Booosting nieuwsbrief #2 - mei 1990 In deze nieuwsbrief: 01 Programma Booosting bijeenkomst 'Tussen Traditie en Experiment' Booosting op de Bouwbeurs 02 Verslag Booosting Product Quality Meeting I: Sandwichpanelen 03 Boek 'Tussen Traditie en Experiment' 04 Verslag Booosting bijeenkomst Beurs van Berlage, 28 maart 1990 Participanten

1. •
0005 In
stichting
industrieel
bouwen
nederland
N I EU"., 5 B R lEF
Informatieblad van de Stichting Industrieel Bouwen Nederland Jaargang 1 nr. 2 mei 1990
Secretariaat: Bankaplein 3 2585 EV 's-Gravenhage tel 070-3507171 fax 070-3504327
rgramma 9051 G bie- enkoms...------.
e
ITussen Traditie en Experiment' 15 juni 1990, aanvang 15.00 uur
Tijdens deze bijeenkomst zal tevens het boek van BOOOSTING getiteld 'Tussen Traditie en Experiment' worden uitgereikt. Dit
boek is onder redactie van Ir. Jan Westra, wetenschappelijk medewerker aan de TU Eindhoven en tevens bestuurslid van
BOOOSTlNG, tot stand gekomen. De bijeenkomst zal plaatsvinden in de aula van het Haagsch Gemeentemuseum van Berlage.
Het programma voor deze middag is als volgt:
15.00 Opening door Prof.lr. Jan Brouwer, voorzitter van BOOOSTING.
15.05 Inleiding door Ir. Jan Westra.
15.15 1e lezing: 'Visioen van de Vooruitgang' door Ir. T. Asselbergs, stadsarchitekt van Haarlem.
15.35 2e lezing 'Bouwtraditie en Produktontwikkeling' door Prof.lng. J. Istha van Istha Industrial Design.
15.55 PAUZE
16.15 3e lezing: 'Techniek van Damocles' door ProUr. M_ Zwarts.
16.35 4e lezing 'Het Experiment en Beleid' door Ir. c.J. Vriesman, Directeur Directie Coördinatie Bouwbeleid van het ministerie van VROM.
16_55 Aanbieding van het boek 'Tussen Traditie en Experiment' aan Ir. c.J. Vriesman.
17_00 BORREL
U kunt zich uitsluitend middels de bij deze nieuwsbrief bijgesloten antwoordkaart voor deze middag opgeven. Dit geldt ook
voor BOOOSTING aangeslotenen!
NB. De boekuitreiking was oorspronkelijk gepland op 1 juni 1990 in Kriterion te Rotterdam. Degenen die zich reeds voor deze
datum hadden opgegeven worden zonder tegenbericht automatisch voor de nieuwe datum geregistreerd.
BOOOSTING OP DE BOUWBEURS
De stand van zaken met betrekking tot de presentatie ontwerpers comprimeren en voor een beursbezoeker in
van BOOOSTING op de Bouwbeurs van 4 tot en met maximaal 10 minuten een zodanig effect teweeg brengen,
9 februari te Utrecht. dat de interesse voor produktontwikkeling in de bouw in
Deelname aan de beurs zal vooralsnog uit de volgende het algemeen en voor BOOOSTING in het bijzonder,
onderdelen bestaan: gewekt wordt.
- een stand BOOOSTING CATALOGUS
- een audio visuele presentatie Alle aan BOOOSTING deelnemende organisaties kriigen
- een BOOOSTING catalogus de gelegenheid zich middels één of meerdere pagina's in
- een informatie bijeenkomst een informatie boek te presenteren. Dit boek is derhalve
een neerslag van het BOOOSTING netwerk met de daar-
Inmiddels hebben 15 van de bij BOOOSTING aangeslo- binnen geboden mogeliikheden en een waardevolle
ten bedriiven toegezegd in dit projekt te willen parti- ingang voor ge-I-nteresseerde bedrijven_
ciperen_
INFORMATIE BIJEENKOMST
STAND In de reeks 'BOOOSTING Bijeenkomsten' zal ook tiidens
De stand wordt ontworpen door architectenbureau de Bouwbeurs presentatie een middag worden georgani-
CEPEZED uit Delft en zal het branchedoorbrekend karakter seerd waarop een aantal sprekers inhoud zullen geven
van BOOOSTING benadrukken. aan de BOOOSTING Filosofie van het ontwikkelen van
bouwprodukten met een verhoogde meerwaarde_
AUDIO VISUAL
De audio-visual zal de diverse activiteiten van BOOOS- Wie geïnteresseerd is in één of meerdere van de hierbo-
TING, namelijk het uitgeven van publicaties, het organise- ven omschreven onderdelen van de Bouwbeurspresentatie
ren van BOOOSTING bijeenkomsten en het opstarten van kan dit op bijgevoegde antwoordkaart aangeven.
produktontwikkelings-teams van industrieën, architecten en
D

2. booosting NIEU1NSBRIEF
Verslag van BOOOSTING
Product Quality Meeting I:
Op 26 april 1990 is de eerste BOOOSTING PRODUCT
QUALITY MEETING gehouden onder gastvrijheid van
TNO/I BBC, bijgewoond door een select gezelschap van
15 professionals met diverse beroepen : architecten, tech-
nisch ontwerpers, producenten en onderzoekers.
In vier uur tijd werd er gebrainstormd over de aard van
problemen die sandwichpanelen in de bouw met zich mee-
brengen.
De reden van deze meeting is de opvatting bij BOOOS-
TING over de noodzaak om bij te dragen aan een interdis-
ciplinaire kennisvergroting- en verspreiding in de bouw; de
aanleiding was een gesprek tussen Ir. Marcel Groosman GEVElFRAGMENT KANTOORGEBOUW HIGH - FLEX - CENTRE
van TNO/I BBC en ondergetekende over een aantal scha- AMSTERDAM ZoO, JAN BROUWER ASSOCIATES
degevallen in de bouw betreffende sandwichpanelen en
de overweging om in plaats van onderzoek op We realiseerden ons dat ten eerste de meningen van .een
gereedgekomen produkten achteraf, meer de aandacht te groot aantal verschillende betrokken professionals zou
richten op het voorkomen van problemen in de ontwerp- moeten worden gepolst. Daarna zou een grotere inventari-
fase, de produktiefase en de montagefase. satie kunnen plaatsvinden van alle relevante kennis die be-
staat op dit gebied om te publiceren in een 'Sandwich
Handboek'. Eventuele lacunes zouden met een nader on-
derzoek kunnen worden ingevuld . Maar vooral zou een
levend kenniscentrum moeten worden gevormd, dat voor
Programma zowel ontwerpers als voor producenten en aannemers een
betrouwbare bron zou moeten zijn.
In dit eerste Product Quality gesprek is hiertoe een eerste
BOOOSTING stap gezet. Alhoewel in het algemeen niet de gevallen wer-
den besproken die in het verleden tot bouwleed hebben
1990-199 1 geleid, werd er toch een groot aantal aspecten besproken
die voor elk van de aanwezigen nieuw waren: een
voordeel van de interdisciplinaire aanpak. Het aantal deel-
15 juni 1990, aanvang 15.00 uur nemers aan dit gesprek werd, uit organisatorische overwe-
BOOOSTING bijeenkomst en presentatie van het BOOOSTING
boek, getiteld 'Tussen Traditie en Experi ment' . Deze zal plaatsvin- gingen, bewust beperkt gehouden maar zal in de toekomst
den in de aula van het Haagsch Gemeentemuseum van Berlage. worden vergroot.
Een uitgebreid verslag van deze eerste bijeenkomst, met
26 september 1990 . kopieën van relevante informatie, kan middels storting van
BOOOSTING bi jeenkomst in het 'Huis van de Toekomst' van f 50,00 op bankrekeningnr. 472778 579, t.a.v. Secreta-
Ch riet Titulaer te Rosmalen . riaat BOOOSTING, onder vermelding van 'publicatie
sandwichpanelen', door iedere belangstellende worden
28 november 1990
BOOOSTING bijeenkomst, gekoppeld aan een tentoonstelling besteld.
over produktontwikkeli ng bi j de TU Eind hoven. Momenteel wordt overwogen hoe een vervolg te geven
aan deze eerste meeting over sandwichpanelen . Sugges-
2 februari 1991 ties om ook andere onderwerpen bij de kop te pakken
BOOOSTING biieenkomst op de bouwbeurs in de Jaarbeurs worden zeer op prijs gesteld.
te Utrecht, voorafgaande aan de presentatie van het
BOOOSTING BUILDING .
Or./r. Mick Eekhout
april 1991
BOOOSTING bijeenkomst bij General Electric Plastics.

3. NIEU1NSBRIEF booosting
Iedere bouwkundig ontwerper genereert bouwprodukten. BOOOSTING ontstaat moet dan ook doorspekt zijn van
Naast de toepassing van op voorraad geproduceerde dat streven. Niet in louter wollige ontwerperstaal, maar
bouwprodukten worden bijvoorbeeld kozijnen, trappen en ook in het idioom dat produktie-technologen, wetenschap-
dakranden steeds opnieuw bepaald. De variabelen zijn pers en beleidsondersteuners eigen is . Dat levert een
evenwel bekend en in de meeste gevallen betekent deze interessante dwarsdoorsnede op.
'ontwikkeling' niet meer dan het opgeven van de in het Ik heb in mijn voorbereidingen aan de auteurs prikkelende
werk opgemeten maten . teksten als inleiding op het thema voorgelegd . Zij reageren
Soms goot de ontwikkeling verder en worden onderdelen bevestigend of ontkennend. Ik heb hen gevraagd te putten
ontworpen en vervaardigd die met recht prototypisch kun- uit eigen bronnen met betrekking tot afbeeldingen en
nen worden genoemd: geveibeplating, een goot, een dak- inside information.
constructie voor het eerst toegepast volgens het ontwerp en Een boek over het fenomeen experiment als uitvloeisel van
de specificaties van een architect of een industrieel ontwer- eigen ervaring op een eigentijdse vraag. Een antwoord
per. De ontwerper die kennis en inzicht in de produktie- dat niet zomaar past binnen de gangbare opvattingen van
technische variabelen heeft is niet alleen aangewezen op de bouwwijze en het bouwproces. Vandaar de titel,
het aanbod van bouwprodukten, hij kan zelf prototypische 'Tussen Traditie en Experiment' .
Uittreksel van de inleiding van het boek '
',. ~TUSSEN TRADITIE EN EXPERIMENT"
'-. redactie: Ir. Jan Westra, TU Eindhoven.
produkten ontwikkelen. Deze ontwikkel-ontwerpers zijn als
de . bouwme~sters van destijds op zoek naar nieuwe moge-
lijkheden. Zij struinen de aanbodzijde af, zij laten zich
inspireren door produkten en objecten uit andere sectoren.
Zij proberen de voordelen van de produktie te koppelen
aan de verwachte voordelen van de bouwwijze. Maar
hoe inventief en belangrijk zij ook zijn als voorbodes,
zij zijn geen ontwerpers van bouwprodukten voor een
anonieme markt. V~ICI1Ttk:ó5 $WalK
Bouwprodukten worden ontwikkeld voor toepasontwer- ~,p;F-dr~
pers. Een enkele maal wordt een prototypische oplossing l1'fJ pn.v·~""><.. .
in een bouwwerk -in aangepaste versie- verheven tot nul- -rlI----_ $"EI.)~ •
serie of proefproduktie. Zelden komt het als bouwprodukt
fttJ.PlO 1/{';t{eJE
op de markt.
De haast neurotische drang tot vernieuwing is inherent aan
rl!cpdF-A-J
/UfrA.Ctm.
het métier van de ontwerper d ie zelf ontwikkelt. Het is het ~Pe/psCli~
type dat niet alleen bezeten is van het bouwkundig detail Jm=o - Ptsp!/ty'
maar tevens een grote belangstelling aan de dag legt voor "* nJnt? ~.'
""" Ch~llsrl
technische produkten die op het predicaat sli m of sophisti-
I1pro~
cated verdienen. Dat betekent alert reageren en geïnfor-
VOO!!.. OJTU'-Wosf 1%
meerd blijven met betrekking tot andere takken van
nijverheid en de daarbij behorende produktietechnieken .
(~ rselt~t:-{J/tf'I?"'!...
Het beeld is vandaag de dag uiterst verwarrend . Technolo-
~ t:/lJ l?e.e&Jj .
gie staat hoog in het vaandel. Milieu en toekomst worden
aan elkaar geknoopt. Eenvoudige aanpasbaarheid en
demontage worden gepropageerd. Na inspraak en
innovatie lijkt het tegenwoordig voornamelijk te handelen
om flexibiliteit, zowel op het terrein van de rea lisering, het
gebruik, het onderhoud als de sloop. Doch de praktijk is
hard. De gangbare bouwstromen kunnen niet worden
onderbroken. Nieuwe technieken komen alleen in aanmer-
king indien een verbetering van de produktiviteit kan
worden aangetoond.
BOOOSTING is een poging tegenstribbelende partijen na-
der tot elkaar te brengen en de bouwrompslomp op de
bouwplaats te verminderen. Een boek dat op initiatief van IDEE VOOR DEUR, JAAP KONING

4. booosting NIEUvtlSBRIEF
VERSLAG BOOOSTING BUEENKOMST
IN DE GLAZEN ZAAL De avond werd ingeleid met een uitgebreide voordracht
door de architect van de Glazen Muziekzaal, Pieter
IN DE BEURS VAN BERLAGE Zaanen, die inging op de architectonische verwikkelingen
OP 28 MAART 1990 bij het tot stand komen van deze zaal in een zaal.
Na zijn inleiding was er de gelegenheid om zijn geestes-
kind van alle kanten in detail te bekijken.
Vervolgens gaf acousticus Rob Metkemeyer in de Glazen
Zaal een levendige presentatie over de geluidstechnische
aspecten van het op dit gebied niet eerder toegepaste
materiaal: glas. Zijn stellingen werden onderstreept door
een fraaie uitvoering van enkele klassieke stukken door het
Gradita Piano Kwintet.
Na dit muzikaal intermezzo ging de constructeur van de
Glazen Zaal, Dr.lr. Mick Eekhout van Octatube Space
Structures, in op de ontwikkeling van glasplaten als
dragende onderdelen van constructies in het algemeen en
de constructieve aspecten van de Glazen Zaal in het
bijzonder.
Tenslotte gaf Prof. Dick Dicke van de TU Delft een tegenle-
zing, waarin hij op humoristische wijze probeerde enige
kritische kanttekeningen bij het verhaal van Mick Eekhout
te plaatsen, hierin ondersteund door een aantal ludieke
zelfgemaakte dia's.
Deze zeer geslaagde avond, bijgewoond door bijna 200
personen, werd afgesloten met een borrel in de foyer van
de Beurs.
BOOOSTING:
'"
[]
Q) In mei 1988 is de Stichting Industrieel Bouwen Neder-
Z 0)
land, BOOOSTING, opgericht vanuit een gecombineerd
l- o
c./) ....c initiatief van industrie, ontwerpers en architecten.
o c
De voornaamste doelstelling van BOOOSTING is het
o CV)
Q)
> bevorderen van het ontwerpen, ontwikkelen, onderzoeken
o "(ii
c o
L-
en toepassen van industrieel te vervaardigen bouwpro-
CO
.- Q..
~ dukten en gebouwdelen, ter verhoging van de kwaliteit
o o
,I/)
van de gebouwde omgeving.
o ~
L- c
o
>
W
.2 CO Op de bijgevoegde antwoordkaart kunt u aangeven of u
,
Q) ll")
L-
U o 00 geïnteresseerd bent in meer informatie over de stichting
Q) ll")
BOOOSTING.
c./) Q.. <:"l
C) ~
=>
Cl) ~
BOOOSTING
Z ....0 Cl)
t=
U)
i:
~
=>
o o
o
....0 PARTICIPANTEN:
~
cc Ahrend Design Team De Kock Produktontwikkeling
o Cl)
Z
Archipel Ontwerpers Friso Kramer
o 4)
""0
Q... Thijs Asselbergs Krupe Bomatex
o •
.0:
D
o Böhtlink Architektenburo Landmark
ca ..
E
.2
~~
Ufo-
Q...0 Brouwer Associates
Brouwer & Koning
Victor Mani
De Meeuw Oirschot
c
V)(/) Bruynzeel Keukens/Kasten Octatube Space Structures
~O Bruynzeel Multipanel Post, ter Avest, van
4) cO Cepezed Remund Architecten
." <n0
C ~cc Corsmit SCH Holland
J! c-
o Cl) General Electric Plastics TNO Produktcentrum
:::) 0-'= Henket Architekten TU Eindhoven
>
c o § Holec Voorbij Prefab Beton
D z 0 Hoogovens F. van Waes Architectuur
D - Cl)
ti) E Katan Wavin KPS
1; o
O..E
0 Klimaatbouw Wolvega Panelen
o~
ccO
00