 van deze nieuwsbrief

8. POS TZEGEL
Rf;).:l.'J'JO) 1 Booosting
Scheepmakers haven 32
3011 VB Rotterdam
o heeft interesse in het bezoek bij Holland Compos ites te Lelystad
over de productie van de schaaldaken van het Rabin Center (Tel Aviv)
met D personen. op een nog nade r te bepa len datum in juni 2005
(AVA) staat voor Alleen Voor Aangeslotenen bij Booost;ng
........~~~~~~~~~~__.........._ ......~.............rw....._ ...............................,..........................~ • • • • • • • • • • • • • • • • • ~

9. er steunen van zeer hogesterktebeton rond een kolom houden het dak i
nwicht. In die steunen bevinden zich ingestorte draadeinden.
rkante dak bestaat uit vier driehoeken, bepaald door de diagonalen .
worden met bouten aan elkaar verbonden. De bevestigingen en bi'
orende wapening zijn uitgevoerd in RVS.
follie is geprefabriceerd in zeerhogesterktebeton (ZHSB) en op loc
monteerd. Het betonmengsel is afkomstig uit Frankrijk. De treks
rdt gehaald uit stalen vezels (naalden) in het betonmengsel. Er wordt,
itzondering van de bevestigingspunten, geen wapeningsstaal toegevoe
betekent dat de dikte van het beton tot een minimum kan worde
reduceerd; het dakvlak heeft een dikte van slechts 25 mm, de verstij
Ibben onder de daksegmenten zijn 40 mm dik en lopen taps uit te
hoeve van de ontkisting.

10. bekisting voor de vier daksegmenten is traditioneel gebouwd ui
iplex en was zeer complex. Er kan gerust worden gesproken van ee
tig stuk meubelmakervakwerk. De bekisting voor de armen is door ee
rototypebedrijf gefreesd uit massief materiaal. Dit is gebeurd m.b.v. ee
d-cam methode. Er is een 3D-model gebouwd dat is gebruikt om de
an te sturen. Ribben en dakvlak zijn in één stuk gestort. De stalen vez
ten op de goede plaats terecht komen en de juiste oriëntatie heb
t is een cadeau van de Betonvereniging en een aantal van haar leden aa
landgoed. De follie krijgt de functie van permanent informatiepaneel ave
landgoed .
zeer geavanceerd ontwerp met een minimale betondraagconstru
rdt door architect Henk van Laarhoven omschreven als 'State ofthe
prachtige symbiose tussen architectuur en constructie'.
Initiatief en projectrealisatie: Betonvereniging Gouda
Ontwerp: Henket en partners architecten, Esch
Constructie: ABT, Velp
Productie: Hurks Beton, Veldhoven
DE KIST VOOR HET DAKSEGMENT, TIJDENS DE STORT
ING . HIERAAN ZITTEN DE INSERTS VASTGELAST WAARMEE DE SEGM
PROEFOPSTELLING VAN DE FOLLIE. DE BEËINDIGING VAN DE NAAD TUSSEN D
RMEN CORRESPONDEERT MET HET DETAIL»
&
Betonvereniging Henket en partners architecten
Oick Stoelhorst Henk ~an Laarho~en
0182 539 233 T 0411 601 618
E info@betonvereniging.nl E info@henket.nl

11. ooosting
VOOR DE DERDE MAAL W ERD EI ND VORI G JAAR D E MASTERCLASS STAAL
VERSLAG VAN DE MASTERCLASS STAAL 2004 GEORGANISEERD DOOR HET BERLAGE IN STITUUT, ARCH IPRI X, BOU WE N M ET
STRUCTURAL FORM STAAL EN SNS (SAMENWER KENDE NEDERLANDSE STAALBOUW). SNS FACILITEERT
DE BIJEENKOMSTEN EN GEEFT OOK FINANCIËLE ONDER STEU NING.
~ lr ~[j(C u [j~~ l DE IN TE GRATI E [f (Q)~~
VAN ON TW ERP EN CON ST RUC TI E I N
HEDE ND AAGSE ARCH I TE CI UUR
et initia tief voor ee n jaarlijkse Masterclass Staal is voortgekomen ui t In 2004 waren er 53 aanmeld ingen van jonge vee lbelove nde architecten en
onvrede ove r de samenwerking tusse n constructeurs e n civiel ingen ieur con structeurs uit binnen- en buiten land. De organisatie was er wederom i
enerzij ds e n architecten en ontwerpers anderzijds. Op een enkele keer na, geslaagd om, met het aansprekende thema Structural Form, 'I ntegrat ie va
werd (e n wordt nog steeds) vaak langs, in plaats van met, elkaar samen · O ntwerp en Constructie in Hedendaagse architectuur' , voo ruitstreve nd
gewe rkt. O ok de tendens in zowel het architectuur- a ls het (civiel) a rchitecten en constructeurs te vragen hun deskundigheid te verlenen.
'ngenieursonderwijs, begon haar weerslag te vinden in de architectu ur-
raktijk. Er werd in de opleidingen steeds minder aandacht geschonken aan E MASTERS I BEGELEID ERS VAN 2004 Z IJN:
de maakbaarheid van arch itectu ur en aan de toekomstige ingenieu rs we r > johan Bettum, architect Archiglobe, onderzoeker/professo r
nauwe li jks het verband t ussen constructie en architectuur getoond. Staedelschule Frankfurt
;. Annette LeCuyer, arch itect/professor architectuur en constructie State
D OEL University New Vork. Auteur ' Steel Beyond, new strategies for metals in
De Masterclass Staal is bedoeld voor getalenteerde architecten en architecture'
constructeurs . Werving van d eelnemers vindt plaats onder genomineerden ;> jane Wernick, Constructeur/professor Southampton University en
oor de Archiprix, de win naars van de studenten STAALprijs en aan de TU Oxford Brookes University
Delft en TU Eindhoven. > joop ParA, constructeur/directeur Arup Amsterdam
> Marc Mim ram, ingenieur/architect in Paris
De bedoeli ng is dat deelnemers vakkennis en creativiteit koppelen aa n ee :> Lorent Becker arch itect
w ooruitstrevende blik op staa l. Staal als een materiaal met ongelimiteerd > Marc IJ{ Nico/e Mauer, architecten, Maurer Uni ted
esthetische, ruimtelijke en const ructieve mogelijkheden . O m de deelnemers Architects
in de juiste stemming te brengen, worden tijdens de Masterclass Staa > /ngrid Bil/e, architect/partner Nicolas Grim shaw &
nspire rende voorbeelden aa ngereikt va n tech nieke n, methoden en o nt- Partners
werpen in staal uit de bo uw én andere vakgebieden als scheepsbouw, ;> WolfMange/sdoif, constructeur/engineer Ha ppold
a utomobiel- en vliegtuigindustrie. Lo ndon
----------~------~>

12. aar de Masterclasses 2002 en 2003 de grenzen (en verder) van het Het betreft een structuur die techniek en architectuur combineert tot ee
ontwerpen met staal onderzochten, was de Masterclass van 2004 erop concept voor een toren van 450 m hoog, ergens in de randstad. In deze
gericht het materiaal staal toe te passen in een, door de masters e oren zijn verdiepingen toegekend aan en ingericht naar bepaalde plaatse
Cleelnemers verder zelf in te vullen, reële opgave. Dit resulteerde in een ·n Nederland, zoals Gouda en Haarlem. Op een bepaalde verdieping in de
aantal aansprekende definiëringen van opgaven zoals: oren kan men die steden goed zien. Elke stad bevindt zich aan een andere
, RANDOM NOT RANDOM zijde en hoek ten opzichte van de toren. Hierdoor ontstaat behoefte aan een
<: Sea Tower ( 01-02-03-04 J flexibele gevel die men naar 'Stad' kan vervormen.
2 STYLING THE STUCTURAL SURFACE Om dit te bereiken hebben de deelnemers een raster van staal gebuikt om
K Loop Gallery (0 5 J de toren/gevel te ontwerpen onder de noemer 'Grid defines Shape' and
3 LANDSCOPES Shape creates Grid'. Door het grid naar buiten of naar binnen te duwen
<: Tower Past/Present (06 J ontstaan onregelmatige plattegronden die inspelen op de richting waarin
< Smallest Comman Divider (07 J gekeken moet worden. Zo ontstaat een toren met een onregelmatig
t4 TAYLOR MADE oppervlak gevormd door de regelmatige ligging van steden in Nederland.
<: Blvd. of Broken Dreams (08 J
< Garlic Bar (09 J TOEKOMST
< Weave (10 J In de komende edities van de Masterclasses Staal 2005 en 2006 zal het
5 FOLDING AND CONTINUITY kernpunt van de opgave liggen in 'maakbaarheid van het ontwerp'. Hiervoor
< nGenO.OOl BETA [11 J al in samenspraak met staalbedrijven en toeleveranciers een aantal
6 ATTRACING OPPOSITES ealistische en inspirerende opgaven worden geformuleerd die ondermeer
< Foam ( 12 J aansluiten op reeds bestaande en nieuwe innovaties in de staalbranche.
< Steel Wool (1 3 J
iThijs Verburg. vice-voorzitter Booosting. architect
RANDOM NOT RANDOM id oprichtingscomité Masterclasss Staal
Het is ondoenlijk om al deze opgaven apart te bespreken maar Random T 020 627 9605
Random geeft een goed beeld van de kwaliteit van de resultaten van E post@vharch.nl
diverse opgaven. I www.masterclassstaal.nl
~----

13. • ONTWERPERS
ind april is de allereerste reguliere editie van dax Het katern 'documentatie' valt onder h
agazine verschenen: een vakblad voor en door gasthoofdredacteurschap en omvat een inter
twerpers, over de materialisering en detaillering view, minstens drie gedetailleerd omsch
n architectuur. Dax heeft een bijzondere formule projecten, een materiaalstudie en inspirati
dat elke editie wordt gemaakt met een andere pagina.
asthoofdredacteur, die onder meer mede de Het katern Materia staat onder regie van
Inr,,,,,'rtpn kiest en een kijkje gunt in de eigen Zijlstra, die elke editie van dax aan de hand v
ken. De middelen die daarvoor worden thema's de nieuwste materialen zal laten zien
ruikt: veel mooie foto's, toegankelijke teksten en
rleidelijke pagina's. De inhoud van dax zal voor AANBIEDING
n groot deel worden bepaald door de inbreng van
e lezers. Elke editie zal minstens een van de
'ecten worden gekozen uit de documentatie die
r de redactie is gezonden. Ook voor product-
matie wordt het liefst direct vanaf de
ucent of ontwerper informatie gehaald.
r de eerste editie van dax magazine heeft
van der Pol het gasthoofdredacteurschap
zich genomen, met een prachtige hoofdrol
de nieuwe Warmtekrachtkoppelingcentrale in
De Uithof te Utrecht. Ook is er een artikel over
'roest', een interview met Liesbeth en veel materiaal- en productnieuwtjes.
KATERNS
Met een vakkundig team van bouwkundigen, die ook nog een leuk stu
kunnen schrijven, zullen er dit jaar nog vijf edities worden gemaakt. EI x magazine
editie heeft vier 'katernen': actualiteit, documentatie, Materia en produ ine kruit, uitgeve
informatie. Het eerste en laatste katern worden verzorgd door de 0650287800
redactie en bestaan uit korte berichten en vaste rubrieken, zoals E caroline@dax-magazine.nl
artikelenreeks 'onbegrijpelijk' door Rob Nijsse. I www.dax-magazine.nl

14. OOR AORIAAN BEUKERS EN ~O
E_ ___ N H_N _E
VA ___I _T ____~~__~
Flying lightness is de opvolger va
Lightness, het boek waarmee Beuke The cloth that
en Van Hinte in 2001 een lans brake dreams
voor een andere kijk op construeren are made of
De essentie van de twee boeken i '. -, . , -",. _ ..... .. I · · _ -', _ .. _ ... .
... ....... '~ - .. , ... ~ , <'~-. - ...: . ,-. - .. ~
elder 'We staan op de drempel va
-
. ... '-v . · .. ~ ., • .l.~ . ~. _, • • • • • ~
een nieuw tijdperk met nieuwe I ,"
, . ..
.""," .........
..
. '"
~.
.
_ ~ '
' -.
..
.'
' ''' .....
'.".
. " l "
". ,'
' .-
..... .
~
I •
'.'
~
aterialen.
r e zijn essentieel om onze ma
schappelijke problemen te helpe
ODllos:sen. Laten we onze oude ze ......" . . . .. .. ...., ... . . ... .' - -- , . . ' " . -. '
eden van construeren loslaten en ~, .., . ... .. .. --. . . -,' - ' .... -.- . ...
'
'~
"'"
s werpen op het bouwen met
ieuwe lichte sterke composieten.'
kracht van de boeken ligt in de enthousiasmerende en associatieve wijze ot slot nog even een extra schijnwerpertje op de ondertitel van Flyin
deze boodschap wordt gebracht. Beukers en Van Hinte hebben ee ightness: 'promises for structural elegance'. Elegantie maakt techniek
tig evenwicht gevonden tussen droge wetenschappelijke stof en ·pelijk.
rvlakkige publieksvoorlichting. Dit doen ze door techniek in tekst en
Id te associëren met gebeurtenissen uit het dagelijkse leven. Productie van Nieuwamerongen
n composieten wordt vergeleken met traditionele Japanse stoffen, een
over zwaartekrachtlogica wordt begeleid door een foto van de krom- Flying Lightness, promises for structural elegance
n langste man ter wereld, en constructielogica is te vinden in de huid urs: Adriaan Beukers en Ed van Hinte
n een giraffe. 'Technology is part of our culture, no less than music or the BN: go 6450 538 1
dy of languages' schrijven ze in het afsluitende hoofdstuk van Lightness . : € 24,5 0
it is exact wat de boeken uitstralen. Ze zijn daarom een ijkpunt voor elke : Engels
ijver van techniekboeken. _010 Publishers

15. :. > A+ Bureau voor
~OUW'O,,)aU'Kl,mtlw'~:Kell,ml > ABT Adviesbureau voor Bouwtechniek> Aldus
> Arcadis > BDA Groep> Boomsma Innovations > Corsmit
lRalaa~!eve~na Ingenieursbureau> dgmr raadgevende ingenieurs> DHV Bouw
> ing. Karel H. Dekker> dorsserblesgraaf > EcoJYs > Façade
Engineering> GeNie Consult en Partners> IBS Consultants>
RaDELL engineering> RGD, directie Advies en Architecten>
~Cl100na,UI1I~eK Cl[ Partners Advies > Ingenieursbureau Zonneveld> Els Zijlstra <
: I :. - > Alcoa Architectuursystemen >
Aluminium Constructies> BRs Staalwerken > Corus Colors >
> Eaton Holec Laagspanning> Hobone> Holonite > Hunter
> Limelight > Mat AJbouw > MBI > De Meeuw Oirschot > Jr.<,r...",n""
'U"rnJT"< > Oskomera > Van Oudenallen Prefab Betonbouw>
> Platinox Special Products > Polyblock > Poly Products >
~OI"KW,'OO' > sAB-profiel > sAPA RC system> Slavenburgs Bouwbedrijven>
Nederland> Trespa International> Ubbink Nederland> Wagenbouw
modaties > Wentzei > ZNs Van Dam Geveltechniek <
RCHITEcrEN8UREAUS > Archipel Ontwerpers > Architectenbureau
~oestl~n'lvan Vliet> Het Architecten Consort > Arconiko Architecten> Atelier
n der Breggen Bouw i.d. > Böhtlingk architectenbureau> jan
,nrtl,uw,p.r> CEPEZED > EGM Architecten> Henket en partners architecten>
MDs> MAS architectuur> Mei Architecten en Stedenbouwers> MoveYou
MUA, Maurer United Architects > Piode > jouke Post> Royal Haskoning
'Ar,~1111tP.r.1tP.rI > RPHS architecten> jan Timmers > Verburg Hoogendijk
itecten <
I •. : ' . > Friso Kramer> Jaap Koning>
De'l;ofJefS > Nippelinventions > Robin Hood Produkties > TNO
Vroom <
~ji!lljk:êrt~id vl!rsc:hiJllendil:partijen > Bouwen met Staal
innlC)va1tieDrOCBSSlIn eI!n systematische .á.n,~~ié,I:i;óè~p'Î~~lijk
mel:hocile beschikbaar die succes garandeert. DsiIJIPvftor cl'elltiivitetit tmlOOIlJ!lM~ > TU Delft, vakgroep Bouwtechnologie >
nodig die gedragen worden door bevlogen melnsen~ Eindhoven, faculteit Bouwkunde < <
.BoclOst~ng lijkt een platform waar de bevlogen mensen vanuit verschUlelnd~
elkaar kunnen ontmoeten. Daar moeten succesvolle
inl'llov, th,s uit voort kunnen komen.'
a

16. ooostlng_ ooosting AGENDA 2005
SCHEEPMAKERSHAVEN 32 3011 VB ROTTERDAM
TELEFOON 010 2829 950 TELEFAX 010 2829 813
E-MAIL INFO@BOOOSTI NG.NL SI TE WWW.BOOOSTING.NL
bezoek productie schaaldaken Rabin Center Tel Aviv (AV
CONTACTPERSOON onder voorbehoud (zie pagina 0 1·02 en 03·07)
Jolanda Steenhouwer
BEREIKBAAR
A •
maandag en dinsdag 9.00-17.00 uur
donderdag 9.00 - 13.00 uur
«< A
REDACTIE A
Jolanda Steenhouwer
VORMGEVING
Na 3 jaar draagt Maarten Wil/ems zijn functie als
bestuurssecretaris over aan zijn Delftse collega Karel Vol/ers.
Karel heeft als universitair docent, de leiding over de Blob & Technology
groep van de afdeling Productontwikkeling op de Technische Universiteit te
Delft (faculteit Architectuur, afdeling Bouwtechnologie). Als architect is hij
in 2001 gepromoveerd op het onderwerp Getordeerde Gevels. Hij
vertegenwoordigt de categorie Onderwijs.